Muzyka Kościelna, 1894, R. 14, nr 8

MUZYKA KOŚCIELNA.

W Y D A W H I C T W O

poświecone Przewielebnemu Duchowieństwu, PP. Organistom, Nauczycielom i miłośnikom muzyki liturgicznej.

Afuzyka kościelna wychodzi miesięcznie. Przedpłata wynosi z przesyłką w Niemczech, rocznie 4 m. 80 fen., w Austryi 2 złr. 80 cent., w Rosy i 3 rs., w innycli państwach 5 franków z dołączeniem odnośnego portorium.

— Mo&na ta k ie półrocznie ahonować. — Przedpłatę, prócz Adininistracyi „Muzyki kościelnej,*1 przyjmują wszystkie \urzęda pocztowe w Austryi i w Niemczech.

Rok XIV. Poznań, za sierpień 1894. Nr. 8 .

Najnowsze M ie n ia Kongregacji j, (ta g ió w i p e e mnzjli kość.

Ze sekretaryatu Kongregacji św. Obrządków wysłano dnia 21. lipca rb. trzy dokumenta, z który cli pierwszy dotyczy całego kościoła, drugi zaś i trzeci dotyczy biskupów włoskich. Ponieważ jednak te ostatnie i u nas zbawienny wpływ wywrzeć mogą, dla tego podajemy je w dosłownym prze­

kładzie z włoskiego oryginału.

Kongregacya zaopatrzyła dokumenta krótkiem słowem wstępnem, którego brzmienie jest następujące:

Najprzewielebniejszy Xięże Biskupie!

Chociaż regulamin dla muzyki kościelnej, przesłany z po­

lecenia Ojca św. przez K ongregacją św. Obrządków episkopatowi włoskiemu dnia 2 Ł września 1884. roku, zawierał wiele mądrych wskazówek dla tej ważnej części liturgii kościelnej, to jednak po­

zostało wiele nie małych trudności, dokładnemu wykonywaniu tychże wskazówek się sprzeciwiających.

Ażeby położyć tamę tego rodzaju trudnościom i doprowadzić do tego, by w każdym kościele muzyka odpowiadała godności do­

mu Bożego, Ojciec św., nakazawszy zasiągnąć rady od głównych mistrzów sztuki muzycznej, i poznawszy zdania wielu Biskupów z rozmaitych stron półwyspu włoskiego, rozporządził, by Kongregaeya sama na plenarnem posiedzeniu poddała ważną tę sprawę grunto­

wnej rozwadze i wskazała, które z wspomnianych wyżej wskazówek wymagają wyjaśnienia, które z nich winny być zmienione i jakie reguły dodane, by cel upragniony prędzej osiągnąć.

Owocem tej gruntownej rozwagi je st nowy regulamin, który wyraźnie przez Ojca św. je st zatwierdzony i niniejszem Najprzewie- lebniejszemu Xiędzu Biskupowi się załącza.

Składa on się z dwóch części: pierwsza z nich zawiera ogólne reguły dla kompozytorów i dyrygentów muzyki kościelnej;

druga zaś wskazówki, zmierzające do podniesienia kościelnej nauki muzycznej, a zarazem pilnujące granic, w których uprawiający ten rodzaj sztuki pozostawać winni i broniące powagi, jaką kościół w sprawach św. Obrządków od wieków posiada.

Ponieważ prócz tego w ostatnich latach mimo kilkakrotnych dekretów Stolicy św. stare sprzeczki w sprawie śpiewu choralnego się powtarzały, dla tego Ojciec św. zażądał, by sprawę tę Kongre- gacya na nowo roztrząsła, i by powstałe kwestye rozebrała i wy­

jaśniła. Taż Kongregacya rozważywszy wszystkie okoliczności, osą­

dziła, że od wydanych dotąd dekretów odstępować nie wolno, o czem mowa jest w załączonem tutaj tak&e, a zatwierdzonym naj­

wyższą powagą Stolicy Apostolskiej dekrecie.

