Rok V Poznań, dnia 5 lutego 1 9 4 9 N r 6
T R E Ś Ć : K o rz y ś c i in w e s ty c y jn e g o p la n o w a n ia — R e w izja ks ią g prz e d s ię b io rs tw a (str. 62) — N o w y po da te k od w y n a g ro d z e ń (str. 63) N o w e liz a c ja p rze p isó w o ro zb ió rce i n a p ra w ie bu
d y n k ó w uszkodzonych w s k u te k w o jn y (str. 65) — P otrze by n o rm a liz a c ji (str. 67) — P ra k ty k a i w y k ła d n ia p ra w a skarbow ego (str. 69) — K o m u n ik a ty i różn e w iado m ości (str. 71) — K a rto te k a : Sprzedaż ha nd low a i Testam ent.
Korzyści inwestycyjnego planow ania
S zyb ka o d b u d o w a k r a ju i im p o n u ją c e tem po ro z b u d o w y p rz e m y s łu , k t ó r y p rz e k ro c z y ł w ta k k r ó tk im czasie p o z io m p rz e d w o je n n y , p o p ra w a sto p y ż y c io w e j s z e ro k ic h mas p ra c u ją c y c h w m ieście i na w s i — w s z y s tk o to b y ło m o ż liw e d z ię k i ra c jo n a ln e m u p la n o w a n iu i s k o o rd y n o w a n iu zadań i p o trz e b ż y c ia gospodarczego, za a n g a żo w a n iu w s z y s tk ic h d u c h o w y c h i fiz y c z n y c h s ił lu d z k ic h . O sią g n ię c ie re a liz a c ji za m ie rze ń n ie b y ło b y o c z y w iś c ie m o ż liw e bez o d p o w ie d n ie g o p rz y g o to w a n ia a p a ra tu fin a n s o w e g o do z m o b iliz o w a n ia p o trz e b n y c h k a p ita łó w i z n a le z ie n ia ź ró d e ł p o k ry c ia p la n o w a n y c h w y d a tk ó w .
K ry ty c z n e , choć spo ra d yczn e za czepian ie p o s tę p o w a n ia je d n e j d z ie ln ic y , je d n e g o w o je w ., je d n e j g a łę zi gospod arczej z k o rz y ś c ią d la in n e g o w o je w . lu b in n e j g ru p y gospod arczej — k r y ty k a lu d z i p a trz ą c y c h na k r ó tk ą m etę i t y lk o w o b rę b ie je d n e g o o d c in k a k ra ju , z m ie n ia się po g łę b szym z a s ta n o w ie n iu się w n a le ż y te zro zu m ie n ie s p ra w y . N ie słu szn e s ta n o w is k o u le g a c a łk o w ic ie zm ia n ie z c h w ilą , g d y o b e jm u je m y re tro s p e k ty w nie w y n ik i zd o b y te na p o lu g o sp o d a rczym w o k re . sie n ie m ie s ię c y , le cz k ilk u la t, g d y o b s e rw u je m y k o rz y ś c i p ły n ą c e z doko n a n . p ra c d la całego k r a ju a ty m s a m y m , je ś li n ie bezpośred nio, to p o ś re d n io d la lu d n o ś c i każdego w o je w ó d z tw a . I tu k a ż d y b e z s tro n n y o b s e rw a to r m usi d o jrz e ć o grom ne te m po o d b u d o w y z n iszczo n ych do n ie d a w n a o b ie k tó w g o spod arczych, ja k też s z y b k i ro z w ó j ro z b u d o w y w k a ż d e j d zie d z in ie g o sp o d a rstw a n a ro d o w e g o . I te n sam sce p ty c z n y o b se rw a to r, w id z ą c w y n ik i, u zyska n e d z ię k i p la n o w e j gospodarce, w y n ik i o sią g n ię te m im o o g ro m n y c h tru d n o ś c i, na k tó re w y k o n a n ie za m ie rze ń n a p o ty k a ło i jeszcze n a p o ty k a , n a b ie ra coraz b a rd z ie j p rz e k o n a n ia do słusz
ności d o tych cza so w e g o p la n o w a n ia oraz zaufania do d a lszych p o c ią g n ię ć Rządu, o p a rty c h z n ó w na
c e lo w y m i ra c jo n a ln y m p la n o w a n iu na w s z y s tk ic h o d c in k a c h ż y c ia gospodarczego,
O s ią g n ię c ie re z u lta tó w , o k tó r y c h c z y ta m y w prasie c o d zie n n e j, n ie b y ło b y m o ż liw e bez d o k o n y w a n ia in w e s ty c ji, z m o b iliz o w a n ia ś ro d k ó w f i n a n s o w y c h i s k o o rd y n o w a n ia p r o d u k c ji oraz im p o rtu z p o trze b a m i, k tó r y c h te in w e s ty c je w y m a gają. T oteż c h c ie lib y ś m y dać dziś k r ó t k i p o g lą d na n a k ła d y d o ko n a n e w u b ie g ły c h la ta ch , ja k też na p la n in w e s ty c y jn y bieżącego ro k u .
Z p la n ó w 1946 i 1947 r. z a in w e s to w a n o o gółem 153,3 m ilia r d ó w zł, p rz y czym p la n 1946 r. b y l, p la n e m o d b u d o w y k o m u n ik a c ji i k lu c z o w y c h ga
łę z i g o sp o d a rstw a n a ro d o w e g o , podczas g d y p la n 1947 r. m ia ł na c e lu — poza dalszą o d b u d o w ą — przede w s z y s tk im o d b u d o w ę i ro z b u d o w ę p rz e m ysłu . O k o ło V3 p la n u przeznaczon a b y ła w 1947 r. na p o trz e b y p rz e m y s łu , g ó rn ic tw a i rz e m iosła, p rzeszło iU na k o m u n ik a c ję , łączność i żeglugę. P ow ażne sum y, gdyż przeszło 15% p la n u z a in w e s to w a n o w r o ln ic tw ie i le ś n ic tw ie oraz o k o ło 12% w b u d o w n ic tw ie m ie s z k a n io w y m i ad
m in is tra c y jn y m .
N a 15 m ie s ię c z n y o kre s p la n u 1848 r. p rze zn a czono na in w e s ty c je o k o ło 220 m ilia r d ó w z ło ty c h . P o c zyn io n e do tych cza s n a k ła d y p o z w a la ją na w n io s e k , że do k o ń c a t. zw . o k re s u u lg o w e g o (1. 4.) p la n fin a n s o w y zostanie w y k o n a n y w p e łn e j w y sokości, a p la n te c h n ic z n o -rz e c z o w y z re a liz o w a n y w s p o d zie w a n e j w y s o k o ś c i.
P lan in w e s ty c y jn y 1949 r. będzie o ca. 90 m i
lia r d ó w z ło ty c h w ię k s z y n iż w r o k u u b ie g ły m . Z p o ró w n a n ia p la n u 1949 r. z p la n e m 1948 r. w y n ik a , że w z ro s t n a k ła d ó w w p rze m yśle , g ó rn ic tw ie i rz e m io ś le w y n ie s ie 147%, w k o m u n ik a c ji, łą c z no ści i żegludze 116%, w r o ln ic tw ie i ry b o łó w s tw ie
128%, w b u d o w n ic tw ie m ie s z k a n io w y m 120%,
W z ro s t w y d a tk ó w ,,na c z ło w ie k a " (ośw iata, k u l
tu ra , z d ro w ie i o p ie k a społeczna) w y n ie s ie 138%, n a k ła d ó w z w ią z a n y c h z o b ro te m to w a ro w y m 133%. W y s o k i w z ro s t in w e s ty c ji w g ru p ie p rz e m y s łu łą c z y się z re a liz a c ją p ro g ra m u , dążącego do p rz e m ia n y k r a ju na k r a j p rz e m .-ro ln . W r o ln i
c tw ie n a jw ię k s z ą p o z y c ję za jm ą in w e s ty c je z w ią zane z za g o sp o d a ro w a n ie m m aj. p a ń s tw o w y c h i za p o czą tko w a n ą re k o n s tru k c ją społeczną i te c h n i
czną ro ln ic tw a ze szczególnym u w z g lę d n ie n ie m
p o trze b n o w y c h s p ó łd z ie ln i p ro d u k c y jn y c h . S iln ie w zrosną ró w n ie ż in w e s ty c je na b u d o w n ic tw o m ieszkań, oraz in w e s ty c je so cja ln e i k u ltu ra ln e .
P lan 1949 r. n ie p rz e w id u je n a to m ia s t fin a n so w e j p o m o cy P aństw a dla se kto ra k a p ita lis ty c z n e go. Ł ą czy się to z o b se rw a cją , że k a p ita ł przezna.
czony przez te n s e k to r w 1948 r. na in w e s ty c je , b y ł n ie w s p ó łm ie rn ie n is k i w p o ró w n a n iu z w y s o ko ś c ią p r o d u k c ji oraz o s ią g n ię ty c h z p ro d u k c ji i h a n d lu zyskó w .
Rewizja ksiąg przedsiębiorstwa
n i.
