Śląska Izba Rolnicza powołaną została rozporządze
niem Wojewody Śl. z 3 października 1922.
Nie chciano przejąć dla nowotworzącej się organizacji wszystkich przepisów odnośnej ustawy niemieckiej, uzna
jąc odrębność warunków, panujących na Śląsku jako kra
ju wysoko uprzemysłowionego i w dodatku posiadającego zasadniczo dwa odmienne ustawodawstwa. Wojewoda Śląski powołuje wobec tego rozporządzeniem z dnia 3 pa
ździernika 1922 komisarycznego prezesa Izby i komisa
ryczny Zarząd, złożony z reprezentantów organizacji rol
niczych, istniejących na Śląsku.
Na podstawie tego rozporządzenia został komisarycz
nym prezesem p. Wacław Dy kier, urlopowany dyrektor Wielkopolskiej Izby Rolniczej a członkami Zarządu komi
sarycznego Jan Bula, Rudolf Branny, Marcin Herr
mann, Hipolit Majchrzakowski, Dr. Henryk Larisch Moe- nich, Jan Nosek, Franciszek Ulfik, Jan Sztwiertnia.
Najgłówniejszem zadaniem komisarycznego Zarządu było opracowanie projektu ustawy o Śląskiej Izbie Rolni
czej. Po uchwaleniu projektu przez Sejm Śląski musiały nastąpić nowe wybory, kończące komisaryczny charakter władz Izby i tymczasowy charakter instytucji całej.
Projekt ustawy o Śląskiej Izbie Rolniczej, złożony w Sejmie Śląskim, został uchwalony dnia 24 czerwca 1925 i jako ustawa ogłoszony w Dzienniku Ustaw Śląskich nr.
10, poz. 23.
— 33 —
Na podstawie nowej ustawy miały nastąpić wybory do Rady i Zarządu Izby. Ordynacja wyborcza wydana została 16 lutego 1926 r.
Dzięki umiejętnemu ustosunkowaniu się Izby do organizacyj rolniczych, jak również i wielkiemu zau
faniu, którem cieszył się Prezes Izby p. Sztwiertnia, udało się uniknąć wyborów i nowe władze Izby wyłoniły się na podstawie kompromisu, zawartego między poszcze- gólnemi organizacjami.
Fakt ten wykazuje wielką jednomyślność wśród spo
łeczeństwa rolniczego, wykazując poza tern, że Izba, pra
cując w ciężkich bardzo warunkach, zyskała sobie zaufanie powszechne wśród rolników, którzy zasadnicze zmiany w kierownictwie nie uważali za wskazane.
Dnia 11 grudnia 1926 r. otworzył p. Wojewoda Śląski w lokalu Śląskiej Izby Rolniczej pierwsze walne zebranie Rady Śląskiej Izby Rolniczej, na którem nastąpił wybór prezesa i Zarządu Izby.
Prezesem wybrano p. J. Sztwiertnię z Goleszowa, do
tychczasowego komisarycznego prezesa.
Wiceprezesem wybrano p. Jana Grzonkę z Brodku.
Skład Rady Izby był następujący i pozostał do końca okresu sprawozdawczego bez zmian:
panowie:
Bula Jan, rolnik, Urbanowice.
Branny Rudolf, dzierżawca dóbr, Kostkowice, pow.
Cieszyn.
Prof. Ciechomski Konrad, Cieszyn.
Grzonka Jan, dzierżawca dóbr, Bródek, pow. Rybnik.
Gaszka Józef, rolnik w Niedobczycach, pow. Rybnik.
Gruszka Józef, rolnik, Jasienica, pow. Bielsko.
Grajcarek Adolf, rolnik, Ćwiklice, pow. Pszczyna.
Guzy Andrzej, rolnik, Michałkowice, pow. Katowice.
Gasch Gustaw, właściciel dóbr w Ligocie, p. Bielsko.
Gottwald Jerzy, nadleśniczy w Katowicach.
Gawlikowski Tadeusz, dzierżawca majątku państw, w Górnej Wilczej.
3
34 —
Herok Wincenty, rolnik w Janko wicach Rybnickich.
