RACJONALIZACJA OCENY ZGODNOŚCI W OCHRONIE PRZECIWPOŻAROWEJ
Doskonalenie, dostosowanie, optymalizacja i racjonalizacja to konieczne i stałe działania w każ-dym obszarze bezpieczeństwa. W tomie trzecim publikacji pt. Racjonalizacja zarządzania
jed-nolitymi formacjami umundurowanymi odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo wewnętrzne216
autor rozdziału pod tytułem „Doskonalenie i optymalizacja ochrony przeciwpożarowej” przed-stawił swoje wyniki prac, badań i doświadczeń zawodowych dotyczących tego tematu. W poniższym rozdziale autor, zawężając zakres rozważań, podjął próbę bardziej szczegółowego przybliżenia wybranych zagadnień związanych z potrzebami, możliwościami, szansami, ale i z zagrożeniami przy doskonaleniu i racjonalizacji oceny zgodności w ochronie przeciwpoża-rowej. Szczegółowo założenia, podstawy, cele i funkcjonowanie oceny zgodności w ochronie przeciwpożarowej autor przedstawiał w licznych dotychczasowych, odrębnych publikacjach217.
216 B. Wiśniewski, Racjonalizacja zarządzania jednolitymi formacjami umundurowanymi odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo
wewnętrzne, tom trzeci, Warszawa 2018.
217 Między innymi: J. Zboina, P. Gancarczyk, Certyfi kacja usług w ochronie przeciwpożarowej w ujęciu praktycznym
i teoretycznym, Józefów 2016; J. Zboina, Bezpieczeństwo pożarowe – właściwości stosowanych wyrobów i jakości świadczonych usług [w:] Administracja Bezpieczeństwa. Wybrane problemy, tom czwarty, red.B. Wiśniewski, A. Babiński, A. Osierda, P. Kobes, Bielsko-Biała 2017; J. Zboina, P. Wojtaszewski, Wytyczne i certyfi kacja rozwiązań organizacyjnych i technicznych
obiektów zabytkowych [w:]Wybrane zagadnienia Bezpieczeństwa Pożarowego Obiektów Zabytkowych. Wyniki badań i rekomendacje, (red.) J. Zboina, Józefów 2016; J. Zboina, Conformity Assessment in Fire Protection [w:]Legal Context in the Chosen Order and Security Area, (red.) P. Kobes, G. G. Sander, Hamburg 2016; J. Zboina, Wymagania i system dopuszczeń sprzętu i wyposażenia [w:] Logistyka w dwudziestoleciu Państwowej Straży Pożarnej, (red.) M. Kowalski,
Warszawa 2015; J. Zboina, Zapewnienie bezpieczeństwa powszechnego a właściwości stosowanych wyrobów i jakość
świadczonych usług w zakresie ochrony przeciwpożarowej [w:] Współczesność oraz perspektywy Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, tom drugi, (red.) B. Kogut, Kraków 2015.
W poniższym rozdziale, na podstawie prowadzonych prac, badań i wieloletnich doświadczeń zawodowych w tym zakresie, autor przedstawił wybrane zagadnienia dotyczące prowadzonych dotychczas i koniecznych w przyszłości zdaniem autora, działaniach w obszarze doskonalenia i racjonalizacji dopuszczeń i certyfi kacji wyrobów stosowanych na rzecz ochrony przeciwpoża-rowej218, a także usług219 takich, jak projektowanie, instalowanie i konserwacja technicznych systemów zabezpieczeń przeciwpożarowych stosowanych w obiektach budowalnych.
