Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku przyspieszyło procesy im-plementacji zarówno prawa wspólnotowego, jak również idei i wartości europejskich. Niemniej już 20 lat temu wraz z wejściem Polski na drogę demokratycznych reform przyjęto wiele zasad i struktur typowych dla europejskich krajów demokracji liberal-nej. Dotyczyło to także idei wolności słowa i systemu mediów masowych1. Pluralizm rynku medialnego i nowe struktury medialne – zarówno prasowe, jak i elektroniczne, kształtowały się w Polsce w oparciu o wzorce europejskie. Działo się to jednak w zu-pełnie odmiennych warunkach politycznych, społecznych i ekonomicznych niż na zachodzie Europy. Polska polityka medialna wykreowała bardzo liberalny, otwarty na kapitał zagraniczny model prasowy oraz regulowany pluralistyczny system radio-fonii i telewizji. Jednym z najważniejszych elementów nowego sytemu mediów ma-sowych wprowadzonego Polsce po 1989 roku były media publiczne2. Kiedy w Polsce tworzono prawne i ustrojowe warunki dla funkcjonowania tych mediów, w Europie Zachodniej przeżywały one poważny kryzys. Obecnie w Polsce w 2010 roku media publiczne znalazły się w najtrudniejszej sytuacji od momentu ich powstania. Pod-stawowe zasady doktrynalne i etyczne, dla których zostały powołane, uległy zatra-ceniu w wyniku silnej polityzacji i ideologizacji. Ponadto decyzje polityczne mogą w konsekwencji doprowadzić do zniszczenia mediów publicznych lub ich całkowitej marginalizacji. Stan taki byłby dalece niezgodny z koncepcją Unii Europejskiej, która zaleca państwom członkowskim tworzenie warunków dla funkcjonowania systemów mediów publicznych, jako instytucji o istotnym znaczeniu dla kultury europejskiej, kultur narodowych oraz kwestii społecznych. Zalecenia takie pojawiły się w Pro-tokole do Traktatu Amsterdamskiego z 1997 roku. Głębokie zmiany w systemach
1 Tomasz Goban-Klas, Granice wolności mediów. Wolność mediów od kogo i od czego? [w:] Zbigniew Bauer, Edward Chudziński [red.], Dziennikarstwo i świat mediów. Universitas, Kraków 2008.
medialnych w skali globalnej, zmiany technologiczne, konwergencja mediów i rozwój komunikowania sieciowego sprawiły, że dyskusja o roli mediów publicznych i samej potrzebie ich istnienia wciąż odżywa. Nadawcy publiczni funkcjonują w wysoce kon-kurencyjnym środowisku i podlegają stałej presji rynku. Mimo wielu problemów nie obserwujemy w skali europejskiej powszechnej likwidacji systemów publicznych.
Polska radiofonia i telewizja publiczna powstały na początku lat 90. XX wieku w wyniku procesów transformacji politycznej i budowy nowych, demokratycznych struktur państwa. Polska, podobnie jak inne kraje Europy Środkowowschodniej, roz-poczęła po 1989 roku budowę nowego ładu medialnego, korzystając z rozwiązań i do-świadczeń europejskich3. Twórcy polskiego modelu mediów publicznych bazowali na tradycyjnych europejskich zasadach misji i służby publicznej, do których należy: umacnianie kultury narodowej, wspieranie demokracji i idei społeczeństwa obywatel-skiego, zaspokajanie informacyjnych, edukacyjnych oraz społecznych potrzeb szero-kich grup. Media te miały z istoty rzeczy być niezależne politycznie. Polska telewizja i radiofonia do 1989 roku przez ponad 30 lat funkcjonowała jako monopolistyczna struktura w pełni zależna od władz państwowych. Media masowe prowadziły wyzna-czoną przez władze politykę informacyjną i propagandową. Telewizja i radiofonia sta-nowiły istotny politycznie element sytemu. Były zorganizowane we wspólną strukturę w postaci Komitetu do spraw Radia i Telewizji, instytucji rządowej realizującej polity-kę PZPR. Zakres „wolności” państwowej radiofonii i telewizji był wyznaczony pozycją polityczną kolejnego prezesa i jego przekonaniami. Niemniej należy podkreślić, że standard programowy polskiej telewizji przed zmianą ustrojową był znacznie wyższy niż w innych krajach Europy Środkowowschodniej. Szczególnie