I. Dekret o śpiewie liturgicznym .

Papieże rzymscy starali się zawsze, mocą powagi swej, o zupełne i doskonałe zastosowanie w praktyce tego, czego św. Augustyn i inni Ojcowie kościoła często nauczali o piękności i pożyteczności śpiewu kościelnego, któ­

ry, b a w i ą c u s z y , d u s z ę u c z u c i a m i p r a w d z i w e j p o b o ż n o ś c i n a p e ł n i a ć wi n i e n . * )

Dla tego to papież Grzegorz, nazwany Wielkim, tak troskliwie tą częścią katolickiej liturgii się zajmował, że śpiewy święte nawet nazwę swą od niego wzięły.

Z biegiem czasów inni papieże, wiedząc dobrze, jak bardzo śpiew kościelny do podniesienia katolickiego nabożeństwa się przyczynia, szli śla­

dami swych poprzedników i czuwali bezustannie nad tein, by nietylko wzo­

rowe wykonanie śpiewu gregoryańśkiego nie ustało, ale by i wydawnictwa ksiąg liturgicznych odpowiadającą ważności przedmiotu dokładnością się odznaczały.

Troskliwość ta papieży względem śpiewu gregoryańśkiego podniosła się po ogłoszeniu życzeń i dekretów soboru trydenckiego i po rewizyi mszału, podjętej z wielką dokładnością na rozkaz papieża Piusa V. Papieże Grze­

gorz X III. i Paweł V. i inni usilnie starali się, by jedności w obrządkach św. odpowiadała wszędzie jedność w śpiewie kościelnym.

Wielką w tym względzie wyświadczył przysługę Stolicy św. Jan Pierluigi z Palestryny, który poprawił, skrócił, uprościł i uzupełnił melodye graduału. Mistrz ten działał przy tern oględnie; obcych żywiołów do śpiewu gregoriańskiego nie wprowadzał, lacz charakterystyczne cechy jego wiernie

*) Sw. Augustyna wyznania Łs. X,, rozdz. 33, n. 3.

zachował, ztąd słusznie reformatorem śpiewu liturgicznego nazwać go mo­

żna. Znakomici uczniowie Palestryny, idąc za wskazówkami mistrza, wydali poprawiony w ten sposób graduał na rozkaz papieży w drukarni medycej- skiej w Rzymie.

Lecz rozpoczęta przez Palestrynę reforma śpiewu gregoryańśkiego do­

piero w naszem stuleciu szczęśliwie spełniona została. S. p. Pius IX., pra­

gnąc gorąco zaprowadzić jedność w śpiewie liturgicznym, ustanowił specyal- ną komisyę w Rzymie, której członkowie mianowani są przez Kongregacyę św. Obrządków i pod szczególnem tej ostatniej pracują kierownictwem, a przytem odznaczają się gruntowną znajomością śpiewu gregoryańśkiego. Tej to komisyi polecił Ojciec św. przejrzenie dokładne nowego wydania gradua­

łu rzymskiego, opartego na wspomnianem powyżej wydaniu medycejskiem, zatwierdzonem ongi przez Pawła V. Kilkakrotnie wyraził swe uznanie wy­

dawcom tegoż nowego graduału, starannie przejrzanego i poprawionego we­

dług reguł przez komisye przepisanych i nie waliał się uznać go za auten­

tyczny listem swym, we formie brewe papieskiego, d. 30. maja 1873 ogło­

szonym, w którym między innemi czytamy: „Polecamy gorąco to wydanie graduału rzymskiego Najprzewielebniejszym XX. Biskupom i tym wszyst­

kim, którzy czy to z urzędu swego czy z zamiłowania muzyką kościelną się zajmują; tem bardziej, że pragniemy usilnie, by, podobnie jak w innych częściach liturgii świętej, tak i w śpiewie kościoły katolickiego świata trzy­

mały się zwyczajów i praktyk kościoła rzymskiego.

