52 Powi.it kłodzki
Środowisko przyrodnicze. Historia
Powiat kłodzki leży w obrębie łańcucha Sudetów. Obejm uje on powierzchnię 1643 km2. Część środkową powiatu zajmuje otoczona licznymi górami Kotlina Kłodzka. Szczytami gór po południowej, zachodniej
i wschodniej granicy powiatu przebiega granica z Republiką Czeską o długości 190 km.
Powiat prawie w całości należy do dorzecza Odry i zlewiska Morza Bałtyckiego, a jedynie częściowo do zlewiska Morza Czarnego i Morza Północnego. Główną rzeką powiatu jest Nysa Kłodzka wraz ze ścinaw ką, Bystrzycą, Bystrzycą Dusznicką i Białą Lądecką.
Na terenie powiatu kłodzkiego znajdują się jedne z największych w Polsce zasoby wód leczniczych (25% zasobów krajowych wód mineralnych). Wody te wykorzystywane są do kąpieli i kuracji pitnych.
Istotnym zasobem powiatu są również lasy. Według stanu w czerwcu 2000 roku zajm owały one powierzchnię 70240 ha, co stanowiło 42,7%
powierzchni subregionu.
Powiat kłodzki jest terenem o wyjątkowych walorach przyrodniczych.
Prawie 37,7% powierzchni zajmują obszary prawnie chronione ze względu na walory przyrodnicze. Do najbardziej m alowniczych terenów należą obszary położone w obrębie Parku Narodowego Gór Stołowych. Zajm uje on powierzchnię 6339,7 ha. Jedną z większych atrakcji powiatu jest Jaskinia Niedźwiedzia w Stroniu Śląskim.
Powiat kłodzki, oprócz pięknej przyrody, posiada wiele atrakcyjnych zabytków kultury materialnej. W Kłodzku odwiedzić można miedzy innymi:
Muzeum Ziemi Kłodzkiej, most z XIV w . będący miniaturką Mostu Karola w Pradze oraz Twierdzę Kłodzką. W Bystrzycy Kłodzkiej znajduje się muzeum przemysłu zapałczanego, jedyne tego typu muzeum w kraju, a w Dusznikach Zdroju unikalne Muzeum Papiernictwa. W Kudowie Zdroju usytuowany jest Skansen Kultury Ludowej oraz Kaplica Czaszek. Na uwagę zasługuje również gmina Radków, gdzie znajduje się ośrodek kultu maryjnego W am bierzyce.
Ludność i osadnictwo
Powi.it kłodzki
53
gmina miejska Duszniki Zdrój gmina miejska Kłodzko
gmina miejska Kudowa Zdrój gmina miejska Nowa Ruda
gmina miejska Polanica Zdrój
gmina miejsko-wiejska Bystrzyca Kłodzka gmina miejsko-wiejska Lądek Zdrój
gmina miejsko-wiejska Międzylesie gmina miejsko-wiejska Radków
gmina miejsko-wiejska Stronie Śląskie gmina miejsko-wiejska Szczytna jednostek zarejestrowanych było w następujących sekcjach: „Handel
i naprawy" (6432 podmiotów), „Obsługa nieruchomości i firm; nauka" (1339),
„Budownictwo" (1303) oraz „Przetwórstwo przemysłowe" (1299).
Funkcje rolnicza i przemysłowa (głównie w miastach) odgrywa drugorzędną rolę. Powierzchnia użytków rolnych w 2000 roku wynosiła 79681 ha, tj. 48,5% powierzchni powiatu. Wśród użytków rolnych największy obszar zajm owały grunty orne (44791 ha) i pastwiska (20617 ha). Na terenie powiatu
funkcjonowało 6726 indywidualnych gospodarstw rolnych. N ajliczniejszą grupę stanowiły małe gospodarstwa o powierzchni od 1,00 do 2,00 ha
(30,8% ) oraz od 5,01 do 10,00 ha (20,1% ). Natomiast gospodarstw rolnych obejmujących powyżej 10 ha działało 1393 (tj. 20,7% ogólnej ich liczby).
Powiat zasobny jest również w surowce mineralne (kamienie budowlane i drogowe, kruszywa naturalne, iły ceramiki budowlanej, materiały ogniotrwałe, surowce energetyczne, rudne i chem iczne, a także kamienie szlachetne).
W 1997 roku na terenie Kłodzka oraz Nowej Rudy utworzono specjalne strefy ekonomiczne o powierzchni odpowiednio 19,4 ha i 53,2 ha jako
podstrefy „lnvest-Parku" w W ałbrzychu. Obecnie w Podstrefie Kłodzko Ludność Powierzchnia w ha
54 Powiat kłodzki
zlokalizow ane są takie firmy jak: General Electric Power Controls (produkcja elektrycznej aparatury rozdzielczej i sterowniczej według standardów DIN
i NEM), Steinhoff Mobel, Sotel, Litex-Bis Sp. z o.o. (branża reklamowa).
Natomiast w Podstrefie Nowa Ruda funkcjonuje zakład produkcji mebli skrzyniowych Standard Meble Sp. z o.o. (Grupa Steinhoff).
