1
Sprawozdanie
z nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez Warmińsko-Mazurskiego Kuratora Oświaty
w roku szkolnym 2012/2013
(w okresie od 1 września 2012 r. do 31 maja 2013 r.)
2
Spis treści
1. Wstęp ………4
2. Ewaluacja……….5
2.1. Ogólne informacje o liczbie ewaluacji....……….…5
2.2. Wyniki ewaluacji ……….7
2.2.1. Zestawienie ilościowych wyników ewaluacji przeprowadzonych w poszczególnych typach szkół i placówek…..7
2.2.2. Podsumowanie analizy jakościowych wyników ewaluacji szkół i placówek w ramach badanych obszarów ……….……..9
2.3. Wnioski z przeprowadzonych ewaluacji ………17
3. Kontrola………...25
3.1. Kontrole planowe ………25
3.1.1. Ogólne informacje o liczbie przeprowadzonych kontroli planowych ………..………26
3.1.2. Wyniki kontroli planowych ………28
3.1.2.1. Kontrola w zakresie spełniania warunków określonych w art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty przez niepubliczną szkołę podstawową o uprawnieniach szkoły publicznej
3.1.2.2. Kontrola przestrzegania przez dyrektora szkoły przepisów dotyczących obowiązku szkolnego
3.1.2.3. Kontrola zgodności z przepisami prawa organizacji pracy świetlicy szkolnej zorganizowanej w publicznej szkole podstawowej
3.1.2.4. Kontrolaw zakresie zgodności organizacji zajęć edukacyjnych
z informatyki z ramowymi planami nauczania w publicznych liceach ogólnokształcących i technikach
3.1.2.5. Kontrola w zakresie zgodności organizacji zajęć edukacyjnych z języków obcych nowożytnych z ramowymi planami nauczania w publicznych gimnazjach
3.1.2.6. Kontrola w zakresie prawidłowości organizacji oddziału przedszkolnego
3.1.2.7. Kontrola prawidłowości organizacji działania publicznej biblioteki pedagogicznej i realizacji jej zadań oraz zgodności zatrudnienia nauczycieli z wymaganymi kwalifikacjami (kontrola przewidziana do realizacji w okresie od czerwca do lipca 2013 r.)
3.1.2.8. Kontrola organizacji zajęć rewalidacyjnych w szkole ogólnodostępnej, w tym liczby godzin i rodzaju tych zajęć oraz ich zgodności z zaleceniami zawartymi w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego z uwagi na niepełnosprawność (kontrola w trakcie realizacji)
3 3.1.2.9. Kontrolaw zakresie organizowania i realizowania zajęć rewalidacyjno- wychowawczych w publicznych przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjach oraz publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno- pedagogicznych i ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych
3.1.2.10. Kontrola prawidłowości nadzorowania przez dyrektora publicznej szkoły podstawowej spełniania przez dzieci pięcioletnie i sześcioletnie rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego
3.1.3. Wnioski wynikające z kontroli planowych ………..……73 3.2. Kontrole doraźne ………75 3.2.1. Ogólne informacje o liczbie przeprowadzonych kontroli
doraźnych
3.2.2. Informacje dotyczące organizacji i przeprowadzania kontroli 3.2.3. Wyniki kontroli doraźnych
3.2.4. Wnioski wynikające z analizy wyników kontroli doraźnych 4. Wspomaganie ………...79
4.1. Informacje opisujące działania Kuratora Oświaty w zakresie wspomagania szkół i placówek …….………...79 4.1.1. Przygotowywanie i podawanie do publicznej wiadomości na stronie internetowej Kuratorium analiz wyników sprawowanego nadzoru pedagogicznego, w tym wniosków z ewaluacji zewnętrznych i kontroli
4.1.2. Upowszechnianie przykładów dobrych praktyk
4.1.3. Promowanie wykorzystania ewaluacji w procesie
doskonalenia jakości działalności dydaktycznej, wychowawczej
i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek
4.1.4. Organizowanie konferencji i narad w roku szkolnym
2012/2013 – wskazanie liczby konferencji i narad dla dyrektorów
różnych typów szkół i rodzajów placówek (adresaci), zakresy
tematyczne konferencji i narad
4
1. Wstęp
Planowe działania przeprowadzone w okresie od 1 września 2012 r. do 31 maja 2013 r. przez Warmińsko-Mazurskiego Kuratora Oświaty były realizowane zgodnie z podstawowymi kierunkami polityki oświatowej państwa w zakresie nadzoru pedagogicznego, ustalonymi przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania na podstawie art. 35 ust. 2 pkt 1 ustawy o systemie oświaty.
W roku szkolnym 2012/2013 w województwie warmińsko-mazurskim nadzorowi Kuratorium Oświaty w Olsztynie podlegało 2177 szkół i placówek. Od 1 września 2012 r. do 31 maja 2013 r. przeprowadzono 174 ewaluacje oraz 423 kontrole planowe. W ramach działań doraźnych odbyły się 104 kontrole.
