P ojedynczy egzem plarz 15 groszy.
D zisiejszy n u m er zaw iera 12 stron.
BEZPARTYJNE POLSKO-KATOLICKIE PISMO LUDOWE.
Dm — ndnłsło » W ek ip ed . m iesięczn ie 1,20 zl z odno szę- ri&GUpiala. n iem p rzez p o cztę 20 gr. w ięcej. W w y
p ad k ach n iep rzew id zian y ch , p rzy w strzy m an iu p rzed sięb io rstw a, sło ien ia p racy , p rzerw an ia kom unikacji, ab o n en t nie m a p raw a iąd ać p o zaterm in o w y ch d o starczeń g azety , lu b zw ro tu cen y ab o n a
m en tu . Z a dział o głoszen io w y red ak cja n ie odpow iada. R edakcja 1 ad m in istracja: u l. M ickiew icza 1. T elefo n 80. K onto czekow e P . K . 0 . P o zn ań 204,252. — R ed ak to r przyjm uje od 10— 12.
■■HHHBMMnMBaH&EBaSfiBSBE&SEESSOSSMKSHK&aMBi
Sumiennem wykonywaniem obowiązków, budujemy silną Ojczyznę!
flnltriG-ranin » Z a o g ło sz. p o b iera się od w iersza m m . (7 UyiUoAClIlGi łam .) 10 gr, za rek lam y n a str. 4-łam . w w iadom ościach potocznych 30 g r n a p ierw szej str. 50 g r. R ab atu udziela się p rzy częstem o g łaszan iu . „G łos W ąbrzesk i* w ycB bdzi trzy razy ty g o dn . i to : w poniedziałek, śro d ę i p iątek . P rzy sądo- w em ściąg an iu n ależn o ści rab at upada. D la w szelkich sp raw sp o r
nych w łaściw y jest S ąd w W ąb rzeźn ie. Z a term in o w y druk, przepi
san e m iejsce ogłoszenia ad m in istracja n ie odpow iada.
fl
Wąbrzeźno, Kowalewo, Golub, sobota 5 września 1931 roku.
Pogrzeb śp. Tadeusza Holówki Posiedzenie Rady Ministrów
N a ilu stracji naszej w idzim y tru m n ę ze zw ło k am i ś. p. p o sła T ad eu sza H ołów ki, p rzy k ry tą sztan d arem Z w , L egjonistów O kr. W arszaw sk ieg o , w noszoną n a cm en tarz ew angielicki p rzez
p rzy jaciół i najbliższych w spółpracow ników zm arłego.
W ew to rek o godz. 3-ciej p opołudniu odbyłsię pogrzeb ś. p. T ad eu sza H ołów ki, ofiary hajdam ackiej nienaw iści, przy udziale niezliczonej rzeszy publiczności.
P ogrzeb śp. T ad eu sza H ołów ki, ja
k o k aw alera V irtu ti M ilitari odbył się z honoram i w ojskow em i. N a p ero n ie p rzed tru m n ą su p erin ten den t S k iersk i o d p ra w ił m odlitw y, poczem w ygłosił podnio
słe k azan ie. K oło trum n y zajęli m iejsca:
najbliższa rodzina zm arłego, p rzed sta w iciel P . P rezy d en ta R zeczyplitej p łk . G łogow ski, rząd, m arszałk o w ie S ejm u i S enatu, członkow ie k o rp u su dyplom aty
cznego, członkow ie izb u staw o d aw czych, generalicja o raz liczny zastęp
przyjaciół zm arłego. P o przem ów ieniu S k iersk ieg o najbliżsi p rzy jaciele zm arłe go znieśli tru m n ę n a k araw an p rzed dw orzec, sk ąd ru szy ł k o n d u k t n a cm en tarz ew angelicki. N ad m ogiłą w chw ili p rzen o szen ia zw łok chór ak ad em ick i odśpiew ał pśni żałobne. N ad m ogiłą w y głoszono szereg przem ów ień, m iędzy k tó rem i zw racały uw agę przem ów ienia U kraińców .
N a św ieżej m ogile złożono b ard zo w ielk ą ilość w ieńców i kw iatów .
W pogrzebie b rały udział delegacje organizacyj u k raiń sk ich z M ałopolski W schodniej i W ołynia.
W arszaw a. — W środę dnia 2 bm , odbyło się pod przew odnictw em prem je- ra P ry sto ra posiedzenie R ady M ini strów . N a posiedzeniu R ad a M in. poza załatw ien iem szeregu sp raw bieżących, uchw aliła p ro jek t u staw y o zm ianie n ie
k tó ry ch p o stan o w ień u staw y z dnia 26.
w rześn ia 1922 r., dotyczących kw alifi-
„Nigdy nie damy Wilna“!
K ow no, — W O licie odbył się k o n
gres stron n ictw a T autiników , w którym w zięło udział 15,000 osób. N a kongresie obecny był p rezy d en t S m etona, k tó ry
Klęska cholery
Jerozolim a, 4. 9. — W B assra zm arło dotychczas na cholerę przeszło 400 o- sób. A m bulanse san itarn e dokonały p rzeszło 100,000 szczepień ochronnych
Straszny wybuch
P aryż. — W fabryce chem icznej O a- niosło rany, w tern k ilk a ciężkie, Z nisz- zens n astąp ił w ybuch, w sk u tek k tó reg o czeniu uległy rów nież trzy inne fabryki, dw ie osoby zo stały zabite, około 60 od- położone w sąsiedztw ie.
Koniec dyktatury
B iałogród, 4, 9, K ról m ianow ał 6 m inistrów bez tek i, P ozatem poseł ju
gosłow iański w P rad ze m ianow any zo
stał m inistrem p racy , a K ozicz m ini strem spraw iedliw ości. Z am ianow ania
Niemcy pożyczała i dają kredyt Sowietom
kacyj zaw odow ych do n au czan ia w szko łach średnich ogólno - k ształcący ch ise- m inarjach nauczycielskich p ań stw o w y ch i pryw atnych, p ro jek t ustaw yo zasilaniu funduszu Izb R zem ieślniczych oraz ro z p o rząd zen ie u stalające w ysokość d o p ła
ty od pojazdów m echanicznych,
—o—
w przem ów ieniu sw ojem ośw iadczył, że najw aźniejszem zadaniem n aro d u litew skiego jest odzyskanie W ilna,
—o-
przeciw ko cholerze. O soby p rzy b y w ają
ce z B assry do em iratu K ulkw eht, m uszą się poddać 5-dhiow ej k w aran tan n ie,
—o—
te są pierw szym etapem n a drodze do w prow adzenia now ego system u rządów , B iałogród, 4, 9, K ról p o d p isał now ą k o n sty tu cję, p rzy w racającą ustrój p ar
lam entarny.
Po zamachu na ś. p. Tadeusza Hołówkę
N a ilu stracji naszej w idzim y w illę S S . B azy ljan ek, w k tó rej m ieszkał ś, p. p o sel łTołów ko, O kno (x) pokoju gdzie dokonano m o rd erstw a.
