Universala Organo por Inl-
Ofkkoia inicrnacia orgono ac ..Inlcrnoclo kolollha*’ <iho>,
ac ..Mondjnnularo Holollko*' <noka>.
Nummero 3, 1924 | Graz, Aŭatrio Marto
mondaj inlercsoj halolikaj
ae ..Iniernocio kaioliko Csperonio Olicejo” <
imco>
koj
oe . Olanho kruco** (iniernocio misio hoteiihoi
IV. Kolekto N° 1
La tria milo . . .1
Jen la celo de la 4* kolekto: 3 m ilo j da a b o n in to j!
Eble vi miras, miregas! Tiom modesta!
Tiom malinulte da abonintoj, dum oni ofte parolas pri dekmiloj da katolikaj samideanoj! — Kie ili trovigas? Kie estas la entuziasma fajro, kiu videbligas dum paroiadoj kaj kunvenojl- Jes, kie . . .?
Ni ne pritraktu longe la kaŭzojn! . . . Ili estas dolorigaj! Ni konstatu nur la faktojn kaj . . . prenu sur nin la konsekvencojn!
F a k to estas, ke multaj samideanoj plej ofereme subtenas la movadon kaj gazeton, kaj eĉ ne lacigas per malfacila iaboro gajni novajn amikojn! A! ili ni dankas e! tuta koro!
Dio benu ilian agadon!
F a kto estas malfeliĉe, ke granda nombro de aliaj samideanoj pro malzorgo ne plenumas siajn devoin. Ili legas kaj mendas la gazeton, jes! Sed ili ne zorgas pri abonpago kaj per
(malinda-,dp., k^tq1ika, nomo) ili malutilas la oferemajn kaj diligentajn legantojn; Ĉar pro ilia malzorgo la gazeto ne povas: tiom amplekse kaj ofie e liri kiom gi devus! Estas kompreneble, ke tiu aŭ tiu-ĉi amiko pro malfeliĉa ekonomia situacio ne plu povas pagi gazeton . . . sed multaj c e n to j . . . kaj eĉ el bonhavaj kaj riĉaj Statoj, kian eks- kuzon trovas ili . . .?
F a k to estas, ke rigarde al la modesta ampiekso, ia enhavo de la gazeto latfpove estas interesa, aktuala, riĉa, — varia .<« .
F a k to estas — kaj ni nŭ.ib-plej bone scias tion — ke koncerne la enhavon kaj amplekson de la gazeto multege mankas an-
Mi vendas belaĵn
buksbranĉojn, sinjorinoj!
de Pierre L’ Ermite. >
Tiatnaniere onl lin eilitigis jc la tria ma- tene por detranĉi la bukson, gin garbigi kaj transporti sur liaj malgrasaj Sultrdj tra Parizo ĝis la pordo de 1’pregejo . . . \
. . . Tiamaniere li laŭte kriis milfoje, laŭ la ordono de lia timinda p a trifto : B u ks- b r a n ĉ o j, S i n j o r i n o j ! . . . m i v e n d a s b e la jn b u k s b r a n ĉ o jn s a n k t i ^ i t a j n ! . . .
. . . Tial ke, pli li boksis ku;n alla bubo, unu grandulo, kiu nepre volis iĉtkigi sur la unua Stupo . . . Unuvorte je la d«ka, la mal- granda Lastek estis fute laca.
Malgraŭ ke li utilis sian kapvoĉon por volvesuperi la bruon de la popolam nso: B u k s- b r a n ĉ o j, s l n j o r i n o j ! . . . lia laciga gorgo ne plu donis voĉon. Lia lango<, estis tute sensaliva kaj precipe, lia malgranfda ventro, maldika kie) teiero, sonis ĝeneralsignjalon. Kiel malproksime ĝi certe estas, de tiu htateno, la panpeco kun fromago, kiun oni d o n is al li murmurante Ĉe la foriro de O resijlons . .
Cetere la urĝa vendado estis Minita . . . kaj II, Lastek, jam estis doninta 31 fr. 75 en la avidajn manojn de lia patrino. -4- B u k s - b r a n ĉ o j s a n k t ig it a j, S i n j o r i n . o j ! . . . v e re t u te s a n k t i g l t a j ! . . . \
* *
*
koraŭ; ke nia idealo, havi vere indan, vere aktualan, almenaŭ dusemajnan gazeton kun ilustrita revuo, ne ankoraŭ realigis; ke la internacia informservo ne sufiĉe funkcias, ke la raportoj el la movado oftege mankas . . . ke . . ., ke . . .
F a k to estas tamen, karaj amikoj, ke ne mankas la bona vo lo , sed precipe mankas m ono, mankas tem po, mankas praktika ku n - h e lp o de amikoj . . .
Grandaj kaj gravaj antaŭenpaŝoj p re p a r- igas. Ni esperas, ke Ika baldaŭ trovos novan hejmon opurtunan. Ni esperas, ke frata unueco de Ĉiuj katotikaj samideanoj feliĉe realiĝos.
Ni esperas, ke ĉiuj amikoj estonte ankoraŭ pti agade kunhelpos, varbos novajn abonintojn, sendos precizajn mallongajn raportojn . . .!
La estonto de la gazeto estaa tute en la mano de la abonlntoj. ŭ i nur povas (lori kaj plioftiĝi kaj plig^sndiĝi laŭ la monl-
ioj um poneoiaj. nurage ainducnr u iu n c ip o o i
G ra v e g a acligo a l ĉ lu j.
Per <i tle nunero komenclĝas la 4« kotekto, finiĝonta per la kuranta jaro.
Por la ĝienunaj abonlntoj la akcepto de tln- Cl numero esprimas la datirlgon de la abono kaj devigas al pago de la koncernlanda abonprezo.
Car la malpago de 1’abono danĝerlgas la estonton de la gazeto kaj malntilas la oillgentajn legantojn, ni estonte estas devigataj, publlklgi la monojn de malzorgaj kaj nepagemaj abonlntoj.
CluJ amikoj estaz kore petataj. tuj pagl la aboaprezon; al la jam paglntaj nl kora dankas,
La admtntstrado.
Tiam Lastek havis ideon!
Li ne plu bone memoris, sed li certe aŭdis rakonti . . • kie . . .? de kiu . . .? Ke ĉe la meso, dimanĉe, kiam la paroĥestroj estis iomete riĉaj, ili disdonis buterkukojn . . .
Nu Ĉi-tie, estis riĉa paroĥo.
Do la paroĥestro devus esti riĉa!
Do oni certe disdonos buterkukojn . . . B u te rku ko !. . . Jo orumita! . . . va rm a !. . . bonodora! . . . kiel tio bonefarus, kien gi
transirus! . . .
Kaj pensu, ke tio estis eble disdonata ĉi- tie, nuntempe, malantaŭ tiq dika pordo! . . .
Sufiĉis, ke li eniris! *
Lastek ĉirkaŭe rigardis al la tro tu a ro . . . Trans vicaro de almozuloj, li ekvidis sian patrinon, multe okupata decidigi aŭ pligusta- dire ŝteli klientinon.
