Z uwagi na znaczne w dalszym ciągu różnice w warunkach prowadzenia biznesu mię-dzy miastem a wsią przedsiębiorcy wiejscy, wśród których ogromny odsetek stano-wią właściciele firm rodzinnych, jak również lokalne instytucje ich wspierania,
potrze-bują bardzo konkretnych rekomendacji, które stanowiłyby użyteczne i rzeczywiste wsparcie ich działalności. Najczęściej proponuje się następujące zalecenia.
· zwiększanie różnorodności przedsiębiorczości z uwzględnieniem jej lokalnych i regionalnych atutów (np. wynikających z położenia, jakości środowiska przyrod-niczego czy funkcji społeczno-gospodarczych);
· łączenie w dużej liczbie firm produkcji żywności z działalnością pozarolniczą; · indywidualizację oferty pomocy dla każdej z firm ze strony instytucji wspierających; · utworzenie „instytucji pierwszego kontaktu” w celu uzyskania przez przedsię-biorcę podstawowych informacji, a następnie skierowania go do odpowiedniej instytucji specjalistycznej;
· ułatwienie interpretacji i stosowania przepisów prawa oraz zwiększenie zaufania przedsiębiorcy do instytucji państwowych i samorządowych;
· dostosowanie niektórych przepisów do specyfiki mikroprzedsiębiorstw działa-jących na wsi;
· odchodzenie od zasady refinansowania do zasady prefinansowania, co poprawi dostępność zewnętrznych środków finansowych dla większej liczby podmiotów gospodarczych;
· rozszerzenie wykorzystania e-administracji (elektroniczne składanie dokumen-tów), co szczególnie w przypadku przedsiębiorstw wiejskich stanowi oszczędność czasu i nakładów;
· priorytetowe działania administracji rządowej i samorządowej w zakresie infra-struktury teleinformatycznej na wsi;
· stwarzanie zachęt organizacyjno-regulacyjnych skłaniających firmy do współ-pracy poziomej [Rozwój przedsiębiorczości… 2014].
· propagowanie podjęcia internetowej sprzedaży żywności jako innowacyjnej for-my przedsiębiorczości rolników – rolnicy uzyskują w Internecie informacje przy-datne w gospodarstwie, kupują za jego pośrednictwem narzędzia rolnicze i części zamienne do maszyn. Mogą również podjąć sprzedaż, zakładając sklep interneto-wy na podstawie wpisu do Ewidencji Działalności Gospodarczej lub rejestracji jako spółki handlowej w Krajowym Rejestrze Handlowym. Podjęcie w Internecie obrotu artykułami spożywczymi wymaga uzyskania zgody Państwowej Inspekcji Sanitar-nej i/lub Inspekcji WeterynaryjSanitar-nej [Targosz 2014].
Obszary wiejskie wymagają opracowania nowych strategii rozwojowych, które przyczynią się do rozwoju przedsiębiorczości z uwzględnieniem polityki ochrony środowiska [Davis 2004, s.12].
Intensywny rozwój przedsiębiorczości rodzinnej na obszarach wiejskich stał się w Polsce faktem. Główne przyczyny tego zjawiska obejmują:
· globalne tendencje w rolnictwie;
· zmiany społeczno-gospodarcze w Polsce po 1989 r.;
· konsekwencje przystąpienia naszego kraju do Unii Europejskiej;
· migracje ludzi z miast, którzy przenoszą na obszary wiejskie swoje biznesy. Przedsiębiorczość wiejska umożliwia osiąganie dochodów przez mieszkańców, tworzy nowe miejsca pracy, pochłaniając nadwyżki siły roboczej, przyczynia się do postępu cywilizacyjnego obszarów wiejskich. Jest to widoczne w przypadku opisy-wanych w artykule firm. Ich właściciele pełnią jednocześnie jeszcze jedną ważna rolę – są liderami opinii, kształtują postawy przedsiębiorcze, dają pozytywny przykład i zachęcają do działania ludzi z bliższego i dalszego sąsiedztwa.