W wyniku przeprowadzonych ewaluacji i kontroli stwierdzono, że w zakresie poprawy funkcjonowania szkół i placówek w województwie:
1) Należy w szerszym zakresie dokonywać analizy jakościowej wyników
sprawdzianu/egzaminu zewnętrznego, uwzględniając czynniki pedagogiczne i poddając ocenie elementy szkolnego systemu kształcenia. Niezbędne jest wspólne
wypracowywanie przez rady pedagogiczne konkretnych rozwiązań mających na celu poprawę efektów kształcenia. Bardzo ważne jest doskonalenie zawodowe dyrektorów i nauczycieli w tym zakresie;
2) Podejmując działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych oraz rozwijaniu zainteresowań uczniów, szkoły powinny stosować w szerszym zakresie indywidualizację nauczania i umożliwiać uczniom współdecydowanie o przebiegu zajęć. Niezwykle istotne jest rzetelne i przemyślane organizowanie pomocy uczniom niepełnosprawnym oraz z problemami edukacyjnymi i wychowawczymi;
3) Nauczyciele powinni zwracać większą uwagę na przekazywanie uczniom informacji zwrotnej w procesie oceniania, z wykorzystaniem w szerszym zakresie funkcji informacyjnej i motywującej oceny szkolnej. Zasadne jest wypracowanie przemyślanych sposobów i narzędzi diagnozowania osiągnięć, których stosowanie umożliwi monitorowanie postępów uczniów w ciągu całego etapu edukacyjnego;
4) Wskazane jest dalsze doskonalenie nauczycieli, dyrektorów szkół i placówek w zakresie znajomości prawa, podnoszenia ich kompetencji w zakresie przeprowadzania ewaluacji wewnętrznej, udzielania pomocy psychologiczno- pedagogicznej, zapewniania bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach publicznych i niepublicznych;
5) Ze względu na nieprawidłowości w SIO, szczególnie w zakresie przekazywania danych o uczniach niepełnosprawnych, należy zwrócić uwagę dyrektorów szkół na ich odpowiedzialność za prawidłowość wprowadzanych danych.
5
2. Ewaluacja
2.1. Ogólne informacje o liczbie ewaluacji
W roku szkolnym 2012/2013 (w okresie od 1 września 2012r. do 31 maja 2013r.) przeprowadzono 174 ewaluacje zewnętrzne, w tym 40 całościowych oraz 134 problemowe, co obrazuje poniższa tabela.
Liczba ewaluacji przeprowadzonych w roku szkolnym 2012/13 (do 31 maja 2013 r.) z uwzględnieniem typów szkół i placówek
Liczba ewaluacji:
Lp. Typ szkoły/placówki
całościowe problemowe łącznie
1. Przedszkola i inne formy
wychowania przedszkolnego 9 25 34
2. Szkoły podstawowe 12 57 69
3. Gimnazja 13 35 48
4. Licea ogólnokształcące - 8 8
5. Technika - 5 5
6. Zasadnicze szkoły zawodowe - 4 4
7. Licea profilowane - - -
8. Szkoły specjalne 1 - 1
9.
Inne szkoły, o których mowa w art. 9 pkt 3d – 3e ustawy o systemie oświaty
- - -
10. Poradnie psychologiczno-
pedagogiczne 5 - 5
11. Biblioteki pedagogiczne - - -
12. Placówki doskonalenia
nauczycieli - - -
13. Placówki oświatowo-
wychowawcze - - -
14.
Placówki kształcenia
ustawicznego i inne, o których mowa w art. 2 pkt. 3a ustawy
- - -
15.
MOW-y, MOS-y i inne ośrodki, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy
- - -
16.
Placówki zapewniające opiekę i wychowanie, o których mowa w art. 2 pkt 7
- - -
17. Kolegia pracowników służb
społecznych - - -
6
Suma 40 134 174
Łącznie w roku szkolnym 2012/2013 zaplanowano 204 ewaluacje (123 w szkołach samodzielnych i 81 w zespołach szkół), w tym 54 ewaluacje całościowe oraz 150 ewaluacji problemowych w ramach obszarów:
− „Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki” i „Zarządzanie szkołą lub placówką”
- 82 ewaluacji;
− „Procesy zachodzące w szkole lub placówce” i „Funkcjonowanie szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów” - 53 ewaluacji;
− „Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki” - 15 ewaluacji.
Do 31 maja 2013 roku zrealizowano 174 ewaluacje, co stanowi 85,3 % planu, w tym 40 ewaluacji całościowych - 75,1 % planu, 134 ewaluacje problemowe - 89,3 % planu, w ramach obszarów:
− „Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki” i „Zarządzanie szkołą lub placówką”
- 78 ewaluacji - 95,1 % planu;
− „Procesy zachodzące w szkole lub placówce” i „Funkcjonowanie szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów” - 44 ewaluacje - 83 % planu;
− „Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki” - 12 ewaluacji - 80 % planu.
Do 31 maja 2013 roku przeprowadzono 174 ewaluacje, w tym 93 w szkołach samodzielnych i 81 w zespołach szkół.
7
2.2. Wyniki ewaluacji
2.2.1. Zestawienie ilościowych wyników ewaluacji przeprowadzonych w poszczególnych typach szkół i placówek
Zestawienie poziomów spełniania wymagań państwa w poszczególnych typach szkół i placówek (z uwzględnieniem ewaluacji całościowych i problemowych zaplanowanych i przeprowadzonych w szkołach/placówkach samodzielnych i w zespołach).
