Indywidualni Laureaci:
2009 – Antoni Halor 2010 – Zdzisław Janeczek 2011 – Zbigniew Paweł Szandar 2012 – Alfreda Barnaś
2015 – Józef Skrzek 2016 – Jan Ostrowski 2016 – Krystyna Migała 2017 – Krystian Hadasz Zbiorowi Laureaci:
2012 – Wojskowe Zakłady Mechaniczne
2013 – ELSTAN Przedsiębiorstwo Stanisława Papierkowskiego
B I B L I O G R A F I A Ź r ó d ł a a r c h i w a l n e : Archiwum Towarzystwa Przyjaciół Siemianowic Śląskich:
Protokoły posiedzeń Zarządu TPSŚl. z lat 1966-2016 Korespondencja Zarządu TPSŚl. z lat 1966-2016 Programy działania TPSŚl. z lat 1966-1916
Wykaz obiektów architektury i budownictwo posiadające wartości zabytkowe – zasługują-cych na ochronę konserwatora.
Statut TPŚŚl.
Preliminarze wydatków za lata 1966-2016 Harmonogramy prac za lata 1966-2016 Sprawozdania finansowe z działalności TPSŚl.
Regulamin VII Biesiady Zespołów Artystycznych Klubów „Złotego Wieku”.
Scenariusz Święta Folkloru w Siemianowicach Śląskich Sprawozdanie z działalności TPSŚl. za okres 1995-1996 Uchwały z posiedzeń Prezydium i Walnych Zebrań TPSŚl.
Wspomnienie Marii Sokołowej – redaktorki „Gazety Siemianowickiej”
Archiwum Rodzinne Sztuków: dyplomy, legitymacje, patenty, notatki, fotografie.
Archiwum Rodzinne Korfantych: zapiski, dyplomy, legitymacje, fotografie Archiwum Rodzinne Szaneckich: fotografie, legitymacje
Archiwum Rodzinne Barnasiów: fotografie, dyplomy, legitymacje Archiwum Rodzinne Sakielów: dyplomy, legitymacje, fotografie i relacje
Relacje dyr. Krystyny Migałowej – współzałożycielki TPSŚl. i jego wieloletniego sekretarza
Relacje Alfredy Barnasiowej – współzałożycielki i wieloletniego członka Zarządu TPSŚl.
Relacje Tadeusza Pronobisa – wieloletniego członka Zarządu TPSŚl.
L i t e r a t u r a d r u k o w a n a :
Zdzisław Janeczek: Od Sancowic do Siemianowic. Szkice z dziejów miasta i okolic. Kato-wice 1993.
Zdzisław Janeczek: Z dziejów michałkowickiego górnictwa. Agencja „Zameczek”, Katowice 1994.
Zdzisław Janeczek: Zameczek michałkowicki, jego właściciele i rezydenci. Agencja „Zame-czek”, Katowice 1995
Z. Janeczek: Siemianowicki słownik biograficzny. Katowice 1996.
Zdzisław Janeczek: Górnicze Varia. SiTG, Katowice 1996
Marian Gałuszka: Archiwalia miasta Siemianowice Śląskie. UM Siemianowice Śląskie, 1998
Łucja Langowska: Prosto z familoka, UM Siemianowice Śląskie, 1999.
Ruta Kubac: Piyknie wos witom. UM Siemianowice Śląskie, 2000 Eugeniusz Depta: W stronę świata. UM Siemianowice Śląskie, 2001.
Zdzisław Janeczek: Śląsk wobec polskich walk narodowowyzwoleńczych 1768-1918. Wy-dawnictwo Naukowe Akademii Ekonomicznej w Katowicach, 2001
Czesław Guzy: Wspomnienia z Bytkowa. UM Siemianowice Śląskie, 2002
Andrzej Drabik: Siemianowice Śląskie. Agencja Promocyjno-Wydawnicza „UNIGRAF” Byd-goszcz na zlecenie UM Siemianowice Śląskie, 2002
Zdzisław Janeczek: Czasy „Solidarności. Muzeum Miejskie w Siemianowicach Śląskich, 2005.
Ryszard Kurek, Krystian Hadasz: 130 lat Ochotniczej Straży Pożarnej w Siemianowicach Śląskich. UM Siemianowice Śląskie, 2006.