Estis la tem po! . ■ . la momento! . . . Li metis en angulon la buksgarbon kiu restis al li kaj malfermis la pordon . . .
* *
*
Komence, li estis tute embarasata.
Tia estas pregejo . . .?
Ofte li almozpetis aŭ vendis ĉe la p o rd o j;
sed neniam li eniris.
Tamen jes! . . . unufoje . . .? Ho! . . . antaŭ multlonge! . . .
Sed dika halebardisto rapidege lin forĵetis sur la trotuaron. Eble II faris bruon . . . sendube! . . .
Rigardu antaŭen,
Eŭropanoj . . .!
(D a u rig o )
Dum la m o n d h e g e m o n io de Eŭropo disfalis, nova grupigo de la mondfortoj estas klare videbla. Dum la de W ils o n proponita e k u m e n a ligo de nacioj malfeliĉe gis nun ne forte realigis, pluraj grandaj Ŝtatligoj kreigis aŭ kreigas, kiuj nun dividas inter si la mondon.
La t u tr u s a imperio fakte estas popolligo de plej diversaj nacioj: rusoj, blankrusoj, ukrai- noj, georgioj, tartaroj ktp. .
La b r it a mondimperio estas vera popol- ligo de anglosaksonoj, iroj, egiptoj, hindoj ktp.
P a n - a m e r ik o evoluiĝas al popolligo de anglo-amerikanoj, hispanoj, portugaloj, indianoj . . .
La ĥ i n a Statkonfederacio, kiu enhavas la plej divcrsajn gentojn kaj naciojn.
R e z u lto : La tu ta e k s te r e u ro p a m o n d o p r e p a r a s p e r v iv a s in te z o g ra n d e g a n k u n c e n tr ig o n de ĉ iu j f o r t o j, J u m .EĴVCJP.0. k a i p l i d is s o lv if t a s .
•r rsetMoiiV no«.n”ji Konsui./iS. urann* aninomon Ni vidas momente kvin grandajn forto- centrojp: la amerikan, la britan, la rusan, la orientasian, le eŭropan. ĉ iu j plifortiĝas kaj havas fundamentan organizacion, dum Europo sin ruinigas per malamo, perforto, jaluzo, avl- deco . . .
Nur unu racia konsekvenco rezultas el tiu malfeliĉa fakto: p o p o lo j de E u ro p o , unu- igu vin laŭ la ekzemplo de la aliaj mondpo- tencoj al harmonia kaj justa kunlaborado!
„La kauzo dc la eŭropa ruinigo estas po- I i t i k a, ne biologa. Europo . . . mortas, ĉar la loĝantoj* sin mortigas per la iloj de la moderna tekniko . . .
Li kaplevis . . . Jen la plafono! gi estas arkforma kaj tre alta! . . . kaj tiuj tuboj! . . . kaj tiuj koloritaj vitro j! . . . Kaj tiu popola- maso! . , .
Oni kantas! . . . Ho . . .! kie estas do tiuj kiuj kantas . . . ? Trovigas supre . . . tro- vigas ankaŭ tie en la fundo . . .?
Tiam li alproksimigas . . . ho! mallaŭte . . . havante ĉiam la timon malprecizan pri ebla halebardisto lin kaptinte per la fundo de sia pantaloneto kaj lin ĵetinte sur la trotuaron:
„Foriru do, he! malgentila bubo! . . .«
. . . Nur, se liodiaŭ li min kaptas tie . . . tio restus en lia mano! . . .
Kaj la mizerula knabo palpas, sub sia kitelo, la kvadratan fundon malbone kudritan, kiu eluzis, ankoraŭ tiumatene, sur la polva ŝtono de ia stupoj.
* „ * *
Li antaŭeniras . . .
Kaj ĉar oni nenion diras a! li . . . li an- taŭeniras ankoraŭ . . . Jen li estas malsupre
en la navo. '
— Nu . . . ? Estas en la fundo tri pastroj, kiuj kantas . . . Ili estas vestitaj per kvazaŭa granda ĉeinizo blanka • ..? Strangel. . . H o l
he, he! . . . Kia bruego faras la muzikistaro.
supre! .. . . Kune povus ekkanti centoj da Lastek, neniam ili bruus tiel forte! . . .
— Barab’bam! . . .
— Barabbam . . . ? Kiu, tiu, Barabbam . . . ? .•tr.
N uinero 3, 1924 K A T O L IK A M O N D O IV. K olekto N® 1
La tutmonda milito aliigis la politikan la n d k a r t o n , sed ne la politikan sistemon.
Ciam ankoraŭ tie regas la internacia anarĥio, la perforto, la milito, la ekonomia dissolviĝo, la politika infriĝo . . .
’ L a v iz a g o de E u r o p o s in turnas mal- antantaŭen . . . En la publika diskutado la problemo, kiel naskiĝis la lasta milito, pli multe okupas la homojn ol la demando, k ie l e v i t i la v e n o n ta n . . .“ (R. N. Coudenhove- Kalergi, Pan-Europa, Wien.)
Do, rigardu antaŭen Europanoj al nova, pli bela, pli forta, unuigita Europo . . .
•' - K. Mayr.
(datirigota) * <
» • - ■ > ■.
Katolika Agado en Brazilio.
, Nova kaj interesa grupiĝo de la agade- maj fortoj katolikaj realigis lastjare en Brazilio.
Antaŭ kelkaj monatoj kreigis en R io de»-Ja- n e ir o Kunfederacio Katolika (Confedera^ao Catholica) kun la celo defendi per bonordigata kunlaborado de ĉiuj vivaj fortoj la katolikajn interesojn en la publika, socia, morala scienca kampoj. Laŭ la 9* artikolo de la statutoj, la Kunfederacio sin dividas en diversaj konstan- taj komisionoj, kiuj organizas la necesajn la- borojn por la koncernaj agadteritorioj. Do la tuta organiza formo multe similas al centra organizo katolika en Romo, aranĝata laŭ ordono de la nuna Papo, aŭ al la National Catholic Welfare Council en Washington, aŭ al la centra katolika konsilantaro en Praha ktp. Ni pres- kaŭ en ĉiuj landoj trovas klopodojn seriozajn por kuncentrigi la Katolikajn fortojn.
Anthŭ nelonge, Lia Arĥepiskopa Moŝto Sebastiao Leme puplikigis gravegan libron
„Ac?ao Catholica" (Agado Katolika), kiu donas entuziasmiajn ideojn kaj fortan iniciaton al la kunfederacio.
Unu de la plej gravaj komisionoj estas tiu- ĉi por la k a t o l ik a j le r n e jo j. La leĝ- donantaro enlanda multe favoras la „neutra- lajn“ , fakte senreligiajn lernejojn, kiuj kreiĝas
f
>er eksterlanda liberala influo. Por krei kato- ikajn lernejojn estos organizata Ligo patriota tnasf/a kaj fa F* komfaiurio de /a kunfederacio devas pristudi projekton pri normala lernejokatolika. •
Alia komisiono pritraklas ia malfacilan problemon, kiel regajni virojn kaj virinojn al la viva katolika agado. Kaj la episkopo pos- tulas la kreon de katolikaj r e l i g i a j asocioj por viroj kaj virinoj!
