• Nie Znaleziono Wyników

Lâ Espero : officiellt organ för Svenska Esperanto-Förbundet (S.E.F.) : organ för Esperanto-rörelsen i Sverige. Arg. 35, nr 1 (Januari 1947)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Lâ Espero : officiellt organ för Svenska Esperanto-Förbundet (S.E.F.) : organ för Esperanto-rörelsen i Sverige. Arg. 35, nr 1 (Januari 1947)"

Copied!
12
0
0

Pełen tekst

(1)

LA E SPE R O

J a n u a r i 1 9 4 7 3 5 &rg. N:r 1

Sullcas |g parolo. Homenclĝu la pariodo de apadol

E s p e ra n to ek zistas ja m d ep o st konsiderinde lo n g a tem po — 60 ja ro jn . Ĝ enerale periodo tiom longa su fiĉas p o r tra n s p a s i la p io n ira n sta to n . Sed, ĉu la e s p e ra n ta m ovado eluzis la ”in fa n ŝu o jn ” ? K iu resp o n d u k a j kion ? N i devas m em ori, ke e s ta s g ra v a diferenco in te r ideoj, k iu j fo rm is p o p o lajn m ova- d o jn s u r d iv e rsa j kam poj. N i m enciu la ab stin en - can m ovadon, la d iv e rsa jn so cieto jn k ris ta n is m a jn , la la b o ris ta n m ovadon k. t. p. Ili ĉiuj p o stu lis k a j a n k o ra ŭ p o stu la s de sia j m em broj k a j s u b te n a n to j o fero jn , id ealism an sindonon k a j c e rta n aktivecon.

Sed . . . ta m e n neniu el tiu j m ovadoj p o stu lis de s ia j m em broj l e r n i l i n g v o n . Tion p o stu la s la e s p e ra n tis ta m ovado; sekve ni p o stu la s pli da in te le k ta aktiveco, pli d a fo rto s tre ĉ o de la i n d i- v i d u o ol iu a jn societo m en ciita. B ed aŭ rin d e r e s ta s a n k a ŭ in te r la m edioj e s p e ra n tis ta j tro m ul- ta j, kies g rad o d a aktiveco e s ta s d isk u teb la. Sed p le jp a rte la a d ep to j de la lingvo k a j popolm ovado E s p e ra n to vere o fe ra s k a j tem pon k a j m onon kiam ili sam tem p e f a r a s n e d isp u teb lan stre ĉ o n intelek- ta n .

K ial ni ja m ne v e n k is? E s ta s m a lfacila ta sk o ra p id e respondi je tiu dem ando. L a su al m i ta m e n a te n tig i la leg an to jn - e s p e ra n tis to jn p ri k elk aj fak - to j. U nue e s ta s tiel, ke E s p e ra n to e s ta s p re z e n ta ta s u r kam po Tcultzira. Oni ne fo rg esu , ke g ra n d a j kul- t u r a j k a j s p irita j m ovadoj devis b a ta li ja rc e n to jn , eĉ ja rm ilo jn sen rezu lto g ra n d a . Se m i m encias la k rista n ism o n , k iu eĉ uzis glavojn, te ru r a jn m ilito jn k a j e n k a rc e ra n to rtu ro n , m i k o m p ren ig as m ian opinion tr e k lare. N i, a d ep to j de la zam enhofa idealo, ĝis n un uzis m o d e stajn , p a c a jn k a j tra n - k v ila jn rim ed o jn — tu te konform e al n ia ideo.

E s p e ra n to , kiel a lia j v ere k u ltu ra j m ovadoj, devas k alk u li je re la tiv e m a lra p id a p rogreso.

Se oni p en sas je ideoj k a j in v en to j, u z a ta j por celoj te k n ik a j k a j ekonom iaj, ekzem ple la fervojo, aviado, rad io k.a., ni k o m p ren as facile ilian ra p id a n m a rsad o n a n ta ŭ e n : oni povas in v esti m o n o n k a j p o st c e rta tem po rericevi p l i d a m o n o . L a

k o n tra ŭ s ta ro en la kom enco ĉiam e s ta s sufiĉe ra - pide v e n k a ta , k iam k a p ita la j in te re so j tro v a s eble- cojn k o n te n tig i sin. Sed p o r la afero m ondlingva n eniu ĝ is n u n povis ”ris k i” u n u m ilionon p o r sia- tem pe — eĉ tr e b ald aŭ — rericev i du m ilionojn.

Je n la g ra n d a diferenco in te r ideoj k u ltu ra j k a j p u re m a te ria lism a j. L a p ro fito k a p ita la ĝ is n u n ne povis tro v i eblecon okupi sin p ri esp eran to . Ĉu m i tu j ald o n u : feliĉe ke n e ? Jes, resp o n d u iu alia.

T am en la e s p e ra n tis to j tu tm o n d a j ne e s ta s kon- te n ta j. A bsolute ne! N i scias, ke n ia lingvo e s ta s g ra v a in stru m e n to k a j k u ltu ra k a j te k n ik a , k iu n la h o m aro devus uzi p o r akcelado de la u n iv e rsa la paco, de la m o d ern a tek n ik o k a j e n tu te p o r plife- liĉigo de la s u r te r a j e s ta jo j. N i deziras ard e, ke la re g a n to j de la m ondo ord o n u al le rn e ja j a ŭ to ri- ta to j en ĉiuj lan d o j enkonduki E sp e ra n to n . T iam ni p o st deko da ja ro j h av u s ja m novan generacion, k iu posedus E s p e ra n to n kiel sia n d u an lingvon je dispono p o r ĉiuj celoj p en seb laj. E ĉ p o r m alb o n aj celoj E s p e ra n to e s tu s uzebla, sed ĝ ia ”in te rn a ideo”

ja m c e rta g ra d e g a ra n tia s uzadon p o r celoj n oblaj k a j d em o k ra tie d ezirin d aj. Do, ni k o n k lu d u : E spe- ra n to en la le rn e jo n e s ta s h o d iaŭ la plej g ra v a postulo. Ĝi e s ta s eble la sola vojo, kiu k o n d u k as al ra p id a venko de n ia ideo, ĝis n un p o r ta ta t r a la m ondo de id e a listo j s in o fe ra n ta j. N un ni de- m a n d u : K iam la k u ltu ra j m a te ria lis to j, t. e. la e s tro j de la edukado k a j in stru a d o , fa ro s sian devon?

K a ra leg an to ! E ble m i lacig as vin, eĉ te d a s vin.

Sed m i devas aldoni a n k o ra ŭ kelke da v o rto j. Mi tu ŝ is ĉi-supre ia devon de la ed u k isto j k a j in s tru is- to j. Cu ni f a ris ĉion eblan k a j saĝe f a ris tio n p o r a te n tig i ilin p ri tiu g ra v a devo, k iu laŭ n ia opinio a p a rte n a s a l ili ? K iel a jn e s tu tiu rila te , sed ni ta m e n k o n s ta ta s , ke n u n e s ta s tem po agi laŭ pli p ra k tik a j indikoj ol ĝis nun. T em as do p ri la dis- v astig o de la lingvo m em k a j la kono p ri ĝi. U nu- v o r te : pro p ag an d o . E n n ia tem po e s ta s necese m o n tri al p ra k tik a j rezu lto j, k iu jn konas ja m la e s p e ra n tis to j a k tiv a j, sed k iu jn la e k s te ra publiko

(2)

L a E s p e r o , J a n u a r o 1 9 4 7.

1 8 8 7 — 1 9 4 7

E s p e r a n t o do n u n p o v a s f e s ti s ia n 6 0 - ja r a n ju b ile o n . L a p a s i n t a p e rio d o de E s p e r a n t o e s tis v e re en h a v o - r iĉ a . K e lk fo je r a p id a evoluo, a lifo je s ta g n a d o . E s t a s t a m e n t u t e n a t u r e , de id e a m o v ad o , k iu s ia s p e c e e s ta s re v o lu c ia , d e v a s tr a v iv i m u lto n . O ni n e p o v a s a te n d i, k e la h o m o j ĝ e n e ra le t u j a k c e p tu r a d ik a la jn ŝ a n ĝ p ro - p o n o jn . N u r m a lr a p id e ili v e n k a s .

M u lta j e k s t e r a j c ir k o n s ta n c o j — a n t a ŭ ĉio la du m o n d m ilito j — m a lfa v o ris l a t r a n k v i l a n ev o lu o n de n ia lin g v o . S ed m a lg r a ŭ ĉio E s p e r a n to d is v a s tiĝ is k a j

d is v a s tiĝ a s . K a j h o d ia ŭ n i p o v a s p li f irm e ol ia m an - ta ŭ e r ig a r d i l a e s to n te c o n .

