Charakterystyka programu
Program został opracowany w oparciu o podstawę programową kształcenia ogólnego dla gimnazjów z uwzględnieniem jej wymagań. Nawiązuje również do standardów zapropo-nowanych w ESOKJ, który określa poziom biegłości językowej według sześciostopniowej skali. Uczniowie uczestniczący w zajęciach posługują się językiem francuskim na pozio-mie A1 – A2.
Celem nadrzędnym zajęć jest przygotowanie przedstawienia teatralnego w języku francuskim, które zaprezentowane będzie społeczności szkolnej w ramach obchodów Europejskiego Dnia Języków Obcych. W miarę możliwości uczniowie będą mogli także przedstawić efekty swojej pracy na wybranym konkursie teatralnym. Inscenizacja może być adaptacją sztuki lub własnym utworem napisanym indywidualnie lub zespołowo przez członków grupy teatralnej.
Zajęcia realizowane będą w Gimnazjum nr 17 w Bydgoszczy w okresie kwiecień – czerwiec 2015 r., w wymiarze 12 godzin – sześć spotkań po dwie godziny lekcyjne, raz w tygodniu.
Program przewidziany jest do realizacji z grupą 10 uczniów.
Charakterystyka uczestników
Niniejszy program adresowany jest do uczniów klas I-III gimnazjum, którzy zainteresowa-ni są rozwijazainteresowa-niem znajomości języka francuskiego oraz pogłębiezainteresowa-niem wiedzy na temat
li-COACHIN G I TUTORIN G COACHIN G I TUTORIN G
teratury i sztuki francuskiej. Cechują ich również zdolności artystyczno-językowe pozwa-lające swobodne wypowiadanie się w języku obcym na scenie. Zakłada się, że uczestnicy posiadają umiejętność pracy w grupie, są kreatywni i odporni na stres związany z wystę-pem scenicznym dla szerokiego grona publiczności. Powinni również wykazywać się do-brą pamięcią i koncentracją.
Warunki realizacji programu
Sala powinna posiadać dobrą akustykę i być przystosowana do pracy w różnych formach, zarówno indywidualnej, jak i grupowej. Wskazane jest wyposażenie jej w odtwarzacz CD, słowniki bilingwalne, dokumenty autentyczne w postaci książek, tekstów, nagrań, rzut-nik i laptop ze stałym łączem internetowym. Uczniowie powinni mieć zapewnioną swo-bodę poruszania się, tak, aby możliwa była praca metodą dramy.
Cele ogólne
Cele ogólne programu wynikają z założeń podstawy programowej kształcenia ogólnego i obejmują:
• rozwój kompetencji językowych, umożliwiających skuteczne porozumiewanie się w języku obcym,
• kształtowanie umiejętności pracy zespołowej i współdziałania w grupie,
• wzmacnianie poczucia własnej wartości i wiary we własne możliwości językowe,
• rozwój umiejętności samodzielnego zdobywania wiedzy i wykorzystania jej w spo-sób twórczy,
• zapoznanie z kulturą krajów francuskojęzycznych w obszarze literatury i sztuki,
• rozwój umiejętności rozumienia, wykorzystywania i refleksyjnego przetwarzania tek-stów, w tym tekstów kultury,
• rozwój strategii uczenia się.
Szczegółowe cele językowe
Ponieważ uczniowie przygotowują przedstawienie, główny nacisk położony będzie na kształtowanie takich umiejętności jak: poprawna wymowa i intonacja, właściwa dykcja, wyrażanie emocji, gra aktorska i ruch sceniczny.
Program umożliwia jednocześnie rozwój kompetencji komunikacyjnej w zakresie po-sługiwania się językiem obcym poprzez wzbogacenie zasobu środków językowych w za-kresie: człowiek i kultura oraz rozwijanie następujących sprawności i umiejętności:
• rozumienie tekstu słuchanego (proste, typowe wypowiedzi, instrukcje, polecenia),
• rozumienie tekstu pisanego (tekst narracyjny),
• tworzenie wypowiedzi ustnej (proste, krótkie wypowiedzi, opisywanie osób i przed-miotów, opisywanie swoich upodobań i zainteresowań),
• reagowanie na wypowiedź ustną (udzielanie informacji o sobie, pytanie o dane roz-mówcy, wyrażanie swojej opinii, proponowanie, akceptowanie, odrzucanie propozy-cji, wyrażanie emocji),
• dokonywanie samooceny.