Panujący nam szczęśliwie papież Leon XIII. zatwierdził i rozszerzył dekret aprobujący swego poprzednika. Listem swym apostolskim z dnia 15.

listopada 1878 r. polecił szczególnie nowe wydanie pierwszej części antyfo­

narza, obejmującej godziny kanoniczne, wydanie umiejętnie i starannie przejrzane przez biegłych muzyków, pod nadzorem Kongregacyi św. Obrząd­

ków. Ojciec św. w wspomnianym liście swym tak do Biskupów i miłośni­

ków muzyki kościelnej się odzywa: „Zatwierdzamy i za autentyczny ogła­

szamy wspomniany antyfonarz, przejrzany przez mężów w śpiewie kościel­

nym biegłych i przez Kongregacyą św. Obrządków a d h o c wybranych.

Polecamy go gorąco XX. Biskupom i wszystkim lubownikom muzyki świętej, ażeby tym sposobem we wszystkich miejscach i dyecezyach, jak w innych rzeczach, liturgii św. dotyczących, tak i w śpiewie kościelnym trzymano się praktyki i zwyczajów kościoła rzymskiego.11

Tymczasem, jak dawniej po ogłoszeniu brewe Piusa IX. zaczęto sprzeczać się i powątpiewać o prawdziwości aprobaty — wskutek czego Kongregacya św. Obrządków dekretem z dnia 14. kwietnia 1877 r. uważała za rzecz konieczną zatwierdzić ponownie edycyę medycyjską graduału — tak i teraz po ogłoszeniu listu apostolskiego Leona XIII. wiele znalazło się osób, które zamiast zakończyć sprzeczki, przywłaszczyły sobie prawo lekce­

ważenia radam i i dekretami dotyczącemi śpiewu kościelnego, zatwierdzonego przepisami i odwiecznemi zwyczajami liturgii rzymskiej.

Co gorzej, nawet gdy wydawnictwo kościelnych ksiąg chórowych zo­

stało ukończone, i gdy cała sprawa załatwioną być się zdawała, sprzeczki i kłótnie wzrosły. Na kongresie w Arezzo, który sprawą śpiewu liturgicznego w roku 1882 się zajmował, dopuszczono się nawet gwałtownych wycieczek przeciw edycyi medycejskiej, poddano ją ostrśj krytyce, ku zasmuceniu tych

wszystkich, którzy słusznie sądzą, że w sprawie jedności śpiewu kościelnego wyłącznie za głosem Stolicy św. pójść trzeba.

Ciż sami muzycy, którzy w Arezzo edycyę powyżej wspomnianą za­

czepili, rozszerzali publicznie swe wątpliwości w tym względzie, prócz tego przedłożyli Ojcu św. Leonowi X III. życzenia swe, dotyczące śpiewu grego- ryańskiego. Ojciec św., rozumiejąc ważność sprawy i pragnąc wzmocnić je­

dność i podnieść powagę śpiewu świętego, czyli gregoryańśkiego, poddał ży­

czenia te pod rozwagę osobnego komitetu, do którego wybrał kilku kardy­

nałów, członków Kongregacji św. Obrządków.

Ci zaś, wszystko gruntownie rozważywszy i zasiągnąwszy rady wybi­

tnych mężów, następujący w tćj sprawie wydali sąd d. 10 kwietnia 1883.

