Małgorzata Kudosz
Scenariusz lekcji: Wspomnienia Hircjusza - Brytania
.1. Cele lekcji
a) Wiadomości (cel dydaktyczny): uczeń wie, jak należy tworzyć i odmieniać Indicativus perfecti passivi;
b) Umiejętności (cel kształcący): uczeń umie odmieniać czasownik w trybie oznajmującym czasu przeszłego; umie rozpoznać podane formy, a także zamienić z czasu praesens na perfectum i vice versa;
c) Cel wychowawczy: uczeń na podstawie czytanego tekstu dostrzeże, jak ważna jest przeszłość; uczeń dostrzega, iż Repetitio est mater studiorum;
2. Typ lekcji
Lekcja ćwiczeniowo-tłumaczeniowa; lekcja kładzie główny nacisk na utrwalenie poznanego już wcześniej materiału;
3. Metoda i forma pracy
bezpośrednie: powitanie i pożegnanie uczniów po łacinie, zapisanie numeru i tematu lekcji na tablicy;
pośrednie: tłumaczenie tekstu oraz wykonywanie ćwiczeń;
4. Środki dydaktyczne
Wojciech Mohort-Kopaczyński, Teodozja Wikarjakówna, Disce Latine, PWN, Warszawa- Poznań 1999.
5. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
► Czynności wstępne (2min.): Witam uczniów po łacinie: Salvete! Sedete! Sprawdzam listę obecności, zapisuję numer (który podają mi uczniowie po łacinie) i temat lekcji na tablicy.
► Sprawdzenie pracy domowej (5 min.): Pracą domową była odmiana czasowników:
amare, videre, vincere, venire w Ind. Perf. Act.
b) Faza realizacyjna
► Wprowadzenie nowego materiału ( 15min. min.):
Tłumaczymy tekst Brytania z podręcznika Disce Latine. Pytam o formy gramatyczne w celu utrwalenia poznanych wiadomości.
Tekst, str. 97:
Iulia: - Pueri milites esse in animo habent, avuncule.
Heri in amphitheatro fuerunt.
Pugnas viserunt.
Marcus: - Noli nos deridere, Iulia!
Iulia: - Nonne fuistis?
Septimus: - Bis tantum fuimus.
Marcus: - Tu, Iulia, numquam viros comprehendes!
Hirtius: - Nolite litigare,
Si aliquid de bello Gallico cognoscere desideratis.
Septimus: - Iulia dixit te in Asia stipendia merere.
Hirtius: - Nunc. Ante sub Caesare in Gallia stipendia merui.
Marcus: - Hercle! Tu re vera in Gallia fuisti?
Hirtius: - Fui.
Septimus: - Nonne legio tua in Britannia pugnavit?
Hirtius: - Pugnavit, certe.
Marcus: - Et virtutem Brtannorum non laudabis?
Hirtius: - Minime!
Postquam copiae nostrae prope litus insulae fuerunt, Britanni terga dederunt
Et silvas petiverunt.
Marcus: - Britannos tamen vincere non potuistis…
Hirtius: - Pugnavimus post, sed…
Potius de Alesia vobis narrabo!
► Ćwiczenie sprawności i nawyków (18 min.):
Krok I:
Ćw. 2/100 na tablicy – wykonują wezwani uczniowie. Celem ćwiczenia jest sprawdzenie, na ile klasa przyswoiła sobie odmianę Ind. Perf. Act. a także sprawdzenie, jak radzą sobie z tłumaczeniem. Zamień na perfectum:
1. Marcus et Iulia in theatro sunt et et fabulam spectant.
2. Comoedi apparent.
3. Cerberulus calceos manducat.
4. Grattius Archiam accusat, at Cicero eum adiuvat.
5. Contenti sumus, quod poetam liberates, iudices.
6. Avunculus simiolum Iuliae dat.
7. Servus pocula implere non potest, quod amphora vacua est.
Zamień na czas teraźniejszy i przetłumacz:
1. Iulia parasitum laudavit.
2. Marcus Iuliam in amphiteatrum invitare non potuit.
3. Septimus: “ Iulia, cur in amphiteatro non fuisti? Magnificum spectaculum non visisti.
Gladiatores optimi pugnaverunt.”
4. Iulia: “Cruorem spectare non desideravi”.
c) Faza podsumowująca
► Podsumowanie i utrwalenie nowego materiału (2min.): Pytam uczniów, czy wszystko jasne? Proszę jednego z uczniów o podanie, jak tworzymy czas perfectum i jakie końcówki dodajemy podczas odmiany. Pytam, czy są jakieś wątpliwości, wszelkie
wyjaśniam.
► Zadanie i objaśnienie pracy domowej ( 2min.): Jako pracę domową uczniowie mają za zadanie ćw. 3/101
► Pożegnanie (1 min.): Żegnam uczniów po łacinie: Valete carissimi discipuli et carissimae discipulae!
6. Bibliografia
Wojciech Mohort-Kopaczyński, Teodozja Wikarjakówna, Disce Latine, PWN, Warszawa- Poznań 1999.
Zadanie domowe Ćwiczenie 3/101:
Zamień na czas teraźniejszy i przetłumacz:
4. Iulia parasitum laudavit.
5. Marcus Iuliam in amphiteatrum invitare non potuit.
6. Septimus: “ Iulia, cur in amphiteatro non fuisti? Magnificum spectaculum non visisti.
Gladiatores optimi pugnaverunt.”
4. Iulia: “Cruorem spectare non desideravi”.