B erlin, 4, 9, T ow arzystw o akcyjne dla finansow ania tran zak cy j p rzem ysło w ych z S ow ietam i, p rzep ro w ad ziło z w y nikiem pom yślnym ro k o w an ia z B an
kiem R zeszy, T ow arzystw o uzyskało
C O T O JE S T
„B A U SP A R K A SS E T H U R IN G IA A . G . IN E IS E N A C H ".
O d szeregu m iesięcy pojaw iają się w p rasie polskiej ogłoszenia niem ieckie
„B ausp ark asse T huringia A , G , in E ise
n ach " (N iem cy), oferując epożyczki b ez
p ro cen to w e z zabezpieczeniem hipo- tecznem n a cele budow lane oraz rów no
czesne ubezpieczenia n a życia, — F irm a ta, jak w iele innych zagranicznych, nie dała dotychczas żadnych gw arancyj so
lidności i trw ałości, — In sty tu cja ta, za łożona w r. 1930, służyć m a p rzen ik an iu k ap itału niem ieckiego do P olski i ew tl, gospodarczej inw azji niem ieckiej.
P rzed w spom nianą firm ą ostrzegam y S zanow nych C zytelników oraz prosim y o poinform ow anie o pow yźszem w szy st
kich tych, z którym i ,,B au sp ark asse
od B anku R zeszy k red y t red y sko n to w y w w ysokości 150 m iljonów m arek n a w eksle sow ieckie, pochodzące z tran
zakcyj przem ysłow ych. K red y ty na ten cel b ęd ą o tw arte do ro k u 1933,
T huringia" zd o łała już n aw iązać sto su n ki, w ysoce dla polskich k lien tó w n ie bezpieczne.
taiKlii buimislM.
H am burg, — W m iejscow ości B oi- zenburg nad E lbą w ybrano w niedzielę ubiegłą burm istrzem kom unistę ad w o k a ta dr, A lek san d ra, K an d y d at ten o trzy
m ał o 127 głosów w ięcej, niż jego p rze ciw nik n acjo n alista S eitler, R ząd m e- klem burski nie m oże p rzeszk o d zić u rzę
dow aniu p rzez kom unistycznego b u rm i strza, gdyż nie przysługują m u te p raw a, jakiem ! ro zp o rząd za n ap rzy k ład rząd pruski.
______ Str. 2 „GŁOS WĄBRZESKI" Nr. 104 ===ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
S P R A W IE D L I W O Ś C I S T A Ł O S I Ę Z A D O Ś Ć .
• W R O C Z N IC Ę B IT W Y P O D M O H A C Z E M .
W 4 0 5 r o c z n ic ę b itw y z T u rk a m i p o d M o h a c z e m , w k tó r e j p o s tr o n ie w ę g ie r s k ie j b r a li r ó w n ie ż u d z ia ł r y c e r z e p o ls c y , d o k o n a n o o d s ło n ię c ia p o m n ik a P o la k ó w , p o le g ły c h w te j b itw ie . N a m s z y , o d p r a w io n e j p r z e z k a p e la n a w o js k o w e g o , b is k u p a H a s z a , o b e c n i b y li: p o s e ł R z p lite j P o ls k ie j Ł e p k o w s k i, p o s e ł tu re c k j B e h id i B e y , h r. S z e c h e n y i, w ic e p r e z e s k o m ite tu n a r o d o w e g o im . B a to r e g o g e n . K o z m o w s k y , w ic e m a r s z a łe k I z b y D e p u to w a n y c h C z e ltle r , m in is te r O b ro n y N a r o d o w e j L a z a r , p r z e d s ta w ic ie l I z b y p a n ó w k a n o n ik Ig a z o r a z r e p re z e n ta n c i w ła d z m ia s ta B u d a p e s z tu , k o m ita tó w , w ła d z w o js k o w y c h , c y
w iln y c h i m ie js k ic h , d e le g a c je b . k o m b a ta n ó . i in w a lid ó w w o je n n y c h o r a z w ie lo ty s ię c z n e tłu m y p u b lic z n o ś c i. P o m s z y n a s tą p iło o d s ło n ię c ie p o m n ik a . P o m n ik z b u d o w a n y je s t w k s z ta ł
c ie w y s o k ie j k o lu m n y , n a s z c z y c ie k tó r e j z n a j
d u je s ię o r z e ł p o ls k i z k o r o n ą .
SKRÓTY
* W P o z n a n iu w ła d z e z lik w id o w a ły ja c z e jk ę k o m u n is ty c z n ą , n a c z e le k tó r e j s ta ła 2 1 - le tn ia s tu d e n tk a U n iw . P o z n , M a jte la H e im a n ó w n a , ż y d ó w k a .
* W z w ią z k u z m o r d e rs tw e m d o k o - n a n e m n a o s o b ie ś p . H o łó w k i o tr z y m a ł d y im s ję s ta r o s ta p o w ia tu d r o h o b y c k ie g o p . P o r ę b a ls k i, a n a c z e ln ik w y d z . b e z p . w o j. lw o w s k ie g o d r . R o g o w s k i p r z e n ie s io n y z o s ta ł d o P o z n a n ia . R ó w n ie ż k o m e n d a n t p o lic ji o tr z y m a ł d y m is ję ,
* P o d G r o d z ie ń c e m s p ło n ę ła c a łk o w ic ie c e m e n to w n ia ,,W ie k “ . S tr a ty w y n o s z ą p r z e s z ło p ó ł m iljo n a z ło ty c h . W ie lu lu d z i w s k u te k p o ż a r u s tr a c iło p r a c ę .
* A r e s z to w a n o u r z ę d n ik a S ą d u A p e la c y jn e g o w W a r s z a w ie F ija łk o w s k ie g o z a p r o w a d z e n ie a k c ji w y w ro to w e j.
* P o w s z e c h n y s tr a jk o g ło s z o n y z o s ta ł w K a r ta g in ie ,
* N a o k r ę c ie „ K o ś c iu s z k o * * w y je c h a ł d o A m e r y k i g e n . O r lic z - D r e s z e r n a o - b ra d y s e jm ó w n a r o d o w y c h ,
* B a n k G d a ń s k i o b n iż y ł s to p ę d y s k o n to w ą z 8 n a 7 p r o c . R ó w n ie ż B a n k R z e s z y o b n iż y ł s to p ę d y s k o n to w ą z 1 0 n a 8 p r o c , a lo m b a r d o w ą z 1 2 n a 1 0 p r o c e n t.
* N a lo tn is k u R o b in s o n p o d P a r y ż e m w y d a r z y ła s ię k a ta s tro f a lo tn ic z a . D w a j lo tn ic y p o n ie ś li ś m ie r ć .
* Z n a n y a r ty s ta L u d w ik S o ls k i z o s ta ł d y r e k to r e m te a tr ó w m ie js k ic h w W a r s z a w ie .
i j A n g ie ls k i o d w o ła ł w s z e lk ie k r e d y ty d la A u s tr ji,
* S e jm z w o ła n y z o s ta n ie d o p ie ro p o 1 5 - ty m w r z e ś n ia .