L a h o m a ro h a v a s m a l a n t a ŭ si la p le j t e r u r a n m ili- to n . L a p a c o v e n is a l la te rg lo b o , sed la v u n d o j de la m ilito a n k o r a ŭ t u t e n e e s ta s c i k a t r i t a j . M u lta j popo- lo j v iv a s en e k s tr e m a m iz ero . K a j ta m e n la e s p e r a n to - m o v a rd o ĉie e k flo ris — ja m ! O ni r e p r e n a s la la b o ro n , k ie o n i ĉ e sis a n t a ŭ p r e s k a ŭ ja rd e k o . K a j e s p e r p le n a j r a p o r t o j v e n a s el ĉ iu j la n d o j.

M o n d k o n g re s o en B e rn .

T ia l la j a r o 1947 v e n a s a l n i k ie l n o v a p rin te m p o p o r E s p e r a n to . D en o v e la e s p e r a n tis to j el la t u t a m o n - do k o le k tiĝ o s p o r f e s t i g r a n d a n in te r n a c ia n k o n g re s o n . O n i p o v a s a n ta ŭ v id i, k e l a k o n g re s o en B e rn e s to s p o m p a m a n ife s ta c io . K ia ĝ o jo d en o v e re v id i la a lila n - d a j n g e a m ik o jn p o s t tio m m u l t j a r a d isiĝ o !

S k o lta m o n d ĵa m b o re o .

S o m e re 1947 k o le k tiĝ o s en F r a n c u jo s k o lto j el la t u t a m o n d o . P o r fa c ilig i la lin g v a n p ro b le m o n m u lt a j el Ia s k o lto j in te n c a s u z i E s p e r a n to n . P o r tio n eb lig i e s t a s o r g a n iz ita j s p e c ia la j k u r s o j en d iv e rs a j la n d o j.

K a j S v e d a E s p e r a n to - F e d e r a c io d e c id is je s ia k o s to p a g i l a v o ja ĝ o n a l F r a n c u j o k a j la r e s ta d o n d u m la ĵa m b o re o p o r 2 s v e d a j e s p e r a n to - s k o lto j. A1 ĉ iu j s v e d a j s k o ltg r u p o j e s t a s d is s e n d ita re k la m fo lio p r i n ia k o re s - p o n d a k u rs o .

R a c ia o rg a n iz o . I

L a j a r o 1947 v e n a s a l n i r e n k o n te k u n e s p e r p le n a j p e r s p e k tiv o j a n k a ŭ el a lia j v id p u n k to j. A n ta ŭ l a m i- lito l a e s p e r a n tis to j e s tis d iv id ita j e n d iv e rs a j in te r - n a c ia j o r g a n iz a ĵo j. S ed d u m la m ilito ĉ iu j le rn is la v a lo ro n d e k u n a g a d o , de k u n fa n d iĝ o , d e la n e c e so ced i j e p e r s o n a p r e s tiĝ o p o r l a b o n o d e la tu to . T ia l ĉ iu j v o lo n te n u n k u n h e lp a s p o r k r e i u n u e c o n . K u n fa n d iĝ o s I.E .L . k u n U .E .A .

S ed a n k a ŭ l a d iv e rs a j o r g a n iz a ĵo j in te r n e de la la n - d o j m o n tr a s l a s a m a n k u n la b o re m o n . E n m u lt a j la n - doj, ek z. e n A ŭ s tr u jo , B u lg a ru jo , C eh o slo v a k u jo , H u n - g a r u jo k a j P o lu jo l a e s p e r a n tis to j j a m k o le k tiĝ is s u b u n u s o la aso cio . K a j k e la r e z u lto e s t a s p r o m e s ig a o n i p o v a s d iv e n i la ŭ la k o n c e rn a j la n d a j g a z e to j. J e n s k r ib a s A ŭ s t r i a E s p e r a n to - R e v u o : ” L a a ŭ s t r i a j esp e - r a n t i s t o j n u n k o le k tiĝ is e n u n u j a m t r e g r a n d a o r g a - n iz a ĵo , p o r e n k o m u n a la b o ro a t in g i s ia n celon, k a j ili p e r ĉ iu j f o r to j k o n t r a ŭ s t a r o s ĉ iu n e v e n tu a la n p ro v o n d isig i la u n u e c a n m o v a d o n p ro iu j s e p a r a tis m a j te n - d e n c o j.” E n a lia j la n d o j, k ie k u n f a n d iĝ o n e o k a z is, r e g a s ĝ e n e ra le t r e in ti m a k u n la b o ro i n t e r la d iv e rs a j aso c io j. U n u ig ita j n i v e n k o s!

M in is tr o j k a j p a r la m e n ta n o j.

L a i n t e r n a s ta b ile c o k o re s p o n d a s a l p li b o n a r e p u - ta c io i n t e r l a ĝ e n e r a la p u b lik o . O ni k o n s t a t a s n e n u r e k s te r o r d in a r e m u l t a j n k u r s o jn e n l a d iv e rs a j la n d o j, s e d a n k a ŭ p li f a v o r a n p o zicio n d e n ia a f e r o i n t e r l a g v id a n to j de la ŝ t a t o j . F a v o r a s n in e k z e m p le r e g i s t a - r a j m in is tr o j (k ie l e n N e d e rla n d o k a j C e h o s lo v a k u jo ), k a j m u l t a j p a r la m e n ta n o j (s p e c ia le en H u n g a r u jo ) . K iel s p e c im e n o d e la re k o n o de n i a a f e r o e s tu le te ro , k iu n s k r ib is en e s p e r a n t a lin g v o l a ĉ e h a M in is te rio p o r in fo rm o j a l S v e d a E s p e r a n t o - F e d e r a c io : ”P o s t p le n - s u k c e s a p re le g v o ja ĝ o t r a S v e d u jo re v e n is h e jm e n k o m e n c e de ju n io (1946) s - r o J . V ite k , k ie s v o ja ĝ o a l v ia la n d o e s tis s u b te n ita d e n i a m in is te rio . N i n u n e s p rim a s a l v ia a so c io la p le j k o r a n d a n k o n p ro v ia j g r a v a j h e lp o k a j s u b te n o , k iu j tr e e g e s u k c e s ig is l a t u t a n p re le g v o ja ĝ o n . — D e z ira n te a l v ia a so c io k a j a l la t u t a s v e d a p o p o lo ĉio n b o n a n , n i s a l u t a s v in p le j k o re . P o r la m in is tr o : D r K u ŝ k a .”

K o re s p o n d k u rs o e n ” B re v s k o Ia n ” .

S ed a n k a ŭ p o r n i s v e d a j e s p e r a n tis to j la n o v a j a r o s ig n ifo s n o v a n p e rio d o n .

C is n u n n ia s v e d a e s p e ra n to m o v a d o ĝ e n e ra le d e v is z o rg i p r i s i m e m . S ed en la j a r o 1947 a lia j o r g a n iz a ĵo j p re n o s s u r s in p a r t o n d e n ia la b o ro . L a g r a n d a s v e d a k o r e s p o n d in s titu to B re v s k o la n , f o n d ita de la t r e f o r t a tu ts v e d a k o o p e r a aso cio , en ja n u a r o eld o n o s k o re s - p o n d k u rs o n en E s p e r a n t o la ŭ k o m isio de la s v e d a j e s p e r a n to o r g a n iz a ĵo j .

K u rs o p o r s tu d g v id a n to j.

A n k a ŭ a lia o r g a n iz a ĵo p re n is s u r s in g r a v a n ta s k o n . A .B .F . ( L a b o r i s ta K le r ig a A socio, k u n p ro k s . 1 m ilio n o d a m e m b ro j) o rg a n iz o s m e m k u r s o n p o r s tu d g v id a n to j

m alo fte m em povas k o n s ta ti. L a in d ife re n ta j k a j eĉ k o n tra ŭ a j personoj k a j a ŭ to rita to j devas mem e s ti s ta r a t a j meze in te r la videblaj rezu lto j. N u r tia m ili k re d a s nin. E s ta s m alfacile konvinke kre- digi d u b an to jn , se oni n u r p a r o 1 a s p ri kores- pondado, lite ra tu ro , ra d ia j elsendoj k a j k o n g resaj v o jaĝ o j.