w latach 70. ubiegłe-go wieku władze telewizji inwestowały w audycje wysokiej kultury, filmy fabularne i seriale. Kanon polskiej twórczości telewizyjnej w postaci takich seriali, jak Polskie drogi, Noce i dnie, Lalka, powstał w tamtych czasach. Do historii sztuk audiowizual-nych przeszedł teatr telewizji i teatr radiowy. O artystycznej wartości wielu produkcji lat 70. świadczą zabiegi współczesnych komercyjnych nadawców telewizyjnych w celu pozyskania dostępu do archiwów TVP. Polityka informacyjna radiofonii i telewizji, podobnie jak prasy drukowanej, była mało wiarygodna i całkowicie podporządkowa-na funkcji propagandowej. Kontrola polityczpodporządkowa-na i cenzura powodowały, że informacji o wydarzeniach międzynarodowych i europejskich było niewiele i były filtrowane. Z drugiej strony w Polsce media elektroniczne oferowały bogatą ofertę kulturalną, w tym europejskie produkcje filmowe i telewizyjne. Zakres prezentowanych treści w mediach zarówno elektronicznych, jak i drukowanych, był kontrolowany przez państwo w zależności od sytuacji politycznej w kraju. W latach 80. w wyniku stanu wojennego, zwolnień dziennikarzy, bojkotu mediów elektronicznych przez twórców i artystów telewizja całkowicie utraciła wiarygodność społeczną.
3 Beata Ociepka, Dla kogo telewizja? Model publiczny w postkomunistycznej Europie Środkowo
Pojawienie się nowych mediów, w tym telewizji satelitarnej, oraz nowych techno-logii wydawniczych już w połowie lat 80. powodowało, że zakres możliwości kontroli państwa nad komunikowaniem medialnym radykalnie się zmniejszał. Erozja systemu politycznego spotkała się z rewolucją komunikacyjną, której nowe narzędzia pozwa-lały przekazom medialnym na swobodne przekraczanie granic. Nowe media stały się jednym z istotnych czynników pozwalających na przenikanie idei demokratycznych i wolnościowych oraz szybkie i skuteczne komunikowanie. W istocie rzeczy takie me-dia, jak telewizja satelitarna, nowe technologie telekomunikacyjne i sieciowe, wpły-wały na przyspieszanie procesów transformacji ustrojowej w państwach tak zwanego bloku wschodniego4. Nowe media pobudziły także potrzeby społeczne w zakresie do-stępu do informacji i komunikowania. Dostęp do mediów, a przede wszystkim tele-wizji, był jednym z najistotniejszych problemów politycznych w Polsce w okresie po-przedzającym transformację ustrojową. Zmiany w telewizji państwowej uznawano za konieczny warunek demokratyzacji w Polsce. Problem ten stanowił jeden z ważniej-szych punktów obrad „Okrągłego Stołu” w 1989 roku, podczas których przygotowano polityczne podstawy transformacji. Po wyborach w czerwcu 1989 roku zmiany poli-tyczne w Polsce przebiegały bardzo szybko, dotyczyło to także systemu medialnego i komunikowania politycznego. Dla Polski i innych krajów Europy Środkowowschod-niej, wchodzących w proces zmian ustrojowych, politycznych i ekonomicznych, jed-nym z najistotniejszych wyznaczników nowej demokracji była wolność słowa i wol-ność mediów. Szybkość następowania zmian w tym zakresie odpowiadała dynamice wydarzeń politycznych. Przyspieszenie dotyczyło całego systemu mediów w Polsce, w ujęciu doktrynalnym, politycznym, ekonomicznym, prawnym i dziennikarskim. Nowe technologie informacyjno-komunikacyjne sprzyjały zmianom, podobnie jak reformy gospodarcze wprowadzające liberalne koncepcje kapitalizmu. Zniesienie cenzury było jednym z pierwszych aktów ustawodawczych w Polsce po 1989 roku. Polskie media drukowane i elektroniczne, uwolnione od cenzury i politycznego sys-temu kontroli, wkroczyły w epokę wolnego rynku, neoliberalnych doktryn politycz-nych i medialpolitycz-nych, globalizacji i globalpolitycz-nych sieci informacyjno-komunikacyjpolitycz-nych oraz eksplozji nowych mediów. Polska, korzystając z pozycji późnego przybysza, dołą-czyła na początku lat 90. do komunikacyjnej rewolucji technologicznej i konstrukcji pluralistycznego systemu medialnego5.
