Bierdzany * Kadłub Turawski
* Kotorz Mały * Kotorz Wielki
* Ligota * Osowiec * Rzędów
* Turawa * Węgry * Zakrzów
* Zawada
ISSN 1425-8730
R ealizacja planu społeczno-gospodarczego
• gm iny Turawa
Rozmowa z w ójtem - panem W alterem Św iercem
P a n ie Wójcie, rok 1 9 9 9 ju ż za n a m i, czym on się c h a ra kteryzo w a ł je ś li cho
dzi o za rzą d za n ie gm in ą ?
Rok 1999 charakteryzow ał się wielo
m a elem entam i porządkującym i życie pub liczn e w sferze za rz ą d z a n ia n a szą gm iną, pow iatem , województwem i wreszcie krajem . W eszła bow iem w życie ustaw a o pow ołaniu je d n o ste k sa
m orządu terytorialnego, ustaw a o fi
nansach publicznych, został też zm ie
niony zakres kom petencji organów adm inistracji publicznej.
A b y móc rea lizo w a ć w szystkie z a d a n ia przez a d m in istra c ję p a ń stw o w ą , n a leży dysponow ać od p o w ied n im bu d że
tem . J a k kszta łtu ją się kw estie fin a n s o we w g m inach?
Gdy przyjrzym y się tegorocznej stru k tu rze dochodów sektora publicz
nego, to wynika z niej, że d o chody b u dżetu państw a stanow ią 38,4%; d o ch o dy różnych funduszy, w tym ZUS, to 30,5%; natom iast dochody sam orzą
dów terytorialnych to je d y n ie 19,5%, w tym gm inom p rzy p a d a 14%. Należy uczynić wszystko, aby w n astępnych la
tach te p ro p o rc je odwrócić, by w ślad za kom petencjam i szły d o sam orządu należyte pieniądze.
J a k ie są głów ne k ie r u n k i d zia ła n ia sa m o rzą d u gm innego?
Je d n y m z głównych kierunków n a szych działań je s t rolnictw o i wszystko to, co m a z nim b ez p o śred n i lub p o średni związek. Ze środków przydzie
lonych na rolnictw o dofinansow anie otrzym ało 130 rolników . N ie wykorzy
stano natom iast planow anego dofi
nansow ania kosztów atestacji i m o d e r
nizacji opryskiwaczy ochrony roślin ze w zględu n a b rak odpow iednich stacji n a naszym terenie.
W ja k i sposób Z a rz ą d G m iny uzyski
w a ł środki n a zw iększenie swojego b u dżetu?
Je d n y m z ważnych zadań Zarządu i adm inistracji u rzę d u było powiększe
nie dochodów poprzez sprzedaż n ie
ruchom ości. W 1999 ro k u wydzielono 30 działek budow lanych w T uraw ie, 42 działki n ad Jezioram i Turaw skim i.
W ykupiono d ro g i w Zawadzie, Koto-
Wesołych Świąt Wielkanocnych
Czytelnikom i Mieszkańcom
gminy Turawa
ŻJfCZJf K edakęja K w a rta ln ik #
rzu Małym i T uraw ie. Plan sprzedaży nieruchom ości wynosił 428 tys. zł, a w ykonano go w wysokości 548 932 zł.
Na tę kwotę złożyła się sprzedaż 42 działek rekreacyjnych, 6 działek b u d o wlanych, 1 na cele rolne, a także 4 lo
kali mieszkalnych T uraw ie, K otorzu Małym i Osowcu.
Co udało się zrealizow ać w zakresie inw estycji?
P rzede wszystkim została zakończo
na budow a oczyszczalni ścieków; zakoń- Dokończenie na str. 2
„Fa/a”
2
Marzec 2000R e a liz a c ja p la n u s p o łe c zn o -g o s p o d a rc ze g o g m in y T u ra w a
Dokończenie ze str. 1
czono budow ę części kanalizacji sanita
rnej z trzem a przepom pow niam i w Turaw ie; powiększono sieć w odocią
gową w W ęgrach; o d d a n o d o użytku wodociąg dla Rzędowa, a także przy
gotow ano d o kum entację i uzyskano pozwolenie na budow ę w odociągu w Ligocie Turaw skiej.
W zakresie rem ontów :
• rem o n t dachu na b u d y n k u Szkoły Podstawowej w T uraw ie,
• w ybudow ano d ro g ę asfaltową w Zakrzowie T uraw skim (ul. Poliwodz- ka),
• uzupełniono nawierzchnię asfaltową na ul. Leśnej w K adłubie T uraw skim ,
• re m o n t ul. Szkolnej i Średniej w W ęgrach, ul. Boiskowej w K otorzu M a
łym oraz częściowe rem o n ty ulic w:
B ierdzanach, T rzęsinie, M arszałkach, Rzędowie, K otorzu Małym, Kotorzu W ielkim, Ligocie Turaw skiej i Zakrzo
wie T uraw skim .
U biegły rok to p rzecież po czą tek w d ra ża n ia reform y ośw iatow ej. J a k ie zm ia n y zapoczątkow ała ta refom a w n a szej gm inie?
Na potrzeby całej gminy utworzono w Turaw ie gimnazjum, organizując spra
wny dojazd dzieci. W rejonie K adłuba Turaw skiego i Zakrzowa Turaw skiego zorganizowano je d n ą zbiorczą klasę ósmą. Wszędzie p o d ję te były działania na
rzecz poprawy bazy dydaktyczno-wychowa
wczej. Działania te by
ły podejmowane przez dyrektorów , nauczy
cieli i rodziców, przy m ałym udziale budże
tu gminy. Tą drogą pragnę podziękować wszystkim, którzy przy
czynili się do popra
wy warunków funkcjo
nowania naszych placó
wek szkolnych i przed
szkolnych.
Co działo się w kultu
rze w om aw ianym ro
ku?
W 1999 ro k u n a te
ren ie gm iny działało dziewięć am atorskich ze sp o łó w a rty s ty c z nych w: B ierdzanach, O so w c u , W ę g ra c h , K o to rzu M ałym , K a
d łu b ie T u ra w sk im . Działalność czterech, tj. „Jaźwinek”, „Osow
ca”, orkiestry strażac
kiej i ch ó ru dziecięce
go przy D om u K ultu
ry w Osowcu je st fi
nansow ana z b udżetu gminy. Środki te są przeznaczone n a za
ku p strojów , o p ła
cenie instruktorów ,
tra n sp o rt i przeglądy artystyczne. N aj
b a rd z ie j z n a n e z e sp o ły , „ J a ź w in k i”
i „Osowiec”, odnoszą sukcesy ponadlo- kalne, prezentując swoje um iejętności n a te re n ie województwa, a także, np. w K rakowie n a ju b ileu szu M arcina D ań ca czy w N iem czech, w miejscowo
ściach: Zalfeld, D ietrichshutte, Rudolf- stadt. N ajlepsze w arunki rozwijania działalności ku ltu raln ej istnieją w O so
wcu, poniew aż d o m kultu ry stanowi tam d o b rą bazę dla takiej działalności.
W ubiegłym ro k u odbył się w nim I G m inny P rzegląd Zespołów Artysty
cznych.
J a k ie jeszcze d zied zin y są fin a n s o w a ne ze środków b u d żetu gm iny?
Relatyw nie du że środki budżetow e p o chłania sport. Szczególnie pochła
niają j e działające kluby piłkarskie, a także tu rn ie je szkolne tenisa stołowe
go. T radycyjnie ju ż odbył się kolejny wyścig kolarski „O B łękitną W stęgę J e zior T u raw sk ich ”. K olejną dziedziną, k tó ra m a b ardzo ważne znaczenie na te re n ie gm iny je s t działalność 8 je d n o stek ochotniczych straż pożarnych. Wy
różniającym i są: OSP W ęgry, OSP Osowiec i OSP Ligota T uraw ska. J e d nostka OSP W ęgry i OSP Osowiec n a
leżą d o K rajow ego System u Ratow nic
twa Gaśniczego.
W ażną dziedziną je s t p raca O środka Pomocy Społecznej. W ram a ch swoich zad ań o środek wypłaca re n ty socjalne, różn eg o ro d zaju zasiłki, świadczenia em erytalne, d opłaty d o dożywiania dzieci w szkołach.
Z b u d że tu gm iny za kupiono w ubie- gym ro k u sam ochód osobowy dla p o s te ru n k u policji oraz sfinansow ano za
k u p odczynników do laboratorium . C hciałabym podkreślić, że ro k 1999 był okresem dynam icznych nakładów n a inwestycje, ale także zaciągnięto kredyty i pożyczki, któ re w następnych dw óch latach b ęd ą obciążać nasz b u dżet.
Uważam, że zrealizowaliśmy przyję
te zadania, utrzym ując należytą p ły n ność finansową i term inow ość o d d a wanych inwestycji.
