Wizyta na terenie obozu na Majdanku tuż po wyzwoleniu - Maria Józefczuk - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

MARIA JÓZEFCZUK

ur. 1934; Lublin

Miejsce i czas wydarzeń Lublin, II wojna światowa

Słowa kluczowe projekt Lublin. Opowieść o mieście, obóz koncentracyjny na Majdanku, KL Lublin, Państwowe Muzeum na Majdanku

Wizyta na terenie obozu na Majdanku tuż po wyzwoleniu

Jak już mama nas przywiozła z tej wsi, to wtedy zrobili porządek na Majdanku i udostępnili pierwszy raz [do zwiedzania]. To było coś strasznego. Ten Majdanek nie [był] ugłaskany [jak] teraz, tylko [wyglądał] tak, jak zaraz po wyzwoleniu. Było dużo więcej tych bloków. Z tej strony jak jest krematorium, to po prawej stronie było całe pokopane. Wydaje mi się, że w tych dołach musieli być pochowani ci ludzie, których w ostatnich dniach wywozili z Zamku i rozstrzeliwali. Szły tłumy ludzi, gęsiego, jeden za drugim, mama z nami, trzymała nas za ręce. Wszędzie były doły wykopane i zwały ziemi. Byłam w tym krematorium. Nic na mnie nie zrobiło takiego wrażenia, tylko w jednym miejscu przy tym dole leżała kość, był kawałek mięsa i pasiaka. Mama mówiła, że zemdlałam i już poszliśmy. To było straszne. To co w tych barakach było, to było takie świeże, nie tak ugłaskane już. Była masa butów, zabawek, toreb, jakieś protezy zębowe.

Data i miejsce nagrania 2012-03-15, Lublin

Rozmawiał/a Wioletta Wejman

Redakcja Piotr Krotofil