W Y D A W N I C T W O
I Z B Y P R Z E M Y S Ł O W O - H A N D L O W E J W P O Z N A N I U
O r g a n p u b l i k a c y j n y W o jew ó d zkieg o W y d z ia łu A pro w izacji i H and lu , W o jew ó d zkieg o W y d z ia łu Przemysłowego, Izb y P rzem ysłow o-H andlow ej i Izb y Rzemieślniczej w Poznaniu
|| 27 kwietnia 19 4 6 N r 17
N o w y d e k re t o p o d a tk a c h od nieru ch o m o ści i od lo k a li
Rada M in is tr ó w u c h w a liła n o w y d e k re t o po da tka ch ko m u n a ln ych , k tó r y o g ło szony zostanie w czasie n a jb liż szym w D z ie n n ik u U s ta w R. P. z m ocą ob o w ią zu ją cą od dn ia 1 sty c z n ia 1946 r.
D e k re t ten przeprow adza m. i. g ru n to w n ą n o w e liz a c ją dotychczas o b o w ią z u ją c y c h prze pisów o p o d a tk a c h o d n ie ruch om o ści i od lo k a li. Z u w a g i na do niosłe w te j m ierze zm iany, uw aża m y za spraw ą n ie z w y k le p iln ą zapoznanie c z y te ln ik ó w z n a jw a ż n ie js z y m i p o s ta n o w ie n ia m i tego de
kre tu .
PO DATEK OD N IE R U C H O M O Ś C I 1. Przedmiot podatku P o d a tk o w i od nie ru ch o m o ści p o d le g a ją :
1. w gm ina ch miejskich w s z e lk ie g o ro d z a ju n ie ru c h o m ości z w y ją tk ie m g ru n tó w nie z a b u d o w a n y c h o o b szarze ponad 5000 m 2 u ż y tk o w a n y c h stale ja k o pola upraw ne, łą k i, pa stw iska , sady i ogrody, ja k ró w nież z n a jd u ją c y c h się
pod la sam i lu b w o d a m i z a m k n ię ty m i, u ż y tk o w a n y m i d la ce ló w h o d o w l i ry b albo' ry b o łó w s tw a , 2. w gminach wiejskich:
a) b u d y n k i w ra z z na le
żącym i do n ic h za
b u d o w a n ia m i ubocz
n y m i, p o d w ó rz a m i i placam i, niezw iązane z gospodarstw em r o l
nym ,
b) b u d y n k i w ra z z n a le ż ą c y m i do n ic h za
b u d o w a n ia m i ubocz
n y m i, p o d w ó rz a m i i p la ca m i, zw iązane w - p ra w d z ie z gospodar
stw em ro ln y m , lecz s ta le u ż y tk o w a n e w całości lu b w prze
w a ż a ją c e j części na po d s ta w ie u m o w y najm u, bądź też u- ż y tk o w a n e na p o d s ta w ie u m o w y d z ie r
żaw y, k tó r e j p rze d m io te m są w y łą c z n ie b u d y n k i a n ie gospod.
rolne jako całość.
Za b u d y n k i zw iązane z gospodarstw em ro ln y m , (tzn. n ie podlegające p o d a tk o w i) uw aża się:
1. b u d y n k i gospodarcze przeznaczone d la c e ló w gospo
d a rstw a r o ln e g ),
2. b u d y n k i m ieszkalne zam ieszkałe przez w ła ś c ic ie li, u ż y tk o w n ik ó w lu b dzie rża w có w gospo da rstw r o l
nych, Ic h ro d z in y i d o m o w n ik ó w oraz przez osoby z a tru d n io n e w ty c h . go spodarstw ach na po dstaw ie u m o w y o pracę.
2. Zwolnienia O d p o d a tk u są z w o ln io n e : • _
1. nie ru ch o m o ści stanow iące w łasność S karbu Państwa.
i w y ją tk ie m nie ru ch o m o ści u ż y tk o w a n y c h przez p rz e d s ię b io rs tw a p a ń s tw o w e oraz prze dsiębiorstw a pozostające pod zarządem p a ń s tw o w y m ; zw o ln io n e są je d n a k nie ru ch o m o ści u ż y tk o w a n e przez p rz e d s ię b io rs tw a państw ow e, ro z lic z a ją c e s ię c e n tra l
n ie ze Skarbem Pań
stw a w ram ach budżetu państw ow ego i w yszcze
g ó ln io n e w zarządzeniu m in is tró w : A d m in is tra c ji P ub licznej i Ziem O d zyska n ych w p o ro zum ie n iu z m in is tre m Skarbu, ogłoszonym w M o n ito rz e Polskim , 2. nie ru ch o m o ści stano
w ią c e w łasność z w ią z
k ó w sam orządu te r y to ria ln e g o z w y ją tk ie m n ie ru c h o m o ś c i u ż y tk o w a n y c h przez przedsię
b io rs tw a ty c h z w ią z
k ó w oraz przez prze d s ię b io rs tw a pozostające po d ic h zarządem ; z w o l
nio n e s ą : je d n a k n ie ru chom ości u ż y tk o w a n e przez p rz e d s ię b io rs tw a z w ią z k ó w sam orządu te ry to ria ln e g o , ro z lic z a ją ce się c e n tra ln ie ze z w ią z k ie m samorządo d o w y m w ram ach b u d
żetu danego z w ią z k u sa
m orządu te ry to ria ln e g o . W tym numerze:
N o w y d e k re t o p o d a tka ch od nie ru ch o m o ści i od lo k a li — P odatek od w yn a g ro d ze ń — Zaopatrze
nie prz e m y s łu p ry w a tn e g o w surow ce — Zadania cechów rz e m ie ś ln ic z y c h — P o ra d n ik księgow ego
— W y s ta w a prac prze m ysłu dom ow ego — K o munikaty.
W najbliższych numerach:
N o w y d e k re t o p o d a tk u do cho do w ym — O m ó w ie n ie prz e p is ó w o bezpieczeństw ie p ra c y Porad
n ik księgow ego — U staw a o b u d y n k a c h zniszczo
n y c h i uszko dzo nych — K o m u n ik a ty .
Stałe działy:
Skarbowość — Księgowość — Pieniądz i kredyt — Sprawy socjalne — Komunikacja — Ustawodaw
stwo handlowe — Adm inistracja przemysłowa - - Przemysł — Rzemiosło — Handel
J a k ie p rz e d s ię b io rs tw a n a le ż y uw ażać za rozliczające We c e n tra ln ie , o k re ś lą m in is tro w ie : A d m in is tra c ji P u b licz
n e j i Z iem O dzyska nych w p o ro z u m ie n iu z m in is tre m S kar
bu zarządzeniem ogłoszonym w M o n ito rz e Polskim ,
3. nie ru ch o m o ści stan ow iące w łasność in s ty tu c y j ubez
pieczeń społecznych, p ra w n ie uzn an ych w y z n a ń r e lig ijn y c h i ic h in s ty tu c y j, z a k ła d ó w o p ie kuńczych , z w ią z k ó w " zaw o
d o w y c h ora z osób p ia w n y c h , k tó r y c h dochód zgodnie ze statutem o b ra c a n y je s t w całości na cele o g ó ln e j użyte cz
ności, naukow e, o św iato w e, k u ltu ra ln e , spo rto w e i do b ro czynne, je ż e li te nie ru ch o m o ści lu b ic h części n ie przynoszą dochodu przez w y n a ję c ie lu b w y d z ie rż a w ie n ie oraz g d y nie są zajęte przez p rz e d s ię b io rs tw a ty c h zw iązków , in s ty tu c y j i osób p ra w n y c h ,
4. g ru n ty pod drogam i i p la c a m i o d d a n y m i do p u b lic z nego u ż y tk u ,
5. g ru n ty p o d to ra m i k o le jo w y m i należące do k o le i sam orządow ych i p ry w a tn y c h ,
6. g ru n ty niezabudow ane, k tó ry c h rozporządzalność na cele b u do w la ne og ran iczon a je s t usta w a m i n ie p o z w a la ją c y m i na n a ty c h m ia s to w ą ic h zabudowę,
7.. nie ru c h o m o ś c i lu b ic h części z p o w o du złego stanu nieza m ieszka łe an i też n ie u ż y tk o w a n e w in n y sposób,
8. n ie ru c h o m o ś c i za ję te na szpita le o d po w ia da jące w a ru n k o m o k re ś lo n y m w art. 3, lit. a) rozp orzą dzen ia ' P rezy
denta R ze czyp o sp o lite j z dn ia 22 m arca 1928 r. {Dz. U R P. N r 38, poz. 382),
9. b u d y n k i w ra z z n a le żą cym i do n ic h z ab ud ow a niam i ub oczn ym i, p o d w ó rz a m i i placa m i, zw iązane w p ra w d z ie z gospodarstw em ro ln y m , le cz stale u ż y tk o w a n e w całości na p o d s ta w ie u m o w y n a jm u , bądź też u ż y tk o w a n e na po d s ta w ie um o w y dzierża w y, k tó r e j prze dm io tem są w y łą c z n ie b u d y n k i, a n ie go spo da rstw o ro ln e ja k o całość — je ż e li sk ła d a ją się n a jw y ż e j z 4 izb,
10. b u d y n k i w ra z z n a le żą cym i do n ic h zab udow aniam i ub oczn ym i, po d w ó rza m i 1 placam i, d la k tó ry c h podstaw a o p o d a tk o w a n ia n ie przekracza 100,— z ł w stosunku rocznym .