D ziękuję za rozm ow ę T eresa Ż ułew ska
T u ra w a w g ra fic e W a lte ra Ś w ie rc a
O s ta tn i b u d y n e k k ry ty sło m ą w M a rs z a łk a c h , k tó ry p rz e z d łu g ie lata zam ieszak ły b y ł p rz e z M a rię i R o zalię G ó ra
Marzec 2000 3
Fabryka w Osowcu -
przem iany gospodarcze
Fabryka w Osowcu od dziesięcioleci zaopatruje kluczowe działy przem ysłu w narzędzia gospodarcze i odkuw ki.
A ktualna sytuacja w górnictw ie je st wszystkim znana ze środków m asow e
go przekazu. K rótko mówiąc - ten dział gospodarki leży n a łopatkach.
Budownictwo przem ysłow e i m ieszka
niowe nie o ddaje do użytku w ostat
nim dziesięcioleciu budynków (liczba now o w ybudow anych m ieszkań od 1990 ro k u spadła 4-krotnie), a fachow
cy z tej branży p racu ją w Berlinie lub n a innych budow ach u zachodniego sąsiada.
B udow a autostrady A4 m iała być dla firm południowej Polski źródłem sprze
daży rodzim ych produktów , takich jak:
cem ent, narzędzia, usługi budow nic
twa drogow o-m ostow ego itp. T a k się je d n a k nie stało, bo p rze targ n a b u d o wę w ygrała firm a portugalska, która nie je st zainteresow ana kooperacją z firm am i polskimi.
Rolnictwo zubożało d o tego stopnia, że zam iast kupow ać now e maszyny i narzędzia, rolnicy korzystają ze stare
go, często zdezelow anego p ark u m a
szynowego.
P rodukcja dla wojska, ze w zględu na znaczne zm n iejszen ie arm ii, została bardzo ograniczona. W transporcie ko
lejowym p o p u la rn a stała się likwidacja torów kolejowych. Szyny kolejowe od kilku lat p rzekuw ane są n a lemiesze, kule i in n e wyroby kute. PKP zalega z płatnościam i stając się „ tru d n y m klien
te m ”.
C entrale eksportu wyrobów m etalo
wych i narzędzi przekształciły się w fir
my im portow o-eksportow e ze znaczną przew agą tego pierwszego. Kiedyś za
pytałem przedstaw iciela handlow ego, od wielu lat sprzedającego nasze w yro
by: dlaczego h an d lu je im portow anym i odpow iednikam i naszych narzędzi? Po zadaniu pytania uzupełniającego: ja k je g o ce ntrala szanuje patriotyzm ? o d
powiedział bez w ahania: jeśli j a tego nie sprow adzę z zagranicy to zrobi to konkurencja!
Przykłady na pow odow anie spadku produkcji i zanikania kooperacji m oż
n a mnożyć. Spraw a rodzim ego p rz e m ysłu, od m o m e n tu w p ro w a d z e n ia gospodarki w olnorynkow ej, znikła z tem atyki obrad p arla m en tu , a rzą d w zakresie popraw y je g o sta n u niewiele uczynił. Sejm, ja k to obserw ujem y, m a w ram ach swych posiedzeń ciekawsze sprawy do załatwienia. M im o licznych sygnałów „z d o łu ” poprzez, chociażby,
akcje strajkowe lub blokady dróg, nie uruchom iono działań kompleksowych, a gasi się je d y n ie poszczególne spory, np. w górnictwie czy rolnictwie. Wiele znaczących, nie tak daw no, firm bory
ka się z płynnością finansową, a tym czasem rynek polski zasypywany je st tańszym i, często tandetnym i, w yroba
mi, o jakości których decyduje zdezo
rientow any klient (czytaj cena).
Życie p ro d u c e n ta z ro k u na ro k ule
ga pogorszeniu. Liczba pośredników handlow ych ciągle rośnie, tak że za
nim p ro d u k t trafi do klienta musi przejść często przez kilka firm h an d lo wych zajm ujących się pośrednictwem , (dealerów). A to pociąga za sobą znacz
ne koszty, które p o średnio pokrywa p ro d u cen t.
Drastyczny spadek zapotrzebow ania n a wiele asortym entów wymusza na p ro d u ce n tac h stosowanie ograniczeń zatru d n ien ia. W zrost bezrobocia doty
ka ju ż i nasze województwo, gdzie, m im o stałej licznej m igracji tutejszej ludności na Zachód Europy, życie wie
lu rodzin staje się coraz trudniejsze.
W fabryce w Osowcu przeprow adza
na je st obecnie restrukturyzacja, m a
ją ca n a celu utrzy m an ie tego zakładu w uw arunkow aniach rynkowych. Kli
en t n a pew no nie kupi w yrobu d ro ż
szego od średniej ceny rynkowej i d la
tego d o określonego poziom u realnej sprzedaży należy dostosować m.in. po ziom zatru d n ien ia. Poza tym, w celu obniżenia kosztów w ytwarzania, trzeba wyeliminować wszystkie etaty, które są ekonom icznie nieuzasadnione.
P io tr Jen d rzej
4 Marzec 2000
N ow a sieć szkół na teren ie gm iny Turawa
Wkroczyliśmy w okres niżu dem ogra
ficznego. Liczba dzieci w wieku szkol
nym i przedszkolnym zmniejsza się z ka
żdym rokiem. Zjawisko to wymusza ko
nieczność zmniejszenia liczby szkół na terenie gminy, i nie jest to turawska specy
fika; taki stan w ystępuje w całej Polsce.
Prow adzenie lekcji w klasach łączo
nych je st drogie, m ało efektywne i p ro w adzone może być w szczególnych wa
runkach.
Stąd też rad n i dw ukrotnie zajmowali się na sesjach problem atyką sieci szkół:
na sesji 31 stycznia i 18 lutego br.
N a sesji lutowej ra d n i zadecydowali, że w szkołach we wsiach Zakrzów T u- rawski i K adłub T uraw ski pozostaną je d y n ie klasy od pierwszej do trzeciej.
Uczniowie klas IV -V I będ ą dojeżdżać d o szkoły w Ligocie Turaw skiej.
Również w T uraw ie nie będzie peł
nej szkoły podstawowej, a je d y n ie kla
sy I - I I I . Powody obniżenia stopnia o r
ganizacyjnego tej szkoły wynikają z in nej przyczyny. W b u d y n k u szkolnym mieści się gim nazjum oraz szkoła p o d stawowa. Nauczanie w takich warunkach jest bardzo ciężkie; b rak u je sal lekcyj
nych. Radni zadecydowali więc, że dzie
ci z klas IV -V I będą kontynuowały n a u k ę w Szkole Podstawowej w K otorzu Małym.
Zm iany te nie są je d y n e. Również w szkołach, które jeszcze m ają około stu uczniów, w ro k u szkolnym 2002/2003 będzie ich tylko połowa. I tam trzeba będzie dokonyw ać zm ian. Rada Gm i
ny będzie je d n a k bogatsza o tegorocz
n e dośw iadczenia.
E d w a r d M alisz
S trażacka tradycja
Zmiany w różny sposób wpływają na naszą codzienność (Co nowego - J. S.
s. 8). Chciałbym zwrócić uw agę Czytel
ników n a coś, co od pokoleń pozostaje niezm ienne. Mam na myśli odw agę i determ inację strażaków, szczególnie ochotników. T o praw da, że obecnie dysponują oni o niebo lepszym sprzę
tem niż ich dziadowie, ale z taką samą odwagą i determ incją gaszą pożary, ratują w czasie powodzi, w w ypadkach drogowych lub z innych kataklizmów.
Nie muszę chyba nikogo przekony
wać, że je s t to służba tru d n a i niebez
pieczna, ale ze wszech m iar p otrzebna i społecznie akceptow ana. Gdyby było inaczej, ju ż daw no i ten związek, ja k wiele innych, w których kultywowano od pokoleń stare śląskie obrzędy i oby
czaje, przestałby istnieć. Je d n y m z n a j
starszych zwyczajów na trw ałe związa
nych ze strażakam i je s t tzw. wodzenie niedźwiedzia. Z m aniackim u p o re m i determ inacją, bez w zględu n a pogodę, w okresie karnaw ału strażacy w ró ż nych p rzebraniach tw orzą kolorowy korowód i na czele z wielkim b ru n a t
nym niedźw iedziem odw iedzają nasze domostwa. W je d n y c h w itani z pobłażaniem , w innych z nostalgią, ale zawsze z uśm iechem . Domownicy p o m im o „obróbki” przez kom iniarza i in nych przebierańców , chętnie wrzucają datki do skarbonek.
