Dla wykazania opłacalności racjonalnego żywienia krów mlecznych i zachęcenia rolników do ściślejszego przestrzegania rad i wskazówek asystentów, normujących racje pokarmowe krów, poddanych kontroli wydajności, przeprowadzono w włościańskich kółkach kontroli obór szereg pokazowych żywień, opartych na ścisłej kontroli mleczności i zużycia paszy z równoczesnem wypośrod- kowaniem opłacalności.
Planowe pokazy żywienia organizowano na zasa
dzie reskryptu i przy pomocy funduszów Min. Roln.
z dnia 5. II. 1929 r., L. 442-Z, oraz na podstawie specjal
nej instrukcji fachowej, ustalonej przez Wydział Hodo
wli. Planowe pokazy trwały 6 tygodni i odbywały się systemem okresowym, przez porównanie wydajności kro
wy, żywionej w I-szym okresie prawidłowo, w okresie II-gim systemem, przyjętym w gospodarstwie. Grupowo przeprowadzono pokazowe żywienie tylko w 3-ech wy
padkach przez porównanie wydajności krowy, żywionej zwykłym sposobem z krową, żywioną prawidłowo.
Niezależnie od planowych pokazów organizowano propagandowe tygodniowe pokazy żywienia w Kółkach Rolniczych, których członkowie zamierzali przystąpić do kontroli obór.
Niżej podany wykaz ilustruje wyniki pokazowego żywienia.
— 94 —
L. p. Imię i nazwisko Gmina Powi<
I. Jan Benny Pawonków Lubliniec
2. Julja Sowa Lubecko a
3- Piotr Maty ska Psary a
4- Ludwik Golas Lubsza a
S- Jakub Ordon Mzyki a
6. Antoni Huj Wilkowyje Pszczyna
7■ Jan Godziek Brzeźce ii
8. Franc. Strzępa Wy gorzele a
9- Tomasz Jurek Paprocany a
10. Jakób Zeleznik Warszowice a
11. Paweł Brandys Pawłowice a
12. . Jerzy Sikora Zamarska Cieszyn
i3- Jan Gabryś Drogomyśl Bielsko
14. Jan Wałach Bażanowice Cieszyn
iS- Jan Mędroch Jasienica Bielsko
16. Jan Ćwieląg Woźniki Lubliniec
17- Tomasz Maksis ii a
18. Franc. Porwoł Kornowacz Rybnik
19- Szczepan Wolny Katowice Katowice
20. Rudolf Mięciel Marklowice Cieszyn
Ile
Wyniki pok. żywienia
Nad-wydaj
— 96 —
Jak widzimy, dało pokazowe żywienie pomyślne wy
niki. Zwiększenie rentowności w zastosowaniu prawidło
wego żywienia trafiło do przekonania rolników i przy
czyniło się do głębszego zrozumienia potrzeby i celowości kontroli wydajności. Propagandowe pokazy umożliwiły nadto założenie nowych kółek kontroli obór.
Sprawozdanie roczne Związku Hod. Bydła Woje w. Śl. st. z. Katowice.
ODDZIAŁ KONTROLI OBÓR.
W r. sprawozdawczym 1929 Kółek Kontroli Obór w Związku było 7. Obór kontrolowanych było 64. Poni
żej podane są zestawienia tylko z 6 Kółek i 5 6-ciu obór, ponieważ z pewnych względów nie można było włączyć w sprawozdanie Kółka K. O. Tarnowskie Góry, liczące około 600 sztuk krów kontrolowanych. Z uwzględnio
nych 5 6 obór, 42 obory kontrolowane są przez kółka Kon
troli Obór przy naszym Związku, zaś 6 obór przez Śląski Zw. K. K. O.
Zestawienie wyników w roku sprawozdawczym 1929 przedstawia się następująco:
I.
Ilość Ilość Przeciętnie krów obór kg mleka % tł. kg tł.
1. Czarnobiałe nizinne 2284 47 3981 3.11 123.80
2. Czerwonobiaie nizinne 340 7 3793 3-°4 Z
3. Czerwonośląskie 6l I 3748 3-49 130.58
4. Czerwone nizinne 42 I 2902 3.38 98.03
7
— 98 —
6. Lubliniec 8 465 3883 1 3.14 122.03
5<S 2728
Przeciętnie: 3905 i 3-ii 121.68 bez Kółka „Tarnowskie Góry“.
Podkreślamy ponownie, że w zestawieniach niema podziału krów, kontrolowanych na normalne i nienor
malne. Nowoprzystępujące obory są wtedy uwzględniane, gdy kontrola odbywała się przez 365 dni. Zreguły nie uwzględniamy krów, dokupionych i sprzedanych w roku kontrolnym.
Przeciętne 3905 kg mleka, 121.68 kg tłuszczu i 3.11%
tł. na krowę rocznie świadczą, że zbliżamy się coraz bliżej do celu, wytkniętego od początku, t. zn. 4000 kg mleka.
Mamy nadzieję, że pożądany przeć. % tłuszczu 3.15 tak
że w niedługim czasie osiągniemy.
Ażeby przedstawić obraz stopniowego rozwoju, na
stępuje tablica z wynikami poszczególnych lat kontrol
nych od początku istnienia kontroli mleczności, t. j. od roku 1923.
