Obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau - Israel Aviram - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

ISRAEL AVIRAM

ur. 1926; Łódź

Miejsce i czas wydarzeń Łódź, II wojna światowa

Słowa kluczowe projekt W poszukiwaniu Lubliniaków, projekt W poszukiwaniu Lubliniaków. Izrael 2009, Łódź, II wojna światowa, obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau, selekcja

Obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau

Zostałem wygnany do Birkenau, Brzezinki. Tam była selekcja, rozłączyli mnie z moją mamą i siostrą i zostaliśmy tylko ojciec i ja. Żeśmy tam stali, to było już wieczorem, jeszcze nie był pełny wieczór, ale było już szaro. Nie wiem, jak to się stało, że myśmy zleźli, zostaliśmy wyrzuceni z wagonu. Te wagony były bardzo wysokie, podłoga tego wagonu była [na wysokości głowy] człowieka. Więc myśmy zostali wyrzuceni z tych wagonów i od razu byliśmy ustawieni w piątki. I już nie widziałem siostry i mamy. Nie wiem, jak to się stało w ogóle, nie pamiętam, jak to się stało. I gnali nas tak między drutami. W pewnym miejscu z prawej strony był jakiś budynek. Zdawało mi się, że za tym budynkiem jest jeszcze jeden budynek, ale to nie był budynek. Tam stali ludzie ustawieni na baczność. Jak żeśmy byli obok nich, bardzo blisko nich, to widzieliśmy, że to są kobiety. Nagie. Jakby je w tej chwili matka urodziła. Stały tam i Niemcy chodzili naokoło, myśmy tam chodzili też, my, mężczyźni, a one tak stały. To jest pierwsze okropne wspomnienie z obozu. Później myśmy też musieli się rozebrać i ogoleni zostaliśmy. W Brzezince nie zostaliśmy. Z Brzezinki przewozili do Jaworzna.

Jaworzno to jest tam, gdzie kompleks Oświęcimia, tam były kopalnie węgla.

Pracowałem w kopalni węgla. Trudno mi jest się [wysłowić] po polsku. Bardzo przepraszam. Ja już tyle lat nie mówię po polsku, od [19]50 roku nie mówię po polsku.

Data i miejsce nagrania 2009-09-21, Ramat ha-Szaron

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski

Redakcja Justyna Molik