Cena numeru 10 grotxy Opłacono gotówką z góry
Rł flS POMORZA U k U U I ZIEMI WARSZAWSKIE)
(DAWNIEJ „GŁOS WĄBRZESKI )
PISMO SPOŁECZNE, GOSPODARCZE, OŚWIATOWE I POLITYCZNE DLA WSZYSTKICH STANÓW
Wąbrxeino9qponmlkjihgfedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA wtorek dnia 2 marca 1937 r. Rok *18
Dziś płk. Adam Koc przemówi przez radio
Sekretariat płk. Adama Koca komunikuje:
W związku z deklaracją ideową pik. Adama Koca odbędzie s‘e w dn. 1 marca rb. w sali Rady Miejskiej na zaproszenie prezydenta ni. st. Warsza
wy St. Starzyńskiego pierwszy zjazd organizacyjny działaczy społecznych z miast Rzeczypospolitej.
Na zjeździe wygłosi przemówienie pik. Adam Koc. Przemówienie to o godz. 17,40 transmitowane będzie przez rozgłośnie Polskiego Radia.
Tajenmim samoloty nad Norwegią
Raj na ziemi...
OSLO. Nad górzysta częścią za
chodniego wybrzeża Norwegii przele.
i ciały ubiegłej nocy ponownie niezna
nego pochodzenia samoloty. Jeden z tych samolotów unosił się przez czas dłuższy na północ od Karmoey, drugi
■HBHaMNBHWMMMMaMMHOM
Ilu Komisarzy
zaś nad kopalniami kruszców’ w Hau
ge. Władze norweskie twierdzą z całą stanowczością, że nocy tej nie doko
nywały lotów żadne samoloty norwe skie. —
Ligi Narodów
Kto to jest Celine? miał
A więc po Andre (tide nadeszła kolej i na Celine‘a. l en znany i cenio
ny pisarz był podporą francuskiego
■skrajnego radykalizmu w literaturze- Wyznawcą Marxa i propagatorem ideałów’ państwa sowieckiego. Ale miał JEDNO NIESZCZĘŚCIE: (SZCZE ŚCIE?) — POJECHAŁ DO ZSRR. 1 UJRZAŁ REKLAMOWANA PRZEZ SIEBIE RZECZYWISTOŚĆ. 1
STASZNA I NIEUCHRONNĄ.
GDANSK. Z ramienia Ligi Naro- . . .... I RÓW U 1‘ Zęd O W tl ł O M O tej pOTV’ W Gdań-
A^ivzn^NT^ is^u 9 wysokich komisarzy. Prof.
’ ruvnJóii Burkhardt jest dziesiątym. W liczbie - Ł()S( . ŁDERZ\Ł SIĘ W było 4 Anglików’, 2 Włochów, je- 2 IERS1. den Ilo-lenderczyk, jeden Duńczyk o- lak powstał nowy protest byłego ra/ jeden Irla.ndczvk. prof. BurkhardtJ komunisty, tak powstała książka —’
jest pierwszym Szwajcarem. Pier
wszym komisarzem był Anglik, Sir Reginald l over, następnie puk, Strutt potem Włoch B. Attolico, Mac Donell lir. Graviina, (Ikdenderezyk) prof.
Lester.
..Al LA (ULBA .
1 AK POWSTAŁO OSKARŻENIE
Ważne dla niepodległościowców
' ROZPOCZĘCIE DZIAŁALNOŚCI PLACÓWKI HISTORYCZNEJ O. K. VH1
Na skutek starań Pom. Organizacjiwych; 4) Odezwa do uczestników’ nie Niepodległościowych i popieranych
przez Pomorski Unząrl Wojewódzki Biuro Historyczne Min- Spaw’. Wojsk, wydazilo zgodę na uruchomienie Pla
cówki Historycznej przy Sztabie O.
K. VIII.
Z upoważnieniia Dowódcy O- K.
VI11 zapraszam wszystkie organizacje niepodległościowe o delegowanie u- poważnionych przedstawicieli na ze
branie organizacyjne, które odbędzie się dnia 6 marca 1957 r. o godzinie ności losu złożyć na rachunek — 94ej w lokalu Okr Urzędu WE. i PW.
.^KRWIOPIJCÓW KAPITALISTYCZ- w Lorunm — ul. Wały 21.
Komunizm
Mimo w szelkich feorii i zapew nień, NA KAŻDYM KROKU NIEUF- to jedynie i wyłącznie materializm w NOŚĆ 1 TYLKO NIEUFNOŚĆ,
najgorszym tego słowa znaczeniu- — ZADANIE ZWROTU DÓBR OD BUR- ŻUAZYJNEGO CHAMA NA RZECZ CHAMA BOLSZEWICKIEGO.
Żreć — to hasło i cel życia. Obżar- wy, tłusty Marx, to doskonały symbol idei. JESZCZE ŻEBY NAPRAWDĘ WSZYSCY ŻARŁI-
Ale dzieje się wrręcz odwrotnie.
Lud jest wprawdzie królem i właś
cicielem wszystkiego, ale brak mu na
wet najgorszej koszuli na karku.
Wspólna wola? — Skrajny indywi
dualizm jednostki kierują całą tą tra- gi-farsą, wszystko podważa, wszystko przekupuje.
STRACH —
Tryumfuje nie lepszy i szlachetny, ale najbardziej cyniczny, najspryt
niejszy, najbezwzględniejszy, naj
bardziej bezideowy, ale posłuszny. — Zmaterializowany. Stąd ironiczna naz
wa „światopogląd materialistyczny".
Pieniądz odzyskał już całą swoją tyranię- Pogbłębił ją nawet. 1 nas moż na przynajmniej wszystkie przeciw
ności losu złożyć na rachunek - NYC IL‘. „WYZYSKIWACZY“. A tam niema winowajców, nie ma się prawa narzekać, nawet jęczeć. Życie staje się upiorne, nie do zniesienia-
Prawa człowieka
PROGRAM ZEBRANIA
1) Zagajenie, oparte na rozkazie Biura Llistoryciznego; 2) Poinformo
wanie o wyznaczonej pzez Dowódcę o O. K. VIII obsadzie Placówki; 5) Re- jestracja organizacji niepodlległościo-
podległ ości owych; 5) Omówienie waż ności faktów’ zbrojnych, dowodów’ i dokumentów’ historycznych oraz we
ryfikacji1 zaświadczeń; 6) Ustalenie listy kandydatów’ priziez organizacje, jako członków do Komsji Orzekają
cej; 7) Ustalenie terminów’ zebrań Ko
misji Orzekającej, projekt pracy i o- mów inie prac historycznych, z wmio- skami ze stony organilziacji niepodle
głościowych-
Z rozkazu D-cy Okr. Korp. Nr VIII Kierownik Placówki Historycznej
Stanisław’ Klementowski, ppłk.
zlonkiem L O. P. P. (o
O BO W1 ZEK K A ŻD EG O Już pisał J. Renard: nie wystarczy bierze w nim udziału. PLA( 1 I YLKO
być samemu szczęśliwym, trzeba że- KOSZTY- by inni szczęśliwymi nie byli. OTO
PEŁNY SOWIECKI PROGRAM DNIA DZISIEJSZEGO.