N i ja m sufiĉe p a ro lis p r i la v e n k o ; nu n e sta s tem po fa r i ĝin! Je n ideo, k iu n m i tr e volonte re- kom endas al LK K en B erno, p oste en Malmo, P ra h a k. t. p. E k d e n u n devas esti in v ita ta j al n ia j uni- v e rsa la j k o n g reso j k a j a lia j a ra n ĝ o j in terp o p o laj la a ŭ to rita to j m em . T ial necesas ĉ iu ja re sendi in- v itle te ro jn — nacilingve s k rib ita jn — al personoj k ia la ĝ e n erala s e k re ta rio de U n u ig ita j N acioj k a j sam tem p e p eti lin c e rtig i elek to n de oficiala rep re- z e n ta n to flan k e de UN, al la m in istro j de e k ster- la n d a j a fe ro j en ĉiuj landoj, al la d eleg ita ro de U N ESCO , al s-ino R oosevelt, al la g v id a n ta j per- sonoj de g ra n d a j in te rn a c ia j m ovadoj k a j al aliaj, k iu j h a v a s g v id a jn p o sten o jn en d iv e rsa j rondoj g ra v e g a j. Ili devas persone e s ti in v ita ta j, ne n u r u n u fo je sed ĉiu jare, ja rd e k o n p o st ja rd e k o se e sta s necese. Se ili n ek resp o n d as nek venas, tio e sta s

&

b ed aŭ rin d a afero , sed ta m e n . . . ni ne laciĝu. P o r la tu tm o n d a g a z e ta ro ni ta m en h av as ĉ iu jare la g ra n d a n , p ro p ag an d e efik a n ĝojon p rezen ti bonegan m a te ria lo n p ri tiu j in v ito j de g rav u lo j. K a ra j LK K de u n iv e rsa la j kon g reso j, ĉu vi ne volus kom enci t u j ? V ian ev en tu ale k o n tra ŭ a n opinion vi povas sk rib e anonci al S E F , Stockholm , k iu disponigos ĝ in al mi.

F ine e s ta s necese a ra n ĝ i m u lta jn k a j o fta jn v o jaĝ o jn ek sterlan d en . D an k ’ al ebla k u n lab o ro ku n tu ris m a j societoj en d iv e rsaj landoj ni povas p lialtig i la eblecojn al ĉiu e sp e ra n tisto fa ri e k ste r- la n d a jn v o jaĝ o jn . Tio sig n ifa s pli m a la lta jn prezojn k a j sam tem p an certig o n p ri b onaj cirk o n stan co j p o r g a sto j, k iu j v iz ita s kon g reso jn , so m e ra jn k u r- sojn^k te n d a ro jn , k. t. p. L a e s p e ra n tis to j fo rm u popolon ne n u r k o resp o n d an tan sed ĉiam a k tiv e v o ja ĝ a n ta n . Jes, m i scias. G rav a m alhelpo e sta s ĝ u ste la m o n stro de m onaj k a j v a lu ta j b arilo j. Sed e sta s n ia ta sk o venki a n k a ŭ ilin. C etere m i scias, ke societoj tu ris m a j volonte disponigos al ni s ia jn serv o jn k a j — alm enaŭ en Svedujo — e s ta s p re ta j plifaciligi al ni la vojaĝeblecojn pere de fa v o ra j prezoj. N i do ek ag u — ja m nun. L e n n a rt A berg.

(3)

D a n kon a l s-ino J u lin !

L a n u n a r e d a k to r in o de n ia g a z e to , s-in o E v a J u lin , j a m a n t a ŭ m u lt a j m o n a to j in f o rm is la e s t r a r o n de S E F , k e ŝi p r o m a ls a n o d e z ir a s r e z ig n i d e la r e d a k t o r a ofico. L a e s t r a r o ta m e n p e tis ŝ in r e s ti. S e d a n t a ŭ la p r e s a d o d e t i u ĉi n u m e ro s-in o J u li n in fo rm is , k e ŝi d e fin itiv e p e t a s p r i lib e riĝ o d e s ia ta s k o p o s t la p re - tig o d e l a d e c e m b r a n u m e ro .

S v e d a E s p e r a n to - F e d e r a c io d e z ir a s e n t i u ĉi m o- m e n to e s p rim i a l s-in o J u lin p le j k o r a n d a n k o n p ro m u l t j a r a la b o ro p o r n ia g a z e to . ŝ i h a v is la m a lfa c i- la n ta s k o n z o rg i p r i la g a z e to t r a la m il ita te m p o , k ia m p ro e k o n o m ia j k a ŭ z o j la g a z e to d e v is e s ti m a lg r a n d - ig ita . M a lg r a ŭ tio , h a v a n te j e s ia d isp o n o n u r o n o n de l a a n t a ŭ sp a c o , ŝi s u k c e s is k o n s t a n t e te n i la g a - z e to n j e a l t a n iv elo . K o n s ta n te n ia g a z e to d e fe n d is s ia n p o zicio n k ie l u n u el la p le j b e la j, p le j b o n e r e d a k - t a t a j E s p e r a n t o - g a z e t o j. P o r tio n i d a n k a s a l s-in o J u lin k a j a l ŝ ia n e la c ig e b la edzo, s -ro T e o d o r J u lin , k iu e s tis ŝ ia ĉ ia m a k u n la b o r a n to . I li a m b a ŭ tie l h a r m o n ie k a j in tim e k u n la b o ris , k e o n i o f te n e p o v a s d iri, k io n f a r i s u n u k a j k io n f a r i s la a lia . A1 ili a m b a ŭ n i p re - z e n ta s la s in c e r a n d a n k o n d e l a s v e d a e s p e r a n tis ta r o .

N i e s t a s c e r t a j , k e l a in te r e s o a l E s p e r a n t o de g e s- oj J u li n a n k a ŭ e s to n te d e v ig o s ilin k u n la b o r i en n ia g a z e to . K a j n i e s p e r a s , k e s-in o J u li n n u n z o rg o s p r i s ia sa n o , p o r k e ŝi k a j ŝ ia edzo a n k o r a ŭ d u m m u lt a j j a r o j p o v u a k t iv e p a r to p r e n i en ilia a m a t a E s p e r a n to -m o - v ad o !

E . M a lm g re n .

K E D A K T O R O E N L A M IL IT O .

P r o k s im u m e s a m te m p e , k ia m l a m ilito e k s p lo d is, e k f u n k c iis la u n u a v ir in a r e d a k t o r o d e l a E s p e ro . P o r tiu e n tr e p r e n o o n i t i a m d ev is h a v i k u r a ĝ a n k re d o n k a j p u r a n o p tim is m o n . S in jo rin o J u lin m o n tr is s in v e r a b ra v u lo . I n t e r l a p le j m a lf a c ila j c ir k o n s ta n c o j ŝi p o v is te n i l a t r a d i c i a n n iv e lo n de l a g a z e to . K e tio s ig n ifis g r a n d a n f o r to s tr e ĉ o n k a j o fe ro jn , o n i n e d e v a s m u lte k la rig i. A1 l a a t e n t i n d a a g a d o de s-in o J u li n n i p o v a s d a n k i, k e . e n la p le j m a llu m a te m p o d e l a p le j m a lic a m ilito , n i a ” E s p e r o ” b r ilis p e r k o n s t a n t a , t r a n k v i l a lum o.

K v a n k a m n i le g a n to j d e l a g a z e to k o m p r e n a s , k e e s t a s n e c e s e rip o z i p o s t g r a n d a k a j f e r v o r a la b o ro , n i d e v a s e s p rim i u n u a v ic e n ia n b e d a ŭ ro n p r o ŝ ia e k s iĝ o k a j — n ia n k o r a n , s in c e r a n d a n k o n p ro la b e la la b o ro k a j s u k c e s a k lo p o d o .

F . S.

en E s p e r a n t o en s ia a l tle r n e j o B r u n n s v ik d u m l a te m p o 8 — 20 ju n io .

S v e d a ŝ t a t m i n i s t r o .

K a j la s v e d a ŝ t a t m i n i s t r o k la r ig i s j e in te r p a r o l o k u n la p re z . k a j s e k r. d e l a S v e d a E s p e r a n t o - I n s t i t u t o , k e li v o lo n te s u b te n a s l a id e o n a r a n ĝ i de la ŝ t a t o p a g i t a j n i n s t r u i s t k u r s o j n e n E s p e r a n to , ĉ a r li d e z ir a s s u b te n i ĉ iu jn k u l t u r r i l a t o j n i n t e r l a p o p o lo j.