Zmiany polityczne w naszej części Europy zbiegły się w czasie z wielką zmianą komunikacyjną w Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych6. Europejskie kraje
4 Manuel Castells, The Information Age: Economy, Society and Culture. Vol. I, II, III. Blackwell, Oxford 1998-2002.
5 Kazimierz Krzysztofek, Społeczeństwo informacyjne i rewolucja teleinformatyczna. Instytut Kul- Instytut Kul-tury, Warszawa 1999.
6 Jan Wieten, Graham Murdock, Peter Dahlgren, Television across Europe. A Comparative
o długoletniej tradycji demokratycznych mediów i stabilnej formule mediów publicz-nych zmuszone zostały do budowy nowego porządku, wymuszonego przez nowe technologie i ekspansję przekazów satelitarnych. Narodowe systemy radia i telewizji, funkcjonujące w znakomitej większości krajów Europy Zachodniej w postaci mono-poli, z wyznaczonymi prawem i obyczajem zasadami służby społecznej, traciły na zna-czeniu. Media publiczne przestały być monopolistami, a rządy i parlamenty państw europejskich uchwalały prawo otwierające konkurencyjny i pluralistyczny rynek7. Powstanie narodowych systemów komercyjnych w całej Europie osłabiło media pu-bliczne, ale i wymusiło ich nową definicję. Przełom lat 80. i 90. to okres wielkiej zmia-ny systemów medialzmia-nych w całej Europie, wyznaczonej procesami deregulacji, de-monopolizacji, komercjalizacji i prywatyzacji. Media publiczne w takich krajach, jak Francja, Włochy czy Niemcy, stanęły wobec problemu nowej konkurencji zarówno ze strony nowych mediów, jak i nowo powstających narodowych systemów komercyj-nych. Brytyjska BBC, która jako jedna z nielicznych funkcjonowała w systemie kon-kurencji, znalazła się również w trudnej sytuacji, w konfrontacji z licznymi nadawca-mi ponadnarodowynadawca-mi enadawca-mitującynadawca-mi przekazy w języku angielskim.
Europejski odbiorca uwolnił się od wpływu monopolisty, zyskał nową, bogatą ofertę na rynku nadawców komercyjnych. Przede wszystkim jednak były to przekazy rozrywkowe, nowe formaty odbiegające od koncepcji służby publicznej. Przybierają-ce na sile proPrzybierają-cesy globalizacji, rozwój globalnych telewizyjnych sieci informacyjnych oraz szybki rozwój internetu sprawiły, że utrwalony przez dziesiątki lat funkcjonujący system mediów publicznych wymagał ochrony państwa i instytucji międzynarodo-wych, aby nie zaniknąć. W wyniku procesów deregulacji model obywatelski telewi-zji i radiofonii publicznej, ukształtowany w latach 70. XX wieku, zaczęły zastępować inne modele, w tym przede wszystkim model usługi publicznej. Problemy mediów publicznych, które rozpoczęły się wraz z rewolucją komunikacyjną, globalizacją i do-minacją idei liberalnych w gospodarce europejskiej i światowej, skutkowały nowymi koncepcjami, nowymi formami zarządzania oraz finansowania mediów8. Zmieniał się rynek mediów w skali globalnej, procesy koncentracji kapitałowej i sektorowej na-bierały przyspieszenia. Konwergencja mediów i indywidualizacja wyboru sprawiły, że nie tylko zmieniały się systemy mediów w znaczeniu instytucjonalnym i programo-wym, ale również zmieniali się odbiorcy.
Procesy zapoczątkowane dwie dekady temu w sposób zasadniczy zmieniły systemy, modele, idee i instytucje, ale także wartości i potrzeby. Takie pojęcia, jak produkt, ry-nek, usługi medialne, zaczęły wypierać pojęcia służby publicznej czy misji. W kontek-ście wielkiej zmiany, jaka rozpoczynała się na europejskim rynku medialnym, uchwalo-no w Polsce uchwalo-nowe prawo w zakresie radiofonii i telewizji, ustauchwalo-nowiouchwalo-no system mediów