U lg i przyznane ju ż na m o c y s p e c ja ln y c h prz e p is ó w dla nowowznłesionych b u d o w li, części d o bu do w an ych lu b nad
b u d o w a n y c h oraz dla lo k a li w n ic h z n a jd u ją c y c h się, nie z w a ln ia ją od o b o w ią z k u op ła cania p o d a tk u od n ie ru c h o m ości i p o d a tk u od lo k a li p o b ie ra n y c h na po dstaw ie now ego d e kre tu .
3. Jednostka podatkowa.
Za oddzieln ą je d n o s tk ą p o d a tk o w ą uw aża się:
1. w gm in a ch m ie js k ic h nieru chom o ść należącą do je d ne j lu b w ię c e i osób w częściach u ła m k o w y c h , lecz nie prze dzielo ną u lic ą , p la ce m lub cudzą w łasno ścią ,
2. w gm inach w ie js k ic h nieruchom ość należącą do je d ne j lu b w ię c e j osób w częściach u ła m k o w y c h , a położoną na. obszarze te i sam ej gro m ad y.
G runt, na k tó ry m z n a jd u je się b u d y n e k w ra z z p o d w ó rzem, sta n o w i je d n ą je d n o s tk ę po d a tko w ą , na w e t g d y b u d y n e k zosta ł w z n ie s io n y na cudzym gruncie.
4. O bow iązek podatkowy.
O bo w ią zek p o d a tk o w y c ią ż y na p o s ia d a ia c y c h n ie ru chomości osobach fiz y c z n y c h , spadkach w a k u ją c y c h (nie
o b ję ty c h ) i osobach p ra w n y c h .
Za posiadające nie ru c h o m o ś c i uw aża się osoby, k tó re posiadana t y t u ł w łasności, lu b też k tó re nie p o sicd a m c t y tu łu w ła sn o ści, u ż y tk u ją nie ru ch o m o ści ja k w ła ś c ic ie le , w p rz y p a d k a c h zaś w ie c z y s te j d z ie rż a w y — w ie c z y s ty c h d z ie r
żaw ców .
O bow iązek podatkow y pow stałe w p ie rw s z y m d n iu m iesiąca kalen darzo w e go na stąpu ja ceao bezpośrednio po z e iś c iu o k o lic z n o ś c i fa k tv c z n v c h , uza sad nia ia cvch te n obo
w ią z e k lu b g d y n ieru chom o ść u tra c iła w a ru n k i z w o ln ie n ia od po da tku .
D la b u d y n k ó w n o w o w y b u d o w a n y c h , części dobu do w a
n y c h lu b na d b u d o w a n ych o b o w ią z e k p o d a tk o w y po w sta ie w p ie rw s z y m d n iu m iesiąca ka le n d a rzo w .. następuiąceno bezpo
średnio po tv m m iesiącu, w k tó r y m bu do w a została u k o ń czona. lu b też w k tó ry m rozpoczęto ch o cia żby częściowe u ż y w a n ie b u d y n k u n o w o w ybu do w an eg o, części d o bu do w a
n e j łu b nadb ud ow a ne j.
W razie w z n ie s ie n ia b u d y n k u na cudzvm o ru n c ie obo
w ią z e k p o d a tk o w y w ła ś c ic ie la b u d y n k u p o w s ta ie ta k rak p rz v b u d y n k a c h n o w o w y b u d o w a n y c h i o b e jm u je także gru nt.
O bow iązek podatkow y kończy się z u p ły w e m m iesiąca kalendarzowego, w którym nieruchomość utraciła cechy
uzasadniające o b o w ią ze k p o d a tk o w y bądź u z y s k a ła w a ru n k i z w o ln ie n ia od podatku.
W razie w z n ie s ie n ia b u d y n k u na cudzym g ru n c ie obo
w iązek p o d a tk o w y w ła ś c ic ie la g ru n tu k o ń c z y się z c h w ilą p o w sta n ia o b o w ią z k u po da tko w e go w ła ś c ic ie la b u d y n k u .
5. Podstawa w ym iaru.
Podstawę o p o d a tk o w a n ia sta n o w i czynsz z t y tu łu n a jm u n a le żn y za r o k po p rze d za ją cy r o k p o d a tk o w y .
D la n ieru chom o ści lu b ic h części n ie o d d a n y c h w na je m albo w dzierżawę, w szczególności d la od da nych b e zpłatnie do u ż y w a n ia lu b uż y tk o w a n ia , za podstaw ę dla o p o d a tk o w a n ia p rz y jm u je się w a rto ś ć czynszow ą w w y s o k o ś c i c z y n szu, ja k i b y zo sta ł u z y s k a n y w razie w y n a ję c ia w ro k u po prze dzającym ro k p o d a tk o w y .
M in is tro w ie : A d m in is tr a c ji P ub licznej i Z iem O d zyska n y c h w p o ro z u m ie n iu z m in is tre m S karb u usta lą w drodze rozporządzeń podstaw ę o p o d a tko w a n ia :
1. dla nieru chom o ści lu b ic h części w ra z z n a le żą cym i do n ic h z ab ud ow a niam i ub oczn ym i, p o d w ó rz a m i ii placam i, z a jm o w a n y c h na in ne cele niż m ie szkaln e (użytkow e),
2, dla g ru n tó w n ieza bud ow anych
a k tó re nie są w y n a jm o w a n e lu b w y d z ie rż a w ia n e i d !a k tó ry c h nie m ożna u s ta lić p o d s ta w y op o d a tk o w a n ia w fo rm ie w a rto ś c i czynszow ej. Podstawa ta może b y ć różna w posz
czeg ólnych la ta c h p o d a tk o w y c h a na w e t w poszczególnych m ie jscow ościach.
W ro k u p o d a tk o w y m 1946 podstaw ę o p o d a tk o w a n ia dla p o d a tk u od nie ru ch o m o ści od części u ż y tk o w y c h s tan ow i d w u n a s to k ro tn y czynsz lu b w a rto ść czynszow a za m iesiąc styczeń 1946 roku .
6. W ysokość podatku.
P odatek w y n o s i:
1. od po d s ta w y o p o d a tk o w a n ia nie prze kracza jące j 2.000,—• z ł — 20% p o d s ta w y o p od atkow ania,
2. od w yższe j p o d s ta w y o p o d a tk o w a n ia — 30% po d
s ta w y o p o d atkow ania.
P odatek p ła tn y je s t w d w ó c h r ó w n y m ta ta c h do dn ia 30 czerw ca i do d n ia 30 lis to p a d a każdego roku .
7. U lg i z tytu łu napraw y lub odbudowy.
W la ta c h p o d a tk o w y c h 1946 i 1947 będzie po b ra n y po d a te k od nieruchom ości, bez w zg lę d u na ra k ł y c z n y czynsz z ty tu łu najm u, od p o d s ta w y o p o d a tk o w a n ia o b lic z o n e j na po d s ta w ie kom ornego podstaw ow ego z m ie siąca sie rpn ia 1939 r. w o d n ie s ie n iu do części m ie s z k a ln e j b u d y n k ó w znisz
czonych lu b uszkodzonych a n a p ra w io n y c h lu b odbu do w a
n y c h zgo dn ie z dekretem z dn ia 26 p a ź d z ie rn ik a 1945 r. o ro z b ió rc e i n a p ra w ie b u d y n k ó w zniszczonych i uszkodzo
n y c h w s k u te k w o jn y (Dz. U. R. P. N r 50, poz, 281).
M in is tro w ie : A d m in is tra c ji P u b lic z n e j i Z iem O dzyska
n y c h w p o ro z u m ie n iu z m in is tra m i O d b u d o w y i S karbu m ogą pow yższą u lg ę przedłużać w drodze rozporządzeń na następne lata.
P O DATEK O D LO K A LI.
1. Przedmiot podatku.
P o d a tk o w i od lo k a li p o d le g a ją w s z e lk ie g o ro d z a ju lo k a le (pom ieszczenia) w n ieru chom o ścia ch (budynkach), p o d le g a ją c y c h p o d a tk o w i o d nie ru c h o m o ś c i (a w ię c także w gm ina ch w ie js k ic h ) zajęte za ró w n o na cele m ieszkalne ja k i na in n e cele (użytkow e).
2. Zwolnienia.
O d p o d a tk u są z w o ln io n e :
1. lo k a le zajm ow ane przez u rz ę d y p a ństw o w e oraz prz e d s ię b io rs tw a państw ow e, ro z lic z a ją c e się c e n tra ln ie ze S karbem Państwa w ram ach budżetu pa ństw o w eg o i w y s z czególnione w zarządzeniu m in is tró w : A d m in is tra c i' P u b licz
n e j i Z iem O d z y s k a n y c h w p o ro z u m ie n iu z m in is tre m S kar
bu ogłoszonym w M o n ito rz e P olskim ,
2. lo k a le zajm ow ane przez u rz ę d y samorza.dowe, pized - s ię b io rs tw a sam orządowe, ro z lic z a ją c e się . c e rd ra in ie zo zw iązkie m sam orządow ym w ram ach bu dze in danego zw iązku.