K s ię g i p rz e d s ię b io rs tw a
P rz y s tę p u ją c do b a d a n ia sam ych ks ią g z w ra cam y uw agę, czy p ro w a d z o n e k s ię g i w p rz e d s ię b io rs tw ie o d p o w ia d a ją p o d w zględem to rm a l- n y m p rze p iso m ro zp o rzą d ze n ia M in is tra S karbu o k s ię g a c h n a n d io w y c h , u p ro szczo n ych i p o d a tk o . w y c n oraz p rze p iso m w y n ik a ją c y m z o b o w ią z u ją cego p ra w a h a n d lo w e g o . N a ty m o d c in k u przede w s z y s tk im zw ra ca się. uw a g ę na stan zapisów , tj.
k tó re g o d n ia u ja w n io n e z o s ta ły tra n s a k c je h a n dlow e. W o d n ie s ie n m do p e w n y c h ksiąg o b o w ią z u je bieżące i codzienne u ja w n ie n ie zachodzących zm ian, — są i ta k ie , k tó ry c h zaległość może sięgać d n i 14-tu. Z p ro w a d z o n y c h ks ią g w p rz e d s ię b io rs tw ie p ie rw s z ą księgą, k tó rą pod d a je się szcze g ó ło w e j a n a liz ie i b a d a n iu je s t księga in
w e n ta rz y i b ila n s ó w . K sięga ta, ja k o je d n a z pod spaw ow ych, je s t bardzo często b łę d n ie p ro w a d zo n a albo n a w e t je j b ra k. N a z w a je j w s k a z u je w y ra ź n ie co do n ie j w p is u je m y . Jest ona z re g u ły ra z w ro k u gospod arczym u ż y tk o w a n a , tj. p rz y sp o rzą d za n iu z a m k n ię c ia i o tw a rc iu ksiąg. Do czę sto s p o ty k a n y c h u s te re k w te j księ d ze z a lic z y ć w y p a d a b ra k d a ty lu b p o d p is ó w p rz y in w e n ta rz u lu b bilansie.
W za kre sie sporządzan ia in w e n ta rz y i b ila n s ó w o b o w ią z u je tzw . ciągłość, to znaczy, że b ila n s o t' w a rc ia danego o k re s u o b ra c h u n k o w e g o m u si się w zu p e łn o ści p o k ry w a ć z b ila n s e m Z am knięcia p o przednieg o ro k u . W p rz e d s ię b io rs tw a c h je d n o o s o b o w y c h zapom ina się p rz y z a c h o w a n iu c ią g ło ści o w y n ik u g o sp o d a rczym za m in io n y ro k . Do n ie rz a d k ic h w y p a d k ó w zalicza się d o k o n a n ie zm ia n y ra c h u n k u k a p ita łu przez jego p o d w yższe n ie z t y tu łu zeszłoroczn. z y s k u lu b u m n ie js z e n ie z ty tu łu s tra ty bez sporządzenia o d p o w ie d n ie j n o ty m em o.
r ia ło w e j i z a księ g o w a n ia . K ażda zm iana na k o n c ie m usi m ie ć s w ó j w y ra ź n y obraz w e fo rm ie księ g o w a n ia n a p o d s ta w ie dow odu . Je ż e li d o k o n u je m y ja k ic h k o lw ie k p rz e k s ię g o w a ń na p o d sta w ie zarządzeń w e w n ę trz n y c h , to i w ty c h w y p a d k a c h n ie w o ln o tego c z y n ić bez d o w odu , k tó r y m będzie w sp o m n ia n a w y ż e j n o ta m e m o ria ło w a . K s ię g o w a n ie bez d o w o d u u w a ża się za nie is tn ie ją c e i sta
n o w i u s te rk ę fo rm a ln ą . ^
D.o. da lszych k s ią g za sadniczych za licza m y d z ie n n ik i księgę g łó w n ą . D z ie n n ik su m u je nam w . s w o is ty m u k ła d z ie prze p ro w a d za n e z m ia n y w p rz e d s ię b io rs tw ie , --- w księdze g łó w n e j m am y .zaś w s z e lk ie tra n s a k c je , n a k ła d y i d o w o d y ro z
p ro w a d z o n e na po szcze g ó ln ych ko n ta c h . W p rze d s ię b io rs tw a c h , p ro w a d z ą c y c h ks ię g o w o ś ć p rz e b itk o w ą , ro d za j, ilo ś ć i ja k o ś ć k o n t m u si b yć dostosow a na do p o trz e b p rz e d s ię b io rs tw a . Je d n o l i t y p la n k o n t p o z w a la nam w p ro w a d z ić ja k n a j
w ię kszą p rz e jrz y s to ś ć i p la n o w o ś ć w ra c h u n k o w ości. W p rz e d s ię b io rs tw a c h p ro w a d z ą c y c h Ł u rn a i ta b e la ry c z n y n a p o ty k a m y na zro z u m ia łą tru d n o ść z u w a g i na z b y t o g ra n iczo n ą ilo ś ć k o n t, s to ją c y c h nam do d y s p o z y c ji. T ru d n o ś ć ta w prze c iw s ta w ie n iu do c ią ż ą c y c h na nas o b o w ią z k ó w w zakresie sposobu p ro w a d z e n ia k s ią g p o w in n a n a k ło n ić nas do d e c y z ji o d s tą p ie n ia od te j m e to d y i p rz e jś c ia na k s ię g o w o ść p rz e b itk o w ą . Jeszcze po dziś dzień z n a jd u je m y p o w a żn ą ilo ś ć przedsię b io rs tw a szczególnie p rz e m y s ło w y c h , k tó re ze w z g lę d u na czysto osobistą w y g o d ę księ g o w e g o s tro n ią o d k s ię g o w o ś c i p rz e b itk o w e j, trz y m a ją c się k u rc z o w o tzw . ż u rn a la ta b e la ryczn e g o . D cp ie ro u je m n e s k u tk i tego k o n s e rw a ty z m u w p r a k ty ce p rz e k o n u ją o z łe j m etodzie postępo w ania.
N ie k tó r z y k s ię g o w i p ro w a d zą w księdze g łó w n e j k o n to pod n azw ą „R ó ż n e ". M a to m ie jsce przede w s z y s tk im w ż u rn a lu ta b e la ry c z n y m . N a ty m k o n c ie g ru p u je się w s z y s tk ie te p o z y c je k s ię gowe, k tó re tru d n o p odciąg nąć do in n y c h zapro w a d z o n y c h k o n t, a b ra k m ie js c a n ie p o z w a la na ic h im ie n n e w y ty p o w a n ie . S taje się z b ie g ie m czasu to k o n to z b io ro w is k ie m n a jró ż n o ro d n ie j, szych z ja w is k k s ię g o w y c h o c h a ra k te rz e m a ją t
k o w y m , k a p ita ło w y m i w y n ik o w y m . K o n to to ma w ię c c h a ra k te r k o n ta m ieszanego, k tó re z k o ń ce m ro k u tru d n o o czyścić czy w y ja ś n ić . Jest to b a la s t księ g o w e g o , k t ó r y z r o k u na ro k za sobą cią g n ie . O d te j m e to d y p o s tę p o w a n ia trze b a bez
w zg lę d n ie odstąpić a to z u w a g i
1. na zbędne u tru d n ia n ie sobie p ra c y i 2. na za c ie m n ia n ie księ g o w o ści,
W o d n ie s ie n iu do n ie k tó r y c h ra c h u n k ó w (kont) k s ię g i g łó w n e j m a m y sp e cja ln e p rze p isy, k tó r y c h p rze strze g a n ie n a le ż y do re w id e n ta . M a m y tu ta j na m y ś li przede w s z y s tk im w s z y s tk ie k o n ta t o w a ro w e oraz k o n to e k s p lo a ta c ji albo p ro d u k c ji. K o n to p ro d u k c ji je s t bardzo często fa łs z y w ie p o jm o w a n e . Z n a jd u je m y te g o ro d z a ju p rz y k ła d y , że na ty m k o n c ie k s ię g u je się p e w n e d ro b ia z g o w e p o z y c je d o tyczą ce p ro d u k c ji, zaś w s z y s tk ie in n e p o d s ta w o w e k o s z ty p r o d u k c ji są p orozsie- w ane na in n y c h k o n ta c h . Je ż e li w ię c te g o ro d z a ju k o n to za kła d a m y, to w ła ś n ie w ty m celu, b y z k o ń ce m p e w neg o u sta lo n e g o o kre su (najeżę-
ś c ie j m iesięcznie) zebrać: w s z y s tk ie k o s z ty p ro d u k c ;i aa o m a w ia n y m k o n c ie „P ro d u k c ja ” . ... • -Is tn ie je w zakres ;e pro w a d ze n ia k o n t to w a m w y r ii ob w iązek o d dzieln ego u w id a c z n ia n ia z a k u p u i sprzedaży; ^ lz n „ ze n ie moizha ic h księ gowae na je u n y m w s p ó ln y m ko n cie . K o .ito sp iże dąży p a s tro n ię W in ie n n ie je s t przeznaczone na g ru p o w a n ie k o s z tó w p ro d u k c ji, lecz co n a jw y ż e j ną, e w e n tl. s to rn a ,lu b z w r o t y to w a ro w e .