Bogumiła Hrapkowicz: Honorowi obywatele miasta Siemianowice Śląskie. UM Siemiano-wice Śląskie, 2006
Zdzisław Janeczek: Bytkowskie szkice. UM Siemianowice Śląskie, 2008.
Zdzisław Janeczek: Poczet dowódców powstań śląskich. Wydawnictwo Naukowe Akademii Ekonomicznej w Katowicach, 2009.
Z. Janeczek: Jan Kaziemierz Nowak (1930-2010). Człowiek – Artysta i Jego Czasy. „Rocznik Muzealny” 2011/10 , s. 92-131.
Z. Janeczek: Mirosław Kiciński (1943-2004). Człowiek – Artysta i Jego Czasy. „Rocznik Muzealny” 2014/13 , s. 41-112.
Z. Janeczek: Stanisław Barnaś (1935-1986). Człowiek – Artysta i Jego Czasy. „Rocznik Muzealny” 2015/14, s. 95-162.
Stefan Maruszczyk (Stary Korzeń): Siemianowice. Kerych niy znocie. Siemianowice Śl. 2016.
P R Z y P I S y:
1 F. Ziejka: Ocalić dla potomnych narodowe pamiątki. „Nauka” 2008/2, s. 34.
2 J.M. Rymkiewicz: Juliusz Słowacki pyta o godzinę. Warszawa 1982, Czyt., ss. 428.
3 Tamże.
4 K. Brożek: Polscy lekarze na Górnym Śląsku na przełomie XIX i XX wieku [w:]
Medycyna Nowożytna. Studia nad kulturą medyczną. Instytut Historii PAN. Warszawa 2001, t. 8, z. 1, s. 111-140.
5 Na mocy decyzji inż. Bolesława Jaszczuka, wojewody śląsko-dąbrowskiego (1 XI 1948 – 28 IV 1952), z dnia 6 XII 1949 r.. sygn. Nr S.P.S. – 33/90/49 zarządzono likwidację m.in. gniazda TG „Sokół” w Bańgowie. Dokument w zbiorach autora.
6 Z. Janeczek: Pułkownik Jan Emiel Stanek (1895-1961). Zapomniany dowódca.
Siemianowice Śl. 2009.
7 Wstęp. Sprawozdanie z działalności Instytutu za rok 1945. Nowy Jork 1946, s. 5.
8 Z. Janeczek: Od Sancovic do Siemianowic. Szkice z dziejów miasta i okolic. Ka-towice 1993, s. 297. Tamże, s. 302-303. Archiwum Związku Zawodowego Pracowników Ubezpieczalni Społecznej w Sosnowcu: Pismo Zarządu Związku Zawodowego do władz miasta Siemianowice Śl., Sosnowiec, dnia 17 VII 1945 r. w sprawie J. Pytlika oraz Załącz-niki 1, 2, 3 z akt personalnych J. Pytlika.
9 Ł. Marek: Lato 1970 – siemianowicki Komitet Miejski PZPR wobec pielgrzymek.
Rocznik Muzealny 2006, nr 5, s. 123-131.
10 Archiwum Towarzystwa Przyjaciół Siemianowic Śląskich [dalej: Arch. TPSŚl], Protokół nr 11/84 z posiedzenia Prezydium odbytego 6 XI 1984. Zachowała się dyspozycja:
„Niewylosowany telewizor przechować i przeznaczyć na nagrodę w następnych »Dniach Siemianowic«”.
11 Arch. TPSŚl Protokół z posiedzenia Prezydium odbytego 3 I 1984.
12 Krystyna Migałowa – dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Siemianowicach Śląskich w latach 1960-1997; bibliotekoznawca i społecznik, wieloletni członek Towarzy-stwa Przyjaciół Siemianowic..
13 Arch. TPSŚl, Protokół nr 11/84 z posiedzenia Prezydium odbytego 6 XI 1984:
Przychylając się do wniosku Przewodniczącego Towarzystwa Tadeusza Sztuki Towarzystwo przyznało Alfredowi Piechockiemu nagrodę w wys. 18 tys. zł. za całokształt pracy w 1983 r.
i duże zaangażowanie w działalność TPSŚl. oraz 2 tys. zł za wkład pracy w organizowanie IX „Dni Siemianowic”.
14 Arch. TPSŚl. Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Przyjaciół Siemianowic Śląskich za okres 1995-1996. Siemianowice Śl. 28 X 1996.