J a k ie p rz e d s ię b io rs tw a n a le ż y uw ażać za ro z lic z a ją c e się ce n tra ln ie , o k re ś lą m in is tro w ie : A d m in is tra -'’ i PuW icznej i Z iem O d zyska n ych w p o ro z u m ie n iu , z m in is tre m S karb u zarządzeniem og ło szonym w M o n ito rz e Polskim ,
3. lo k a le zaim ow a ne przez in s ty tu c ie ubezpieczeń soo- łecznycb, p ra w n ie uznane w y z n a n ia r e iig iin e i ic h in s ty tu c je , zakłady opiekuńcze, z w ią zk i, zawodowe oraz osoby
p ia w n e , k tó r y c h dochód .zgodnie ze statutem , ob ra ca n y je s t w całości na cele o g ó ln e j użyteczności, naukow e, o ś w ia to we, k u ltu ra ln e , s po rto w e i dobroczynne, z w y ją tk ie m części ty c h lo k a li o d n a jm o w a n y c h lu b od da w an ych b e zpłatnie do u ż y tk o w a n ia osobom trzecim , a także z w y ją tk ie m lo k a li w c ałości lu b w części z a jm o w a n y c h przez p rze dsiębiorstw a ty c h zw iązków , in s ty tu c y j i osób p ra w n y c h ,
4. lo k a le niezaję‘te,
5. lo k a le zajm ow ane na szpita le od po w ia d a ją ce w a ru n kom o k re ś lo n y m w art. 3, l i t a) rozporządzenia Prezydenta R ze czypo spolitej z dn ia 22 m arca 1928 r. (Dz, U. R. P. N r 38, poz. 382).
U lg i przyznane ju ż na m o c y s p e c ja ln y c h p rze p isó w dla n o w o w z n ie s io n y c h b u d o w li, części do bu d o w a n ych lu b nad
b u d o w a n y c h oraz dla lo k a li w n ic h z n a jd u ją c y c h się, n ie z w a ln ia ją od o b o w ią zku o p ła cania p o d a tku od lo k a li p o bieranego na p o d s ta w ie now ego dekretu.
3. Obowiązek podatkowy.
O bo w ią zek p o d a tk o w y c ią ży na osobach fiz y c z n y c h , spadkach w a k u ją c y c h (n ie o b ję tych ) i osobach p ra w n y c h z a jm u ją c y c h lo k a le lu b ic h części w ch a ra kte rze najem ców .
N a je m c a m i są lo k a to rz y g łó w n i i osoby w prow adzone dc lo k a lu na m ocy orzeczeń k o m is y j m ie s z k a n io w y c h lu b w ła d z k w a te ru n k o w y c h .
Za p o d a te k o d p o w ia d a ją s o lid a rn ie z p o d a tn ik ie m w s z y s tk ie oso by za jm u ją c e z n im lo k a l lu b je g o część, za z w y ż k ę je d n a k p o d a tk u od lo k a li (pomieszczeń) z a jm o w a n y c h na in n e cele n iż m ieszkalne (u ż y tk o w y c h ) przez p o d a tn ik ó w p o d a tk u o b rotow ego , od p o w ia d a s o lid a rn ie z po
d a tn ik ie m w y łą c z n ie osoba za jm u ją c a te lo k a le .
O b o w ią ze k p o d a tk o w y rozpoczyna się od p o czą tku n a stępnego m iesiąca:
1 po z a ję c iu lo k a lu , ,
2 po u tra c ie przez lo k a l w a ru n k ó w z w o ln ie n ia od po da tku . O bo w ią zek p o d a tk o w y k o ń c z y się z u p ły w e m m iesiąca, w k tó ry m :
1. lo k a l opróżniono,
2. lo k a l u z y s k a ł w a ru n k i z w o ln ie n ia od podatku.
Z m ia n y o k o lic z n o ś c i fa k ty c z n y c h , zachodzących w ciągu ro k u p o da tko w e go, m ające w p ły w na w ys o k o ś ć p o da tku bierze się pod uw agę od na jb liższe go m iesiąca n a stępu ją
cego po m iesiącu, w k tó ry m z m ia n y zaszły.
4. Podstawa w ym iaru.
Podstawę op o d a tko w a n ia s ta n o w i ^za sad niczo roczn y czynsz o b lic z o n y na po d s ta w ie kom o rne go przypadającego w m ie siącu s ie rp n iu 1939 ro k u (podstaw ow ego) a dla lo k a li (pomieszczeń) nie o d d a n y c h w na je m a w szczególności dla z a jm o w a n y c h bezpłatnie, w a rto ść czynszow a usta lon a w w y sokości rocznego czynszu, ja k i b y został u z y s k a n y w razie w y n a ję c ia w m ie siącu s ie rp n iu 1939 r.
W razie niem ożności u s ta le n ia w sposób w y ż e j w s k a zan y w a rto ś c i czynszow ej w o d n ie s ie n iu do lo k a li (po
mieszczeń) w nieruchom ościach, dla k tó ry c h podstaw ę opo
d a tk o w a n ia w p o d a tk u od nie ru ch o m o ści u s ta la ją w drodze rozporządzeń m in is tro w ie : A d m in is tra c ji P ub licznej i.Z ie m O d z y s k a n y c h w p o ro z u m ie n iu z m in is tre m S karb u — za podstaw ę o p o d a tk o w a n ia p rz y jm u je się 5% w a rto ś c i o b ie g o w e j nie ru ch o m o ści lu b je j części z m iesiąca sie rpn ia 1939 ro ku .
5. Wysokość podatku.
P odatek w y n o s i:
1. dla lo k a li m ie s z k a ln y c h ...100%
p o d s ta w y o p o d a tk o w a n ia ,
2. dia lo k a li (pomieszczeń) z a jm o w a n y c h na in n e cele niż m ie szkaln e (u ż y tk o w y c h ) przez p o d a tn ik ó w p o d a tk u o b rotow ego :
a) je ż e li p o d a tn ik w y k o n u je św iadczenia rzeczy bądź u s łu g w prze w a żają cej m ie rze po cenach reglam en
to w a n y c h ... 200%
b) w p o z o s ta ły c h p r z y p a d k a c h ... 600%
3. dla lo k a li u ż y tk o w y c h , z a jm o w a n y c h przez in ne o s o b y ... 100%
p o d s ta w y o p o d a tk o w a n ia . L o k a l m ie szka ln y, c ho cia żby w części z a jm o w a n y lu b u ż y tk o w a n y na in n e cele niż m iesz
kalne . uw aża się za lo k a l u ż y tk o w y .
D la lo k a lu mieszkalnego lu b je g o części (100% s ta w ka ), - w któ rym zam ieszku je chociażby je d n a osoba k o rz y s ta ją c a w charakterze najem cy lub podnajemcy z lokalu u żytkow e
go (200% lu b 600% staw ka), p o d a te k podw yższa się o 200 procent.
Z am iast stawek, o k tó r y c h w y ż e j m ow a w p k t. 1, 2, i 3, m ie js k ie lu b gm inne ra d y na rod ow e m ogą w p row a dza ć opo
d a tk o w a n ie lo k a li m ie s z k a ln y c h i u ż y tk o w y c h s ta w k a m i s ta ły m i w w y s o k o ś c i uza le żnio ne j od p o w ie rz c h n i, p o ło ż e n ia i ja k o ś c i danego lo k a lu .
W ty m p rz y p a d k u gó rna g ra n ica staw e k p o w in n a b yć ta k obliczona, ab y op o d a tko w a n ie n ie b y ło w yższe n iż 3 zł m iesięcznie z m etra kw a d ra to w e g o p o w ie rz c h n i u ż y tk o w e j albo od o p o d a tk o w a n ia w e dug staw e k w y m ie n io n y c h w p k t. 1, 2 i 3.
D la lo k a li, za k tó re k om o rne p o bieran e je s t w k w o c ie w yższe j od kom o rne go podstaw ow ego lu b w a rto ś c i czyn
szow ej (z m ie siąca s ie rp n ia 1939 r.), podstaw ę o p o d a tk o w a nia s ta n o w i fa k ty c z n e ko m o rn e (w artość czynszowa) z ro k u poprzedzającego ro k p o d a tk o w y .
D ia lo k a li (pomieszczeń) w nieru chom o ścia ch, dla k tó ry c h podstaw ę o p o d a tk o w a n ia w p o d a tk u od n ieru chom o ści u s ta la ją w drodze rozporządzeń m in is tro w ie : A d m in is tra c ji P u b lic z n e j i Z iem O d zyska n ych w p o ro z u m ie n iu z m in is tre m S karbu — p rz y jm u je się podstaw ę op o d a tko w a n ia w ty m prze pisie prze w id zia ną.
W p rzyp ad kach w y ż e j w y m ie n io n y c h po da te k w y n o s i:
1. dla lo k a li m ie s z k a ln y c h ...10%
2. dla lo k a li u ż y tk o w y c h . . . 15%
p o d s ta w y o p o d a tk o w a n ia
U w aga : P odatek od ty c h lo k a li m ie szka ln ych , dla k tó ry c h p rz e w id u je się s ta w k ę p o d a tk o w ą w w y s o k o ś c i 100%
lu b 10%, obniża się o 75% na ro k p o d a tk o w y 1946, je ż e li lo k a le te z a jm u ją w cha rakterze n a je m c ó w osoby, z a tru d nione w służbie p u b lic z n e j, in s ty tu c ja c h ubezpieczeń społe
cznych, w z w iązkach zaw o d o w y c h oraz w p rze dsiębiorstw a ch p a ń s tw o w y c h i z w ią z k ó w sam orządu te ry to ria ln e g o , ja k ró w n ie ż w p rz e d s ię b io rs tw a c h p o z o s ta ją c y c h pod zarządem państw ow ym - i z w ią z k ó w sam orządu te ry to ria ln e g o .