Zamyka się teraz starannie wy
brańca nowej społeczności. Nawet w SŁYNNYM WIĘZIENIU CARSKIM ..PIOTRA I PAWŁA" DAWNI WIĘŹ
NIOWIE NIE BYLI TAK DOBRZE STRZEŻENI.
MOGLI MYŚLEĆ CO CHCIELI.
TERAZ I Z TYM KONIEC. PISAĆ NA
TURALNIE TAKŻE NIE WOLNO.
CZŁOWIEK jest tu POBITY na ca
łej linii.
Widzi komisarza, przejeżdżające
go w wielkim ,.Packardzie“ i USUWA policji
Pracuje jak w służbie wojskowej.
W służbie na całe życie i bez celu. U- irzymuje najbardziej podejrzliwy naj Liczniejszą, NAJBARDZIEJ SADY-;
f--- —--- -- -- — . —~~
ABY PILNOWAŁA... JEGO SAME-1 szczęścia. Ale pod sowieckim niebem MUSI BY MASZYNĄ, 1 TO ZAWSZE GO. : naw et z ludzi szczęśliw ych tworzą się ?'
Było i inaczej. Spoczątku byli ta- prawdziw i potępieńcy- Tak się rozwią
______- . i i f . - , > , .
Wiara w przyszłość lepszą?
„ KOMUNIZM TO WIELKIE OSZU- brym tonie. Wszyscy i wszystko na
STYCZNĄ POLICJĘ NA PLANECIE,! KANSTWO, to tylko pretensja do usługach maszyny. CZŁOWIEK TEŻ .Musi obsługiwać maszynę, bo wów
czas sam szybciej zostanie maszyną;
cy, co pozwalali sobie na SZCZEROŚĆ') żą problemy przyszłości, jak będzie nie będzie miał czasu na myśl.
Teraz wszyscy zrozumieli, ŻE NIE '' ’ • ° : ” T ... - -
WOLNO- później? 1 AK JAK I 1 ERAZ. (.DY Najdoskonalsza maszyna nie uwol- ZAWIODĄ PODS1ĘPY 1 OSZUS1- niła i nie uwolni człowieka od trosk.Najdoskonalsza maszyna nie uwol- KTO NIE ROZUMIE — KULA W i WO — POMOŻE JESZCZE KARA-1 ALE TAM JEST GORŻEJ. fam maszy ŁEB. ( ała wielka Rosja Sowiecka ży- BIN MASZYNOWY- na, miażdży i unicestwia człowieka, je z jednej dziesiątej noirmalnego bud-j ALE WSZYSTKIE MASAKRY OD A jak wygląda proletariusz w do-
jmu, u siebie? Żyje pod wiecznymi na- __ ___1: czytaj MOJĄ GAZETĘ, czy
taj moje myśli moje plotki, rozryzaj siłę moich przemówień. A PRZEDE- WSZYSTKIM NIE ZAGŁĘBIAJ SIĘ mor- DALEJ - BYDLAKU . BO CI UTNĄ ŁEB. ( ała wielka Rosja Sowiecka ży- BIN MASZYNOWY-
je z jednej dziesiątej noirmalnego bud-‘ ALU WSZ'JSTIUZ LAA-ALZA Z Z żetu- Oczywilście z wyjątkiem wojska, POTOPU MIAŁY PRZYNAJMNIEJ
. ’ „i i propagandy. OTO CZŁO-1 JAKO PRZYGRYWKĘ UŁATWIA- kazami- SIĘ Z DROGI- Usuwa się z życia. Nie WIEK. JĄCĄ ZNIESIENIE CIERPIEŃ.
_ . OPTYMIZM
Praca i wynagrodzenia t o t a j i t e g o n ie m a.
9 9 Choć nawet najstraszniejsi
Górniku, nie będzie już więcej strajków. Przeciwko sobie nic wystą
pisz: przecież KOPALNIA JEST TWOJA. Już nigdy nie będziesz się skarżył na właściciela. IY NIM JE
STEŚJednak dlaczego INŻYNIER ZARA
B1A 7.000 RUBLI MIESIĘCZNIE, A POSŁUGACZKA 50, GDY TYMCZA
SEM PARA BUTÓW KOSZTUJE 900 RUBLI?
Tak, komunizm, to nie podział bo- gactw’a, ale ponad w’szystko, to podział trosk i cierpień.
dercy też na dnie duszy mają wiarę GŁOWĘ. JAK I Y LU INNY M JUŻ I O w coś lepszego, a przyszłość wildzą na ZROBIONO.
różowo. W SOWIECKIM PAŃSTWIE Ciesz cię, że twoja proletariacka JEST JEDNAK CZARNO 1 DALEJ ojczyzna jest słodka. POSYPANA Z
TAK BĘDZIE. ZEWNĄTRZ SACHARYNĄ. To nic,
W Rosji nawet umysł i radość jest że POD TĄ SACHARYNĄ SĄ NAJ- 1 zmechanizowana. Maszyna jest wt do- WSTRĘTNIEJSZE EKSTREMENTY.