Ocena zgodności i jej racjonalizacja
Na potrzeby ochrony przeciwpożarowej funkcjonują aktualnie dwa ważne, ustawowe obszary regulacji mające na celu zapewnić odpowiednie właściwości stosowanych wyrobów, które mają znaczenie dla bezpieczeństwa pożarowego obiektów budowlanych, ich użytkowników, a także bezpieczeństwa ratowników i ratowanych podczas prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych. Pierwszy z nich to certyfi kacja wybranych wyrobów budowlanych stosowanych w ochronie przeciwpożarowej. Podstawy dla systemów oceny zgodności tych wyrobów budowlanych określają odpowiednio przepisy UE220 i krajowe221. Dodatkowe, krajowe wymagania dla wybranych wyrobów budowlanych i przede wszystkie sprzętu oraz wyposa-żenia straży pożarnej postawione zostały w krajowych przepisach dotyczących dopuszczeń222. Główne cele stosowania oceny zgodności dla wyrobów to:
– potwierdzenie oczekiwanych parametrów wyrobów, zestawów, technicznych systemów zabezpieczeń (wynikających z zakresu stosowania),
218 Wybrane wyroby stosowane w ochronie przeciwpożarowej podlegają obowiązkowej odpowiednio certyfi kacji i procesowi dopuszczenia. Aktualnie certyfi kowane są wskazane wyroby budowlane na podstawie przepisów UE i przepisów krajowych takie jak przede wszystkim wybrane zabezpieczenia przeciwpożarowe czynne i bierne (ich elementy i zestawy). Dla wybranego sprzętu i wyposażenia straży pożarnej a także wybranych wyrobów wykorzystywanych do prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych stawiane są dodatkowe wymagania, które są weryfi kowane w procesie ich dopuszczenia.
219 Aktualnie w naszym kraju usługi w ochronie przeciwpożarowej takie jak projektowanie, instalowanie i konserwacja urządzeń przeciwpożarowych nie podlegają obowiązkowej certyfi kacji. Kwalifi kacje i kompetencje fi rm i ich personelu mogą być i są potwierdzane w ramach dobrowolnych procesów certyfi kacji. Jest to certyfi kacja dobrowolna fi rm projektujących, wykonujących instalacje i prowadzących konserwację systemów. Ponadto, między innymi CNBOP-PIB oferuję certyfi kację kwalifi kacji personelu, instalacji i bezpieczeństwa pożarowego obiektów budowlanych.
220 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 305/2011 z 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych (CPR).
221 Ustawa z 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych wraz z aktami wykonawczymi w radze rozporządzeń.
222 Ustawa z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej; Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 20 czerwca 2007 r. w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (Dz.U. nr 143 poz. 1002); Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 27 kwietnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (Dz.U. nr 85 poz. 553 z późn. zm.).
– możliwość skutecznej realizacji celów ochronnych w zakresie ochrony przeciwpożarowej (zdrowie, życie, mienie, ciągłość działania),
– możliwość skutecznego prowadzenia działań ratowniczych, zapewnienie bezpieczeństwa ratowanych i ratowników.
Na rysunku 1 przedstawiono najważniejsze informacje dotyczące odpowiednio oceny zgod-ności wyrobów budowlanych oznakowanych w jej wyniku znakiem CE, znakiem B i dopusz-czeń wyrobów i stosowania na ich podstawie znaku jednostki dopuszczającej CNBOP-PIB.
Rysunek 1. Certyfi kacja i dopuszczenia wyrobów stosowanych w ochronie przeciwpożarowej
Źródło: opracowanie własne
Niezależnie od powyższych regulacji, w odniesieniu do wyrobów budowlanych zastosowanie mają przepisy art. 5.3 i art.10 ustawy o wyrobach budowalnych dotyczące odpowiednio wprowadzania do stosowania wyrobów zastosowanych w innym państwie UE i jednostko-wego ich stosowania.
Systemy oceny zgodności podlegają aktualizacji, zmianie i dostosowaniu. Powodami zmian są ewoluujące i nowe potrzeby, a także wyzwania, ocena funkcjonujących regulacji i wnioski
z niej wynikające. Inną przyczyną jest rozwój techniki i technologii, pojawianie się nowych rozwiązań. Są to ważne działania i możliwości dla doskonalenia bezpieczeństwa pożaro-wego.
