D zisiejszy num er zaw iera 6 stron.
Pojedynczy egzem plarz 15 groszy.
BEZPARTYJNE POLSKO-KATOUCKIE PISMO LUDOWE.
PnwnHnłsła* W eksped. m iesięcznie l,20złzodno8ze- irZcUpiuldi niem przez pocztę 20 gr. w ięcej. W w y
padkach nieprzew idzianych, przy w strzym aniu przedsiębiorstw a, zloienia pracy, przerw ania kom unikacji, abonent nie m a praw a iądać pozaterm inow ych dostarczeń gazety, lub zw rotu ceny abona
m entu. Za dział ogłoszeniow y redakcja nie odpow iada. R edakcja i adm inistracja: ul. M ickiew icza 1. Telefon 80. K onto czekow e P. K . 0. Poznań 201,252. — R edaktor przyjm uje od 10— 12.
Sumiennem wykonywaniem obowiąxków, budujemy silną Ojczyznę!
Arełrkowonia • Za ogłosz. pobiera się od w iersza m m . (7 Uyi UoZGilld • łam .) 10 gr, za reklam y na str. 4-łam . w w iadom ościach potocznych 30 gr na pierwszej str. 50 gr. R abatu udziela się przy częstem ogłaszaniu. .G łos W ąbrzeski* w ychodzi trzy razy tygodn. i to: w poniedziałek, środę i piątek. Przy sądo- w em ściąganiu należności rabat upada. D la w szelkich spraw spor
nych w łaściw y jest Sąd w W ąbrzeźnie. Za term inow y druk, przepi
sane m iejsce ogłoszenia adm inistracja nie odpow iada.
N r. 76 I W ąbrzeźno, K ow alew o, G olub, czw artek 2 lipca 1931 roku. R R ok X I
Hie wolno żerat na skarbie Państwa.
Jednym z ulubionych tem atów na- rzekaistw a, tak panoszącego się u nas, jest w ypom inane, że państw o zbyt w ie
le w ym aga od sw oich obyw ateli, którzy przew ażnie są niewinnem i barankam i,
pndnyss® winrl^a państwowa }f»st
bezw zględna, okrutna, nielicząca się z indyw idualnem i potrzebam i itd.
Te gadki, kolportowane często z na
łogu narzekania na w ładzę (ataw istycz
nie działa tu nałóg, przeszczepiony z da
w nych generacyj, boć nigdy w Polsce, naw et przedrozbiorow ej, posłuch dla w ładz nie był w ielki) — zatruw ają w za
jem ny stosunek Państw a do jego oby
w ateli,
A to tem bardziej, że zaw sze słyszy się tylko biadania, jak w iele Państw o żąda od obyw atela, — natom iast praw ie nigdy nie słyszy się odw rotności tego tw ierdzenia... A jednaki U derzm y się w piersi i przyznajm y: czy, żądając tyle od Państw a, dajem y m u zawsze to, co trzeba, czy liczym y się zaw sze z potrze
bam i Państw a? C zy egoizm jednostki nie bierze często górę nad w zględy na interes państwow y? Czy nie naduży
w am y niejednokrotnie w łasnej państw o
w ości, byle dogodzić sobkow skim in
stynktom ?
O to m ały, ale jakże pouczający przy
kład z ostatnich dni.
M am y w kraju w ielkie przedsiębior
stw o przem ysłow e, W idzew ską M anu
fakturę, Przez czas dłuższy sprow adza
ła ona surow iec od firm y w łoskiej „Si- gm at“. Firm a ta popadła w trudności finansow e i kategorycznie zażądała od W idzewskiej M anufaktury zw rotu po
w ażnych sum .
I oto, co się dzieje? W idzewska M a
nufaktura nie płaci a na żądanie pie
niędzy od sw ego w łoskiego w ierzyciela odpow iada... w ypow iedzeniem pracy niem al 6.000 robotników i groźbą zam knięcia fabryki.
N a ten w ybieg, rzucający na bruk kil
ka tysięcy polskich robotników , reaguje w stanowczej ferm ie nasze m inisterstw o przem ysłu i handlu; w zyw a p. K ona, prezesa W idzew skiej M anufaktury, aby cofnął w ym ówienia robotnikom . W tedy p. K on, niejako przykłada rew olw er do piersi państw a i ośw iadcza; cofnę w y
m ówienia i będę dalej prow adził fabry
kę, ale... pod w arunkiem : niech skarb państw a da w łoskiej firm ie gw arancję za obligacje W idzewskiej M anufaktury.
Jest to zatem św iadom e w plątanie skarbu państw a w sferę pryw atnych in
teresów , a zarazem próba w ym uszenia św iadczeń skarbow ych pod groźbą unie
ruchom ienia w arsztatów pracy i pozba
w ienia chleba tysięcTT robotników.
N a taką oryginalną, niezw ykłą m e
todę. zastosow aną przez p. K ona, odpo
w iedź w ładz naszych brzm iała, jak się zresztą inaczej spodziew ać nie m ożna było: — nie!