Str 2 „GŁOS* Nr 25
Z wojny domowej w Hiszpanii ZakofiCZCnie lomgO Stojku ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
R Z Y M . . . S t a n i n a ’ o - l a s z a a r i v k u l . N A V A L C A R N E R O . L o r e s - O ®
R 7 A \1 . . . S i a m p a
> i s a n v p r z e z g e n .
n a t a r c i a B Ł D A P E S Z T . S t r a j k , o k u p a c y j m n i k ó w r o z p o c z ę t o z r o b o t n i k a m i p e r -
r i u i n h i s z p a ń s k i e g g ó r n i c y
p e
u i c n n i
d z i a ł ó w
d ó w . P o n a d t o g e n .
l u b W f o c h o m .
k i l k a i n n y c h o d - : a i a c v c h o g ó ł e m w r ó c e n i a n o r m a l n y c h s u
n a d t o g e n . I r a n c o p i s z e
ł n i c t w a , a n i ż a d n e g o u -
t y p o s t r o n i e c z e r w o n y c h w w n i o s ł y p r z e s z ł o 2 0 0 0 z a b i t y c h i r a n n y c h . — C i l ó w m m c e le m a t a k ó w b y ł a d z i e l n i
c a u n i w e r s \ t e c k a . k t ó r a b o m b a r d o -
n o w y i s i l n y p r a w i e d l i w o ś c i l i w i l i p r z y - u n k ó w . P o
e m i n n y c h n a r o - l- r a n c o p o n o w n i c g o n i e p r z y j n n e a n i p c
i n t e r w e n c j i i n i e z a w
k ł a d u z t y m i , k t ó r z y z a m i e r z a j ą
wT g ł ę b i s z y b u w y s z l i d z i ś n a p o w i e r z - p o l i c j i d o t ł u m u , w w y n i k u c z e g o 3 c h n i ę . W i e l u g ó r n i k ó w , z n a j d u j ą c y c h o s o l ) \ p o n i o s ł y ś m i e r ć , w ł a d z e n i e u -
’ I s i ę w s t a n i e z u p e ł n e g o w y c z e r p a n i a k o ń c z y ł y j e s z c z e d o c h o d z e ń , m a j ą - o d w i e z i o n o w p r o s i z k o p a l n i d o s z p i - c y c h n a c e l u s t w i e r d z e n i e k o n i e c z n o -
l y r ó w n i e ż u d z i a ł s a m o l o t x r z ą d o w e . P o z a 3 0 t a n k a m i p o d ą ż a ł a b r y g a d a
P r a g o i e in s
B R U K S E L A . N a s k u t e k , u l e w w o d a d z e s k a z a ! n a k a r ę ś m i e r c i p r z e z p o - z a l a ł a o k o l i c e B r u k s e l i , n i . i n . o g r ó d z a w o d o w e g o |ó - z o o l o g i c z n y w B e r c h e n . — Z w i e r z ę t a
e w a k u o w a n o j u z y p o m o c y s t r a ż y o - Z d je c ie p r z e d s ta w i a a m b a s a d o r a R - P . w B e r l in i e L ip s k i e g o w r o z m o w i e z k a n c le r z e m Hitlerem,
p o d c z a s p r z y ję c ia
c j i k a r a ś m i e r c i z a s z p ie g o s t w o . Z ( i e n u i o d p ł y n ą ł s i a t e k , , C o l o m -
> ■ a - m T T n r . i • • i ' ' i h o “ w d o z ą c d o A b i s y n i i 1 4 0 0 W ł o s z e k
H A M B l L G . L a m a o k r ę t o w a s r o c - u c| a j ą s i ę w n a iz z d z i e ć m i d o z i e m n o m o r s k a S l o m a n w H a m b u r g u s w v c h m ę ż ć w w A f W s c h o d n i e j , p o w z i ę ł a d e c y z j ę w p r o w a d z e n i a p o - ; d z i e z o s t a .n a n a s t a ł e o s i e d l o n e . n o w n i e r e g u l a r n e j k o m u n i k a c j i z M a - 1
l a g ą . W d n l i u 4 m a r c a b r . w \ z H a m b u r g a p i e r w s z \ s i a t e k ..
l a“.
O N o w o u r o d z o n y k s i ą ż ę w w e g i i j e s t p i e r w s z y m m ę s k i m n a s t ę
Z ostatniej chwili
Postaraj sie
•» « J VuTl j/a V/i tłKja-- J aaa iliy.J'll. 1 X1X *» ” i 11
W W a r s z a w i e w D o m u K a t o l i c k i m o d b y ł a s i ę o s t a t n i o u r o c z y s t a a k a d e m i a p c ą t r o n u , k t ó r e g o N o r w e g i a o t r z y m a - żeby wszyscy zapisali
k u c z c i O j c a ś w . z o k a z j i 1 5 - l e c i a k o r o n a c j i . ł a p o 6 0 0 l a t a c h . gazetę na m. MAR'ZEC
5S .. .../
Napisał Raskatow,
L C i ą g d a l s z y ( 6 4
— C z y n ie d o s ię g a t a m ś w i a t ł o r e f l e k to r a ? — w y p y t y w a ł d a l e j K a b a l s k i.
— T o te ż n i e t a k i e g r o ź n e . Ł o d z ią a ie d o j a d a , n a i c h k u l e w y s ta w ia ć s ię s p e c ja l n ie n i e b ę d z ie m y , a . g o n ić n a s n a p e w n o n i e b ę d ą . A t e r a z o s t r o ż n i e , p a n o w ie z b l iż a m y s ię d o m o to r ó w k i
t r e i le k to r e m .
C z o łg a li s ię w o ln o i z n a j w i ę k s z ą u w a g ą n a to , b y n i e w y w o ły w a ć h a ł a s u , a n a w e t s z m e r ó w .
P r z e s z ł o g o d z in ę tiw v a lo p r z e k r a d a n ie s ię , n i m w ^ re s z e d e B ig o o d e z w a ł s ię :
— J e s te ś m y n a m ile js c u . T e r a z n ie m a i i a c o c z e k a ć .
C z te r y c i e n i e o d e r w a ły s ię o d z ie m i.
B ig o p r o w a d z i ł . U d a ło s ię .
Telegram.
N i n a j u ż p o n a d p ó ł t o r a m i e s i ą c a m i e s z k a ł a w P a r y ż u i w ty m c z a s ie o t r z y m a ł a o d m ę ż a j e d y n i e d w a lis ty . P i e r w s z y l is t w y s ła ł w ó w c z a s , g d y u d a ło m u s ię s z c z ę ś liw ie d o tr z e ć d o B e r g e n . D r u g i — g d y u c z e s t n i c z y ł ju ż
w t u r n i e ju w W a l d e n b e r g u .
W t y m o s t a tn i m liś c ie u s p o k a j a ł j ą b y s ię n ie o b a w i a ł a o n ie g o , z a p o w i a d a ł j e d n a k , ż e w ię c e j p i s a ć n ie b ę d z ie , b y n ie z w r a c a ć u w a g i . S p o d z ie w a ł s ię j e d n a k z o b a c z y ć z n i ą n i e z a d łu g o .
T e n l i s t d o s t a ła N i n a n a p o c z ą t k u m a ja , a t u ju ż k o ń c z y ł s ię c z e r w ie c , a o A n to n im n ie b y ło n a j m n ie j s z e j n a w e t w ia d o m o ś c i.