L a f l u g a n t a p r o p a g a n d is tin o .

E n 1947 S .E .F . la ŭ in ic ia to k a j k u n m o n s u b te n o de ĝ ia K E L I-s e k c io in te n c a s p ro v i n o v a n m e to d o n p o r la p r o p a g a n d o d e E s p e r a n to . T r a v o ja ĝ o s S v e d u jo n n e e k s t e r l a n d a p r e le g is to , se d s v e d a . T e m a s p r i s in jo - rin o A n n a A la m o . E n la s to k h o lm a re g io n o ŝ i e s t a s ĉie k o n a t a p ro s ia l e r t a k u r s g v id a d o k a j s ia e n s o rĉ a v a r b k a p a b lo . K a j i n t e r l a e s p e r a n tis to j d e l a s u f e r a n - t a j la n d o j d e E ŭ ro p o Ŝia a r d a b o n k o re c o a k i r is fa m o n p ro ŝ ia g r a n d a h e lp a g a d o . ŝ a j n e ŝi ĉie en E ŭ ro p o h a - v a s g e a m ik o jn , k a j ĉie ŝi a k i r a s n o v a jn . N e e s ta s m irin d e , k e n i a t e n d a s m u lto n d e n ia n o v a f l u g a n t a p r o p a g a n d is tin o , k iu n n i k o re b o n v e n ig a s !

*

N u n m i tu ŝ is k e l k a j n a f e r o jn , k iu j e s t a s m e n c iin d a j je la ja r ŝ a n ĝ o . Cio m o n tr a s , k e la j a r o 1947 e s to s n o v a p r in te m p o p o r E s p e r a n to .

E . M a l m g r e n .

L a nova red a k to ro

L a e s t r a r o d e S v e d a E s p e r a n t o - F e d e r a c io e le k tis m in r e d a k t o r o p o r l a f e d e r a c ia g a z e to . M ia in te r e s o p o r l a g a z e t a r a p ro b le m o en l a e s p e r a n to m o v a d o a p e n a ŭ p o - v o s e s ti p li g r a n d a ol ĝ i e s ta s . K a j t i u in te r e s o d a ŭ r is d u m m u l t a j j a r o j .

S e d n e s u f iĉ a s n u r in te re s o . E s t u s b o n e h a v i a n k a ŭ c e r t a n k v a n t o n d a k a p a b lo . N i e s p e ru , k e a l tiu , a l k iu D io d o n is o fico n , L i d o n o s a n k a ŭ l a k a p a b lo n ĝ in p r iz o r g i. T a m e n , c e r t e p li ol u n u f o je m i b e z o n o s la in - d u lg o n de m ia j le g a n to j.

P r o g r a m o n p o r la e s t o n t a r e d a k t a d o d e l a g a z e to m i n e p o v a s liv e ri. ŝ a j n a s a l m i, k e l a p le j b o n a s e s tu s , se m i p o v u s te n i tiu n a l t a n k v a lito n , k iu n la g a z e to p li f r u e h a v is . Io m d a ŝ a n ĝ o j v e r ŝ a jn e e s to s , s e d m i n e p r e te n d a s , k e ili s ig n ifo s p lib o n ig o jn .

L a a n t a ŭ a r e d a k t o r in o a s e r tis , k e n e m a n k o s m a te - r ia lo p o r l a g a z e to . M i e s p e r a s , k e m i h a v o s l a s a m a n s p e r to n : k e la le g a n to j t r a la la n d o s e n d o s m a n u s k r i p t- o jn a b u n d e . S e d . . . s a m te m p e m i d e v a s p e ti a l l a e s t o n t a j v e r k a n t o j, k e ili n e m a lĝ o jiĝ u , se m i d e v o s r ifu z i a ŭ m a llo n g ig i ilia jn v e r k a jo jn .

S in jo rin o J u lin d o n is a l m i m u l t a j n k o n s ilo jn k a j p o s tla s is a l m i k o n s id e rin d e g r a n d a n k v a n to n d a m a - te r ia lo p o r l a j a n u a r a n u m e ro . M i tie ĉi e s p r im a s m ia n d a n k o n a l ŝi p r o ŝ ia p e n o ĉ ia m a n ie r e p lifa c ilig i a l m i la t r a n s p r e n a d o n d e l a r e d a k ta d o .

F in e m i d a n k a s a l l a e s t r a r o d e S E F p ro ĝ ia k o n fid o a l m i, k e m i r e d a k t u l a g a z e to n . M i s e n ta s tio n h o n o ro , k iu n h o n o ro n m i v o la s p ro v i re s p o n d i.

O s k a r S v a n t e s s o n .

E S P E R A N T I S T I S K J O U R N A L IS T -IN T E R N A T IO N A L J o u r n a l i s t e r fr& n 21 la n d h a r b ild a t T u tm o n d a E s p e - r a n t i s t a Ĵ u r n a l i s t a A so cio — e t t v a r ld s f o r b u n d a v e s p e r a n to k u n n ig a jo u r n a li s te r . E f t e r e t t &rs f o r a r b e te o ch e t t h a l v t &rs p m r o s tn in g a r h a r d e s k a n d in a v is k a e s p e r a n t o j o u m a l i s t e r n a f& tt i u p p d r a g a t t b ild a ce n - tr a l s t y r e l s e , v ilk e n h e l t b est& r a v a k t i v a jo u r n a li s te r , tillh o r a n d e r e s p e k tiv e la n d e r s jo u r n a li s to r g a n is a tio n e r . T ill o rd f. h a r v a l t s c h e f r e d a k to r C. H ilm e r J o h a n s s o n , O s tg o te n , L in k o p in g , s e k r. re d . E i n a r A d a m s o n , N y T id, G o te b o rg , v. o rd f. re d . R ic h . G. N ie lse n , L a n g e - la n d s T id e n d e , R u d k o p in g , D a n m a r k , v. s e k r. c h e fs re - d a k t o r N iilo K a v e n iu s , U u s i P a iv a , T u rk u , F in la n d , s a m t c h e f s r e d a k to r W e r n e r ŭ d eg & rd , H u d ik s v a lls N y - h e te r , o ch filo lo g ie lic. r e d a k t o r A r n f in n J e n s e n , N o r s k T e le g ra m b y r& , O slo, N o rg e . I r e p r e s e n t a n t s k a p e t h a r in v a lts : f o r K in a : j o u r n a l i s t T u r k iu , C h e n g tu , f o r A r g e n tin a : f o r s k a r e n o ch j o u r n a li s te n T ib o r S e k e lj, f o r S y d a f r ik a n s k a U n io n e n : r e d a k t o r W . F . R o lt, T r a n s - v a a l, f o r U S A : r e d a k t o r P r e s t o n D a v is J : r , A m e r ic a n E d u c a tio n P r e s s , O hio, f o r E n g la n d : d r. pol. A. M ild- w u rf, L o n d o n , f o r S k o ttla n d : j o u r n a l i s t S. M. F lo re n c e , T h e A b e rd e e n P r e s s , f o r T y s k la n d : d r H a n s U n g e r, c h e f r e d a k to r f o r S w is s p re s s , B e rlin , o ch re d . H e r m a n T h e o b a ld , H a m b u r g e r V o lk z e itu n g , f o r Schvveiz: d r A r - t h u r B a u e r , u t r i k e s r e d a k t o r i N e u e r B e r n e r Z e itu n g , f o r B e lg ie n : j o u r n a l i s t R o b e r t L o e c k s, B o sc h w o o rd e , f d r U n g e r n : r e d a k t o r S te f a n o N a g y , f o r I r l a n d : r e d a k - t o r L o r c a n O li U ig in n , D u b lin . F o r a n d r a la n d e r p&g&r o m ro s tn in g .

E n m a n g d f o r s l a g o m in t e r n a t i o n e l l t s a m a r b e te f o re - lig g e r f o r b e h a n d lin g v id f a c k k o n g r e s s e r , so m k o m m e r a t t h& llas 1947 i B e rn o ch A a r h u s i s a m b a n d m e d v a r ld s e s p e r a n t o k o n g r e s s e r n a i n a m n d a s ta d e r .

M E D D E L A N D E F R A N I N S T IT U T E T .