Ks.ęga g łó w n a ma: do p e w neg o s to p n ia p o w ią zanie z księ g ą b ila n su . T u ta j re w id e n t sprawdza,, czy bila n s oraz ra c h u n e k w y n ik ó w je s t is to tn y m sum-ari uszom w s z y s tk ic h sa'ld w y k a z a n y c h ,na p o szczególnych k o n ta c h k s ię g i g łó w n e j.
, N ie k tó re k o n ta k s ię g i g łó w n e j' m a ją s w o je od p ó W ie d n ik i w in n y c h k s ię g a c h p rze d s ię b .o rs tw a a m ia n o w ic ie w tzw . księ g a ch p o m o c n ic z y c h czy sz.c/.egók w yeh.
N a le ż y przeto spraw dzić, c z y w y k a z a n e salda w księ g a ch p o m o c n ic z y c h z n a jd u ją zgodność z saldam i na o d p o w ie d n ic h k o n ta c h ks ię g i g łó w n h j D o ty c z y to dla p rz y k ła d u salda ks ię g i ka so w e j, k tó re m usi b y ć id e n tyczn e z w y p ro w a d z o n y m s a l
dem na k o n cie „K a s a ” . W p ra k ty c e n ie s te ty są częste o d c h y le n ia . D o ty c z y to np. k s ię g i w e k s li, k o n tro li ilo ś c io w e j, je ż e li je s t prow a d zo n a
ilo ś c io w o i. w a rto ś c io w o , -księgi- a m o rty z a c ji, k s ię gi w y c h o d z ą c y c h fa k tu r,- k s ię g i o d b io rc ó w i do- s ta w c ó w itd . " -j . ; - h * -
A nalizu-jąć poszczególne k o n ta w y n ik o w e w księdze g łó w n e j' b a d a m y nie ty lk o r o d z i, pionc- szo n ych ko sztó w , lecz ic h ce lo w o ś ć i słuszność, je ż e li chodzi o ic h zaliczenie, do danego o kre su gospodarczego. Siad z. ko ń ce m każdego starego i ;ż p o c z ą tk ie m każdego now ego o kresu g o sp o d a r
czego na te, p o z y c je w y p a d a szczególną z w ró c ić uw agę. W ła ś c iw e zaszeregow anie k o s z tó w p o zw a la w y p ro w a d z ić is to tn y w y n ik z: działalno ści p rze d się b -crstw a , z d ru g ie j zaś s tro n y n ie s tw o rz y zb ę d n ych p o p ra w e k, któ ro m ia ły b y w ów czas n ie k o rz y s tn y w y n ik , .g d y b y ko szta m i m in io n e g o o kre su -o b cią ża n o n o w y ro k gospod arczy. Tego ro d z a ju k o s z ty . są w ó w cza s n ie p o trą c a ln e od do
chodu.
Prow adzeń© k s ię g i, o k tó r y c h w y ż e j w z m ia n k o w a liś m y , w in n y b y ć p ro w a d zo n e n ie ty lk o rze
te ln ie , lecz ró w n ie « z g o d n e z p u n k tu w id z e n ia fo rm a ln e g o . W o d n ie s ie n iu do n ie k tó ry c h ks ąg b ra k w y ra ź n y c h ,p rz e p is ó w o sposobie ic h p ro w a dzenia, —- o b o w ią z u ją n a s . w ó w cza s p rze p isy zw yczajow a- u ta rte i- pow szechnie stosow ane.
(C iąg d a lszy nastąpi.)
Nowy podatek od wynagrodzeń
M a ją c a się ukazać u s ta w a o p o d a tk u od w y n a . grodzeń w p ro w a d z a z d n ie m 1 s ty c z n ia 1949 r. sze
re g z asadniczych zm ian w d o tych cza s o b o w ią z u ją , c y m d e k re c ie o p o d a tk u od w yn a g ro d z e ń , k tó re
■— z zastrzeżeniem — -po d a je m y do w ia d o m o ś c i ' z a in te re s o w a n y c h C z y te ln ik ó w . R ów nocześnie k o m u n ik u je m y , iż w d ru k u są h o w e tab e le p o d a t
k u od w y n a g ro d z e ń (Część I I — J a k O b lic z a ć P o d a tk i — s k ła d g łó w n y K s ię g a rn ia Zdz. G u s to w skie g o w Poznaniu, ul. W ie lk a 10).
Ż u w a g i na n ie u k a z a n ie się jeszcze Odnośnego D z ie n ik a U staw , p o d a te k od; w yn a g ro d z e ń , d o d a t
k o w ą o p ła tę p ra c o d a w c y oraz s k ła d k i na fundusz oszczę d n o ścio w y C n a le ż y o b licza ć w /g d o ty c h czas o b o w ią z u ją c y c h p rz e p is ó w ; n a le ż y p rz y ją ć , że u s ta w a lu b w y d a n e z je j u p o w a ż e n ie n ia ro z p o rządzenie z e z w o li na s p ro sto w a n ie o bliczeń, d o k o n a n y c h do czasu o głoszen ia u s ta w y .
1. W y n a g ro d z e n ia p o d le g a ją ce p o d a tk o w i U s ta w a znosi p rz e p is y u s ta w szcze g ó ln ych d o ty c z ą c y c h p rz e d m io to w y c h i p o d m io to w y c h z w o l
n ie ń Ód p o d a tk u . W z w ią z k u z ty m w y g a s a ją w s z e lk ie p o d m io to w e i p rz e d m io to w e z w o ln ie n ia w p o d a tk u od w yn a g ro d z e ń , np. dla p ra c o w n ik ó w p a ń s tw o w y c h oraz d la c z ło n k ó w o rg a n ó w w y k o n a w c z y c h i p ra c o w n ik ó w z w ią z k ó w sam orządo
w y c h .
P o d a tk o w i p o d le g a ją n ie t y lk o w s z e lk ie g o r o d z a ju w y n a g ro d z e n ia o trz y m y w a n e przez p ra c o w n ik ó w z a tru d n io n y c h na p o d s ta w ie s to su n ku s łu ż bow e g o lu b u m o w y o pracę, lecz ró w n ie ż w y p ła coną. p ra c o w n ik o m w ynagrodzenie! na podstaw a:
u m ó w o d zie ło lu b u m ó w zlecenia z ty m sam ym
p ra co d a w cą , k tó ry c h p rz e d m io te m są u s łu g i w y k o n y w a n e osobiście.
P o d a tk o w i p o d le g a ją ró w n ie ż w y n a g ro d z e n ia o trz y m y w a n e przez osoby w y k o n u ją c e czynności, zw iązane z p e łn ie n ie m o b o w ią z k ó w społecznych łu b o b y w a te ls k ic h , bez w z g lę d u na sposób p o w o ła n ia ty c h osób, n ie -W yłą cza ją c o d szko d o w a n ia za u tra c o n y zarobek. N ależeć tu będ ą np. w y n a g ro dzenia w y p ła c a n e c z ło n k o m ra d n a ro d o w y c h , p o słom na Sejm, c z ło n k o m R ady Państw a, ła w n ik o m W sądach szcze g ó ln ych itp .
P o d le g a ją p o d a tk o w i ró w n ie ż w y n a g ro d z e n ia osób, k tó ry m w ładza w o p a rc iu o p rz e p is y p ra w a z le c iła w y k o n a n ie o k re ś lo n y c h czynności. Do ty c h osób n a le ż y z a lic z y ć w szczególności: le k a rz y W e te ry n a rii, o g lą d a czy b y d ła , za rzą d có w n ie r u chom ości, u s ta n o w io n y c h przez sąd w to k u egze
k u c ji n ie ru c h o m o ś c i przez zarząd p rz y m u s o w y , lik w id a to r ó w u s ta n o w io n y c h przez sąd w to k u są
dow e g o p o s tę p o w a n ia lik w id a c y jn e g o , p ła tn ik ó w d a n in p u b lic z n y c h , k tó r y m p rz e p is y p ra w a p o w ie rz y ły . o b lic z e n ie i p o b ó r n ie k tó r y c h da n in p u b li
cznych, o trz y m u ją c y c h w y n a g ro d z e n ie za te c z y n n o ś c i b ie g ły c h w p o s tę p o w a n iu są d o w ym i a d m in is tra c y jn y m . P o d a tk o w i po d le g a ró w n ie ż w y n a g ro d z e n ie c z ło n k ó w ra d n a d zo rczych , za
rz ą d ó w itp . osób p ra w n y c h .
: U lg i. w p o d a tk u dla p rz o d u ją c y c h w . p ra c y , za
w a rte w o k ó ln ik u M in is te rs tw a S ka rb u z dnia 4 m arca 1948 r. L. D. V . 3900/4/48 (patrz śtr. 139 w N r . 13 z r. 1948 T y g o d n ik a G ospodarczego) o b o w ią z u ją do o d w o ła n ia . '
2. P odstaw a o b licze n ia p o d a tk u 'P od sta w ę obliczeńiia p o d a tk u sta n o w ią w s z e lk ie w y n a g ro d z e n ia , w y p ła c a n e w d a n ym o k re s ie w y -
piaty, O kre se m w y p ła ty je s t okres, za ja k i p ra c o daw ca lu b in n a osoba w y p ła c a ją c a w y n a g ro d z e n ie p o w in n y w e d łu g u m o w y lu b w b ra k u u m o w y w e d łu g p rz e p is ó w p ra w a o b licza ć i w y p ła c ić w y n a g ro d ze n ie (okres d z ie n n y, ty g o d n io w y lu b m ie sięczny).