T aki właśnie barw ny i rozśpiew any korow ód przetoczył się ulicam i T u ra wy i Kotorza W ielkiego w dwie kolejne soboty na przełom ie stycznia i lutego tego m ilenijnego roku. Z ebrane datki strażacy OSP z K otorza W ielkiego po gospodarski! podzielili na bieżące re m onty strażnicy i zakup d robnego sprzętu. W dzięczni i zadowoleni z r e zultatu zasiedli wraz z przybyłymi miesz
kańcam i do w spólnego stołu, przy któ
rym biesiadowali do późnych godzin nocnych. W idziałem n a własne oczy,
ja k Ci tw ardzi mężczyźni, zapraw ieni d o m o to p o m p y i drabiny, rów nie spraw nie radzili sobie z p artn e rk a m i n a parkiecie. R ozbudzony niedźwiedź zapew ne będzie p rzem ierzał nasze lasy i knieje, aż znow u zapadnie w zimowy sen. Je stem przek o n an y , że kiedy o b u dzi się ju ż w X XI w ieku, ponow nie za
wita d o naszej gm iny prow adzony przez strażaków ochotników .
J a n Stonoga
W ójt g m in y W a lte r Ś w ie rc u m a rs z a łk a
w o je w ó d z tw a o p o ls k ie g o S ta n is ła w a J a ło w ie c k ie g o
W d n iu 20 stycznia br. odbyło się spotkanie W ójta G m iny z M arszałkiem W ojewództwa O polskiego. Przedm iotem rozm ów były p rz e d e wszystkim p ro blem y z zakresu rozbudow y i doskonalenia in fra stru k tu ry kom unalnej.
W ybudow ana oczyszczalnia ścieków wym aga zwiększonej ilości ścieków - chodzi o jej ekonom iczne i technologiczne w ykorzystanie - z czym związane są dalsze zwiększone nakłady finansow e n a budow ę sieci kanalizacyjnej.
W uzyskiwaniu tych środków , szczególnie z funduszy europejskich, M ar
szałek obiecał swe p ełn e poparcie.
R ed a kcja
Marzec 2000 5
Czym zajm o w ała się Rada Gminy w b ie żą c e j kadencji?
Rozmowę z przewodniczącym Rady Gminy w Turawie panem Arturem Gallusem przeprowadził Stanisław Pikul
D okładnie 11 p a źd z ie rn ik a ubiegłego roku m inęła okrągła rocznica od w y
boru now ej R a d y G m iny. W tym sam ym m iesiącu m in ą ł rów nież rok od w yboru P a n a n a przew odniczącego tej R a d y.
J a k p rzyją ł P a n w ybór n a ta k p re stiżo we i odpow iedzialne sta n o w isko w g m i
nie?
Przyznaję, że wybór te n m nie zasko
czył. Do Rady kandydow ałem p o raz pierwszy. C hciałem zostać ra d n y m i działać dla d o b ra m ojego osiedla i całej gminy. P roblem y gm iny nie są m i obce. T u m ieszkam , tu m ieszka m oja rodzina, tutaj uczą się m oje dzie
ci i pracuje zawodowo m oja żona. Nie sądziłem, że wyborcy oddadzą aż tyle głosów n a m oją sk ro m n ą osobę. Na pierwszej sesji Rady G m iny p ad ła m o ja k an d y d a tu ra n a przew odniczącego.
W yraziłem zgodę. W ybrano m nie zd e
cydow aną większością głosów. Zasko
czyło m nie to, że ra d n i obdarzyli m nie tak wysokim zaufaniem . N ie m iałem żadnego dośw iadczenia w pracy r a d nego, a tym bardziej n a stanow isku przewodniczącego Rady. Nie ukrywam , że m iałem obawy, czy po d o łam obo
wiązkom wynikającym z przyjętych zo
bowiązań. Dom, rodzina, p raca zawo
dowa n o i rozpoczęte studia n a U niw er
sytecie O polskim - k ie ru n e k P o ra d n ic
two R odzinne i M ałżeńskie - p o ch ła
niają m i sporo czasu. N ie n arz ek am na brak pracy, a w olnego czasu nie m am w nadm iarze.
Czy zm ia n a skła d u osobowego R a d y i zm ia n a przew odniczącego w płynęły na zm ianę stylu p ra c y i w spółpracę R a d y z Z a rzą d em G miny?
W skład Rady G m iny ponow nie zo
stała w ybrana je d n a trzecia składu p o przedniej. Są to ludzie, którym nie je s t obca praca w radach. O ni nadaw ali ton pracy nowej Radzie. Nowo w ybrani r a d ni nie mieli możliwości uczenia się p r a cy w Radzie, bo czasu n a to nie było, a decyzje należało podejm ow ać niem al z m arszu. T ru d n o je s t m i porów nać styl i ocenić w sp ó łp racę daw nej Rady z Z arządem G m iny z p rac ą obecnej.
Mogę powiedzieć, że w m inionym okresie w spółpraca ta uk ład ała się d o brze, a przygotow ania d o sesji Rady
G m iny odbywały się zawsze wspólnie z Zarządem Gminy.
R a d a G m iny kiero w a n a p rzez P ana p ra c u je ju ż p o n a d rok. W tym czasie, w śród rozległej tem a tyki ze w zględu na refo rm ę ośw iaty, R a d a zm uszona była podejm ow ać ważne decyzje. J a k ie u c h w a ły pod jęła w zakresie ośw iaty?
R eform a oświaty nałożyła na gm inę obowiązek w prow adzenia szkół sześcio- klasowych i trzyletniego gimnazjum.
W tym zakresie podjęto uchw ałę, że w b u d y n k u szkolnym w T u raw ie mieścić się będzie trzyletnie gim nazjum dla młodzieży z całej gminy. Dojazdy m ło
dzieży do gimnazjum będą zorganizo
wane. Kosztem za dojazdy będzie obcią
żony bu d żet gminy.
Przejściowo w tym samym b udynku mieścić się będzie sześcioklasowa szko
ła podstawowa z klasą ósmą. O d now e
go ro k u szkolnego (2000/2001) w b u dy n k u tym dalej będzie gim nazjum oraz klasy I - I I I szkoły podstawowej.
Przewiduje się utw orzenie sześciokla- sowej szkoły podstawowej w K otorzu Małym z filią klas I - I I I w T uraw ie.
W K adłubie lub Ligocie Turaw skiej m a być je d n a sześcioklasowa szkoła dla sołectw Zakrzów T uraw ski, Ligota T u- rawska i K adłub Turaw ski. Sześciokla- sowe szkoły podstawowe mają być utrzy
m ane w Zawadzie, W ęgrach, Osowcu i B ierdzanach. Zm ianę w organizacji szkolnictwa na te re n ie gm iny wymusza dotacja n a szkolnictwo przydzielona ze środków centralnych. G m ina z tych środków otrzym uje dokładnie 1999 zł na każdego ucznia. Koszty utrzym ania szkół, w których klasy liczą p o kilku lub kilkunastu uczniów znacznie p rze
kraczają uzyskany b u d żet i te wysokie różnice m uszą być pokrywane przez bu
dżet gminy, co uszczupla środki prze
znaczony na inne cele, nie związane z oświatą. T a sytuacja wymusza dalszą reorganizację szkolnictwa w gminie.
Strategiczne plany przew idują w przy
szłości dalszą likwidację szkół sześcio- klasowych i tworzenie ich tylko w nie
których miejscowościach. Dotyczyć to będzie szkół w sołectwach: Zawada, Węgry, Osowiec i Bierdzany. Docelowo przewidujem y, że na terenie gminy bę
dzie istniało je d n o gim nazjum oraz trzy lub cztery szkoły sześcioklasowe.
D ru g ą w ażną d zied zin ą w p ra cy R a dy, rów nież ze względu n a reform ę, była służba zdrow ia. Co w tym za kresie zro
biła R a d a G miny?
Placówki służby zdrow ia nie p o d le
gają sam orządow i, ale nie je s t obojętne ja k działają, i w ja k i sposób niosą m e
dyczną pom oc potrzebującym miesz
kańcom . Problem służby zdrow ia na te re n ie gm iny je s t ju ż rowiązany. Za
rząd Gm iny podjął uchw ałę dotyczącą przekształcenia ośrodków zdrowia w Nie
publiczne Zakłady O pieki Zdrow otnej w Osowcu i T uraw ie z filią w K adłubie T uraw skim .
W nadchodzących miesiącach m a być sprzedane mieszkanie w O środku Z dro
wia w Osowcu, a za uzyskane środki przeprow adzony zostanie re m o n t ca
łego b u d ynku. Prace te podejm uje Za
rząd Gm iny w T uraw ie. Istnieją tr u d ności ze znalezieniem stom atologów do pracy w T u raw ie i Osowcu. Mam n a
dzieję, że p roblem ten w krótce będzie rozwiązany i mieszkańcy gm iny nie będ ą m usieli z bólem zęba wędrow ać do K adłuba T uraw skiego lub O pola.