* S ta lin — w e d łu g n a d e s z ły c h w ia d o m o ś c i — b ie rz e w s w o je r ę c e k ie r o w n ic tw o c z e r w o n e j a r m ji,
1 * 1 P I a n o w a n a r e w o lu c ja w A n g o li s p a liła n a p a n e w c e .
Jeszcze jeden szpieg rozstrzelany
W z w ią z k u z e s p r a w ą r o z s tr z a le n e g o w W a r s z a w ie b . m jr . P io tr a D e m k o w - s k ie g o o n e g d a j a r e s z to w a n y z o s ta ł p o d z a r z u te m s z p ie g o s tw a p o r . H u m n ic k i z D O K . B r z e ś ć , z a tr u d n io n y w w y d z ia le m o b iliz a c y jn y m .
A r e s z to w a n ie to n a s tą p iło w w y n ik u p r o w a d z o n y c h o d p e w n e g o c z a s u w y w ia d ó w i p o z e b ra n iu o d p o w ie d n ie g o m a te r ja lu d o w o d o w e g o . W B r z e ś n iu o d b y ło s ię p o s ie d z e n ie w o js k o w e g o S ą d u d o r a ź n e g o . •
C o s ię ty c z y w s p ó ło s k a r ż o n e g o o u - p r a w ia n ie s z p ie g o s tw a k a p ita n a w s t a n ie s p o c z y n k u R u d n ic k ie g o , s p r a w a je g o w e d łu g w ła ś c iw o ś c i z o s ta ła w y d z ie lo n a i p r z e k a z a n a s ą d o w i c y w iln e m u .
W e d łu g p e w n y c h in io rm a c y j, p o r u c z n ik D . O . K . B r z e ś ć H u m n ic k i, o s k a r
ż o n y o z d r a d ę g łó w n ą , z o s ta ł w y r o k ie m w o js k o w e g o s ą d u d o r a ź n e g o w B r z e ś c iu s k a z a n y n a ś m ie rć p r z e z r o z s tr z e la n ie .
W y ro k w y k o n a n o p o p o łu d n iu .
—:o :—
D ż u m a w E u ro p ie
P a r y ż , 4 . 9 , — N a d c h o d z ą tu z a s tr a s z a ją c e w ia d o m o ś c i o*j e p id e m ji d ż u m y , ja k a s z e r z y się* w B a r c e lo n ie . J e s t o d d łu g ic h d z ie s ią tk ó w la t p ie r w s z y w y p a d e k , ż e b y e p id e m ja d ż u m y w y b u c h ła w E u r o p ie .
W c h w ili o b e c n e j je s t ju ż 4 5 9 c h o ry c h , z k tó r y c h 4 0 z m a r ło . W m ie ś c ie p a n u je s z a lo n a p a n ik a , g d y ż w ła d z e h i
s z p a ń s k ie o to c z y ły k o r d o n a m i w o js k a r o g a tk i i n ik o g o n ie w y p u s z c z a ją w o - b a w ie r o z w le c z e n ia e p id e m ji n a c a ły k r a j. Z d ro w y m m ie s z k a ń c o m m ia s ta g r o z i w ię c w k a ż d e j c h w ili s tr a s z n a c h o r o
b a , p r z e c iw k o k tó r e j m e d y c y n a n ie z n a d o tą d ż a d n y c h s k u te c z n y c h ś ro d k ó w .
W s z y s tk ie k in a , te a tr y , r e s ta u r a c je , k a w ia r n ie i w o g ó le w s z e lk ie lo k a le p u b lic z n e z o s ta ły z a m k n ię te . N a u lic a c h ś m ie r te ln e p u s tk i, g d y ż lu d z ie b o ją s ię w y c h o d z ić z d o m ó w , b y n ie s p o tk a ć k o g o ś z z a r a z k a m i d ż u m y . T r a m w a je p r z e s ta ły k u r s o w a ć z p o w o d u b r a k u p a s a ż e ró w . O d c z a s u d o c z a s u p r z e je ż d ż a ją ty lk o u lic a m i a u ta .
J a k s ły c h a ć , n a g r a n ic y h is z p a ń s k o - f r a n c u s k ie j o b a w ia ją s ię z a w le c z e n ia d ż u m y d o F r a n c ji.
Schwytanie morderców
śp. posła Hołówki?
W a r s z a w a , 4 . 9 , — Z e L w o w a ta je m n ic y z e z r o z u m ia ły c h w z g lę d ó w ,
n a d e s z ły w ia d o m o ś c i, ja k o b y s c h w y ta - J * u w '
s P ^ iy ę ó w z a b ó js tw a s p . p o s ła H o - w < m u p w u jc r a p e n s jo n a tu d io s tr tta - io w k i. M a ją b y c m m i d w a j s tu d e n c i i je - z y lja n e k , A le k s a n d r a B u ja o r a z M a rję d n a s tu d e n tk a .
n o s p r a w c ó w z a b ó js tw a ś p . p o s ła H o -
N a z w is k a ic h m a ją b y ć tr z y m a n e w
J a k s ię p o z a te m d o w ia d u je m y , a r e s z to w a n o p o r tje r a p e n s jo n a tu S ió s tr B a -
_ _ _ K
F a b ja k , n a le ż ą c ą r ó w n ie ż d o s łu ż b y S ió s tr B a z y lja n e k .
W D A L E K IE K R A J E
wyruszy „Dar Pomorza*'
S ta te k s z k o ln y „ D a r P o m o r z a " p o p o w r o c ie z p o d r ó ż y ć w ic z e b n e j d o A m e r y k i P ó łn o c n e j, p r z y ją ł n a s w ó j p o k ła d 9 0 -c iu n o w o p r z y ję ty c h d o P a ń s tw o w e j S z k o ły M o r s k ie j w G d y n i k a n d y d a tó w i o d b y w a z n im i t. z w , p r ó b n e p ły w a n ie p o B a łty k u .
W d n iu 1 p a ź d z ie r n ik a r. b . „ D a r P o m o r z a " w y r u s z y w r a z z u c z n ia m i i z ty -
m i z p o ś r ó d k a n d y d a tó w , k tó r z y z o s ta n ą p r z y ję c i d o S z k o ły , w p ie r w s z ą s w o ją z im o w ą p o d r ó ż ć w ic z e b n ą , w c z a s ie k tó r e j o d w ie d z i w y s p y K a n a r y jsk ie , p ó ł
n o c n e p o r ty B ra z y lji i w y s p y A n ty ls k ie . P o w r ó t „ D a ru P o m o r z a " z p o d r ó ż y z i
m o w e j d o G d y n i n a s tą p i w p o łw ie m a r
c a r o k u p rz y s z łe g o .