„Życzenia czyli prośby w roku zeszłym na zgromadzeniu aretyń- skiem ułożone i Stolicy Apostolskiej w celu powrócenia do dawnych trądy*

cyi śpiewu gregoryańśkiego przedłożone, nie mogą być przyjęte, ani zatwier­

dzone w formie w jakićj są podane. Chociaż bowiem tym, którzy się zaj­

mują śpiewem kościelnym, było i będzie zawsze wolno badać naukowo sta­

rożytną formę tegoż śpiewu i jego koleje, podobnie jak najświatlejsi mężowie z pochwały godną starannością zwykli badać i rozprawiać o starożytnych obrzędach kościoła i o innych częściach św. liturgii; mimo to dzisiaj ten tylko rodzaj śpiewu gregoryańśkiego za autentyczny i właściwy uważać na­

leży, który był potwierdzony przez Pawła V., według uchwał soboru try­

denckiego, tudzież przez śp. Piusa IX., przez Ojca św. Leona X III. i przez Kongregacyą św. Obrządków, a który znajduje się w ogłoszonem świeżo wydaniu, albowiem ten tylko rodzaj zawiera sposób śpiewania, używany przez kościół rzymski; dlatego to o powyższej autentyczności i zgodności jego z przepisami nie godzi się nadal powątpiewać, lub dalej rozprawiać tym, którzy szczerze powadze Stolicy Apostolskiej są posłuszni."

Mimo to dawniejsze trudności w ostatnim czasie z rozmaitych odna­

wiano przyczyn, powstawały nawet nowe kontrowersye, któremi starano się osłabić a nawet obalić autentyczność tak wydania samego, jak i śpiewu w niem zawartego.

Z drugiej strony znalazło się wiele osób, które z faktu zatwierdze­

nia przez papieży Piusa IX. i Leona XIII., celem zaprowadzenia jedności w śpiewie kościelnym, powyższej edycyi, wnioskowały, że przez to samo wszelkie inne dotąd po rozmaitych kościołach używane śpiewy chóralne sta­

nowczo zakazane zostały. Ażeby wyjaśnić te wątpliwości i usunąć raz na zawsze dwuznaczne pojmowanie tej sprawy, Ojciec św. oddał ją pod rozwa­

gę wszystkim kardynałom w skład Kongregacyi św. Obrządków wchodzą­

cym, którzy na posiedzeniach dnia 7. i 12. czerwca rb. rozstrząsali na no­

wo wszystko co się sprawy tej dotyczy, rozważyli powstałe świeżo wątpli­

wości i ogłosili następujące zdanie:

„Rozporządzenia zawarte, w brewe śp. Piusa IX,, Qui choricis, z dnia 30. maja 1873 r., w brewe J. Św. Ojca św. Leona XIII.

Sacrorum concentuum, z dnia 15. listopada 1878 r. i w dekrecie Kongregacyi św. Obrządków z dnia 26. kwietnia 1883. r. winny być wykonywane."

Co się zaś tyczy wolności, na mocy której poszczególne kościoły mogą zachować śpiew prawnie w nich zaprowadzony i dotąd używany, taż Kongregacya postanowiła odnowić i przypomnieć dekret swój wydany na

posiedzeniu dnia 10. kwietnia 1883, w którym usilnie napominała wszyst­

kich biskupów i wszystkich tych, którzy śpiewem kościelnym się zajmują, by przyjęli przy sprawowaniu św. Obrządków wspomniane wyżej wydanie, by przez to przyspieszyli jedność w tymże śpiewie, — chociaż z drugiej strony, opierając się na roztropnym sposobie działania Stolicy św., wydania tego żadnemu kościołowi nie narzuca.

Gdy o tem wszystkiem niżej podpisany prefekt Kongregacyi św.

Obrządków Ojcu św. Leonowi X III. wierne sprawozdanie złożył, Jego Świą­

tobliwość dekret Kongregacyi potwierdził, uznał i jako prawomocny ogłosić polecił dnia 7. lipca 1894.

Kajetan, kard. Alojzy-Massela,

(L. S.) p r e f e k t K o n g r e g a c y i ś w . O b r z ą d k ó w . L udw ik Tripcpi,

sekr. Kongr. ś. Obrz.

(Dokończenie nastąpi).

W jakiem usposobieniu słuchać trzeba śpiewu kościelnego?