B ezsprzecznie w ładze państw ow e soieszve m ają obow iązek z pom ocą ini
cjatyw ie pryw atnej, ale na alternatyw ę:
albo gw arancja skarbu, albo pozbawie
Wybory do kortezów w Hiszpan]!
ZW Y CIĘSTW O REPU BLIK AN ÓW . Paryż, D onoszą z M adrytu, że do
tychczasow e obliczenia rezultatów w y
borów do kortezów stwierdzają olbrzy m ie zw ycięstw o republikańsko-socjali- stycznego bloku rządow ego. W szcze
gólności pow odzenie socjalistów prze
chodzi ich najśm ielsze nadzieje. Będą oni reprezentowani w parlam encie przez 130 posłów. Stronnictw a m inistra Ler- roux zdobyło około 100 m andatów , zaś stronnictw o akcji republikańskiej, któ
rem u przewodniczy m inister w ojny A - zana, będzie m iało praw dopodobnie 30 m andatów . N atom iast praw ica liberal
no - republikańska, do której należą prem jer rządu Zam ora i m inister spraw w ew nętrznych M aura, odniosło znaczną porażkę. Rów nież radykalni socjaliści otrzym ali m niej głosów , niż się tego spo
dziew ano. Podkreślić należy zupełną porażkę kom unistów, którzy naw et w m iastach, gdzie rozw inęli bardzo inten
syw ną agitację, jak B arcelona i Sew illa i Bilbao otrzym ali jedynie znikom ą ilość głosów . Przypuszczalnie nie otrzym ają oni żadnego m andatu. W różnych czę
ściach kraju, a przedewszystkiem w K a- talonji zw yciężyli autonom iści. M inister spraw zagr. Lerroux został w ybrany w siedm iu okęgach. W ybraną rów nież zo
stała z ram ienia partji radykalno - so
cjalistycznej pierwsza adw okatka hisz
pańska W iktorja K ent, której rząd pro
w izoryczny pow ierzył zarząd nad w ię
ziennictwem . W m iejscow ości Zam ora, w ybrany został b. m inister spraw zagr.
Miecz, który dosięgnie wrogów Niemiec
Zw iązek studentów hitlerowców w K rólew cu urządził w iec, na którym przem awiał prezes hitlerow skich stu
dentów w W iedniu, Frauenfeld. W ym ie
niony w ten sposób w yraził się o H itle
rze: „Z pośród m iljonów N iem ców Pan Bóg w ybrał H itlera i pow iedział do nie
go: „Ty jesteś m ieczem , którym dosię-
<gnę w rogów N iem iec". Fanatyczną po
tęgę 80 m iljonów N iem ców oddam y w ręce tego człow ieka. Sami zaś poniesie
m y ofiary jako zw ykli bojow nicy, ponie
w aż w iemy, że dobro ogółu idzie przed dobrem jednostki".
— :o:—
nie pracy 6.000 robotników — odpo
w iedź w ypaść m usiała rów nie stanow cza jak i bezw zględna.
O to typowy przykład w adliw ego, — w ręcz antypaństw ow ego ustosunkow a
nia się jednostki do całości, przedsię
biorstw a indyw idualnego do zbiorowości objętej m ianem i funkcjam i państw a.
Bo nie w tem zło, że p. K on zw rócił się o gw arancję skarbu, — ale w tem , że uw ażał się w praw ie zastosow ać rew ol
w erową m etodę: albo gw arancja, albo rzucenie na bruk tysięcy robotników , a w ięc w yraźne szkodzenie zbiorow ości, nam nożenie kłopotów i trudności adm i
nistracji państwow ej, naniesienie fer
m entu w pokaźną liczbę obyw ateli pań
stwa.
M am y tu jeden z przykładów — nie
stety w m niej lub w ięcej jaskrawej for
m ie i rozm iarach pow tarzający się —
nadużyw anie funkcji państw a do indy w idualnego interesu, typow y okaz pry
w aty, nie liczącej się z tem , że interes jednostki m usi się podporządkow ać in
teresowi zbiorow ości, a już — jak w da
nym w ypadku przez groźbę rzucenia na bruk 6.000 robotników — nie szkodzić tej zbiorowości.
Jednem z następstw stuletniej nie
w oli jest bezsprzecznie, że to, co zagra
nicą zw ie się „w ychow aniem państw o- w em “, u nas zaznało przez szereg gene
racyj przerw y, a w krótkim stosunkow o okresie po odzyskaniu niepodległości nie m ogło być jeszcze pogłębione w na
leżytych rozm iarach. D ziała tu zresztą ujem nie jeszcze jedna okoliczność: oto przez prezszło 100 lat pod pojęciem pań
stw a istniało coś w rogiego, obcego, za
borczego. D o ujęcia w całej pełni tego cudu, że w yw alczoną została w łasna,
liberał Santjago A lba. O gólne zdum ie
nie w yw ołał w ybór w prow incji G alicja b. m inistra skarbu z czasów dyktatury Prim o de R ivery Soleto. W okręgu Lu
go w ybrano znaczną w iększością głosów generała San Jurio, dow ódcę gw ardji cyw ilnej. W M aladze kandydaci stron
nictw skrajnie lew icow ych, którzy prze- padli w w yborach, usiłow ali zorganizo
w ać strajk pow szechny. R ząd ogłosił w prow incji M alaga stan oblężenia.