La 10* komisiono sin okupas per la ga- z e ta ra problemo. Oni precipe alceladas Ia kreon de katolikaj Jurnaloj, eldonejoj, bibliotekoj.
La plej grava estas la 11* komisiono por la sociaj agadoj kaj la laborista problemo.
Laŭ la principoj de 1’encikliko „Rerum nova- Kaj li memoras pri kanto, kiun li ofte uzas en la senelira strato kun siaj kamaradoj
por scii kiu devas fari la „katon“ . am . . . sam . . . gram . . . Pik kaj pik kaj kolegram . . .
Bur kaj bur kaj ratatam.
mustram.
— Barabbaml • . . T io estas gajiga, t i o ! . . .
Jfc *
— Venu, mia etulo! . . .
*— mi?
jcs • • • ci i • • •
Unu sinjorino mildega petas lin geste alproksimiĝi.
— Venu! . . . neniel timu . . .?
— H o! . . . mi timas la helebardiston . . .
— Li nenlon faros al ci, la helebardisto . . . Estas tre bone, mia amiketo, veni ĉeesti la meson . . .
— Okazas, tial ke oni diris al mi ke oni disdonos buterkukojn . . .?
— n e . . . ne h o dia ŭ!. . . Estas ta palm- dimanĉo . . . ci scias . . .?
— Kredeblel . . . mi vendas de ĝi! . . .
— mi aĉetos palmon al ci . . .
— mi kuŝas ĉe la unua ŝtupo! . . . ne- forgesu! . . .
— mi eĉ aĉetos por ci unu buterkukon post la diservo . . . ci ne ŝajnas dika, mia mizeruleto! . . . kiel ci nomas . . .?
— Lastiko. . . aŭ Lastek . . . kiel oni voias.
rum“ oni organizas religian edukadon; aposto- laton, laboristajn unuigojn religiajn; oni pristu- das la protektoradon socian de la laboristoj kaj laboristinoj ktp.
Estas dezirinde, ke et ĉi tiu nova kaj vigla iniciato elkresku belegaj fruktoj por la Dia Regno.
ĉar ankau en tlu- ĉi beiega lando, kiel en mul- taj aliaj, la indiferentismo, la guamo, ia ego- ismo, la senagademo malhelpas multe la prak- tikan aplikon de la evangeliaj principoj. Nova vivo fioru en tiu- ĉi belega iando!
— emo." .
La Sankta Seĝo
en internacia politiko.
De prei. dro. A. Giefiwein f .
(D a u rig o )
Internacia iabororganizacio.
Pri tiu temo legis detalan raporton Sro S e rra re n s el Utrecht. Lia opinio estas, ke en tempo, kiam ia ŝtatoj tiom dependas- unu de la alia ekonomie, oni vane provas restarigi internacian rajton sen tio, ke oni respektu socian justecon, t. e. ke oni estigu unuecan agadon por rekompenci laboron, ke oni kon- damnu premegon de unu klaso sur alia, kaj evitu perfortecon de nedifekteblaj homaj rajtoj per fizika aŭ spirita maljusteco. Jam delonge defendis katolikaj socio-reformantoj la neceson de internacia labor-leĝdono kiel praktika ba- taiilo kontraŭ la malhoma klaso-batalo. Unu ei tiuj homoj estis Alfred de Mun. La kon- sentoj atingitaj de la organizita laboro dum la m ilito 1914—18 ebligis starigon de inter- nacia labororganizacio ĉe la Ligo de Nacioj laŭ parto XIII. de la Versaille’a kontrakto kun Ĉiujaraj konferencoj de la delegitaro de diver- saj registaroj, laboristoj kaj mastroj. 0 i estas ekzekutiva korporacio kaj havas konstantan oficon [kontoron].
La Sankta Seĝo kaj internacia politiko.
Episkopo BidweII estis prezidanto dimanĉe, kiam Mgr. A. OieBwein el Budapest, hungara parlamentano, aŭdigis interesegan paroladon:
„L a S ankta S e g ^ e.p . in te j-n a c ja p o - H tik o *. Mgr. Giefiwein diris ke la Ligo-de Nacioj devas esti rigardata kiel ilo de justeco;
alie gi havas nenian kaŭzon por ekzisti. La iama Dr. Russel Wallace priskribis en sia iibro
„La mirinda jarcento“ la agresivan karakteron de modernaj Ŝtatoj kiuj, dum ili akcentas sian kristanecon, montras nenion de verai kristanaj principoj. La malfortigo de la katofika pens- maniero kaj agado kaŭzis pereigon de la kri- stana harmonio, kiu karakterizis la mezepokon.
La vera unueco, la Eklezio katolika e"stis iam paca peranto inter nacioj. Nia Sinjoro diris:
„Benitaj estu la paco-farantoj“ kaj fari pacon ne signifas nuran rezignacion, sed sincerajn
— nun, oni ne devas piu babiiadi . . . oni devas preĝi! . . .
— Kion vi diras . . .?
— oni devas preĝi . . .
— mi ne scias kio estas tio . . .
— ci tamen konas la bonfarantan dion ...?
— Ne . . . Ha! jes! . . . kiam patrino koleras, Ŝi ofte diras: „malbenita la nomo d e . . . “
— Silentu tu j!! . . .
*
*♦
La sinjorino nigre vestita, subite malgoja, rigardas la knabon.
Tiel, Ĉi tiu mizerula infano konas dion, nur per blasfemo.. . . kaj oni estas en Pa- riz o ! . . . kaj oni parolas pri la sovaĝuloj 1 . . .
Sed sovagulo komprenas kaj respektas ĉiam, kiam oni diras tiun vorton: „D io “ .
Nun la knabo tiras ŝian robon . . .
— Kial la helebardisto havas bajoneton ...?
Estas neeble respondi. La orgeno, supre, rikanas per notoj akraj . . . Jaj jaj . . . a v e i . . . a ve ! . . . R ex J u d a o r u m ! . . . S a l u t o n . . . S a lu to n . . . Reĝo de la J u d o j! . . .
Kial la pastro montras Ĉiam la dorson . . . ? Kial oni ne parolas franclingve . . .?
ĉ u ni tuj supreniros en la Keston kiu pendas kontraŭ la kolono .**. .?
— Silentu! . . .
— Kial mi devas silenti . . .?