Wymagania dla wyrobów są absolutnym minimum w systemie bezpieczeństwa. Od ich niezawodności, funkcjonalności i dostosowania do bieżących potrzeb zależy odpowied-nio zdrowie i życie ratowanych i ratowników, a także bezpieczeństwo pożarowe w obiek-tach budowalnych w aspekcie ochrony mienia i zapewnienia ciągłości działania. Wyroby i ich właściwości (określane zgodnie z art. 8 ustawy o wyrobach budowalnych jako zasadnicze charakterystyki) mają wpływ na spełnienie podstawowych wymagań przez obiekty budowlane, zgodnie z zamierzonym zastosowaniem tego wyrobu. Dlatego wska-zane jest aby – jako wymagania dla wyrobów – określać minimum w zakresie zapew-nienia bezpieczeństwa pożarowego. Pamiętać należy, iż narzędzie, jakim jest ocena zgodności, jest jednym z ważnych i nielicznych, które mają bezpośredni i tak duży wpływ na cele ochronne, jakimi są skuteczna ochrona zdrowia, życia, mienia i zapew-nienie ciągłości działania.
Ocena zgodności była i jest systematycznie racjonalizowana. Głównym działaniem w tym zakresie są nowelizacje przepisów stanowiących podstawę certyfi kacji i dopuszczeń. Zakres tych nowelizacji najczęściej dotyczy opisanych systemów oceny zgodności, szczegółowych czynności w samym procesie, a także aktualizacji wymagań czy samych grup wyrobów pod-legających regulacji przez te przepisy. Inną przyczyną nowelizacji jest dostosowanie i harmo-nizacja z prawem UE.
Aktualne potrzeby racjonalizacji i dostosowania oceny zgodności w obszarze bezpie-czeństwa pożarowego
Wieloletnia praca zawodowa w zakresie oceny zgodności wyrobów, usług, kompetencji, instalacji i bezpieczeństwa pożarowego obiektów, a także prowadzone badania własne w tym zakresie upoważniają autora do poniższych wniosków dotyczących aktualnych potrzeb odpo-wiednio dostosowania, aktualizacji, uzupełnienia i doskonalenia oceny zgodności na rzecz bezpieczeństwa pożarowego w odniesieniu odpowiednio do: wyrobów, usług, kompetencji personelu, certyfi kacji instalacji i bezpieczeństwa pożarowego.
Wyroby stosowane na rzecz ochrony przeciwpożarowej
Pogłębiona analiza w tym zakresie dotycząca wyrobów stosowanych na rzecz ochrony prze-ciwpożarowej prowadzi do wniosków o potrzebie:
– aktualizacji przepisów dotyczących oceny zgodności wyrobów budowlanych i znakowania ich znakiem B w zakresie aktualnych wymagań dotyczących pobierania próbek przez jed-nostkę certyfi kującą na potrzeby badań w procesie certyfi kacji223,
– przeglądu, aktualizacji i uzupełniania wymagań techniczno-użytkowych224 dla wyrobów wymagających dopuszczenia przed wprowadzeniem do użytkowania w jednostkach ochrony przeciwpożarowej,
– w tym samym przepisie uzasadnione jest ponadto uaktualnienie, dokonanie uzupełnienia i zmian w wykazie wyrobów nim regulowanym225,
– dla części wyrobów objętych regulacją przepisów dotyczących ich dopuszczania przed wprowadzeniem do użytkowania, uzasadnione jest ich dostosowanie do ujawnionych potrzeb użytkowników226.