7 Denis McQuail, Karen Sinue [red.], Media Policy, Convergence, Concentration and Commerce. SAGE, London 1998.
publicznych przy jednoczesnym otwarciu rynku dla nadawców komercyjnych. Polskie doświadczenia w tym względzie były niewielkie. Prace nad prawem medialnym trwa-ły dłużej niż inne reformy po 1989 roku. Przez trzy lata ścieratrwa-ły się racje polityczne i odmienne koncepcje, proponowane przez parlament, rząd, ekspertów, siły polityczne. Potrzeba ustanowienia instytucji demokratycznych, jakimi postrzegano media publicz-ne, spowodowała, że radio i telewizję wpisano w zakres szerokiej rekonstrukcji sfery publicznej. BBC, ARD czy media francuskie były wzorem wysokich standardów i nie-zależności. Decyzje podjęte w 1992 roku, kiedy uchwalono ustawę o radiofonii i tele-wizji w demokratycznej Polsce, skutkują do dziś w zasadniczych sprawach mediów pu-blicznych, a także całej sfery audiowizualnej. Podjęte wówczas ustalenia systemowe są przyczyną niezwykle gorącej debaty o mediach publicznych w Polsce, w wielu punktach zasadniczo różniącej się od debaty europejskiej. Różnica ta dotyczy przede wszystkim kontekstu politycznego funkcjonowania mediów publicznych.
Wielokrotnie w ciągu ostatnich dwudziestu lat problem wykorzystywania tele-wizji i radia publicznego dla celów politycznych stawał się przedmiotem zaciętych sporów politycznych, a także decyzji politycznych i ustawowych zmieniających skła-dy organów odpowiedzialnych za politykę medialną w Polsce. Spory doprowadziły do pełnej destabilizacji polskich mediów publicznych. Media te funkcjonują na pod-stawie regulacji z 1992 r. z późniejszymi poprawkami. Zostały one bardzo poważnie uwikłane w spory ideowe między organami władzy i partiami politycznymi w Polsce. Zdestabilizowany został system finansowania tych mediów. Interesujący jest fakt, że media publiczne w Polsce, a w szczególności telewizja, oparły się większości wyzwań związanych z otwarciem rynku komercyjnego w Polsce. Problemy, jakie mieli nadaw-cy publiczni w Europie w konsekwencji deregulacji rynku, w znacznej mierze ominęły Telewizję Polską SA (TVP). Konkurencja w postaci ogólnokrajowych nadawców ko-mercyjnych, takich jak Polsat czy TVN, nie spowodowała gwałtownego odpływu wi-dzów. Polska telewizja publiczna powstała w wyniku przekształceń telewizji państwo-wej, proces ten trwał de facto w latach 1989-1992. W tym czasie TVP wykorzystała monopolistyczną pozycję, korzystając z rynku reklam szybko powstającej gospodarki liberalnej. Dało to jej możliwość głębokich i korzystnych przekształceń technologicz-nych i programowych. Polski odbiorca, spragniony nowej oferty programowej i no-wych propozycji, wykazywał jednocześnie duże przywiązanie do TVP, jako stałego elementu sfery publicznej zaspokajającej jego potrzeby informacyjne. Pierwszy kanał informacyjny powstał w Polsce w 2005 roku w strukturze koncernu mediów komer-cyjnych (TVN24). Decyzje koncesyjne podjęte w okresie 1992-1997 miały na celu utworzenie pluralistycznego, lecz dość ograniczonego rynku telewizyjnego. Prawo medialne do 2004 roku, czyli to momentu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej, w znaczny sposób ograniczało dostęp kapitału zagranicznego do polskich mediów elektronicznych. Powodowało to, że telewizja publiczna nie miała wielkiego konku-renta ze znaczącym kapitałem zagranicznym, a procesy koncentracji kapitałowej na globalną skalę nie zachodziły w Polsce.
Dla postaw odbiorców wobec telewizji publicznej ważny jest także zakres penetracji kraju przez operatorów kablowych, rozpowszechniających programy nadawane drogą satelitarną. Polscy operatorzy kablowi operują przede wszystkim w wielkich miastach, a ceny pakietów są wysokie. Polska nie należy, niestety, do krajów o najwyższym w Eu-ropie nasyceniu internetem gospodarstw domowych. Mimo wielu wysiłków europej-ski model społeczeństwa informacyjnego nie został jeszcze w Polsce zrealizowany9. Dla mieszkańców wielu regionów Polski, w szczególności na terenach wschodnich, dostęp-ne są jedynie telewizja publiczna i radio publiczdostęp-ne. Telewizja publiczna w Polsce nie ma poważnej konkurencji w regionach, gdzie funkcjonuje 17 oddziałów terenowych. Dlatego też dla sił politycznych, którym nie sprzyjają media komercyjne, stanowi nie-zwykle ważne źródło komunikowania politycznego. W znaczenie mniej komfortowej sytuacji jest polska radiofonia publiczna, która funkcjonuje w bardziej konkurencyjnym środowisku i której potencjał finansowy jest znacznie mniejszy.
