m
A V S P I C A T X S S I M V M
SERENISSIMI AC PO TEN TISSIM I PRINCIPIS ET DOMINI
D O M I N I
F R I D E R I C I II.
.B O R V S S I A E R E G IS
M A R C H I O N I S B R A N D E N B V R G I C I
S. R. I. A R C H I C A M E R A R I I AC P R I N C I P I S E L E C T O R I S S V P R E M I S I L E S I A E D V C I S
£kc, & C . & C .
PATRIS PATRIAE INDVLGENTISSIMI
AC DOMINI NOSTRI CLEMENTISSIMI
N A T A L E M
QVI XXIV IA N . FE LIC I SIDERE ILLV XIT C R A S T I N A LV C E
I N A C R O A T E R I O A T H E N A E I M A X I M O PA N EG YRICA SO LEM N ITA TE C ELEBR A BIT
G Y M N A S I V M E L B I N G E N S E
CVI FESTIVITATI VT BENEVOLE INTERESSE VELINT
ILLVSTRES E T SAGO E T T O G A IN C L V T I M -A E C E N A T E S
V T E T
MAGNIFICV5 E T AMPLISSIMVS
I T A T I S -JL E G I AE M A G I S T R A T V S
OMNESQVE f .r r T ^ A i y f M FAVTORES AC CIVFS
SVMMA QVA PAR LST^-VENERATIONE ET H ^ IA N IT ^ T t. (\ S
R O G A T I N V I T A T
1 0 A N N E S L A N G 1 V S
GTMN. R E C T O R PR O F. T H EO L. PVBL. E T BIBL.
f , NE C NON
REG IAE SCIENTIARVM AC ARTIVM SOCIETATIS QVAE FR A N C O FV R T I AD VIADRVM FL O R E T MEM^RVM HO NORARIVM .
E L B I N G A E S T A N N O \N O H R M A N N I A N O ,
w
* II
0^3 O CO jrf W.
M >
S
^j? y k. ojo ojo
r v *X#V/ «>KMo vAlb c * * - vA40 ^ ♦
&
<zryt% . a * e
g, G
$ >3 gplendidiflimo Patris Patriae nom ine, quo Princi-
%• 5 3 pes terrarum que Dominatores ornantur maxi- '\
mm i, nihil gloriofius, dignius eile nihil, vel ipfa lana dnflitat ratio &c quotidiana loquitur experientia.
spirat enim in eo om nis, quae m o d o cogitari poteft, gratia, omnis benignitas, encomium om n e, eoquefua- mus dulciusque Ipirat, quo plura in eodem dignitatis <Sc mentorum cumulantur indicia. Quodli enim pater fa-
<? >ilias tantam ibi com m endationem ex vtilitace cantat, i y: etiam domus fuafrcaput & fulcrum audiat: quantum
plendoris, quantumque eminentiae in augufto Patris atriae nominex^teaL facile dijudicatu eft. Hic quippe :on ;m od a publidMRrai^Lmque felicitatem lupremam
abenslegem , pmiKS imendit animae vires, vt natura
^ j patris induta, patriae ciuiumque ialus com paretur, mul-
^sqij^jBodis aufta in dies creicat & eonfcruetur: bonum
p enim
1
enim Principem a b on o patre nihil differre, extra om nem dubitationis aleam pofitum eft. Dignus itaque ejusmo
di terrarum Dominus cum a D e o , rerum humanarum m od eratore, tum ab hominibus, a cultu & humanitate non rem otis, femper judicatus fuit, cui maximus reue- rentiae ac pietatis haberetur cultus, & pereximia honoris ergo imponerentur nom ina, quae inter blandum illud Patris Patriae vel primum occupat locum.
Legimus quidem in gefmanica bibliorum verfione, Gen. X L I, 4 3 . Pharaonem , Aegyptiorum Regem , quo
ties Jofephus in publicum prodiret, praeconis voce po
pulo indicari juflille : hic eft Patriae P a te r! aft placet aliis to rp:?N, quod loco citato legitur, potius interpre
tari p e r : fkffce genu 5 quali praeco clamauerit &c prae
ceperit, vt nem o non coram Jofepho, obuiam venienti,
^enu flecfteret. Venfimilius ergo eft, hanc Patris P a tris denominationem originem luam a Romanis traxilie.
Tefte enim Plutarcho jam Romuli tempore principes v r bis Patres vocabantur, quorum cum numerus ciuitate crefcente poftea augeretur, illis Patrum Confcriptort a nom en impofitum eft, vsque dum ob egregium in cii ss affeftum &: intenfiffimum erga patriam am o rem ,. Pai/is Patriae denominatio in vfum,veniti* y *
Primus e rg o , qui ob ingenya in Rom anorum reir publicam merita ex Senatus confulto infigni hoc adfeCn eft nom ine, fuit C icero, ille eloquentiae romanae facile princeps. Plinius enim junior eum propter d is j^ a m
' ' l ' , Cati-
Catilinae conjurationem ita adloquitur: Saluc, primus om nium Parens Patriae appellate. Q ua de re iple C icero m Pifone : m e, inquit, Catullus, princeps hujus o r
dinis & audior publici confilii, frequentiffimo Senatu Parentem Patriae nominauit.
Sed tantus fplendor, tanta appellationi \i\i inerat com m endatio, vt etiam ad Imperatores poltea & populi rom ani Principes tranliret, eisque lemper in delicus efiet * atque delideriis! Liuius enim audior eft, C aelarem , quintum ex Hifpania triumphum agentem , fecundum a Cicerone hanc Patris Patriae appellationem vnanimi Se
natus romani judicio confectuum , eaque non fine ma- leuolom m inuidia vfiun effe. Hoflibus enim ipfius infigne h oc cogn om en , Caelaris honores adaugens, adeo dilplicuit, vt illi quoque infidias m ortem que m a
chinarentur, nec prius acquiefcerent, usque dum de 1 edic eum fuftuliflent. Q uo tandem occilo euenit, vt j^ rcu llores ejus ex Parentis Patriae appellatione, parrici
darum ac parricidae nominibus ortum ufumque pararent.