OnenmlrftiialDhiisliieiiowwaMtaiiJsii
B Ę D Z I E P R Z E S Ł A N E D O L I G I N A R O D Ó W . G e n e w a , 4 . 9 .
d liw o ś c i w H a d z e H a m m e rs k jo ld ro d ó w , iż o r z e c z e n ie T r y b u n a łu w s p ra *
j S e k r e ta rz g e n e r a ln y w ie u n ji c e ln e j n ie m ie c k o - a u s tr ia c ld p i d liw o ś r i’w H a d z f ^p r a w ‘e - b ę d z ie . P ^ e s ła n e d o G e n e w y s a m ilo te m J n m ił ł ’ - - - m e r s k jo ld z a w ia - p r a w d o p o d o b n ie w p ią te k , W s o b o tę R a d a L ig i b ę d z ie m o ^ z a ią ć ™ ę
k ie m . z a ją ć s ię w y r o
d r y c ie p . B e llo M o r e tto d o k o n a n o Z a m a c h u b o m b o w e g o . Z a m a c h je d n a k n ie u d a ł s ię .
* W k r ó le w s k ie j s a li r a tu s z a lw o w s k ie g o n a s tą p iło o tw a r c ie 2 8 - g o m ię d z y * n a r o d o w e g o k o n g r e s u s tr z e le c k ie g o .
* Z n a n a g w ia z d a f ilm o w a Z o f ja B a ty c k a z a a n g a ż o w a n a z o s ta ła d o a m e r y k a ń s k ie j w y tw ó rn i f ilm o w e j „ I n te r n a tio n a l A r tis t* * w H o lly w o o d .
o o i* Po w ' Śr e m p o w ie s iła s ię 2 9 - I e tn ia E la S e lm a , P o w o d e m s a m o b ó j
s tw a b y ła z a w ie d z io n a m iło ś ć .
W^ z ie n i a s k a z a n y z o - s a^ w O s tr o w ie L u d o m ir K r a jo w n y z a ś w ię to k r a d z tw o d o k o n a n e w k o ś c ie le p o k ia s z to m y m w G r a b o w ie .
1 a u to b u ^ z a - w m ie ś c ie d o s z ło d o s ta r ć m ię d z y p o li-
e i a u to b u s y s to ją ,
S T R A J K I I Z A B U R Z E N I A . q fraV b ry Z ’ w S a r a g o s s ie w y b u c h ł s tra jk r o b o tn ik ó w tr a n s p o r to w y c h .
c ją i s tr a jk u ją c y m i, k tó r z y w z n ie ś li w k ilk u p u n k ta c h m ia s ta b a r y k a d y i r a b o w a li s k le p y . P o lic ja p o ło ż y ła k r e s r o z ru c h o m i p r z y w r ó c iła p o r z ą d e k . S tr a ty , k tó r e p o n ie ś li w ła ś c ic ie le z r a b o w a n y c h s k le p ó w , o b lic z a ją n a m iljo n p e s e tó w .
B a r c e lo n a , 3 . 9 . — 7 2 w ię ź n ió w r o z p o c z ę ło w c z o r a j g ło d ó w k ę w tu te js z y m w ię z ie n iu .
B a r c e lo n a , 3 . 9 . — W c a le m m ie ś c ie d a je s ię je s z c z e o d c z u w a ć p e w n e w z b u r z e n ie . M . in . m a n if e s ta n c i p o d p a lili s a m o c h ó d c ię ż a r o w y , n a k tó r y m r o b o tn i
c y n a p r a w ia ją c y p o łą c z e n ia te le f o n ic z n e u d a w a li s ię d o p r a c y ,
S I E D Z I B Y O K R Ę G O W Y C H K A S C H O R Y C H .
N o w y p o d z ia ł te r y to r ja ln y K a s C h o ry c h , z a tw ie r d z o n y w o s ta tn ic h d n ia c h
p r z e z m in is tr a p r a c y i o p ie k i s p o łe c z n e j,
u s ta la s ie d z ib y o r g a n iz o w a n y c h o b e c n ie K a s o k r ę g o w y c h w n a s tę p u ją c y c h 5 7 m ia s ta c h :
B a r a n o w ic z e , B ia ła , B ia ły s to k , B ie l
s k o , B r o d n ic a , B r z e ś ć n a d B u g ie m , B y d g o s z c z , C h o jn ic e , C z ę sto c h o w a , C z o rt- k ó w , D ro h o b y c z , G d y n ia , G n ie z n o , G r o d n o , G r o d z is k , G r u d z ią d z , I n o w r o c ła w , K a lis z , K ie lc e , K o ło m y ja , K o w e l, K r a k ó w , K ro s n o , L e s z n o , L u b lin , L w ó w , Ł o m ż a , Ł ó d ź , N o w y S ą c z , O s tr o w ie c , O s tr ó w , P ło c k , P iń s k , P o z n a ń , P u łtu s k , P r z e m y ś l, R a d o m , R a w a R u s k a , R ó w n e , R z e s z ó w , S ie d lc e , S o s n o w ie c , S ta r o g a rd , S ta n is ła w ó w , S try j, S z a m o tu ły , T a r n o p o l, T a r n ó w , T o r u ń , W a r s z a w a , W ą g r o w ie c , W iln o , W ło c ła w e k , Z a k o p a n e , Z a m o ś ć , Z ło c z ó w o r a z Ż y ra rd ó w .
H A - C E -G E i J E J K R E D Y T Y A I N T E R E S P O L S K I . . ,
Doszły d o p r a s y w ia d o m o ś c i, ż e n a te r e n ie n a s z e g o w o je w ó d z tw a , ro z w ija o ż y w io n ą d z ia ła ln o ś ć „ k r e d y to w ą g d a n s k a tir m a H a - C e - G e ( H ip o te k e n - c r e d ii- G e n o s s e n s c h a it, G d a ń s k , H a n s a p la tz 2 & J r irm a p r o w a d z i o ż y w io n ą p r o p a g a n d ę w ję z y k u p o ls k im i n ie m ie c k im i z a p o ś r e d n ic tw e m o g io s z e ri w p r a s ie o r a z s p e c ja ln y c h u lo te k o b w ie s z c z a , iż u d z ie la n a k o r z y s tn y c h w a r u n k a c h p o ż y c z e k n a b u d o w ę n o w y c h o s a d , r o z b u d o w ę i t, p .
F ir m a ta , w y z y s k u ją c z je d n e j s tro n y z r o z u m ia łe u w s z y s tk ic h d ą ż e n ie d o s tw o r z e n ia w ła s n e j s ie d z ib y , z d ru g ie j z a ś o b e c n e tr u o n o ś c i g o s p o d a r c z e , d ą ż y d o s iln e g o u s a d o w ie n ia s ię w P o z n a n - s k ie m i n a P o m o rz u . F ir m a z w e r b o w a ła k ilk a n a z w is k p o ls k ic h w G d a ń s k u d o r a d y n a d z o r c z e j i d z ię k i ty m p o ls k im n a z w is k o m u c h o d z i n a w e t z a p r z e d s ię b io r s tw o p o ls k ie . A g e n tu rę w P o z n a n iu p r o w a d z i je d n a k N ie m ie c , n ie ja k i H u g o Jt* r a n k ę , k tó r y s ta le z p ro w in c ji tu p r z y je ż d ż a i z a ła tw ia s p r a w y b ie ż ą c e . L u d z ie id ą n a le p o g ło s z e ń , p e łn y c h o b ie tn ic , g d y ż p o z o r n ie w a r u n k i s ą b a r d z o k o r z y s tn e ,
M u s im y je d n a k p r z e s tr z e c P o la k ó w ę r z e d tr a n s a k c ja m i w r o d z a ju p r o p a g o w a n y c h p r z e z H a -C e -G .e , g d y ż m o g ą b y ć d la w ie lu b a r d z o r y z y k o w n e .