♦ *
Tiam la sinjorino revas:
klopodojn por
estigi ordon kaj justecon enla mondo. ■
Koncernante la instruadon de Skta Tomaso de Aquino, Mgr. GieBwein konatigis ankaŭ asertojn de Gratian, V itto ria ;’ Suarez kaj aliaj verkistoj kaj diris ke la elira punkto de la
„neo-ŝo)astikistoj“ ĉe klarigo de la internacia rajto estis la fizika, t. e. antropologia kaf mo- rala unueco de la homaro. Laŭ ilia opinio devus ekzisti komunaj devoj inter la granda kristana unueco por la komuna bonstato kaj rajto inter la nacioj, „ ju s in te r g e n te s “ . ĉ iu suverena ŝtato, estante perfekta komuneco en si, estas tamen samtempe-parto de la tuta homaro. Estas tiam malfacile, igi la necesoh de -milito inter kristanaj kaj katolikaj popoloj, Ĉar ilia decidiga ilo okaze de internaciaj dis- putoj estis
apelacio al la Sankta Seĝo. ' • '
Estas bedaŭrinde, ke oni en katolikaj
ron-
doj forgesis la grandajn meritojn de la ,n e o - Ŝ o la s t ik is t o j rilate la evoluon de moralaj kaj politikaj ideoj. La oratoro citis modernajn ne- katolikajn Anglajn kaj alilandajn verkistojn por pruvi la taŭgecon kaj influencon de la Sankta Seĝo okaze de ordigo de internaciaj disputoj.
La fama brita politikisto Pitt ekzemple menciis en Ietero skribita al Ia episkopo de Aras, ke n u r la Papo povas esti la ligilo harmoniiganta la Eŭropajn potencojn, Ĉar li sole estas ebla paroli senpartie kaj libere de antaŭjugo.
Kondukis la ŝtatojn duspecaj vidpunktoj*
diris la parolinto-ili unuparte akcentis publike moralecon kaj aliparte ili uzis apartan moralon por la individuoj; tio estis la destruanto de ia internacia konsento. La Sankta Apostola Sego kaj la persono de la komuna Patro de 1’Kristanaro estis jam antaŭ jarcentoj ia nura gardeco de legaro por moraleco por unuopaj estaĵoj same kiel por ŝtatoj.
Pastro L e s lie W a lk e r diris ke laŭ sia opinio ĉiu amiko de la Ligo de Nacioj devus goji, vidante ke la Papo partoprenas — kiel eble — en la klopodoj de la Ligo. Li estas certa, ke tio ege influos la sintenadon de la katolikoj kontraŭ ia Ligo.
Komerca unuiĝo internacia de la katolikaj komercistoj.
La multaj tiucelaj iniciatoj trovis finfine feliĉan solvon. Dum la kongreso en K o n - s ta n z pluraj iniciatemaj komercistoj divers- landaj decldis krei internacian oficejon por informo kaj perado de rilatoj inter la katolikaj komercistci. Tiu ĉi sekretariejo ĝis nun estas sukcese gvidata per S«> J. B r e h l, Fulda, Ger- manio, poltfako 224
La c ^ r o j de tiu ĉi institucio estas a) per- ado de komercdelegitoj; b) informdono pri
( - • ... .. " — '....
Tiu mizeruleto nenion scias. — tute ne-
nton! . . . * '
Baldau, kiam ŝi eliros el la pregejo, ŝi aĉetos at K bukson, Ŝi demandos iian logej- adreson . . ' Li certe logas en ĉirkaŭurbo.
ŝi iros en,'tiun-ĉi ĉirkaŭurbon. ŝi instruos ai li la katekismon . . . ŝi prenos ĉi tiun ani- mon, tiu juvelo por kiu la Kristo mortus . . . ŝi gin libevigos de gia ĉirkaŭkrustaĵo .. . . ŝi penetrigbs en ĝin la lumon de i’Kredo . . . Si alvokos la benon de dio sur siajn grandajn fiiojn, priiorgante ĉi tiun etan hompecon . . .
Oblikve 5« ekzamenas sian neofiton.. Kiel li estas korrtpatinda kun lia ĉaprestaĵo, lia reku- drata Ĉemizo, la ŝnureto kiu tenas Iran pan- talonon! . \ ■ Jam ŝi Interesigas pri li . . . ŝi jam sin sedtas patrino! . . . Dum tiaj tagoj
oni rapide ^sin memoferas.
Li, li «tnkaŭ ekzamenas . . . Li aŭdas . . . buterkuko ! etas forgesata . . . tutei . alia pli bona gfn anstataŭas.
ĉirkaŭ li, viroj, virinoj, infanoj legas en libroj la rakonton kortuŝantan de la diaj su- feroj . . . allaj, genueŝajnas enprofundigi, humi- liĝi en la plenso de la nepenetrebla mistero . . . .
La etulo etendas la du manojn sur sia pregbenkJ . . ■ Li tui genuos, li ankaŭ . . . Sed, subife . . . ulan! . . . paiatra! . . . bruo de renversitaj segoj . . . Dika virino sen ĉa- pelo, ku t* antaŭtuko kaj lignoŝuoj, koiereme alkuras, ^kkaptas la mizerulan knabon, tiras iian orel<?n, forpelas iin al la pordo per pied- frapoj.
j
IV. K oiekto N° 1 KATHOLIKA M O N D O N um ero 3.1924
La kvara internacia kongreso en Venizo
A u g u s to 1924
Lafi decido de la prezidantaro nia kvarakongreso okazos en V e n iz o dum la monato de Afigusto.
Kun afabla permeso de lia Kardinala Moŝto jam kreiĝis lo k a p re p a ra k o m ita to sub la direktado de nia altmeritinta amiko profesoro P iz z i, kies sekretariejo troviĝas en Venizo, C a m p ie llo F e n ize 1924.
La ekzakta d a to de la kongreso estos baldafiege fiksota per la prezidantaro interkon- sente kun la loka komitato. Oni proponis la 15*"— 21*" de aŭgusto, tiel ke amikoj venantaj de la universala en V ie n o povus bone parto-
preni je la kongreso.
La d e ta la p ro g ra m o estos. publikigata en la s e k v o n ta numero kiu eliros komence de aprilo. La ĝenerala plano provizora estas jena:
La ĉefa ideo de la kongreso estos la paco ka j la in te rn a c ia paca agado de la k a to - lik o j, tiel ke la kongreso estos speco de in te rn a c ia sem ajno k a to lik a p o r papa paco. Multaj fakuloj el plej diversaj ŝtatoj jam estas gajnataj kiel raportistoj. Granda publika demonstracio por la paco estas pro- ponata.
Krom tio, kiel dum la plifruaj konkresoj okazos fa k k o n fe re n c o j, kie internaciaj mo- vadoj kaj tendencoj povas antaŭenpuŝi siajn kaj por katolikaj firm o j; c) perado de rilatoj inter katoiikaj bankoj; d) perado de postenoj por katolikaj komercoficistoj; e) informdono
pri komerca stato en diversaj landoj ktp.
O r g a n iz a fo r m o : Por plenumi tiujn ĉi taskojn oni starigas en Ĉiu lando nacian ĉefdelegiton, kiu havas aron. de lokaj kaj fakaj delegitoj.
G a z e ta r o : Kiel eble plej baldaŭe oni intcncaa publikigi sp.esialajn gazetojn divers- lingvajn?