Nie raz odbijały się o uszy nasze słowa: „tak pięknie dzisiaj chór w kościele śpiewał, źe modlić się nie mogłem, odłożyłem książkę do nabo­

żeństwa i przez całą mszą przysłuchiwałem się śpiewowi.11 Zdawałoby się, źe w tym przypadku śpiew kościelny przeciwny zupełnie skutek osiąga — zamiast bowiem skupiać, zdaje się on rozpraszać uwagę słuchającego, za­

m iast go do Boga podnosić, zdaje się odrywać od rozważania rzeczy nie­

bieskich! Tymczasem zarzut powyższy jest niesłuszny, trudności pogodzenia pięknego śpiewu z modlitwą są tylko pozorne. Nie potrzeba wielkiej bystro­

ści umysłu, by zarzut ten odeprzeć i trudności rozwiązać.

I najlepsza książka do nabożeństwa na nic nam się nie przyda, je- żeli jej nie czytamy z uwagą i jeżeli się nie staramy przejąć się do głębi wzniosłemi jej myślami. I najlepsze kazanie żadnej korzyści duchownej nam nie przyniesie, jeżeli wątku kazania nie pochwycimy, jeżeli razem z ka­

znodzieją prawd Bożych rozważać i w głębi serca przechowywać ich nie będziemy.

Przenieś się za mną słuchaczu pięknego śpiewu, który modlić się nie możesz, na wielkie nabożeństwo, podczas którego chór wykonywa uro­

czystą mszą na glosy. Oddawszy pokłon Najświętszemu Sakramentowi, klę­

kasz w miejscu ukrytem, żegnasz się i rozpoczynasz modlitwy.

Bozlega się potężny i majestatyczny głos organów. Od razu czujesz, iż przeniesiony jesteś jakby w inny świat. Preludyum organowe jest jakby pobudką, wzywającą cię do skupienia się i do zapomnienia trosk światowych.

Dusza twa na falach pobożnych tonów wznosi się ku niebu i razem z or­

ganami hymnem pochwalnym wielbi Stwórcę.

Kapłan zbliża się do ołtarza. Otwierasz książkę do nabożeństwa, zaczynasz się modlić. W tem chór po odśpiewaniu Introitu rozpoczyna K y - r i e el e i s o n, C h r i s t e e 1 e i s o n — Panie zmiłuj się, Chryste zmiłuj się. Najpierw słyszysz błagalny motyw głosów basowych, wnet przystępują

do nich tenory, które odrębną od tam tych śpiewają melodyę, a jednak łą­

czą się z nimi harmonijnie w jedno błagalne wołanie i wrażenie modlitwy podnoszą. Lecz nie dosyć na tem — niezadługo słyszysz cienkie i delika­

tne głosy altów, a następnie sopranów. Odbijają one od niższych i powa­

żniejszych głosów męzkich — zdaje ci się, źe modlitwa błagalna unosi się z głębokości ziemskich do wyżyn niebiańskich. Porwany siłą tonów kła­

dziesz książkę na ławkę, składasz ręce do modlitwy i usta twoje szepcą po cichu: Panie zmiłuj się, Chryste zmiłuj sięJ

W pierwszej chwili staje ci przed oczyma z jednej strony Bóg spra­

wiedliwy, a z drugiej dusza twa grzechami obciążona. Strach ogarnia cię!

W net jednak słodki wyraz „Chryste'* otuchą cię napełnia. Ileż to bowiem tajemnic z świętem imieniem tem się łączy! Dzieło odkupienia, dzieło nie­

skończenie wielkiej Miłości Bożej staje żywo przed oczyma twej duszy. Po­

cieszony, z głębi serca wołasz:

Tyś Magdalenie odpuścił, Łotra ś do łaski przypuścił, Mnieś nadzieję z nieba spuścił.

Takie to myśli i uczucia napełniają twą duszę, gdy uważnie przy­

słuchujesz się śpiewowi i zastanawiasz się nad słowami tekstu mszalnego.