Hess Antoni, rolnik, Dolne Międzyrzecze, powiat Bielsko.
Herrmann Marcin, wł. dóbr, Świerklany Górne, pow.
Rybnik.
Ks. Koziełek Alojzy, proboszcz, Miedźna, powiat Pszczyna.
Konderla Jan, rolnik, Bładnice, pow. Cieszyn.
Krańczok Karol, dzierż, dóbr, Góra, pow. Pszczyna.
Karuga Paweł, sekretarz z Górnych Goczałkowic.
Obracaj Jerzy, rolnik, Pogórz, pow. Cieszyn.
Palarczyk Karol, rolnik, Goleszów.
Pilawa Ludwik, rolnik, Dwór Droniowice, pow. Lu
bliniec.
Pisarek Józef, rolnik, Pawłowice, pow. Pszczyna.
Reitzenstein Karol Egon, wł. dóbr, Górne Bzie, pow.
Pszczyna.
Sztwiertnia Jan, Prezes Śl. I. R., rolnik w Goleszowie.
Schnür Jerzy, rolnik, Kamienica, pow. Bielsko.
Sosna Mateusz, rolnik, Radlin, pow. Rybnik.
Stonawski Jan, wł. dóbr, Pogórz, pow. Cieszyn.
Sławik Henryk, redaktor w Katowicach.
Dr. Tomkiewicz Józef, prof, w Cieszynie.
Ulfik Franciszek, rolnik, Piasek, pow. Lubliniec.
Jako zastępcy członków:
panowie:
Broda Jerzy, rolnik w Ogrodzonej, pow. Cieszyn.
Godziek Paweł, rolnik w Suszcu, pow. Pszczyna.
Kątny Brunon, rolnik w Tychach, pow. Pszczyna.
KowakTadeusz, rolnik w Kornowaczu, pow. Rybnik.
Leitlof Wilhelm, dzierżawca dóbr, Pszczyna, pow.
Pszczyna.
Müller Rudolf, rolnik w Kornowaczu, pow. Rybnik.
Niemczyk Ludwik, rolnik w Zabłociu, pow. Bielsko.
Skupnik Teodor, rolnik w Mikołowie, pow. Pszczyna.
Szulc Paweł, rolnik w Kochlowicach, pow. Katowice.
Wiatr Teofil, rolnik w Jankowicach, pow. Pszczyna.
— 35 —
Do Zarządu weszli:
panowie:
1. Sztwiertnia Jan, prezes Śląskiej Izby Rolniczej;
2. Grzonka Jan, wiceprezes Śląskiej Izby Rolniczej;
3. Karol Palarczyk;
4. Jan Bula;
5. Marcin Herrmann;
6. Józef Pisarek;
7. Jan Stonawski.
W składzie Zarządu nie zaszły również zmiany.
Rada Izby odbyła w okresie sprawozdawczym, t. j.
od dnia 1. IV. 1929 do 31. III. 1930 r.
dwa posiedzenia, mianowicie:
dnia 20 grudnia 1929 z następującym porządkiem dziennym:
1. przyjęcie sprawozdania rachunkowego na rok 1928- 29;
2. przyjęcie sprawozdania komisji rewizyjnej;
3. zatwierdzenie zamknięcia rachunkowego Izby za rok 1928-29;
4. zatwierdzenie preliminarza budżetowego na rok 1929- 30;
5. przyjęcie sprawozdania Wydziałów z czynności;
6. zatwierdzenie wojewódzkiej sekcji przysposobie
nia rolniczego;
7. przedłożenie preliminarza budżetowego na rok
1930- 31;
8. wolne wnioski;
i dnia 4 lutego 1930 z następującym porządkiem obrad:
1. uchwalenie preliminarza budżetowego na rok 1930-3D
2. Uchwalenie wysokości opłaty na rzecz Izby Rol niczej.
Zarząd Izby odbył w tym czasie 4 posiedzenia, mia
nowicie:
1. 10 maja 1929 porządek obrad:
a) przedłożenie wniosków o likwidacji funduszu emery
talnego Izby;
— 36 —
b) przedłożenie preliminarza budżetowego, Wydział Ra
chunkowości;
c) podanie do wiadomości wysokości subwencji Mini
sterstwa Rolnictwa w zestawieniu z kwotami, przewi- dzianemi w preliminarzu Izby.
