w
numer specjalny18 podróży życia przewodnik po najciekawszych miejscach w portugalii
national geographic traveler extra cena 14,99 zł (w tym 8% vat) nr 03/wrzesień-listopad 2021
Portugalia 18
podróży życia
9 772545 220120
03 ISSN 2545-2207 INDEKS 424692
001_NGTEx_Okladka12PT.indd 1 10.08.2021 12:56:03
Bałtyk zdradza swe tajemnice tylko najbardziej wytrwałym i dociekliwym,
ale warto poznać choć niektóre z nich!
PARTNER
MERYTORYCZNY: PATRONI MEDIALNI:
Czy łatwiej spotkać w Polsce niedźwiedzia czy morświna?
Kiedy Bałtyk stanie się jeziorem?
Dlaczego dorsz jest rybą polityczną?
Kim są bałtyccy czyściciele piasku?
Czemu Bałtyk jest świetnym, ale niedocenianym miejscem do nurkowania?
Która ryba wyciągnięta z wody buczy i sapie?
203x276_baltyk_0621.indd 1 2021-08-06 12:24:34
bardziej obfituje w opady niż mocniej zurbanizowana południowa – zbudo- wali system kanałów zwanych lewada- mi. Wykute w skałach – na wyspie nie ma chyba nawet centymetra płaskiego terenu – oprócz do nawadniania upraw z czasem zaczęły służyć też turystom jako szlaki trekkingowe, których dziś jest ponad 2 tys. km. I właśnie spacer wzdłuż jednej z takich lewad, z wido- wiskowymi krajobrazami i tunelami z zieleni, udało mi się odbyć w tym roku, do czego Was także szczerze za- chęcam.
Położona na krańcach Europy Portu- galia to kraj wyjątkowy, winem płynący.
Niekończące się wybrzeże z pięknymi plażami i idealnymi dla surferów falami, malownicze szlaki biegnące na skraju kontynentu, urocze miasteczka z cukier- kową manuelińską architekturą sprawia- ją, że bardzo chce się tam wracać. A na- wet zamieszkać na stałe, co uczyniło już wielu naszych rodaków. ■
Z Zanim Madera została odkryta przez Portugalczyków w 1419 r., była nieza- mieszkaną wyspą okrytą płaszczem buj- nej tropikalnej roślinności. Egzotycznej, ponieważ tak się składa, że bliżej stąd do Afryki niż do Europy.
Dziś, choć żyje na niej ponad 250 tys.
osób, a rocznie odwiedza ją 1,5 mln tu- rystów, wciąż pozostaje zielona. Gdy- bym miała z czymś porównać Maderę, to właśnie tak wyobrażam sobie rajski ogród. Znajdziecie tu rośliny z całego świata – wyspa przez wieki była przy- stankiem dla statków i żeglarzy krążą- cych po morzach i oceanach, handlują- cych najprzeróżniejszymi towarami.
A że wystarczy tutaj wsadzić patyk, by za chwilę wyrosło z niego drzewo – Madera stała się też miejscem, gdzie aklimatyzowano gatunki, zanim zabra- no je na kontynent. Mieszkańcy, żeby zapewnić sobie odpowiednią ilość wody do nawadniania swoich pól i ogrodów – północna część Madery
3
e d y t o r i a l
Wyspa wiecznej wiosny, tak nazywana jest Madera. Słynie ze szlaków trekkingowych biegnących wzdłuż lewad, wodnych kanałów.
Na zdjęciu Levada Nova.
redaktor naczelna
003_NGTEx_Edytorial12PT.indd 3 10.08.2021 12:53:53
M I A S T A
2 018 l H A r u M l A b o r e S M o d I A l I q u A S I M u S q u o
8 Azory: fAiAl, pico Wieloryby, delfiny, pionowe klify,
księżycowe wulkaniczne pola – wyspy pełne niespodzianek.
14 lizbonA
Portugalczycy uważają, że to najpiękniejsza kobieta świata.
22 Aveiro, coimbrA, brAgA Miejsca, gdzie czekają na was rejsy po kanałach i bogata historia.
28 SerrA dA eStrelA Usiane polodowcowymi jeziorami pasmo górskie, przy okazji jedyne miejsce w Portugalii, gdzie zimą można pojeździć na nartach.
34 SintrA, cAbo dA rocA, cAScAiS Podróż na kraniec Europy, gdzie ląd się kończy, a zaczyna ocean.
40 nAzAré
Miejscowość znana z gigantycznych fal. Raj dla surferów.
4
popularna zwłaszcza w regionie Algarve cataplana przyrządzana jest z ryb i owoców morza.S P I S t r e ś c I
46 porto i okolice Wycieczka do piwnic, gdzie w ogromnych dębowych beczkach leżakuje porto.
52 dolinA douro
Jedna z najbardziej urokliwych tras widokowych Europy, wśród pagórków i sennych wiosek.