U lg o w e o p o d a tk o w a n ie je d n o ra z o w y c h w y n a grodzeń zostało przez u sta w ę u c h y lo n e , zatem w y płaca n e je d n o ra z o w e w y n a g ro d z e n ia p o d le g a ją o p o d a tk o w a n iu łą c z n ie z in n y m i w y n a g ro d z e n ia m i w y p ła c o n y m i w o k re s ie w y p ła ty . W y ją te k sta n o w ią w y n a g ro d z e n ia za okresy przyszłe oraz te w y . n a g ro d ze n ia za okresy przeszłe, co do k tó r y c h n ie n a s tą p iła w y p ła ta z żadneg o ty tu łu , np. w y n a g ro dzenia c a łk o w ic ie za le g łe za p o p rz e d n ie o kre sy w y p ła ty , w ó w cza s p o d a te k o b lic z a się tak, ja k g d y b y w y p ła ta n a s tą p iła w e w ła ś c iw y c h okresach w y p ła ty .
Za p o d sta w ę o b lic z e n ia p o d a tk u od w y n a g ro dzeń p rz y p a d a ją c y c h :
1. od osób, k tó r y m w ła d z a z le c iła w o p a rciu o p rz e p is y p ra w a w y k o n a n ie o k re ś lo n y c h czyn n o , ści, (p, w y ż e j) p rz y jm u je się sumę w s z e lk ic h w y nagrodzeń, w y p ła c o n y c h tym że osobom w danym m iesiącu, a w ię c p o d a te k o b lic z a się w e d łu g s k a li z m ie s ię c z n y m 1 okresem w y p ła ty ,
2, p rz y w y n a g ro d z e n ia c h d la c z ło n k ó w ra d na d z o rczych itp . w e d le s k a li z o kre se m w y p ła ty d zień, nym .
J e ż e li p o d a tn ik (p ra c o w n ik ) o trz y m u je od tego sam ego p ra c o d a w c y d w a lu b w ię c e j w yn a g ro d ze ń , p ra co d a w ca o b o w ią z a n y je s t o b lic z y ć i p o trą c ić podatek, p rz y jm u ją c za p o d sta w ę o b lic z e n ia p o d a tk u łączną sumę w s z y s tk ic h w y n a g ro d z e ń o trz y .
m a n ych w o kre sie w y p ła ty . Je ż e li p ra co d a w cą je s t S karb Państw a, w ów czas za o d d zie ln e g o p ra codaw cę u w aża się każdą w ła d zę a s yg n u ją cą w y nagrodzenie.
Je ż e li p o d a tn ik je s t z a tru d n io n y u w ię c e j n iż je . dnego p ra c o d a w c y lu b in n e j o so b y w y p ła c a ją c e j w yn a g ro d ze n ie , p o d a te k od w y n a g ro d z e n ia o trz y . m y w a n e g o od d ru g ie g o i d a lszych p ra c o d a w c ó w lu b in n y c h osób w y p ła c a ją c y c h w y n a g ro d z e n ie oblicza się bez w z g lę d u na w y s o k o ś ć w y n a g ro d z e n ia z 50% z w y ż k ą . P rz y w y n a g ro d z e n ia c h je d n a k do 13.000,— z ł m ieś., do 3.000,— z ł ty g o d n io w o i 520,— z ł d z ie n n ie stopa p ro c e n to w a p o d a tk u w y . nosi 1 %. P rzy in n y c h o kresach w y p ła ty M in is te r S ka rb u o k re ś li w drodze ro zp o rzą d ze n ia k w o tę , do w y s o k o ś c i k tó r e j m a zasto so w a n ie stopa p r o c e n to w a 1 %.
P o d a tn ik (p ra c o w n ik ) u p ra w n io n y je s t do pisem . nego w s k a z a n ia p ra c o d a w c y lu b in n e j osobie w y p ła c a ją c e j w y n a g ro d z e n ie , w y n a g ro d z e n ia , od k to . rego p o b ie ra się p o d a te k bez z w y ż k i. W s k a z a n ie in n e g o w y n a g ro d z e n ia , od k tó re g o z w y ż k a nie przyp a d a , nie m oże n a stą p ić w c ią g u danego ro k u ka le n d a rzo w e g o , c h y b a że u s ta ł sto su n e k n a jm u p ra c y ze w s k a z a n y m p ra co d a w cą .
N a p ra c o d a w c y lu b in n e j osobie, w y p ła c a ją c e j w y n a g ro d z e n ie , c ią ż y o b o w ią z e k zażądania od po.
d a tn ik a (p ra c o w n ik a ) pisem nego o ś w ia d cze n ia o p o b ie ra n iu lu b n ie p o b ie ra n iu p rze z n ie g o w y n a gro d ze n ia od in n e g o p ra c o d a w c y łu b in n e j osoby, w y p ła c a ją c e j w y n a g ro d z e n ie . W razie n iezłoże- n ia o św ia d cze n ia p ra c o d a w c a lu b in n a osoba w y p ła c a ją c a w y n a g ro d z e n ie o b lic z y i p o b ie rze poda.
te k z 50% z w y ż k ą lu b 'w w y s o k o ś c i 1% (p. w y ż e j).
Skala podatkow a
Stopień W y s o k o ś ć w y n a g r o d z e n i a w o k r e s i e w y p ł a t y : Stopa
wynagro
dzenia
miesięcznym
ponad do
tygodniowym
ponad do ponad
dziennym do
procentowa podatku
i 1 3 .0 0 0 1 4 .0 0 0 3 .0 0 0 3 .2 3 0 5 2 0 5 6 0 0 ,7 5
2 1 4 .0 0 0 1 5 .0 0 0 3 .2 3 0 3 .4 6 0 5 6 0 6 0 0 1
3 1 5 .0 0 0 1 7 .0 0 0 3 .4 6 0 3 .9 2 0 6 0 0 6 8 0 2
4 1 7 .0 0 0 1 9 .0 0 0 3 .9 2 0 4 .3 8 0 6 8 0 7 6 0 3
5 1 9 .0 0 0 2 1 .0 0 0 4 .3 8 0 4 .8 5 0 7 6 0 8 4 0 4
6 2 1 .0 0 0 2 3 .0 0 0 4 .8 5 0 5 .3 1 0 8 4 0 9 2 0 5
7 2 3 .0 0 0 2 5 .0 0 0 5 .3 1 0 5 .7 7 0 9 2 0 1.0 0 0 6
8 2 5 .0 0 0 2 8 .0 0 0 5 .7 7 0 6 .4 6 0 1 .0 0 0 1 .1 2 0 7
9 2 8 .0 0 0 3 1 .0 0 0 6 .4 6 0 7 .1 5 0 1 .1 2 0 1 .2 4 0 8
10 3 1 .0 0 0 3 4 .0 0 0 7 .1 5 0 7 .8 5 0 1 .2 4 0 1 .3 6 0 9
11 3 4 .0 0 0 3 8 .0 0 0 7 .8 5 0 8 .7 7 0 1.3 6 0 1 .5 2 0 11
12 3 8 .0 0 0 4 2 .0 0 0 8 .7 7 0 9 .6 9 0 1.5 2 0 1.6 8 0 13
13 4 2 .0 0 0 5 0 .0 0 0 9 .6 9 0 1 1 .5 4 0 1 .6 8 0 2 .0 0 0 15
14 5 0 .0 0 0 6 0 .0 0 0 1 1 .5 4 0 1 3 .8 5 0 2 .0 0 0 2 .4 0 0 17
15 6 0 .0 0 0 7 0 .0 0 0 1 3 .8 5 0 1 6 .1 5 0 2 .4 0 0 2 .8 0 0 19
16 7 0 .0 0 0 8 0 .0 0 0 1 6 .1 5 0 1 8 .4 6 0 2 .8 0 0 3 .2 0 0 21
17 8 0 .0 0 0 1 0 0 .0 0 0 1 8 .4 6 0 2 3 .0 8 0 3 .2 0 0 4 .0 0 0 2 3
P rz y w y n a g ro d z e n ia c h p rz e k ra c z a ją c y c h n a j. a w ię c i 31 g ru d n ia 1948 r. Z e w e n tu a ln y m i je d n a k w yższe k w o ty w y n a g ro d z e ń p o w y ż e j o k re ś lo n y c h , s p ro s to w a n ia m i w s k a z a n y m je s t w s trz y m a ć się do p o d a te k w y n o s i 23% od ty c h k w o t i 30% od nad- czasu u ka z a n ia się o m a w ia n y c h na w s tę p ie ta b e l w y ż k i w y n a g ro d z e n ia p o n a d n a jw y ż s z ą k w o tę w y - p o d a tk o w y c h ,
g ro d ze n ia u s ta lo n e g o w s k a li.