— :o:—
M adryt. W czasie w yborów doszło do zaburzeń w M aladze, przyczem żan
darm i zostali zasypani kulam i z okien dom ów . W odpow iedzi, żandarm i od
pow iedzieli ostrym ogniem , raniąc w ie
lu ludzi i zabijając 14-letniego chłop
czyka.
W niedzielę odbył się pogrzeb zabi
tego chłopczyka, przv udziale olbrzy
m ich tłum ów. — Źandarm erja usiłowała tłum y rozpędzić, jednak to się jej nie u- dało.
W yw iązała się obopólna strzelanina, której ofiarą padło 2 zabitych na m iej
scu i w ielu rannych. Z pośród rannych kilku dogoryw a w szpitalu. W zburzenie w m ieście olbrzym ie.
W innej dzielnicy M alagi rów nież starli się dem onstranci z źandarm erją.
W obec szarży żandarm ów pozryw ano bruki i urządzono barykady. Po długo- hw ałej strzelaninie dem onstranci opuś
cili barykady, pozostawiając na placu bitw y 3 zabitych i w ielu ciężko rannych.
Zaburzenia w Berlinie
Z B erlina donoszą: W ostatnią sobo
tę, w dw óch punktach stolicy N iem iec przyszło znow u do m asow ych napadów na sklepy żyw nościowe.
Zajścia te były tak zorganizow ane, że spraw cy po rozbiciu składów i zabra
niu części tow arów zdołali ujść bezkar
nie przed przybyciem policji. Zw róciło uw agę, że napady w B erlinie kieruje się niem al w szystkie przeciw filjom m iej
skiego urzędu aprow izacyjnego.
Sensacyjne cświadezenie.
Londyn. — „D aily Telegraph" donosi z G enew y: N a sesji m andatow ej Ligi N arodów złożył hiszpański m inister fi
nansów sensacyjne ośw iadczenie, że H i- szpanja chce pow ierzyć M aroko Lidze N arodów .
M aroko niem a, zdaniem m inistra dla H iszpanji żadnej w artości, która w yda
w ane na niego m iljony m oże zużytkować u siebie w kraju.
D ziennik sądzi, że H iszpanja chce się w ycofać z M aroka i w zywa państw a eu
ropejskie do objęcia protektoratu nad niem .
Spraw a ta m oże w yw ołać pew ne tru
dności, gdyż do tego terytorjum preten
dują W łochy i Francja.
O K OŁO 6 M ILJON Ó W N A BEZROBO TN Y CH W LIPCU .
W ydatki na zasiłki dla bezrobotnych przewidziane są na lipiec w w ysokości 5.859 tys. zł, Z zapom óg w m iesiącu tym korzystać będzie na ogólną przypusz
czalną liczbę bezrobotnych 290 tysięcy tylko 75 tysięcy. N a pokrycie tych w y
datków Skarb Państw a dopłaci Fundu
szow i B ezrobocia 2.250 tys, złotych,
— o—
O KRO PN E SA M OB Ó JSTW O . Zakopane. W poniedziałek rano ba
w iący na w yw czasach znany i ceniony chirurg z Poznania, 60-letni dr, Leon M ieczkow ski, przez otw arcie skalpelem klatki piersiow ej i przebicie lancetem serca odebrał sobie życie.
niepodległa państwow ość i że do niej nie m a zastosowania ow a obcość, z jaką od
nosiły się generacje naszych przodków w obec zaborców — nie w szyscy i nie w szędzie i nie zaw sze dorośliśm y.
Tem w iększy zatem spada obow ią
zek na tych, którzy dzierżą odpow ie
dzialność za losy państw a, w ychow yw ać obecną generację w tym duchu, aby po
dobne w yskoki, jak ów rew olw er preze
sa W idzewskiej M anufaktury: albo gw a
rancja skarbu albo zam knięcie fabryki i 6.000 now ych bezrobotnych — nie m o
gły w ogóle m ieć m iejsca.
Funkcją państw a jest być ojcem , o- piekunem , ochroną sw ych obyw ateli, — ale państw o nie m oże być „dojną kro
w ą", ani przedm iotem w ym uszań.
Jest to kategoryczny im peratyw i naj- pierwsza zasada „w ychow ania państw o
w ego". M .
Str. 2 VUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA G L O S W Ą B R Z E S K I" Ar 76 EDCBA
P R Z E Z B I C I E U S I Ł O W A L I W Y P Ę D Z I Ć Z K O B I E T Y S Z A T A N A .
Duch średniowiecza
w powiecie działdowskim.
tr z e b a L e o k a d ję z w ią z a ć p o w r o z a m i, p o ło ż y ć n a z ie m i w k o le z a k r e ś lo n e m k r e d ą ś w ię c o n ą , p o c z e m n a le ż y ją s k ro p ić ś w ię c o n ą w o d ą i k a z a ć o d m a w ia ć r ó ż a n ie c o r a z b ić ta k d łu g o , a ż s z a ta n w y j
d z ie .