58 penedA-gerêS
Park narodowy, który tworzą góry, wodospady i sieć rzek.
64 monSAnto, pinhel, AlmeidA
W krainie średniowiecznych zamków i fortec.
70 fAtimA, brAgA, guimArãeS
Jedne z najważniejszych miejsc na pielgrzymkowej mapie Europy.
76 Alentejo
Ostoja spokoju i portugalskiej tradycji – wciąż do odkrycia.
80 SzlAk rotA vicentinA Oczarowująca nić ścieżek i polnych dróg wzdłuż wybrzeża.
86 mAfrA, ÓbidoS, tomAr Ascetyczne pozostałości po templariuszach oraz barokowe posiadłości budowane z rozmachem.
94 AlgArve
Zapach migdałów i wieczorne koncerty cykad.
100 pontA dA piedAde Poszarpane skały, pochowane
zatoczki i krystalicznie czysta woda Oceanu Atlantyckiego.
106 mAderA
Soczyście zielona wyspa, po której można spacerować bez końca z ponczą w dłoni.
112 porto SAnto
Jeśli szukacie raju na ziemi z szeroką piaszczystą plażą, gdzie jest pusto i cicho, to trafiliście idealnie.
Winnice w dolinie rzeki duero dostarczają prawie 90 proc. wina porto w Portugalii.
Aveiro dobrze zwiedzać tradycyjnymi łodziami moliceiros.
shutterstock (3); okładka: shutterstock (2), istock (4), lookphotos/age/ip
004_NGTEx_spis_tresci12PT.indd 4 10.08.2021 15:01:07
5
Tag
Gwadi
ana
Duero
Tag
Przyl.
Św. Wincentego
G ór y K an ta br yj sk ie
Góry Kastylijskie
A L G A R V E ESTREMADUR A
ALE NTEJ
O
Zat. Kadyksu
O C E A N
A T L A N T Y C
K I
H
I
S Z P A N I A
Lagos Sagres Sines
Aljustrel
Moura Portalegre Aveiro
Óbidos
Almeida
Monsanto
Sintra
Bragança
Cabo da Roca
PN Peneda-Gerês
Ponta da Piedade Rota Vicentina
Fatima Batalha
Serra da Estrêla
Nazaré
Tomar
Vila Real Guimarães
Peniche Mafra
Faro Olhão Évora Cascais Barreiro
Viseu
Castelo Branco Leiria
Santarém
Setúbal Coimbra
Braga
LIZBONA Porto
60 km 1993
ng@burdamedia.pl www.national-geographic.pl
redaktor naczelna / dyrektor artystyczna agnieszka franus
zastępca redaktor naczelnej / sekretarz redakcji michał cessanis
zespół redakcyjny
redaktor prowadząca agnieszka michalak redaktor maciej wesołowski
korekta Tomasz cholaś
koordynatorka marTyna szczepanik patronaty medialne: patronaty-ng@burdamedia.pl zespół graficzny
grafik prowadzący krzyszTof sTypułkowski fotoedycja Teresa Tuleja
kartograf joanna kopka
WYDAWNICTWO
BurDA puBlIshINg pOlskA sp. z O.O.
licencjobiorca NATIONAl gEOgrAphIC sOCIETY 02-674 warszawa, ul. marynarska 15, tel. 22 360 38 00, www.burdamedia.pl zArząD
AlEksANDEr sOrg chief executive officer JusTYNA NAmIęTA general director poland
chief financial officer DOBrOsłAWA sNArskA–pEłkA doradca zarządu ds. edytorskich krYsTYNA kAszuBA senior business manager OlgA szTąBErskA chief commercial officer mIChAł hElmAN dyrektor sprzedaży mAłgOrzATA NOCuń-zYgmuNTOWICz zastępca dyrektora sprzedaży kATArzYNA NOWAkOWskA digital sales director AgNIEszkA kOs-pODlAskA chief digital officer JusTYNA DzIEgIEć brand manager ANNA pIszCzADOWskA books & collectibles director mArIA DEskur m&a and partnerships director mArCIN sTArk distribution director TOmAsz kAłużA BIurO OBsługI klIENTA 22 360 37 77 bok@burdamedia.pl rEklAmA
BurDA puBlIshINg pOlskA sp. z O.O.