Treści
Podczas nauki na zajęciach rozwijane będą głównie sprawności w zakresie mówienia i czytania, stąd duże znaczenie będzie miało rozwijanie kompetencji fonetycznej. Nie-mniej, przyjęta spiralna metoda prezentacji treści, pozwala uczniom na utrwalenie i po-szerzenie zdobytej wcześniej wiedzy oraz umiejętności. Jako kryterium doboru treści przyjęto także główny cel realizacji omawianych zajęć, przygotowanie przedstawienia, stąd wśród proponowanych zagadnień znalazły się tematy związane z przygotowaniem do wystąpienia publicznego. Poniżej przedstawiono wykaz treści nauczania.
Zajęcia Treści
1 Wybór tematu i rodzaju przedstawienia. Wyrażanie swojej opinii. Słownictwo związane z kulturą: dziedziny kultury, nazwy zawodów i czynności związanych z te-atrem. Sławni twórcy francuscy i ich dzieła.
2 Poznanie się członków zespołu teatralnego. Prezentacja siebie – wypowiedź ust-na ust-na podstawie fragmentu filmu. Pytanie o zainteresowania i upodobania innych uczestników oraz sposoby spędzania wolnego czasu.
3 Analiza tekstu i przydział ról. Proponowanie, akceptowanie i odrzucanie propozy-cji. Rozwijanie umiejętności poprawnego czytania i interpretowania tekstu literac-kiego. Praca ze słownikiem.
4 Omówienie zasad poprawnej wymowy, akcentu i intonacji. Ćwiczenia fonetyczne z wykorzystaniem nagrań audio i Internetu. Metody zapamiętywania tekstu i ćwi-czenia usprawniające pamięć.
5 Recytacja tekstu. Omówienie scenografii: opis miejsca, kolory, przyimki. Ruch sce-niczny i wyrażanie emocji: nazwy uczuć, czasowniki związane z ruchem, polece-nia. Praca metodą dramy.
6 Przygotowanie przedstawienia. Praca metodą dramy. Ćwiczenia na koncentrację.
Sposoby radzenia sobie ze stresem związanym z wystąpieniem publicznym. Udzie-lanie rady. Dokonanie samooceny.
Sposoby realizacji programu
W proponowanym programie wymagane jest aktywne uczestnictwo uczniów w zaję-ciach. Nauczyciel powinien pełnić rolę organizatora procesu uczenia się dając tym sa-mym uczniom możliwość twórczego działania. Praca metodą projektu pozwoli uczniom tworzącym grupę teatralną na poznawanie zasad pracy zespołowej i rozwijanie kompe-tencji socjalnej. Aktywizujące metody nauczania, np. elementy Total Physical Respon-se (TPR – metoda reagowania całym ciałem, nauczanie przez ruch) umożliwią integrację różnych sprawności angażując nie tylko wiedzę, ale również zmysły i emocje.
Na zajęciach, które objęte zostaną programem mogą być stosowane różne metody i techniki pracy, takie jak: praca z tekstem, praca z nagraniem, praca z materiałem audio-wizualnym, imitacja, burza mózgów, ćwiczenia aktywizujące, ćwiczenia na koncentrację, elementy TPR, rozumienie ze słuchu, czytanie ze zrozumieniem, wypowiedź ustna, inte-rakcja ustna, drama.
Sprawdzenie osiągnięć
Niewątpliwym sukcesem uczniów będzie udany występ przed społecznością szkolną, a w przypadku konkursu, zajęcie wysokiej lokaty. Równie ważnym osiągnięciem będzie rozwinięcie umiejętności skutecznego komunikowania się w języku francuskim i twórcze-go wykorzystania zdobytej wiedzy. W tym celu nauczyciel oceni postępy według kryte-rium osiągnięcia określonego celu w zależności od charakteru ocenianej sprawności: re-cytacja z pamięci określonego fragmentu tekstu, poprawne przeczytanie tekstu, umiejęt-ność reagowania na polecenia, swoboda wypowiadania się na zadany temat, znajomość słownictwa. Ocenie podlegać będzie również terminowość wykonania przydzielonych zadań i aktywność na zajęciach. Na koniec zajęć uczniowie wypełnią arkusze samooceny.
Bibliografia
Abry D., Chalaron M.-L., Les 500 exercices de phonétique, Hachette, Paris 2011.
Bouter De P., Rencontre... Rencontres. Sketches à lire, à dire, à jouer, PUG, Grenoble 2014.
Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie, „Fraszka Edu-kacyjna”, Warszawa.
Hinglais S., Liberman M., Pièces et dialogues pour jouer la langue française, Retz, Paris 2002.
Komorowska H., Metodyka nauczania języków obcych, WSiP, Warszawa 1999.
Kwolek J., Janowska I., Techniques de classe, Flaire, Kraków 2005.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy pro-gramowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.
Siréjols E., Vocabulaire en dialogues, Clé International, Paris 2008.
Tagliante Ch., La classe de langue, Clé International, Paris 2006.
Tibert S., Le français avec... des jeux et des activités, ELI, Recanati 2004.