• Z r a d y s k o r z y s ta n o n a ty c h m ia st, b o p r z e c ie ż r o z k a z y E w e r to w sk ie j b y ły ś w ię te i tr z e b a je b y ło w y k o n a ć . W ła d y s ła w E w e r to w s k i, c z y te ż k to ś z je g o d o m o w n ik ó w p o p r o s ił d a ls z y c h o s k ., b y b y li p o m o c n i p r z y te j tr u d n e j o p e r a c ji.
Z g o d n ie z r o z k a z e m s k r ę p o w a n o L e o k a d ję K o ś c iń s k ą p o w r o z a m i, w ło ż o n o je j w u s ta k r z y ż y k i ó b le w a n o ją w o d ą ś w ię c o n ą . O p r a w c y k a z a li je j o d m a w ia ć r ó ż a n ie c i s k a k a ć p r z e z r a m k i o d o b r a z ó w re lig ijn y c h . Z a k a ż d e u c h y b ie n ie b ito ją p a s a m i r z e m ie n n e m i, z a o p a tr z o - n e m i w m e ta lo w e s p in k i o r a z in n e m i p r z e d m io ta m i ja k tr z o n k ie m o d k r o p id ła itp . N a jo k ro p n ie j o b c h o d z ili s ię z n ią W ła d y s ła w i B e r n a rd K . P o d c z a s te g o k a to w a n ia b y lib y ją z a b ili, g d y b y s ą s ie d z i n ie p r z y b y li i n ie w y r w a li n ie s z c z ę
ś liw e j z r ą k o p r a w c ó w . Ś w ia d k o w ie , k tó r z y b y li p ie r w s i n a m ie js c u z e z n a li, ż e n a c a łe m c ie le n ie m ia ła a n i k a w a łk a m ie js c a , k tó r e b y n ie b y ło p o k r y te s iń c a m i i o b r z ę k łe . O p r a w c y w s w e j z a ja d ło ś c i o d p y c h a li p r z y b y ły c h , b y im n ie p r z e s z k a d z a li, p o n ie w a ż g d y b y p o z w o li li s w e j o f ie r z e o d p o c z ą ć , to b y s ię s z a ta n w z m o c n ił. O s trz e g a li ic h r ó w n ie ż p r z e d s k u tk a m i, ż e ja k s z a ta n w y jd z ie , to m o ż e w e jś ć w n ic h . Ś w ia d k o w ie je d n a k n ie u s łu c h a li b r e d n i f a n a ty k ó w , p o d m ó w io n y c h p r z e z E w e r to w s k ą i n ie p o z w o lili z a b ić n ie s z c z ę ś liw e j. N a ty c h m ia st s ię n ią z a o p ie k o w a li, z a w ia d o m ili p o lic ję , p o c z e m o d s ta w io n o K . d o s z p i
ta la , g d z ie w k r ó tc e p o te m z m a rła . S ą d p r z e s łu c h a ł w te j s p r a w ie 2 5 ś w ia d k ó w i 'b ie g łe g o . — O s k a rż e n ie o - ś w ia d c z y li p r z e d s ą d e m , ż e n ie z a m ie r z a li z a b ić L . K ., le c z b y li p r z e k o n a n i, ż e je s t o n a o p a n o w a n a p r z e z s z a ta n a i ż e tą d r o g ą u d a s ię g o w y p ę d z ić . Ś w ia d k o w ie z e z n a li, ż e W ła d y sła w K o ś c iń s k i o k a z y w a ł im o k a le c z o n y p a le c i d a w a ł d o w ą c h a n ia m ó w ią c p r z y te m „ p r o sz ę p o w ą c h a ć , c z y n ie c z u ć s ia r k ą p ie k ie l n ą " , o r a z z w r a c a ł im u w a g ę n a s ie b ie i ż o n ę , b y s ię p o p a tr z y li, ja k i d ja b e ł c z a r n y a o n ja k i ła d n y . (? )
P r o k u r a to r w n ió s ł d la s p r a w c ó w p o 3 la ta c ię ż k ie g o w ię z ie n ia a o d n o ś n ie J ó z ó fa K . o u w o h ie n ie d la b r a k u d o s ta te c z n y c h d o w o d ó w .
S ą d z a s ą d z ił W ła d y s ła w a i B e r n a r d a k a ż d e g o n a d w a i p ó ł r o k u w i ę z i e n i a , a M a r ja n n ę E w e r to w s k ą , „ k a p ła n k ę " o - w e j s e k ty , z a p o d ż e g a n ie n a d w a l a t a w i ę z i e n i a . F r a n c is z k a i J ó z e f a K . S ą d u w o ln ił.
