Triumfalny wjazd do Jerozolimy

Triumfalny wjazd Jezusa do Jerozolimy zamyka etap objawiania światu Jego po-słannictwa. Od tego momentu objawienie to zostanie ograniczone tylko do grona wy-branych. Uczniowie uczestniczą w triumfalnym wjeździe Jezusa do Jerozolimy, ale w pełni nie rozumieją tego wydarzenia793

.

Zdaniem o. Honorata, Chrystus nie ujawnił od razu apostołom swego posłannic-twa cierpienia i męki, lecz stopniowo i powoli przygotowywał ich to tego faktu. Dopie-ro przed samym wyjściem do JeDopie-rozolimy, Jezus na osobności powiedział o tym

793

164

łom: „Oto idziemy do Jerozolimy: tam Syn Człowieczy zostanie wydany arcykapłanom i uczonym w Piśmie. Oni skażą Go na śmierć i wydadzą Go poganom na wyszydzenie, ubiczowanie i ukrzyżowanie” (Mt 20,17-19). Zmierzając po raz ostatni do Jerozolimy, wyprzedzał swych uczniów, gdyż pragnął, aby nadeszła Jego godzina794

.

Koźmiński wyeksponował scenę triumfalnego wjazdu Zbawiciela do świętego miasta, który miał miejsce przed świętem Paschy795

. Benedykt XVI powiedział że, w odróżnieniu od innych synoptyków, Ewangelia św. Jana mówi o trzech świętach Paschy, które obchodził Jezus. Pierwsze związane było z oczyszczeniem świątyni (zob. J 2,13-25), drugie z rozmnożeniem chleba (zob. J 6,4) i trzecie – z Jego śmiercią i zmar-twychwstaniem⁷⁹⁶. Czas akcji tej sceny – jak wnioskuje Klinkowski – miał miejsce bezpośrednio przed świętami Paschy. Zbliżał się kulminacyjny moment objawienia się Jezusa. Chrystus zapowiedział godzinę swojej śmierci. Będzie to godzina szósta zamy-kająca etap objawienia Jezusa Chrystusa i zarazem otwierająca godzinę siódmą797

. Na prośbę Jezusa przyprowadzono oślicę, na której wjechał On do miasta798

. Jak podkreślił Benedykt XVI – droga ta była „wchodzeniem” w górę. Na tej zewnętrznej drodze dokonało się wznoszenie duchowe – wstępowanie do świątyni, do domu Ojca. Celem tego „wchodzenia” Jezusa jest ofiara krzyżowa, która zajmie miejsce ofiar Stare-go Przymierza. Jest to wznoszenie aż do „miłości do końca” (zob. J 13,1), miłości, która jest rzeczywistą górą Bożą799

. U bł. Honorata scena ta opisana została w piękny i barw-ny sposób na tle panoramy świętego miasta. W dziele Powieści nad powieściami można przeczytać o mieszkańcach, którzy dowiedziawszy się o przybyciu Chrystusa, wyszli tłumnie naprzeciw. Rzucano Mu kwiaty i gałązki pod nogi, a nawet rozścielano płasz-cze na drodze, po której miał przejeżdżać. Wszyscy witali go triumfalnie, wołając: „Hosanna! Błogosławiony, który przychodzi w imię Pańskieoraz Król izraelski!” (por. J 12,13n)⁸⁰⁰. Obwołanie Chrystusa Mesjaszem słowami: „Hosanna” – zdaniem

794 3PP, s. 6-7, 17.

795

Tamże, s. 354.

796 J. Ratzinger, Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu, cz II. Od wjazdu do Jerozolimy do

Zmartwychwsta-nia, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2011, s. 11.

797 J. Klinkowski, Analiza dramatyczna, s. 342; Napięcie między cyfrą sześć a siedem ukazuje Grim. Por. A. Grim, Jezus - brama do Życia, Kraków 2002, s. 18.

798

2PP, s. 354.

799 Jezioro Genezaret jest ok. 200 metrów poniżej poziomu morza, a Jerozolima ok. 760 metrów nad jego poziomem, więc Jezus wchodził w górę. J. Ratzinger, Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu, cz. II, s. 11n.

800 2PP, s. 354-355; W królestwie Izraela była tradycja także rozkładania płaszczy (zob. 2Krl 9,13). J. Ratzinger, Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu. cz. II, s. 16.