L a g r e e x a m e n h a r i h o s t a v l a g t s a v f o lja n d e p e r - s o n e r: A lla n H u ltin , S k e n e , H e r b e r t M. J o h a n s s o n , S k e n e , L is s G u n n a rs s o n , K in n a , A r n e H u ltin , S k en e, A lf S k o g m a n , V is k a fo r s , S tig L e n n a r t N o r s te d t, K a r l- s k o g a , A n n a L is a N y g re n , A m o tfo rs , S o lv e ig E rik s s o n , L u d v ik a , B e r til E rik s s o n , L u d v ik a , B e t t y M. C r e u tz e r , L u d v ik a , R o la n d R . C r e u tz e r , L u d v ik a , H o lg e r A lb in s - son, V im m e rb y , s a m t M a r g a r e t a H a m m a r s tr a n d , V im - m e rb y .

I n s t i t u t e t g r a t u l e r a r .

(4)

3 2 - a U n i v e r s a l a K o n g r e s o d e e s p e r a n t o e n B e r n

P r o v i z o r a p r o g r a m o

25- a d e Ju lio.

K o n g re s o fic e jo e n l a ĉ e f s ta c id o m o : v iz ite b la 9,00— 22,00.

P o s t v ia a lv e n o e n la s ta c id o m o , n e f o r g e s u e n iri l a o fic e jo n p o r h a v ig i v ia jn d o k u m e n to jn k a j in- fo rm o jn .

26- a d e Ju lio .

K o n g re s o fic e jo e n la ĉ e f s ta c id o m o :

v iz ite b la d e 8,00 ĝ is a lv e n o d e l a l a s t a j t r a j n o j . 15.30 K u n s id o d e I E L k a j L K K e n H o te lo B ris to l.

20,15 I n t e r k o n a t i ĝ a v e s p e ro e n K u r s a a l.

N i p e ta s , k e ĉ iu j k o n g r e s a n o j v e n u t i e n k a j se e b le en. n a c ia j k o s tu m o j.

27- a d e Ju lio.

K o n g re s e jo : K a z in o , v iz ite b la 9,00— 18,00.

9,00 M a lfe rm o d e l a k o n g r e s a p o ŝ te jo e n K a z in o . 10,00 S o le n a m a lf e r m o de l a k o n g r e s o e n la g r a n d a

s a lo n o d e K a z in o .

J e n a j e s to s i n v i t i t a j : L a S v is a R e g is ta r o , l a R e - g i s t a r o d e K a n to n B e rn , l a K o n s ila n ta r o d e l a k o m u n u m o B e rn , l a B u r ĝ a K o n s ila n ta r o e n B e rn , l a d ip lo m a to j k a j la h o n o r a ĵ g a s to j.

P r o g r a m o : 1. O rg e n lu d a d o .

2. P a r o la d o d e l a L K K - P re z id a n to .

3. P a r o la d o d e iu r e p r e z e n t a n t o d e l a b e r n a r e g is t a r o .

4. O rg e n lu d a d o .

5. E le k t o d e l a k o n g r e s p r e z id a n to k a j d e l a k o n g r e s k o m ita to .

6. P a r o la d o d e l a k o n g r e s a p r e z id a n to .

7. P a r o la d o d e l a r e p r e z e n t a n t o d e l a diplo- m a ta r o .

8. S a lu to j d e l a r e p r e z e n ta n t o j d e Ia la n d a j a s o c io j.

9. S a lu to d e I E L - e s t r a r a n o . 10. Ĝ e n e ra la j in fo rm o j.

11. K o m u n a k a n t a d o k u n o rg e n lu d o : E s p e r a n t a h im n o .

14,00 S o le n a E s p e r a n to - d is e r v o e n M ŭ n s te r . 20,00 K u n s id o d e I E L - e s t r a r o .

P o s t t a g m e z e : K o m e n c iĝ a s l a r o n d v e tu r a d o j k iin m o n tr a d o d e B e rn .

28- a d e Ju lio .

9,00 F a k a j k u n s id o j.

10,00 U n u a la b o rk u n s id o de l a k o n g r e s o e n l a g r a n d a sa lo n o .

14.30 F a k a j k u n s id o j.

15,00 K u n sid o de IE L -k o m ita to .

A n ta ŭ - k a j p o s tta g m e z e : R o n d v e tu r a d o j t r a B e m .

T u t t a g a e k s k u r s o a l J a u n p a s s .

P o s t t a g m e z e : E k s k u r s o a l S c h w a rz s e e .

20.30 E s p e r a n t o - t e a t r a ĵ o e n l a g r a n d a s a lo n o d e A l- h a m b r a .

29- a d e Ju lio.

9,00 F a k a j k u n s id o j.

10,00 D u a la b o rk u n s id o ( g r a n d a s a lo n o ).

14,00 F a k a j k u n s id o j.

15,00 K u n s id o d e I E L - k o m ita to .

A n ta ŭ - k a j p o s t t a g m e z e : R o n d v e tu r a d o j t r a B e m .

T u t t a g a e k s k u r s o a l S u s te n p a s s . P o s t t a g m e z e : E k s k u r s o a l C o rn ic h e . P o s t t a g m e z e : E k s k u r s o a l N ie s e n .

20,30 E s p e r a n t o - t e a t r a ĵ o e n l a g r a n d a s a lo n o d e A l- h a m b r a .

30- a d e J u lio .

9,00 F a k a j k u n s id o j.

10,00 T r i a la b o rk u n s id o ( g r a n d a s a lo n o ).

A n ta ŭ - k a j p o s tt a g m e z e : R o n d v e tu r a d o ĵ t r a B e m .

T u t t a g a e k s k u r s o t r a v ila ĝ o j k a j u r b e to j.

T u t t a g a e k s k u r s o a l J u n g f r a u jo c h , u n u a g ru p o . P o s tta g m e z e : E k s k u r s o a l C h a s s e ra l.

20,30 P re le g v e s p e r o de E s p e r a n t o - v e r k is to j.

3 1 -a d e J u lio .

9,00 F a k a j k u n s id o j.

10,00 K v a r a la b o rk u n s id o ( g r a n d a s a lo n o ).

15,00 K u n s id o d e I E L - k o m ita to .

A n ta ŭ - k a j p o s tta g m e z e : R o n d v e tu r a d o j t r a B e rn .

T u t t a g a e k s k u r s o a l C ol d u P illo n .

T u t t a g a e k s k u r s o a l J u n g f r a u jo c h , d u a g m p o . P o s tta g m e z e : E k s k u r s o a l T rŭ m m e lb a c h .

20,30 K o n g re s b a lo en K az in o . 1- a d e A ŭ g u s to .

9,00 F a k a j k u n s id o j.

A n ta ŭ - k a j p o s tta g m e z e : R o n d v e tu r a d o j t r a B e rn .

T u t t a g a e k s k u r s o a l J u r a - S a u t d u D o u b s.

T u t t a g a e k s k u r s o a l J u n g f r a u jo c h , t r i a g ru p o . P o s tta g m e z e : E k s k u r s o a l 3 la g o j.

20,30 K o n c e rto en l a g r a n d a s a lo n o e n A lh a m b ra . 2- a d e A ŭ g u s to .

9,00 S o le n a f e r m o de l a k o n g re s o .

T u t a n ta g o n : T r a n s a l p a v e tu ra d o . P o s tta g m e z e : E k s k u r s o a l E m m e n ta l.

I N F O R M O J P R I L A E K S K U R S O J

L a L o k a K o n g r e s a K o m ita to in te n c a s a r a n ĝ i p lu r a j n e k s k u r s o j n d u m l a k o n g re s o . D u m l a r e s ta d o e n B e rn v i p o v o s n e n u r p a r to p r e n i e n l a k o n g r e s o m e m , se d a n k a ŭ f a r i e k s k u r s o jn , k iu j e s to s n e f o r g e s e b la j k a j ĝ u p le n a j. L a e k s k u r s o j a m p le k s a s g r a n d a n p a r t o n de la b e le g a S v isla n d o , k a j n i m o n tr o s a l v i l a p le j b e la jn re g io n o jn .

U n u e v i k o m p re n e b le d e v o s v id i l a a d m irin d a n , m a l- n o v a n u r b o n B e rn , k iu e s t a s u n u el l a p le j b e la j u r b o j e n E ŭ ro p o . L a ŭ l a a s p e k to ĝ i s im ila s a l u r b o de m e z e - p o k o k u n p lu r a j d o m o j e n g o t i k a k a j b a r o k a s tilo j.