En
u n u a parto -onipublikigos fidin- dajn raportojn pri la komerca vivo en la koncernaj landoj. La d u a parto estos por perado de firm oj kaj firmreprezentantoj; la t r i a servas al perado.de postenoj por komer- cistoj katolikaj.K o t iz o : Firmoj aliĝintaj pagas minimume 0.75 dol (3 g. m.) pomonate; grandaj komercejoj pagu pli altan sumon. Individuaj membroj (komercoficistoj) pagas 0,25 dol (1 g. m.) pomonate.A -
S e r v o j donotaj al ĉiuj membroj:
a) senkosta livero de la ĵurnalo eldonota;
— H a! h o n tin d a b u b o !. . . Kaj c ia b u k s o !..
H a! mallaboremulo! Kaj poste, ci trovos la patronl! . . .
Kaj la kristanino kortuŝe rigardas la kna- bon, kiun la patrino elpelas, per bato kaj re- bato, gis ia pordo • . . la infanon kiu silentas . . . kiu akceptas . . . tio estas lia vivo ! . . .
Kaj ŝi pensas ke, malantafi lia vŭalo, la kristo estas ankorafi ploranta . . .
Kaj dum Ŝi rapide arigas siajn aĵojn por eliri ŝi ankafi, kaj iri defendi la mizeruleton . . . tie, en la fundo de 1’sanktejo, la pastro mal- ĝoje kantas: „Pater, ignosce illis . . . Patro, pardonu al ili . . . Ĉar iii ne komprenas kion
ili agas! . . .*
Max Roub, ,trad. "
Diversajoj el la movado.
Jam delonge ni Ŝuldas al ta legantaro raportojn pri la movado. Pro troa okupado tio estis neeble. La ensenditaj raportoj plejparte estas tro lo n g a j. La kunlaborantoj pripensu la modestan amplekson de la gazeto! Tial la raportoj sendotaj estu pli oftaj, sed mallongaj, precizaj! . . . M i rezumas jene:
La p o rp a c a fe s to dum K ris tn a s k o 1923, iniciata de D on E rn e s to V e rc e s i por me- morfesti !a elirotagon de 1’encikliko „U bi arcano D ei“ por ta unua fojo havis sufiĉe bonan sukceson, almenaŭ en Efiropo. Mankis iom da tempo por preparo, mankis iom da spertoj;
klopodojn. Ekz. okazos grava konferenco por la katolika g a ze ta ro , por la i n s t r u i s t o j , k o m e rc is to j, p a s tra ro , por e lm ig ra d o ktp.
Speciala konferenco kaj propaganda mani- festado okazos por E sp e ra n to , preparata laŭ iniciato de la itala unuigo katolika Esperantista.
Estas superflue diri, ke tiu- ĉi aranĝo havas grandegan gravecon. ĉar dum la kongreso kunvenos precipe internaciemaj personoj. V i- dante la p ra k tik a n taŭgecon de E° por inter- naciaj aferoj, ili pli facile estos. gajnotaj ol per alia propagando. Ni esperos, ke niaj amikoj, komprenante la situacion agade kunhelpos,
Pri ia k o tiz o , d e ta la dato, p ro g ra m o ktp. raportos Ia sekvonta numero.
S in a n o n c o jn jam nun akceptas por ĉiuj landoj la Ika-Oficejo, Graz, Karmeliterplatz 5;
por Italio ankafi la kongresa sekretariejo.
M o n d o n a c o j por la financa sukceso kaj garantia fundo estas necesegaj! M ilo j da s v is a j fra n k o j estas necesaj. Kiu estas la unua helpanto? — Donu tuj!
* *
Laŭ sciigoj de amikoj el W ie n okazos dum la funiversala ankaŭ speciala aranĝo por la katolikaj kongresistoj. Ni esperas, ke ni en estonta numero povu raporti detale. Komuna vojaĝo de Vieno al Venizo estus dezirinda.
Kiu partoprenos?
I b) senkosta perado de reprezentantoj en la tuta mondo.
c) senkostaj informoj pri firmoj kaj repor- toj pri la diversaj ŝtatoj.
d) senkosta perado de produklantaj firmoj.
e) prizorgo de diversspecaj aliaj negoc- aĵoj.
f) komercoficistoj ricevas informojn pri postenoj en eksterlando.'
«•»
Gis la fina realigo de la organizacio kom- preneble pasos iom da tempo. Precipe oni devas trovi la necesajn monilojn. Pro tio estas necese, ke oni konatigu la vere katolikajn komercistojn kaj firmojn kun ĉi tiu bonega inlciato. Ceflankuloj ne devas ekzisti!
Dum la unuaj ses monatoj oni sukcesis trovi naciajn delegitojn en Australio, Austrio, ĉeĥoslovakio, Germanio, Nederlando, Italio, Jugoslavio, Polio, Svisio,
Estas superflue akcenti la gravecon de tiu organizo, kiu donos al ĉiu katolika komercisto ta eblecon, trovi vere fidindajn kaj bonajn komer-
cajn interrilatojn. K. M. >
tamen la rezulto estis feliĉa kaj enkuraĝigas al daŭrigo en tiu-Ĉi jaro.
Plej solene la festo estis en M ila n o , kie S” Komandanto C o lo m b o antaŭ grandegaĵ popolamasoj feste priparolisla universalan pac * igan 'tiskon de la Eklezio kaj
la
bonajnmeritojn de la nuna Papo.
En F ra n c io okazis, krom la per nia amiko, pro Flajollet en L ille arangata festo, du manifestadoj pli grandai. En P a riz o Rev, P. G e ra ld R am boux diris la sanktan pac- meson en la ĉefpreĝejo de M o n tm a tre , kie azistis granda nombro de amikoj. Plue . la amika rondo de M a rc S a n g n ie r festis la memortagon en B ie r r e v ille , domego de Marc Sangnier. kie ili ekstarigis grandan krucon kiel signon de paco. Ankaŭ la „Sillon Catholique“ , direktata per abato B eaugey festis la encikli-
kon en speciala kunveno. ;
En G e rm a n io okazis multaj pli malpll randaj aranĝoj tiucelaj ekz. en M U nchep r o H anns S a p p l sukcese preparis festkun- venon. En B e rlin o la pacligo katolika ger- mana kunigis la amikojn sub direktado de kaplano H in z . En Essen kaplano B lu m ekprenis la iniciaton. En B e uth e n prof.
W. K n o p f arangis grandan publikan mani- festadon. En B ru c h s a l amiko P ro b s t kun geamikoj el la junula movado belege festis
la
enciklikon . . . ' ' * ' “—
En ĉeĥoslovakio la amikaro de P ra h a laŭ iniciato de agadema Sro F ra n t B u h r
„Cacilia“
nova entrepreno por pllbellgi la diservon per bona muziko.