Wymagania
Typ
placówki Poziom 1.1 1.2 1.3 1.4
razem 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
razem 3.1 3.2 3.3 3.4
razem 4.1 4.2 4.3
razem
A 11 6 8 25 10 10 1 5 5 31 15 3 10 7 35 6 4 2 12
B 6 12 10 28 12 11 23 19 19 84 10 18 14 16 58 10 12 11 33
C 1 1 3 4 1 1 1 10 4 1 2 7 2 1 3 6
D 1 2 3 Przedszkola
i inne formy wychowania przedszkolnego
E
1.1 1.2 1.3 1.4
razem 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
razem 3.1 3.2 3.3 3.4
razem 4.1 4.2 4.3
razem
A 1 2 13 11 27 2 7 1 2 5 4 21 14 1 2 2 19 5 3 7 15
B 17 20 29 33 99 24 18 15 24 22 23 12
6 16 18 17 16 67 27 24 19 70
C 21 23 7 4 55 4 6 15 4 5 4 38 1 11 12 12 36 6 12 13 31
D 10 4 1 15 2 1 1 2 1 7 1 1 2 3 2 2 7
Szkoły podstawowe
E
1.1 1.2 1.3 1.4
razem 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
razem 3.1 3.2 3.3 3.4
razem 4.1 4.2 4.3
razem
A 4 2 7 6 19 2 2 1 2 7 8 1 2 11 3 5 7 15
B 9 16 23 22 70 13 10 6 17 11 11 68 11 14 13 9 47 24 22 17 63
C 25 18 12 14 69 4 7 13 2 7 6 39 4 4 10 18 8 10 14 32
D 4 6 10 3 1 4
Gimnazja
E
1.1 1.2 1.3 1.4
razem 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
razem 3.1 3.2 3.3 3.4
razem 4.1 4.2 4.3
razem
A 1 2 3 2 8 1 1 2 2 1 3 2 2 1 5
B 3 4 2 3 12 1 1 2 2 1 7 1 1 2 4 3 2 9
C 2 1 1 4 1 1 1 3 1 2 3 1 3 4 Licea
ogólnokształ- cące
D
8
E
1.1 1.2 1.3 1.4
razem 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
razem 3.1 3.2 3.3 3.4
razem 4.1 4.2 4.3
razem
A 1 1 2 1 1 2
B 3 4 3 3 13 5 3 3 11
C 2 1 1 1 5 1 1 2
D Technika
E
1.1 1.2 1.3 1.4
razem 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
razem 3.1 3.2 3.3 3.4
razem 4.1 4.2 4.3
razem
A 1 1 2 1 1 2
B 3 3 1 4 11 4 3 1 8
C 1 2 3 2 2
D Zasadnicze
szkoły zawodowe
E
1.1 1.2 1.3 1.4
razem 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
razem 3.1 3.2 3.3 3.4
razem 4.1 4.2 4.3
razem
A 1 1 1 3 1 1 2 B 1 1 2 1 1 1 3 1 1 1 1 1 3 C 1 1 2 1 1 D Szkoły
specjalne
E
1.1 1.2 1.3 1.4
razem 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
razem 3.1 3.2 3.3 3.4
razem 4.1 4.2 4.3
razem
A 2 2 4 1 3 1 5 4 1 5 2 3 5 B 3 5 3 11 4 2 4 5 15 1 4 5 3 2 5 10 C
D Poradnie
psychologiczno - pedagogiczne
E
9
2.2.2. Podsumowanie analizy jakościowych wyników ewaluacji szkół i placówek w ramach badanych obszarów
Podsumowanie analizy jakościowych wyników ewaluacji szkół i placówek, na podstawie raportów z ewaluacji, w ramach badanych obszarów
Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego Wyniki ewaluacji Lp. Badany
obszar
Mocne strony Słabe strony
1 Efekty 1. Prowadzenie diagnoz możliwości i osiągnięć dzieci. Wykorzystywanie wyników diagnoz do indywidualizacji procesu rozwoju i edukacji,
organizowania pomocy
psychologiczno-pedagogicznej oraz planowania działań wspierających prowadzonych przez nauczycieli i zatrudnionych w przedszkolu specjalistów.
2. Troska o wszechstronny rozwój dzieci, w szczególności wspieranie twórczych działań przedszkolaków (wykorzystanie różnorodnych form i pracy, organizowanie ciekawych form zajęć, realizacja licznych programów i projektów edukacyjnych, aktywny udział w prezentacjach talentów, przedstawieniach, pokazach, konkursach organizowanych w przedszkolu oraz przez podmioty zewnętrzne).
3. Położenie nacisku na zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa -
podejmowanie systemowych działań wychowawczych, ich analiza i modyfikacja, troska o właściwą opiekę nad dziećmi i stan techniczny obiektów przedszkolnych.
1. Trudności z formułowaniem wniosków z analizy osiągnięć wychowanków w nielicznych placówkach.
2. Niesprzyjające warunki do rozwijania aktywności ruchowej
w kilku przedszkolach.
2 Procesy 1. Funkcjonowanie w oparciu o znaną całej społeczności przedszkolnej koncepcję pracy, podejmowanie różnorodnych działań służących jej realizacji, a także poddawanie analizie przyjętych kierunków i ich modyfikacja.