1925 6 5° 2264 3133 3.04 94-54
1926 7 57 2719 3230 3.07 98'75
1927 7 6l 2820 3408 3.08 105.28
1928 7 65 3172 3662.4 3.11 n4.11
1929 6 56 2728 39°; 3.II 121.68
bez Tarnowskich Gór.
, .
— 99 —
Z powyższego wynika stałe wzrastanie wydajności w poszczególnych latach tak ilości mleka, jak zawartości i procentu tłuszczu. Za wyjątkiem dwóch świeżo zgłoszo
nych, wszystkie inne obory zdążyły przekroczyć wydaj
ność 3000 kg mleka. Jak z poniższego zestawienia wynika, osiągnęły w roku sprawozdawczym przeciętną ponad 5000 kg mleka 2 obory, 4501 — 5000 kg 5 obór, 4001 do 4500 kg 18 obór, 3500—4000 kg 17 obór, 3001 — 3500 11 obór, a poniżej 3000 kg 2 obory. Z 55 obór (z jednej obory zestawienie uwzględnione być nie może) dopięło 25
obór 4000 kg, czyli prawie 50% ogólnej ilości obór.
IV.
Przyszowice Gorzycki Paprotnik Teichhof Godów Ornontowice Łuków Pielgrzymowice Bluszczów Jarząbkowice Bełk
Hadra Łyski Folwarki Grabówka Śmiłowice
Jedłownik Ruptawa Pawłowice Mokre
Czarny Las Świerklany G Baranowice Boronów Bujaków Zebrzydowice Górne Bzie
Załęże Paniowy Łazisk
Dziećkowice Gierałtowice Borynia Dolna Kryry Rygułowice Dębieńsko W.
Ligota Tychy Chudów
Odnośnie wydajności tłuszczu, jak to poniższa tabela wskazuje, osiągnęły 2 obory przeć, wydajność 160—180
— 100 —
kg tłuszczu, 5 obór 140—160, 23 obór 120—140, 22 obór 100—120 i 3 obory poniżej 100 kg.
Do 100 od 100—120 od 120—140 od 140—160 od 160—180
kg kg kg kg kg
Przyszowice Paprotnik Bluszczów Teichhof Ornontowice Świerkowice Gorzyczki Grabówka Dębieńsko W. Belk
Hadra Łuków Godów Śmiłowice
Łyski Jarząbkowice Mokre
Jodłownik Baranowice Wyry Pielgrzymowice Pawłowice
Świerklany G. Bzie Górne
Ruptawa Łazisk
Odnośnie przeciętnego procentu tłuszczu w mleku uzyskano następujące wyniki: i obora ponad 3.40%, dwie obory 3.31—3.40%, 6 obór 3.21—3.30%, 17 obór 3.11 do 3.20, 27 obór 3.00—3.10%, a tylko dwie obory nie osiągnęły 3%.
Jeżeli zestawimy obory bez uwzględnienia nowo zgłoszonych, czyli te, które w zeszłem zestawieniu były uwzględnione w ilości 42, to otrzymamy następujący obraz:
Czarnobiałe i czerwonobiałe obory . Czarnobiałe obory...
Czerwonobiałe obory...
Czerwone jednom. obory ....
42
— 101 —
Jako dowód, że osiągnięcie wydajności od 4500 do 5000 kg mleka nie jest wcale utopią, lecz w naszych wa
runkach klimatu i reszty czynników możliwe, przytacza
my obecnie wydajności przeciętne 10-ciu najlepszych obór:
Obora Ilość
krów
Przeciętnie mleka kg tł. kg % tł.
I. Belk 45 5778 VP-?; 3.11
2. Ornontowice 6z 5015 160.33 3-20
3- Smiłowice 49 473° 148.96 3-15
4- Mokre }& 4581 142-3; 3.10
5- Godów 35 4536 135-74 2-99
6. Jarząbkowice 6o 4502 133-72 2-97
7■ Boronów s4 450 135.26 3 —
8. Wyry 57 4472 141.63 3-17
9- Teichhof 36 4463 140.88 3-i;
IO. Dębieńsko Wielkie 68 4418 140.83 3 19
Rekordowe wydajności, jeżeli chodzi o pojedyncze sztuki, osiągnęło 5 najlepszych krów w Związku:
Obora Nazwa krowy
i Nr.
Przeciętnie
mleka kg tł. kg tł- %
I. Bluszczów Ewka V. K. 308 12.$37 377-57 3.01
2. Śmiłowice Elly 2166 9.909 294.94 2.98
3- Dębieńsko Wielkie Ulster 2092 9.214 279.46 3.03 4- Hansheinrichshof Urach V. K. 440 8.217 239.60 2.91
;• Belk Weintraube 3666 8.121 23944 2.95
Krytyka i sądy podanego materjału liczbowego za
prowadziłyby nas za daleko i niema dla nich w sprawozda
niu niniejszem miejsca. Przejrzyste i znaczne różnice w wy- dajnościach poszczególnych obór wskazują jednak, jak koniecznem jest, przez systematyczną i gruntowną pracę wypośrodkować niesprzyjające rozwojowi czynniki i ta
— 102 —
kowe usuwać. Prócz żywienia i pielęgnacji zmuszeni je
steśmy zwrócić największą uwagę na zdrowie zwierząt, które jest podstawą wysokich wydajności.
Zaś dalszym naszym celem jest umocnienie, pogłębia
nie i rozpowszechnianie wyników, osiągniętych dzięki wytężonej współpracy wszystkich zainteresowanych.