M a r t w i ł a s ię , c h u d ł a , d ł u g i e b e z s e n n e n o c e s p ę d z a ła n a r o z m y ś l a n i a c h o te r n , c o s ię d z i a ł o z B u s z e m .
Z g a z e t d o w ia d y w a ł a s ię , ż e g o s z u k a j ą , ż e w p o s z u k i w a n ia c h t y c h p r a c u j e p o l i c j a f r a n c u s k a , n i e m ie c k a i r o s y j s k a .
D o w ie d z ia ła s ię w r e s z c ie o u c ie c z c e z W a ld e n b e r g u ... T e j n o c y a n i n a m i n u t ę n ie z m r u ż y ł a o k a ... D z ie c k o s p a ł o s p o k o jn ie .
W m i e s z k a n iu , k t ó r e n a l e ż a ło d o j a k i e j ś d r o b n o m i e s z c z a ń s k i e j r o d z i n y n a d s to lik ie m m i ę d z y o k n a m i w i s i a ł d u ż y , d r e w n ia n y k r z y ż , c ic h y p o w i e r n i k r o z p a c z y N in y .
I te j n o c y k l ę c z a ła p r z y s t o l ik u z z a ł a m a n e m i r ę k o m a , s z e p c ą c s ło w a m o d litw y .
— B o ż e , w ie m , ż e m o ja m o d l i tw a j e s t g r z e s z n a . B ł a g a m C ię j e d n a k B o ż e o lito ś ć . W s z a k n a k r z y ż u d a r o
w a łe ś w in y r o z b ó jn ik o w i, — d a r u j w i
n y i je m u ... U c z y ń to ... J e ś li n ie u c z y n is z te g o d la i f ’,'0 , u c z y ń t o B o ż e d la m n ie . W s z a k c a le s w e ż y c ie p o ś w ię c iła m , b y s p r o w a d z ić g o n a d e b r ą d r o g ę . U c z y ń to ... B o ż e W s z e c h m o c n y ..
P r z y te j m o d l it w ie z a s t a ł j ą r a n e k . N a z a j u t r z g a z e ty p o d a ł y w ia d o m o ś c i, ż e B u s z e z e s ta l u ję ty .
N i n a n ie u r o n ił a a n i j e d n e j łz y . Z g o r ą c ą w i a r ą , j a k a n ic o p u s z c z a ł a je j, m o d l i ła < ię z n ó w p r z e z c a łą n o c .
W c ią g u d w u d a l s z y c h d n i n ie b y ło ż a d n y c h w ia d o m o ś c i, a ż w r e s z c ie w ie c z o r n e d z i e n n ik i o g ło s iły , ż e B u s z e z b ie g ł z r ą k p o l i c j i n ie m ie c k ie j.
Z b ie g ł! O to w s z y s tk o c o N in a d o w i e d z i a ł a s ię o m ę ż u .
A le i to w y s ta r c z y ło , b y w s e r c u je j w z n ie c ić p r o m i e ń n a d z ie i.
W r a c a ła w ła ś n ie d o d o m u z z a k u p i o n y m i g a z e t a m i z k t ó r y c h w y ł a w i a ł a p o ż ą d l i w e w ia d o m o ś c i o B u s z e m .
N a s z e r o k ic h , z a l a n y c h ś w ia t ł e m c h o d n i k a c h P a r y ż a , n a je g o w s p a n i a ły c h b u l w a r a c h p r z e l e w a ł s ię t łu m . — N ie k o ń c z ą c e s ię l u d z k i e m r o w ie s u n ę ło w j e d n ą i d r u g ą s t r o n ę . T a k a w ł a ś n i e f a l a p o r w a ł a N in ę . S z ła , n ie z d a j ą c s o b ie z u p e łn ie s p r a w y z te g o , g d z ie
n ie s ie ją tłu m . S z ła p o d n i e c o n a i p e ł n a n a d z i e i, ż e c z e k a j ą c o ś n ie z w y k łe g o . T w a r z je j m i a ł a t a k d z iw n y w y r a z . ż e n i e k tó r z y p r z e c h o d n ie o g l ą d a l i s ię z a n ią . F a l a p o r y w a ł a j ą i n i o s ł a d a l e j i d a le j. D z ie ń b y ł ś w ią t e c z n y . W i e d z i a ł a , ż e d z ie c k o z o s ta ło p o d o p i e k ą n i a n i , w ię c n i e s p ie s z y ło s ię j e j z p o w r o te m d o d o m u .
O d r a n a c o ś je j s z e p ta ło , ż e w ła ś n ie d z iś i w ł a ś n i e w t a k im t ł u m i e u l i c z n y m s p o tk a m ę ż a .
— T a k , tu , i d z iś ! — p o w t a r z a ła z u p o r e m , p a t r z ą c p r z e d s ie b ie i w y p a
t r u j ą c w t ł u m i e p r z e c h o d n ió w u k o c h a n e j tw a r z y .
S z ła j u ż z e d w ie g o d z in y . Z a c z e p ia ł ją j a k i ś lo w e la s , a l e w k r ó tc e d a ł je j s p o k ó j, z n a l a z łs z y w id o c z n ie w t łu m ie c ie k a w s z y o b j e k t . K to ś z a p y t a ł j ą o c o ś , a le n a w e t n ie o d p o w i e d z i a ła .
\ 'a j a k im ś n a r o ż n i k u n a g l e z a k o - I ło w a ło je j w g ło w ie . C h w y c ił a s ię k io -
’ s k u z g a z e t a m i . Z b la d ła . U s ta s z e p t a ły j a k ie ś n i e z r o z u m ia ł e w y r a z y . — S e r c e c h c ia ło N v y s k O 'C z y ć z p i e r s i .
W p r o s t d o n ie j, p r z e z t łu m p r z e c i
s k a ł s ię m ę ż c z y z n a . P r z e w y ż s z a ł w s z y s t k i c h o g ło w ę . N in a p o z n a ła g o o d r a z u , m im o , ż e m ia ł n a g ło w ie p e r u k ę z j a s n y c h w ło s ó w , a n a t w a r z y p r z y k le jo n o w ą s y i b r o d ę .
P r z e c i s k a ł s ię p r z e z t ł u m , n ie s p u s z c z a ją c z N in y o c z u .
G d y z b liż y ł s ię d o n ie j b e z s ło w a , a le z s z c z ę ś c ie m n i e w y m o w n y m w o - c z a c łi, g d y u n i ó s ł k u u s t o m je j d ło ń , N in a p a t r z y ł a n a ń . N ie m i a ł a j e d n a k s iły b y s ię o d e z w a ć . O n r ó w n ie ż p r z y lg n ą ł u s t a m i d o je j w a r g , n ic n ie m ó w ią c .