Bibliografia
Bański J. (2014), Koncepcje systemowego wsparcia przedsiębiorczości, IGiPZ PAN, FDPA. Bariery instytucjonalne rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich (2011), raport Fo-rum Inicjatyw Rozwojowych, EFRWP, Warszawa.
Domański B. (2001), Czynniki społeczne w lokalnym rozwoju gospodarczym we współczesnej Polsce [w:] I. Sagan, M. Czepczyński (red.), Wybrane problemy badawcze geografii społecznej w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdyńskiego, Gdynia.
Eftekhari A.R., Hamdollah S.G. (2011), Rural Development with Emphasis on Entrepreneurship (Definitions, Viewpoints and Experiences), Samt Publication, Tehran.
Gotkiewicz W., Mickiewicz B. (2009), Ekologiczne czynniki i bariery rozwoju gospodarczego te-renów nadmorskich w Polsce, „Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych”, nr 41.
Heaton J. (2005), Developing Entrepreneurs: An Examination of Systematic Approaches to En-trepreneurial Development for Rural Areas, Illinois Institute for Rural Affairs, Rural Research Report, Western Illinois University.
Jeżak J., Popczyk W., Winnicka-Popczyk A. (2004), Przedsiębiorstwo rodzinne. Funkcjonowanie i rozwój, Difin, Warszawa.
Kłodziński M. (2015), Zagrożenia i szanse stojące przed rozwojem sektora przedsiębiorczości wiejskiej, „Wieś i Rolnictwo”, nr 2 (167).
Morrison A. (1990), Entrepreneurship: An International Perspective, Jordan Haill, Linacre House, Oxford.
Nurzyńska I. (2013), Uwarunkowania instytucjonalne rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, „Wieś i Rolnictwo”, nr 3.
Obszary wiejskie w Polsce. Rural areas in Poland. Studia i analizy statystyczne (2011), Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Olsztynie, Warszawa-Olsztyn.
Plan rozwoju lokalnego Gminy Łowicz na lata 2008–2015, Załącznik do Uchwały Nr XXXII/161/09 Rady Gminy Łowicz z dnia 28.08.2009 (2009), BIP, Łowicz.
Rozwój przedsiębiorczości na terenach wiejskich – diagnoza, kierunki, rekomendacje dla polityki rozwoju obszarów wiejskich (2014), Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa.
Skubiak B. (2015), Czynniki i bariery rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, „Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania”, t. 2, nr 42, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin.
Strategia rozwoju Gminy Łowicz na lata 2016-2022 (11.01.2016), BIP, Warszawa.
Winnicka-Popczyk A. (2015), Przedsiębiorczość rodzinna na polskiej wsi, „Relacje –Magazyn Firm Rodzinnych”, nr 5/13.
Źródła internetowe
Bank Światowy, http://data.worldbank.org/indicator#topic-1, dostęp: 10 lipca 2015. Charakterystyka gminy Łowicz, http://www.lowicz.bipst.pl/index.php?grupa=518167, do-stęp: 10 lipca 2015.
Davis J. (2004), Guide to Rural Economic and Enterprise Development, Working Paper, http:// www.gtz.de, dostęp: 30 kwietnia 2015.
http://www.lodr-bratoszewice.pl/AGROLIGA/agroliga2007.htm, dostęp: 10 lipca 2015. http://www.ppr.pl/artykul-rolnik-farmer-roku-2007-145899-dzial-22.php, dostęp: 10 lipca 2015.
Naszkowska K. (2005), Polskie pieczarki podbiją Europę, http://wiadomosci.gazeta.pl/wiado-mosci/1,53600,2613135.html, dostęp: 10 lipca 2015.
Targosz R. (2014), Wsparcie dla rozwoju przedsiębiorczości na wsi, www.dodr.pl/III/4/2/3/3/kon-cepcja-rozwoju.pdf, dostęp: 10 lipca 2015.
www.wodr.konskowola.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=168&Ite-mid=158, dostęp: 10 lipca 2015.