J e s t to w p r o s t n ie d o u w ie rz e n ia , ż e ta k ie r z e c z y d z ie ją s ię w X X w ie k u i to w p o w ie c ie d z ia łd o w s k im . — S p r a w c y , c z y li o p r a w c y is to tn ie z a s łu ż y li n a b a r d z o s u r o w ą k a r ę . S ą d w z ią ł je d n a k p o d u w a g ę ic h m a łą in te lig e n c ję i z a c o f a n ie o r a z tę g łę b o k ą w ia rę f a n a ty c z n ą w to , ż e tą d r o g ą w y p ę d z ą z s w e j o f ia ry u m y s ło w o c h o re j r z e k o m e g o s z a ta n a , ja k ie g o w ic h c h o r o b liw e j w y o b r a ź n i w n ie j w id z ie li i d la te g o p r z y z n a ł im o k o lic z n o ś c i ła g o d z ą c e i z a s ą d z ił je d y n ie n a w ię z ie n ie .
D n ia 2 6 c z e rw c a b r . p r z e d W y d z ia łe m Z a m ie js c o w y m K a r n y m w B r o d n ic y p o d p r z e w o d n ic tw e m w ic e p r e z e s a S , O . p . G iz iń s k ie g o , o d b y ła s ię r o z p ra w a p r z e c iw W ła d y s ła w o w i, B e r n a rd o w i, F r a n c is z k o w i i J ó z e f o w i K o ś c iń s k im z K o s z e le w i M a rja n n ie E w e r to w s k ie j z P r ą tn ic y o z a d a n ie u r a z u c ie le sn e g o z w y n ik ie m ś m ie rte ln y m w z g l. o p o d ż e g a n ie d o te g o c z y n u .
M a r ja n n a E w e r to w s k a , k tó r a je s t n ie w id o m ą , n a u tr z y m a n ie s w e z a ra b ia ła w ła s n ą p r a c ą . W r o k u 1 9 3 0 c z y te ż n a p o c z ą tk u 1 9 3 1 r. z a ło ż y ła c z y te ż p r z e w o d n ic z y ła b liż e j n ie z n a n e j s e k c ie . W d o m u s w o im u p r a w ia ła ja k ie ś p r a k ty k i, n a k tó r e s c h o d z ili s ię s ą s ie d z i w z g l.
o s o b y z a u f a n e . E w e r to w s k a w y w ie ra ła w ie lk i w p ły w n a c z ło n k ó w te j s e k ty , n a d to r ó ż n e m i z a k lę c ia m i z o b o w ią z y w a ła ic h d o tr z y m a n ia w ta je m n ic y w s z y s tk ie g o te g o , c z e g o b y li ś w ia d k a m i. P o d c z a s ty c h p r a k ty k n ie k tó rz y ś w ia d k o w ie n a je j r ę c e s k ła d a li w o b e r ż e p o w a ż
n ie jsz e k w o ty , u w ie lb ia li ją i u w a ż a li ją z a ś w ię tą .
J a k p r z e d s ta w ia ły s ię te p r a k ty k i te j s e k ty z e z n a li n ie k tó r z y ś w ia d k o w ie , k tó
r z y b y li n a n ic h o b e c n i. D o E w e r to w s k ie j s c h o d z ili s ię p r z e w a ż n ie m ę ż c z y ź n i [ k o b ie ty b y ły w id o c z n ie r o z s ą d n ie js z e — p r z y p . re d .) E w e r to w s k a w d z ie w a ła n a s ie b ie ja k iś h a b it b ia ły , n a k tó r y m b y ły w y s z y te lite r y c z e r w o n e m i n ić m i. — N a p is u ś w ia d k o w ie n ie z n a li. N a s tę p n ie E w e r to w s k a s ia d a ła n a s to łk u c z y te ż k r z e ś le , z a p a la n o p r z e d n ią ś w ie c e i o d p r a w ia n o ja k ie ś m o d ły , a c z a s a m i n a w e t r ó ż a n ie c . P o k ó j b y ł p iz y b r a n y z ie le n ią . E w e r to w s k a p r z e p o w ia d a ła z e b r a n y m , g d z ie z n a jd u ją s ię d u s z e z m a r ły c h o r a z , ż e d u s z e p r o s z ą ją o m o d litw ę a o n a z a z a p ła tą b ę d z ie s ię z a te d u s z e m o d lić . C z ło n k o w ie , k tó r z y p r z y c h o d z ili n a te p r a k ty k i, u w a ż a li ją z a k a p ła n k ę . G d y E w e r to w s k a d o w ie d z ia ła s ię , ż e n ie k tó r e ż o n y r o b ią w y r z u ty s w y m m ę ż o m , ż e c h o d z ą d o te j „ c z o r o w n ic y “ , ja k ją p o w s z e c h n ie n ie k tó r z y z w a li, p o w ie d z ia ła , b y o ś w ia d c z y li w d o m u , ż e o ile k to o d w a ż y s ię r o b ić tr u d n o ś c i u c z ę s z c z a ją c y m n a je j p r a k ty k i, to o n a g o ta k u r z ą d z i, ż e b ę d z ie la ta ł w k o s z u li p o p o - la c h j( ? l)
P o n ie w a ż n ie k tó rz y m ę ż c z y ź n i s ta n o w c z o s ta r a li s ię w c ią g n ą ć n a te p r a k ty k i s w e ż o n y , p r z y s z ło w n ie k tó ry c h m a łż e ń s tw a c h n a w e t d o z e r w a n ia p o ż y c ia m a łż e ń s k ie g o . (P o w y ż sz e m ia ło m ie j
s c e ta k ż e i u F r . K o ś c iń s k ie g o .