Skale w y ż e j podane sto su je się ró w n ie ż do w y . P ra c o d a w c y lu b in n e o so b y w y p ła c a ją c e w y n a . nagrodze ń n a le ż n y c h za czas p o c z y n a ją c od 1 s ty . g ro d ze n ie (w ładze, u rzę d y, in s ty tu c je , p rzedsię.
cznia 1949 r. a w y p ła c o n y c h przed ty m te rm in e m b io rs tw a i in n e osoby) o b o w ią za n e są do p o trą cę -
- 65
n ia k w o ty należne go p o d a tk u p rz y każdej w y p ła cie w y n a g ro d z e n ia .
S praw a p o d s ta w y o p o d a tk o w a n ia , do k tó r e j lu b od k tó r e i p rz y s łu g u je zn iżka ro d z in n a lu b n a le ży się z w y ż k a n ie je st jeszcze przesądzona.
W p ra w d z ie k w o ty p o trą c o n e g o p o d a tk u może p ra co d a w ca w p ła c a ć n a jp ó ź n ie j w te rm in ie 7 d n i po d o k o n a n iu w y p ła ty do k a s y w ła ś c iw e g o urzędu sk a rb o w e g o (re w iz y jn e g o ), to je ś li c h o d zi o w ła dze i in s ty tu c je o b ję te bud że te m lu b p rz e d s ię b io r
stw a o b ję te system em fin a n s o w y m , p o d a te k n a le ż y je d n a k w p ła c a ć w d n iu p o d ję c ia k w o ty na w y p ła tę w y n a g ro d z e ń przez daną je d n o s tk ę a d m in i
s tra c y jn ą dla s w y c h p ra c o w n ik ó w , a lb o w ie m w d n iu p o d ję c ia w y n a g ro d z e ń p o d a te k je s t ju ż o b li
czo n y i fig u r u je w liś c ie płac.
miesięcznjjm tygodniowym
ponad do ponad
4. Fundusz oszczędnościowy.
O b o w ią z e k oszczędzania c ią ż y na osobach po d . le g a ją c y c h p o d a tk o w i od w yn a g ro d z e ń , je ż e li ic h w y n a g ro d z e n ie p rz e kra cza za okres w y p ła ty m ie się c z n y 30.000 zł, ty g o d n io w y 6.900 zł, d z ie n n y 1.200 zł, o ile n ie m a ją za sto so w a n ia p rz e p is y o o p o d a tk o w a n iu w y n a g ro d z e ń u d w ó ch lu b w ię c e j p ra c o d a w c ó w .
Za w y n a g ro d z e n ie uw aża się w y n a g ro d z e n ie w ro z u m ie n iu u s ta w y o p o d a tk u od w y n a g ro d z e ń z w y łą c z e n ie m w y n a g ro d z e ń z w o ln io n y c h od p o d a tku .
S ta w k i oszczędnościow e w yn o szą : O d w y n a g ro d z e ń z okresem w y p ła ty :
dziennym Stawka oszczędn.
do ponad do %
30.000 42.000 6.900 9.700 1.200 1.700 1
42.000 60.000 9.700 13.800 1.700 2.400 2
60.000 — 13.800 — 2.400 I __
3 J e ż e li u c z e s tn ik fu nduszu C z a tru d n io n y je s t u
w ię c e j n iż je d n e g o p ra c o d a w c y lu b in n e j osoby w y p ła c a ją c e j w y n a g ro d z e n ie , s k ła d k i oszczędno
ścio w e od w y n a g ro d z e ń w y p ła c a n y c h przez d ru giego i d a ls z y c h p ra c o d a w c ó w lu b in n e o so b y w y
p ła ca ją ce w y n a g ro d z e n ie o b lic z a się bez w zg lę d u na w y s o k o ś ć w y n a g ro d z e n ia , 5 0 % ; p r z y w y n a g ro d zeniach je d n a k do 30.000 z ł m iesięcznie, d o 6.900 z ł ty g o d n io w o lu b do 1.200 z ł dzie n n ie s ta w k a osz
czędnościo w a w y n o s i 1 %.
Nowelizacja przepisów o rozbiórce i napraw ie budynków uszkodzonych wskutek wojny
D e k re t z dnia 26. 10. 1945 r .o ro z b ió rc e i n a p ra w ie b u d y n k ó w z n iszczo n ych i uszko d zo n ych w s k u te k w o jn y w b rz m ie n iu obw ieszczen ia M in i
s tra O d b u d o w y z dnia 26. 4. 1947 r. (Dz. U. poz.
181/47) u le g ł d ru g ie j n o w e liz a c ji d e k re te m z d n ia 25 10. 1848 r. (Dz. U. poz. 389/48). D e k re t o ro z b ió r
ce i n a p ra w ie o m ó w iliś m y szczegółow o w n u m e ra ch 18 z dn. 4 m a ja 1949 r. oraz w 22 z dn. 31 m a ja 1947 r. ,.T y g o d n ik a G ospoda rcze go". O g ra n ic z y m y się w ię c obecn ie je d y n ie do k ró tk ie g o p rz e d sta w ie n ia o s ta tn ic h zm ian.
Rozbiórka budynków zniszczonych
U s ta w o w e o k re ś le n ie b u d y n k u zniszczonego n ie u le g ło żadnej zm ianie. B liższe k ry te ria , ja k i
m i w ła d z e b u d o w la n e m a ją k ie ro w a ć się p rz y k w a lif ik a c ji b u d y n k ó w ja k o zniszczonych, o m ó w ił dro g ą o k ó ln ik ó w M in is te r O d b u d o w y , o czym p i s a liś m y w num erze 3 T y g o d n ik a G ospodarczego ‘ z d n ia 15. I, 1949 r.
W ła ś c ic ie l b u d y n k u zniszczonego do czasu o s ta tn ie j n o w e li, o b o w ią z a n y b y ł na w e zw a n ie w ła d z y b u d o w la n e j p rz y s tą p ić b e z z w ło c z n ie do ro z b ió rk i b u d y n k u i d o ko n a ć je j w w y z n a c z o n y m te rm in ie . J e ś li w ła ś c ic ie l o b o w ią z k u tego n ie w y ko n a ł, w ła d za w z g l. o rg a n p o w o ła n y do o d b u d o w y u p ra w n io n e b y ły do w y k o n a n ia p o w y ż s z y c h czyn.
ności. •O b e c n ie w ła d za b u d o w la n a bądź org a n p o w o ła n y do o d b u d o w y m ogą, n a w e t bez zg o d y w ła ściciela, d okona ć ro z b ió rk i każdego zniszczonego b u d y n k u , je ś li w ła ś c ic ie l nie p rz y s tą p ił do ro z b ió r
k i bądź też p rze p ro w a d za ją w sposób u z n a n y przez w ła d zę b u d o w la n ą za o p ie sza ły. Z now e g o b rz m ie n ia p rze p isu w y n ik a zatem, że w ła d z a b u d o w la n a m oże p rz y s tą p ić do ro z b ió rk i b u d y n k u z n i
szczonego w k a ż d y m czasie i bez u p rzednie go w e z w a n ia w ła ś c ic ie la .
M im o z m ia n y re d a k c y jn e j o b o w ią z u je d o ty c h cza so w y przepis, że osoba p ra w n a , k tó ra ponosi ko szt ro z b ió rk i, u z y s k u je w ła sn o ść m a te ria łó w po.
ch o d zą cych z ro z b ió rk i bez żadnego o d szko d o w a n ia na rzecz w ła ś c ic ie la .
N o w o ś c ią je s t prze p is a rt. 3 d e k re tu w n o w y m b rz m ie n iu , k tó r y m ó w i, że nieza m ie szka łe b u d y n k i uszkodzon e (a w ię c ta k ie , k tó re m ogą b y ć na m o c y «orzeczenia w ła d z y b u d o w la n e j doprowadzone do sianu używalności) m ogą b y ć ta kże rozebrane przez w ła d z e bez u p rze d n ie g o w e z w a n ia w ła ś c i
cie la , je ż e li dalsze is tn ie n ie b u d y n k u je s t sprzecz
ne z p ra w o m o c n y m p la n e m za gospo darow ania p rzestrzenne go.
N ap raw a budynków uszkodzonych W ła ś c ic ie l b u d y n k u uszkodzonego m ia ł o b o w ią zek n a p ra w y . W m y ś l d o ty c h c z a s o w y c h p rz e p i
sów w ła d za b u d o w la n a m o g ła odebrać w ła ś c ic ie lo w i p ra w o n a p ra w y b u d y n k u uszkodzon ego po u p rz e d n im w e z w a n iu do n a p ra w y , g d y n ie za sto s o w a ł się do w e zw a n ia , p ro w a d z ił n a p ra w y o p ie szale lu b też n ie w y k o n a ł żądania w ła d z y b u d o w la n e j co do zabezpieczenia p o k ry c ia k o s z tó w na p ra w y b u d y n k u .
O b e cn ie w ła d z a b u d o w la n a może uznać b u d y n e k za n ie n a p ra w io n y (a w, k o n s e k w e n c ji odebrać -W ła ścicie lo w i p ra w o napraw y),, je ż e li W łaściciel n ie p rz y s tę p u je do n a p ra w y albo p ro w a d z i ją opieszale lu b n ie w y k o n u je żądania co do zabez
p ie cze n ia p o k ry c iń k o s z tó w . Is to tn ą zm ianą je st zatem b ra k o b o w ią z k u ze s tro n y w ła d z y do uprze.