Od początku przekształcenia telewizji i radiofonii państwowej w publiczną w Pol-sce nie słabło oddziaływanie polityczne na te instytucje i próby nieformalnego podpo-rządkowania polityki informacyjnej aktualnej władzy. Przyczyny tego stanu rzeczy były wielorakie. W latach 90. telewizja publiczna w Polsce, starając się oderwać od korze-ni propagandowych czasu PRL, szeroko udostępkorze-niała antenę przedstawicielom nowej władzy. Ponadto ewolucji ulegały zasady komunikowania politycznego, co skutkowało coraz większą medializacją polityki. Relacje między polityką a mediami uległy znaczą-cej zmianie, co nie pozostało bez wpływu na próby podporządkowania mediów pu-blicznych partiom politycznym. W Polsce przez lata utrzymywało się przekonanie, że politycy dysponujący częstym dostępem do telewizji wygrywają wybory. Dodatkowo, podobnie jak w innych krajach Europy środkowowschodniej, występował całkowity brak tradycji niezależności czy autonomii mediów. Brak niezależności instytucjonalnej idzie w parze z problemami niezależności dziennikarskiej i trudnościami ze sformuło-waniem katalogu standardów dziennikarskich opartych na obiektywizmie i bezstron-ności. Dziennikarze stają się stronami w konfliktach politycznych i, miast komentować sprawy publiczne, angażują się w walkę polityczną w takim samym zakresie, jak poli-tycy. Zasady oddzielania komentarza od opinii nie są przestrzegane, a profil polityczny poszczególnych anten TVP i Polskiego Radia jest oficjalnie głoszony.
Zjawiska wpływów politycznych na media publiczne występują także w innych krajach europejskich o długiej tradycji tych mediów, niemniej nie w tak jaskrawy spo-sób. W Polsce na początku lat 90. poszukiwano modelu, korzystając z wzorców euro-pejskich, głównie francuskich, które miały gwarantować zachodnioeuropejskie stan-dardy pluralizmu i niezależności od rządu. Jednym z gwarantów miała być Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, organ państwa właściwy dla wszelkich spraw radiofonii
9 Krystyna Doktorowicz, Europejski model społeczeństwa informacyjnego. Polityczna strategia Unii
Europejskiej w kontekście globalnych problemów wieku informacji. Wydawnictwo Uniwersytetu
i telewizji w Polsce. Ustawa medialna z 1992 roku, ustanawiająca media publiczne w Polsce, stworzyła, niestety, prawne możliwości działania niezgodnego z jej duchem, czyli założeniem apolityczności i niezależności systemu publicznego. Nie wzięto pod uwagę siły konfliktu w młodej demokracji, braku tradycji i innych czynników unie-możliwiających wprowadzenie w życie modelu idealnego. Zawarta w prawie medial-nym zasada powoływania członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, regulatora odpowiedzialnego za powołanie organów zarządzających radia i telewizji publicznej, została wykorzystana do politycznego sterowania mediami publicznymi. Krajową Radę Radiofonii i Telewizji powołują obie izby parlamentu i prezydent. Praktyka po-lityczna tych nominacji dowodzi, że decydującym czynnikiem jest parytet partyjny i polityczna przynależność. Media publiczne są zorganizowane w postaci spółek pra-wa handlowego należących do skarbu państpra-wa. Zarządy tych spółek, które decydują o linii programowej i polityce informacyjnej, są pośrednio nominowane przez Krajo-wą Radę i ministra skarbu państwa. Model taki powoduje jawne przetargi polityczne o miejsca w zarządzie mediów publicznych. Niezgodność polityczna między Krajową Radą a prawicowym rządem doprowadziła w 2005 roku do niekonstytucyjnej zmiany prawa i wymiany składu rady na członków związanych z koalicją rządową. Model organizacyjny i prawny funkcjonowania polskich mediów publicznych umożliwia sy-tuację, w której mogą one pozostawać pod wpływem określonych sił politycznych i paradoksalnie nie muszą to być siły władzy.