O ile c h o d z i o W ła d y s ła w a K o ś c iń s k ie g o , to te n w s z e lk ie m i s p o s o b a m i s ta r a ł s ię p o z y s k a ć d la te j s e k ty s w ą ż o n ę L e o k a d ję i w ty m c e lu z a b r a ł ją k ilk a r a z y n a z e b r a n ie i „ n a b o ż e ń s tw a " . Ż o n a p r z y jr z a w s z y s ię ty m p r a k ty k o m , p o c z ę ła c z y n ić m ę ż o w i w y r z u ty , ż e w ie r z y z a b o b o n o m , m ą ż o d p o w ie d z ia ł je j, ż e g d y b ę d z ie k r z y c z a ła n a n ie g o , to z o b a c z y , c o s ię z n im i s ta n ie i p o ż a łu je , a le b ę d z ie ju ż z a p ó ź n o , L e o k a d ja K o ś c iń - s k a p r z e ję ła s ię te m i s ło w y i z a s ta n o w iła s ię n a d ic h z n a c z e n ie m . P o p e w n y m c z a s ie w y s tą p iły u n ie j o b ja w y c h o r o b y u m y s ło w e j. P r z y c z y n ą te j c h o r o b y b y ły g r o ź b y W . K , S ta n c h o r o b y s ta le s ię p o g a rs z a ł. W ła d y s ła w K o ś c iń s k i u - d a ł s ię p o p o r a d ę d o s w e j „ k a p ła n k i" , M . E w e r to w s k ie j, k tó r a m u p o w ie d z ia ła , ż e ż o n a je s t o p ę ta n a p r z e z d ja b ła i d o r a d z iła , ż e m a z a b r a ć ż o n ę w k o s z u li w p o r z e r a n n e j i u d a ć s ię z n ią n a c m e n ta r z p o d k r z y ż i ta m m a s p r ó b o w a ć c z y u d a s ię d ja b ła w y p ę d z ić . W . K . z ro b ił to w d n iu 4 s ty c z n ia 3 0 r. T a m n a c m e n ta r z u p o c z ą ł o d p r a w ia ć ja k ie ś m o d ły , a g d y d ja b e ł n ie u s z e d ł, p o c z ą ł s w ą ż o n ę b ić i d u s ić . W c z a s ie d u s z e n ia u g r y z ła g o ż o n a w p a le c . J ę k i d u s z o n e j z b u d z i
ły m ie js c o w e g o k s . B a u m g a rd ta , k tó r y n a ty c h m ia s t z a a la r m o w a ł lu d z i. G d y lu d z ie p r z y b y li n ie s z c z ę śliw e j n a p o m o c , z a s ta li W . K . k lę c z ą c e g o n a je j p ie r s ia c h i d u s z ą c e g o s w ą o fia rę .
K o ś c iń s c y u d a li s ię p o w tó r n ie p o p o r a d ę d o E w e rto w s k ie j. T a w y ja ś n iła , im , ż e s z a ta n a u d a s ię w y p ę d z ić , a le
O H Y D N E Ż O N O B Ó J S T W O . N a g o ś c iń c u k o ło P o ź d z im ie r z a p o w . s o k a ls k ie g o p o p e łn io n e z o s ta ło o h y d n e ż o n o b ó js tw o . I d ą c y w to w a r z y s tw ie ż o n y g o s p o d a r z z P o ź d z im ie r z a I g n a c y S e m c z u k w c z a s ie s p r z e c z k i z a d a ł ż o n ie 4 p c h n ię c ia n o ż e m w p le c y i g ło w ę , p o c z e m z b ie g ł, p o z o s ta w ia ją c n a d r o d z e k o n a ją c ą k o b ie tę . S e m c z u k o w a z m a r ła w d r o d z e d o s z p ita la s o k a ls k ie g o . Z a z b ie g ły m m o r d e rc ą p o lic ja z a r z ą d z iła p o ś c ig w o k o lic z n y c h p o la c h .
A G I T A T O R P O D K L U C Z E M .
W s o b o tę , d n ia 2 7 . u b m . a r e s z to w a n y z o s ta ł w G r u d z ią d z u s e k r e ta r z Z w ,
Z a w . R o b . K a z im ie r z R u s i n e k , v e l R u s i n z a w y g ło s z e n ie w d n iu 2 5 . u b m . w T iv o li w o b e c n o ś c i o k o ło 5 0 0 o s ó b p o d b u r z a ją c e g o p r z e m ó w ie n ia .