2. Stworzenie szerokiej oferty programowej, stałe jej wzbogacanie (różnorodne zajęcia dodatkowe, programy własne, innowacje
pedagogiczne, programy adaptacyjne, ekologiczne i prozdrowotne, projekty środowiskowe oraz edukacyjne) w celu zaspokajania potrzeb dzieci, rozwijania ich uzdolnień i
zainteresowań oraz przygotowania do podjęcia edukacji szkolnej.
1. Występowanie w nielicznych placówkach trudności z zapewnieniem wszystkim dzieciom systematycznych zajęć specjalistycznych (m.in. z zakresu korekty wad wymowy, wad postawy oraz eliminowania trudności emocjonalnych).
10
3. Zespołowa praca nauczycieli, ich współdziałanie w różnych obszarach funkcjonowania placówek: na etapie planowania działań wychowawczych, edukacyjnych i opiekuńczych, a także ich realizacji i analizy.
3 Współpraca ze środowiskiem
1 Współdziałanie z rodzicami wychowanków - angażowanie ich w podejmowane w placówce działania (wspólne przygotowywanie imprez i uroczystości przedszkolnych, realizacja zadań wychowawczych i edukacyjnych, wykonywanie prac na rzecz przedszkola) oraz wspieranie w pełnieniu funkcji wychowawczej.
2. Ścisła współpraca z lokalną
społecznością, często pełnienie funkcji integrującej ją, a także wykorzystanie zasobów środowiska w procesie wychowania i nauczania.
3. Skuteczne promowanie wartości wychowania przedszkolnego, upowszechnianie informacji na temat podejmowanych inicjatyw,
uzyskiwanych osiągnięć oraz ważnych w życiu przedszkola wydarzeń.
1. Wykorzystanie w wąskim zakresie w procesie dydaktyczno-
wychowawczym informacji o losach absolwentów.
4 Zarządzanie 1. Podejmowanie przez dyrektorów działań sprzyjających zespołowej pracy nauczycieli, rozwijaniu ich kreatywności oraz nabywaniu przez nich nowych umiejętności.
2. Wykorzystanie wniosków wynikających z analizy osiągnięć dzieci, pracy wychowawczej oraz sprawowanego nadzoru do wprowadzania korzystnych zmian w funkcjonowaniu placówek.
3. Odpowiednie wyposażenie w pomoce dydaktyczne, zabawki, kąciki tematyczne oraz podejmowanie działań na rzecz ich wzbogacenia - często przy współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym.
1. Ograniczenia w warunkach
lokalowych niektórych placówek (małe pomieszczenia dydaktyczne, brak sali do zajęć ruchowych) stanowiące utrudnienie w realizacji podstawy programowej.
11 Szkoły podstawowe
Wyniki ewaluacji Lp. Badany
obszar
Mocne strony Słabe strony
1 Efekty 1. Prowadzenie zarówno zajęć lekcyjnych, jak i pozalekcyjnych w interesujący sposób, co przekłada się na wysokie zaangażowanie uczniów.
2. Duża aktywność uczniów podczas realizacji różnorodnych przedsięwzięć na terenie szkoły (projekty edukacyjne, zajęcia dodatkowe, apele, imprezy i uroczystości klasowe i szkolne, konkursy, akcje społeczne).
3.Wysoki poziom bezpieczeństwa w szkołach, prezentowanie przez uczniów właściwych postaw oraz przestrzeganie ustalonych norm, co jest efektem różnorodnych działań wychowawczych i profilaktycznych.
1. Uwzględnianie w ograniczonym zakresie czynników kontekstowych, w szczególności pedagogicznych podczas analiz wyników sprawdzianu.
Formułowanie na podstawie analizy ogólnikowych wniosków, które nie znajdują odzwierciedlenia
w konkretnych działaniach nauczycieli.
2. Brak skuteczności wdrażanych wniosków z analizy wyników
sprawdzianu (niezadowalające efekty kształcenia, w tym wyniki sprawdzianu w wielu szkołach).
3. Organizowanie badań osiągnięć edukacyjnych uczniów i prowadzenie analizy ich wyników w sposób, który nie daje możliwości śledzenia postępów uczniów w opanowaniu umiejętności w cyklu kształcenia (różne narzędzia oraz zakres kolejnych badań).
2 Procesy 1. Funkcjonowanie szkół w oparciu o znaną i akceptowaną powszechnie koncepcję pracy, dostosowaną do potrzeb i możliwości środowiska lokalnego i współtworzonej z udziałem całej społeczności szkolnej.
2. Różnorodne działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów
(prowadzenie zajęć wyrównawczych, korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, dodatkowych lekcji, pomoc w odrabianiu lekcji,
organizowanie wsparcia materialnego, dofinansowanie wypoczynku dzieci).
3. Bogata oferta edukacyjna służąca rozwijaniu zainteresowań uczniów (zajęcia pozalekcyjne, różnorodne formy zajęć w ramach realizacji projektów finansowanych ze środków Unii
Europejskiej, organizowanie konkursów i zawodów sportowych).
1. Wykorzystywanie w małym stopniu informacyjnej i motywującej funkcji oceny szkolnej.
2. Niezadowalająca współpraca nauczycieli z uczniami w zakresie procesów edukacyjnych, w tym sposobów pracy na lekcji.
3 Współpraca ze
środowiskiem
1. Szerokie wykorzystywanie w procesie nauczania różnorodnych zasobów środowiska lokalnego, co korzystnie wpływa na rozwój uczniów, ich
zainteresowań i pasji, zdobywanie przez nich różnorodnych doświadczeń.