Czym zajm ow ała się R a d a G miny w m inionym okresie oprócz wym ienionej ju ż p ro b lem a tyki ?
Problem ów do rozwiązania było d u żo i tru d n o je wszystkie wyliczyć. W spo
m nę, że ważnym przedsięwzięciem by
ło i je s t w odociągow anie gminy. W bie
żącym ro k u wodociągi pow inny d o trzeć d o Ligoty Turaw skiej z linią tra n zytową do Bierdzan. W przyszłym ro ku wodociąg zainstalowany zostanie w B ierdzanach i na tym sołectwie zakoń
czy się wodociągowanie gminy. Uchwa
lony b u d że t gminy na rok bieżący przew iduje środki n a dalszą budow ę kanalizacji, oczyszczalni ścieków i re m onty dróg.
Przyjęto rów nież uchw ałę dotyczącą budow y elektrow ni w odnej z trzem a tu rb in am i w W ęgrach na Małej Panwi.
Budowy tej elektrow ni podjęła się spół
dzielnia budow lana z Poznania. Po za
kończeniu budow y zostanie wykorzy-
D o k o ń c ze n ie ze str. 6
6 Marzec 2000
Czym z a jm o w a ła s ię R ad a G m iny b ie ż ą c e j k a d e n c ji?
Dokończenie ze str. 5
stana energia potencjalna tkwiąca w sile spadku wody.
Czy n a p o tk a ł P an tru d n o ści w kiero w a n iu R a d ą i jeżeli ta k, to ja k ie one były?
Dotychczas nie było żadnych tr u d ności w kierow aniu Radą. Sesje odby
wały się przy frekwencji powyżej 80%, a wszystkie uchwały podejm ow ane były po dokładnej analizie w kom i
sjach i przedyskutow aniu n a sesjach.
J a k ie są życzenia przew odniczącego R a d y G m iny na okres obecnej kadencji?
Chciałbym, aby plany wynikające ze strategii i rozwoju gm iny u dało się zre alizować w całości, by d o końca zwodo- ciągować wszystkie sołectwa i, co n a j
trudniejsze, aby wszystkie sołectwa by
ły skanalizowane d o 2010 roku. Je st to związane z popraw ą w arunków ekolo
gicznych, czystością wód i lasów oraz rozwojem turystyki. Chciałbym, aby na wczasy i w celach turystycznych przyjeż
dżali ludzie z praw dziwą przyjem no
ścią. Obecnie wszystkie działania, szcze
gólnie inwestycyjne, o pierają się o fu n dusze uzyskane ze środków p onad- krajowych i dlatego życzyłbym sobie, aby nasza gm ina uzyskała takie środki.
Nie będzie to łatwe zadanie i czy śro d ki te zdoła się pozyskać, stanowi to wiel
ki znak zapytania.
D ziękuję za rozm owę i życzę sukcesów w kie ro w a n iu R a d ą oraz spełnienia za m ierzeń, w ynikających ze stra teg ii roz
woju gm iny.
Wszystkim ofiarodawcom serdecznie dziękujemy; szczególne podziękowania należą się ofiarodawcom spoza osiedla
„Zgoda”, ponieważ nie są oni w to przed
sięwzięcie zaangażow ani em ocjonalnie.
Ja k o dochód traktujem y również w ykonane n ie o d p łatn ie prace, z któ
rych najważniejsze to: m ontaż instala
cji elektrycznej (wartość 1000 zł), ty n kow anie sufitów i ścian pom ieszczeń (ogólna w artość 2900 zł), g runtow anie i m alow anie świeżych tynków (ogólna w artość 800 zł) oraz tra n sp o rt m a te
riałów budow lanych. B ardzo pozyty
w ną, choć n iem aterialną, wartością w ykonyw anych dla w spólnie wytyczo
n eg o celu p ra c była m iła atm osfera i słowność pracujących za „dziękuję”
fachowców. Obowiązująca podczas tych p ra c zasada „słowo ważniejsze od p ieniędzy” ułatw iła ich organizację i realizację. Za tę atm osferę dziękuje
my wam sąsiedzi, że jesteście tacy w łaśnie. O gólnie w artość w ykonanych p rac wynosi ok. 6750 zł.
Łączna wartość ofiarowanych nam pieniędzy, m ateriałów i wykonanych prac zamyka się sum ą 11 660 zł.
Ja k widać, same pieniądze to zaledwie niecała 1/3 wartości wszystkich świadczeń.
Najwyższy p o d względem wartości, ja k i znaczenia, jest udział wykonanych prac.
Tym większe podziękowania należą się wszystkim wykonawcom. Istotne dla osta- teczego kształtu tego miejsca (klubu) pra
ce wykonali: R. Gazda i P. Fronia, którzy m ieszkają poza osiedlem .
W przystowanych dla potrzeb klubu pomieszczeniach od początku roku zor
ganizowano następujące, dostępne dla wszystkich, imprezy: wspólne śpiewanie kolęd, kolędę dla turaw skiego DFK, Dzień Babci i Dziadka, pokaz nowoczes
nego sprzętu gospodarstwa domowego, zabawę dyskotekową dla dzieci klas V oraz tłustoczwartkowe wspólne śpiewanie.
P rzypom inam y, że w klubie tym m o
gą i pow inny odbyw ać się zajęcia (spot
kania) dla, i z inicjatywy, wszystkich m ieszkańców naszego sołectwa, o ile znajdą chętnych i b ę d ą zgo d n e z ob o wiązującym praw em i in teresem ogól
nym . A pelujem y więc o zgłaszanie ini
cjatyw i pomysłów n a takie spotkania.
Zgłaszać j e m ożna albo b ezpośrednio w klubie (póki co, w każdy pierwszy czw artek miesiąca ok. 18-tej), albo te
lefonicznie pod n u m e r: 421-22-34.
E W I
K lu b „Zgoda” rozpoczął działalność
U ro czy sto ść z o kazji D n ia B a b ci i D z ia d k a z g ro m a d z iła w K lu b ie „ Z g o d a ” liczn y ch gości
Inform ujem y P.T. Czytelników, że zainicjowana we wrześniu 1999 r. adap
tacja części piwnic pod U rzędem Gmi
ny na nuejsce spotkań mieszkańców T u rawy i Marszałek została zasadniczo za
kończona 26 lutego 2000 r. W n ie
spełna pół ro k u nie tylko wykonaliśmy to, co było zaplanow ane, ale d o d atk o wo przystosowaliśmy dwa mniejsze po
mieszczenia, w których urządziliśmy ku
chnię (ok. 16 m 2) oraz pokój (ok. 12 m 2) do zajęć kam eralnych (np. korepetycje, brydż przy 2 lub 3 stolikach itp.).
Stosownie do złożonej w poprzednich numerach „Fali” obietnicy przedstawia
my krótkie spraw ozdanie finansowe:
• ogółem „w kopercie” zebraliśmy 3470 zł gotówką, przy czym najwyższa w płata (od m ieszkańca Marszałek) wy
niosła 300 zł, kilka osób wpłaciło po 200 zł, pozostałe w płaty wynosiły śred nio po 20 zł;
• otrzymaliśmy nieodpłatnie m ate
riały budow lane względnie urządzenia, ja k np.: ubikacja kom paktowa, zlewo
zmywak ze stali nierdzewnej oraz ru ry i kształtki (wartość 825 zł), a także ele
m enty in stalacji ele
ktrycznej (wartość 533 zł);
wartość przekaza
nych nam materiałów i urządzeń wynosi 1440 zł.
Marzec 2000 7
W irusowe zap alen ie w ątroby typu B
Żółtaczka w szczepienna to choroba, której nie m ożna lekceważyć:
• zakazić się m ożna w każdym wieku,
• nie istnieje w pełni skuteczne le
czenie,
• pow rót d o zdrow ia je s t b ardzo długi i pełen wyrzeczeń,
• m oże pow odow ać długotrw ałe, pow ażne pow ikłania zdrow otne,
• m oże naw et zagrozić życiu.
Żółtaczka w szczepienna je st je d n ą z najpoważniejszych chorób zakaź
nych, wywołanych przez wirus nazywany HBV. K onsekw encją zakażenia w iru sem je s t czasowe lub trw ałe uszkodze
nie wątroby.
W irus ten je s t b ardzo o d p o rn y na działanie czynników zew nętrznych - nie zabija go te m p e ra tu ra w rzenia wo
dy ani pow szechnie stosowane środki chemiczne.
Jak dochodzi do zakażenia?
W irusem wzw B m ożna zarazić się poprzez krew i wydzieliny ludzkie. Do zakażenia wystarczy w prow adzenie do organizm u m ikroskopijnej ilości krwi zawierającej zarazek. T eoretycznie j e d n ą kro p lą krwi (0,05 ml) m ożna zara
zić 1250 osób!