Zatopiony w wypowiedzianych wyżej myślach i przejęty pobożnemi uczuciami nie spostrzegłeś nawet, jak śpiew umilkł. Nie czytałeś w książce do nabożeństwa, a jednak czujesz się moralnie podniesiony i oczyszczony.

Czyż teraz powiesz znowu, że podczas śpiewu się nie modliłeś, po­

nieważ w książce nie czytałeś? Zapewne innego zdania jesteś! Modliłeś się nader pobożnie, kościół bowiem ten rodzaj modlitwy, takie nabożne rozwa­

żanie szczególnie poleca; i jeżeli w ten sam sposób resztą śpiewów mszal­

nych przejmować się będziesz, wtedy zbawienne skutki, jakie w duszy swój ztąd uczujesz, będą najlepsi ą odpowiedzią na pytanie, czy śpiew w modli­

twie ci przeszkadzał.

Niestety przyznać trzeba, że nie każdy śpiew w opisany powyżej sposób słuchacza buduje i do Boga podnosi. Bardzo wiele rozchodzi się po świecie utworów n ę d z n y c h , z godnością nabożeństwa katolickiego nie li­

cujących, które dla tego, źe są czasami łatwiejsze niż utwory wzgrowe, i że łatwiej uszom światowym się podobają, chętnie wykonywanemi, bywają.

Prócz tego i w y k o n a n i e kompozycyi kościelnej, już to z winy dyrygenta, już też z winy śpiewaków nie zawsze jest w z o r o w e .

Niechże więc kompozytorowie kościelni pilnie rozważą, że muzykę porównać można do drzewa, i że muzyka kościelna liśćmi i kwiciem drzewa tego być powinna. Za pomocą zapuszczonych głęboko w zitmię korzeni drzewo żywi się i rośnie. Prócz soków ożywiających, z ziemi zaczerpnię­

tych, liście i kwicie potrzebują koniecznie zdrowego powietrza, a zwłaszcza promieni słonecznych, jeżeli mają dobrze się rozwinąć i pięknością swą ba­

wić oko ludzkie. Muzyka kościelna także korzenie swe w ziemię zapuszcza, to znaczy, żywi się środkami i regułami teoretycznemi, zaczerpniętemi z muzyki świeckiej; charakter zaś kościelny, tj. uświęcenie swe, nabywa ona tylko wtedy, gdy w piersi kompozytora tli iskra żywej wiary, i gdy tenże natchnienie swe czerpie z nieba w kornej modlitwie.

D y r y g e n t winien przedewszystkiem przejąć się intencyami kom­

pozytora, winien zagłębić się w ducha kompozycyi, inaczój bowiem, choćby utwór najeżony był znakami dynamicznemi, dobrze śpiewu nie wykona.

Niech nigdy inszy nie wykonywa, jeżeli wpierw dobrze jej ze śpie­

wakami nie wyćwiczy, i jeżeli nie jest zupełnie pewien, źe śpiew dobrze pójdzie. D yrygent świecili obawia się krytyki, a nawet wygwizdania. — Dy­

rygent kościelny wystawia się na gniew proboszcza i sarkanie parafian, głó­

wnie zaś ściąga na siebie gniew Boży, gdy z świątyni Pańskiej przez zły lub światowy śpiew zrobi salę koncertową lub teatralną.

Gdyby zaś wzorowe kompozycye, przez dobre chóry, pod kierowni­

ctwem sumiennych dyrygentów wszędzie wykonywane były, wtedy nie usły­

szelibyśmy uwagi, że śpiew przeszkadza w nabożeństwie.

--- ---

ROZMAITOŚCI.

— K on feren cye d la organ istów d ye cc zyi tornowslciej. Staraniem Tow.

ś . Wojciecha odbyły się w Tarnowie w czasie od 8 — 6go lipca bm. konferencye dla organistów dyecezyi tarnowskiej.