2. Podejmowanie licznych działań na rzecz środowiska (akcje charytatywne, ekologiczne, społeczne kulturalne), integracja szkół ze społecznością lokalną.
1. Wykorzystywanie w niewielkim zakresie informacji o losach absolwentów w procesie nauczania i wychowania.
2. Ograniczony udział rodziców w podejmowaniu decyzji dotyczących życia szkoły.
4 Zarządzanie 1. Praca zespołowa nauczycieli w różnych obszarach funkcjonowania szkoły, obejmująca planowanie działań, ich realizację, dokonywanie analizy
1. Trudności z właściwym przeprowadzaniem ewaluacji wewnętrznej - jej planowaniem i organizacją, doborem adekwatnych
12
uzyskiwanych efektów, a także umożliwiająca wspólne rozwiązywanie pojawiających się problemów.
2. Wykorzystywanie wniosków z wewnętrznego nadzoru
pedagogicznego do planowania pracy szkół i wprowadzania korzystnych zmian w ich funkcjonowaniu.
3. Podejmowanie we współpracy z samorządem lokalnym i partnerami działań na rzecz poprawy warunków lokalowych i wzbogacenia wyposażenia.
metod badawczych i grupy respondentów, analizą wyników badania oraz formułowaniem użytecznych wniosków.
2. W kilku szkołach niedostatki w warunkach lokalowych - najczęściej:
brak odpowiedniej bazy sportowej (brak sali gimnastycznej lub sala
niepełnowymiarowa, brak boisk), oraz sal dydaktycznych dla klas I-III umożliwiających wydzielenie części do pracy i wypoczynku.
13 Gimnazja
Wyniki ewaluacji
Lp. Badany obszar Mocne strony Słabe strony
1 Efekty 1. Podejmowanie przez szkoły wielu działań, których celem jest
zmniejszanie zagrożeń oraz kształtowanie pozytywnych postaw.
2. Włączanie się uczniów
w różnorodne inicjatywy społeczne i charytatywne.
1. Wykorzystywanie w małym stopniu metod jakościowych do analizy wyników egzaminów zewnętrznych, niska efektywność wdrażanych w części szkół działań wynikających z analizy efektów kształcenia.
2. Stosowanie sposobów badania i analizowania osiągnięć edukacyjnych uczniów, które nie dają możliwości monitorowania postępów
w opanowaniu wiadomości i umiejętności w ciągu całego etapu edukacyjnego.
3. Występowanie w części gimnazjów miejsc oraz zdarzeń mogących stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa uczniów.
2 Procesy 1. Powszechna znajomość i akceptacja koncepcji pracy szkoły przez pracowników, rodziców, uczniów.
2. Współpraca nauczycieli na etapie planowania pracy i realizacji zadań (w sferze edukacji i wychowania).
3. Nawiązywanie współpracy z rodzicami i instytucjami
zewnętrznymi w celu rozwiązywania pojawiających się problemów oraz kształtowania właściwych postaw uczniów.
1. Niedostateczne uwzględnianie opinii uczniów na temat przebiegu procesu nauczania.
2. Wykorzystywanie w małym stopniu informacyjnej i motywującej funkcji oceny szkolnej.
3. Stosowanie przez nauczycieli w wąskim zakresie indywidualizacji procesu nauczania.
3 Współpraca ze środowiskiem
1. Szeroki zakres współpracy z lokalnym środowiskiem (w tym z rodzicami) oraz wykorzystywanie jego zasobów w celu poszerzania oferty oraz doskonalenia procesów dydaktycznych i wychowawczych.
2. Inicjowanie i realizowanie przez gimnazja różnorodnych działań uwzględniających potrzeby i oczekiwania środowiska, w którym funkcjonują.
3. Skuteczna promocja szkoły, upowszechnianie informacji o prowadzonych działaniach, uzyskiwanych sukcesach i różnych formach aktywności uczniów.
1. Wykorzystywanie w małym stopniu informacji o losach absolwentów do doskonalenia procesów nauczania i wychowania.
2. Uczestnictwo nielicznej grupy rodziców w zgłaszaniu inicjatyw dotyczących funkcjonowania
gimnazjów oraz w zachodzących w nich procesach decyzyjnych.
4 Zarządzanie 1. Systematyczna praca szkół na rzecz poprawy wyposażenia i warunków lokalowych placówki.
2. Wykorzystywanie możliwości wzbogacenia wyposażenia szkół dzięki realizacji projektów ze środków pozabudżetowych oraz Europejskiego Funduszu Społecznego.
1. Niezadowalający poziom kompetencji nauczycieli w zakresie organizowania i przeprowadzania ewaluacji wewnętrznej.
1. Wykorzystywanie w wąskim zakresie ewaluacji wewnętrznej do oceny efektów prowadzonych działań i dokonywania zmian mających na celu poprawę jakości pracy szkoły.
14 Licea ogólnokształcące
Wyniki ewaluacji
Lp. Badany obszar Mocne strony Słabe strony
1 Efekty 1. Wysokie wyniki egzaminu maturalnego w niektórych liceach 2. Realizacja inicjowanych przez młodzież licznych działań na rzecz rozwoju jej własnego oraz szkół.