sekretariat biura reklamy tel. 22 360 36 03, faks 22 360 39 80, biuro.reklamy@burdamedia.pl
zespół sprzedaży:
JACEk DąBrOWskI, ANNA urBANIAk stali współpracownicy
dziennikarze AgNIEszkA BIElECkA, mIChAł głOmBIOWskI, pAWEł kEmpA, kATArzYNA kAChEl, IzA klEmENTOWskA, JOANNA lAmpArskA, zuzANNA O’BrIEN, WIkTOrIA mIChAłkIEWICz, pIOTr mIlEWskI, sErgIusz pINkWArT, ADAm rOBIńskI, BAsIA sTArECkA, mATEusz WAlIgórA, pAulINA WIlk, luDWIkA WłODEk, OlgA DęBICkA, JErzY zIEmACkI fotografowie mArEk ArCImOWICz, pAWEł młODkOWskI, mIkOłAJ NOWACkI, mArCIN DOBAs, ADAm BrzOzA
www.national-geographic.pl AgNIEszkA WIrTWEIN produkcja DArIusz JAhN (DYr.), pIOTr WAlęDzIk druk lsC COmmuNICATIONs EurOpE sp. z O.O.
wydawca czasopisma National Geographic Traveler ostrzega p.t. sprzedawców, że sprzedaż aktualnych i archiwalnych wydań magazynu po cenie innej niż wydrukowana na okładce jest działaniem na szkodę wydawcy i grozi odpowiedzialnością sądową.
INTErNATIONAl AD sAlEs rEprEsENTATIvEs BurDA INTErNATIONAl
ITAlY:
mariolina siclari, tel. +39 02 91 32 34 66, mariolina.siclari@burda-vsg.it burda community network
gErmANY: julia mund, tel. +49 89 92 50 31 97, julia.mund@burda.com;
michael neuwirth, tel. +49 89 9250 3629 michael.neuwirth@burda.com sWITzErlAND:
goran vukota, tel. +41 44 81 02 146, goran.vukota@burda.com FrANCE & luxEmBOurg: marion badolle-feick, tel. +33 1 72 71 25 24, marion.badolle-feick@burda.com
AusTrIA:
christina bresler, tel. +43 1 230 60 30 50, christina.bresler@burda.com uk & IrElAND:
jeannine soeldner, tel. +44 20 3440 5832, jeannine.soeldner@burda.com usA, CANADA & mExICO: salvatore zammuto, tel. +1 212 884 48 24, salvatore.zammuto@burda.com
copyright © 2016 national geographic partners, llc. all rights reserved. national geographic traveler:
registered trademark ® marca registrada. national geographic nie ponosi odpowiedzialności za materiały niezamówione.
travel with passion and purpose NATIONAl gEOgrAphIC pArTNErs editorial director susAN gOlDBErg general manager, ng media DAvID mIllEr INTErNATIONAl EDITIONs
editorial director AmY kOlCzAk deputy editorial director DArrEN smITh editorial lEIgh mITNICk
translation manager BEATA NAs INTErNATIONAl puBlIshINg senior vice president YulIA p. BOYlE senior director ArIEl DEIACO-lOhr senior manager rOssANA sTEllA
ZDJĘCIA: Okładka: Shutterstock (4), iStock (2), Adobe Stock;
Davor Rostuhar str. 16; J.Duval str. 30; J.Lipp/Look/IP str. 54; Robertharding/Look/IP str. 59, 64 i 78; visitomis.hr str. 84(3); Anna i Krzysztof Kobusowie str. 20(2), 88, 89, 102; Shutterstock str.: 3, 4, 6-7,8(4),10, 13, 14, 16(3), 22-23, 24, 26(3), 28, 30(3), 32(2), 33, 34(2), 35, 36(4), 40-41, 42, 47, 48-49, 50(3), 54, 55, 56, 58(2), 59(2), 62(2), 63, 65, 66, 68(2), 70, 72(4), 76-77, 80, 102(2), 106, 108(2), 109, 112(2);
Adobe Stock str.: 4, 18-19, 20(2), 24(3), 43(2), 50, 74-75, 80, 81, 86-87, 90-91, 92-93, 94, 100-101, 102, 104-105, 106(2), 110-111, 114; iStock str.: 44-45, 46, 52, 58, 60, 82.
NATIONAl gEOgrAphIC sOCIETY interim president and ceo mIChAEl l. ulICA board of trustees chairman JEAN m. CAsE vice chairman TrACY r. WOlsTENCrOFT explorers-in-residence sYlvIA EArlE, ENrIC sAlA
explorers-at-large rOBErT BAllArD, lEE r. BErgEr, JAmEs CAmErON, J. mIChAEl FAY, BEvErlY JOuBErT, DErECk JOuBErT, lOuIsE lEAkEY, mEAvE lEAkEY
WYBór NAJlEpszYCh
TEksTóW TrAvElErA
004_NGTEx_spis_tresci12PT.indd 5 10.08.2021 14:04:30
Kwartalna prenumerata autoodnawialna
Oszczędność od ceny w kiosku:
Pierwszy kwartał:
RABAT -60%
Każdy kolejny kwartał:
RABAT -30%
Oferta dostępna tylko online: www.kultowy.pl
NGTAUTO K O D O F E R T Y:
11,99 zł 3 numery za:
P R E N U M E R A T A
NGT 1021 Pren 203x276.indd 2 09.08.2021 14:47