223 Przepisy rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju z 13 czerwca 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów (Dz.U. 2018 poz. 1233) określają dla poszczególnych wyrobów odpowiednio przewidziane systemy oceny zgodności. W ramach tych systemów przepisy określają zadania odpowiednio producenta i jednostki certyfi kującej i laboratorium badawczego (jeżeli przewidziano ich udział w procesie oceny zgodności). Ostatnia nowelizacja tego przepisu, w obowiązującym brzmieniu zgodnie z (Dz.U. 2018 poz. 1233), zgodnie z § 4. 2. w krajowym systemie 1 (najczęściej przewidzianym dla wyrobów stosowanych na rzecz ochrony
przeciwpożarowej) przewiduje jako ważne zadanie dla jednostki certyfi kującej „ocenę właściwości użytkowych wyrobu budowlanego na podstawie badań próbek pobranych przez jednostkę certyfi kującą, obliczeń, tabelarycznych wartości lub opisowej dokumentacji tego wyrobu”. Zapis taki w praktyce spowodował brak możliwości uznawania wyników badań przez jednostki certyfi kujące w przypadku kiedy próbki nie pobrała ta jednostka. Na pozór wydająca się nieistotną zmianą w praktyce przysparza licznych ograniczeń i wątpliwości w procesach oceny zgodności. Przygotowano dlatego nowelizację tego przepisu, która ma pozwolić na uznawanie wyników badań już posiadanych przez producentów na potrzeby oceny zgodności. Taka możliwość istniała przed wprowadzeniem cytowanych zapisów.
224 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 27 kwietnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (Dz.U. nr 85 poz. 553 z późn. zm.).
225 Uzasadnia to pojawianie się nowych wyrobów i technologii, na przykład bezzałogowych statków latających, a także możliwość rezygnacji z wymagań i potrzeby dopuszczania innych wyrobów, które nie są już stosowane albo ich stosowanie ujawniło możliwość odstąpienia od procesu dopuszczania (np. zmienione zostały wymagania podstawowe i aktualne wystarczająco opisują wyrób i wymagania dla niego, dlatego można zrezygnować z wymagań dodatkowych w systemie dopuszczeń).
226 Potrzeba taka ujawniona jest od kilku lat w odniesieniu przede wszystkim do pojazdów pożarniczych. Dość powszechną w naszym kraju jest praktyka kupowania i sprowadzania pojazdów pożarniczych z zagranicy. Równie powszechna jest praktyka sprowadzania innych pojazdów i dostosowywania ich do potrzeb pojazdów specjalnych używanych przez na przykład ochotnicze straże pożarne. Wychodząc naprzeciw temu problemowi przygotowano projekt przepisów dotyczących używanych pojazdów pożarniczych sprowadzanych z zagranicy. Przepis (rozporządzenie MSWiA z 27 kwietnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania Dz.U. nr 85 poz. 553 z późn. zm.) dotyczy wyrobów zarówno nowych, jak i używanych. Taka zmiana, jak przedstawiono powyżej, wprowadziłaby szczególne uwarunkowania dla używanych pojazdów pożarniczych
użytkowanych dotychczas za granicą jako pojazdy pożarnicze, a sprowadzonych do naszego kraju z zamiarem
wprowadzenia do użytkowania w polskich jednostkach ochrony przeciwpożarowej. W ramach przygotowanej nowelizacji dla pojazdów używanych uwzględniono między innymi ograniczenia, jakim jest wiek tych pojazdów i jego przydatność do użytkowania przez polskie jednostki ochrony przeciwpożarowej. W przepisie tym zaproponowano procedurę oceny takiego pojazdy w zakresie podstawowych wymagań jego bezpieczeństwa, wykonania zabudowy, kompatybilności i parametrów wyposażenia.