15 Arch. TPSŚl. Wyciąg z protokołu Walnego Zebrania Towarzystwa Przyjaciół Sie-mianowic z dn. 25 V 1994 r.
16 Arch. TPSŚl. Protokół nr 9/83 z posiedzenia Prezydium odbytego 7 XII 1983.
17 Arch. TPSŚl. Protokół nr 11/84 z posiedzenia Prezydium odbytego 6 XI 1984.
18 Arch. TPSŚl., tamże. . 19 Arch. TPSŚl.. k. 127 z 1986.
20 Arch. TPSŚl., k. 96 z 1983 r.
21 Arch. TPSŚl., k. 61 z 1984. Prezydium wyraziło zgodę na pokrycie rachunków na kwotę 12 000 zł. Maciejowi Szczawinowi za opracowanie scenariusza widowiska Tobie Polsko wystawionego w ramach „Dni Siemianowic”.
22 Tamże
23 Arch. TPSŚl. k 62 z 1984 24 Arch. TPSŚl., k. 84 25 Arch. TPSŚl. k. 169 26 Tamże
27 L. Kołakowski w marcu 1950 r. był w gronie ośmiu studentów, członków PZPR, którzy wystąpili z listem otwartym atakującym prof. Władysława Tatarkiewicza, protestując przeciwko dopuszczaniu na prowadzonym przez niego seminarium do czysto politycznych wystąpień o charakterze wyraźnie wrogim budującej socjalizm Polsce. Kilka miesięcy póź-niej W. Tatarkiewiczowi odebrano prawo do wykładania i prowadzenia zajęć”. Jako członek PZPR był pracownikiem Instytutu Kształcenia Kadr Naukowych przy KC PZPR.
28 Nazwa utworzona od pseudonimu gen. Armii Czerwonej Karola Świerczewskie-go. W Hufcu Walterowskim działali: Adam Michnik, Seweryn Blumsztajn, Jan Lityński, Józef Chajn i Andrzej Seweryn. Organizacja ta pod nazwą Czerwone Harcerstwo miała zastąpić zdelegalizowane ZHP. Jej patron podczas wojny polsko-bolszewickiej został na własną prośbę skierowany na Front Zachodni i walczył (w szeregach armii Michaiła Tu-chaczewskiego), jako dowódca 5 batalionu w 510 pułku strzelców (57 Dywizja Strzelców), przeciw oddziałom Wojska Polskiego. Dosłużył się stopnia generała Armii Czerwonej.
29 16 VIII 1920 r., 1 batalion z kompanią ckm, 54 Pułku Piechoty (ok. 350 żoł-nierzy i oficerów) dowodzony przez kpt. Bolesława Zajączkowskiego został zaatakowany pod Zadwórzem przez oddziały 6. Dywizji Konnej armii S.M. Budionnego. Batalion po wykonaniu zadań rozpoznawczych wracał wzdłuż linii kolejowej do Lwowa i zetknął się z przeciwnikiem dziesięciokrotnie silniejszym. Okrążony w ciągu 11 godzin odparł sześć ataków kawalerii sowieckiej. O zmierzchu zaczęło brakować amunicji. Braki amunicji po-krywano zabierając ją więc zabitym i rannym. Broniono się walcząc na bagnety. Otoczeni przez wroga żołnierze nie poddali się nawet wtedy, kiedy zabrakło amunicji. Kapitan B.
Zajączkowski o zmierzchu rozkazał pozostałym przy życiu ok. 30 żołnierzom wycofywanie się grupami do barszczowickiego lasu. W trakcie odwrotu nadleciały 3 sowieckie płatowce, które ostrzelały broniących się i wycofujących żołnierzy. Ostrzeliwani z broni maszynowej przez sowieckie samoloty, bezbronni, otoczeni przez Rosjan, walczyli jeszcze krótko na kolby w pobliżu budki dróżnika. Orlęta lwowskie broniły się już tylko bagnetami, tocząc do wieczora krwawy bój. Ponosząc wielkie straty, ostrzeliwani przez ciężką artylerię. Sowieci, rozwścieczeni oporem Orląt, rąbali ich szablami, rannych dobijali kolbami. Zabitym odci-nali głowy, ręce i nogi. Pozostali przy życiu ranni oficerowie ostatnimi nabojami odbierali sobie życie. Zginęli, ale dali czas innym obrońcom Lwowa do umocnienia swoich pozycji i odparcia wroga.