W m i lc z e n i u , w p a t r z e n i w s ie b ie i p r z y t u l e n i j e c h a l i p o c h w i li d o d o m u t a k s ó w k ą .
*
D la B u s z e g o n a s tą p i ły t e r a z d n i o d p o c z y n k u . Ż y ł z N in ą c ic h o i s p ó jn ie , z a g u b io n y i n i e z n a n y w ś r ó d m ilio n ó w m ie s z k a ń c ó w’ P a r y ż a . Z n a k o m i c i e u - c h a r a k t e r y z o w a n y c z u ł s ię n a j z u p e ł
n ie j b e z p ie c z n ie . I
W i e d z ia ł w p r a w d z ie , ż e p o l i c j a n i e p r z e s ta j e g o p o s z u k iw a ć , a l e w ie d z ia ł r ó w n ie ż , ż e n a j m n i e j s p o d z i e w a n o s ię te g o , ż e z n a jd u j e s ię w ł a ś n ie w P a r y ż u i m i e s z k a n a w e t b a r d z o b l i s k o s z ^ - f o w s tw a p o lic ji.
, ( C ią g d a ls z y n a s tą p i) . a '
N r. 2 5
Rumunia przed 20 laty
G L O S S ir . 3
Szego domagają się rolnicy
LUDENDORF ZAŻĄDAŁ ANEKSU KONSTANCY I ZABORU CAŁEJ
RUMUNII.
g l y b y w ie lk ie m a s \ w o j s k a p r z e r z u c ić n a z a c h ó d , ( o p r a w d a d la N ie m ie c i A u s tr i i u j a w n i ł s i ę n o w y k ło p o t i to
P r e z e s i K o le k R o ln ic z y c h , p o w . w ą b r z e s k i e g o u c h w a li l i je d n o g ło ś n ie
R u m u n ii o k r e s e m s z c z e g ó ln ie k a t a s t r o f a l n y m . P o ł o ż e n i e te g o p a ń s t w a p o k l ę s c e w ’ S i e d m i o g r o d z i e i D o b r u d ż y ,
b y ł o l a t a l n e , u p a d e k c a r a t u i w y b u c h R u m u n i a r a z e m —
b o ls z e w iz m u s p r a w i ł y , z e R u m u n ia , r a c h a u s tr i a c k o - w ę g i e r s k i e j i n ie m ie p o b i t a p r z e z p a ń s tw a c e n tr a l n e u j r z ą - ,c k i e j a r m i i ż y c z o n o s o b ie s z y b k i e g o ła s ię z u p e ł n i e o d o s o b n io n ą i c a ł y k r a j
o g a r n ę ła g ł ę b o k a d e p r e s i a .
N a to m ia s t s y t u a c j a p a ń s tw ’ c e n t r a l n y c h b y ł a p o z o r n i e k o r z y s t n a . W o j n a z R o s ją b y ł a z a k o ń c z o n a , a g d y b y R u - m u n i a o d p a d ł a , c a ły f r o n t w s c h o d n i b y ł b y w o l n y i p a ń s tw a c e n t r a l n e m o .
d o w a lk i p o s tr o n ie K o a lic ji.
P o n i e w a ż A m e r y k a m o g ła n a p l a c u b o ju z a w a ż y ć w ię c e j, n iż R o s ja i
w g łó w n y c h k wra t e
1 ) u d z i e l e n i e d o s t ę p n y c h d l a o s a d n ik ó w w r o k u b i e ż ą c y m k r e d y tó w s i e w n y c h ,
2 ) o w s t r z y m a n i e d o ż n iw ’ e g z e k u c j i r a t f u n d .o b r . R . R ., r a t z r e s z t y c e n y k u p n a
r a t z r e s z t v
REZOLUCJA.
Z e b r a n i e p r e z e s ó w , j e d n o g ł o ś n i e u c h w a ł a z w r ó c ić s ię d o P a n a M in is tr a R o l n i c tw a i R e f o rm R o ln y c h p r z e z P a n a W o j e w o d ę P o m o r s k i e g o z n a s tę p u j ą c ą p r o ś b ą :
Z u w a g i n a s iln e m r o z y i w ia tr y , o - r a z b r a k ś n ie g u k t ó r e to o k o lic z n o ś c i
। s p o w o d o w m ly o g r o m n e s t r a t y w o z i
m in a c h w n a s z y m p o w ie c ie , o r a z z u - 'w a g i n a z m a r z n ię c i e z ie m ia k ó w w k o p e a c h , b r u k w i i b u r a k ó w , s k u t k i e m c z e g o r o l n i c y n ie b ę d ą m ie li o d p o w ie d n ic h ilo ś c i p a s z y d la i n w e n t a r z y k t ó r a I to k l ę s k a w p o ł ą c z e n i u z z e s z ło r o c z n ą k l ę s k ą h u r a g a n u i n i e u r o d z a j u w s k u te k p o j a w ie n i a s ię r d z y s ta n o w i p r a w d z iw ą k a t a s t r o f ę z w r ó c ić s ię d o P a n a i M in is tr a R o l n i c tw a i R e f o r m R o ln y c h p r z e z P a n a W o j e w o d ę P o m o r s k ie g o o J p o r a to w’a n 'ie z a g r o ż o n y c h w a r s ia tó w
r o l n y c h p r z e z :
o s a d
k u p n a z n o w e j
O u s t a l e n i e n o r m z u w a g i n a p o n ie s io n e s t r a t y w p o d a t k u d o c h o d o w y m d l a p o w i a t u w ą b r z e s k i e g o n iż s z y c h o 5 0 o d la t p o p r z e d n i c h , 4-) w s t r z y m a n ie p r z y m u s o w e g o ś c i ą g a n i a n a le ż n o ś c i Z i e m s t w a K r e d y t o w e g o ( L a n d s c h a f t y ) o r a z p r z e p r o w a d z e n i e r e w i z j i o d s e t e k i d o d a t k ó w n a a d m i n is t r a c j e k t ó r e o - b e c n i e ś c ią g a P o z n a ń s k i e Z ie m - s iw o K r e d y t o w e w P o z n a n i u , 5 ) w a l n e Z g r o m a d z e n i e d o m a g a s ię s t a n o w c z o w p r o w a d z e n i a z a k a z u w y w o z u o t r ą b , g d y ż c e n a o t r ą b d o
z u w a g i n a p o - p o d a t k u d o c h o - z a w a r c i a p o k o j u z R u m u n ią . S p r a w ę
u t r u d n ia ł t y l k o I .u d e n d o r f . ż ą d a j ą c w s w e j z a c h ła n n o ś c i a n e k s ii K o n s ta n c y , j a k o n i e m i e c k i e j b a z y ' m o r s k i e j n a M o r z u C z a r n y m i c h c i a l g w a lte m o k u p o - ! w a ć ( z a ją ć ) R u m u n i ę i to c a la n a p r z e | c ią g 5 - c iu la t.