1. Niska skuteczność działań podejmowanych w części szkół na podstawie formułowanych wniosków z analizy wyników egzaminów zewnętrznych.
2 Procesy 1. Realizacja różnorodnych projektów, wdrażanie innowacji pedagogicznych i nowatorskich rozwiązań
programowych umożliwiających rozwijanie zainteresowań i talentów uczniów, wzbogacanie ich wiedzy oraz wybór dalszej drogi kształcenia.
2. Zaangażowanie młodzieży w liczne inicjatywy i działania społeczne, ekologiczne i prozdrowotne,
1. Niewystarczająca informacja zwrotna uzyskiwana przez uczniów od
nauczycieli podczas oceniania.
2. Niski poziom zadowolenia uczniów i rodziców z podejmowanych przez jedną ze szkół działań na rzecz przygotowania młodzieży do dalszej edukacji.
3 Współpraca ze środowiskiem
1. Rozpoznawanie potrzeb środowiska i podejmowanie inicjatyw na rzecz lokalnej społeczności.
2. Wykorzystywanie zasobów środowiska na rzecz rozwoju szkoły i uczniów.
1. Niewielkie zaangażowanie rodziców w podejmowanie decyzji dotyczących pracy/funkcjonowania szkół.
4 Zarządzanie 1. Zaangażowanie nauczycieli w pracę zespołów (wspólne rozwiązywanie problemów, planowanie działań w oparciu o analizę pracy zespołów).
2. Dobre warunki lokalowe i wyposażenie większości szkół, umożliwiające realizację podstawy programowej.
1. Wykorzystywanie w niewielkim zakresie wniosków z ewaluacji
wewnętrznej do poprawy jakości pracy szkół.
Technika
Wyniki ewaluacji
Lp. Badany obszar Mocne strony Słabe strony
1 Efekty 1. Poprawa efektów kształcenia i wyników egzaminów
potwierdzających kwalifikacje zawodowe w niektórych szkołach.
2. Duże zaangażowanie młodzieży w działania prospołeczne,
proekologiczne I prozdrowotne służące lokalnej społeczności oraz
1. Niezadowalające wyniki nauczania w części szkół (wysoki odsetek uczniów niepromowanych, brak poprawy efektów kształcenia – niskie wyniki uzyskiwane na egzaminie oraz niska efektywność nauczania mierzona wskaźnikiem EWD).
15
wpływające na rozwój uczniów.
3. Podejmowanie skutecznych działań wychowawczych i profilaktycznych, przyczyniających się do zapewnienia uczniom bezpieczeństwa.
16 2 Procesy Obszar ten nie był poddawany
ewaluacji.
Obszar ten nie był poddawany ewaluacji.
3 Współpraca ze środowiskiem
Obszar ten nie był poddawany ewaluacji.
Obszar ten nie był poddawany ewaluacji.
4 Zarządzanie 1. Poprawa wyposażenia szkół w nowoczesne pomoce dydaktycznie.
2. Dobrze wyposażone pracownie do nauki przedmiotów zawodowych.
3. Zaangażowanie nauczycieli - zarówno przedmiotów
ogólnokształcących, jak i zawodowych - w pracę zespołów funkcjonujących w szkole.
1. Ograniczenia finansowe w podejmowaniu działań służących poprawie warunków lokalowych i wyposażenia szkół.
2. Wykorzystywanie w niewielkim zakresie wniosków z nadzoru pedagogicznego, w tym ewaluacji wewnętrznej do poprawy jakości pracy szkół i podejmowania działań służących ich rozwojowi.
Zasadnicze szkoły zawodowe
Wyniki ewaluacji
Lp. Badany obszar Mocne strony Słabe strony
1 Efekty 1. Poprawa wyników na egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe w niektórych szkołach.
2. Zdobywanie przez uczniów dodatkowych kwalifikacji (kursy zawodowe) dzięki realizacji przez szkoły projektów.
1. Niesatysfakcjonujące efekty działań podejmowanych w części szkół na podstawie wniosków z analiz wyników egzaminów zewnętrznych.
2. Brak współpracy z organizacją pracodawców (Cech Rzemiosł Różnych) w zakresie analizowania wyników egzaminów przez nią przeprowadzanych.
2 Procesy Obszar ten nie był poddawany ewaluacji.
Obszar ten nie był poddawany ewaluacji.
3 Współpraca ze środowiskiem
Obszar ten nie był poddawany ewaluacji.
Obszar ten nie był poddawany ewaluacji.
4 Zarządzanie 1. Duże zaangażowanie nauczycieli w pracę zespołową.
2. Poprawa wyposażenia
w nowoczesne pomoce dydaktycznie dzięki pozyskiwanym przez szkoły środkom pozabudżetowym.
3. Dore wyposażenie pracowni do nauki przedmiotów gólnokształcących i zawodowych.
1. Uwzględnianie w niewielkim zakresie wniosków z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego przy planowaniu pracy dydaktycznej.
Szkoły specjalne – badano jedną placówkę – zasadniczą szkołę zawodową Wyniki ewaluacji
Lp. Badany obszar Mocne strony Słabe strony
1 Efekty 1. Podejmowanie działań
wychowawczych i profilaktycznych w oparciu o diagnozę zagrożeń oraz promowanie pożądanych postaw
1. Niezadowalające efekty działań podejmowanych na podstawie wniosków z analizy wyników egzaminów zewnętrznych (potwierdzających kwalifikacje
17
uczniów.