Zakażenie szerzy się:
• przez krew,
• przez stosowanie skażonych n arz ę
dzi m edycznych w trakcie zabiegu chirurgicznego, stomatologicznego, czy diagnostycznego,
• w wyniku drobnych uszkodzeń n a skórka w salonie fryzjerskim,
• podczas stosunku płciowego,
• podczas p o ro d u - chora m atka m o
że zarazić now orodka.
Ja k ie są objawy żółtaczki wszczepien- nej?
C horoba może mieć przebieg łag o d ny lub ostry, ale u wszystkich pacjentów (w różnym stopniu) dochodzi d o usz
kodzenia wątroby.
Często zdarza się, że nie w ystępuje zażółcenie skóry i spojówek, dlatego n o siciele wirusa m ogą zarażać innych, sa
mi o tym nie wiedząc.
Główne objawy pojawiają się m ię
dzy 6 tygodniem a 6 m iesiącem od wniknięcia zarazka do krwi. Są one p o czątkowo podobne do objawów grypy:
bóle głowy, mięśni, brzucha, nudności, wymioty, brak apetytu, biegunka. N a
stępnie dochodzi do zażółcenia skóry i spojówek, pojawia się ciemny mocz i jasny stolec.
Do najpoważniejszych powikłań nale
żą: marskość wątroby z jej groźnymi kon
sekwencjami (np. wodobrzusze, często śmiertelne krwotoki z żylaków, przełyku i inne) oraz rozwój rak a tego narządu.
Wówczas je d y n ą szansą na przeżycie je st przeszczep wątroby.
Jak uniknąć zakażenia?
Najczęściej stosowane m etody odka
żania sprzętu i narzędzi nie niszczą wi
ru sa wzw B i zawsze też istnieje zagro
żenie zarażenia się od chorej osoby.
Najbardziej skuteczną m etodą zabez
pieczenia je st szczepienie. Cykl szcze
pienia składa się z trzech dawek p o d a
wanych domięśniowo w określonych odstępach czasu.
Po pierwszej dawce należy przyjąć d ru g ą za miesiąc i trzecią za pól roku (licząc od pierwszej).
W Polsce nieodpłatnym szczepieniom przeciwko wzw B podlegają osoby z g ru p zwiększonego ryzyka, np. p ra cownicy placówek służby zdrowia, współmieszkańcy chorego. W prow a
d za się szczepienia osób przed plano
w anym i zabiegam i chirurgicznym i, a szczepienie now orodków przeciwko w irusow em u zapaleniu w ątroby typu B je s t obowiązkowe.
Jest także zalecane: dzieciom nie p o d legającym szczepieniom obowiązkowym, młodzieży, osobom w wieku 20 -4 0 lat, zwłaszcza kobietom , osobom , któ re ze w zględu na tryb życia lub wykonywane zajęcia n ara żo n e są na zakażenia zwią
zane z uszkodzeniem ciągłości tkanek lub poprzez kon tak t seksualny.
Zapytaj lekarza o m ożliwość szcze
pienia!
Szczepienie:
• Jest skuteczne niezależnie od w ie
ku osoby szczepionej.
• Wywołuje długotrwałą odporność.
• Jest dobrze tolerowane.
• Kosztuje dużo mniej niż leczenie.
N ie czekaj. Zaszczep się przeciwko wirusowem u zapaleniu wątroby typu B (wzw B).
R ed a kcja
W ś w iacie pół m iliona lu d zi żyje z p rze s zcze pio n ym i narządam i W Polsce tylko 4 tysiące ludzi zawdzięcza życie
przeszczepieniu serca,
nerki lub wątroby, które pobrano od osób zmarłych
Nie zapom inaj, że po śmierci możesz uratować życie kilku chorym
oczekującym na przeszczep.
Życie Twoje i Twoich bliskich m oże również zależeć od dobrej woli innych.
PO D A R U J ŻY C IE PO SW O JEJ ŚM IER C I
Powiadom najbliższych o swojej decyzji
Jeżeli nie zgadzasz się na oddanie narządów p o śmierci zgtoś swój sprzeciw do
Centralnego Rejestru Sprzeciw ów Poltransplantu.
Na pewno będzie respektowany
-
FUNDACJA ZJEDNOCZENI DLA TRANSPLANTACJI KRAJOWA RADA TRANSPLANTACYJNA
POLTRANSPLANT INSTYTUT TRANSPLANTOLOGII AM W WARSZAWIE
R u n ę ły m u ry
Ju ż od daw na nosiliśmy się z zam ia
rem w yburzenia przyszkolnej stodoły.
B udynek wątpliwej urody, właściwie straszył, a pogłębiające się pęknięcia w m u rze niepokojąco powiększały się po każdej zimie. Urząd Gminy obiecywał fundusze na ten cel, je d n a k zawsze inne potrzeby okazywały się pilniejsze. Po
stanowiliśmy nie czekać.
Sprzyjająca a u ra zmobilizowała m ie
szkańców wsi. N a okres świąteczno-no- w oroczny zjechali pracujący na Zacho
dzie ojcowie i ich obecność p o stanow iliśm y wykorzystać.
Rozbiórką stodoły kierował sołtys Ernest Grzesik. Przez 3 d n i do zm roku pracowali r o dzice przy w tórze silników kil
ku traktorów i pił. Trzeciego d n ia „straszak” zniknął. Z p o zostałego fragm entu stodoły w ybuduje się wiatę na row ery oraz pom ieszczenia gosp o d ar
cze.
Chciałabym tą d ro g a se rd e cznie podziękow ać p an u sołty
sowi, m ieszkańcom K adłuba, którzy tak ofiarnie pracowali przy rozbiórce.
Dziękuję tym bardziej, że przyjecha
li n a kilka dni, któ re zam ierzali spę
dzić z najbliższymi, pozałatwiać sp ra
wy niecierpiące zwłoki..., a je d n a k nie odm ówili szkole i każdy z nich co naj
m niej je d e n dzień poświęcił pracy spo
łecznej, a a rg u m e n t, że tworzymy lep
szy w izerunek szkoły był najsilniejszą motywacją.
Rodzice - ja k zwykle - nie zawiedli
ście.
K rystyna B orkow ska
Za m o m e n t . z d a c h u
. m u r y r u n ą ; czy sołtys zdąży zeskoczyć
8 Marzec 2000
Regulam in Konkursu
„Co w iem o sw ojej gm inie”?
Nowy regulamin niewiele zmienia w po
równaniu z poprzednim regulaminem zamieszczonym w „Fali” n r 1 z 1999 r.
Jest on ujęty w dziewięciu punktach:
1. M ateriałam i źródłow ym i do pytań konkursow ych będą: A lbum Turawa, W ydawnictwo Insty tu t Śląski Sp. z o.o.
w O polu; A lbum Turawa w grafice i słowie Waltera Swierca, Opolska Oficyna Wydawnicza; A lbum Turawa, Agencja Reklamowo-W ydawnicza „T rick” oraz kw artlaniki „Fala” z 1999 i bieżącego roku.
2. W konkursie mogą brać udział mie
szkańcy gminy i inni Czytelnicy „Fali”
bez względu na wiek.
3. Uczestnicy kon k u rsu zobowiązani są do nadsyłania odpow iedzi na zawar
te pytania z 2000 roku z naklejonym ku
ponem konkursowym na adres Urzę
du Gminy w Turaw ie (ul. Opolska 39c).
4. Rozstrzygnięcie k o n k u rsu nastąpi w styczniu 2001 roku.
5. O zajętym miejscu w konkursie d e
cyduje liczba prawidłowych odpowiedzi.
6. Osoby, które zdobędą największą liczbę punktów (każda praw idłow a o d powiedź = 1 p u n k t) zostaną zaproszo
ne na uroczystość wręczenia zdobytych nagród.
7. Ostateczne rozstrzygnięcie kon k u r
su może nastąpić w d ro d ze losowania w przypadku dużej liczby uczestników, którzy uzyskają je d n ak o w ą ilość p u n któw (przekraczającą pu lę nagród).
8. Nad prawidłowym przebiegiem konkursu będzie czuwała komisja powo-
Komisja pow ołana przez Z arząd T o warzystwa Miłośników Ziemi T u ra - wskiej podaje do wiadom ości, że k o n kurs dobiegł końca. Komisja w skła
dzie: Stanisław Pikul, Anna Dżarska, Roman Borkowski w d n iu 1 lutego br.
dokonała oceny nadesłanych o d p o wiedzi i ustaliła kolejność n ag ro d z o nych:
1 miejsce - Dorota Farys, Kadłub Turaw ski - 38,5 punktów ,
łana przez Zarząd Towarzystwa Miłośni
ków Ziemi Turawskiej.