Salzburg estas kiel hejmurbo de Mozart, plej granda muzikgenio de ĉiuj epokoj, jam mondkonata. Sed ne nur Ĉar la princepiskopoj ege favoris la eklezian muzikon, sed ankafi pro la muzikemo de la loĝantaro trovis la bela muzikarto en Salzburg dafiran hejmon. Tial estas kompreneble, ke ankaŭ la teknika flanko, la fabrikado de muzikiloj, prezipe violonoj kaj orgenoj, ĉi-tie havas bonegan tradicion en per- fektega fabrikado de orgenoj kaj plej lertajn majstrojn.
Pro la mondmilito tamen kaj la posta monsenvaloriĝo tre malfaciliĝis la laborkondi- Ĉoj malgraŭ granda bezono je bonaj orgenoj. — Je tiu tempo finiĝis en Salzburg la pliperfek- tado de la katedralorgeno, kiu nun kun 100 sonantaj voĉoj (memstaraj registroj) per 4 manualoj estas la plej granda preĝejorgeno de Aŭstrio kaj la muzikprofesoro Vincenz Goller venis de Wien por muzikarta prijugado de ĝi.
Mirante pri la teknika kapableco de la tieaj orgenkonstruistoj, ii proponis interligadon de la austraj orgenfabrikistoj per starigota akcia societo.
ĉ i-tiu estis fondata dum la jaro 1922 de kelkaj katolikaj interesuloj sub la titolo „C ficilia“
kaj sin montris fidinda kaj liverpova dum la unuaj du jaroj de sia laboro. Per novkon- struo de du fabrikejoj en Klosterneuburg kaj Salzburg-Parsch ĝi farigis la plej granda kaj plej liverpova orgenfabriko de Afistrio. Krud- materialon, precipe sekan lignon, ĝi havas en granda provizo. La fajfilfandejo funkcias laŭ plej modernaj principoj kaj ĉiuj aliaj partoj por orgeno estas fabrikataj per specialistoj en la propraj fabrikoj. „C ficilia “ nuntempe havas 100 laboristojn kaj povas pojare produkti 800 sonantajn voĉojn. La prezo por sonanta voĉo estas proksimume 7—8 milionoj da afistraj kronoj (proks. 100 dol.)
Dum ĉi-tiu jaro oni komencos ankaŭ la produktadon de harmoniumoĵ (orgenetoj) kaj pianoj. Novan tipon de portebla harmoniumo (Coelefon) -oni nun konstruas, uzante aluminion kaj sukcesis kunigi bonsonecon kun malpezeco, fortikecon kaj malkarecon. Gi estas plej taŭga helpilo por kantprovoj kaj bona anstataŭilo de orgeno en misiaj regionoj.
. Kvankam dum la pasintaj du jaroj la ĉef- celo estis la perfektigo de la fabriko mem, tamen povis krom multaj riparaĵoj, precipe pro la dum la milito forprenitaj stanfajfiloj, ankaŭ esti liverataj je plena kontenteco de la men- dintoj ne malmultaj orgenoj, inter kiuj estas menciindaj kelkaj pli grandaj konstruaĵoj. Jam la unua granda, preĝejorgeno kun 29 sonantaj voĉoj por Hertogenbosh en Holando atingis.
arangis sŭkcesan manifestadon. Krom pluraj aliaj arangoj en urboj de Silezio kaj Moravio precipe estu menciata la agado
de
Msrokanoniko P fe iffe r, kiu dum pluraj diverslingvaj predikoj en diversaj urboj disvastigis la ideojn de la papa encikliko.
En Varsovio precipe S,B<> C h ro tp v s k a en la rondoj de katolika virina unuiĝo preparts manifestadojn.
En R um anio estis precipe njaj senlacai kunlaborantoj p ro V o rb u c h n e r kaj prof.Farago kiuj en kunvenoj kaj predikoj agadis por festi la encikiikon . . .
Rezume oni povas diri, ke ankafi en aliaj landoj, precipe en Anglio, Irlando ktp. la p ro - pono trovis bonan akcepton; sed pro diversaj cirkonstancoj la realigo ne ankorafi estis ebla.
Koncerne la ĝ e n e ra la n evoluon de la movado oni malfacile povas doni detalan bildon per kelkaj linioj..La situacio estas plej diversa en la diversaj landoj. Generale vigla aktivecc^
estas konstatebla kaj la ideo de Ika disvasti-f ĝas feliĉe ankaŭ en neueropaj landoi. Last-»
tempe precipe en A iis t r a li o (Sydnĉy) kaj B ra - jt ilio ni havis esperigajn sukcesojn. .
En la in t e r n a evoluo oni precipe prime-Ŝ ditas la translokigon de Ika-oficejo en pli opor-»
Junan urbon: tre grava kaj serioza fakto, kiu pre4 cipe estas p r o b le m o d e m o n o . Espereble tiu ideo sukcesos feliĉe — — Ei la agadkompoj:
La Internacia Asocio de katolikaj instruistoj (Scudos), kiu volas unuigi la geinstristojn ka-
N um ero 5, 1924 K A T O L IK A M O N D O IV. K olekto N° 1
plenan sukceson. Multaj holandaj gazetoj laŭde raportis pri giaj bonegaj kvalitoj. Pro tio
„Cacilia“ ricevis la mendojn por la katedral- orgeno en Oirschot (Holando) kun 36 sonantaj voĉoj kaj la preĝejorgeno en Nimwegen (Holan- do) kun 30 s. v. Pluaj mendoj el Holando baldaŭ kontraktiĝos.
Ankaŭ la nova orgeno liverita por Frede- rico, Danlando, havis plenan sukceson, kaj plaĉis tiom ke oni mendis ĉe „C acilia“ ankaŭ aliajn pregejobjektojn. El Danlando jam venis novaj mendoj, ekz. el Nakskov kaj Maribo.
Ankaŭ por Hispanujo oni baldaŭ liveros.
Kompreneble je la komenco venis la plej granda parto de la mendoj el Aŭstrio mem kaj estas liveritaj jam 6 mezgrandaj kaj grandaj pregejorgeno) kaj salonorgeno kun 13 sonantaj voĉoi.
Car „C ŭcilia“ nun estas teknike jam pres- kaŭ plenperfekta, oni sendube povas esperi, ke gi nun des pli povas kontentigi la mendan- taron kaj estonte brile evoluigos sub la admi- nistrado de la sperta direktoro F. Laval kaj sub la teknika gvidado de la lerta kaj fama orgenkonstruestro Franz Mauracher.
Pri la iiverado de orgenoj, kiuj laŭ muzik- arta vidpunkto estas nepre senriproĉaj, garan- tias la nomoj de la artaj inspektoroj: Regna konsilanto profesoro Vinzenz Goller kaj la katedralmuzikestro de Salzburg, F. X. Gruber, kiu estas laŭdata de fakuloj kiel eklezimuzika autoritato, al kies avo ni dankas la mondfaman kristnaskkanton „Paca nokt, sankta nokt* . . .“
C. E.
Recenzejo
Internacia literaturo
A n n u a ir e P o n tiflc a l C a th o liq u e 1924, Paris, Bonne Presse, 5 Rue Bayard.