R e f le k ta n t n a p o ż y c z k ę z a łą c z y ć m u s i d o w n io s k u 1 0 g u ld e n ó w (1 8 z ło ty c h ) o r a z p r z y ją ć o d p o w ie d z ia ln o ś ć d o 1 0 0 g u ld e n ó w z a je d e n u d z ia ł. H a - C e - G e u - d z ie la p o ż y c z e k n a p r z e c ią g 1 6 — 2 2 la t, n a 2 p r o c e n t. F ir m ie n a le ż y je d n a k w p ła c ić 1 0 p r o c e n t ż ą d a n e j p o ż y c z k i, w s p o m n ia n e w p is o w e i 1 p r o c e n t n a k o s z ty a d m in is tra c y jn e , p o z a te m u b ie g a ją c y s ię o p o ż y c z k ę p o s ia d a ć w in ie n g ru n t.
W u m o w ie je s t z a s trz e ż e n ie , ż e o ile s ie d z ib ę s w ą z a m ie r z a s p r z e d a ć , to w o l
n o m u to u c z y n ić je d y n ie z a z e z w o le n ie m z a r z ą d u H a - C e - G e , p r z y c z e m p r z y te j tr a n s a k c ji w p ła c ić m u s i 2 p r o c e n t s u m y p o ż y c z k o w e j ty tu łe m p r o w iz ji n a r z e c z f u n d u s z u a d m in is tr a c y jn e g o .
J e ż e li k lie n t w s p o m n ia n e j firm y n ie w p ła c i c h o ć je d n e j r a ty a m o r ty z a c y jn e j, w ó w c z a s n ie m ie c k a f irm a m a ju ż p r a w o d o z a s to s o w a n ia e g z e k u c ji b e z p r o c e s u , ta k , ż e p r ó c z je s z c z e in n y c h z o b o w ią z a ń , k tó r y c h k lie n t n ie m o ż e w y k o n a ć p u n k tu a ln ie , H a - C e - G e s ta je s ię w k r ó tk im c z a s ie w ła ś c ic ie le m r e a ln o ś c i n a te r e n ie P o ls k i. K r e d y to d a w c a je s t w ię c z a w s z e k ry ty . a g d y d łu ż n ik z a le g a z r a ta m i, w te d y H a - C e - G e b e z w z g lę d n ie ś c ig a i n is z c z y d łu ż n ik a , p o ls k ie g o r o ln ik a lu b o s a d n ik a . D z ia ła ln o ś ć H a - C e - G e , ja k z p o w y ż s z e g o w id a ć , m a p r z e to p o d ło ż e p o lity c z n e .
P r z e s tr z e g a m y s p o łe c z e ń s tw o p r z e d z ia ła ln o ś c ią H a - C e - G e , a m ia ro d a jn y m c z y n n ik o m z a ś z w ra c a m y n a n ią u w a g ę , b y m ia ły n a o k u je j p o lity c z n o - g o s p o d a r c z e te n d e n c je .
Z całej Polski.
. W f m a ( T r a g ic z n y W y p a d e k n a je z io r z e ^ Z B r a s ła w ia d o n o s z ą , iż tr a g i
c z n y w y p a d e k w y d a r z y ł s ię n a je z io r le r iu s ta w k a . 8 m ie s z k a ń c ó w w s i H u ś ta w y u s ifo w a .ło p r z e je c h a ć w m a łe j łó d c e n a b r z e g p r z e c iw le g ły . N a ś r o d k u je z io r a p r z e ła d o w a n a : łó d ź w y w r ó c iła s ię w s k u -
■ek w ia tr u , a z n a jd u ją c e s ię w n ie j o s o b y w p a d ły d o w o d y . 4 z n ic h u r a to w a n o , le s z ta u to n ę ła . D o ty c h c z a s w y d o b y to z je z io r a z w ło k i je d n e j o s o b y .
"""■ N r. 1 0 4 „GŁOS WĄBRZESKI*' ■ 1 '■... ... S tr. 3 = =
Złowrogie widmo na pograniczu Polski
S p e c ja ln ie w d o b ie o b ecn ej, k ie d y b a n k ru c tw o g o sp o d arstw a n ie m ie c k ie g o je st fa k te m stw ierd z o n y m p rz e z k o m isję m ięd zy n .aro d o v 7 ą i k ie d y N iem cy n ie p rę d k o p o w ró c ą d o n o rm aln eg o sta n u — b y łob y n a d z w y c z a j tru d n o o „ ja k i ta - k i“ p o w ó d d o w o jn y z a b o rc z e j. Z re sztą je st b a rd z o w ą tp liw e m , czy p rz y ty m za- b ag n io n y m sta n ie fin an só w n ie m ie c k ic h n a w e t n a jb a rd z ie j z a b o rc z o u sp o so b io n a k lik a n a c jo n a listó w i m ilitary stó w p ru sk ic h o d w a ż y ła b y się d zisiaj n a p ro w a
d z e n ie w o jn y .
N iem n iej je d n ak N iem cy p rz e z ró ż
n e g o ro d z a ju „p o k ojo w e* * p rz y g o to w a n ia i w y tęż o n ą a n ty p o lsk ą p ro p a g a n d ę stara ją się o p a n o w a ć te ren p rz y sz ły c h sw yc h d z ia ła ń w o jen n y ch n a ziem iach p olskic h. D o ty cz ą ca a k c ja n ie m ie c k a z e sp e cja ln e m w y ra iin o w a n ie m w y zy sk u je w sz y stk ie te ch w ilo w e n ie d o m ag a n ia n a te re n ie P o m o rza , ja k ie z m io dem n aszem istn ie n ie m p a ń stw o w e m są je szc z e z w ią
z a n e.
P o n ie w a ż N iem co m n a jw ię c e j id zie o ziem ie n a d M o rzem P o lsk ie m p o ło żo n e, p rz e to n a jw ię c e j k o k ie tu ją o n i K aszu b ó w , o d w ie k ó w p rz y w ią z a n y ch d o P o l
sk i i ic h stara ją się p o z y sk a ć d la sieb ie.