Id ńiego n a k re ś le n ia te rm in u n a p ra w y w ła ś c ic ie lo w i b u d y n k u . W ła d z a je d n a k obow iąza na je s t w y z n a c z y ć te rm in do n a p ra w y , g d y chodzi o osobę n ie będącą w ła ś c ic ie le m , k tó r e j w m y ś l p rz e p is ó w p rze ka za n o n a p ra w ę b u d y n k u . P rz y p o m in a m y tu . ta j, że b u d y n k i uszkodzone a n ie n a p ra w io n e przez w ła ś c ic ie la , m ogą b y ć n a p ra w io n e :
1. przez Państw o, z w ią z k i sam orządu te r y to ria ln e g o , p a ń s tw o w e in s ty tu c je i p rz e d s ię b io rs tw a ,
2. przez u p o w a ż n io n e przez w o je w ó d z k ą w ła dzę a d m in is tra c ji o g ó ln e j in s ty tu c je spo
łeczne, s p ó łd z ie ln ie m ie s z k a n io w e oraz zrze.
szenia n a je m c ó w , zo rg a n izo w a n e na podsta-- w ie ro zp o rzą d ze n ia w y k o n a w c z e g o , __
3. w w a ru n k a c h d e kre te m o k re ś lo n y c h (m ia n o w ic ie , je ś li o p rz y d z ia ł do n a p ra w y b u d y n k u n ie n a p ra w io n e g o przez w ła ś c ic ie la n ie u b ie g a ją się o soby w y m ie n io n e w y ż e j p o d p u n k te m 1 i 2 albo je ś li b u d y n k ó w p rz y d z ie lo n y c h im do n a p ra w y n ie n a p ra w ia ją ) przez in n e o so b y p ra w n e , n ie w y m ie n io n e pod p u n k te m 1 i 2 lu b o so b y fiz y c z ne.
B u d y n k i n a p ra w 'o n e lu b k tó r y c h n a p ra w a z o sta ła rozpoczęta p zed d n ie m 21 lis to p a d a 1945 r.
td a ta o g ło sze n ia d e k re tu o ro z b ió rc e i n a p ra w ie b u d y n k ó w zn iszczo n ych i u szko d zo n ych w s k u te k w o jn y ) przez in s ty tu c je społeczne, sp ó łd z ie ln ie m ie s z k a n io w e oraz przez n a je m c ó w , k tó r z y po ty m d n iu u tw o r z y li zrzeszenie n a je m có w , a n ie bę.
dące w ła sn o ścią w y m ie n io n y c h osób, przechodzą p o d ic h zarząd na w a ru n k a c h o k re ś lo n y c h w art.
9 -ty m d e k re tu z d n ia 26. 10. 1945 r. w p ie rw o tn y m je g o b rz m ie n iu (Dz. U. póz. 281/45) t. zn.:
1.. k o s z ty n a p ra w y u s ta la w ła d z a bud o w la n a , . 2, zarząd n ie m oże trw ać, d łu ż e j n iż 10 la t;
k o s z ty n ie p o k ry te z czyn szó w w ty m o k re . - sie u le g a ją u m o rze n iu ,
3. n ie d o lic z a się ró w n ie ż o p ro c e n to w a n ia (2%) k o s z tó w n ą p rą w y . , Przed u p ły w e m , - określonego-, lennin.u trw a n ia zarządu nie -m o żn a też w y k o n a ć e w e n tu a ln e g o po.
s ta n o w ie n ia o p rz y w ró c e n iu p o sia d a n ia m a ją tk u opuszczonego. Ja ko datę o b ję c ia w zarząd p rz y j.
m u je się (lalę u ko ń cze n ia n a p ra w y . ...
B u d y n k i n a p ra w io n e p rze d d n ie m 30. 10. 1948 r.
(data w e jś c ia w ż y c ie — w ty m zakresie n o w e li o m a w ia n e j :z d n ia 25. 10, 1948 r.) przez: Państwo, z w ią z k i sam orządu te ry to ria ln e g o , p a ń s tw o w e in s ty tu c je i p rz e d się b io rstw a , przez u p o w a żn io n e przez w o je w ó d z k ą .. w ła d zę ..a d m in is tra c ji -ogólnej
"in s ty tu c je społeczne, s p ó łd z ie ln ie -m ie szka n io w e brąz. zrzeszenia n a je m có w ,^zo rg a n izo w a n e , na po.ęh s ta w ie ro zp o rzą d ze n ia w y k o n a w c z e g o -— ..bez u z y s k a n ia p rz y d z ia łu , ty c h .budynków'., do n a p ra w y .za
stępczej, prze ch o d zą w. u ż y tk o w a n ie tych. osób rw;
W aru n ka ch o k re ś lo n y c h d e k re te m jy ,p rz m je ^ju j.o b -
UWAGA??
Jedność — d o kła d n o ść — precyzja u k ła d u — to zaletą znanych ui całej Polsce od r. W 47 poz
nańskich tabel p o d a tk o w y c h , Ukazało się W yda- nie V u: n o w ym , d osm sow enym do zm ienionego u staw oda w stw a, u kładzie, w y p ra c o w a n y m na pod- stam ie d w u le tn ie g o dośw iadcze nia. W p rz y g o to w a n iu W y d a n ie V I — o zm ie n io n y m , ulepszonym układzie, p rzy s to s o w a n y m do szczególnie częstego p o s łu g iw a n ia się tabelam i (dla u rz ę d n ik o m, księ
g o w ych . b iu r księ g o w o ści i re w iz y jn y c h , samo- iza d u gospodarczego i zaw odow ego i t p )
W Y D A N IE V.
Z n a jn o w s z y m i zm ianam i od 1. I. 1949 r.
JAK O B L I C Z A Ć
PODATKI
CZ. I.
D O C H O D O W Y
D O D A T K I Z A Z W Ł O K Ę K O S Z T Y EG ZEKUCYJNE
---
S i N O W E
TA Bk 1.1'. P O D A T K O W I .
O b o w i g z u j g c e o d r o k u 1 9 4 9
I P O Z N A Ń _______ ..'-.-1-.-- - k 1 9 4 9 1 SKŁAD GŁÓW NY
K S I Ę G A R N I A
Z D Z I S Ł A W G U S T O W S K I
P O Z N A Ń , W IE L K A 10
W s z e l k i e p r a w o z a s t r z e ż o n e Cena z ł 100,—
W D R U K U :
C Z Ę Ś Ć IŁ
O D W Y N A G R O D Z E Ń
O B R O T O W Y . T . ...
O P Ł A T Y SKARROW Ę K A R T Y REJESTRACYJNE
n r ...- ' T E R M IN Y • A tc .-
W y s trz e g a ć się n a ś la d o w n ic tw a !
— '«7 —
w ieszczenia z d n ia 26 k w ie tn ia 1947 r. (Dz. U. poz, 181/47). W a ru n k ó w ty c h , ze w z g lę d u na ra m y te.
go a rty k u łu , n ie b ę d zie m y o m a w ia li ty m b a rd zie j, że z o s ta ły one w y c z e rp u ją c o p rz e d sta w io n e poza a rty k u ła m i na w s tę p ie p o w o ła n y m i w num erze 19
„T y g o d n ik a G ospoda rcze go" z d n ia 8 m a ja 1948 r.
pt. .O d b u d o w a m ia s t".
D e k re t z d n ia 25. 10. 1948 r. w p ro w a d z a r ó w nież bardzo is to tn y prze p is d o ty c z ą c y d e c y z y i w y d a w a n y c h ną p o d s ta w ie p rz e p is ó w o ro z b ió rc e
i n a p ra w ie b u d y n k ó w . Otóż. .decyzje m ogą b v ć adresow ane, do w ła ś c ic ie li b u d y n k ó w b ezim iennie , je ż e li osoba w ła ś c ic ie la n ie .jest w ła d z y znana.
D oręczanie d e c y z y j w ła ś c ic ie lo w i n a stę p u je przez w y w ie s z e n ie ic h w zarządzie m ie js k im lu b g m in n y m te j g m in y , w k tó r e j po ło żo n a je s t n ie r u chom ość w m ie js c u p rze zn a czo n ym na u rzę d o w e ogłoszen ia. O w y w ie s z e n iu d e c y z ji podaie się do w ia d o m o ś c i w je d n y m z p ism co d zie n n ych , w y d a w a n y c h na te re n ie w o je w ó d z tw a . Z d n ie m w y j ścia n u m e ru pism a, d e c y z ja u w a ża n a będzie za doręczoną.
P odany sposób dorę cza n ia d e c y z y i n ie d o ty c z y osób b io rą c y c h u d z ia ł w p o stę p o w a n iu , t j. ty c h , k tó re z w r ó c iły się ju ż do w ła d z y z p o d a n ie m lu b o trz y m a ły od n ie j w s w o je j s p ra w ie pism o, (zkl.)