Tiu-Ĉi mondkonata ja rlib ro , kiu estas jam intcr- nacie disvastigata pro sia tattgeco, ne bezonas pluan rekom endon. La plej perfekta adresaro de la tutmonda hierarĥio el ĉiuj landoj; P re z o n k a j mendeblecon vidu sub speciala anonco.
R o c z n ik i K a to lic k ie , 1923, P o zn in N ik. Cieszynki.
La en pola lingvo verkita internacia ja rlib ro ka- tolika aperas nun en dua eldono. Prof. Cieszynki, tie pritraktas en adm irinda maniero multegaĵn interesajn faktojn kaj agojn el la katolika vivo tutm onda. P o r ĉ iu j, kiuj komprenas la polan lingvon, tre rekom endinda.
E th lk , de M ich. W ittm an n , Kosel fit Pustct, K em pten, Bavario.
A ktu ala scienca libro germana pri natura c tik o kompleta sistemo de etiko latt katolika vidpunkto.
P a a -E n r o p a de R. N . C oudenhove-K aiergi, W ie n V I.
Oeseilschaft ftir graphische Industrie.
Unu lib ro , kiu valoras p li ol dekduo da aliaj.
Pritraktas la polltlkan problem on de EtSropo en vere universala maniero. N e fantaziajo, sed reala propono pri kreo de „P an-E uropo“. C erte ooi povas kelkfo je jja v i alian opinion pri tiu att tiu-ĉi tem o. Sed entute
la lib ro estas leginda por ĉiu Ettropano. K. M .
tolikajn ĉiuspecajn (geinstruistojn kaj geprofe- sorojn) uzas kiel helpa lingvo Esperanton: Jam aperis la ĝenerala statuto en E •. Oni sin anoncu ĉe: Skudos, F ire n z e , Piazza S. Maria in Campo 1 . ---
S k o tis m o k a to lik a kaj E® „Esploratore“
oficiala organo de itala kafolika skolta asocio publikigas artikolon pri E° de Sr® M a z z o n e , delegito de tiu ĉi asocio, per kiu li promesas disvastigadi Esperanton inter la Skoltoj kun la celo plifaciligi la rilatojn inter la diversnaciaj skoitoj. Sro C a rp e g n a , prezidanto de la asocio invitas, aldone al tiu artikolo, la direk- tantojn pristudi la demandon finante per jenaj v o rto j: Kiu scias, Ĉu post kelka tempo la Centra Sidejo postulos por siaj internaciaj komisariejo
• . . la neŭtralan helplingvon E°“ ?
Niaj raportoj, precipe el ĉ e ĥ o s lo v a k io , O e rm a n io , A n g lio , ktp. sekvos. K. M.
A t e n t u !
La nova »jChristaU^^
la plej perfckta germana Esperanto-vortaro 660 paĝoj — hindita — belpapera
H avebla tuj ĉe
P A O
lU S - E L D O N E J O ,
G r a zĵ u s
aperis
AnnuairePontificaiCathoIigue
(Papa Jatlibro Katolika)
por 1924
*
eldonita de la „M aison de la Bonne Presse, Paris*
D ik a volum o en- 16, 860 paĝoj kun 2 kolonoj — pli da 200 ilustraĵoj
Prezo: 18 fr. frankoj, plie la s e n d k o s t o j ; . 1 fr. 45 por Francujo, 2 fr. por frem dlandoj.
E n h a v o : Kalendaro. — La Papo. — La K ar- dinaloj. — La Episkoparo. — La K ongregacioj.—
Papa F am ilio kaj Kapelo. — Palacaj adm inistra- cioj. — Dikasteroj. — Ambasadoraro. — Papaj
ordenoj. — ĉ io roma.
N e c c s a p o r ĉ t u j k a t o t t k o j ! Tuj mendu
at PaMua - Eidonejo (I. S.)
c C a c ilia “
Akcia socleto
por orgenkonstruado en Aŭstrlo.
F a b r ik e jo j: Klosterneuburg apud W ie n , Salz- burg-Parsch, Salzburg-O nigl.
O fic e jo : S alzburg-Parsch, Gaisbergstrafie 13a, tel. 8 5 2 /V I.
P r e z ld a n to : Katedral-kapitlano L. Angelberger, Saizburg.
A r t la t a j g v ld a n to j: Akadem iproiesoro V .O o lIe r, Klosterpeuburg kaj katedralmusikestro Fr. X . O ru b er, Salzburg.
La teĥnika gvidado estas en la manoj de jam fam kouataj orgenkonstrum ajstroj.
„Cttciliau garantias pro sisj plej modernaj fabrikarangoj pri la plej akurata kaj malmuite- kosta liverado de preĝej-, koncert-kaj domorgenoi de ĉiuj sistemoj kaj grandoj, plej bone faritaj latt tekniko kaj arto. Ŭ i prizorgas senprokraste rip a ro jn k a j danĝkonstruoin por la e n -k a j ekster- lando. Antatttaksadon cfe hostoj ftl faras sen
pagdevigo. — Korespondado per Esperanto!
„C&clliA«, Pott Partch, Salzburg, Atistrio.
Niaj karaj korcspondantoj!
N i petas kore, afranku afable ĉiujn korespond- ajojn por ni per m a lo fte u z a ta j (bonfara), aer- poŝtaj k. s.) p o ltm arko j, kaj aldonu al ĉiu sendaĵo iom daeltranĉitaj m arkojdeform etitakorespondaĵo.
Tiam aniere vi plej facile,sen grava ofero helpos al ni gajni m onrim edojn por niaj laboroj. Antatte sfnceran dankon esprimas al ĉiu helpanta
Admlnlatracio de K. M.
Kiafi«iC30CS«C3acaaac3cc30CM C30caooacxaaocx3C3ncar«aocaoc30c
Esperanto-verkoj.
prczo
K a t o lik a p r e ftlib r o de C arolfi . . bind. 1.40 kart. — .80
Benedilcto XVa, Kristo kaj la ligo de la
n a c io j... — .10
Kraae, Graco atendanta . ... — .20 F r a n k , La patro, skizo kontrattm ilita . . — .20
Praat, T arcizio , drama legendo . . . — .10 S a p p l, K iel oni fondas kaj organizas Esper-
a n t o - g r u p o n ... — .40 S a p p l, Esperanto-Katechismus (germ .) . . — .25 P ro e la a -S a p p l, D ie bisherigen Erfolge des
E speranto ( g e r m . ) ...0.80 S c h a m a n e k , Esperanto-Oram m atik (germ .) 0 80 O a r b o j. D e T a n c h m a n n ... 0.80 D o m b ro u ra k i, M algran daj pensoj . . . . 1.10 L a prezoj estas en svisaj frankoj att similvaluta
mono. P or m alaltvalutaj iandoj latt speciala tlosilnom bro.