ĉ i u t a g e n i a r a n ĝ o s r o n d v e te r u r a d o jn en k o m f o r t a j a ŭ to b u s o j k u n l e r t a j g v id a n to j. T iu in t e r e s a v e tu r a d o d a ŭ r o s d u m d u h o ro j, k a j v i h a v o s a g r a b l a n k a j v a lo - r a n v e tu r a d o n .

V e tu r p r e z o : F r . 5.— p o p e rso n o .

P lie v i h a v o s l a elb le c o n ĉ iu ta g e p a r to p r e n i e n iu p o s tt a g m e z a a ŭ e n iu t u t t a g a e k s k u r s o j. J e n n ia j p ro - p o n o j a l v i:

P o s t t a g m e z a j e k s k u r s o j :

1. S ch v v arzsee ( N i g r a L a g o ) . L a v e tu r o k o n d u k a s t r a l a B e r n a j a n t a ŭ a j A lp o j e n l a m e z o n d e la s o v a ĝ a re g io n o de l a B e r n a j- k a j F r i b o u r g a j A lp o j, i n t e r la l a s t a j tr o v iĝ a s la r o m a n t i k a N i g r a L a g o . V e tu r p r e z o : F r . 12.— p o p e rso n o .

2. C o rn ic h e . B e le g a v e t u r o t r a n s u n u el l a p le j m i- r in d a j m o n t- te r a s o j, b e le g a e lrig a rd o , v id a ĵo k iu le v iĝ a s p li k a j p li a l t e n a l l a p i n t a j A lp o j.

V e tu r p r e z o : F r . 9.— p o p e rso n o .

2 b. N ie s e n - v e tu r a d o . P e r l a f e r v o jo a l M ŭ le n e n la ŭ - lo n g e l a la g o de T h u n k a j k u n ŝ n u r f e r v o jo a l u n u el l a p le j v a lo r a j e lr ig a r d - m o n to j d e la B e r n a O b e r- la n d k u n l a p a n o r a m o d e la m o n te g a r o de J u n g - f r a u - k a j B lŭ m lis a lp g r u p o j.

V o ja ĝ p re z o : F r . 12.— po p e rso n o .

3. C h a s s e r a l. V e tu r o s u r b e la m o n ta la g o e n J u r a , t r a T a u b e n lo c h -a b is m o k a j s u r C h a s s e ra l, k u n g r a n d io z a r o n d r ig a r d a ĵo s u r l a S v is a M e z la n d o k a j l a A lp o j.

V e tu r p r e z o : F r . 13.— p o p e rso n o .

4. T rŭ m m e lb a c h . U n u el l a p le j b e la j v e tu r o j e n la k o r o d e l a B e r n a O b e rla n d a l l a a k v o fa lo de S ta u b b a c h , a l la a k v o fa lo d e T r ŭ m m e lb a c h k a j a l l a g la c ia r o d e G rin d e lw a ld ta l.

V e tu r p r e z o : F r . 14.— p o p e rso n o .

5. E k s k u r s o a l 3 la g o j. Ĝ a t a t a v e t u r o a l l a la g o j de M u r te n k a j N e u c h ŭ te l, r e v e t u r o t r a l a h i s t o r i a u r b o d e L a u p e n .

V e tu r p r e z o : F r . 9.50 p o p e rso n o .

4

(5)

6. E k s k u r s o a l E m m e n -v a lo , a l l a p le j k o n a t a j , r iĉ a j v ila ĝ o j d e E m m e n -v a lo k u n ĝ ia j im p o n a j k a m - p a r a n d o m o j.

V e tu r p r e z o : F r . 10.— p o p e rs o n o . T u t t a g a ĵ e k s k u r s o j :

1 a. J a u n - p a s e jo . T r e v a l o r a r o n d v e tu r a d o d e B e r n a l l a L a g o de T h u n t r a l a b e la S im m e n -v a lo k a j S a a n e n la n d t r a n s l a J a u n - p a s e jo e n G r e y e r z e r la n d a l G ru y ĉ re (v iz ito a l l a m a ln o v a k a s te lo ) k a j t r a n s B ro c (ĉ o k o la d fa b rik o C a ille r) k a j F r i b o u r g (m e z - e p o k a u rb o ) r e t u r n e a l B e rn .

V e tu r p r e z o : F r . 15.— p o p e rs o n o .

2 a. S u s te n - p a s e jo . V e tu r o t r a n s l a t u t e m o d e rn e k o n - s t r u i t a k a j p le j b e la p a s e jo i n t e r l a B e r n a O b e r- la n d k a j l a K a n to n o de U ri, k u n r e v e t u r o t r a L u - z e r n la ŭ lo n g e l a K v a r k a n t o n a L a g o .

V e tu r p r e z o : F r . 28.— p o p e rs o n o .

3 a. E k s k u r s o t r a u r b o j k a j v ila ĝ o j. V e tu r o t r a b e la j m a ln o v a j u r b o j d e la B e r n a M e z la n d o k u n k o n d u k o t r a F r ib o u r g , P a y e r n e , .M u r te n , E s t a v a y e r , Y v e r- d e n k a j N e u c h ŭ te l.

V e tu r p r e z o : F r . 18.— p o p e rs o n o .

3 b. J u n g f r a u jo c h . P e r f e r v o jo en la v a lo d e L a u t e r - b r u n n e n , k u n l a W e n g e r n a lp - f e r v o jo a l l a M al- g r a n d a S c h e id e g g k a j k u n la p le j a l t a f e r v o jo en E ŭ ro p o a l la a lte c o de 3456 m ., e n l a m e z o n de la g r a n d io z a g la c ia r o k a j d e l a g i g a n t a j m o n to j.

V o ja ĝ p r e z o : F r . 45.— p o p e rs o n o .

4 a. C ol d e P illo n . T r e b e la v e t u r o t r a la m o n t a r a re - g io n o d e S im m e k a j S a a n e n la n d , k a j t r a n s .Col de P illo n ( P illo n -p a s e jo ) a l M o n tr e u x ĉe l a b e la la g o d e G en ĉv e.

V e tu r p r e z o : F r . 20.— p o p e rso n o .

5 a. G r a n d a J u r a - v e t u r a d o . T r a B ie l k a j la r o m a n t i k a s o v a ĝ a P i e r r e - P e r t u i s a l l a g r a n d a h o r l o ĝ f a r i s t a v ila ĝ o e n J u r a k a j a l l a im p o n a k r u t a k lu s o de S a u t d u D o u b s. R e v e tu r o t r a V u e de A lp o j k a j N e u c h a te l.

V e tu r p r e z o : F r . 17.— p o p e rs o n o .

6 a. G r a n d a t r a n s a l p a v e tu r a d o . U n ik a v e t u r o la ŭ lo n g e la la g o j de T h u n k a j B rie n z , t r a n s G r im s e l- p a s e jo a l R h o n e -g la c ia ro , t r a n s F u r k a - p a s e j o n a l S ch o l- le n e n -k lu s o k a j la ŭ lo n g e la K v a r k a n t o n a L a g o , re - t u r n e t r a L u z e m .

V e tu r p r e z o : F r . 30.— p o p e rs o n o .

E n t i u j e k s k u r s o j v i s e n to s v in h e jm e i n t e r n u r e s p e r a n tis to j. C a r l a k o n g r e s o o k a z o s d u m l a p le j v ig la tu r is t- s e z o n o , n i e s to s d e v i g a ta j a n ta ŭ m e n d i l a a ŭ to - b u s o jn k a j l a t r a j n o j n . N i p e t a s v in , k e v i k ie l eb le p le j f r u e s e n d u la m e n d ilo n a l ni, k a j s e e b le a n k a ŭ la m o n o n s a m te m p e . V i h e lp o s a l l a L o k a K o n g r e s a K o m ita to , se v i tu j, a ŭ a lm e n a ŭ p le j m a lf r u e l a 3 1 -a n d e M a r to 1947, s e n d o s l a t u t a n m o n s u m o n . N i ta m e n a k c e p to s a liĝ ilo n , se v i p o v o s s e n d i a lm e n a ŭ 25 % de la t u t a s u m o k u n e k u n l a m e n d ilo .

N i b e z o n o s a p a r t a n m e n d ilo n p o r ĉ iu k o n g r e s a n o ( ric e v e b la ĉe S v e d a E s p e r a n t o F e d e r a c io ) .

. . .

L a K o n g re s u r b o 1947.

