Stroje noszone przez hipisów były świadectwem przyjętych upodobań i tendencji, służyły wyrażeniu idei. W latach 1967–1968 wraz z narodzinami ruchów hipisowskich10 do-szło do znaczącej zmiany w sposobie ubioru wśród zwo-lenników nowych, antywojennych haseł. Poprzez swój od-mienny strój, niezależny od obowiązujących trendów i mód, hipisi wyrażali idee wolności, wyzwolenia seksualnego. Ze-rwanie z konwencjonalnym, „modnym” ubiorem, odejście od stylu mod, wprowadzenie różnorodnych fasonów, zesta-wień materiałów, wzorów nie było zabiegiem stylistycznym. Nowy strój podkreślał przyjętą przez hipisów postawę wo-bec aktualnej sytuacji politycznej, społecznej i kulturowej. 10 Pierwsze ugrupowanie hipisów pojawiło się w San Francisco,
rozprze-strzeniając się na terenie USA i Europy (Historia mody, op. cit., s. 374).
Moda końca lat 60. XX wieku…
|
57 Ruchy hipisowskie były autentycznym wyrazem buntu wobec dramatu wojny, zniewolenia systemowego, klasowe-go. Hipisi wiedli niekonwencjonalny, awangardowy styl życia związany z wyzwolonym stosunkiem wobec świata. Sprze-ciwiali się uciskowi władzy, wojnie wytoczonej przez Stany Zjednoczone Wietnamowi (1965–1973). Negowali materia-lizm, życie w systemie politycznym i społecznym narzuco-nym odgórnie. Nowy, niekonwencjonalny strój hipisów był manifestem idei wolności, równości, pokoju, tolerancji wobec odmiennych kultur, wyznań, orientacji seksualnej. Hipisi po-przez swobodny charakter ubioru pragnęli podkreślić głoszo-ne przez siebie hasła. Miał on odzwierciedlać chęć powrotu do piękna natury, korzeni. Stanowił wyraz indywidualizmu, buntu wobec zniewolenia systemowego i kulturowego.Hasłem, które można uznać za motto kontrkultury hi-pisów, było: „Włącz się, dostrój i odleć”, wypowiedziane w 1964 roku przez Timothy’ego Leara. Poprzez strój rażali anarchistyczne poglądy, jak też podkreślali swoją wy-jątkowość i oryginalność, eksponując własne „ja”. Ubiór nie był tylko stylizacją – służył wyrażeniu myśli. Rzeczy noszo-ne przez hipisów były odpowiednikiem i świadectwem al-ternatywnego stylu życia, odejścia od przyjętych konwencji społecznych. Strój Flower Power służył wyrażeniu pragnie-nia życia w wolności, niezależności, swobodzie seksualnej. Z jednej strony hipisi poprzez charakter ubioru, sposób życia podkreślali głoszoną przez siebie ideę pacyizmu, od-rzucenie polityki imperialistycznej państw, sprzeciw wobec kapitalistycznego społeczeństwa, z drugiej zaś nowy, nieza-leżny strój stał się formą wyrażenia własnej ekspresji oraz świadectwem wyzwolenia kulturowego.
Zwolennicy kontrkultury celowo zerwali z aktual-nymi tendencjami w modzie, odchodząc od sztywnego,
konserwatywnego charakteru ubioru. Hipisi nosili róż-nobarwne, wzorzyste stroje z tkanin naturalnych, często ręcznie farbowanych, malowanych, z haftami, batikami, nadrukami (np. znak pacyizmu). Inspirowali się ozdo-bami zaczerpniętymi ze stroju rdzennych Amerykanów m.in. paciorkami, naszyjnikami. Zarówno w stroju żeń-skim, jak i męskim występowały często te same ubrania, świadczące o dążeniu do stylu uniseks, zatarciu różnicy między płciami (fot. 3). Kobiety nosiły przede wszystkim: długie, zwiewne, kolorowe suknie, spodnie dzwony, ha-ftowane kamizelki, skórzane marynarki z frędzlami, dużą ilość ciężkiej biżuterii w stylu etnicznym, haftowane sza-le. Często zakładały długie spódnice do kostek11, czasem ozdobione u dołu lusterkami, aplikacjami. Uzupełnieniem stroju kobiecego było nakrycie głowy w formie kwieci-stej chusty, opaski, kapelusza o opadającym rondzie; na charakter wizerunku hipiski wpływał również makijaż z mocno podkreślonymi oczami, często fantazyjny (Fot. 4). W stroju męskim dominowały: spodnie typu dzwony, kurtki skórzane z frędzlami, barwne, wzorzyste koszule, jaskrawe kamizeli, naszyjniki, paciorki. Nieodłącznym elementem stroju była fryzura, przeważnie w formie dłu-gich, bujnych włosów.