Przepis ten o b e jm u je także osoby p o b ie ra ją c e zaopa
trz e n ie em e ry ta ln e (ubezpieczeniowe) z funduszów p u b lic z nych.
D e k re t upow ażnia m in is tró w : A d m in is tr a c ji P ub licznej oraz Z iem O dzyska nych w p o ro z u m ie n iu z m in is tre m S kar
bu do w y d a w a n ia rozporządzeń w spra w ie c a k o w ite g o lu b częściowego zaniechania w ro k u p o d a tk o w y m 1946 p o bo ru tego p o d a tk u oraz w spra w ie o b niżania p o d a tk u w g ra nicach do 75% i w następnych la ta c h p o d a tk o w y c h dia w s z y s tk ic h lu b n ie k tó ry c h g ru p osób w y ż e j w y m ie n io n y c h , p rz y czym u lg i te zarów no w ro k u p o d a tk o w y m 1946 ja k i w la ta c h na
stępnych m ogą być ró żn iczko w a n e w zależności od w ie l
ko ś c i zajm ow anego lo k a lu .
G m inne bądź m ie js k ie ra d y na ro d o w e m ogą w g ra n ic a c h słuszności gospodarczej obniżać a n a w e t c a łk o w ic ie z w a ln ia ć poszczególne g ru p y p o d a tn ik ó w od p o d a tk u od w sp o m n ia n y c h lo k a li m ieszkaln ych.
6. Podatek od zbytku mieszkaniowego.
O prócz p o d a tk u od lo k a li g m in y m ie js k ie i w ie js k ie mogą p o b ie ra ć po d a te k od części m ie szka ln ych ,, k tó re ze w z g lę d u na swe przeznaczenie lu b w stosunku do lic z b y osób z a m ie szku ją cych lo k a l uw ażać n a le ż y za zbędne (po
d a te k od z b y tk u m ie szkan iow ego ).
7. Przepisy końcowe.
P rzepisy now ego d e k re tu stosu ją się do w y m ia ru i p o b o ru p o d a tk ó w począw szy od ro k u po da tko w e go 1946 z ty m jednakże, że u lg i przyzn an e ju ż na m o c y s p e c ja ln y c h p rz e p is ó w dla n o w o w z n ie s io n y c h b u d o w li .części do bu do w an ych lu b n a d b u d o w a n ych oraz dla lo k a li w n ic h z n a jd u ją c y c h się, nie z w a ln ia ją od o b o w ią z k u o p ła c a n ia p o d a tk u od n ie ru chom ości i od lo k a li, p o b ie ra n y c h na p o dstaw ie now ego de
k re tu — począw szy od ro k u po da tko w e go 1945.
Z dniem w e jś c ia w ż y c ie now ego d e k re tu tracą m oc o b o w ią z u ją c ą w s z e lk ie p rz e p is y w p rze d m io ta ch dekretem u n o rm o w a n y c h a w szczególności:
1. d e k re t P rezydenta R ze czypo spolitej z dn ia 14 lis to p a d a 1935 r. o p o d a tk u od lo k a li (Dz U. R. P. N r 82, poz 505) z p ó ź n ie js z y m i zm ianam i,
2. d e k re t P rezydenta R ze czypo spolitej z d n ia 14 stycz
n ia 1936 r. o p o d a tk u o d n ie ru c h o m o ś c i (Dz. U . R. P. N r 3, poz. 14).
Podatek od wynagrodzeń
Z k ó ł C z y te ln ik ó w o trz y m u je m y stale bardzo dużo za
p y ta ń d o tyczących zwłaszcza s p ra w p o d a tk o w y c h . Z u w a g i na d a ją c y się po w a żnie odczuw ać b ra k p u b łik a c y j, k tó re b y u jm o w a ły c a ło k s z ta łt u s ta w od aw stw a w p e w n y c h dziedzi- nach^ i to na m ia rę w y d a w n ic tw p rz e d w o je n n y c h , zde cydo
w a liś m y się, po p o k o n a n iu tru d n o ś c i z w ią z a n y c h z d ru kie m , w y d a w a ć specjalne N r. T y g o d n ik a — poza b ie żą cym i — o b e jm u ją c e c a ło k s z ta łt p e w n y c h zagadnień. P ierw sze w y da n ie specjalne pośw ięcone będzie p o d a tk o w i od w y n a grodzeń.
K o s z ty w y d a n ia N r. s p e c ja ln y c h starać Się będziem y
u trz y m a ć w g ra nicach m in im a ln y c h , n ie w s p ó łm ie rn y c h do k o rz y ś c i, ja k ie p u b lik a c je te p rze d sta w ia ć będą d la naszych P. T. P re n u m e ra to ró w i C z y te ln ik ó w .
b p e c ja ln y N r. o p o d a tk u od w yn a g ro d ze ń w y ś le m y przyp uszcza lnie razem z N r. 18 T y g o d n ik a .
.W s z y s tk ic h zaś C z y te ln ik ó w i Z a k ła d y P racy (nie Pre
nu m e ra to ró w ) z a in te re s o w a n y c h ty m zagadnieniem , p ro s i
m y o p rz e s y ła n ie zam ó w ie ń na N r. s p e c ja ln y do A d m in is tra cji1 T y g o d n ik a , t. j. do k s ię g a rn i W ila k — Poznań, K a n ta ka 10, K o n to P. K. O. V . 4085. Cena o k o ło 30,— zł.
Zaopatrzenie przedsiębiorstw przemysłu prywainego w surowce/półfabrykaty i m ateriały pomocnicze
O k ó ln ik i i zarządzenia M in is te rtw a P rzem ysłu, ja k ie zo
s ta ły w y d a n e od s ie rp n ia ub. ro k u u s ta liły zasadę ,że za
k ła d y p ra c y należące do osób p ra w a p ry w a tn e g o p rz e k a z u je się w ła ś c iw y m o rg a n iz a c jo m gospodarczym , a m ia n o w ic ie : — rzem ieśln icze w a rs z ta ty p ra c y izbom rz e m ie ś ln i
czym, p ry w a tn e z a k ła d y p rze m ysło w e — izbom p rz e m y s ło w o -h a n d lo w y m , — a spółdzielcze z a k ła d y p ra c y — o rg a n iz a c jo m spó łd zielczym . — W y m ie n io n e org an izacje gospo
darcze w s p ó łd z ia ła ją z p rze ka za n ym i im z a k ła d a m i w u s ta la n iu p ro g ra m ó w p la n o w e j p ro d u k c ji oraz w z a o p a try w a n iu w su ro w ce i m a te ria ły prze m ysłow e, — m a ją też zleconą przez M in is te rs tw o P rzem ysłu k o n tro lę w y k o n a n ia p la n ó w p ry w a tn e j p ro d u k c ji p rz e m y s ło w e j. Z a o p a try w a n ie w surow ce i m a te ria ły p rz e m y s ło w e op arte je s t na w s p ó ł
d z ia ła n iu ty c h in s ty tu c y j sam orządu gospodarczego z De
pa rta m en te m P rzem ysłu M ie js c o w e g o M in is te rs tw a Prze
m ysłu . —
W s p e łn ia n iu ty c h zadań p rz y s tą p iła Izba P rzem ysłow o- H a n d lo w a ju ż w e w rz e ś n iu ub. ro k u do u s ta la n ia w y s o k o ś c i zapotrzeb ow a nia po szczególnych s u ro w c ó w d la p ry w a tn y c h z a k ła d ó w p rz e m y s ło w y c h swego o k rę g u , — a w szczegól
ności p rz e d s ta w iła w p a ź d z ie rn ik u ub. ro k u M in is te rs tw u P rzem ysłu — dane c y fro w e dla op raco w an ia pla n u zaopa
trz e n ia p rz e m y s łu p ry w a tn e g o w m a te ria ły pędne i sm ary na c a ły ro k 1946, — na stępnie w g ru d n iu ub. ro k u i s tycz
n iu b. r. o p ra c o w a ła zapotrzeb ow a nie glo b a ln e surow ców , w y tw o ró w p rz e m y s ło w y c h , a r ty k u łó w te c h n ic z n y c h i p o m o c n ic z y c h do c e ló w p rz e m y s ło w y c h na I i I I k w a r ta ł br.
i prze sła ła je do o d p o w ie d n ic h c e n tra l zbytu, w z g lę d n ie zjednoczeń p rz e m y s ło w y c h M in is te rs tw a Przem ysłu. — Co m ie siąc w re szcie p rz e d s ta w ia tem u M in is te rs tw u nakazane op raco w an ie po trze b w zakre sie p ro d u k tó w n a fto w y c h .