Wydelegowani z każdego dekanatu po dwóch, zebrali się uczestnicy w li ­ czbie 4 0 i rozpoczęli zjazd wysłuchaniem nabożeństwa w kaplicy Bursy św. Ka­

zimierza przez ks. szambelana F r. W a lc z y ń s k ie g o , który po odśpiewaniu „Yeni creator“ i litanii do Najśw. Maryi P. powitał ich wstępną przemową. W dniach następnych m iał tenże sam kapłan, jako kierownik kursu, bardzo interesujący wy­

kład historyczny o śpiewie ludowym i gregoryańskim, przyczem odbywał z ucze­

stnikami ćwiczenia w tymże śpiewie.

Dyrektor Chóru katedralnego, St. S u r z y ń s k i , wypowiedział rzecz o grze na organach w kościele katolickim 1 podnosił szczególnie artystyczną jej stronę, poczem odbywali uczestnicy praktyczne ćwiczenia w grze organowej, obznajmiające ich z modulacyą i harmonizacyą pieśni ludowych i chorału, jako też wprawiali się w preludyowania z pamięci i z nut.

Fizyk m iejski, dr. J . W a l c z y ń s k i , mówił o teoryi muzycznej i wykła­

dał naukę harmonii, czem wzbudził w słuchaczach wielkie zainteresowanie.

Ks. dr. St. D u t k i e w i c z , spirytualny, odbywał przez wszystkie dni zjazdu nauki rekolekcyjne, poczem wszyscy uczestnicy konferencyi, wyspowiadawszy się poprzednio, przystąpili gremialnie do komunii św.

Po południu ostatniego dnia zjazdu odbyło się walne zgromadzenie Tow.

iw. W ojciecha, w którcm prócz uczestników konferencyi, wzięło udział kilku ka­

płanów z prow incji i przybyły na koniec zgromadzenia, mimo stanu rekonwale- scencyi, Najprzew. X. In fu łat St. W a l c z y ń s k i . Zgromadzenie zagaił wicepre­

zes Tow. św. Wojciecha, dr. B e n o n i, poczem po przeczytaniu protokułu z osta­

tniego posiedzenia, przystąpiono do wyboru jednego członka wydziału, w miejsce zmarłego X. P r. Krysty. Wybór padł na X. dr. St. Dutkiewicza, poczem uchwa­

lono założenie „Towarzystwa wzajemnej pomocy organistów,“ z siedzibą w Tarno­

wie, a to na mccy statutów, zatwierdzonych już w maju przez c. k. namiestnictwo.

Po skończonych obradach wystąpił organista z Nawojowy, Michał R o ­ d z i ń s k i i w serdecznych Słowach złożył imieniem kolegów podziękowanie X.

szambelanowi P r. Walczyńskiemu za urządzenie i przeprowadzenie konferencyi, a następnie zamknął posiedzenie X. Infułat Walczyński złożeniem zasłużonego po­

dziękowania wszystkim tym, którzy się pracą swoją do uświetnienia konferencyi przyczynili, jak również uczestnikom za chętne wzięcie udziału w zjeździe, który ze wszech miar dodatnie im przyniesio rezultaty, jeżeli tylko pracując szczerze na polu muzyki kościelnej korzystać będą z nauk i rad udzielanych, a mowę swoją zakończył słowami z Laudesów w Officium defunctorum: „Cantate Domino canticum novum,“ — stosując cytat ten do pieśni, które oczyszczone od przekrę­

cać w melodyi, nieść m ają przed Pańskie ołtarze.

ł*owi abonenci mogą zawsze nabywać dawniejszo n ra ,,Direetorium chori“ i to w poszytach rocznych:

P o s z y t I (tj. dodatek do „Muzyki kościelnej“ z r. 1882) do str. 100.

„ II (rok 1883) od str. 101—184.

, i U l (rok 1884) od str. 185—273 i ty tu ł z przedmową do I tomu.