30 Arch. TPSŚl. Jan Pietrowski do Prezydium TPSŚl. 9 IV 1990 r.
31 Arch. TPSŚl., k. 90 z 1983 r.
32 Arch. TPSŚl., k. 99 z 1983 r.
33 Propozycja nowych składek TPSŚl. 10 zł miesięcznie od 1 VI 1994 r.
34 Arch. TPSŚl., k. 104.
35 Arch. TPSŚl., k. 70-71.
36 Arch. TPSŚl., k. 79.
37 Arch. TPSŚl., . zob. także k. 46 i k. 50.
38 Arch. TPSŚl. k. 123.
39 Opracowane na podstawie broszury Małe ojczyzny Witolda Chmielewskiego i Izabeli Cywińskiej.
40 Celowi temu służą: „teoria krytyczna” i „tolerancja represywna”. W opozycji do tradycji znajduje się także tzw. Manifest z Ventotene autorstwa włoskiego komunisty Altiero Spinellego (1907-1986).
41 Zob. Arch. TPSŚl. k 47.
42 Z. Janeczek: Mirosław Kiciński (1943-2004). Człowiek – Artysta i Jego Czasy.
„Rocznik Muzealny” 2014/13, s. 41-112.
43 Arch. TPSŚl., protokół z 1 X 1984 r.
44 Arch. TPSŚl., k. 115.
45 Arch. TPSŚl., k. 174:
46 Arch. TPSŚl. Protokół TPS 6/85 z 3 VI 1985.
47 Z. Janeczek: Polskość ponad granicami. Uroczystość odsłonięcia tablicy pamiąt-kowej w Sosnowcu w 77 rocznicę III Powstania Śląskiego. „Magazyn Miejski” Sosnowiec 1998/9, s. 3-4.
48 Arch. TPSŚl. k. 70. i k. 101 z 1983 r. Przeprowadzić inwentaryzację amfiteatru w Parku Miejskim (Walerian Witas przewodniczący sekcji rozwoju miasta organizuje czyny społeczne w upiększaniu miasta, brygady rozbiórkowe) a także obiektów zabytkowych . Priorytet remont amfiteatru i Zamku w parku Miejskim.
49 Swoje prace ofiarowali: Prezes „Spichlerza” Jacek Guzy, Skrzypek na dachu;
Marcin Guzy, Ikona. Matka Boska, Spichlerz, Pałac, Noc w Kazimierzu, Róże czerwone 1, Agonia, Kapliczka w skansenie, Róże czerwone 2, Tatry, Róże herbaciane; Jan Podhalański Kopalnia „Michał”, Cegielnia na Przełajce, Kapliczka Matki Boskiej, Siemianowicki Pałac, Krzyk, Kapliczka w skansenie, Kawiarnia „Parkowa”, Kopalnia „Michał” 2; Franciszek Sowa Bukiet bzu, Portret Żyda, Dawny kościół w Michałkowicach, Siemianowicki pałac zimową porą, Kaplica pałacowa; Edward Machowski Kaplica, Wczesna zima, W kuźni, Ko-smos; Maksymilian Woller Zwiad i Atak – kopie wg Kossaka, Korbielów. Polana Buczynka, Gladiole, Korbielów. Widok na Krzyżową, Alpy bawarskie, Konie w Korbielowie, Kopalnia
„Michał” 1, Kopalnia Michał” 2; Andrzej Breguła Pejzaż górski, Stary Chorzów, Brzozy, Skansen w Parku Kultury; Mieczysław Błaszczyk Zima w skansenie, Wawóz, Morze, Za-mek, Pałac w Siemianowicach, Kuźnia w skansenie, Młyn w skansenie i Wyjazd z pałacu na polowanie.
50 „Pałacowi na ratunek”. Zaproszenie, s. 4.
51 Arch. TPSŚl. k. 107.
52 Arch. TPSŚl., tamże.
53 Arch. TPSŚl. k. 102 z 11 IV 1983.
54 Jan Jończyk [w:] Z. Janeczek: Siemianowicki słownik biograficzny. Katowi-ce 1996, s. 92-93.
55 Z. Janeczek: Stanisław Barnaś (1935-1986). Człowiek – Artysta i Jego Czasy.
„Rocznik Muzealny” 2015/14, s. 95-162.