M a te r ia ły c y fro w e oraz o d p o w ie d n ie ic h uzasadnienia z b ie ra Izba P rz e m y s ło w o -H a n d lo w a od po szczególnych firm p rz e m y s ło w y c h , w z y w a ją c je przez k o m u n ik a ty ogłaszane w p ra s ie po zn a ń skie j i p ro w in c jo n a ln e j do zgłaszania sw ych p o trze b s u ro w c o w y c h i m a te ria ło w y c h , oraz p la n ó w i w y sokości p rz e w id y w a n e j p ro d u k c ji. — N adesłane dotychczas dane n ie w y c z e rp u ją je d n a k całości ty c h potrzeb, a zw łasz
cza n ie o b e jm u ją w s z y s tk ic h z a k ła d ó w p rz e m y s ło w o p r y w a tn y c h , p o d p o rz ą d k o w a n y c h tu te js z e j Izbie. — Różne są teg o p o w o d y , — ja k n ie d o c ie ra n ie p ra s y do o d le g ły c h za
k ą tk ó w p ro w in c ji, — n ie d o k ła d n e je j przeglądanie, — m ałe za in te re so w a n ie dla po czyna ń p la n o w e j i u p o rz ą d k o w a n e j g o s p o d a rk i p rz e m y s ło w e j, — w re szcie pew na nieu fn ość w skuteczność zgłaszanych zapotrzebow ań.
N ie u fn o ś ć ta po sia da pew ne uzasadnienie w z b y t p o w o ln y m i ty lk o częściow ym re a liz o w a n iu zgłoszonych za
po trze b o w a ń przez w ładze cen tra ln e. — N ie m n ie j je d n a k
przyp isa ć to n a le ż y tru d n o ś c io m po cz ą tk o w y m , ja k ie napo
ty k a ła Izba P rzem ysło w o -H a n d lo w a , a na w yższym szcze
blu M in is te rs tw o P rzem ysłu w ro z p a try w a n iu zgłoszonych zapotrzebow ań. T ru d n o ś c i te p o le g a ły m ię d z y in n y m i p rz y czynam i na n ie d o trz y m y w a n iu przez zaintere sow a ne p la c ó w k i p rz e m y s ło w e na kaza nych te rm in ó w , — na b ra ku w ym aganego uzasadnienia w y s o k o ś c i potrzeb, — nie d o łą - czaniu k o n ie c z n y c h dow odów , uza sa d n ia ją cych p rz y d z ia ł m a te ria łó w p rz e m y s ło w y c h po cenach „s z ty w n y c h ", __ na s toso w an iu z b y t różnorodnego m ia n o w n ic tw a w oznaczeniu ty c h m a te ria łó w i na w ie lu in n y c h n ie d o k ła d n o ś c ia c h i us
te rk a c h fo rm a ln y c h .
Ten system u p o rz ą d k o w a n ia g o sp o d a rki s u ro w c o w e j i ^zaopatryw anie p rz e m y s łu p ry w a tn e g o w m a te ria ły p rz e m y słow e, potrzebne do p r o d u k c ji zosta ł w p ro w a d z o n y od I-go k w a rta łu br. O siąg nięcie m tego sposobu za o p a try w a n ia za I. k w a r ta ł je s t uz y s k a n ie przez Izbę P rzem ysłow o -H a n
d lo w ą p rz y d z ia łó w m ie sięczn ych w ę gla , drzew a opałow e go z la s ó w p a ń s tw o w y c h , — w p e w n y m s to p n iu także m a te ria łó w pę d n ych i sm arów , poza ty m p rzę d zy b a w e łn ia n e j, w e ł
n ia n e j (zgrzebnej), je d w a b iu sztucznego, przę dzy „A tre 'x " _ p e w n y c h ilo ś c i żelaza i sta li, c yn y, m ie dzi, a lu m in iu m , m o
siądzu, ło m u żelaznego, m osiężnego, bronzow ego i c y n kow ego, — n ie k tó ry c h c h e m ik a lii, ja k kw a su m ró w k o w e g o i fo rm a lin y , k n o tó w do św iec, — w apn a i t. d., w od niesie
n iu do n ie k tó ry c h in n y c h m a te ria łó w w s k a z a ły w ła d z e cen
tra ln e w ła ś c iw e b iu ra sprzedaży, w k tó ry c h p o k ry c ie p o trzeb p rz e m y s ło w y c h w in n o s ię odbyw ać.
P rz y d z ia ły te n ie są jeszcze w y s ta rc z a ją c e i zo s ta ją ro z
dzielo ne po m ię d z y te prze d się b io rstw a , k tó re w nakaza
n y m te rm in ie z g ło s iły s w o je zapotrzebow ania. G lob alne za
p o trz e b o w a n ia prze d sta w io n e przez Izbę P rze m ysło w o -H a n d lo w ą M in is te rs tw u P rzem ysłu w o d n ie s ie n iu do w ę g la śre
dniego z o s ta ły zrea lizo w a ne ty lk o w 32,5%, — w ę g la g ru bego w 100%, a m ia łu w ę g lo w e g o n a w e t 20 -krotnie, __ w o d n ie s ie n iu do drzew a opałow e go w 100%, p rzę d zy b a w e ł
n ia n e j w 20%, sztucznego je d w a b iu w 11,5%; in n y c h m a te r ia łó w prze w a żnie w 100%. — N ie p rz y d z ie lo n o Iz b ie Prze
m y s ło w o -H a n d lo w e j dotychczas szkła ta flo w e g o , drzew a u ż y tk o w e g o , bu du lcow eg o, — w y ro b ó w w łó k ie n n ic z y c h , — d ru tu i gw oździ, śrub i n itó w , a r ty k u łó w e le k tro te c h n ic z n ych , prze w a żnej ilo ś c i zgłoszonego zap o trze b o w a n ia na a r
t y k u ły chem iczne, — w y ro b ó w p a p ie ro w y c h — oraz s k ó r suro w ych , — ale co d o n ie k tó ry c h z ty c h m a te ria łó w p rz e prow adza się jeszcze k o re s p o n d e n c ję w y ja ś n ia ją c ą , k tó ra d o p ro w a d z i p ra w d o p o d o b n ie do p o z y ty w n y c h w y n ik ó w .
O pisanie sposobu w y g o to w a n ia zap otrzeb ow a ń przez p rz e d s ię b io rs tw a p ry w a tn e o d k ła d a m y do następnego n u m eru.
Zadania cechów
O rg a n iz a c ja i zakres d z ia ła n ia cechów rz e m ie śln iczych o p ie ra ją się na rozp. Prez. Rz. z dn ia 1. V I. 1927 r. o p ra w ie p rze m ysło w ym , z w a n ym p o to c z n ie „u s ta w ą p rz e m y s ło w ą ".
P raw o to zostało do c h w ili obecnej w ie lo k ro tn ie zm ienione i uzu pe łnion e. D z ie liło ono p ie rw o tn ie zadania cechów na d w ie k a te g o rie , m ia n o w ic ie n a ta k ie , k tó re cech y p o w in n y b y ły w y p e łn ia ć obowiązkowo pod ry g o re m ic h rozw ią za n ia
rzemieślniczych
i na ta k ie , k tó re cechy m ogły b y ły w y k o n y w a ć w m ia rę s ił i zasobów m a te ria ln y c h . Do p ie rw s z e j k a te g o rii zadań (o b o w ią z k o w y c h ) n a le ż a ły s p ra w y o cha rakterze raczej spo łeczno-zaw odow ym , a m ia n o w ic ie : p ie lę g n o w a n ie ducha łączności oraz podnoszenie godności za w o d o w e j c z ło n k ó w ; piecza nad u trz y m a n ie m dobrego stosunku m ię d z y człon
k a m i cechu i ic h p ra c o w n ik a m i; p o ś re d n ic tw o p ra c y ; piecza
nad spra w a m i m ło d zie ży rz e m ie śln icze j; w re szcie ro z s trz y ganie spo rów w y n ik ły c h ze stosunku n a uki. Jako zadania do bro w olne , na k tó re cech m ó g ł b y ł sw o ją d z ia ła ln o ś ć ro z szerzać, p ra w o p rz e m y s ło w e u s ta la ło : p o p ie ra n ie i urzą
dzanie szkół, k u rsó w , od c z y tó w itp . celem k s z ta łc e n iu za
w odo w eg o c z ło n k ó w cechu i ic h p ra c o w n ik ó w oraz u c z n ió w ; tw o rz e n ie kas i fun duszó w zap om ogow ych dla czło nkó w cechu oraz ic h ro d z in i p ra c o w n ik ó w ; w re szcie gospodarcze p o p ie ra n ie p rz e m y s ło w e j p ra c y c z ło n k ó w cechu przez u tr z y m y w a n ie w s p ó ln y c h w a rs z ta tó w p ra c y , s k ła d ó w surow ców , p ó łfa b ry k a tó w i w z o ró w , w s p ó ln y c h m agazynów sprzedaży, przez z akład anie kas z a lic z k o w y c h dla c z ło n k ó w itp .
Z czasem c z y n n ik i rządow e do szły do prze kon ania, że o rg a n iz a c je rzem ieśln icze p o w in n y b y ć w c ią g n ię te w ja k najszerszej m ierze w o rb itę p a ń s tw o w e j p o lit y k i gospodar
czej, ja k o że „s y tu a c ja gospodarcza k r a ju i ś w ia ta w y m a g a ła be zw zg lęd nie ś c is łe j w s p ó łp ra c y c z y n n ik ó w p a ń s tw o w y c h z przem ysłem i rzem iosłem z aró w n o w je go o g ó ln y m za
kresie, ja k i w poszczególnych ga łę ziach p ro d u k c ji" . D o
tychczasow e cechow e fo rm y o rg a n iz a c y jn e rzem iosła je d na k — zdaniem k ó ł rz ą d o w y c h -— nie n a d a w a ły się do tego celu.