2. Skuteczne oddziaływania nauczycieli wobec uczniów zaniedbanych
wychowawczo – znaczący spadek zachowań młodzieży z użyciem agresji słownej i fizycznej.
zawodowe)
i wewnątrzszkolnych badań osiągnięć – niesatysfakcjonujący wynik
egzaminów oraz niski wskaźnik ocen klasyfikacyjnych z teoretycznych przedmiotów zawodowych i zajęć praktycznych.
2 Procesy 1. Realizacja przyjętej koncepcji pracy, której głównym założeniem jest szeroko rozumiana rewalidacja ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w zakresie deficytów rozwojowych (intelektualnych
i psychomotorycznych) oraz jego bezpieczeństwo.
2. Zapewnienie kompleksowej, monitorowanej i podlegającej ewaluacji pomocy dydaktyczno-wychowawczo- terapeutycznej we współdziałaniu z pracownikami służby zdrowia i poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz specjalistycznych.
3. Ścisła współpraca wszystkich nauczycieli oraz pracowników instytucji wspomagających ich pracę
z uczniami.
1. Niezadowalający poziom spełniania oczekiwań młodzieży w zakresie zdobywanych kwalifikacji
zawodowych oraz organizowanych zajęć wyrównujących jej szanse edukacyjne.
3 Współpraca ze środowiskiem
1. Stworzenie bardzo dobrych
warunków do praktycznej nauki zawodu w obiektach placówki oraz
w renomowanych zakładach pracy na terenie miasta.
2. Diagnozowanie potrzeb lokalnego i podejmowanie działań służących ich zaspokojeniu, stałą współpraca z pracodawcami w celu odpowiedniego przygotowania absolwentów do właściwego funkcjonowania na rynku pracy.
3. Prowadzenie zaplanowanych i systematycznych działań
promocyjnych upowszechniających informacje o szkole.
1. Małe zaangażowanie rodziców w życie szkoły oraz ograniczony udział w podejmowaniu decyzji dotyczących jej funkcjonowania.
2. Rezygnacja wielu uczniów z dalszej edukacji po ukończeniu nauki w zasadniczej szkole zawodowej.
4 Zarządzanie 1. Bardzo dobre wyposażenie sal lekcyjnych, klasopracowni i gabinetów do rewalidacji w pomoce dydaktyczne, środki audiowizualne oraz
specjalistyczny sprzęt najnowszej generacji. Możliwość stosowania nowoczesnych metod rewalidacji.
2. Nadzór pedagogiczny dyrektora prowadzony w sposób sprzyjający zespołowej pracy nauczycieli oraz wspólnemu rozwiązywaniu problemów.
1. Ograniczenia w posiadanych warunkach lokalowych (wymagająca modernizacji baza sportowa, brak windy dla uczniów z ograniczeniami ruchowymi).
Poradnie psychologiczno-pedagogiczne
Wyniki ewaluacji
Lp. Badany obszar Mocne strony Słabe strony
18 1 Efekty 1. Monitorowanie i analizowanie
potrzeb klientów w celu dostosowania działań poradni adekwatnie do ich oczekiwań.
2.Zadowolenie zdecydowanej większości klientów z jakości świadczonych przez poradnie usług.
1. W jednej z poradni rodzice nie otrzymują pełnej informacji na temat zmian dokonywanych w ofercie.
2 Procesy 1. Prowadzenie dogłębnych analiz dostępności oferty poradni w celu ułatwienia klientom skorzystania z pomocy specjalistów.
Brak
3 Współpraca ze środowiskiem
1. Współpraca poradni z wieloma podmiotami funkcjonującymi w środowisku i wykorzystywanie ich zasobów w celu skutecznej realizacji potrzeb klientów.
2. Tworzenie przez poradnie punktów konsultacyjnych na terenie szkół i przedszkoli.
1. W jednej z placówek część dorosłych klientów i rodziców nie ma poczucia, że pracownikom zależy na współpracy z nimi.
4 Zarządzanie 1. Wykorzystywanie wniosków z wewnętrznego nadzoru
pedagogicznego do usprawniania organizacji pracy poradni oraz podnoszenia jakości świadczonych usług.
1. Niewystarczająca liczba pomieszczeń do prowadzenia niektórych rodzajów terapii w jednej z placówek.
2.3. Wnioski z przeprowadzonych ewaluacji
Wnioski z przeprowadzonych ewaluacji z uwzględnieniem typów szkół i placówek
• Wnioski z ewaluacji przedszkoli i innych form wychowania przedszkolnego:
19 1. Przedszkola tworzą szeroką ofertę programową umożliwiającą zaspokojenie
potrzeb dzieci, rozwijanie ich uzdolnień, zainteresowań oraz przygotowanie do podjęcia nauki w szkole (różnorodne zajęcia dodatkowe, programy własne, innowacje pedagogiczne, programy adaptacyjne, ekologiczne i prozdrowotne, projekty środowiskowe oraz edukacyjne). Proponowana oferta jest analizowana i wzbogacana.