Hipisi zgodnie z głoszonymi przez siebie hasłami sprzeciwiali się konsumpcjonizmowi. Nie wspierali ide-owo masowej produkcji odzieży na skalę przemysłową. Wybór używanych, ręcznie szytych ubrań był swoistym manifestem na rzecz wyzwolenia od materializmu. Hipisi nosili przeważnie rzeczy używane, z odzysku lub też szyte 11 Równocześnie nadal modne były spódniczki mini sięgające wysoko nad
Moda końca lat 60. XX wieku…
|
59 ręcznie, wykonane z naturalnych, cienkich i delikatnych tkanin, wspierając tym samym ideę powrotu do natury, korzeni. Często chodzili boso, bez obuwia, wyrażając jed-nocześnie chęć zbliżenia się do przyrody. Czasem kupo-wali ubrania lub tkaniny w trakcie dalekich, egzotycznych podróży. Z wypraw do Indii, Dalekiego Wschodu przy-wozili m.in. hinduskie koszule modlitewne ozdobione dzwoneczkami, marynarki Neru. Inspirowali się kulturą etniczną, wprowadzając do mody elementy orientu np. wzory azjatyckie, afrykańskie, upodobanie do intensyw-nych, nasyconych kolorów. Nosili kaftany wzorowane na kimonie, luźne spodnie o szerokich nogawkach, wiąza-ne w pasie, wykonawiąza-ne z naturalnych tkanin. Materiałem uznanym za najbardziej modny był dżins noszony zarów-no przez kobiety, jak i mężczyzn, wywodzący się ze stroju robotniczego. Popularność dżinsu wiązała się z postrze-ganiem go jako znaku nonkonformizmu, indywidualizmu i buntu.W sposobie ubioru hipisów dominowało łączenie ze sobą różnych elementów stroju, deseni na zasadzie eklektycznej. Pomimo dużej różnorodności stylistycznej, braku narzuco-nych norm i tendencji modowych, stroje Flower Power były bardzo charakterystyczne, rozpoznawalne. Element spaja-jący ubrania żeńskie i męskie stanowił uniwersalizm, dą-żenie do zatarcia różnicy między płciami. Ikoną modową, na której wzorowali się hipisi była Janis Joplin. Jej sposób ubioru i styl życia stanowiły impuls do naśladowania. Za-początkowała ona modę na noszenie wzorzystych strojów, nierównomiernie pofarbowanych atłasów, aksamitów, koro-nek. Lubiła łączenie spodni dzwonów z kolorowymi koszu-lami, boa z piór, licznymi paciorkami w stylu etnicznym.
Styl ubioru hipisów był inspiracją dla wielu projektan-tów i przedsiębiorstw modowych m.in. Emilia Pucciego (1914–1992), Billa Gibba (1943–1988), Zandry Rhodes (ur. 1940) (fot. 5, 6). Projektanci wprowadzali do kolekcji elementy etniczne, charakterystyczne dla hipisów naszyj-niki, paciorki, hafty, pióra, frędzle. Uzupełnieniem stroju żeńskiego było nakrycie głowy w formie chusty, opaski, turbana, kapelusza o opadającym rondzie, a także obuwie: przeważnie sandały na wysokich koturnach. Wyzwolony, nonszalancki charakter stroju, nawiązania do kultury da-lekowschodniej, łączenie różnych deseni to motyw prze-wodni licznych kolekcji ubrań sprzedawanych na szeroką skalę. Wielu projektantów tworzyło luksusową odzież
hau-te-hippie przeznaczoną dla zamożnych kobiet,
inspirowa-ną wpływami orientalnymi, stylem „dzieci kwiatów”. Gibb projektował i wykonywał zarówno suknie balowe, drogie kreacje, jak też ubrania codzienne, wykorzystując motywy
Moda końca lat 60. XX wieku…