Poniżej przedstawiono w tym zakresie kilka ogólnych innych potrzeb dotyczących racjonali-zacji oceny zgodności wyrobów stosowanych na rzecz ochrony przeciwpożarowej, które wynikają z obserwacji, doświadczeń i badań autora w tym zakresie:
– oczekiwanym i potrzebnym działaniem jest upraszczanie procedur i procesów, to niestety się nie dzieje227,
– powyższe ma przełożenie na czasochłonność i koszty procesów,
– dla rynku bardzo ważnym (jak nie najważniejszym) jest czas, w którym możliwe jest prze-prowadzenie oceny zgodności228,
– problem stanowi również wprowadzenie nowych rozwiązań i innowacyjnych produktów, prawodawstwo i standaryzacja powinna lepiej niż obecnie umożliwiać stosowanie nowych rozwiązań i technologii (ocena zgodności niekiedy jest dla nich barierą zastosowania)229, – kolejną istotną potrzebą i problemem jest skuteczny nadzór rynku230 w zakresie legalności
stosowania wyrobów, a także ich zgodności z zakresem udzielonej certyfi kacji czy dopusz-czenia, skuteczność ta uzależniona jest przede wszystkim od dostosowywania rozwiązań formalno-prawnych (uprawnień) do bieżących, zmieniających się potrzeb.
Wskazane powyżej główne potrzeby odpowiednio zmian, dostosowania czy uzupełnienia przepisów i wymagań w odniesieniu do oceny zgodności wyrobów stosowanych w ochronie przeciwpożarowej wynikają z faktycznych, uzasadnionych i ujawnionych potrzeb. Przedsta-wione propozycje i zidentyfi kowane problemy stanowią wskazane kierunki działań, które mają na celu racjonalizację i dostosowanie oceny zgodności w tym zakresie do zmieniających się potrzeb i uwzględniania pojawiających się nowych.
227 Wymagania formalne mają wpływ na czas realizacji i koszty zarówno po stronie jednostki certyfi kującej, laboratorium badawczego, jak i ich klientów. Wymagania w tym zakresie się zmieniają i na przestrzeni lat znacząco rosną (jest ich więcej). Przykładem w tym zakresie może być proces akredytacji jednostek certyfi kujących i laboratoriów badawczych.
228 Czas realizacji procesów to jedno z większych wyzwań w tych warunkach. Oczekiwaniem rynku jest skracanie czasu, co wynika ze zmian technologicznych, potrzeby nowych produktów i rozwiązań. Rosnące i zmieniające się wymagania formalne dla stron: jednostek certyfi kujących, laboratoriów badawczych, producentów wpływają na wydłużanie, a nie skracanie tego czasu.
229 W tym zakresie widoczna jest potrzeba dedykowanych, systemowych rozwiązań wspierających innowacyjność produktów i rozwiązań.
230 Rozróżnić należy kompetencje i możliwości jednostki certyfi kującej udzielającej certyfi kacji, która w ramach nadzoru nad certyfi kacją dokonuje w określonych warunkach kontroli producenta i jego wyrobu od nadzoru rynku przez organy wyspecjalizowane na podstawie odrębnych przepisów. W zakresie nadzoru rynku ujawnioną potrzebą jest skuteczne eliminowanie z obrotu wyrobów niezgodnych i niewiadomego pochodzenia.
Usługi231
Potrzeby dotyczące wymagań dla usług w zakresie ochrony przeciwpożarowej, w ocenie autora, są obecnie znacząco większe, niż dla wyrobów, choć istotnie mniej powszechnie dostrzegane. Powyższe wynika z faktu, iż potrzeby te są znacząco inne niż w odniesieniu do wyrobów, gdzie obowiązkowy system oceny zgodności, ewoluując wprawdzie, funkcjonuje w naszym kraju od ponad 40 lat.