N ec qui Caefarem in imperio fecutus eft, O cta- uiwm licco praeterire licet pede. Hic enim ob egregias multarum regionum expugnationes, quibus imperium n manum mirukyjy*uitun| adauxit, non m odo Augu- 1 is a populo falutatusudl,r quali lpfum vrbis condito- .n fuperaflet, Senatus quoque eum Patriae Patrem 'j vocauit, non amplius n o u o , ied ampliore nomine.
Oui4ick hinc, cum in praedicandis Imperatoris hujus
3 j laudibus
laudibus occupatus effet, nullum praeftantius, augu- ftius nullum videbatur, quam illud Patris Patriae nomen.
Sic enim in faftis fuis, Auguftum cum Joue com para
turus, quam egregie c a n it:
S an d e Pater Patriae, tibi plebs, tibi curia nom en H o c dedit, h o c dedimus nos tibi nom en, eques.
H o c tu per terras, quod in aethere Jjupiter a lto , N om en h abes; hominum tu pater, ille deum. * Jam facile intellectu eft, cur Trajanus, Imperator R om anorum gloriofiflimus, quanquam fuis in rempu- blicammeritis riouosh on ores, nouos titulos merebatur, illud tamen Patris Patriae nomen non primo ftatim prin
cipatus die receperit, fed illud potius fumma cum m o- ' deftia recufauerit. Brat quippe, vt Plinius nofter fatetur, longe Magiftratui populoque rom ano ea de re cum. Im
peratoris continentia <$c magnanimitate pugna, nec pri vidtus nomen illud accepit,^ donec iple, fe cum cmibi v ^ iuis quali cum libens parentem viuere, ^ignofcerct, illud- que ie mereri fateretur. C ur enim, frumenti ac annonae augendae tantam geffit curam , vt inde per totam Ita
liam , alimenta olim ex Aegypto deducentem, iatiet.t^
nec fames vsquam C ur b o p u l ^ rpg^ftate quondam?
laboranti, congiarium d o n ^ itf idque totum , du V donatiui laltem pars aliis dabatur ^ ^ C ur juuenti s ...
quoque educandae, tanquam ciuium futurorum , in exhibendis bcneficiisratipnem hpbuit, nifi yt dc.ptcrno
an on
amoris affedhi, quo Princeps flagrabat, Rom anos con- uinceret Inde infantum quoque & paruulorum ani
mis tanta inerat cupido, tanta auiditas, vt omni nifu nofcere cuperent Patrem Patriae, Patrem fuum.
Sed non eft, cur plures e longinquo repetam Principes, fplendido Patris Patriae nomine quondam fulgentes, eosque pofteritati Commendatos laudibus
cuenam. Indar omnium
Se r e n i s s i m v sac
PoTe n t i s s i m v sF R I D E R I C V S II. Rex Boru(Iorum
In v i c t v s,D o minus noftcr ClementifTimus, oculis le fiftit noftris, quo nec meliorem, nec majorem mundus vidit vnquam , vi- debitque Patriae Patrem. Q uo enim plura, diuina gra
tia lic volente, regio Illius fceptro fubjedta fimt regn a,
&: quo plures paterna Ejus cura maximis beneficiis aluntur, reguntur, conferuantur: eo majori jure (plen-
’ ^mum illud ad Eum traniit nomen , femperque a^nofcitur, ut Ei proprium.
Ha&cnus falcem Boruffia regia paternum F R I- D E R I C I
g l o r i o s i s s i m iaffe<ftum experta e f t : jam vero dc maxima, quae occidentem fpedtat, Pruteniae pars, non multo armorum llrepitu, non larga fanguinis ni nani profulio^e, fed in p,ace quafi oblata, F R I D E - B C V M , vti to rp n ^ iijd a ru m , ita fuum veneratur I trem Munificentimmum, Regemque longe Clemen-
cillimum’ - \:
Omnibus itaque regiae Pruffiae incolis in augufto iiauiiidni Regis fui die vota nuncupantibus, fas Sc ae-
/ quum
quum eft, vt & Mufa Elbingenfis in focietatem com munis gaudii ac publicae laetitiae defeendat, deque Pa
triae Patre Confummatiffimo flbi gratuletur & glorietur.
Cui negotio ac pietatis officio vt ftat latis, craftina luce non m odo Redtor Gymnafii in oratione panegyrica
de felicitate regni , cujus Princeps Pater Pa
tricie eft, verba faciet, fed fcholaftica quoque juuen- tus pro ea, quae in illa eft, dicendi facultate de amore
h l p a t r i a m aftum inftituet oratorium , pro Regis fa- lute votis v o ta , & fupplicatiombus fuas additura fup- plicationes.
Ad quae feftiuitatis folemnia Illuftres & fago &
toga Inclutos
M a e c e n a t e s,vt &c Magnificum ac Am- plilfimum
c i v i t a t i s M a g i s t r a t v m ,nec non reli
quos Mufarum Fautores &c Amatores Colendinicr.
om ni, qua par eft, pietate & obfequio enixe inuitamt vt dicturis fauentes adefle, &c Illius, Cui omnes fubjec
deuincb fumus, falutem vitamque D eo commend tes, votis certantibus fuam erga F
RI D E R I C V
Re g e m C l e m e n t i s s i m v m