Introit czyli Wstęp

1. Pierwszą częścią Mszy św. jest jej początek, Introit (po łacinie) czyli wstęp. Wstępem Mszy św. jest jej część od początku aż do Ofiarowania. Wstęp ma służyć do przygotowania i usposobienia tak kapłana jak i wiernych do świętych Tajemnic, ma on lepiej usposobić umysł i serce, ma obudzić skruchę i podniecić pobożność.

Kapłan, zaczynając Mszę św., zstępuje na dół przed stopnie ołtarza, na znak pokory, żeby tym wyrazić swą niegodność przystąpienia do sprawowania Najświętszej Ofiary.

Rozpoczynając świętą Ofiarę robi kapłan najpierw znak Krzyża św. Od początku chrześcijaństwa, chrześcijanie rozpoczynali wszystkie swe czynności znakiem Krzyża św., jak świadczy o tym Tertulian, pisarz kościelny z drugiego wieku:

„Wchodząc i wychodząc, przy ubieraniu się lub myciu, gdy mamy jeść lub światło zapalać, przed położeniem się do łóżka lub zaczęciem pracy jakiejś, owszem nawet gdy siadamy, znaczymy czoło nasze Krzyżem świętym.”

Toteż na początku tej Najświętszej czynności żaden obrzęd stosowniej użyty być nie mógł nad znak Krzyża św. – Żegnając się znakiem Krzyża św. mówi kapłan:

„W Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen”,

a tym samym przypomina niejako Bogu Samemu, sobie i ludowi, że tę Najświętszą Ofiarę odprawia nie swoją tylko własną mocą i powagą, ale w Imieniu Trójcy Przenajświętszej, czyli powagą i mocą Boga Samego w Trójcy Jedynego, od którego kapłan do tego jest wybrany i upoważniony. Dlatego o kapłanach mówi św. Paweł:

„Niech więc uważają nas ludzie za sługi Chrystusa i za szafarzy Tajemnic Bożych!”.

(1 Kor 4, 1)

I na drugim miejscu mówi o kapłanach:

„Tak więc w imieniu Chrystusa spełniamy posłannictwo jakby Boga samego, który

przez nas udziela napomnień.” (2 Kor 5, 20)

O tym powinni wierni pamiętać i na kapłana, Mszę św. odprawiającego, patrzeć i uważać nie jak na zwykłego człowieka, ale jak na Zastępcę Samego Chrystusa Pana, w Imieniu i zastępstwie którego on Mszę św. odprawia!

2.Msza św., jak już wspomniałem, nie była od początku w całej swej osnowie taką, jaką jest dzisiaj; ani też nie jest zupełnie jednaką we wszystkich obrządkach, np. w obrządku łacińskim i greckim lub słowiańskim. – Już w pierwszych wiekach przed Mszą św. śpiewano na początku psalmy, – i na pamiątkę tego po dziś dzień odmawia kapłana na początku Mszy św. Psalm 42: Judica me Deus, Osądź mnie, Panie itd.

Po tym psalmie następowała modlitwa o przebaczenie grzechów i zmiłowanie; – dziś w myśl tę odmawia kapłan spowiedź powszechną: Confiteor, czyli:

Spowiadam się Bogu wszechmogącemu, itd., a następnie kilkakrotnie po grecku:

Kyrie eleison, Christe eleison,

co po polsku znaczy: Panie, zmiłuj się, Chryste zmiłuj się! – Potem następowała modlitwa pochwalna i dziękczynna, – dziś:

Gloria in excelsis Deo! tj. chwała na wysokości Bogu!

Kiedy więc kapłan rozpocznie Mszę św. i zstąpi przed stopnie ołtarza, przeżegna się i odmawia psalm i spowiedź powszechną, to i ty wtedy, pobożnie z wiarą przeżegnaj się i odmów tę spowiedź

powszechną, ale nie tylko ustnie, lecz prawdziwie w duchu, z żalem i skruchą za grzechy swoje. Mów więc z prawdziwym zrozumieniem i odczuciem:

„Spowiadam się Bogu wszechmogącemu, Najświętszej Maryi zawsze Dziewicy, świętemu Michałowi Archaniołowi, świętemu Janowi Chrzcicielowi, świętym Apostołom Piotrowi i Pawłowi, wszystkim Świętym, i tobie, Ojcze, żem zgrzeszył bardzo myślą, mową i uczynkiem: moja wina, moja wina, moja bardzo wielka wina.