O H Y D N Y M O R D W B I A Ł Y D Z I E Ń . T o r u ń . — W s o b o tę o k o ło g o d z in y 1 5 -te j z a m o r d o w a n a z o s ta ła w s k ła d z ie s ta r z y z n y , p r z y u l. K o p e rn ik a , w ła ś c i c ie lk a te g o ż s k ła d u , M e tą P o h l, k o b ie ta 5 0 - le tn ia , M o r d m a tło r a b u n k o w e . Z b r o d n ia r z w s z e d ł d o s k ła d u w c h w ili, g d y z a la d ą z n a jd o w a ła s ię ty lk o s a m a w ła ś c ic ie lk a . M o r d e r c a r z u c ił s ię n a s w o ją o f ia r ę i b r z y tw ą p o d e rż n ą ł je j g a r d ło , n a s tę p n ie s k ła d o b r a b o w a ł i z b ie g ł. W ła d z e b e z p ie c z e ń s tw a p r o w a d z ą e n e r g ic z
n e ś le d z tw o c e le m w y k r y c ia m o r d e r c y . B liż sz e s z c z e g ó ły ś le d z tw a tr z y m a n e s ą v / ta je m n ic y .
—1—DMfBii'iiiiiMi ■irni—■ iniMBia । u osmtaraarann
P O L S K I P O S E Ł W B U D A P E S Z C I E .
D r. S ta n is ła w Ł e p k o w s k i, n o w o m ia n o - w a n y p o s e ł R z p lite j w B u d a p e s z c ie .
M A N I F E S T A C J A P L E B I S C Y T O W A . D n ia 1 2 lip c a b r., ja k o w r o c z n ic ę p le b is c y tu m a z u r sk o - w a r m ijsk ie g o o d b ę d z ie s ię w G r u d z ią d z u w ie lk a m a n i
f e s ta c ja p le b is c y to w a , n a k tó r ą o r g a n i
z u ją c e tę m a n if e s ta c ję Z r z e s z e n ie R o d a k ó w z W a r m ji, M a z u r i Z ie m i M a lb o r - s k ie j z a p ra s z a n ie ty lk o w s z y s tk ic h W a r m ja k ó w , M a z u ró w i 'P o w iśla n , o s ia d ły c h w P o ls c e i b y ły c h p r a c o w n ik ó w p le b is c y to w y c h , le c z r ó w n ie ż b y ły c h to w a r z y s z y p u łk u w a rm ijs k o - m a z u r s k ie g o , o r g a n iz a c je s p o łe c z n e , k u ltu r a ln e i s p o r to w e z P o m o r z a i P o z n a ń s k ie g o , W p r o g r a m ie z ja z d u p r z e w id z ia n e je s t u r o c z y s te n a b o ż e ń s tw o , p o c h ó d , p r z e m ó w ie n ia w ła d z i o r g a n iz a c y j, w s p ó ln y o - ib ia d i t. p .
P o m a n if e sta c ji o d b ę d ą s ię r o c z n e o - b r a d y c z ło n k ó w Z r z e s z e n ia W a r m ja k ó w i M a z u ró w n a d ż y w o tn e m i s p ra w a m i w s z y s tk ic h u c h o d ź c ó w z te r e n u p le b i
s c y to w e g o i r o d a k ó w , p o z o s ta ły c h w P r u s a c h W s c h o d n ic h .
W p r z e d d z ie ń z ja z d u w ie c z o re m o d b ę d z ie s ię n a r a d a c z ło n k ó w Z a r z ą d u G łó w n e g o Z r z e sz e n ia .
U c z e s tn ic y k o rz y s ta ją w d r o d z e p o w r o tn e j z e z n iż e k k o le jo w y c h a n a m ie j
s c u o tr z y m u ją c z ę ś c io w o w o ln e u tr z y m a n ie .
Z r z e s z e n ie u p r a s z a o r y c h łe z g ła s z a n ie u d z ia łu w m a n ife s ta c ji ta k o s ó b p r y w a tn y c h ja k i z w ią z k ó w i to w a r z y s tw c e le m e w e n tu a ln e g o w y s ta r a n ia s ię o p o c ią g i n a d z w y c z a jn e .
W s z e lk ic h in fo rm a c y j u d z ie la s e k re ta rz g e n e ra ln y Z r z e sz e n ia R o d a k ó w z W a r m ji, M a z u r i Z ie m i M a lb o r s k ie j, T o ru ń , u l. M ic k ie w ic z a 1 3 1 .
K O M U N I K A T I n s t r u k t o r j a t u R o l n e g o .
D o r o c z n e W a ln e Z g r o m a d z e n ie P o m o r s k ie g o T o w a r z y s tw a R o ln ic z e g o w T o r u n iu , o d b ę d z ie s ię w p ią te k , d n ia 3 . lip c a 1 9 3 1 r. w s a li D w o r u A r tu s a ( S ta r y R y n e k ) z n a s t. p o r z ą d k . d z ie n n y m :
G o d z . 9 ,0 0 : M s z a ś w . w k o ś c ie le P a n n y M a rji. G o d z . 1 0 ,0 0 : O tw a r c ie W a ln . Z e b r a n ia ; S p r a w o z d a n ie r o c z n e P T R .;
S p r a w o z d a n ie f in a n s o w e i p r z e d ło ż e n ie b u d ż e tu ; W y b o r u u z u p e łn ia ją c e d o Z a r z ą d u G łó w n e g o ; U s ta le n ie w y s o k o ś c i s k ła d e k ; P o d z ia ł W a ln . Z g r. n a s e k c je . G o d z . 1 1 2 — 1 4 ,0 0 : P r z e r w a o b ia d o w a .