56 Arch. TPSŚl. k. 151 z 28 X 1996 Sprawozdanie z działalności TPSŚl. za okres 1995-1996
57 Tamże
58 K. Hadasz: Twórczość naukowa i artystyczna Jacka Gladosa. Rocznik Muzealny 2003/2, s. 39-46.
59 J. Glados, S. Glados: Wizja śląskiego skansenu górnictwa. Rocznik Muzealny 2003, nr 2, s. 47-52; J. Glados, B. Pietrzak: Skansen górnictwa. Rocznik Muzealny 2003/2, s. 53-58.
60 Arch. TPSŚl. k. 88. Zob. k. 94.
61 Do Przewodniczącego MRN Stanisława Skrzyniarza: Towarzystwo Przyjaciół Sie-mianowic Śl. zwraca się z uprzejmą prośbą o rozważenie możliwości wsparcia finansowego działalności naszego stowarzyszenia. Organizacja nasza dziąła od wielu lat. Skupia ludzi ofiarnych, służących swą wiedzą i pracą sprawom miasta. Wszyscy pracujemy społecznie.
Efektami naszej pracy są między innymi: pomnik Wojciecha Korfantego, tablica pamiątko-wa na jego rodzinnym domu, prace przy rozbudowie i modernizacji amfiteatru (dokumen-tacja techniczna, roboty budowlane), wydanie przewodników po mieście, informatora dla osób niepełnosprawnych, pomoc finansowa Chórowi Chopin, organizacji harcerskiej, Kołu Dzieci Specjalnej Troski, oraz wielu szkołom (fundacja sztandaru, wycieczki, organizacja imprez, zakup nagród itp.). Obecnie prowadzimy dalszą działalność w tym zakresie, ze szczególnym uwzględnieniem tradycji i kultury regionu, w którym żyjemy.
Przewidujemy także uporządkowanie miejsca spoczynku i odrestaurowanie tablic pamiątkowych żołnierzy I wojny światowej na cmentarzu przy ulicy Michalkowickiej, jak również upamiętnienie ofiar zbrodni niemieckich. Widzimy również konieczność udoku-mentowania i opisania miejsc obozów niemieckich w naszym mieście.
62 Arch. TPSŚl. k. 55.
63 W rocznicę 75-lecia I powstania śląskiego 16 VIII 1994 r. Zarząd TPSŚl. wziął udział w uroczystościach miejskich oraz złożył kwiaty przy pomniku W Korfantego.
64 Z. Janeczek: Generał z Siemianowic rodem. Organizator samoobrony. „Gazeta Siemianowicka” 1999/29 marzec, s. 10; Z. Janeczek: Zapomniany dowódca. Płk. Jan Emil Stanek (1895-1961). Wyd. Muzeum Miejskie. Siemianowice Śl. 2007.
65 Relacja 9 XI 1992 A. Szaneckiej
66 Msza św. w kościele św. Krzyża, tematy: Wojciech Korfanty a wrzesień 1939 r., Powstania i wrzesień 1939 r., koncert w świetlicy MOK dofinansowany przez TPSŚl.
67 Arch. TPSŚl. k. 71, z 1984: zob. K. 92-3 STT.
68 Arch. TPSŚl. Regulamin Biesiady k. 132–133 69 Arch. TPSŚl. k. 96.
81 Arch. TPSŚl. Zapiski protokołowe.
82 Arch. TPSŚl..k. 146: Protokół z 30 I 1995 r.
83 Arch. TPSŚl. Ze wspomnień pani Marii Sokołowej… zob. k. 174-175-176.
84 Arch. TPSŚl.
85 Z. Janeczek: W obronie paragwajskiej demokracji. „Gwóźdź” Ogólnopolski Ma-gazayn NZS 1999/13, s. 8.
86 Arch. TPSŚl. Ze wspomnień pani Marii Sokołowej… zob. k. 174-175-176.
87 Tamże.
88 Tamże.
89 S. Maruszczyk: Siemianowice kerych niy znocie. Siemianowice Śląskie 2016, ss. 80.
90 K. Połomski: Miejsce i przestrzeń., Krajobraz w doświadczeniu mieszkańców Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Warszawa 2010, s. 27.