„ IV (rok 1885) od str. 1—96 tomu II.

„ V (rok 1886) od str. 9 7 -1 9 2 tomu II.

,, VI (rok 1887) od str. 193—288 tomu II.

„

„ VIII (rok 1889) od s tr. 385—480 tomu II.

Kałdy z niniejszych poszytow sprzedaje się po t r z y m a r k i (1 rs. 50 kop. ■— 2 fl.)

NB. Nrów gazetki „Muzyki kosc.u posiadamy tylko jeszcze z la t: 1887, 1888, 1889, 1890, 1891, 1892 i 1893. — Dawniejszych roczników n ie mamy.

Zamówienia oraz należytości uprasza się adresować:

J A R O S Ł A W Ł E 1 T G E B E H w Poznania.

Księgarnia Jarosława Leitgebra w Poznania X

p o leca n astęp u jące w yd aw n ictw a ^

X Ks. Dr, Józefa Surzyńskiego: X

Directorium chori czyli zbiór antyfon, p salm ów , bymEÓw, w ierszy i ro- sponsoryów, tudzież innych melodyi roku kościelnego w nutach <Io J f śpiewu i grania na organach. Tom I. Commune et propńum de temporo. 4o 273 str. w trzech poszytach po 3 mrk. (2 flor. 1 rs. 50 kop.) - -

— Tom II. Commune e t proprium Sanctorum. 4-o 475 str. wpięciu po- t £ szytach po 3 mrk. (2 floreny - 1 rs. 50 kop.

Lnudate Bominum. Śpiewnik kościelny zawierający Msze chóralne, nabo- A żeństwo nieszpornei li oni pietę. Wyd. drugie popr. i powiększ. 12o 312 J f str. 1,20 m. (75 ct. - £0 kop.,) w ozdob. opr. 1,60 m. (90 ct. -8 0 kop ) ~ _ Missa in hon. S. Mariae Magdalenae. N a dwa głosy z organami

X

1 mrk.

X

* r.

(60 tentów, - 50 kop.)

. musices sacrae in Polonia. Poszyt I. Msza Szadka „in

rn moteti pisneme*1 z r. 1580. Adoranius te Zieleńskiego A 1611 na 4 gł.

T T --- T ł _____ _ .1 T » ____ A._ i t TTCT___t _____ C1__ f

Poszyt II. Sebast. Pelsztyńskiego „Prosa ad Ilorutę,“ W acława Sza­

X

motulskiego „Ego sum pastor bonus," 3Iikołaja Zieleńskiego „Vide- _ ru n t omnes,“ „In monte oliyeti,1 „P er signum crucis“ i „Bene- dicimus De urn." Ks. Gorczyckiego ,,Ave M aria'’ i „Sepulto Domino."

Poszyt III. zawiera 5 g ł. mszą: „Missa pasclialis" Marcina Leopolity.

Poszyt 1Y. „Missa puleherrima" X. Pękiela znajduje się pod prasą.

Vf

k j w ' Cena każdego poszytu 3 mrk. {1 rs. 50 kop. - 2 floreny.) " • # kJ>

VćXHXXXXXXXXXXXXXXXXXXXKSm^

Spis rzeczy: A rtylculy. Najnowsze dokumenta Kongregacyi św. Obrządków, do­

tyczące muzyki kośc. — W jakiem usposobienia słuchać trzeba śpiewu kościelnego? Ro­

zmaitości. Konferencye dla organistów dyecezyi tarnowskiej.

D o d a t k i m u z y c z n e : (większy) Ordinarium missae (ciąg dalszy). — (mniejszy) Cor Jesu melle dulcius X. J. S. — Cor Jesu — cor Mariae X. J. S.

E edaktor ks. dr. Józef S u r z y ń s k i ul. Seminaryjska nr. 1.

Nakładem i czcionkami J a r o s ł a w a L o i t g o b r a w Poznaniu ul. Wilhelmowska 8.