V e t u r o t r a G e r m a n u j o

E s tis al m i g ra n d a ĝo jo k ia m m i ricev is la sciigon de In te rn a c ia E sp e ra n to -L ig o , ke m i e s ta s d u n g ita kiel k o n g re sa s e k re ta rio . M ia u n u a penso e stis, kiel v e tu ri de S tokholm o a l B erno. D em an d in te ĉe t u r i s t a oficejo, m i ricev is la sciigon ke e s ta s ebleco v e tu ri a ŭ p e r flu g m aŝin o a ŭ p e r tr a jn o ( t r a G er- m an u jo k a j F ra n c u jo ). E s tis a n k a ŭ la t r i a solvo, nom e aŭ to b u s-v etu ro . Mi e le k tis la la s ta n , ĉ a r tie l m i povus vidi iom de la n u n a G erm anujo.

Sed a n ta ŭ m ia ek v e tu ro a l Svislando, m i d eziris f a r i lo n g an bicikladon. U nue m i v e tu ris al B erg en p o r p a rto p re n i en la ja rk u n v e n o de N o rv eg a E sp e- r a n tis ta Ligo dum P en te k o sto . P o s t tio m i biciklis de B erg en t r a Oslo a l Stokholm o k a j de tiu u rb o al K openhago. L a v e te ro e s tis tr e b ela dum la t u t a tem po. P o s t iom d a ron d b icik lad o en D an- lando, m i v e tu ris al G oteborg, k a j de tie m i daŭ- rig is la b icikladon a l Oslo.

P o s t vizito a l N o rd a N o rv eg u jo , m i v e tu ris al S tokholm o, kie m i devis a te n d i dum lo n g a tem po, ĝ is m i ricevis la loĝ- k a j lab o rp erm eso n en Svis- lando. Sed tu r i s t a n vizon oni po v as ricevi tr e facile. A n k a ŭ tra v e tu r-p e rm e s o n t r a G erm an u jo oni rice v as facile p o s t m a llo n g a tem po de la B r ita L egacio.

L a aŭ to b u so e k v e tu ris de H alsin g b o rg en Sved- lando k a j tr a v e tu r is D an lan d o n k a j G erm an u jo n a l B asel en Svislando.

L a v e tu ro e s tis tr e in te re s a k a j ne tie l la c ig a kiel oni ■' o rd in a re k re d a s. L a v e tu ro d a ŭ ris dum 3 ta g o j. L a u n u a n n o k to n n i bone d o rm is en hotelo en K olding (D a n la n d o ). P ro k sim a n m a te n o n ni e k v e tu ris je la 8-a k a j v e tu ris dum la t u t a ta g o , n o k to k a j s e k v a n ta ta g o . D um la n o k to m i d o rm is su fiĉe bone sid a n te en la aŭto b u so . S u rv o je ni h a ltis de tem p o al tem po en G erm an u jo p o r m a n ĝ i en re s to ra c io j. Sed la m a n ĝ a ĵo e s tis k u n p o rtita de la a ŭ to b u s-g e se rv isto j. E s tis 2 ŝo fo ro j k a j 2 s e rv isti- n o j. K a j n i e s tis 35 v o ja ĝ a n to j. Sed k elk fo je n i a n k a ŭ m an ĝ is sid a n te en la aŭ to b u so .

O kfoje n i e s its h a ltig ita j en G erm an u jo de la o k u p a n ta j m ilit-p o lic isto j p o r m o n tri n ia n p asp o r- to n . L e te ro n a l a ŭ el G erm an u jo k a j g azeto n ne e s tis p e rm e sa te k u n p o rti.

E n G erm an u jo ni v id is m u lteg e d a ru in o j ĉie, p recip e en H am b u rg o . K elkloke k u ŝis la ru in o j a n k o ra ŭ tr a n s la s tr a te to j. M alofte oni v id is fe- n e s tro n k u n v itro , k a j en la fe n e s tro j de la b u tik o j e s tis nenio, escepte pap eraĉo . Sed ta m e n la v e sto j, ŝuoj k a j la a sp e k to de la hom oj ŝ a jn is e s ti su fiĉe bo n aj. (V e rŝa jn e p ro tio, ke dum la okupado de la a lia j lan d o j, la g e rm a n o j fo rŝ te lis g ra n d a n p ro - vizon de ili.)

Sed kiel la g e rm a n o j pendis, plendegis p ri tiu m izero, k iu n ili n u n devas tra p a s i! K a j ĉiuj d iris, ke ili ne e s tis h itle ra n o j, k a j ili ne k u lp a s al la m ilito.

K rom la ru in o j m i rim a rk is la v ico jn a n ta ŭ la m a n ĝ -b u tik o j k a j m u lte d a in fa n o j ĉie. Ĝ ajnis a l m i, ke m u lta j hom oj loĝas en la keloj su b la ru in o j.

Ĉie e s tis la p o n to j k a j v ia d u k to j ro m p ita j, sed laŭ - longe n ia vojo ili e s tis p ro v izo re r ip a r ita j.

E n la b r ita k a j u so n a zono ĉiuj sciigoj k a j s tr a t -

(6)

K r i s t i n a e l S v e d n j o

d e A. B o r d i g a K ia m o n i f a r i s ŝ in re ĝ in o , K r i s t i n a e s tis s e s j a r a in- fa n o k u n l a d u b e b lo n d a j h a r o j ĉ ia m d e f a l a n t a j s u r la f r u n t o n k a j m a lo r d a j a n k a ŭ e n la s o le n a j o k a z o j, k u n g r a n d a j o k u lo j m a lh e la j k a j io m n e c e r t a j , k u n e l s t a r a n a z o , l a r ĝ a m e n to n o k a j d u m a l g r a n d a j b la n k a j m a n e - to j b e lf o r m a j.

T r e v ig la k a j m o v iĝ e m a , ŝi ĉ e e s tis r e z ig n a c ie la o f ic ia la jn c e re m o n io jn . E n m a n te lo el p u r p u r o k a j e r- m e n fe lo k a j k u n l a s c e p tr o k a j la k r o n o io m o b lik v e s t a r a n t a s u r l a d i s t a ŭ z i t a k a p e to ŝi s e k v is la r e lig i a jn c e re m o n io jn a p u d s ia p a t r i n o e n f u n e b r a j v e s to j. Ĝi g a j iĝ is n u r d u m la m il i t i s t a j p a r a d o j . T ia m , h u r s ia b l a n k a ĉ e v a lo , ŝ i s a l u t i s l a t r u p o j n p a r a d e m a r ŝ a n t a j n a n t a ŭ ŝi k u n l a p lu m a r o f l i r t a n t a k o n t r a ŭ la p a l a n o r d a ĉielo e n l a tr e m b r il o j d e l a k lin g o j.

K ia m ŝ i e s tis p lia ĝ a ŝi f o r s k u i s l a ju g o n : ŝi e s tis la c a d e l a ĉ i u t a g a m u l t h o r a s id a d o p o r s u b s k r ib i p a p e ro jn , a ŭ s k u lti e n u i g a jn p a r o la d o jn , a ŭ d i e d z iĝ a jn p ro p o n o jn , k iu j n ŝ i ĉ ia m f o r je tis . E d z o n , k u n s o r t a n p r i n c o n . . . N e n ia m !

H o, k ie l n e e lp o r te b le p e z is t i u k r o n o el o ro k a j g e m o j ! . . . K a j K r i s t i n a a b d ik is .

L a p o p o lo p le n d is , s e d ŝ ia d ec id o e s tis f i r m a k a j ŝi m e m d e m e tis l a k ro n o n , ĝ in r i g a r d a n t e k u n r id e to k a j s k u a n t e l a b lo n d a n lo n g b u k la n p e r u k o n .

V iz itin te l a k o r t e g o j n d e E ŭ ro p o , K r i s t i n a a lv e n is a l R o m o , a t e n d i t a d e l a P o n tif ik o , p o s t l a e k s iĝ o d e s ia re lig io .

E n t i u 26 d e c e m b ro p lu v is j a m d e d u t a g o j , s e d la s e k v a n ta r o , k iu d e v is a k o m p a n i l a r e ĝ in o n d e S v e d u jo a l l a P a p o , t a m e n o rd iĝ is . S u b ite l a su n o , d is ŝ ir in te la n u b o jn , p e r s i a lu m o r a d i a e k b r u lig is R o m o n k v a z a ŭ p o r h o n o ri l a fre m d u lin o n .