Z ty c h p o w o d ó w n o w e la do u s ta w y p rz e m y s ło w e j z 10.
III. 1934 r. zre fo rm o w a ła c a ły u s tró j o rg a n iz a c ji rz e m ie ś ln i
czych w ten sposób, że p o w o ła ła do ż y c ia zup ełnie r o w y ro d za j zespołów rze m io sł pod nazw ą „rz e m ie ś ln ic z y c h zw ią z
k ó w go spo da rczych ". O rg a n iz a c je te z o s ta ły wyposażone w bardzo szero ki zakres u p ra w n ie ń o cha rakterze gospodar
czym, ja k p o p ie ra n ie ro z w o ju technicznego i gospoda] czego rzem iosła, o b ron a in te re s ó w gospodarczych cz ło n kó w , p o z y s k iw a n ie k ra jo w y c h i z ag ran icznych ry n k ó w z b y tu, oraz tw o rz e n ie d o b ro w o ln y c h o rg a n iz a c y j rzenfteślni- czych o cha rakterze z a ro b k o w y m dla p o d e jm o w a n ia się do dostaw i ro b ó t (spó łd zielnie , s p ó łk i z ogr. odp. itp.). Do założe nia ta k ie g o z w ią z k u w y s ta rc z a ło 10-ciu cjzłonków.
Z w ią z e k m ia ł c h a ra k te r o rg a n iz a c ji d o b ro w o ln e j. Jednak na w n io s e k Z w ią z k u Iz b R zem ieślniczych m in is te r P rzem y
słu i H a n d lu m ó g łb y z w ią z k ó w nadać form ę przym u sow ą z ty m sku tk ie m , że ob o w ią za n i b y li należeć do niego w szys
c y rz e m ie ś ln ic y danej ga łę zi rzem iosła na obszarze dzia
ła n ia zw iązku.
C echów d o tych cza so w ych n o w e la n ie z lik w id o w a ła , p o z o s ta w iła im je d n a k zakres d z ia ła n ia bardzo szczupły, pe
w n e drobne re s z tk i o cha rakterze społeczno-zaw odow ym , nie na dające się do n o w fc h z w ią z k ó w gospodarczych.
Ta n ib y w ie lk a reform a ż y c ia o rg a n iz a c y jn e g o rz e m io sła p rz y ję ta została przez szerokie k o ła rzem ieśln icze dość chłodno, a na w e t w rę cz n ie p rz y c h y ln ie . N ie dlatego, b y rzem iosło b y ło prz e c iw n e rozszerzeniu u p ra w n ie ń s w ych o rg a n iz a c ji gospodarczych, o k tó re to rozszerzenie u p o m i
na ło się i w a lc z y ło od dawna, lecz z te j p rz y c z y n y , że nie w id z ia ło p o w o du tw o rz e n ia d la tego celu n o w y c h o rg a n i
za c y j poza ram a m i cechów . S fe ry rządow e z czasem r ó w nież p rz e k o n a ły się, że dokonana reform a c h y b iła celu nie t y lk o ze w zg lę d u na n ie p rz y c h y ln e usto su n ko w a n ie się do n ie j o g ó łu rzem iosła, lecz n ie m n ie j z w ie lu in n y c h w z g lę d ó w n a tu ry te ch n iczn e j i gospodarczej. N ie doszło n a w e t do p ra k ty c z n e g o w y p ró b o w a n ia te j in n o w a c ji o rg a n iz a c y j
n e j; rzem iosło na te re n ie całego Państwa o b sta w a ło p rz y s w e j tra d y c y jn e j o rg a n iz a c ji cechow ej.
W ro k u 1938 cechy rzem ieśln icze d o cze ka ły się p e łn e j r e h a b ilita c ji. N o w e la z 8 sie rp n ia tego ro k u p rz y z n a ła im znó w szero ki zakres d ziała nia, lik w id u ją c rów nocześnie n ie p o p u la rn e n o w o tw o ry pod na zw ą „rz e m ie ś ln ic z y c h zw iąz
k ó w g o spo da rczych ". N a czoło ty c h zadań w y s u w a ją się o c z y w iś c ie sp ra w y gospodarcze.
W obecnym system ie g o s p o d a rk i w y b itn ie uspołecznio
ne j ja k o je d n a z fo rm d z ia ła ln o ś c i gospodarczej w y s u w a się spraw a u d z ie la n ia w a rszta to m rz e m ie śln iczym po m ocy w n a b y w a n iu suro w có w , p ó łfa b ry k a tó w oraz ś ro d k ó w pom oc
n ic z y c h do p ro d u k c ji. D ro b n y p rz e m y s ł i rzem iosło s p e łn ia ją przecież obecnie — w e d łu g ośw iadczeń rz ą d o w y c h — ro lę c z y n n ik a pom ocniczego dla p rz e m y s łu up ań stw ow ion ego . Te ś ro d k i pom ocnicze m ożna n a b y w a ć w prz e d s ię b io rs tw a c h pa ń s tw o w y c h . W lic z n y c h w y p a d k a c h okaże się potrzeba u tw o rz e n ia d la pow yższego celu o d rę b n y c h o rg a n iz a c y j gospodarczych z o d p o w ie d n im aparatem a d m in is tra c y jn y m . N o w e la z ro k u 1938 zaleca cechom tw o rz e n ie ta k ic h o rg a n iz a c y j w e fo rm ie spó łe k i s p ó łd z ie ln i, w s p ó ln y c h m aga
z y n ó w sprzedaży, w s p ó ln y c h w a rs z ta tó w p ra c y itp .
Z k o le i ja k o bardzo w ażne zad an ie cechów w y s u w a się spra w a „ o b ro n y in te re s ó w gospodarczych c z ło n k ó w ". Ta
dziedzina p ra c y społecznej zawsze pow ażnie absorbow ała cechy od samego zarania ic h is tn ie n ia i n ie u tra c iła do dn ia dzisiejszego n ic na ak tu a ln o ś c i. P rze ciw n ie : dzisibjsze, n a d e r s k o m p lik o w a n e w a ru n k i ż y c ia i ro z w o ju rzem iosła w y m ag ają w ty m w zg lę d zie od lu d z i, s to ją c y c h na czele o rg a n iz a c ji cechow ej, p ra c y b a rd z ie j w y tę ż o n e j n iż k ie d y k o l
w ie k . Z w a lc z a n ie n ie le g a ln e g o rzem iosła, szerzącego się po w o jn ie w sposób n ie b y w a ły , s tan ow i ty lk o s k ro m n y od
c in e k zadań cechów o charakterze „o b ro n y in te re s ó w gos
po da rczych c z ło n k ó w ".
O d n a jd a w n ie js z y c h czasów cechy rzem ieślnicze nie na osta tn im m ie js c u s ta w ia ły sobie ja k o zadanie „p ie lę g n o w a n ie ducha łączności oraz u trz y m y w a n ie i podnoszenie godności za w o d o w e j c z ło n k ó w ". Pod „du che m łącz ro ś c i"
ro zu m ie m y solida rno ść zaw odow ą i o rg a n iz a c y jn ą człon
kó w , p o d „g o d n o ścią za w o d o w ą " zaś — rzetelne w s p ó łz a w o d n ic tw o , uczciw ą i solidn ą pracę oraz n a le ż y ty stosu
nek rz e m ie ś ln ik a do k lie n ta . S łow em : z alety, na k tó ry c h rzem iosło w okre sie śred niow iecza zbu do w ało s w o ją p o tęgę, k tó r y m i sto i i upada.
Piecza nad u trz y m a n ie m dobrego stosunku m ię dzy c z ło n ka m i cechu i ic h p ra c o w n ik a m i ró w n ie ż nie u tra c iła w w a rszta ta ch rz e m ie ś ln ic z y c h na a k tu a ln o ś c i i znaczeniu.
W w ię k s z y c h prz e d s ię b io rs tw a c h nad u trz y m a n ie m dobrego stosunku m ię d z y p ra c o w n ik a m i i p rze d się b io rca m i czuwa rada zakładow a. W m a ły c h w a rszta ta ch rz e m ie śln iczych o rg a n u ta k ie g o n ie m am y. S tan ow isko p o śre d n ika m ię dzy p ra c o w n ik a m i, a m a js tra m i pod w zględem p ra w id ło w e g o u k ła d a n ia się sto s u n k ó w p ra c y z a jm u je tu cech. C hodzi tu przew ażnie o c z e la d n ik ó w i u czn ió w , a w ię c o lu d zi, k tó ry c h stosunek do p ra c o d a w c y ty m się ró ż n i od stosunku w s z y s tk ic h in n y c h k a te g o rii p ra c o w n ik ó w , że cizeładnik i uczeń n ie są n a s ta w ie n i na stałe pozostaw anie w stosunku zależnym , a p ra c u ją z m y ś lą u s a m od zielnie nia się w p rz y szłości. Już z tego zasadniczego w z g lę d u w z a je m n y stosu
nek c z e la d n ik ó w i u c z n ió w do ic h m a js tró w u k ła d a ć się p o w in ie n in acze j, a n iż e li w z akład ach s ta łe j p ra c y n a je m nej. W w y p a d k u zata rg u na tle w a ru n k ó w p ra c y w zg lę d n ie n a u k i, cech p o w in ie n w y s tą p ić ja k o organ pośredniczący.