Usługi w zakresie ochrony przeciwpożarowej, zgodnie z przepisem art. 4 ustawy o ochro-nie przeciwpożarowej232, mogą prowadzić osoby/fi rmy posiadające właściwe kwalifi ka-cje. Natomiast z art. 8 tej samej ustawy wynika, iż korzystanie przez właściciela, zarządcę lub użytkownika budynku, obiektu lub terenu z usług z zakresu ochrony przeciwpoża-rowej jest dobrowolne. Pogłębiona analiza w tym zakresie upoważnia do określonych wniosków:
– brak szczegółowych regulacji prawnych w tym zakresie skutkuje sytuacją, iż jakość usług233
w ochronie przeciwpożarowej (takich jak projektowanie, instalowanie i konserwacja) jest bardzo zróżnicowana (często rażąco niska), co ma istotne znaczenie dla funkcjonowania technicznych systemów zabezpieczeń przeciwpożarowych w obiektach budowlanych w Polsce,
– powyższe prowadzi w skrajnych, ale niestety nierzadkich przypadkach, do błędów w pro-jektowaniu, nieprawidłowego instalowania wyrobów i systemów, a w konsekwencji nie-poprawnego ich działania i/lub niesprawności234,
231 Usługi – rozumiane jako czynności projektowania, instalowania (wykonywania) i konserwacji czynnych i biernych zabezpieczeń przeciwpożarowych.
232 Art. 4. 2. Czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej mogą wykonywać osoby posiadające odpowiednie kwalifi kacje. 2a. Osoby wykonujące czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej, w tym czynności, o których mowa w ust. 1,
polegające na zapobieganiu powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, niezatrudnione w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1a–5 i 8, powinny posiadać tytuł zawodowy inżynier pożarnictwa lub ukończone w Szkole Głównej Służby Pożarniczej studia wyższe w zakresie inżynierii bezpieczeństwa
w specjalności inżynieria bezpieczeństwa pożarowego.
2b. Osoby niezatrudnione w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1a–5 i 8, wykonujące czynności wyłącznie w zakresie wynikającym z ust. 1, powinny posiadać co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe i uprawnienia inspektora ochrony przeciwpożarowej lub kwalifi kacje do wykonywania zawodu technik pożarnictwa.
233 Jakość usług w ochronie przeciwpożarowej nie podlega aktualnie obiektywnej ocenie w aspekcie technicznym. Aby dokonywać takiej skutecznej oceny technicznej, konieczne są w tym zakresie określone regulacje, standardy i ewolucja podejścia do kwestii bezpieczeństwa. Skutkuje to sytuacją, iż nawet najlepsze wyroby czy systemy zabezpieczeń mogą być niepoprawnie zaprojektowane, zainstalowane i eksploatowane. To niekorzystana sytuacja, która również może rodzić pewne ryzyka, nie tylko dla niewłaściwej realizacji funkcji ochronnych, ale w skrajnym przypadku stwarzająca dodatkowe zagrożenia zamiast skutecznej ochrony.
234 Obecne wymagania dla usługodawców należy ocenić jako niewystarczające. Podstawą takiego wniosku są dostępne wyniki kontroli prowadzonych przez PSP, a także informacje od inwestorów i właścicieli obiektów budowlanych.
– widoczna jest dlatego potrzeba doszczegółowienia tych wymagań i wdrożenia ich standar-dów235, ZSK236 i nowe opracowane kwalifi kacje w zakresie ochrony przeciwpożarowej to propozycja dotycząca kwalifi kacji i kompetencji personelu,
– aktualnie oferta oceny zgodności w zakresie potwierdzania kwalifi kacji i kompetencji per-sonelu i fi rm jest działalnością dobrowolną,
– co roku ujawniane są w wyniku kontroli PSP liczne nieprawidłowości w zakresie funkcjo-nowania technicznych systemów zabezpieczeń przeciwpożarowych w obiektach budowla-nych – sytuacja ta wymaga działań i zmian, jednym z realizowabudowla-nych kierunków jest doskonalenie i zmiany w zakresie wymagań formalno-prawnych dotyczących usług. W obszarze usług podejmowano dotychczas liczne próby zaproponowania standardów i cer-tyfi kacji dobrowolnej. Słabością tych działań jest brak dostrzeganej wyraźnie przez fi rmy usługowe wartości dodanej z wyróżnienia się na rynku przez certyfi kację dobrowolną. Nowe kwalifi kacje w ramach ZSK przygotowane przez CNBOP-PIB są kolejną propozycją i nadzieją na skuteczną zmianę tej niekorzystnej dla bezpieczeństwa pożarowego sytuacji w zakresie jakości usług.