91 Arch. TPSŚl. k. 124.
92 Arch. TPSŚl. k. 98 .
93 TPSŚl. 29 X 1996 Do Zarządu Miasta: TPSŚl. zwraca się z prośbą o uwzględ-nienie wniosku mieszkańców ulicy Fabrycznej. Ulica Fabryczna leży w starej, zaniedbanej dzielnicy Siemianowic. Już samo zamieszkanie w tej części miasta jest niezwykle uciążliwe.
Oddalone od centrum, nie posiada żadnego obiektu kulturalno-oświatowego czy rekreacyj-nego. Brakuje też jakiegokolwiek zielonego terenu zagospodarowanego, przeznaczonego na bezpieczną zabawę dzieci. Liczymy, że wniosek mieszkańców znajdzie zrozumienie i zostanie umieszczony w planie budżetu miasta na rok 1997.
94 Arch. TPSŚl., k. 169.
95 Jan Antoni Pres ur. 26 VI 1954 r. w Chorzowie. Absolwent: Szkoły Podstawowej nr 35 i III Liceum Ogólnokształcącego w Chorzowie Batorym (Wielkie Hajduki), Uniwer-sytetu Śląskiego (Wydział Nauk Społecznych kierunek historia). Od 1976 r. zamieszkały w Bytkowie. W latach 1979-2015 nauczyciel siemianowickiej oświaty: szkoły podstawowe nr 11, 19, 10, 18, 14, 3, II Liceum Ogólnokształcące, Zespół Szkół Zawodowych, Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych. Dyrektor: Szkoły Podstawowej nr 10, Zespołu Szkół Zawodowych nr 2, Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych. Jeden z za-łożycieli i długoletni prezes Uczniowskiego Klubu Sportowego Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej „FALKLANDy” przy Zespole Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Michałkowicach. Działacz Zarządu Miejskiego Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycz-nej w Siemianowicach Śląskich, członek Wspólnoty Siemianowickiej.
96 Dr Ewa Piaskowska, ur. 1949 r., córka Zdzisława Tadeusza Stęślickiego (1900-1972) i Eugenii Pobihuszki, wnuczka Jana Nepomucena Stęślickiego; menadżer i nauczy-ciel akademicki, w latach 1991-2000, współzałożynauczy-cielka i pierwszy rektor Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowej w latach 1994 do 2005; prezes spółki Economicus, członek prezydium i rzecznik prasowy Stowarzyszenia Rektorów i Założycieli Uczelni Niepań-stwowych, współzałożycielka Instytutu Społeczeństwa Wiedzy przy Fundacji Rektorów Polskich; ponadto pełniła funkcję prezydentki Europejskiej Rady Kształcenia Biznesowego (RCNE) oraz prezydentki Uni klubów polskich międzynarodowej organizacji kobiet ak-tywnych zawodowo Soroptomist International, w Dress for Succes Poland pełni funkcję przewodniczącej Rady Patronackiej. Soroptomist International jest ogólnoświatową orga-nizacją dla kobiet o wysokiej pozycji zawodowej, które pracują na rzecz umacniania praw człowieka i poprawy statusu kobiet. Ma swoje reprezentacje w agendach ONZ w Nowym Jorku, Genewie, Wiedniu, Rzymie, Nairobi i Paryżu. Skupia prawie 100 tys. aktywnych zawodowo kobiet ze 125 krajów. E. Piaskowska była odznaczona: Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej i z nadania Sejmiku Woj. Śląskiego Złotą Odznaką Honorową. Została także uhonorowana „Czarną Perłą” jako kobieta sukcesu, która bierze aktywny udział w życiu społecznym kraju.
97 Stęśliccy [w:] Z. Janeczek: Siemianowicki słownik biograficzny. Katowice 1996, s. 205-2009.
98 Ustawa z 26 II 1935. D.U. Rzeszy RGb1 str. 311. Nr 432 And/030337. Urząd Zatrudnienia .nr 5, Bielsko-Filia-Andrychów. Górny Śląsk.
99 Podłużna pieczęć: „Majątek Tschajki (Czajki) – Kurt Jankowski. Kęty Górny Śląsk. Majątek Czajki, dnia 18 XII 1944. Do Urzędu Zatrudnienia w Bielsku – Filia w An-drychowie, w Andrychowie Górny Śląsk. Dpt.: przydziału pracownika. Pan Sztuka Tadeusz, zatrudniony dotychczas w majątku Kantschuga jako dozorca, zwalnia się tam na własną prośbę. Ponieważ mój uczeń będzie w najbliższym czasie powołany do RAD (Służba Pracy dla Rzeszy), zamierzam pana Sztukę przyjąć na Jego miejsce jako dozorcę. Dlatego proszę Urząd Zatrudnienia o przydział tego pracownika. Heil Hitler!. Pieczęć podłużna: Majątek Tschajki. Kurt Jankowski – Kęty Górny Śląsk.