T y c z y się to przede w s z y s tk im „p ie c z y nad m łodzieżą, p o zostającą na nauce u c z ło n k ó w cechu". J a k słychać, na w a rszta ta ch rzą d o w ych z n a jd u je się w o p ra c o w a n iu n o w y system s z k o ln ic tw a zaw odow ego, po m yśla neg o w w ie lk im s ty lu . P rzem ysł u p a ń s tw o w io n y ró w n ie ż zapow iada zo r
ga nizow a nie w sw ych fa b ry k a c h szkół rzem ieśln iczych , k tó re staną na w y s o k im poziom ie. Bądźm y je d n a k p rz e k o na ni, że d z ie s ią tk i ty s ię c y w a rs z ta tó w rz e m ie ś ln ic z y c h sek
to ra p ry w a tn e g o będą na d a l ty m i p la c ó w k a m i, do k tó ry c h społeczeństw o od da je pow ażną część swego na jce nniejszego skarb u — m ło dzie ż — na naukę zaw odu i w y c h o w a n ia o b y w a te lskie g o .
W a rs z ta ty , w k tó r y c h na uczyciele m i w y c h o w a w c ą je st m istrz, b y ły , są i będą tą n a jw ię k s z ą na ro d o w ą szkołą pra cy, k tó ra n a jp o w a ż n ie j zasila gospodarstw o na rod ow e w k a d ry fa c h o w c ó w w sze chstron nie w y s z k o lo n y c h . Z aszczyt
ną i o d p o w ie d z ia ln ą fu n k c ję , n ie ja k o k u ra to riu m szkolnego, nad ty m po tę ż n y m s z k o ln ic tw e m p ra w o p rze m ysło w e p o w ie rz a cechom. N a d z ó r te n podlega na k o n tro li, czy są n a le ż y c ie przestrzegane w a ru n k i u m o w y o naukę, czy ucz
n io w ie są o d p o w ie d n io k s z ta łc e n i i w y c h o w y w a n i itd . W razie sporu, w y n ik łe g o ze stosunku, n a u k i, cech w y s tę p u je w im ie n iu w ła d z y p u b lic z n e j ja k o p ie rw sza in s ta n c ja rozstrzygająca.
, W . G.
Nadesłane książki
W Skalski: — Jednolity Plan Kont — W y d a w n ic tw o k s ię g a rn i W ł. W ila k w Poznaniu. Cena 150,— zł.
Z apo w iedzian a p ra ca p ro f. W . S kalskie go pt. „Jed no
l i t y p la n k o n t w p rz e d s ię b io rs tw a c h p rz e m y s ło w y c h i p r y w a tn y c h w p ra k ty c e " w y s z ła z dru ku.
Praca ta m a za zadanie u ła tw ić w p ra k ty c e sto
sow an ia je d n o lite g o p la n u k o n t zatw ierd zone go przez przew odniczącego K o m ite tu E konom icznego R ady M i
n is tró w — drogą szczegółowego o m ó w ie n ia fu n k c ji poszczególnych k o n t i ic h w za jem n eg o zw iązku.
P raktyczn ość b ro s z u ry podnoszą c z te ry ta b lic e , prze d s ta w ia ją c e arkusz ro z lic z e n io w y k o sztó w oraz prze
bieg k o s z tó w przez k o n ta ró ż n y c h kla s , p o na dto d o łą czony spis rzeczo w y u ła tw ia ją c y szybkość w y s z u k a n ia w tre ś c i sposobu ro z w ią z a n ia w ie lu zagadnień k s ię g o w ych .
Poradnik księgowego
1. K o n ta w ła ś c ic ie li s p ó łk i ja w n e j.
K sięgow ość w spółce ja w n e j p ro w a d z i się w zasadzie teką ja k w prz e d s ię b io rs tw a c h je d n o s tk o w y c h . Pewne ró ż
nice w y n ik a ją je d y n ie z od m ie n n ych prz e p is ó w u s ta w o w y c h (K odeks h a n d lo w y z r. 1934), k tó r y w szczególności d o ty c z y k o n t w ła ś c ic ie li s p ó łk i. D la każdego w s p ó ln ik a o tw ie ra się dw a ra c h u n k i:
1. rach un ek k a p ita łu , 2. rach u n e k p ry w a tn y .
R achunek k a p ita łu ob razu je nam po s tro n ie ,,M a " w k ła d w s p ó ln ik a i e w tl. po dw yższenie k a p ita łu zakład ow e go spó łki, — po s tronie „ W in ie n " n a tom ia st um n ie jszen ie w zg l.
w y c o fa n ie k a p ita łu danego w s p ó ln ik a .
N ie z a le ż n ie od po w y ż s z y c h zm ian, w s p ó ln ik może p o de jm o w ać z p rz e d s ię b io rs tw a p e w n ą część ze s k ła d n ik ó w m a ją tk o w y c h na s w o je cele p ry w a tn e , (np. w gotów ce, w to warze) lu b też p rz e d s ię b io rs tw o p o k ry w a za nie g o pew ne św iadcze nia osobiste (np. czynsz d z ie rż a w n y za pryw atne , m ie szkan ie w s p ó ln ik a , zapłata za p ry w a tn ą rozm ow ę te le fon iczną zam iejscow ą, uiszczenie z a lic z k i na p o d a te k docho
d o w y w s p ó ln ik a itp.).
le g o ro d z a ju zaszłości m uszą b y ć o d d z ie ln ie u w id o c z nion e na ra ch u n ka ch p ry w a tn y c h bow iem :
a) w y d a tk i p ry w a tn e w s p ó ln ik ó w nie stan ow ią części s k ła d o w e j k o sztó w pro w a d ze n ia s p ó łk i ja w n e j, b) dane są nieo dzow ne p rz y osatecznym ro z lic z e n iu się
w s p ó ln ik ó w po u p ły w ie danego ro k u gospodarczego.
N ie w ą tp liw ie nie s p a c z y lib y ś m y zasad księ go w ości, g d y b yśm y w y ż e j p rz y k ła d o w o w y m ie n io n e św iadczenia ks ię g o w a li w p ro s t na ra c h u n k u K a p ita łu każdego w s p ó ln ik a . K on to k a p ita łu b y ło b y w ów czas m ało p rze jrzyste , u tru d n ia ło b y to u d z ie le n ie s z yb kie g o w y ja ś n ie n ia o w y s o k o ś c i p o d ję ć przez poszczególnych, w s p ó ln ik ó w .
Po m y ś li art. 107 K od eksu H a nd low eg o u d z ia ł w s p ó ln i
ka podlega o p ro c e n to w a n iu w w y s o k o ś c i c z te ry od sta od je g o u d zia łu , z d ru g ie j n a to m ia st s tro n y w s z e lk ie p o b ra n ia m a ją tk o w e i św iadcze nia prz e d s ię b io rs tw a na rzecz w s p ó l
n ik a są ró w n ie ż op rocentow ane.
Z po w yższych p rz y c z y n słuszna je s t zasada oddzielnego u w id o c z n ie n ia u d z ia łu w s p ó ln ik a na ra c h u n k u „K a p ita łu w s p ó ln ik a ", oraz p o b ra ń i św iadczeń na ra c h u n k u p r y w a t
nym .
P rz y k ła d :
___________________K a p ita ł w s p ó ln ik a X.
B il. O tw . 8.000,—
__________ _____ Rk. P ry w a tn y w s p ó ln ik a X
Kasa 300,— B a n ki 2 0 0 ^ -
B a n ki 100,— Ruchom ości 800,—
T o w a ry 250,—
K a p ita ł w s p ó ln ik a Y.
Kasa 2.000,— B il. O tw .
Kasa Kasa
4.000, —
2.000, — 4.000,—
Rk. P ry w a tn y w sp ó ln ika Y.
T o w a ry Kasa T o w a ry
500,—
100,— 200,—
Kasa 100,—
N a p o dstaw ie w n io s k o w a ć :
p o w y ż e j prz y to c z o n y c h k o n t m ożem y
a) od no śnie k o n t k a p ita ło w y c h w s p ó ln ik ó w .
K a p ita ł s p ó łk i w d n iu o tw a rc ia w y n o s ił z ł 12.000,—
(X plus Y) p rz y n ie ró w n y m u d z ia le w s p ó ln ik ó w .
N a s k u te k d w u k ro tn e j w p ła ty (zł 2.000,— + 4.000,— ) oraz w y c o fa n ia (z! 2.000,— w gotów ce) w s p ó ln ik a „ Y " k a p i
ta ł z a k ła d o w y s p ó łk i p o d n ió s ł s ię do z ł 13.000,— p rz y ró w nych ju ż u d z ia ła c h w s p ó ln ik ó w .
b) odnośnie ra c h u n k ó w p ry w a tn y c h w s p ó ln ik ó w R achunek p r y w a tn y w s p ó ln ik a „ X " w y k a z u je saldo k re d yto w e. P od ję cia je g o w g o tów ce i to w a ra c h w yn oszą z ł 650,— , n a to m ia st w k ła d do prz e d s ię b io rs tw a w ru c h o m o ściach i w p ła ty do ba nku — razem z ł 1.000,— . W s p ó ln ik „ Y "
na tom ia st p o d ją ł w to w a ra c h z ł 700,— , po niesione zaś ś w ia d czenia przez spó łkę w w y s o k o ś c i z ł 100,— z w ró c ił, (ró w n o w a rto ść po s tro n ie „ M a " na je g o ra c h u n k u p ry w a tn y m ).