Potrzeby normalizacji
, O g ro m zadań i -pjac ,n o rm a liz a c y jn y c h -w s to s u n k u rio już znorm aPzown-sych zagadn ień je s t n ie w s p ó łm ie rn y . P otrzeba norm aT zaeji w in n a b v ć g łę b o ko o d czu ta w . p rz e d s ię b io rs tw a c h prze
m y s ło w y c h . U p o rz ą d k o w a n ie -zagadnień i ooraeo- W anie w ła s n v ć h n o rm w e w n ę trz n y c h w b ra k u o g ó ln jo p a ń s tw o w y ę h . w in n o . bvę nakazem m o ra l
n y m k ie r o w n ik ó w , fa b ry k . N a tu ra ln ie , że n o rm y ł e w [żadnym . w y p a d k u n ie m ogą p rz e c z y ć u sta lo n y m n o rm o m o g ó ln o p a ń s tw o w y m i w e w s z y s t
k ic h m om entach, gdzie o n ie zahaczają, m uszą s:ę jim. p o d p o rzą d ko w a ć.
T e w e w n ę trz n e prace n o rm a liza cytin e nie m o ga b y ć ta je m n ic ą p rz e d się b io rstw a . N a le ż y ie tra k to w a ć , ta k o d o ro b e k społeczny, a je ż e li sa do
b rz e 'p rz e m y ś la n e . opracow an e j' z d a ły egzam in ż y c io w y , m ogą stać się p o d sta w a do szybszego łro z w o iu a k c ji n o rm a liz a c ji w s k a li ogólnopań-
fetw ów ej.
Z n o w y ż s z y c h rozw a ża ń w v n ;ka jasno, że -stó- 'spw ąnie n o rm a liz a c ji w. ja k najszerszym zakresie u w a ln ia w p rz e d s ię b io rs tw a c h p rz e m y s ło w y c h 'znaczne k a n ita ły o b ro to w e . W v n ik i fin a n s o w e t e i a k c ji są ła tw o u c h w y tn e w o b lic z a n iu k o s z tó w W łasnych.
W p ro w a d z ę n ie przez, jedna, z naszych fa b ry k b rę ta lo w yC h z n o rm a liz o w a n y c h w y m ia ró w żelaza b b n iż y ło ilość w y m ia ró w z 347 do 92. w y n ik ie m Iczęge b y ło zim nieiszenie zapasów m a g a z y n o w y c h 0 1200 ton. Z w o ln ie n ie k a p ita łu zam rożonego w zapasach w yra ziło - się w g cen p rz e d w o je n n y c h 'sumą z ło ty c h p ó ł m ilio n a . L iczb a ta jest dosta b e czn ym dow ode m , ja k znaczne, oszczędności d a ie
'się osią g n ą ć na je d n y m ty lk o o d c in k u g o sp o d a rki 'fa b ry c z n e j. G d z ie k o lw ie k bądź w p ro w a d za się n o rm y , p o rz ą d k u je i s y s te m a ty z u je gospodarkę, o- siaga się w y n ik i p rz e w a ż n ie re w e la c y jn e zarów no w z w ię k s z a n iu w y d a jn o ś c i ja k i w obniżce ko sztu w ła sn e g o .
1 Je że li p rz y ty m z o rg a n iz u je się w ra c h u n k o w o ś c i fa b ry c z n e j o d p o w ie d n ią k o n tro lę fin a n so w ą
■•(co nie p rz e d s ta w ia ż a d n ych s p e c ja ln y c h trudno- -śct) w y n ik ó w , akc j i n o rm a liz a c y jn e j, to wów czas w y n ik i te-gtąną-się n ie w ą tp liw y m bodźcem do sta T e j pracy, n o rm a liz a c y jn e j w p rz e d s ię b io rs tw ie ' nie
t y lk o w dąże n iu do c o ra z le p szych re z u lta tó w na o d c in k s c h , gdzie- n o rm a liz a c ja zaczęła s ta w ia ć
•pierwsze k ro k :, ale ró w n ie ż w k ie r u n k u rozsze
rzam ia te j -a kcji na coraz to m o w y c h o d c in k a c h g o spodarki.
O m ó w iliś m y s n ra w ę n o rm a liz a c ji p d s tro n y
■w ytwórczości. J a k p rz e d s ta w ia ją -s :ę -te -s r-ra w y od s tro n y h a n d lu h u rto w e g o j detalicznego? O b ró t h a n d lo w y wiajże s ię zawsze z utrzym a n ie m - w ie k
szvch.-lub m n ie js z y c h -s k ła d ó w . C hcąc o b sh iży"
szybko i w s z e c h s tro n n ie odbiorcę, k u p ie c -zmu szon-y, iest trz y m a ć zn a c z n y a s o rty m e n t to w a ró w . W-dil ościach - o d p o w ia d a ją c y c h z je d n e j s tro n y ch ło n n o ści ry n k u - z d ru g ie j s tro n y z w ią z a n y -jest te rm in e m w y k o n a n ia ¡. d o s ta w y od w y tw ó rc y .
W (n ie k tó ry c h w y p a d k a c h s k ła d y h u rtb w e w y k a z u ją d z ie s ią tk i ty s ię c y różnych, to w a ró w ó ró ż n y c h w y m ia ra c h , k s z ta łta c h , w łasn o ścia ch itd . W ten snosóh leżą znaczne k a p ita ły w m a te ria ła c h oczekuia.cvch na n a b y w c ó w . A ile jest w y p a d kó w , że d a n y a r ty k u ł le ż y la ta m i c a ły m i. K ie dyś b y ł p o trz e b n y , „s z e d ł", ja k to się m ó w i oo k u - ń tó c k u i naraz z a p o trze b o w a n ie p rz e rw a ło sie.
Z o s ta ły re m a n e n ty, w k tó r y c h zam rożone sa zna
czne k a p ita ły . W a rto ś ć tv c h re m a n e n tó w test ilu zoryczna, gdvż dane a r t y k u ły p rz e s ta ły b y ć „m o - d n e " w z g lę d n ie f a b r y k i p rz e s z ły na n o w e m o dele itd .
Z tv m ! z ja w is k a m i k u p ie c m us' sie lic z y ć a nie chcąc p o n o sić s tra t m u si u m ie ć a r t y k u ły od
p o w ie d n io d ro że j k a lk u lo w a ć .
P rz y w p ro w a d z e n iu n o rm a liz a c ji, z ja w is k a te ailbo z u p e łn ie z a n ik n ą w z g lę d n ie o graniczą ś!e do bardzo rz a d k ic h w y p a d k ó w . B io rą c po d u w a gę. że w ogółe1 zapasy to w a ro w e na skła d a ch k u p ie c k ic h u le g a ą znacznej re d u k c ji,-s tra ty tego r o d za ju -p rze sta n ą b y ć b o le s n y m i i strącą na sw o im n a s ile n iu . A -przecież trz e b a pam iętać, że to w a r b e z u ż y te c z n y je s t s tra tą n ie ty lk o -d a n e g o kupca, ale i -stratą b e z w z g lę d n ie -społeczną.
W o b ro cie • h u rto w y m n o rm a liz a c ja daje >dal- sze k o rz y ś c i. N ie ty lk o zm n ie js z e n ie zapasów i u w o ln ie n ie do o b ro tu w ię k s z y c h k a p ita łó w je st ta k Istotne. P osiadanie to w a ró w w m n ie js z y c h a s o rty m e n ta c h o w ię k s z y m zakresie zastosow ania ma • ko lo s a ln e znaczenie w h a n d lu . W ia d o m o przecież jest, że. k u p c y p osiada ją bogato zaopa
trzo n e -skła d y,- m a ją szeroką k lie n te lę , ro b ią diużo o b ro ty , ,a p rz e d s ię b io rs tw a ic h r o z w ija ją się.
N ie w ą tp liw ie d z ię k i n o rm a liz a c ji u trz y m u ją c m n ie jsze s k ła d y w sensie a s o rty m e n tu to w a ró w
i to to w a ró w , k tó r y c h zasięg stosow ania n ie w s p ó łm ie rn ie w zrasta, k u p c y z w ię k s z a ją znacznie s w ó j o b ró t d z ię k i ro zsze rza n iu swego r y n k u z b y tu w positaci w ię k s z e j ilo ś c i o d b io rc ó w .
W pracach n o rm a liz a c y jn y c h są na p o rzą d ku d!z:e n n ym z ja w is k a , k ie d y ja k ie ś w y r o b y w y tw a rzane w ilo ś c i, ro d z a ju , w y m ia ra c h , c z y w ie lk o ś c i np. 400 re d u k u ją się do 60 c z y 70. C zy ta k i e fe k t n o rm a liz a c ji nie d a je ty c h k o rz y ś c i, o k tó r y c h w y żej m ó w im y ?