100 Politechnika Śląska w Gliwicach. Wydział Techniczno-Elektryczny. Dyplom nr 593/52. Sztuka Tadeusz Antoni Józef. Gliwice 14 X 1954 roku.
101 Zob. Urząd Patentowy Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Świadectwo Autorskie o dokonaniu wynalazku. Mgr inż. Tadeusz Sztuka jako współtwórca. Dokonał wynalazku PT. Układ zdalnego sterowania rozdzielni elektrycznych. Opatentowanego przez Urząd Pa-tentowy Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej za nr. 55390. I na mocy ustawy z 31 maja 1962 r.
Prawo Wynalazcze (Dz.U. Nr 33. Poz. 156). Otrzymał niniejsze świadectwo autorskie nr 26234. Warszawa, 13 września 1968 r.
102 Minister Obrony Narodowej rozkazem personalnym nr 061 z dnia 28 IV 1975 r.
mianował ob. Por. Tadeusza Sztukę, syna Adama na stopień kapitana. Z dniem 9 maja 1975 r. Katowice 29 IV 1975 r.
103 Uchwałą Rady Państwa z dnia 30 XI 1983 r. Nr leg. 3693-83-46.
104 Z. Janeczek: Kadra dowódcza powstań śląskich. [w:] Senat RP. 85-rocznica powro-tu Górnego Śląska do Polski. Materiały z Konferencji zorganizowanej przez Komisję
Emigra-cji i Łączności z Polonią Zagraniczną oraz senatora Bronisława Korfantego, pod patronatem marszałka Senatu Bogdana Borusewicza. Warszawa 12 VI 2007. Warszawa 2008, s. 38-44.
105 Jan Hryniewiecki, ziemianin, pochodził z Grodzieńszczyzny, z zawodu technolog.
Po ukończeniu nauk zarządzał dobrami i fabrykami jednego z zamożniejszych właścicieli ziemskich w guberni riazańskiej. Za zebrane oszczędności nabył dobra na Litwie, gdzie osiadłszy, ożenił się i w przeddzień powstania 1863 r. rozpoczął pracę we własnym mająt-ku. Za czynny udział w organizacji i powstaniu skonfiskowano mu niedawno nabyte dobra i skazano na katorgę i ciężkie roboty. W Usolu został zarządzającym warzelniami soli, wykrył nowe słone źródła, zbudował dwie nowe warzelnie, zmienił system warzenia soli, zastępując w opale „jołtysze” drzewem rąbanym. „Skutkiem tak rozumnej i energicznej ad-ministracji osiągnął znaczne zwiększenie dochodów. Te wszystkie zyski zgarniał urzędowy komendant i zarządzający warzelniami Turów, płacąc Hryniewieckiemu 30 rs. miesięcznie pensji i naturalnie nie szczędząc mu nic nie kosztujących pochlebstw i uprzejmości. Gdy przeniósł się do Astrachania, przybyła do Hryniewieckiego żona jego z siostrą”. Właściciel dóbr guberni. riazańskiej, w majątkach którego pracował przed zesłaniem przyczynił się do wcześniejszego powrotu rodziny Hryniewieckiego do kraju
106 Na podstawie dokumentów z archiwum rodzinnego i relacji Stanisława Sakiela.
107 Władysław Zajewski (ur. 1930 r. w Wilnie), historyk, poeta, intelektualista, na-uczyciel akademicki w gdańskim „Ateneum”, profesor zwyczajny Instytutu Historii PAN.
Autor znakomitej biografii Józefa Wybickiego i badacz dziejów powstań narodowych.
108 Arch. TPSŚl. Protokoły.
109 Ks. F. Hornik: Kazanie dla upamiętnienia 50. rocznicy wyzwolenia Siemianowic Śl. i obozu koncentracyjnego w Auschwitza-Birkenau. [w:] Z. Janeczek: Siemianowicki słownik biograficzny. Katowice 1996, s. 289-281.