Przeto błagam Najświętszą Maryję, zawsze Dziewicę, świętego Michała Archanioła, świętego Jana Chrzciciela, świętych Apostołów Piotra i Pawła, wszystkich Świętych, i ciebie Ojcze, o modlitwę za mnie do Pana Boga naszego.”

Psalm (42) i Spowiedź przed stopniami ołtarza Gdy kapłan wstępuje na stopnie ołtarza, jeszcze raz prosi Pana Boga o odpuszczenie grzechów i tak się modli:

„Zgładź nieprawości nasze, prosimy, Panie, abyśmy do przybytku najświętszego z czystym sercem zasłużyli. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.”

„Sancta Sanctorum” czyli Świętym Świętych nazywała się ta część świątyni Jerozolimskiej, do której

tylko samemu kapłanowi wstępować było wolno dla odprawiana ofiary.

Następnie kapłan całuje ołtarz i relikwie Świętych, w nim umieszczone, i tak się modli:

„Prosimy Cię, Panie, racz dla zasług Świętych Twoich, których szczątki (relikwie) tu się znajdują, oraz wszystkich Świętych, odpuścić wszystkie grzechy moje. Amen.”

Potem udaje się kapłan na prawą stronę ołtarza i odmawia tak zwany Introit czyli wstęp, zwyczajnie jakiś wyjątek z Psalmów.

Następnie wraca na środek ołtarza i odmawia na przemian z ministrantem czyli służącym do Mszy św. 3 razy Kyrie eleison (Panie, zmiłuj się!), 3 razy Christe eleison (Chryste, zmiłuj się!) i znów 3 razy Kyrie eleison. – Wtedy i ty to samo z nim odmów.

Introit czyli wstęp

3. Ponieważ lud zwykle podczas Mszy św. pieśni mszalne śpiewa, dlatego chcę i tu niektóre choć z tych pieśni, zwykle używanych, przytoczyć i je nieco wytłumaczyć. Najczęściej używane pieśni są: „Co nam nakazuje nasza wiara”, – i „Z pokorą upadamy”. W pierwszej, na początku Mszy lud tak śpiewa:

Co nam nakazuje nasza wiara, Jest między innymi i ta Ofiara, Którą Bóg Syn dla naszych win

Na krzyżu sprawował, aż do trzech godzin!

W tej pieśni wzbudzasz akt wiary, że ta Ofiara Mszy św. jest tą samą Ofiarą, którą Pan Jezus, Syn Boży, na krzyżu „sprawował” czyli ofiarował, i to „aż do trzech godzin”, tj. przez trzy godziny;

przypomnienie to ma cię usposobić do godnego słuchania tej Mszy św.

W drugiej pieśni: Z pokorą upadamy, – tak lud śpiewa:

Z pokorą upadamy, – przed Tobą, o Boże!

Niech nas, gdy Ci śpiewamy, Twa łaska wspomoże.

Przyjmij od nas łaskawie – podczas tej Ofiary

Złożone ku Twej sławie, wraz z Nią w pieniach dary.

W pieśni tej więc śpiewasz: że z pokorą upadasz przed Bogiem! Niechże więc to będzie prawdą!...

Dalej prosisz Pana Boga o łaskę potrzebną do słuchania tej Mszy św. i do tego śpiewu podczas niej, abyś tej Mszy św. nabożnie słuchał i godnie Panu Bogu podczas niej śpiewał, nie tylko ustnie, ale i sercem całym. – A wreszcie ofiarujesz Panu Bogu tę Ofiarę Mszy św. i śpiewy twoje ku Jego sławie i chwale, i prosisz Pana Boga, aby tę ofiarę i ten śpiew twój przyjąć raczył. – Niechże więc to będzie prawdą!... niechże ten śpiew będzie godnym tak wielkiego Pana!