N o rm a liz a c ja w p r o d u k c ji stw a rza m o ż liw o ś c i s p e c ja liz a c ji fa b ry k w zakresie w y tw a rz a n ia a r
ty k u łó w u ż y w a n y c h p o w s z e c h n ie na ry n k u . W y n ik ie m te g o jest ic h m asow a p ro d u k c ja . Te a o ro d z a ju p ro d u k c ja skraca te r m in y dostaw, co dla k u re a nie jest rze-cza o b o ję tn ą . M o żn o ść za p e w n ie n ia o d b io rc o m k r ó tk ic h ¡te rm in ó w d o sta w s tw a rza m o ż liw o ś c i ro z w o ju in te re s ó w . Z m n ie js z a ją sie k o s z ty h a n d lo w e i a d m in is tra c y jn e , a ty m sa- m v m cena sprzedażna m oże h y ć obniżona. N ie zależnie od tego w e w n ę trz n a o rg a trz a c fa b iu r h a n d lo w y c h ueraszcza się znacznie, M a le ie ilość k o re s p o n d e n c ji w sp ra w ie u w z g lę d n ie n ia m ię d z y k u p ce m i w y tw ó rc a , sposobu w y k o n a n ; a zam ó
w io n e g o to w a ru . M a le je praca p o s z u k iw a n ia w y tw ó rc ó w , k tó r z y b y ze c h c ie li d a n v a r ty k u ł w y konać. A pam iętać n a le ży, że fa h r v k : za w y k o a y w a n ie s n e c ia ln y c h to w a ró w o d b ie g a ją c y c h -tyt
ko. nn. w y m ia re m c z y k s z ta łte m d-oliczaia d idat- k o w e k o s z ty , p rz y czym n ie p o d e im u ia sie w za
sadzie w y k o n y w a n ia m a ły c h s e rii. W dalszym c ią g u c h a ra k te r p r a c y h iu ra n ie je s t ta k n e rw o w y Tem no p ra c y je s t ró w n o m ie rn e , k o n tro la d ostaw 1 za m ó w ie ń s ta je się m a ło s k o m p lik o w a n a a w ię c i b a rd z ie j p rz e jrz y s ta .
Z w ię k s z e n ie p ły n n o ś c i k a p ita łu o b ro to w e g o , ja k i osiąga k u p ie c d z ię k i n o rm a liz a c ji, w y w ie ra n ie w ą tp liw ie w p ły w n a szybkość o b ro tu . M ó w i m y, że w y d a jn o ś ć k a p ita łu w zrasta. J e ż e li p o trze b a 1.000.000,—- ¡zł d la d o k o n a n ia tra n s a k c ji, w k tó r e j z w ro t w y ło ż o n y c h p ie n ię d z y n a stę p u je po ro k u , t o ja s n y m się staje, że tra n s a k c ja , k tó ra d a je się u p ły n n ić w c ią g u 2 m ie s ię c y , p o w o d u je , że ten k a p ita ł w ło ż o n y w to w a r y staje się b a r
d z ie j p ro d u k c y jn y m . Je że li poch o d zi on z k r e d y tó w b a n k o w y c h , s z y b c ie j zostaje s p ła c a n y i s z y b c ie j m oże b y ć u ż y ty do fin a n s o w a n ia in n y c h celów , je ż e li będzie się stosow ać tem po o b ro tu . Z ja w is k o to m o że m y u p o d o b n ić do pom nażania k re d y tu .
W y n ik i p rz y szeroko ro z w in ię te j a k c ji no rm a lic a z y jn e j sta ją się w p ro s t re w e la c y jn e . D e ta łi- sta k u p u je od h u rto w n ik a ty lk o w te d y , g d y cze- goś_ p o trz e b u je zaraz, bo w ie , że to w a r z n a jd z ie u niego k a ż d e j c h w ili.
T a k samo p ra c u je h u r to w n ik w s to su n ku do fa b ry k i. F a b ry k a n ie m a r tw i się, że ma z a m ó w ie nia w zapasie ty lk o p o w ie d z m y n a ty d z ie ń , W c ią g u ty g o d n ia tego n a p ły n ą n o w e za m ów ienia, k tó re u m o ż liw ia ją u re g u lo w a n e p ro w a d ze n ie p rze d się b io rstw a .
P rzestają is tn ie ć z a m ó w ie n ia z te rm in a m i do sta w na m ie sią ce c z y n a w e t ro k . N ie potrzeba z a ku p o w a ć iu ż zaw czasu m a te ria łó w do ic h w y k o n y w a n ia i u n ie ru c h a m ia ć pieniądza w ta k 'c h zapasach, W ten sposób m n ie isza ilo ś ć p ie n ię d z y le ż y m a rtw a na p ó łk a c h m a g a z y n o w y c h Dla do
k o n y w a n ia tra n s a k c ji trzeba w ię c ty c h p ie n ię d z y m n ie j, k r e d y ty z n a jd u ją c e się do d y s p o z y c ji szyb c ie j p ra c u ją { .dzięki te m u o b ró t h a n d lo w y rośnie.
Dla o d b io rc y to w a ró w z n o rm a liz o w a n y c h je st rzeczą bardzo w a żn ą z a p e w n ie n ie ic h ja k o ś c i o d p o w ia d a ją c e j w ła ś c iw y m w a ru n k o m te c h n ik i w y konania .
T o w a r w y k o n a n y zgod n ie z n o rm a m i o p a rty m i na w s z e c h s tro n n y m o p ra c o w a n iu ic h s tro n y te c h n o lo g ic z n e j daje g w a ra n c ję d o b ro ci.
Je że li z d ru g ie j s tro n y u w z g lę d n im y , że n o rm a liz a c ja o b e jm u je ró w n ie ż w a ru n k i b adan ia i od b io ru d o sta rczo n ych to w a ró w a w d o d a tk u d a je z u p e łn ie ścisłe m e to d y, ja k im i n a le ż y się p o s łu g i w a ć p rz y w y k o n a n iu badań i prób, to m a m y ja k o o d b io rc y tę pew ność, że za o p a trze n ie m a te ria ło w e stoi na w y s o k o ś c i zadania. W ie m y , że n a s k ła dach p o s m d a m y to w a r p e łn o w a rto ś c io w y i że w m om encie ic h z u ż y w a n ia , tj. p rz e ro b u czy też bez
p o ś re d n ie j k o n s u m c ji, n ie z d a rz y się żadna n ie sp o d zia n ka i że w te n sposób u n ik n ie m y strat.
Są to k o rz y ś c i bardzo is to tn e , p rz e w a ż n ie n ie u c h w y tn e p ie n ię ż n ie , gdyż rz a d k o gdzie p ro w a d z i się k o n tro le k o s z tó w p o n o szo n ych z r a c ji w a d li
wego m a te ria łu zu żyw aneg o. K a ż d y je d n a k, k t ó r y g o sp o d a ru je m a te ria łe m , k tó re g o z u ż y w a czy p rzerabia, w y c z u w a , że s tra ty te is tn ie ią w dość p o k a ź n e j sum ie, że czę sto kro ć są bardzo bolesne i d o tk liw e .
U żytkow anie tow arów znorm alizow anych zw iększa zakres zastosowań.
Je ż e li d a w n ie j w p a ro w o z ie z n a jd o w a ło się k ilk a s e t ró ż n y c h w y m ia ró w śrub, a d z ię k i n o r
m a liz a c ji ilo ś ć ty c h w y m ia ró w spadła do k ilk u d zie się ciu , je ś li zastąpi się szereg n a jro z m a its z y c h to w a ró w p ro d u k o w a n y c h przez różne fa b r y k i pod k ą te m w id z e n ia l i t y lk o re k la m y i p ę d u do m od- n y c h g a tu n k ó w , to w a ra m i z n o rm a liz o w a n y m i, o k re ś lo n y m i w y ra ź n ie d la d a n y c h ce ló w , to w i
dzim y jasno, że m n ie jszą ilo ś c ią g a tu n k ó w , w y m ia ró w w ie lk o ś c i m o że m y zasp o ko ić nasze p o trze b y.
Z w ię k s z a ją c zakres s to s o w a n ia m a te ria łó w , części itp . z m n ie js z a m y przez to w ie lk o ś ć składu, za p e w n ia m y w fa b ry k a c h cią g ło ść p ro d u k c ji. Jed
n y m s ło w e m o sią g a m y te same k o rz y ś c i, ja k ie o m ó w iliś m y ju ż p o p rz e d n io w części d o ty c z ą c e j w y tw ó rc ó w . N ie w ą tp liw ie że ro la o d b io rc y w a k c ji n o rm a liz a c y jn e j je st ogrom na. Z a o p a trz e n ie się w doborze norm , z re w id o w a n ie w ła sn y c h p o trz e b i d o sto so w a n ie się do w y d a n y c h norm , da im bezpośred nie k o rz y ś c i n ie m ó w ią c juiż o ty m , że zg ra n ie to w a ró w z n o rm a liz o w a n y c h sp o w o d u je w d a lszym c ią g u zg ra n ie ta k ic h ż e z n o rm a liz o w a n y c h to w a ró w przez h u r to w n ik ó w u w y tw ó rc ó w . C i z n ó w a u to m a ty c z n ie p rz e jd ą na p ro d u k c ję zn o rm a lizo w a n ą . P o w s ta je w ten spo- sóm z a m k n ię ty c y k l o coraz w ię k s z y m natężen iu, im p u ls m usi w y jś ć zawsze od o d b io rc y . M o m e n t szybkości, tzn. s k ró c e n ie czasu d o s ta w y je s t dla o d b io rc y n ie z m ie rn ie w a ż n y m c z y n n ik ie m . Czas ja k o te n w ie lk i w ła d c a naszego ż y c ia w p ły n ie k o rz y s tn ie na c a ły szereg c z y n n o ś c i gospod arczych o d b io rc y ,
Ile tra n s a k c ji n ie d o ch o d zi w ogóle dó s k u tk u z ra c ji z b y t d łu g ic h te rm in ó w w y k o n a n ia W tym