Warunki Ludendorfa
P i e r w s z a r o z m o w a w s p r a w i e p o k o ! s ię tz k r ó le m r u m u ń s k im F e r d y n a n d e m -
W s p o m ie ć w a r t o .ż e w te j k w e s i ii I N i e m c y i A u s tr i a n i e b y ły ’ z g o d n e z e ! s o b ą . W B e r l i n ie ż ą d a n o d e t r o n i z a c ji k r ó l a F e r d y n a n d a i c a ł e j d y n a s t ii , z a ś . c e s a r z A u s t r ia c k i i m in - C z e r n in z r ó ż n y c h w z g lę d ó w c h c i e l i , a b y - k r ó l F e r - , d y n a n t z a c h o w a ł s w ó j tr o n . A u s t r i a i j u ż p r z e d ty m d o n i o s ła p o u f n i e k r ó l o w i R u m u n ii, ż e m o ż e lic z y ć n a p o k ó j h o n o r o w y , j e ż l i w e j d z i e w u k ł a d y .
królem Rumunii
I w a ć n a t r o n i e , j e ż e l i b e z z w ło k i p o d
! u s t a l o n y m i p r z e z A u s t r i ę w a r u n k a m i z a w r z e p o k ó j .
W p r z e c i w n y m r a z ie — g r o z ił C z e r i n i n -
r e m u r o z m ó w c a p r z y p o m i n a ł , ż e R u - y n : :o t.,:., n k O A n O 1v n c - c ł n ,..,’. i • i , , । • , । _— tr, I • - . i* - .- .i • : j ^ u ie s ic n i a o o e o n e g o s y s t e m u a k c ji le w a h a ń a lv c h c e n s t a n o w i ą n ie m o -
- - - -- - - -- - - , - - - -- - - -- । v /.y s z .k z .v iu a K o m m o w . o r a z u m o ż liw ię
2 i n !u s a m o r z ą d o m g m in n y m a n g a ż o w a -
j u o d b y ł a s i ę m i ę d z y r u m u ń s k i m p r e m i e r e m A v a r e s e m , n ie m . s e k r e t a r z e m s t a n u K iih lm a n e m i a u s tr i a c k o - w ę g i e r
s k im m i n i s t r e m s p r a w z a g r a n i c z . h r . C z e r n i n e m d n i a 2 4 l u t e g o 1 9 1 7 r o k u w z a m k u B u f te a . G d y A v a r e c u u s ły s z a ł w a r u n k i L u d e n d o r f a , o ś w i a d c z y ł , ż e n a t a k i c h w a r u n k a c h w o g ó le p e t r a k t o w a ć n i e b ę d z i e . R o z m o w a n i e d a l a w ię c ż a d n y c h r e z u lt a tó w , s t a n ę ł o j e d y n i e n a ty m , ż e lir . C z e r n in s p o t k a
Spotkanie się z
O s t a te c z n e s p o t k a n i e s ię k r ó l a r u m u ń s k i e g o z h r . C z e r n i n e m o d b y ł o s ię
dnia 27 l u t e g o 1 9 1 7 r . w w a g o n i e s a l o n o w y m p o z a f r o n t e m , j u ż p o s t r o n i e r u m u ń s k i e j. S p o t k a n i e to b y ł o o t y l e o s o b liw e , ż e a n i k r ó l a n i m in . C z e r n in
m o r s c y n ie m a j ą c z e m k a r m ić i n w e n ta r z -
Rezolucje ogólne
1 ) Z j a z d p r e z e s ó w. s tw i e r d z a k o n ie m i k r a d z i e ż a m i , n a w e t r a b u n k a m i n a c z n o ś ć d a l s z e j w y d a t n e j o b n iż k i k o - t e r e n i e w s i i k o n i e c z n o ś c i ą p o s i a d a
1 ) Z j a z d p r e z e s ó w
s z tó w l e g a l i z a c j i w a g u ż y w a n y c h w r o l n i c t w i e , o r a z p r z e d ł u ż e n i e o k r e s u
n ia p r z e z r o ln ik ó w ’ b r o n i p a l n e j d l a w ł a s n e j o b r o n y , Z ja z d p r e z e s ó w ’ w y - r a ż a p o s t u l a t z n i e s i e n i a d l a d r o b n y c h r o ln ik ó w’ o p l a i z w i ą z a n y c h z u z y s k a n ie m p r a w a n a b y c i a i u ż y w a n i a b r o - 2 ) Z j a z d z w r a c a s ię z p r o ś b ą o s p o
w o d o w a n i e o b n iż k i w y g ó r o w a n y c h o p ł a t z a d o z ó r k o tłó w p a r o w y c h , n i e
w s p ó ł m i e r n y c h d o o b e c n y c h m o ż liw o ś c i r o l n i c t w a .
. . i . . • i z i i 5 ) W o b e c w y g ó r o w a n y c h s t a w e k
^ ’ j k o m i n a r s k i c h Z ja z d w y r a ż a p o s t u l a t ż e a lb o w ie m z d a n i e m " o s a d n i ^ V t t ^ g . z - - - — -- । - -- -- - - - - -- -- -- - . p w v s ic i n u o o e c n e g o 1 ’ " 1 '
utie c n c i a i r o z jp o c z ą c r o z m o w y . W k o n m u n i a n ie p o s ia d a j u z ż a d n e j a m u n i- 1 e z v s z c z c n ja k o m in ó w
... : ł "J ' c j i , a p r z e w a g ą m illita r n a p a ń s t w c e n t i , ,.ia s u n l o r t ą ( io n i g n u m i v m a a g a ż o w a
• . . . . .. , 'r a l . n y c h j e s t lak o c z y w is t a , iz w c t ą g u lia k ()1 „ i,n a l-z v j „ s la h m i a z n im i |a r v - iz j e g o „ w i e l k o d u s z n y c e s a r z p o s ł a - 1 6 - c i u ty g o d n i R u m u n i a m o ż e b y e z u - ! v L .m iin ia r s k 'ie j n a n o d s i a w i c o b o p ó l- n x > w ił n m n o z d r a d y R u n iu n n i o k a z a ć I p e ł n i e p o k o n a n ą . n e g o p o r o z u m i e n ia .