P o m im o czu jn o ści n a sz y c h w ła d z , p o K a sz u b a c h k rę c ą się i p ro w a d zą e n e rg ic z
n ą a g itac ję z a m a sk o w a n i a g e n c i n ie
m ieccy, k tó rz y d ro g ą p rz e z G d a ń sk n a
p ły w a ją d o P o lsk i. A g ita c ja ich id z ie ju ż n ie w w y raź n y m d u c h u n iem ieck im , b o to n ie m iało b y d ziś ra c ji b y tu , le c z g ło sz ą o n i ró ż n e in n e p e rfid n e h a sła , m . in . to , ż e K a sz u b i są o d rę b n y m n a ro d em , k tó ry p o w in ie n m ieć p ra w o sa m o sta n o
w ie n ia o so b ie ,
Irre d en ty śc i i sz p ie d z y n ie m ie cc y n a P o m o rzu n ie a g itu ją w ię c z a b e z p o śred - n ie m z e rw a n ie m łą cz n o śc i z p a ń stw em p o lsk iem , le cz d ą ż ą ty m c z a so w o d o sp o p u la ry z o w a n ia h a sła se p a ra ty sty c z n eg o o so b n ej rz e k o m o n a ro d o w o ści k a sz u b sk iej, o d rę b n e j o d p o lskiej.
D ru g ą stro n ą p ro p a g a n d y n ie m ie c
k iej je st z rę c zn e sz e rz e n ie p o g ło se k n a te m a t, ż e P o m o rz e n ie b ę d z ie ju ż d łu g o n a le ż e ć d o P o lsk i, ż e w k ró tc e p o w ró c ą tu w o jsk a n ie m ie ck ie . A g e n c i n ie m iec c y o p o w ia d a ją , ż e P o lsk a p o d n a c isk ie m p e w n y c h m o c a rstw b ę d z ie m u sia ła z w róc ić P o m o rz e N iem co m w z a m ia n za z a g w a ra n to w a n ie p o z o stały c h g ra n ic p o i sk ich p rz e z (R zeszę N ie m ie c k ą . N a w e t o b e c n e sw o je b a n k ru c tw o w y z y sk u ją N iem cy d o te g o celu , tw ie rd z ą c n a w sz y stk ie stro n y , ż e d o w y b rn ię c ia z k ry z y su
fin an so w eg o p o trz eb n e im są... ziem ie p o lsk ie .
C a ła ta p o d z ie m n a a k c ja n ie m ie c k a ro z ło ż o n a je st ja k w id zim y n a e ta p y . N a ra z ie p ra g n ą N iem cy w z b u d z ić w śró d K a sz u b ó w n ie c h ę ć d o P o lsk i i d o jej d ą żeń , p o lo n izacy jn y ch , o ra z n ie p e w n o ść co d o p rz y n a le ż n o śc i p a ń stw o w ej P o m o rz a w n ajb liższej p rz y szło ści.
N ie trz eb a sp e c ja ln ie p o d k re śla ć, ja
k ie sz k o d y w y w o łu je te n ro d z a j p ro p a g an d y n ie m ie ck ie j n a P o m o rz u . Ł a tw o w ie rn y c h z n a leź ć m o ż n a w sz ęd z ie i ta cy lu d z ie w z iąw sz y p o g ło sk i n ie m ie c k ie z a d o b rą m o n e tę z a ra ż a ją sw ą o b a w ą in n y ch, a p rz e d e w sz y stk ie m z n ie c h ę c a ją się d o u trw a lan ia o w o có w sw ej p ra c y .
O p ró cz w y tę żo n e j p ro p a g a n d y n a te re n ie sa m e g o P o m o rz a , N iem cy id ą c k o n se k w en tn ie d o c e lu ta k że i w sw o im k ra
ju , a m ian o w icie n a p o g ra n ic z u p o lsk iem c z y n ią o d d a w n a d a le k o id ą ce p rz y g o to w a n ia . C a łe to p o g ra n ic z e o b sa d z o n e je st d o b rz e w y sz k o lo n ą i z o rg a n iz o w an ą słu ż b ą w y w iad o w czą, k tó ra o p ró c z sw e
g o z a d a n ia in fo rm acy jn eg o , zajm u je się w y trw a le d e m o ra liz a c ją p o g ranicznej lu d n o ści p o lsk iej.
P o lic ja p o g ra n icz n a sk ła d a s ię vz sa
m y ch p ra w ie p o d o fic e rów i o fic e ró w d a w n ej arm ji n ie m ie c k ie j, p rz e p o jo n y c h d u c h e m o d w e tu m ilita rn e g o w zg lędem P o lsk i. I O n i m ają n a c e lu z n ie c h ę c a n ie
T A N K N A M O Ś C IE P O N T O N O W Y M .
W c z a sie o sta tn ich m a n ew ró w w S tan a ch Z je d n o c zo n y ch A m e ry k i P ó łn o c n e j, p o d ję to p ró b y p rze p ra w ien ia c ięż k ich a rm a t i ta n k ó w p rze z m o sty p o n to n o w e. P ró b y te p o w io d ły się c a ł
k o w icie. N a ilu stra c ji n a sz ej w id zim y ta n k p rz e je ż d ż a ją c y p rze z m o st p o n to n ow y . lu d n o ści p o g ra n ic zn e j d o n a sz e g o p a ń stw a, a w ła d a ją c p rz y te m w w ię k sze j części języ kiem p o lsk im , p o tra fią n a w et w zbu d zić p e w n e z a u fa n ie d o sieb ie w śró d w ą tp liw y c h P o lak ó w .
D la ty c h c e ló w n ie sz cz ę d z ą N iem cy fu n d u szó w m im o k ry z y su i m im o sw ego b a n k ru c tw a . N ie m ieli p ie n ię d z y n a sp ła
ty re p a ra cy jn e , a le n a d g ra n ic ą p o lsk ą p o b u d o w a li i d o m y m ie szk a ln e d la stra żn ik ó w , n a p ra w ia ją d ro g i, b u d u ją p o trz eb n e i n ie p o trz e b n e lin je k o le jo w e , a - b y ty lk o z a im p o n o w a ć lu d n o ści p o lsk iej.
P o n ie w aż z d ru g iej stro n y u w y d a tn ia się p e w n a b ie rn o ść rz ą d u p o lsk ieg o , k tó ry m im o w sz y stk o c z y n i d la P o m o rz a n ie w y sta rcz a jąc e je sz c ze w y siłk i <— a- g en ci n ie m iec c y m o g ą w ięc ła tw o w m a
w ia ć w lu d n o ść p o m o rsk ą , ż e P o lsk a d la te g o n ic n ie b u d u je, p o n ie w a ż liczy się z u tra tą P o m o rza.
N aw iasem d o d a ć m o ż n a jeszcze, że n a d g ra n ic ą n a sz ą N iem cy p rz ec h o w ują m asam i k a ra b in y z w y k łe , m aszy n o w e, a n a w e t a rm a ty p o ło w ę.
W p rz e ciw sta w ie n iu d o ty c h fa k tó w , P o lsk a n a p ra w d ę z a m a ło czy n i d la z a b e z p ie c z e n ia p rz y n a le ż n o śc i p a ń stw o w e j P o m o rza. O p ró c z a k c ji d y p lo m aty czn ej, trz e b a n a sam em P o m o rz u stw o rzy ć w ię k sz ą n iż d o tą d a k c ję o b ro n n ą , g d y ż w ted y d o p ie ro z ło w ro g ie w idm o n a p o g ra n ic z u P o lsk i p rze stan ie b y ć g ro źn e.