2. 26 września 1929 porządek obrad:
a) złożenie sprawozdania z administracji folwarków Izby;
b) zatwierdzenie sprawozdań z rachunków folwarków.
3. dnia 26 listopada 1929 porządek obrad:
a) sprawozdanie z zamknięcia rachunków Izby za rok 1928-29;
b) przedłożenie preliminarza budżetowego Izby na rok
1930^1;
c) zatwierdzenie wniosków i uchwał sekcji Izby.
4. dnia 25 lutego 1930 r. porządek dzienny:
a) załatwienie rezolucji p. posła Schniira, złożonych przez niego na posiedzeniu Rady Izby dnia 20 gru
dnia 1929 r. w sprawie złagodzenia kryzysu w rolnictwie;
b) uchwały tycz. propozycji, wynikłych na skutek lu
stracji folwarku Górne Marklowice;
c) zmiana regulaminu służbowego dla urzędników Izby.
Co do posiedzeń sekcji znajdują się dane w sprawo
zdaniach poszczególnych działów oprócz posiedzeń sekcji budżetowej, która odbyła jedno posiedzenie w dniu 14 sty
cznia 1930 r.
Skład personalny biura Izby z końcem roku spra
wozdawczego przedstawia się następująco:
1. Wydział Centralny:
dyrektor: Stefan Panieński sekr.: Jerzy Kulig
sekr.: Hermina Papojówna biur.: Mar ja Markielówna biur.: Gertruda Śpiewokówna biur.: Ludwik Kalus
biur.: Mieczysław Nowakowski
— 37 —
woźni: Antoni Stróżycki woźni: Karol Tomecki
redaktor „Rolnika SI.“: inż. Jan Gawlikowski.
2. Wydział Produkcji Rolnej:
naczelnik: Dr. Andrzej Piekarski
kier. akcji dośw.: inż. Adam Lachowicz referent: Ryszard Pili
sekretarka: Jadwiga Radlińska.
3. Wydział Hodowli:
inż. lek. wet.: Józef Buchta insp. hod.: Karol Sztwiertnia insp. hod.: Mirosław Gulbiński instr. hod.: Bołdyriw Tichon instr. hod.: Dominik Bugajski.
Referat Ogrodnictwa:
referent: Władysław Włosik instr: Edmund Wolski instr.: Wacław Schraube instr.: Paweł Lipa.
Insp. chowu koni:
Jan Olszewski do końca grudnia
Ryszard Cieszkowski od 1 stycznia 1930.
Rachunkowość rolnicza:
kier. Wydz.: prof. Konrad Ciechomski referent: inż. Zbigniew Zarzycki asystent: Eugenjusz Ryszczuk asystent: Eryk Bystroń
asystent: Maksymiljan Janecki do 15. X. 1929 asystent: Wiktor Halama od 1. XI. 1929.
Zarządca domeny G. Marklowice:
Karol Białecki.
Kierownik szkółki drzew G. Marklowice:
Feliks Szczepaniak.
— 38 —
SzkołyRolnicze:
a) Między świeć:
dyr.: inż. Machalica Alojzy, naucz.: inż. Buzek Jan
naucz.: Łukasiewiczowa Rozalja naucz.: Michejdowa Jadwiga naucz.: Kozubowska Irena;
b) Tarn. Góry:
kier.: Zajonc Karol naucz.: Rzyman Józef;
c) Rybnik:
kier.: Kreczman Reonald do 30. VI. 1929 kier. inż. Jan Gawlikowski od 1. XI. 1929 naucz. Hajduk Karol
instr. Wachowicz Michał.
Szkoła Ogrodnicza Strumień:
kier. Pyzio Ignacy instr. Urbański Łucjan.
Wobec ubiegłego roku budżetowego wykazuje po
wyższe zestawienie wzrost liczby pracowników 12, z tego 6 urzędników, 6 niższych funkcjonarjuszy.