9. Ostateczny term in nadsyłania o d powiedzi upływa z dniem 15.01.2001 r.
Pytania do konkursu
„Co wiem o swojej
• • * \ n
gminie?
1. Nadleśnictwo T u raw a g ospoda
ru je na około 18 tys. ha i podzielone je s t na obręby.
W ym ień te obręby.
2. W jed n y m z kościołów naszej gm i
ny znajduje się polichrom ia z X II wie
ku przedstaw iająca sceny figuralne o ró żnorodnej tematyce.
W którym sołectwie należy szukać tego kościoła?
3. Grobowiec rodziny G arnierów był zbudow any pod koniec X IX wieku.
Ja k i ch a rak te r miał ten grobowiec?
4. W lutym 1999 ro k u odbył się G m inny Przegląd Zespołów Artystycz
nych w D om u K ultury w Osowcu.
Który to kolejny przegląd?
5. W rocznicę Straży Pożarnej w Bier- dzanach w ręczono sztandar u fu n d o wany przez mieszkańców.
K tórą rocznicę obchodziła OSP w Bierdzanach?
6. N a teren ie gm iny powstał klub
„Zgoda”.
Gdzie mieści się siedziba tego klubu?
7. Co to je st strategia rozw oju naszej gminy?
II miejsce - Agnieszka Grzesik, B ierdzany - 37 punktów ,
III miejsce - Monika Michalczyk, Bierdzany - 36 punktów .
C enne n agrody rzeczowe za zajęcie I, II i III miejsca w ręczono w d n iu 5 m arca br. podczas II Przeglądu Ze
społów A rtystycznych w Osowcu.
K om isja ko n ku rso w a
8. Ja k ą funkcję pełni Je zio ro Duże w T uraw ie?
9. W Publicznym Przedszkolu w Za
wadzie w ykonano pracę społeczną, któ
rej wartość oszacowana je st na 8700 zł.
J a k a to była praca?
10. Poseł d o p arla m en tu niem iec
kiego w latach 1907-1912 ks. Gabriel T e o d o r Jankow ski n a wiecach wygła
szał wiele krytycznych uwag.
O czym mówił w swoich przem ów ie
niach ks. Jankow ski?
Co nowego?
Co tam J a n ie now ego? - pytał co
dzien n ie ra n o pew ien h rab ia swojego służącego, n a co pytany niezm iennie odpow iadał: niew iele p an ie hrabio.
Być m oże kiedyś rzeczywiście tak by
wało, że życie biegło leniwie, a każdy dzień był d o siebie podobny. Dzisiaj niewielu pozostało ju ż hrabiów i słu
żących. W arto się budzić ze snu cho
ciażby z ciekawości. M edia ju ż od ran a prześcigają się w inform ow aniu nas o zm ianach rządów i rządzących, o refor
m ach w przem yśle, szkolnictwie, służ
bie zdrow ia itd. Wszyscy odczuwam y skutki tych zm ian n a własnej skórze, szczególnie gdy przy okazji tracimy p ra cę. Likwidacja zakładu pracy je st bole
sna d la załogi, ale i tr u d n a dla po d ej
m ujących taką decyzję. D latego też Za
rząd G m iny T u ra w a opracow ał d łu g o falowy program likwidacji Ośrodka Spor
tu i Rekreacji, który ostatecznie, zgod
nie z Uchw ałą Rady Gm iny, przestał funkcjonow ać z d n ie m 31.12.1999 r.
Ponieważ w życiu nic nie m oże być za
w ieszone w p różni, pow ołano w U rzę
dzie G m iny R eferat ds. T urystyki, Wy
poczynku i G ospodarki Zasobam i Leś
nymi, którego pracow nicy przyjm ują petentów w pokoju 63 A. M am nadzie
ję , że d a n e mi będzie w niedalekiej przyszłości pisać n a łam ach „Fali” o otw ieraniu nowych zakładów pracy na te re n ie naszej gm iny, czego naszym C zytelnikom oraz sobie życzy niżej podpisany.
J a n Stonoga
Konkurs „Co w iem o sw ojej
gm inie” na finiszu
Marzec 2000 9
Co nowego w naszej służbie zdrow ia?
O d 0 1 . 02. 2 0 0 0 r. N Z O Z „P ra k ty k a L ekarza R o d z in n e g o ” w T u r a w ie
rozpoczął pracę na podstawie nowego kontraktu zawartego z Opolską Regionalną Kasą Chorych.
Pomimo iż w bieżącym roku znacznie zmniejszono nam środki na leczenie pacjentów, staramy się utrzymać wysoki poziom usług medycznych.
Zgodnie z wcześniejszą obietnicą wydłużyliśmy czas pracy naszej przychodni.
OŚRODEK ZDROWIA W TURAW IE czynny:
OD PON IEDZIA ŁK U DO PIĄ TK U - gabinet zabiegowy
- gabinet lekarski
godz. 8.00-18.00 godz. 8.00-16.00 godz. 8.00-9.00 - - p o rad y telefoniczne W SOBOTY
- gabinet zabiegowy - gabinet lekarski
(ostre zachorowania)
godz. 9.00-12.00 godz. 10.30-11.30 OŚRODEK W KADŁUBIE TURAWSKIM czynny:
Gabinet zabiegowy
OD PON IEDZIA ŁK U DO CZW ARTKU godz. 8.00-16.00
W PIĄ TK I godz. 8.00-14.00
Gabinet lekarski
PO N IEDZIA ŁK I I W TO R K I godz. 8.00-12.00 ŚRODY I PIĄTKI godz. 8.00-14.00
CZW ARTKI godz. 10.00-11.30
- lekarz pediatra godz. 11.30-15.00
- lekarz ogólny
Zabezpieczamy naszych pacjentów całodobowo. Co to zna
czy?
O tóż całodobow a opieka m edyczna polega n a tym, że p a cjenci, którzy złożyli deklarację do NZOZ „Praktyka Leka
rza R odzinnego” w T u raw ie po godzinach pracy lekarza m ogą uzyskać b ezpłatną lekarską p o ra d ę am bulatoryjną:
OD PON IEDZIA ŁK U DO PIĄTKU godz. 16.00-8.00 ra n o n astępnego dnia, W SOBOTY, N IE D Z IE L E I D NI W O LN E OD PRACY -
całodobow o od godz. 8.00-8.00 W AMBULATORIUM POGOTOWIA RATUNKOWEGO
W OPOLU, UL. MICKIEWICZA 2
Do wypadków, urazów, zatruć, porodu, stanów zagroże
nia życia, nagłego pogorszenia stanu zdrowia powodu
jącego zagrożenie życia można wezwać Pogotowie ratunkowe - tel. 999
W sobotę 12.02.2000 r. z okazji DNIA C H O R EG O w NZOZ „Praktyka L ekarza R o dzinnego” w T uraw ie w godz. 8.30-17.00 bezpłatnie przyjm owało pacjentów dwóch zaproszonych specjalistów:
okulista - Anna Majer-Jabczyńska i chirurg ortopeda -J a n u sz Różański
D odatkow o pacjenci m ogli bezpłatnie zm ierzyć ciśnienie krwi oraz oznaczyć poziom cukru za pom ocą glukom etru.
Akcja cieszyła się dużym pow odzeniem w śród naszych p a cjentów. Osoby, którym nie udało się dostać d o specjalisty dom agały się pow tórzenia takiej akcji. W m iarę naszych możliwości postaram y się spełnić życzenia naszych pacjen
tów.
BEZ SKIEROWANIA od lekarza pierwszego kontaktu pacjenci m ogą ud ać się do: ginekologa, derm atologa, psy
chiatry, onkologa a w razie u razu do Przychodni Urazowo- -O rtopedycznej lub n a Izbę Przyjęć dyżurującego w danym d n iu szpitala.
D Y R E K T O R N Z O Z „ P ra ktyka L eka rza R o d zin n eg o ” w T u ra w ie
lek. med. Ir e n a Inglot-R óżańska
„ K o n c e rt A d w e n to w y
f iW g ru d n iu ubiegłego ro k u Zespół Mniejszości N iem iec
kiej z W ęgrów wyjechał na gościnne występy do Niemiec.
Zespół został b ardzo serdecznie przyjęty przez kierow ni
ctwo O środka Młodzieży w D ittrichshütte. Główny „K on
cert A dw entow y” odbył się w dużej sali koncertow ej, gdzie oprócz naszego zespołu wystąpiły, m .in.: Zespół Szałama- jów z E rfu rtu , Zespół T ańca Nowoczesnego z Jeny, O rkie
stra „B ergm an L eüte” z Saalfeld.
Nasz zespół wystąpił także w D om u P ogodnej Starości w R udolheim . Gwałtowna śnieżyca uniem ożliwiła zespo
łowi występy n a świątecznym ja rm a rk u w Erfurcie.