Ś M IE R Ć P O S Ł A H O Ł Ó W K I O K R Y Ł A Ż A Ł O B Ą C A Ł Ą R Z E C Z P O S P O L IT Ą .
K o n d o len cje M a rsz alk a P iłsu d sk ie g o . W a rsz aw a . — P . M a rs z ałe k P iłsu d sk i p rz e sła ł m a tce śp . T a d e u sza H o łó w - k i n a s tę p u jąc y list k o n d o le n cy jn y ;
„ C z c ig o d n a P a n i! G łę b o k o w z ru sz o n y w ie śc ią o śm ie rci sy n a P a n i, la d e u - sz a, sp ie sz ę w y ra z ić P a n i c a ły m ó j ż a l w sp ó łc zu c ie . W o so b ie z g a słe g o tra c i P o lsk a je d n eg o z n a jlep sz y c n jej ó y n ó w , g o rąc eg o p a trjo tę, b o jo w n ik a w a lk o ^ n ie p o d le g ło ść i n ie stru d z o n e g o p e łn e g o e n e rg ji p ra c o w n ik a n a p o lu tw ard e j, c o d z ie n n ej p rac y p o k o jo w e j. — Ś w ia d o m o ść, iż ta w ie lk a i c ięż k a s trata o k ry w a ż a ło b ą k ra j c a ły , n ie c h a j u m n ie jsz y b ó l P a n i. (— ) J ó z e i P iłsu d sk i, M a rs z a łe k P o lsk i* * ,
O H Y D N Y N A P A D N A K A P IT A N A P O L S K IE G O W G D A Ń S K U . W e d łu g d o n ie sie ń „ D a n z ig e r V o lk s- stim m e* * p rz y K ra n to r n a u lic y B re itg as- se m iał m ie jsc e b ru ta ln y n a p a d n a k a p i
ta n a p o lsk ie g o S te fa n a W iśn ie w sk ie g o z p o lsk ieg o p a ro w ca „B y d g o szcz* * s to ją ce g o w p o rc ie g d a ń sk im . K a p ita n W iśn ie
w sk i z o s tał n a p a d n ię ty n a u stę p ie p rz e z d w ó c h lu d z i i w y z w a n y o d „ P o llak " , — C h c ą c u n ik n ą ć b ó jk i z a cz ą ł się k a p itan szy b k o o d d a la ć , le cz n a u lic y z a trz y m a ło g o 2 -c h d a lszy c h m ę ż c z y z n . W sz y sc y c z te rej rz u cili s.ę n a p o lsk ie g o k a p itan a s ta tk u i p o b ili g u d o tk liw ie, k ra d n ą c m u p rz y te m z k ie sz e n i 3 0 0 g u ld e n ó w . N a p a d n ię ty z o s tał d o tk liw ie p o ra n io n y . W e d łu g d o n iesień „ D a n z ig e r V o lk sstim - m e“ w śró d b ru ta ln y c h n a p a stn ik ó w m iał"**
się z n a jd o w a ć ta'leze u rz ę d n ik p o lic ji g d a ń sk ie j w u b ra n iu c y w iln e m w p o d c h m ie lo n y m sta n ie ,
4 —o—
P O G Ł O S K I O N O C IE W A T Y K A N U D O R Z Ą D U H IS Z P A Ń S K IE G O . R zy m , — N u n c ju sz a p o sto lsk i w M a d ry c ie, w y c h o d z ą c z g m a c h u p re zy d ju m ra d y m in istró w , g d z ie o d b y ł k o n fe re n c ję z p re m jere m A lc a la Z a m o ra , o św iad c z y ł k ró tk o : „N ie p rz y n io słem żad n ej o d p o w ied z i W aty k an u ** .
P re m jer z e sw ej s tro n y d o d a ł:
„M iałem z n u n cju szem ro zm o w ę z a d a w a la ją c ą i serd eczn ą* * ,
P ra sa h iszp a ń sk a d o w ia d u je się z d o b rz e p o in fo rm o w a n e g o ź ró d ła , ż e w c za sie w iz y ty w d n iu 3 0 u b . m , n u n c ju sz a p o sto lsk i m ia ł z a w ia d o m ić p re m jera Z a m o rę, iż W a ty k a n m a z a m ia r p rz e sła ć rz ą d o w i h iszp a ń sk iem u w n ajb liższy m c z a sie n o tę , w k tó re j o k re śli sw o je s ta n o w isk o w o b e c k w e stji re lig ijn e j w H i- sz p an ji.
A D A M K R E C H O W IE C K I .
SZARY WILK
74? (C ią g d a lszy ). '
I z o sta ł sa m w śró d ty c h p rz e p y c h ó w i o lśn ie w a
ją c y c h b la sk ó w .
N ie p o ję te o p a n o w a ło g o w z ru sz e n ie , k tó re g o p o h a
m o w a ć n ie m ó g ł. N o g i c h w ia ły się p o d n im , tw a rz p o sin ia ła , a u sta d rż a ły , ja k w z im n icy . O m u ry o p ie ra ł się o b u rąc z , id ą c z w o ln a k ro k ie m b ez o d g ło su p o m ię k k ic h k o b ie rc a c h . P rz y su n ą ł się ta k d o o w e j w ie lk iej z asło n y , p o d n ió sł ją n a g ły m ru c h em i z n ik n ą ł p o z a n ią ...
W k o m n a c ie M a rty p a n o w a ł m ro k . P rz e z o sło n io n e o k n a p rz e d z ie ra ł się g d z ie n ie g d z ie p a s św iatła, p a d a ł n a z ie m ię k o b ierc e m o k ry tą i o d b ija ł się lśn iąco n a z ło to g ło w ia c h i a k sam itac h , k tó rem i o z d o b io n e b y ło n isk ie , w g łę b i u sta w io n e ło ż e .
B o rk o w ic o p a rł się o ścian ę, u sta o tw o rz y ł i c h w y ta ł p o w ie trz e , o d d y c h ają c ciężk o . S erce k o ła ta ło m u , ja k m ło te m , w p ie rsi; sz ero k ą d ło n ią o cie ra ł p o t z c z o ła, a w y tę ż o n y m w z ro k ie m u siło w a ł p rz e b ić c ie m n o śc i i w id zie ć to , co n am iętn o ścią- p rz e c z u w a ł... Z w o l
n a te ż o k o n a w y k ało d o o ta cz a ją c y ch m ro k ó w i d o strz eg a ło w y ra ź n ie n a ło ż u p o stać u śp io n e j n ie w ia sty .