165

kowskiego – mogło w liturgii oznaczać radość⁸⁰¹. Jezus przybył na Górę Oliwną od strony Betfage i Betanii, skąd oczekiwano przyjścia Mesjasza802

. Tłumy uznały Go za oczekiwanego Mesjasza i nastąpiło poruszenie w całym mieście. Oto przybył oczeki-wany Mesjasz, który wybawi ich z niewoli rzymskiej i wskrzesi królestwo Izraela. Jednak – zdaniem o. Honorata – Chrystus wjechał triumfalnie do bram miasta jako król, by stoczyć walkę innego rodzaju, walkę z największym wrogiem ludzkości: szatanem i grzechem. Podobnie jak Chrystus przybył z uczniami i z rzeszą ludzi do Jerozolimy, tak samo przy końcu świata wprowadzi swoich wybranych do niebieskiego Jeruzalem803

. Z wjazdem do świętego miasta – w dziele Koźmińskiego – wiąże się też inna wzruszająca scena. Zaznaczył on, iż na widok tego wspaniałego miasta Jezus zapłakał. Chrystus płacze nad przyszłym dramatem Jerozolimy, która nie rozpoznała czasu swego nawiedzenia⁸⁰⁴. Obejmując jednym spojrzeniem święte miasto i dzieje Narodu Wybra-nego, Jezus wypowiedział lamentacje i proroctwo. Stary Testament obfituje w świadec-twa o prześladowaniach i śmierci proroków. Jezus szczególne „biada” skierował pod adresem uczonych w Prawie, którzy wzięli klucze poznania. W życiu Jezusa można dostrzec wiele rysów prorockich. Chrystus kontynuował krytykę prowadzoną niegdyś przez proroków. Okazuje przy tym swoją głęboką miłość i zatroskanie do Jerozolimy, o którą zabiegało wielu posłańców Boga, by mogła przyjąć orędzie zbawienia805

. Bene-dykt XVI opisał tu obraz zatroskanego ptaka, który wywodzi się ze ST (Pwt 32,10) czy (Ps 36,8) (...synowie ludzcy przychodzą do Ciebie, chronią się w cieniu Twych skrzy-deł). Nieszczęścia, koniec świątyni i ofiar, które zapowiada Jezus są – zdaniem Bene-dykta XVI – nawiązaniem do starej tradycji prorockiej. Jeremiasz widząc nadużycia w świątyni mówi: „Opuściłem swój dom, pozostawiłem swoje dziedzictwo” (Jer 12,7)806

.

801

Wezwanie „hosanna” pochodzi z Ps 118. Słowa te były używane jako pozdrowienie liturgiczne. Powtarzali je też pielgrzymi spieszący do Jerozolimy. J. Klinkowski, Analiza dramatyczna, s. 344-345.

802 Dla współczesnych Jezusowi Żydów, wydarzenia te są pełne symboliki. Widoczny jest tu motyw królestwa i obietnic. Biorąc osła, którego nikt nie dosiadał Jezus przypisuje sobie uprawnienia królewskie i znane prawo rekwirowania. Przywiązany osiołek wskazuje na Przychodzącego, który „zdobędzie posłuch u narodów”. Także mamy tu odniesienie do proroctwa Zachariasza „Powiedzcie Córze Syjoń-skiej: Oto Król twój przychodzi do ciebie łagodny, siedzący na osiołku, źrebięciu oślicy” (Mt 21,5; zob. Za 9,9; J 12,15). J. Ratzinger, Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu, cz. II, s. 13-14.

803 2PP, s. 35; Jezus wstępując do Jeruzalem przypisuje sobie prawa królewskie chcąc żeby Go rozpo-znano w świetle obietnic Starego Testamentu. Wjazd Jezusa do Jerozolimy wskazuje na przyjście króle-stwa, które jednak Król-Mesjasz idzie wypełnić przez Paschę swojej śmierci i swojego zmartwychwsta-nia. J. Ratzinger, Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu, cz. II, s. 15.

804

„Jeruzalem, Jeruzalem! Ty zabijasz proroków i kamienujesz tych, którzy do ciebie są posłani! Ile razy chciałem zgromadzić twoje dzieci, jak ptak swe pisklęta zbiera pod skrzydła, a nie chcieliście”(Mt 23,37n). 2PP, s. 356-359.

805 2PP, s. 356-357.

806

166

Jezus ubolewał nad tym, że Naród Wybrany nie rozumiał swego tragicznego położenia i nie chciał poznać tego, co służy jego pokojowi.

Dla bł. Honorata łzy Chrystusa były wyrazem tego, co działo się w Jego sercu. Wobec wspaniałej perspektywy rozkwitu Jerozolimy i objawienia się w niej chwały Boga, Jezus głęboko przeżywał tragiczną sytuację Jerozolimy skazanej nieuchronnie na zagładę. Ubolewał nad konsekwencjami odrzucenia orędzia zbawienia przez Jego Na-ród Wybrany. Chrystus wyczerpał wszystkie środki dla ratowania świętego miasta, dlatego zapłakał z powodu utraty łaski i przyszłego rozproszenia Narodu Wybranego po całym świecie i zagłady tego miasta. Wszystkie zapowiedzi i proroctwa Chrystusa związane z tym „biada” wypełniły się dokładnie, gdyż w niedługo potem na tym miej-scu rzeczywiście nie pozostał „kamień na kamieniu”807

.

Koźmiński w Powieści nad powieściami mocno wyeksponował uroczystą scenę triumfalnego wjazdu Zbawiciela do świętego miasta. Chrystus wkracza triumfalnie do bram miasta jako król, by stoczyć walkę z największym wrogiem ludzkości.