Na obszarze powiatu, ze względu na jego unikalne walory krajobrazowe, klimatyczne i wartości kulturowe, a także bogate złoża wód mineralnych wiodącą rolę ma funkcja turystyczno-wypoczynkowo-uzdrowiskowa.
W powiecie w lipcu 2000 roku funkcjonowały 133 obiekty noclegowe turystyki, w których z noclegów w ciągu roku skorzystało 244297 osób.
Łączna liczba oferowanych miejsc noclegowych wynosiła 10388.
Rynek pracy
W powiecie kłodzkim (według stanu w końcu 2000 roku) pracowały 31084 osoby, w tym 4 0 ,5 % w sektorze prywatnym. N ajw ięcej osób pracowało w sektorze usług nierynkowych (36,7% ), w sektorze usług rynkowych (24,5% ) oraz w przemyśle i budownictwie (36,6%)
Stopa bezrobocia w grudniu 2000 roku wynosiła 2 5 ,5 % i była w yższa od poziomu ze stycznia o 2,0 pkt. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie wynosiła 19121 osób. Absolwenci stanowili 4 ,8 % ogółu bezrobotnych.
Infrastruktura osadnicza
W ażnym i elementami lokalnej infrastruktury technicznej powiatu w 2000 roku były:
V czynna rozdzielcza sieć wodociągowa o długości 621,9 km (w miastach korzystało z niej 9 6 ,8 % ogółu mieszkańców),
> sieć kanalizacyjna (czynna) o długości 238,3 km (w miastach subregionu z sieci tej korzystało 8 4 ,1 % mieszkańców),
>
22 oczyszczalnie ścieków (w tym 13 biologicznych),> łączna przepustowość 14 oczyszczalni komunalnych wynosiła 60238 m /dobę (w tym 50088 m /dobę przypadło na oczyszczalnie
biologiczne); oczyszczalnie te obsługiwały 53,5% ludności powiatu,
> czynna rozdzielcza sieć gazowa o długości 265,5 km (odbiorcami gazu sieciowego było 3071 7 gospodarstw domowych),
>
628 km dróg gminnych,> 710 km dróg powiatowych.
Powiat kłodzki 55
Zasoby mieszkaniowe powiatu składały się w końcu 2000 roku z 56542 mieszkań o łącznej powierzchni 3377,6 tys. n r . Mieszkania komunalne stanowiły 28,7% zasobów mieszkaniowych powiatu. W 2000 roku do użytku oddano 255 mieszkań o łącznej powierzchni 25136 nv\
Istotnymi elementami infrastruktury społecznej powiatu kłodzkiego w 2000 roku były:
> 33 przedszkola, do których uczęszczało 2396 dzieci,
> 69 szkół podstawowych, w których uczyło się 13134 uczniów,
> 26 gimnazjów, w których uczyło się 5091 uczniów,
> 1 gimnazjum dla dorosłych, w którym kształciło się 30 osób,
>
15 liceów ogólnokształcących dla młodzieży (łącznie 4224 uczniów) oraz 37 średnich szkół zawodowych (7108 uczniów),y
placówki szkolnictwa specjalnego: 10 szkół podstawowych, 8 gimnazjów oraz 2 zasadnicze szkoły zawodowe,V 55 bibliotek publicznych wraz z filiami, które oferowały łącznie 997,3 tys. wol. (na 1000 m ieszkańców przypadało 5539 wol.),
>
6 kin stałych z 1869 miejscami na w idow ni,>
3 muzea,>
7 szpitali ogólnych, które dysponowały 101 7 łóżkami,>
22 przychodnie oraz 5 ośrodków zdrowia.Budżet powiatu
W 2000 roku powiat kłodzki zrealizował dochody budżetowe w wysokości 101932,9 tys. zł. W przeliczeniu na 1 mieszkańca dochody budżetu wyniosły r>65,54 zł. Dochody własne stanowiły 7,1% dochodów budżetu ogółem.
Wydatki budżetu powiatu (105672,8 tys. zł) przewyższyły dochody o 3739,9 tys. zł. Wydatki inwestycyjne budżetu stanowiły 4,9 % łącznej kwoty wydatków. Z łącznej kwoty wydatków budżetowych największą część stanowiły wydatki w działach: oświata i w ychow anie (37,6% ), bezpieczeństwo publiczne (17,7% ) oraz opieka społeczna (17,4% ).
Współpraca samorządowa
Powiat kłodzki w 1999 roku podpisał umowę o współpracy z powiatem Gross-Cerau, w 2000 roku z regionem Foggia, a w 2001 roku z powiatem giżyckim i „Stowarzyszeniem Miast i Gmin O rlice ". N awiązano także kontakt z hiszpańskimi regionami Murcja i Alicante. Współpraca w przeważającej mierze dotyczy sfery kulturalnej, wym iany młodzieżowej i gospodarczej.
56 Powiat kłodzki
Strategiczne kierunki rozwoju powiatu
W strategii rozwoju powiatu kłodzkiego wyodrębniono wiele kierunków, na podstawie których sformułowano trzy główne cele zintegrowane:
> rozwój przedsiębiorczości,