wydalania

(1)

1

WYDALANIE

Izojonia, izowolemia

Ląd – problemy z utratą wody,

Utrzymanie właściwego stężenia jonów,

Usuwanie produktów przemiany materii, toksyn, utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej, itd.

Płazy - mogą gromadzić rozcieńczony mocz (do 30% masy ciała – Chirdeptes)

Gady, ssaki, ptaki – szczelne pokrywy ciała (zazwyczaj jednak nie mają problemów z nadmiarem wody).

(2)

Nerka

Miąższ nerki (kora nerki)

Piramida nerkowa (rdzeń)

Kanał zbiorczy

Miedniczka nerkowa

Moczowód

(3)

3

Kłębuszek nerkowy

Tętniczka doprowadzającąca

Podocyty

Tętniczka odprowadzająca

GFR – objętość filtrowana przez kłębuszki

(1/5 RPF~180 L/dobę)

(4)

Filtracja kłębuszkowa

- poniżej ~15 000 Da,

- aniony (białka): 1.8 – 4.4 nm – filtracja częściowa

Resorpcja kanalikowa:

1. glukoza, mleczany

2. aminokwasy, peptydy i białka 3. jony: Na+_{, K}+_{, Ca}2+_{, Mg}2+_{, Cl}-_{, HCO} 3 -4. Woda 5. Witaminy, mocznik Woda > 99 % Glukoza > 99.5 % Aminokwasy ~ 98 % Na+ ~ 99 % Ca++ ~ 99 % Mg++ ~ 95 % Mocznik ~ 50 %

„cukromocz” – glukoza w moczu

(5)

5

Akwaporyny

homotetramer ~ 28 kDa (monomer)

Mocznik -

ssaki, płazy, chrzęstnoszkieletowe

Gady, ptaki – kwas moczowy (C₅H₄N₄O₃)

Nierozpuszczalny w wodzie

(człowiek <1 g/dobę)

Powstaje z połączenia amoniaku (deaminacja

aminokwasów!) z CO

₂

,

energochłonny – 3 ATP/1 cz. mocznika

(cykl mocznikowy zachodzi niemal wyłącznie w wątrobie)

Człowiek ~ kilkanaście gramów na dobę

(6)

Resorpcja Ca

2+

Kotransport z Na+ _{- gł. W końcowym odcinku kanalika dalszego}

Całkowity wapń w surowicy ~2 mM (wolny ~1.6 mM)

Hormony regulujące gospodarkę wapniową:

Parathormon, kalcytonina i kalcyferol

Parathormon (84 aa’s) – przytarczyce

Zwiększa stężenie wapnia w surowicy

Działa poprzez receptor sprzężony z białkami G

Niskie Ca2+ stężenie wysokie Ca2+ stężenie tarczyca Ca2+ dostarczane do krwi Ca2+dostarczane do kości Wzmaga: - resorpcję w nerkach - aktywuje osteoklasty - zwiększa wchłanianie w jelicie (pośrednio)

(7)

7

Kalcytonina – 32 aa’s

Komórki C tarczycy

Działa poprzez receptor sprzężony z białkami G

Obniża st. Ca

2+

_{- gł. zwiększając wbudowywanie}

wapnia do kości i hamując wydzielanie PTH

Nerka jest głównym narządem

glukoneogennym podczas długotrwałego

głodzenia

(8)

Wazopresyna (ADH) Osmoreceptory podzgórza ADH przysadka Przysadka receptory angiotensyny