Sprawdzian zaliczeniowy z matematyki finansowej, analityka gospodarcza, zima 2018 Grupa B
Rozwiązania:
1. (200 pkt) Na lokatę o kapitalizacji miesięcznej z nominalną roczną stopą procentową 15%
wpłacono 3000 jp. Po 10 miesiącach zmieniono model kapitalizacji na półroczny, jednocześnie zmie- niając nominalną roczną stopę procentową tak, by opłacalność lokaty była zachowana. 2 lata później zmieniono kapitalizację na tej lokacie na ciągłą, jednocześnie obniżając nominalną roczną stopę pro- centową o 2 punkty procentowe. Po jakim czasie od założenia lokaty znajdzie się na niej co najmniej 6500 jp, jeśli rok i 4 miesiące od jej rozpoczęcia wypłacono z niej 750 jp?
Przykładowe rozwiązanie: Kapitał początkowy K0 = 3000. Stopa procentowa w pierwszych 10 miesiącach (dostosowana do okresu kapitalizacji) r0 = 0, 0125/miesiąc. Zatem K1 - kapitał na koncie po 10 miesiącach roku to:
K1 = 3000(1 + 0, 0125)10= 3396, 8125.
W tym momencie nominalna roczna stopa procentowa zmieniła się na stopę r2 taką, że:
r2
2 = (1 + 0, 0125)6 = 1 = 0, 0774 ⇒ r2 = 0, 1548.
Dlatego po roku i 4 miesiącach na lokacie było K2 kapitału:
K2 = 3396, 8125(1 + 0, 0774) = 3659, 7258.
W tym momencie wypłacono 750 i otrzymano K3:
K3 = K2− 750 = 2909, 7258.
Po kolejnym 1,5 roku na lokacie było K4:
K4 = 2909, 7258(1 + 0, 0774)3 = 3639, 0077.
W tym momencie nominalna roczna stopa procentowa zmieniła się na stopę r3 taką, że:
r3 = r2− 0, 02 = 0, 1348.
Od tego momentu upłynie t lat, obliczonych z równania:
6500 = 3639, 0077e0,1348t ⇒ 0, 5801 = 0, 1348t ⇒ t = 4, 3035 Ponieważ kapitalizacja jest ciągła, nie musimy zaokrąglać wyniku.
Ostateczny wynik to 10 miesięcy + 2 lata + 4, 3035 roku, czyli 7, 1367 lat.
Odp: 6000 jp. na lokacie znajdzie się po 7, 1367 latach od jej założenia.
2. (200 pkt) Na pewnej lokacie, na której obowiązywała kapitalizacja kwartalna z nominalną roczną stopą procentową 26%, wartość realna kapitału potroiła się w ciągu 5 lat. W ciągu 4 półroczy pierwszych dwóch lat obowiązywania lokaty półroczna stopa inflacji wynosiła odpowiednio: 3%, 2%, 2%, 4%, w czwartym i piątym roku lokaty roczna stopa inflacji wynosiła odpowiednio 3% i 1%.
Wyznaczyć:
a) roczną stopę inflacji w trzecim roku obowiązywania lokaty;
b) przeciętną roczną stopę inflacji w całym okresie 5 lat obowiązywania lokaty;
c) roczną realną stopę zwrotu w drugim roku obowiązywania lokaty.
Przykładowe rozwiązanie:
Przy założeniu, że kapitał początkowy wyniósł K0, możemy obliczyć kapitał nominalny na lokacie po 5 latach:
K5nom = K0(1 + 0, 26
4 )20 = 3, 5236K0.
Ponieważ wartość realna kapitału po 5 latach spełnia równanie: K5re = 3K0, możemy obliczyć całkowitą inflację 5-letnią ic.
K5re = K5nom 1 + ic
⇒ ic= 0, 1745
2
W dalszych obliczeniach przyda nam się też i2 - inflacja roczna w drugim roku:
1 + i2 = (1, 02)(1, 04) ⇒ i2 = 0, 0608 oraz efektywna roczna stopa zwrotu z lokaty:
ref = (1 + 0, 26
4 )4− 1 = 0, 2865 Jeśli i3 jest roczną stopą inflacji w trzecim roku to:
1 + ic= (1, 02)2(1, 03)(1, 04)(1 + i3)(1, 03)(1, 01) ⇒ i3 = 1, 0130.
Przeciętna roczna stopa inflacji przez cały czas obowiązywania lokaty to:
iprz =√5
1 + ic− 1 = 0, 0327.
i wreszcie realną roczną stopę zwrotu w drugim roku obowiązywania lokaty obliczamy ze wzoru:
rre2 = ref − i2
1 + i1 = 0, 2128.
Odp: Roczna stopa inflacji w trzecim roku to 0, 0130, przeciętna roczna stopa inflacji wynosi 0, 0327, a roczna realna stopa zwrotu w drugim roku lokaty wyniosła 0, 2128.
3. (200 pkt) Załóżmy, że preferencja czasowa zarówno sprzedawcy, jak i kupującego wyrażona jest stopą procentową 17% rocznie. Jaką kwartalną stopą procentową wyraża się ich preferencja czasowa?
Rozważają oni 4 sposoby zapłaty za towar:
a) w jednej racie 5000 jp, dzisiaj;
b) w dwóch ratach: 4000 jp za 9 miesięcy, 2000 jp za 2 lata;
c) w trzech ratach: 2500 jp za 3 miesiące, 1200 jp za rok i 2200 jp za 2,5 roku;
d) W jednej racie 6300 jp, za 1,5 roku.
Który z tych sposobów jest najkorzystniejszy dla sprzedawcy, a który dla kupującego? Przedstawić obliczenia uzasadniające odpowiedź.
Przykładowe rozwiązanie:
Kwartalna stopa preferencji czasowej wynosi:
r = (1, 17)14 − 1 = 1, 0400.
Obliczam wartość zaproponowanych spłat na moment 0.
a) P V = 5000.
b) P V = 4000(1 + r)−3+ 2000(1 + r)−8 = 3555, 9854 + 1461, 3804 = 5017, 3658.
c) P V = 2500(1 + r)−1+ 1200(1 + r)−4+ 2200(1 + r)−10 = 2403, 8462 + 1025, 7650 + 1486, 2412 = 4915, 8524.
d) P V = 6300(1 + r)−6 = 4978, 9815.
Odp: Najkorzystniejszy dla sprzedawcy jest drugi sposób, a dla kupującego trzeci.