Zespół pełen w rażeń wrócił d o kraju.
R ysza rd M o h rh a rd t
Z e sp ó ł M niejszości N ie m ie c k ie j w D o m u S p o k o jn e j S taro ści w R u d o lh e im
10 M arzec 2000
I N F O R M A C J A
dotycząca stanu bezpieczeństw a i porządku praw nego na terenie gm iny Turaw a w 1999 roku
I. Zdarzenia przestępcze:
W roku 1999 na terenie gminy Turawa odnotowano ogółem 249 zdarzeń przestępczych i jest to ok.
25% wszystkich zaistniałych na ob
szarze działania Komisariatu Poli
cji w Ozimku, który obejmuje 3 gminy: Ozimek, Turawę i Chrzą
stowice.
Najwięcej przestępstw zaistniało w Turawie i przyległym do niej te
renie Jezior Turawskich - 99.
Ponadto zagrożonymi miejsco
wościami były również: Osowiec - 28, Bierdzany - 20, Kotorz Mały - 19, Zawada - 14, Węgry - 12 i Li
gota Turawska - 9 przestępstw. Naj
częściej popełnianymi przestęp
stwami na terenie gminy Turawa były:
- włamania do obiektów (sklepy, bary, budynki mieszkalne, domki letniskowe, itp.) - 63,
- włamania do samochodów - 36, - kradzieże samochodów - 16, - kradzieże mieszkaniowe - 1 1 , - kradzieże rowerów - 10.
II. Praca prewencyjna:
Komisariat Policji w Ozimku ogólnie zatrzymał 60 uprawnień do kierowania pojazdami i 83 do
wody rejestracyjne. Ponadto prze
prowadził 431 postępowań karno- -administracyjnych, z czego skie
rowano 351 wniosków o ukaranie przez Kolegium ds. Wykroczeń.
Nałożono 450 mandatów karnych na ogólną kwotę 25 340 zł. Prze
prowadzono ogółem 1194 różne
go rodzaju interwencje policyjne, w tym aż 425 domowych.
Dodatkowo wylegitym ow ano 3427 osób i skontrolowano 2473 pojazdy.
Około 30% tych działań przypa
da na teren gminy Turawa wraz z rejonem Jezior Turawskich.
III. Opis niektórych zdarzeń:
1. W roku 1999 przy znaczącej pomocy uczniów Szkoły Podstawo
wej w Zawadzie funkcjonariusze Rewiru Dzielnicowych w Turawie ustalili i zatrzymali sprawcę kra
dzieży czterech rowerów i dwóch włamań do pomieszczeń Zakładu Stolarskiego w Zawadzie. Akta sprawy przesłano do Prokuratury Rejonowej w Opolu z wnioskiem o wniesienie aktu oskarżenia do Są
du.
2. W roku 1999 przy znaczącej pomocy mieszkańców Rzędowa usta
lono i zatrzymano sprawcę 24 włamań do domków letniskowych w rejonie Jezior Turawskich. O d
zyskano znaczną część skradzione
go mienia, którą zwrócono po
krzywdzonym. Akta sprawy prze
kazano do Prokuratury Rejonowej w Opolu z wnioskiem o wniesienie aktu oskarżenia do Sądu.
3. W roku 1999 funkcjonariusze RD Turawa ustalili i zatrzymali 2 sprawców włamań do baru „Mar
cin” w Zawadzie. Akta sprawy przekazano do Prokuratury Rejo
nowej w Opolu.
IV . Apel policji
Komisariat Policji w Ozimku p ro
wadzi nabór kandydatów do pracy w Policji. Wymagania: wiek do 30 lat, średnie wykształcenie, uregu
lowany stosunek do służby wojsko
wej, bardzo dobry stan zdrowia, niekaralność - pozytywna opinia środowiskowa.
Policja apeluje o poprawę zabez
pieczenia własnego mienia; tam, gdzie jest to możliwe prosimy o za
montowanie systemów alarm o
wych lub innego rodzaju zabezpie
czeń, tj. rolet antywłamaniowych, dodatkowego okratowania i zam
ków. Z przeprowadzonych analiz sta
nu bezpieczeństwa jednoznacznie wynika, że sprawcy włamań p ro
wadzą wywiad przestępczy i wybie
rają te obiekty, do których najłat
wiej się dostać.
Ponadto, w ramach ogólnopol
skiego program u poprawy bezpie
czeństwa BEZPIECZNA GMINA, prowadzone są czynności policyjne mające na celu uaktywnienie spo
łeczności lokalnej w walce ze wzra
stającą przestępczością. Czynności te nie mają na celu wyręczania Po
licji w jej obowiązkach, a jedynie wzajemną pomoc mieszkańców.
Polega to m.in. na wzajemnym pil
nowaniu swojego mienia, np. „ja wyjeżdżam a sąsiad dogląda moje
go dom u i odwrotnie”, „podejrza
ne osoby przyjechały do sąsiada i coś tam się dzieje, to dzwonię na Policję”, „dokonują włamania do sklepu - dyskretnie próbuję spisać num ery rejestracyjne samochodu, zapamiętać rysopisy sprawców lub gdy mam telefon, powiadamiam Policję” itp.; telefony w takich spra
wach mogą być
a n o n im o w e .Wzo
ry tych czynności polska Policja pozyskuje od innych państw - również z Niemiec - i zdają one eg
zamin.
Podsumowanie:
Kierownictwo Komisariatu Poli
cji w Ozimku wyraża podziękowa
nie za dotychczasową współpracę Zarządowi i Wójtowi Gminy T ura
wa, pracownikom tego Urzędu, jak również wszystkim instytucjom i mieszkańcom za wniesiony wkład w poprawę wspólnego bezpieczeń
stwa.
K o m isa ria t P olicji w O zim ku
Marzec 2000 11
II P rze g lą d
zesp o łó w artystycznych
Po otw arciu im prezy przez wójta gm iny, p an a Waltera Świer- ca, który następnie wręczył n agrody zwycięzcom k o n kursu „Co wiem o gm inie T u ra w a ”, ogłoszonego w kw artalniku „Fala”, rozpoczął się koncert.
N ajpierw wystąpili najm łodsi, po tem zespoły m uzyczne i ze
społy mniejszości niemieckiej. W części końcowej przepięknie została w ykonana przez Zespół Pieśni i T ań ca „Osowiec” Suita góralska oraz zaprezentow ała swój re p e rtu a r O rkiestra O chotni
czej Straży Pożarnej z Węgrów.
Po występach wszystkie zespoły spotkały się w sali na piętrze przy kołaczu i kawie. Im p rezę spraw nie prow adził p an Ryszard Mohrhardt, w czym pom agali m u pani Gelar i p a n Respondek.
R ed a kcja
O tw a rc ie im p re z y p rz e z w ó jta g m in y p a n a W a lte ra Ś w ierca
S ala w id o w isk o w a D o m u K u ltu r y w O so w c u p o d c z a s w y stę p ó w ze sp o łó w a rty sty c z n y c h
S p o tk a n ie ze sp o łó w a rty sty c z n y c h p o z a k o ń c z e n iu w y stę p ó w
JL rzy w ypełnionej po brzegi sali widowiskowej w DoP m u K ultury w Osowcu w d n iu 5 m arca br. odbył się II Przegląd Zespołów Artystycznych gm iny T uraw a.
W przeglądzie wzięło udział 11 zespołów: Zespół Pieśni i T ańca „Osowiec”, Zespół Śpiewaczy „Jaźwinki” z Bier- dzan, trzy zespoły miejszości niem ieckiej z: W ęgrów, Ko- torza M ałego i Osowca. Była też O rk iestra O chotniczej Straży Pożarnej z W ęgrów oraz zespoły m uzyczne z T u r a wy i Osowca.
W rę c z e n ie n a g r ó d zw ycięzcom k o n k u r s u „C o w ie m o g m in ie T u r a w a ”
12 Marzec 2000
Partnerstwo międzyszkolne
W ram ach p artn e rstw a m iędzyszkol
nego podpisanego 26 m aja 1998 r.
między szkołą w W ęgrach a szkołą w K leingeschw endejuż po raz trzeci nasi uczniowie wyjechali na „Białą Szkołę”
d o D ittrichshütte. Czekało tam na nas wiele atrakcji i ciekawych zajęć: wyjazd d o E rfu rtu na sztuczne lodowisko i zwiedzanie gotyckiej katedry, wycie
czka na kryty basen d o O berhof. Wi
dzieliśmy skocznie narciarskie, zwie
dzaliśmy p rze p ięk n ą jaskinię w Saal- feld.
Były też lekcje w szkole, wieczoram i dyskoteki, zajęcia w pracow ni plastycz
nej i n a siłowni. N iektórzy zrobili p r a wo jazdy, inni w tym czasie bawili się, błądząc w labiryncie.