Ważną kwestią, mającą wpływ na realizację zadań przez polskie media publiczne, jest sposób ich finansowania. W Polsce przyjęto zasadę podwójnego finansowania: zarówno z opłat abonamentowych, jak i z wpływów z emisji reklam. W Europie wy-stępują rożne formy finansowania mediów publicznych: w postaci specjalnych po-datków, np. w Holandii, w postaci dotacji budżetowej we flamandzkiej części Belgii czy w postaci abonamentu, np. w Wielkiej Brytanii albo Niemczech, oraz swoistego opodatkowania nadawców komercyjnych w Hiszpanii10. Większość krajów europej-skich skutecznie rozwiązało problem pozyskiwania środków na działalność mediów publicznych. Kwestia ta budzi jednak bardzo poważne dyskusje w Unii Europejskiej, szczególnie w kontekście pluralistycznych systemów i rozwoju nowych mediów. Eu-ropejscy nadawcy komercyjni uznają finansowanie mediów publicznych z opłat abo-namentowych przy jednoczesnym korzystaniu z zysków za emisję reklam za narusze-nie unijnych zasad konkurencyjności. Do Komisji Europejskiej składane są zapytania i konkretne skargi o zgodność pobierania abonamentu z postanowieniami Traktatu o Wspólnocie Europejskiej, zakazującego przyznawanej przez państwo pomocy pu-blicznej, która mogłaby zakłócić zasady wolnego rynku11. Ale to właśnie do Traktatu
10 Marry Kelly, Gianpietro Mazzoleni, Denis McQuail, The Media In Europe. The Euromedia
Hand-book. SAGE, London 2004.
11 Communication from the Commission on the Application of State Aid Rules to Public Service
Bro-adcasting. Official Journal C 23530.09.2001. Communication on State Aid Rules to Public
Amsterdamskiego o Wspólnocie Europejskiej państwa członkowskie Unii dołączyły Protokół poświęcony mediom publicznym. Wspólnota uznała szczególne znaczenie telewizji w kształtowaniu kultury, demokracji oraz społeczeństwa obywatelskiego. Protokół nakładał na państwa członkowskie Unii Europejskiej obowiązek tworzenia warunków dla funkcjonowania i rozwoju mediów publicznych. Zalecenia Protokołu do Traktatu Amsterdamskiego zostały potwierdzone w dokumentach Rady Europej-skiej z 1998 i 1999 roku. Podkreślono w nich znaczenie usług nadawania publiczne-go dla rozwoju spójności społecznej, zapewnienia wartości demokratycznych i kul-turowego zróżnicowania jednoczącej się Europy. Uściślono także zasady wspierania finansowego organizacji mediów publicznych dla realizacji ich zadań wynikających z misji nadawania publicznego. W 2001 roku Komisja Europejska sprecyzowała reko-mendacje w sprawie stosowania pomocy państwa dla mediów publicznych. W swo-im Komunikacie Komisja jednoznacznie określiła zasady misji publicznej. W Polsce problem finansowania nadawców publicznych stał się przedmiotem walki politycznej. Propozycja nowych regulacji ustawowych, znoszących opłaty abonamentowe, została przedstawiona przez obecnie rządzącą partię liberalno-prawicową, Platformę Oby-watelską. Niechęć do abonamentu wypływa nie tylko z przesłanek ideowych, ale tak-że z woli pozyskania wyborców niezadowolonych z konieczności płacenia tej opłaty. Głoszenie przez przedstawicieli partii rządzącej poglądu o abonamencie jako niewła-ściwej formie quasi-podatku doprowadziło w Polsce do radykalnego spadku poziomu finansowania nadawców publicznych, a w szczególności ogólnokrajowych kanałów radiowych. Brak skutecznego systemu pobierania opłat abonamentowych, spory wo-kół telewizji publicznej oraz niemożność uchwalenia nowych regulacji prawnych po-garsza sytuację nadawców publicznych w Polsce. W poważnym zagrożeniu znalazły się regionalne spółki radiowe, które nie mogą liczyć na znaczące wpływy z rynku re-klamowego. Problemy mediów publicznych w Polsce miały być rozwiązane w postaci nowego prawa medialnego. Próby uchwalenia przez parlament nowych regulacji, roz-wiązujących współczesne problemy sektora audiowizualnego w Polsce w kontekście europejskim, nie powiodły się jednak.
Konflikt interesów dominujących w Polsce sił politycznych i kolejne próby „od-bicia” mediów publicznych pozostają w głębokiej sprzeczności z europejską tradycją i praktyką. Zaangażowanie polityczne władz Telewizji Polskiej SA i Polskiego Radia