2. Prowadzone w przedszkolach diagnozy możliwości i osiągnięć dzieci służą do indywidualizacji procesu rozwoju i edukacji, organizowaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz planowania działań wspierających wychowanków. W nielicznych placówkach występują trudności z zapewnieniem wszystkim dzieciom systematycznych zajęć specjalistycznych (m.in. z zakresu korekty wad wymowy, wad postawy oraz eliminowania trudności emocjonalnych).
3. W przedszkolach zwraca się szczególną uwagę na zapewnienie wychowankom bezpieczeństwa psychicznego i fizycznego poprzez podejmowanie systemowych działań wychowawczych, właściwą opiekę nad dziećmi i troskę o stan techniczny posiadanej bazy.
4. Zwraca uwagę zespołowa praca nauczycieli we wszystkich obszarach funkcjonowania placówki na różnych etapach prowadzonych działań – planowania, realizacji oraz analizy i oceny efektów.
5. Przedszkola ściśle współdziałają z rodzicami wychowanków, włączając ich w prowadzone działania oraz wspierając w wychowaniu dzieci.
6. Na podkreślenie zasługuje pełnienie przez przedszkola funkcji integrującej lokalną społeczność, a także wykorzystanie zasobów środowiska w procesie wychowania i nauczania.
7. Przedszkola skutecznie upowszechniają informacje na temat prowadzonych działań i osiąganych sukcesów, promując jednocześnie wartość wychowania przedszkolnego.
8. Część przedszkoli w ograniczonym zakresie wykorzystuje informacje o losach swoich byłych wychowanków.
9. Dyrektorzy podejmują działania sprzyjające zespołowej pracy nauczycieli oraz mające na celu rozwijanie ich kreatywności i inspirowanie ich do nabywania nowych umiejętności.
10. Przedszkola dysponują odpowiednim wyposażeniem, podejmują często działania na rzecz ich wzbogacenia.
11. Większość przedszkoli dysponuje dobrymi warunkami lokalowymi,
zapewniającymi możliwość realizacji podstawy programowej. W przypadku kilku placówek ograniczenie stanowią małe pomieszczenia dydaktyczne, brak sali do zajęć ruchowych.
• Wnioski z ewaluacji szkół podstawowych:
1. Funkcjonowanie szkół jest oparte na sprecyzowanej koncepcji pracy, współtworzonej z udziałem całej społeczności szkolnej i dostosowanej do potrzeb i możliwości środowiska lokalnego.
20 2. Analiza wyników sprawdzianu zewnętrznego w zbyt małym zakresie
odnosi się do czynników kontekstowych oraz pedagogicznych.
3. Ogólnikowy sposób formułowania wniosków z ww. analizy utrudnia planowanie konkretnych i spójnych działań przyczyniających się do poprawy efektów kształcenia, w tym wzrostu wyników sprawdzianów, które nie są zadowalające.
4. Analiza osiągnięć szkolnych uczniów w niewystarczającym stopniu pozwala na rejestrowanie postępów/przyrostu w zakresie nabywanych umiejętności w cyklu edukacyjnym. Rzutuje to na ograniczone
wykorzystywanie informacyjnej roli oceniania wewnętrznego.
5. Szkoły, konstruując swoją ofertę edukacyjną, uwzględniają potrzeby uczniów. Na podkreślenie zasługuje prowadzenie różnorodnych działań zwiększających szanse edukacyjne dzieci i rozwijających ich
zainteresowania.
6. Atrakcyjny sposób prowadzenia zarówno zajęć lekcyjnych, jak i pozalekcyjnych w badanych szkołach wpływa na wysokie zaangażowanie dzieci w te zajęcia, jednakże nauczyciele rzadko współpracują z uczniami w zakresie sposobów pracy na lekcji.
7. Uczniowie wykazują dużą aktywność, angażując się w różnorodne
przedsięwzięcia realizowane na terenie szkoły a także liczne działania na rzecz środowiska, które służą integracji szkół ze społecznością lokalną.
8. W efekcie podejmowania różnorodnych działań wychowawczych i profilaktycznych szkoły podstawowe zapewniają dzieciom wysoki poziom bezpieczeństwa, a uczniowie respektują ustalone zasady i normy zachowań.
9. W procesie nauczania szkoły wykorzystują zasoby środowiska lokalnego, co pozytywnie wpływa na rozwój uczniów, ich zainteresowań i pasji oraz zdobywanie przez nich nowych doświadczeń.
10. Nauczyciele rzadko wykorzystują informacje o losach absolwentów.
11. Udział rodziców w podejmowaniu decyzji dotyczących życia szkoły jest niewystarczający.
12. Nauczyciele w wysokim stopniu angażują się w pracę zespołową przy planowaniu działań w różnych obszarach pracy szkoły, ich realizacji oraz analizie osiąganych efektów i rozwiązywaniu pojawiających się
problemów.
13. Niedostatki w warunkach lokalowych są związane najczęściej z brakiem odpowiedniej bazy sportowej oraz odpowiedniej wielkości sal
dydaktycznych dla klas I-III. Jednocześnie na podkreślenie zasługują podejmowane przez szkoły, często we współpracy z samorządem
lokalnym i partnerami, działania na rzecz poprawy warunków lokalowych i wzbogacania wyposażenia.
14. Szkoły mają problemy z właściwą realizacją ewaluacji wewnętrznej, tj. jej planowaniem i prowadzeniem, a także analizą wyników badania i formułowaniem użytecznych w pracy szkoły wniosków. Równocześnie