Kwalifi kacje i kompetencje personelu
Bezpośrednio z jakością usług wiążą się kwalifi kacje i kompetencje personelu rozumianego jako projektantów, instalatorów i konserwatorów technicznych systemów zabezpieczeń prze-ciwpożarowych. Dla racjonalizacji w tym zakresie w najbliższym czasie szczególnie ważny może być przywoływany już system ZSK. Dotyczy on bowiem kompetencji opisanych, którym
235 Jedną z przyczyn takiego stanu jest fakt braku technicznych dokumentów – standardów, określających wymagania w tym zakresie.
236 Nowa ustawa o zintegrowanym systemie kwalifi kacji (ZSK) stwarza możliwości opisania części z kwalifi kacji i kompetencji personelu. CNBOP-PIB opracowało i zgłosiło następujące nowe opisy kwalifi kacji w ochronie przeciwpożarowej: 1) Projektowanie zabezpieczeń przeciwpożarowych – stałe urządzenia gaśnicze gazowe (SUG-G),
2) Montaż i konserwacja zabezpieczeń przeciwpożarowych – stałe urządzenia gaśnicze gazowe (SUG-G), 3) Projektowanie zabezpieczeń przeciwpożarowych – dźwiękowe systemy ostrzegawcze (DSO), 4) Montaż i konserwacja zabezpieczeń przeciwpożarowych – dźwiękowe systemy ostrzegawcze (DSO),
5) Projektowanie zabezpieczeń przeciwpożarowych – systemy sygnalizacji pożarowej (SSP) i sterowania urządzeniami przeciwpożarowymi,
6) Montaż i konserwacja zabezpieczeń przeciwpożarowych – systemy sygnalizacji pożarowej (SSP) i sterowania urządzeniami przeciwpożarowymi,
7) Montaż i konserwacja autonomicznych czujek: tlenku węgla, dymu, ciepła i gazu,
8) Ratownictwo lotniskowe – wykonywanie działań ratowniczych realizowanych przez lotniskowe służby ratowniczo--gaśnicze (lsr-g).
przypisano określony poziom ramy kwalifi kacji237. Uregulowanie zatem kwestii kwalifi kacji i kompetencji personelu w istotny sposób pozytywnie wpłynie na kwestie jak wyższej jakości usług w ochronie przeciwpożarowej.
Instalacje i bezpieczeństwo pożarowe
W dążeniu do racjonalizacji, ale również skuteczności ochrony przeciwpożarowej, poza pierwszym krokiem, czyli wymaganiami i systemami oceny zgodności dla wyrobów, drugim – będącym od lat w Polsce w fazie „tworzenia”, tj. działań i propozycji dobrowolnego potwierdzania kompetencji fi rm i personelu, również aktualnie w ramach ZSK potrzebne są kolejne. Są nimi między innymi certyfi kacja instalacji w obiektach, a także certyfi kacja bez-pieczeństwa pożarowego całych obiektów.
Propozycje CNBOP-PIB w tym zakresie dostępne są na stronie internetowej, w dedykowa-nej zakładce – certyfi kacja usług – https://www.cnbop.pl/certyfi kacja-uslug. Jednostka Cer-tyfi kująca Usługi CNBOP-PIB (DCU) uruchomiła swoją działalność 1 maja 2015 roku, kontynuując dotychczasowe prace prowadzone przez Jednostkę Certyfi kującą w obszarze certyfi kacji usług na rzecz ochrony przeciwpożarowej. DCU prowadzi działalność i oferuje usługi w zakresie:
– certyfi kacji podmiotów świadczących usługi w ochronie przeciwpożarowej, – certyfi kacji instalacji (systemów) przeciwpożarowych,