Ci t i u v irin o , k iu r e z ig n is la tr o n o n k a j f o r ĵ u r i s s ia n k re d o n , k iu v e k is m u l t e g a j n s c iv o lo jn , tie k a ŭ z is e lre - v iĝ o n : m a lb e la k a j m a lb e lfo r m a , k u n u n u ŝ u lt r o p li m a l a l t a ol l a a lia , v iz a ĝ o t r e b r u n a k o v r i t a d e la n u g o , m e n to n o la r ĝ a , g r a n d a a g l a n a z o , l a v o ĉo a k r e t o n a , ŝ i a s p e k tis v ire !

S ed p r o tio k e la p o p o la m a s o t r e ŝ a t a s s p e k ta k lo n d e g ra n d io z e c o k a j l a k o r te g a n o j k a j l a p a r a z i t o j e s p e r a s h o n o r o jn k a j d o n a c o jn d e la riĉ u lo j k a j d e Ia p o te n c u lo j, l a a k la m o j d a ŭ r is lo n g e k a j l a t u t a R o m o , k l i n i ĝ a n t a k a j a d m i r a n t a , ĉ i r k a ŭ is K r i s tin a . T a m e n , p o s t io m d a te m p o l a a e r o de l a E t e r n a U rb o ŝ a jn is p e z a k a j n e e lp o r te b la a l l a re ĝ in o . P li b o n e v a g i la v a s t a n m o n d o n e n l a b r u o de g r a n d n o m b r a s e k v a n ta r o , p o s tl a s i l a ĝ e n a n to jn , la c e n z u r is to jn k a j lib e re e lla s i l a s u b it a n p a s io n , k iu t e n t i s ŝ in p r i ŝ ia ĉ e v a le s tr o m a r k iz o R in a ld o M o n a ld e sc h i, b e la a t l e t a v iro k u n v a r m e g a r i g a r d o k a j b u ŝo v o lu p te m a .

K r i s t i n a j a n e e s tis b e la , t a m e n l a i ta lo m a ltr a n k v i- liĝ is s u b la i n s i s t a j r i g a r d o j d e l a re ĝ in o , d e k iu , p o r r e s p e k to , li d e t u r n is s i a j n o k u lo jn k a j s u b p r e m is en s ia k o ro l a e k f l o r a n t a n a m o n .

K a p ric o d e re ĝ in o , sin d o n e m o d e k o r te g a n o .

*

N o v e m b ro e n P a r iz o . Cielo g r i z a k a j p r e m a , m a l- v a r m a d u o n o m b ro e n l a sa lo n o , k ie K r i s t i n a tr o v iĝ a s k u n t r i a ŭ k v a r n o b e lo j, f o liu m a n te k e l k a j n p a p e r o jn . K ia m R in a ld o M o n a ld e s c h i n i g r e v e s t i t a e s t a s e n ir o n ta , h a l t i g a g e s to d e K r i s t i n a r ig id ig a s lin s u r la so jlo . P a l a li f i k s a s s i a j n o k u lo jn s u r t i u j d e la v irin o , k v a z a ŭ p o r d iv e n i l a m a llu m a n p e n s o n , k iu k a ŝ iĝ a s m a l a n t a ŭ la f r u n t o s u lk ig ita . G la c ia f r o s t o t r e m o v ib - r a s t r a l a a ĵo j k a j la ĉ e e s t a n t a j v ir o j.

K r i s t i n a r i g a r d a s la m a r k iz o n k u n m e ta l e c a lu m o e n

m o n trilo j e s tis s k rib ita j en la a n g la lingvo k a j en la fra n c a zono fra n c e .

V en in te tie n ĉi a l tiu bela u rb o B erno, m i tu j kom encis la b o ri ĉe la oficejo de la L o k a K o n g resa K o m itato p o r p re p a ri la v e n o n tja ra n k o n greson, kiu v e rs a jn e esto s tr e g ra n d a . B onvenon!

O. T . N icolaisen.

V intra tesp ero

L . Szabd A lvenis Loci, f il’ t r i j a r a

k u n v e n tm o rd ita ru ĝ a vango, la u rso n ĵe tis li, k a j laŭ d is la m ondon lia e ta lango, ke fu m a s nazo de 1’ ĉevalo,

ne fa lis li de la g litilo . v G enuojn m ia jn e k s u rra m p a s p o r e lrig a rd i m ia filo.

Ho, k ia l li rev en i dev is?

A vide b rila s la okuloj v id a n te kiel ek d an cig as libelojn n e ĝ a jn v en to lu lo j.

B ab ilas li, m i s e n ta s kiel k o re to p u lsa s sub la m ano, m i p en sas p ri kapreolido, a rb a ro , lupo, u ra g a n o ,

m ilito, plago, defendm anko, p ri ĉio, kion m i s u r s tr a to j m em v idis ĵu s v e n in ta hejm en . P r i ĉiuj k ru d a j so rto b a to j, p ri ĉiu vundo de la m ondo, p rip e n si eĉ pli ol m albone, ĉ a r kion ni esp rim i povas, n in ig a s ĝem i an g o rto n e .

— H o, P aĉjo kiel b ela v in tro ! L a k n a b ’ ra v iĝ a s k u n aplaŭdo.

H o e s tu s bone a l li kredi, A1 ĉi sen cia ĝojo, laŭdo.

E1 la h u n g a ra : F. S zild g y i

l a p u p ilo j k a j m o k a fa ld o e n la a n g u lo j d e la d ik a j lip o j. S e n v o r te ŝi p r e z e n ta s a l la ita lo l a p a p e r o j n s k r i b i t a j n . P o s te ŝi o rd o n a s a l li le g i, se d k ia m la v iro a lp r o k s im iĝ a s ŝi h a l t i g a s lin p e r l a m a n o , t u r n a s sin , f a r a s s ig n o n . . .

T r i m u r d k o m is iito j t u j e n ir is k a j f o r k o n d u k is l a m a rk iz o n p e r f o r te . M o n a ld e s c h i p e t e g a s e s ti a ŭ s k u l- t a t a ; d e ĉe la p o rd o li a lv o k a s ju s te c o n k a j k o m - p a to n .

K r i s t i n a s c ia s , k e la s e n p r ip e n s a j v o r to j s u r la p a - p e ro e s t a s n u r b lin d a fre n e z o de ĵa lu z u lo , s e d ŝ ia vi- z a ĝ o r e s t a s s e n m o v a , m a lin d u lg a , k a j n e k l a in s is to j k a j k o r t r a n ĉ a k r ie g a d o d e 1’ m iz e ru lo n e k l a p e to j d e la t e r u r i t a j ĉ e e s t a n to j m e t a s o m b ro n k a j t r e m e to n s u r ŝ ia n m a s k o n el ŝto n o .

P o s t m o m e n to o n i p o r tis a l ŝi m a l g r a n d a n p o n a r d o n k u n o r a te n ilo , k iu n ŝi d o n a c is a l l a m a rk iz o , k a j p r e ĝ - lib r e to n m a k u l i t a n d e s a n g o . ŝ i r i g a r d i s k a j r e p u ŝ is ilin p e r l a e k s t r e m a ĵ o de V m a l g r a n d a fin g ro , ĉ irk a ŭ k o - le k tis s ia n lo n g a n v e s to n el v e lu ro k a j ŝo v is la k a p o n t r a l a p o rd o p o r o b s e rv i l a s p e k ta k lo n t e r u r a n , la k o n - v u ls ia n k o rp o n , l a s a n g la g o n d i s l a r ĝ iĝ a n t a n s u r l a p la n k o k a j d ir is :

— T io e s tis f a r e n d a !

Ĝ ia v o ĉo s o n is k ie l k u tim e , la r id e to d e m o k o e n l a a n g u lo j d e l a d ik a b u ŝo a s p e k t i s k v a z a ŭ r i k a n o d e k o n - te n tiĝ o . . .

T r a d u k is L U IG I P R A T E S C H I P I S A ( I t a l u j o )

Cytaty

Powiązane dokumenty

IIDMC —cilla esperantisters hog- tidsdag den 15

[r]

Alla upplysningar kunna erh&llas fr&n Svenska Espe- ranto Institutet, Tegelbacken, Stockholm

pr ar och erhaller tidningen

Annandag pingst 10

D agarna ru llar snabbt undan. Vid Byfjordens leende strand. Udde- valla blir allts& &rets laddningsstation. Det a r dar vi ska nagelfara det fram farn a och

Tack vare den stora isoleringsfdrmagan ger den fuktfria och sunda hostader. Und- vik trahusets brandrisk och hoga

Forening med kollektiv prenumeration a tidningen for sina medlemmar erlagger for varje medlem en arlig avgift av 5: — kr. Varje ansluten forening erhaller ett