L e k k ą , je d w a b n ą p rz y k ry ta m a k atą sp o cz y w a ła c ó rk a W in c z o w a . T w a rz c a łą , i szy ję,, i ra m io n a p e ł
n e, o k rą g łe , m ia ła o d sło n io n e . W ło sy d łu g ie , b u jn e , ro z p le cio n e , ro z rz u c o n e b y ły w n ie ład z ie i w z ło ty c h z w o ja c h sp ad a ły a ż z a k ra w ę d ź ło ż a , w raź z -je d n ą rę k ą , k tó ra b e z w z ład n ie z w isa ła. D ru g ie ra m ię siln e, ja k u to c z o n e , p o d n ie sio n e w g ó rę , z a łam y w a ło się p o n a d c zo łe m g ła d k ie m , b ia łem , ro z p o g o d zo n e m w śn ie sp o k o jn y m . U sta w p ó ło tw a rte z d a w a ły się u śm iec h a ć...
p ie rś siln a, p e łn a , o d d y c h ała m iaro w o , u k a z u ją c się o c z o m M a ć k a b e z ż ad n e j o sło n y , w c a łej p ię k n o śc i sw o ich d o ro d n y c h k sz ta łtó w ...
B o rk o w ic w z ro k n a m iętn y , p a łają c y u tk w ił w tę c u d o w n ą n ie w iastę.,. P o stać je g o c a ła w y b ie g a ła n a
p rz ó d , c h y liła się, a w re szc ie n a k o la n a się z su n ę ła ...
T łu m ią c o d d e c h w u c iśn io n e j p ie rsi, sły sz ą c w y ra ź n ie k a ż d e u d e rz en ie se rc a , k tó re się n ie sp o k o jn ie tłu k ło , p e łza ł w o je w o d a n a k lę c z k a c h p o z ie m i i p rz y - c z o łg ał się d o ło ż a ... D rż a ł k u rc zo w o , ra m io n a to w y tęż ał, to je c o fa ł. A w z ro k iem , k tó ry isk ry siał, o b e jm o w a ł c a łą p o sta ć M a rty , n a ro z c h y lo n y c h u sta c h , n a o d k ry te j p ie rsi i szy i ty m w z ro k ie m p e łz ał, a w re szcie sp ie c z o n e w a rg i d o je d w a b n e j p rz y ło ż y ł o sło n y i w o ń je j w d y c h a ł w sieb ie z ro z k o szą . U p a ja ł się n ią, ja k tru n k iem ... S łu c h a ł o d d e c h u śp ią c e j n ie w iasty , p a trz y ł n a n ią i d rż ał...
— M u sisz b y ć m o ją ! — sz e p ta ł... — ra m io n a w y c ią g n ę , p o c h w y c ę ... o b e jm ę ... u sta , d u szę p o c a łu n k ie m sp a lę !... M a rto !...
I b y łb y rz u cił się n a n ią...
G d y w te m w z ro k je g o p a d ł n a c zo ło je j b ia łe, w o k o ło k tó re g o ja śn ie jsz e p a sm a w ło só w u n o siły się n ib y św ię to śc i b la sk iem ... W śró d ty c h p a sm ja sn y c h , n a sk ro n i le w e j, o k o B o rk o w ic a d o strz e g ło p ię tn o k rw a w e ... m a łą , o k rą g łą o p a sk ę , w p o śro d k u z w ią z a
n ą ... N a łę c zó w g o d ło !
W o jew o d a w z d ry g n ą ł się i p o rw ał z k lę cz e k . O g ie ń n a m iętn o śc i g a sł w je g o o czach , z a su w a jąc y c h się m g łą c h m u rn ą. W a rg i z a c isn ę ły się k u rc zo w o .
— D ja b elsk i z n a k ! — m ru k n ął p rz ez z ę b y ... — c ó rk a W in c zo w a ... a ja ją m iłu ję... O k ro p n a p o m sta !
K rw a w y tru p W in cz a sta n ął m u z n ó w p rz ed o c z y m a .
— P ie rw sz a tw a z b ro d n ia ! — sz ep ta ł m u ja k iś g ło ; w d u sz y , — a ja k o ż c ó rk a z a m o rd o w a n e g o p rz e z c ieb ie m iło w a ć cię m o ż e? ...
— O n a n ie w ie i n ig d y w ie d zie ć n ie b ę d z ie — o d p o w ia d a ła , b ro n ią c się, m y śl w o je w o d y . — W y p ie śc i
łe m ją z a to , o to c z y łem k ró le w sk im p rz ep y c h em ... d o b rz e je j tu , ja k w ra ju ... Z w a lcz ę ra z tę siłę, co m ię
d z y m n ą a n ią staje ... P re cz w id m o !... J a k a o n a p ię k n a !...
Z a p a liły się n o w y m o g n iem o c z y w o je w o d y i w p i
ły się n a m ię tn ie w p o stać M a rty . O n a sp a ła c iąg le , a le, ja k p ie rw sz e św ity n a n ie b ie n a d ra n e m , ta k n a tern o b licz u , se n n em je sz cz e , o d b ijały się ju ż b u d z ą c e się b la sk i m y śli... P o ru sz ały się u sta, d rg a ły p o w iek i, b rw i n a czo le śc ią g a ły się le k k o , a p ie rś o d d y c h ała siln ie j, fa lu ją c ... M a rta p o d n io sła z w iesz o n e ra m ię , w y c iąg n ę ła je i n ie o tw iera jąc o czu , p ro sto w a ła c a łą sw ą p o sta ć , k tó ra p o d le k k ą o sło n ą g ię ła się m ię k k o , u - ja w n ia jąc d z iew icz e k sz tałty .
B o rk o w ic m im o w o ln ie c o fn ął się o d ło ż a , je d n y m k ro k ie m p rz e sk o c z y ł p rz estrze ń d z ie ląc ą g o o d w e jśc ia i z n ik n ą ł z a z a sło n ą . P rz eb ie g ł p ę d e m p ie rw sz ą k o m n a tę i n ie p a trz ąc n a A g a tę , k tó ra n ie sp o k o jn a u p o d w o i c z e k ała , rz e k ł p o śp ie sz n ie: * - - -
— Id ź d o n ie j... b u d z i się!...
P o c z em d o rz u cił:
— P o w ied z je j, iż em je st z p o w ro tem , ż e m p o d a rk i je j p rz y w ió z ł c u d n e ... n ie c h c z ek a n a m n ie...
z a m o m e n t w ró c ę . I p o b ie g ł.
Z n ie n a w iśc ią i w strę te m sp o jrz ała z a n im A g a ta.
B ły sk g n iew u strze lił je j z o czu .
— B o g d a j cię p ie k ło p o ż a rło co ry c h le j! — sz e p n ę ła . — P o d a rk i tw e k rw ią c u c hn ą ... W ie m ja , c z e g o ty ch cesz... a le n ie d o p n ie sz !... n ie d o p n iesz ! U c ie k ać trz eb a ... Z g in ie m y ra c z e j o b ie, a n ie b ę d z ie ta k , ja k o
ty p o ż ą d asz !... J --- \
I w e szła d o k o m n a ty .
(C iąg d a lsz y n a stą p i)’.