O d g o d z . 1 4 — 1 7 ,0 0 : Z e b r a n ia s e k c y j
n e . G o d z . 1 7 ,0 0 : O d c z y ta n ie i u c h w a le n ie r e z o lu c y j, P r z e m ó w ie n ie p r e z e s a Z w . O rg . R o ln . n a te m a t „ K r y z y s r o ln ic s z y w P o ls c e w ś w ie tle p o ło ż e n ia g o s p o d a r
c z e g o , m ię d z y n a r o d o w e g o " . D y s k u s ja , W o ln e w n io sk i i z a m k n ię c ie W a ln . Z g r.
Z a r z ą d G łó w n y P T R .
Z bliższej okolicy.
X L i d z b a r k . (P o ż a r). W n o c y 1 5 . n a 1 6 , u b . m . o k o ło g o d z . 1 -s z e j z a a la r m o w a n o n a s z ą s tr a ż p o ż a r n ą d o p o ż a ru p o w s ta łe g o w z a b u d o w a n ia c h r o ln ik a L e o p o ld a P a n k r a tz a w S łu p ie . — P o ż a r p o w s ta ł w s to d o le . P a s tw ą p ło m ie n i p a d ła s to d o ła , c h le w d la ś w iń i s z a ła s , p r z y b u d o w a n y d o s to d o ły . Z in w e n ta r z a s p a liły s ię r ó ż n e m a s z y n y r o ln ic z e , b r y c z k a , s a n ie i 7 k u r . S tr a ty w y n o s z ą o k o ło 9 .0 0 0 , — z ło ty c h . P r z y c z y n a p o ż a r u n ie je s t z n a n a . S p a lo n e b u d y n k i i r u c h o m o ś c i b y ły u b e z p ie c z o n e w T r y - je s k ie m T o w . U b e z p . w T c z e w ie .
X Z a s t a w i e . ( P o ż a r z a b u d o w a ń g o s p o d a r s k ic h i in w e n ta r z a ) . W n o c y z 1 8 n a 1 9 b m . w y b u c h ł p o ż a r w z a b u d o w a n ia c h g o s p o d a r c z y c h r o ln ik a B r o n i s ła w a M ic h a łk ie w ic z a , w s k u te k c z e g o s p ło n ą ł d o m m ie s z k a ln y , o b o r a i c h le w , p o z a te m s p a liło s ię u r z ą d z e n ie d o m o w e , p o ś c ie l, o d z ie ż , o b u w ie i b ie liz n a , a z in w e n ta r z a ż y w e g o 2 k r o w y i 3 ś w in ie .—
P r z y c z y n a p o ż a r u je s t n a r a z ie n ie z n a n a . P o n ie w a ż z a c h o d z i s iln e p o d e jr z e n ie , ż e p o s z k o d o w a n y s a m p o d p a lił s w e z a b u d o w a n ia w z a m ia r z e u z y s k a n ia p re m ji a s e k u r a c y jn e j, w ła d z e ś le d c z e p r z y a re - s z to w a ły g o i o s a d z iły w a r e s z c ie ś le d c z y m p r z y S . G . w B r o d n ic y ,
X W a p i o n k a . (P o ż a r). D n ia 2 2 . u b . m . p r z e d p o łu d n ie m p o w s ta ł p o ż a r w z a b u d o w a n ia c h r o ln ik ż a F r a n c is z k a C y l- k o w s k ie g o , k tó ry z n is z c z y ł c h le w i d a c h p r z y b u d ó w k i o r a z d a c h w o z o w n i. I s t
n ie je p o d e jr z e n ie , ż e p o ż a r s p o w o d o w a ł z n ie d b a ls tw a s łu ż ą c y C . u m y s ło w o c h o r y B r o n is ła w C y lk o w s k i. P o s z k o d o w a n y b y ł u b e z p ie c z o n y .
K R Ó L O J C E M L I C Z N E J R O D Z I N Y .
K r ó l N i g e r j i w z a c h o d n i e j A f r y c e , A l a f i n v o n O y o , m o ż e p o s z c z y n i ć s i ę n a j l i c z n i e j s z ą r o d z i n ą i n a p e w n o n i k t n a ś w i e c i e n i e b ę d z i e m ó g ł p o b i ć r e k o r d u , u s t a n o w i o n e g o p r z e z c z a r n e g o w ł a d c ę , k t ó r y p o s i a d a 4 0 0 ż o n i 6 0 0 d z i e c i .
— — Nr.
VUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA7 6 „GŁOS WĄBRZESKI*' Sir. 3 ^ = = Ś P , G E N . J A X A - R O Ż E N
z m a r ł w u b i e g ł y m t y g o d n i u w W a r s z a w i e .
■atwtrKMig* aacMBuc*