Jej l a s k ę i u w iz g lę d m ic i k r ó l a z a c h o - 4 1 W z w i a j. . . „ 1 ; ™ , . ^ ™ .
c u p o k i l k u m i n u t a c h m i l c z e n ia u s t ą p i ł C z e r n in i z a k o m u n i k o w a ł k r ó l o w i
Przyjęcie złych warunków
K r ó l F e r d y n a n d p r z e d s t a w i o n e m u - p a ń s t w c e n t r a l n y c h u w o ln i! te ż R u - , w a r u n k i p o k o j o w e o k r e ś l i ł j a k o b a r - i n u n i ę z o p r e s j i i p r z e k r e ś l ił p o k ó j w d z o c i ę ż k i e i w y t o c z y ł a r g u m e n t y ’, w y . B u k a r e s z c i e , k tó r y ’ m . i. m ó g łb y b y l k a z u j ą c e n i e m o ż l i w o ś ć ic h p r z y j ę c i a p o z b a w ić R u m u n i ę je j w ła s n e g o d o - i o ś w i a d c z y ł w k o ń c u n i e „ m o ż e m y 44, s t ę p i ł d o m o r z a .
N a to C z e r n in d a l k r ó l o w i 4 8 g o d z in
d o n a m y s ł u , p o k t ó r y c h p a d n i e p i e r w - - B — s z y s t r z a ł a r m a tn i - K r ó l p z y j ą ł j e d n a k
w t e r m i n i e w a r u n k i a u s tr i a c k i e i z a - m i a n o w a ł s k ł o n n e d o u s t ę p s t w m i n i
s t e r s t w o M a r g g h i l o m a n a , z k t ó r y m w k r ó t c e A u s t r i a i N ie m c y ’ z a w a r ły p o
k ó j w B u k a r e s z c ie - Do 10 marca
5 ) W a ln e Z g r o m a d z e a iie P a ń s t w o -
n ie c z n o ś ć u s ta le n iia s t a ły c h c e n n a z b o
ż n o ś c r e g u la r n e j g o s p o d a r k i . R o ln ic y b o w ie m p o d n a c i s k i e m w i e r z y c ie l i m u s z a s p r z e d a w a ć z b o ż e z a r a z p o ż n i
w a c h p r z y n a j n i ż s z y c h c e n a c h a n a p r z e d n ó w k u p r z y w y s o k i c h c e n a c h
A le j u ż k i l k a m i e s i ę c y p ó ź n ie j z a ła m a ł s i ę f r o n t B u ł g a r s k i , a w r o k u
1918 r u n ą ł n a z a c h o d z i e f r o n t n i e m i e c k i. E u r o p a z o s t a ł a u r a t o w a n a . U p a d e k
przyjmują jeszcze pp. listonosze przedpłatę r<a gazetę---—
S .s r y s s n c to im c r s lc i O il s lr o n y w s c h o d n ie m 2 u b r z e g ó w * V 5 9 sty
Klszmet - tak chce Allah!
Ostatni dzień panowania krwawego Abdula Hamida
W o s ta tn ic h m ię d z y n a r o d o w y c h d e b a ta c h z a w is ł n a d a e r o p a g ie m g e n e w s k im c ie ń p ó łk s ię ż y c a , w y w o ła n y n ie z a ła tw io n y m je s z c z e z a ta r g ie m o n a le ż ą c y d a w n ie j d o 1 n r c ji a d z iś w c ie lo n y w g r a n ic e p a ń s tw a s y r y js k ie g o , w w ię k sz o ś c i p r z e z T u rk ó w z a m ie s z k a ły o k r ę g A le k s a n d r e tty .
P o lity c z n e z n a c z e n ie te g o k o n f lik tu z n a la z ło n a ła m a c h p r a s y p o ls k ie j s z e r o k ie o m ó w ie n ie . M ło d a T u r c ja , r e p r e z e n tu je w ś ró d n a r o d ó w ś w ia ta in n ą s iłą , n iż d a w n e z m u r s z a łe o d p o d s ta w p a ń s tw o O s m a n ó w , lu n a je s t w a g a r a tu n k o w a i s tą d w y p ły w a te ż o g ó ln y n ie p o k ó j, ja k i w y w o ła ła s p r a w a A le k s a n d r e tty . P o z o s ta w ia ją c k w e s tię tę je j d a ls z e m u b ie g o w i, c o f n ie m y s ię w d z is ie j
s z y m a r ty k u le k ilk a la t w s te c z , d o te j p r z e ło m o w e j c h w ili, w k tó r e j w ś ró d w a lk w e w n ę tr z n y c h .ro d z iła s ię n o w a T u r c ja , k tó r e j o b e c n y je j w ó d z K e m a l P a s z a n a d a ć m ia ł n o w e o r g a n iz a c y jn e f o r m y i u c z y n ić z n ie j e le m e n t k o n s tr u k ty w n e j s iły w s y s te m a c ie m ię d z y n a ro d o w y m.
R o k 1 9 0 9 . P a ń s tw o tu r e c k ie , n a c z e le
k tó r e g o s to i n a jk r w a w s z y ty r a n , ja k ie g o z n a ją d z ie je n o w o ż y tn e , A b d u ll H a m id , w s tr z ą s a n a je s t g o r ą c z k ą r e w o lu c y jn ą . J e s z c z e z d a je s ię , ż e d a w n y p o r z ą d e k rz e c z y z w y c ię ż y . W d n iu 1 5 k w ie tn ia 1 9 0 9 r o k u w y b u c h a w I s ta m b u le k o n tr r e w o lu c ja , w z n ie c o n a p rz e z e le m e n ty z a c h o w a w c z e , w ie r n ° Is la m o w i i je g o n a jw y ż s z e m u p r z e d s ta w ic ie lo w i, s k ie r o w a n a p r z e c iw k o m ło d o - tu r k o m . k tó r y c h a r m ie p o o p a n o w a n iu S a lo n ik m a s z e r u ją n a I s ta m b u ł. P r z e d p a r la m e n te m z ja w ia s ię g r u p a o fic e ró w , k tó r e j p r z e w o d z ą d u c h o w n i i m a n if e s ta c y jn ie s trz e la w p o w ie tr z e . M in is tro w ie p o d a ją s ię d o d y m is ji, a p a r la m e n t p r z y r z e k a o d tą d k ie r o w a ć s ię w s w y c h u c h w a ła c h z a s a d a m i K o r a n u . C h w ilo w y tr y u m f , k tó r y p r z e d łu ż y ł a g o n ię s u łta n a tu o d n i 1 2 .