ĉ lu jn E a p a r a n to -v a r k o jn k a j ĉ in jn n a c ilin g -
vajn librojn peradaa
PAŬLUS-ELDONEJO
I n t e r n a c i a s e k c lo O r a z , K a r m e l i t e r p l . 5
Abonprezo de K.M.porl924
L a subaj prezoj valoras por la novaj abonontoj
por t o t ja r a abono, por la ĝisnunaj abonintoj ili valoras por la 4a kolekto, komencanta per tiu-Ĉi numero. La
mizera financa stato kaj la tro modesta eksteraĵo de- vigas nin por kelkaj landoj iom p lialtigi la prezojn.
Se ni komparas, ke la komunista Esperanto-gazeto
„Sennacieca R evuo* eliras monate 20 paĝa, ilustrita, kun 12 paĝa aldono, tiu hontiga fakto admonas nin, ke ni finfine faru la devon! Por komparo mi simple aldonas la preztabulon de „Sennacieca R evuo*. M i esperas, ke plim ulto de amikoj lib e r v o le pagos saman sumon klel fa kovnunistoj.
Abono por K. M. kaj Ika-kotizo 1924
i
3
13 3
L a n d o Jarabono Ika-kotizo Ika-kotizo kun R. K. sen K. M . kun K . M . A n g lio . .
A tia tra llo .
e
•
1} 3 21.
2 ŝl. 4 11.
A rg e n tin o e • 2 pes. or. 2 pes. or. 3 pes. or.
A tia trio . . e • 16.000 kr. 16.000 kr. 28.000 kr.
B e lg io . • • L u k a e m b u rg o
e e
} 8 b. fr. 5 b. fr. 10 b. fr.
B r a z ilio • e ♦ 3 mr. 2 mr. 4 mr.
ĉ e ĥ o a lo v a k io e 12 ĉ. kr. 10 ĉ. kr. 16 ĉ. kr.
D a n io • • • e 3 kr. 2 kr. 4 kr.
F ra n c io • e e 6 ir. fr. 5 fr. fr. 10 fr. fr.
G e rm a n io e e 1*20 o. m. 1*20 o. m. 2 o. m.
H la p a n io • e 3 pes. 3 pes, 5 pes.
H o n g a r io . e • 1-20 o. kr. 1-20 o. kr. 2 o. kr.
I t a l i o . . . e e 6 1. 6 1. 10. 1.
J u g o a la v lo e • 25 din. 20 din. 36 din.
L ito v io . • e e 4 lid. 4 lid . 6 !id.
N e d e rla n d o e • 1-50 fl. 1*50 fl. 2 fl.
P o lio . • • 1*20 z l. 1-20 zl. 2 zl.
R u m a n io • • • 40 lev. 30 lev. 50 lev.
S v ia io • • • e 3 fr. 2 fr. 4 fr.
U so n o . . e e — •75 d — •50 d 1 d.
R im a r k o . En la n d o j,k ie ne ekzistas ankorati nova ora m onbileto (H u n g a rio , P olio ktp.) oni sendu mon- biletojn kurantajn latt la taga kurzo. P or landoj, kies m onvaloroj m alplialtiĝos, ni devas p lialtig i pli poste la prezojn.
t
Komparu la prezojn de la
„Sennacieca Revuo“.
1 a n f l n Jaraboito K otlzo seniKouzo ,y n l
l» m ll u u
sen A ldono abono abono
A n g lio . . . . 6*30 ŝi. 2 60 II. 7*60 11.
A iis trio . . . . 37.000 kr. 15.000 kr. 45.000 kr.
B e lg io • • • , 15 b. fr. 6 b. fr. 18 b. fr.
ĉ e ĥ o s lo v a k io « 24 ĉ. kr. 16 Ĉ. kr. ao e. k.
F ra n c lo . . . . 12 fr. fr. 5 fr. fr. 15 fr. fr.
O e rm a n lo . . • 2*50 o. m. 1 o. m. 3 o. m.
H ia p a n lo • • • 7*50 pes. 3 pes. 9 pes.
I t a l i o ... 15 1. 6 I. 18 1.
JugOSlAvtO . • 62 din. 25 din. 75 din.
R u m a n lo • . . 100 lev. 40 lev. 120 lev.
S v is io . . . . 6-25 fr. 2-50 fr. 7-50 fr.
U ao n o . . . • 1 5 0 d. — •60 d. 1*50 d.
D o no p ln d o m a n d n , k in l K n to lik n M o n d o n c n p e rn a tio m a m p le k s a k a j tio m o f t a l S ed v i ir u , k a j fn r n ia s a m o n k le l ln In b o r is t o jl
Naciaj abonejoj de K. M.
P or faciligi la abonpagon ni sciigas naciajn aboae- jo jn. A bonintoj el nenomitaj Statoj plej bone pagu per enskribita letero al K .M .,G ra z , A ŭstrio,K srm eliterpIatz5,
Abonejoj.
A n g lio ; M r. J. E. H o o k h a m , 45 H olm esdale Road, H a m p t o n W i c k , M iddlesex.
A tta tr a llo : F ,no M a u d H e lm , 22 Falconer str., Fitzroy, M e l b o u r n e .
A tia tr lo : O n i pagu senpere per nia poŝtĉeko; elpetu p oŝtp agilojn I
B e lg io : F>°o ĵ . A s s e n m a c h e r , 50 rue des M iniĉres, v e r v i e r s .
B r a z llio k a j t o t a S a d a m e r ilr o : Sro C onto F e r n a n * d e z , 225 Larangeiras, R io d e J a n e ir o .
ĉ e ĥ o a lo v a k lo : O n i pagu senpere per niaj poŝtpagiioj att per S™ Fr. B u h r , Praha-Brevnov 257.
F r a n c io : Sr° Pierre J. A . M n f f a n g , 14 bis avenue O aloia, B o u r g - l a - R e i n e , Seine (C om pte de chĉ*
ques postaux, Paris 22.482).
O e r m a n lo : O n i pagu per nia poŝtkonto 30.578, Breslatt (Kaspar M a y r , O ra z).
H ia p a n io : Prof. M a r i a n o M o j a d o , Abascal 13,Pra1 A , M a d r i d .
I t a l i o : Prof. M o d e s t o C a r o l f i , C ortem aggiore, Pia?
c e n z a .
J ttg o a la v lo : P r0 A m b r . B e n k o v iĉ , Z a g r e b , p o lt, fako 109.
L ito v n jo : Sro M a ĉ e r n i s, Ukmergas plentas 45,K a tt n a s- R n m a n io : Esperanto-Centro Rumana, A lea Snter 19,
B u c u r e s t i.
U a o n o : Sro A . V i d i k o v s k i , 2833 Livingstonestr., P h i l a d e l p h i a .
E ld o n e jo : Pattlns-eldonejo, O raz, K arm eliterplatz 5. — Posedanto kaj Eldonlsto: „lka“, G raz, K arm eliterplatz 5. — Responda R edaktoro: D r. M . J. M e tzg e r, G raz, . K arm eliterplatz 5. — Presejo: Pattlus-Presistejo, G raz.