Spotkania w ro dzinnych dom ach niem ieckich kolegów pozwoliły nam jeszcze bardziej zacieśnić przyjacielskie
więzi.
Był to czas nie tylko zabawy ale i n a uki, który na d ługo zostanie n am w p a mięci.
Mamy nadzieję, że dzięki p a r tn e r
stwu będziem y w spólnie lepiej p rac o wać w przyszłej zjednoczonej E uropie.
W m aju z nieciepliwością czekamy na przyjazd dzieci z T h ü n in g e n i ju ż teraz myślimy o tym , ja k spędzim y wspólny czas.
J u s ty n a K ow alska, K a sia M ic h ta , A gnieszka B a rtyla , P a u lin a K a łu ża
- uczennice kl. V I S P Węgry
n a b a se n ie
P o d ziw iam y sk o c zn ię n a rc ia rs k ą
Pierwsze kroki na lodzie
Marzec 2000 13
Z życia szkoły
Do tradycji szkoły w Ligocie T uraw skiej należy wigilia szkolna, któ ra o d bywa się w ostatnim d n iu n au k i p rze d przerw ą świąteczną.
W tym ro k u p o raz pierwszy odbyła się w now o w ybudow anej sali gim na
stycznej. Piękne d ekoracje jasełkow e przygotow ane przez gru p y 0—III i kla
sę IV przyozdobiły niew ykończoną jeszcze salę.
W przygotow aniach do wigilii b rała udział cała szkoła.
Wigilię rozpoczął ks. proboszcz, składając wszystkim życzenia i dzieląc się opłatkiem .
W trakcie sp otkania w igilijnego dzieci z klas 0 -IV zaprezentow ały jasełka.
W tym ro k u obfitowały o n e w rzesze aniołków , gdyż każde dziecko bardzo chciało b rać udział w w ystępach. W igilia zakończyła się wspólnym kolędo
waniem .
21 stycznia br. sala znów rozbrzm iew ała gw arem . N a swoje święto przyszli seniorzy naszej wsi. M im o zadym ki śnieżnej babcie i dziadkow ie nie zawiedli w nucząt, w ypełniając po brzegi salę. Do tradycji należy, że m am y klas star
szych org an izu ją poczęstunek. Z ro k u n a ro k dzieci coraz chętniej biorą udział w w ystępach, prześcigając się w pomysłach.
Dziewczyny starszych klas zaprezentow ały taniec z pom ponam i, chłopcy z klas IV taniec współczesny, m aluchy tradycyjnie taniec regionalny. Były rów nież wiersze i piosenki w języku polskim i niem ieckim .
M im o b rak u p rą d u występy bardzo się podobały. Babcie i dziadkow ie ba
wili się znakom icie, nagradzając występujących grom kim i brawam i.
Po części artystycznej goście d łu g o gawędzili z przyjaciółm i i znajom ym i.
T akie uroczystości są b ardzo m iłe i in te g ru ją środowisko.
D on a ta M ru g a ła
R O L N I C Y
Inform ujem y że:
Istnieje możliwość finansowej pom ocy dla rolnictw a; są to dotacje bezzw ro
tn e z funduszu SAPARD:
• do 20 tys. eu ro , jeżeli rolnik unow ocześnia produkcję,
• do 6 tys. e u ro dla gospodarstw rolnych lub zakładów przetw ór
czych na każde d o datkow e miejsce pracy w gospodarstw ach lub zakładach przetw órstw a rolnego,
• do 20 tys. e u ro dla rolników przystosowujących swoje gospo
darstw a do w arunków EWG,
• do 1400 e u ro n a u ru ch o m ien ie zakładu przetw órstw a rolnego oraz g ru p p roducenckich.
Istnieje p o n a d to możliwość otrzym ania dotacji d o zalesień g runtów ro l
nych lub innych, jeżeli miejscowy plan zagospodarow ania p rzestrzennego mówi, że g ru n ty te m ogą być zalesione.
W niosek o dotację w inien wskazywać n u m e r działki, pow ierzchnię, położe
nie, opinię Z arządu G m iny, że działka je s t położona w granicy polno-leśnej oraz kosztorys zalesienia działki.
G ranica polno-leśna o pracow ana dla gm iny przew iduje zalesienie 280 h e ktarów w naszej gm inie.
R ed a kcja
i I ; v - 5 - ' • '
M ieszkańcy gm iny
Po raz kolejny p rzypom inam y m ieszkańcom naszej gm iny o obo
wiązku usuw ania odpadów kom u
nalnych ciekłych z posesji zgodnie z przepisam i ustawy o o dpad ach , tzn.
wszystkie ścieki winny być d o star
czone d o oczyszczalni w K otorzu Małym. Usługi w tym zakresie wy
ko n u je Zakład G ospodarki Komu- nahtej w Kotorzu Małym dla miejs
cowości: Zawada, Osowiec, Kotorz Mały, K otórz Wielki, T uraw a-M ar-
■ szalki, oraz „PR O W O D ” Czar- nowąsy d la sołectw: Bierdzany, Za- krzów T uraw ski, Ligota T uraw ska, K adłub T uraw ski i Rzędów. O d m arca kom isje rozpoczną kontrole posesji, w czasie których należy się rozliczyć z ilości wywiezionych o d padów ciekłych, okazując pokw ito
w anie za d o k o n a n ą usługę.
P onadto przypom inam y o sprzą
taniu posesji i przyległych d o niej rowów i chodników.
R ed a kcja
Oświadczenie
Niniejszym oświadczam, że nie m am nic w spólnego z zam ierzonym opuszczeniem nazwy wsi Kadłub Turawski w wykazie sołectw, które ze swoimi k o ronam i brały udział w G m innych Dożynkach w Ligocie T uraw skiej („Fala” 4/39/99, str. 4).
W rękopisie dostarczonym do Re
dakcji „Fali” sporne zdanie brzm iało:
„Uroczysta Msza św. dziękczynna za żniwo z udziałem koron i delegacji : sołectw: Ligoty T uraw skiej, K adłu
ba i Zakrzowa T uraw skiego, Rzędo
wa, K otorza M ałego i W ielkiego oraz W ęgrów podniosła ra n g ę tego festynu”.
W ytłum aczenia tego b łędu ocze
kuję od Redakcji „Fali”.
D a n u ta M atysek
Wyjaśnienie
Pom inięcie w tekście nazwy m iej
scowości K adłub T uraw ski nie było działaniem zam ierzonym , lecz błę
d em maszynowym, za co gorąco prze
praszamy mieszkańców K adłuba T u raw skiego i A utora tekstu.
R ed a kcja
14 Marzec 2000
Życzenia
D o s to jn e j ju b ila tc e y a n i M a t y l d z i e F iku s
( n a s ta r s z e j m ie szk a n c e w si Węgry) z o k a z ji 9 0 . r o c z n ic y u r o d z in
d u ż o z d r o w ia o r a z s a m y c h sło n e c zn y c h
d n i n a d r o d z e do „setki"
życzy Sołtys wsi W ęgry
W dniu 3 grudnia 1999 r. w U rzędzie Stanu Cywilnego w Turawie odbyła się uroczystość w ręczenia medali za 50 lat pożycia małżeńskie- 3 0.
Zgodność pożycia i tru d w ło ż o n y dla d o b ra założonej p rze d p ó łw ie kiem rod zin y d o c e n io n y został p rze z w ła d z e g m iny i w ła d z e p a ń stw o w e, czego d o w o d e m są przyznane p rze z prezydenta R zeczypospoli
tej Polskiej Aleksandra Kwaśniewskiego m edale za d ługoletnie p o ż y cie małżeńskie. Aktu dekoracji d oko na ł p rz e w o d n ic z ą c y Rady Gminy, w ręczając odznaczenia:
• Państwu Teresie i Michałowi Paltom z W ęgrów ,
• Państwu Hildegardzie i Pawłowi Niesionym z Kotorza Wielkiego,
• Państwu Małgorzacie i Pawłowi Orlikom z W ęgrów ,
• Państwu Otylii i Ludwikowi Grzesikom z Zakrzowa Turawskiego,
• Państwu Hildegardzie i Józefowi Grysczykom z Kadłuba Tura
wskiego,
• Państwu Emmie i Piotrowi Grysczykom z Ligoty Turawsklej,
• Państwu Janinie i Marianowi Grabczakom z Turawy,
• Państwu Annie i Marianowi Matuszewskim z Turawy.
W ó jt Walter Świerc w rę c z y ł Jubilatom kw iaty i upom inki. Spotkanie umilił zespół w o ka ln y z Kadłuba Turawskiego i m łodzież z Gimnazjum z Turawy z panią Dorotą Wieczorek.