J u ż 2 5 a r m ia m a r s z a łk a p o ln e g o M a h - in u d a S z e f k e t P a s z y s ta n ę ła p o d I s ta m b u łe m . w’ d w a d n i p ó ź n ie j z g ro m a d z e n ie n a r o d o w e , z e b ra n e n a je d n y m z p r z e d m ie ść , p o d o s ło n ą a r m ii p o w s ta ń c z e j u c h w a liło d e tr o n iz a c ję A b d u lla H a m id a .
W ty m s a m y m d n iu , b y ło to w p ią te k ,
s u łta n , ja k z w y k le , c e le b r o w a ł w m e c z e c ie - J la m id ie " z c a ły m p r z e p y c h e m d w o r s k im
„ s e la m lik . u r o c z y s te n a b o ż e ń s tw o p ią tk o w e . O d p a ła c u s u lia n s k ie g o d o m e c z e tu c ią g n ą ł s ię d łu g i s z e re g w s p a n ia le u m u n d u r o w a n y c h ż o łn ie r z y , z b a g n e te m n a b r o n i, s trz e g ą c y c h d ro g i, k tó r ą o d je ż d ż a ć m ia ł o r s z a k s u ł a ń - s k i. W p o w o z ie s u lta ń s k im n a p rz e c iw s w e g o w ła d c y z a ją ł m ie jsc e w ie lk i w e z y r T e w - fik P a s z a . W s z y s tk o o d b y w a ło s ię , ja k w c z a s ie n a jg łę b s z e g o p o k o ju . S ą d z ą c z p r z e p y c h u d w o r s k ie g o i s p o k o ju , ja k i z a c h o w y w a li n a jw y ż s i d o s to jn ic y d w o r u , n ik t b \ n ie p r z y p u s z c z a ł, ż e b y ło to o s ta tn ie n a b o ż e ń s tw o c e le b r o w a n e p r z e z s u łta n a .
W d n iu 2 4 K w ie tn ia p a r tia s u łta n a b y ła o s ta te c z n ie p r z e g r a n a . A r m ia m lo d o tu r k ó w o b s a d z iła m ia s to . N a u lic a c h to c z v lv s ię je s z c z e o s ta tn ie w a lk i. B o h a te r s k o , z a Is la m , z a w ie lk o ś ć d a w n e j lu r c ji g in ę li n a jm ło d s i w y z n a w c y p ro ro k a , u c z n io w ie s z k o ły te o lo g ic z n e j, k r w ią p ie c z ę tu ją c p r a w d y ■w p a ja n e im o d w c z e s n e g o d z ie c iń s tw a .
W p a ła c u s u łta n a z a m ie s z a n ie . E u n u c h o w ie , s łu ż b a , u rz ę d n ic y d w o r s c y , w s z y s tk o to s ię g d z ie ś z a p o d z ia ło . W y s o c y d o s to jn ic y d w o r s c y o c z e k u ją w w ię z ie n iu d a ls z y c h k o le i. K o b ie ty z h a r e m u s u łta ń s k ie g o w y w ie z io n o d o p a ła c u w J o p C a r u , g d z ie p o s k o ń c z o n e j r e w o lu c ji o d b io r ą je ro d z ic e . I lic a m i U e r a s n u je s ię b e z p a ń s k i o r s z a k 8 0 0 n a j
b liż s z y c h s łu g s u łta n a . W o lb r z y m im o p u s z
c z o n y m p o ła c u s u łta n w o to c z e n iu n a jb liż s z y c h c z e k a s p e łn ie n ia s ię lo s ó w . J e d n e m u z s e k re ta r z y s a f ia n , w te j c h w ili jw n lo b n y d o b e z b r o n n e g o s ta rc a , n iż d o n ie d a w n o ])o tę ż - n e g o w ła d c y , p o d o b n y , p r z y w o ła ć k a ż ę s w e g o n a jm ło d s z e g o s y n a A b d u lla R a h m a n a . N a tw a rz y s u łta n a m a lu je s ię o s ta tn ie p o s ta n o w ie n ie . la k je s t, r a z e m z s y n e m u m rz e z a Is la m . D n ia 2 ? k w ie tn ia s e k r e ta r z o s o b i
s ty s u lta n a z g ła s z a p r z y b y c ie d e le g a c ji z ło ż o n e j z tr z e c h o s ó b .
„ C z e g ó ż o n i c h c ą o d e m n ie ? “ — g rz m i s u łta n . P o w ie d z im , ż e p ie r w s z e m u , k tó r y o d w a ż y s ię p r z e s tą p ić p ró g , s trz e lę w łe b " . S e k r e ta rz o s tr z e g a d e le g a tó w , p r z y w ó d c a d e le g a c ji, g e n . E s s a d P a s z a o d p a r ł je d n a k c h ło d n o : ..P o w ie d z s u łta n o w i, ż e i m y m a m y b r o ń “ .
G d y w e s z li, w s ta ł s z y b k o i p o d s z e d ł k u n im , p y ta ją c g r o ź n ie : „ C z e g o c h c e c ie ? " De
le g a c i s c h y la ją g ło w y . „ P r z y b y w a m y w im ie n iu n a r o d u , k tó r y u c h w a lił z ło ż e n ie z tr o n u w a s z e j w y s o k o ś c i. Z g r o m a d z e n ie n a r o d o w e g w a r a n tu je je j p e łn e bezpieczeń
s tw o ż y c ia , ja k i w s z y s tk ic h c z ło n k o m r o d z in y " . G r o ż ą c y je s z c z e ])rz e d c h w ilą s u ł
ta n p o d d a je s ię p o k o r n ie w o li d z ie jó w . „ J e s te m n ie w in n y — m ó w i. C ó ż m a m ro b ić ! K isz m e t, A lla h ta k c h c e !"
T a k s ię s k o ń c z y ło p a n o w a n ie najokrut
n ie js z e g o ty r a n a B lis k ie g o W s c h o d u . Tak się
k o ń c z y w ię k s z o ś ć ty r a n ij. K is z m e t!
![Głos Pomorza i Ziemi Warszawskiej : dawniej "Głos Wąbrzeski" : pismo społeczne, gospodarcze, oświatowe i polityczne dla wszystkich stanów 1937.03.20, R. 19[!], nr 33]()