(T e ch n ikę z a m kn ię cia k o n t w ła ś c ic ie li i k s ię g o w a n ie w y n a g ro d z e n ia w s p ó ln ik a s p ó łk i ja w n e j za w n ie s io n ą pracę o m ó w im y w na stępn ych nu m era ch „T y g o d n ik a ").
2. R odzaje sum prze cho dnich w bila n sie .
Sum y prze cho dnie sta n o w ią je d n o z zasadniczych z ja w is k w księ go w ości, k tó ry c h g łó w n y m zadaniem je s t w y p r o w adzenie rzeczyw isteg o w y n ik u d z ia ła ln o ś c i p rz e d s ię b io r
stw a za d a n y o kre s gospodarczy. Z te j p rz y c z y n y d o św ia d czony k s ię g o w y - b ila n s is ta nie p rz y s tę p u je bezpośrednio po u ko ń cze n iu ro k u gospodarczego do za m kn ię cia ksiąg, bo
w ie m w p ie rw s z y c h m iesiącach now ego ro k u w y p ły n ą ć m o że n ie je d n a zaszłość, k tó rą w y p a d a u w z g lę d n ić jeszcze w s ta ry m ro k u gospodarczym . N a le ż y te w y p ro w a d z e n ie sum p rze cho dnich m a ró w n ie ż swe znaczenie z p u n k tu w id z e n ia skarbow ego, — bo w iem n ie u w z g lę d n io n e k o s z ty pro w a dze
n ia w e w ła ś c iw y m okre sie gospodarczym nie są po trą c a ln e od dochodu.
O d ró ż n ia m y c z te ry o d m ia n y sum prze cho dnich stanu czynnego i stanu biern ego p o n iż e j p rz y to c z o n y c h :
A K T Y W A
S u m y p r z e c h o d n i e
w b ila n s ie za m kn ię cia P A S Y W A
1. N a p rzó d przez nas w y p ła c o n e pensje, w y p ła ty , p ro w iz je , o p ła ty , h o n o ra ria itp .
2. N a leżn e nam p ro w iz je , przew oźne itp .
3 N a p rzó d przez nas zapłacone od setki, czynsz, dzierża
w a itp .
4. N a leżne nam o d se tki, czynsz, dzierżaw a itp .
1. N a p rz ó d przez nas odebrane p ro w iz je , o p ła ty , h o n o ra ria itp .
2. N iezap ła con e przez nas p ro w iz je , w y p ła ty , pe nsje itp . 3. N a p rz ó d przez nas odebrane o d s e tk i, czynsz, dzierżaw a
itp .
4 N iezap ła con e od setki, czynsz, dzierża w a itp .
S um y prze cho dnie w y m ie n io n e w p u n k ta c h 1 i 2 d o ty c z ą należności w z g lę d n ie zob ow iąza nia z t y tu łu do kon an ych
św iadczeń , — osta tn ie n a to m ia st (3 i 4) z ty tu łu u s łu g "ka
p ita ło w y c h . P rz y k ła d :
Koszta ogólne
O b ro ty 5.000,—
Sum y przechodn. b. 400,—
O b ro ty
S um y przechodn.
S tra t i Z y s k
150,—
cz. 200,—
5.050,—
5.400,— 5.400,—
O d s e tk i O b ro ty
Sum y przechodn. b.
S tra ty i Z y s k
400,—
100,—
150.—
O b ro ty
S um y przechodn.
600,—
cz. 50.—
650,— 650,—
Sum y prze cho dnie czynne K oszta h. (czynsz)
O d s e tk i
200,—
50,—
B il. Zam kn. 250,—
250,— 250,—
Sum y prze cho dnie bie rn e
B il. Zam kn. 500,— Koszt. H a nd i. (w y p ł.) O d s e tk i
400,—
100,—
500,— 500,—
W y ja ś n ie n ie p o w s ta ły c h sum prze cho dnich:
1. na przó d zap ła cony czynsz za lo k a l z ł 200,— (np. za styczeń 1946 r.)
2. zaległe w y p ła ty za m. gru d zie ń 1945 r. z ł 400,—
3. pobrane na przód o d s e tk i za styczeń 1946 r. z ł 100,—
4. należne nam o d s e tk i za g ru d z ie ń 1945 t j. do dn ia 31. 12. 45 niezapłacone z ł 50,—
G d yb yśm y n ie u w z g lę d n ili po w y ż s z y c h d a nych w ra chu nka ch w y n ik o w y c h za r o k 1945., w ów czas koszta han- lo w e z a m y k a ły b y się sumą z ł 4.850,— zam iast zł. 5.050,—
tj. w y k a z a lib y ś m y dochód cz y s ty o z ł 200,— za w y s o k i,—
i po do b n ie rach u n e k odsetek p rz y n ió s łb y z ysku z ł 200,— za
m ia st z ł 150,— , a w ię c o 50,— z ło ty c h za dużo. Razem c z y s ty zysk b y łb y o z ł 250,— za w y s o k i.
m g r M . N.
Komunśkaiąg W . iw i ss W . . Kuf t i arB^Sch
Z ż y c ia Zrzeszeń K u p ie c k ic h na Z ie m ia ch O dzyskanych.
W d n iu 7 k w ie tn ia br. o d b y ł się w Szczecinie przed po
łu d n ie m w sali h o te lu C o n tin e n ta l p rz y ul. 3 M a ja 5 Z jazd o rg a n iz a c y jn y Z w ią z k u Zrzeszeń K u p ie c k ic h w o je w . zacho
dnio -pom o rskieg o. N a Z ja z d p r z y b y li de le gaci poszczegól
n y c h Zrzeszeń K u p ie c k ic h z teren u Pomorza Zachodniego p ra w ie 100 proc. Poza ty m w z ię li u d z ia ł w Z jeźd zie prze d
s ta w ic ie le M in is te rs tw a Z iem O dzyskanych,, N a cze ln e j Rady Zrzeszeń K u p ie c k ic h R. P. oraz Z w ią z k ó w Zrzeszeń W ie lk o po lskie go , D o lno -S lą skieg o i Śląska O po lskie go.
N a d m ie n ić trzeba, że Z ja z d ten b y ł o sta tn im w o rg a n i
z a c ji Zrzeszeń K u p ie c k ic h w s k a li w o je w ó d z k ie j na Z ie m ia ch O dzyska nych, a także na te re n ie R zeczypospolitej.
O becnie w ię c Z ja z d D e le g a tó w N a czeln ej Rady, k tó r y od
będzie się w dn ia ch 4 i 5 m a ja rb. w Łodzi, ob esłany bę
dzie d e le gata m i z w s z y s tk ic h W o je w ó d z . Zrzeszeń K u p ie c k ic h c a łe j R zeczypo spolitej.
K o n fe re n c ja D e leg atów K u p ie c tw a Z iem O d zyska n ych z p rz e d s ta w ic ie la m i M in is te rs tw a Z iem O dzyska nych.
Po Z jeźd zie O rg a n iz a c y jn y m Z w ią z k u Zrzeszeń K u p ie c k ic h w o je w . zach od nio -po m orskie go w Szczecinie, o d bvła siQ po p o łu d n iu k o n fe re n c ja d e le gató w k u p ie c tw a Z iem O d z y ska n ych z p rz e d s ta w ic ie la m i M in is te rs tw a Ziem O dzys
ka n y c h w osobach: d y re k to ra D e pa rta m entu p. O b a liń s k ie g o oraz n a cze ln ika W y d z ia łu H a n d lu p. O lszyńskieg o. K up ie c- tw o Zrzeszone reprezentow ane b y ło przez d e le gató w N a czelnej R ady Z w ią z k ó w W o je w ó d z k ic h Pom orza Z acho dn ie
go, D olnego Śląska, Śląska O po lskie go, M a z u r i W ie lk o p o l
s k i oraz p rz e d s ta w ic ie li Z ie m i L u b u s k ie j z Z ie lo n e j G óry, G orzow a, S łu b ic i Drezdenka.
R eferat p o d s ta w o w y w y g ło s ił p. d r P acyń ski z ra m ie n ia N a c z e ln e j R ady n. t. „ W a r u n k i zag ospodarow ania Z iem O d z y s k a n y c h ". P odajem y g łó w n e m o m e n ty re fe ra tu w u k ła dzie d y s p o z y c y jn y m . D o tych czaso w a a k c ja osiedleńcza to a k c ja spontaniczna i chaotyczna, je d y n a p o z y ty w n a --- to a k c ja o sa dn ictw a w o js k o w e g o , k tó re m a dać zaplecze g łó w n y m ośrodkom m ie js k im . Z ie m ie O dzyskane wg. danych 2 1939 r. m ia ły 8 m ilio n ó w lu d n o ści, z k tó r e j 7.5 p ro c e n t to elem ent m ie js k i a ty lk o 25 proc. elem ent w ie js k i. Reform a R olna m usi się p rz y c z y n ić do p o d n ie s ie n ia p o łe n c jo n a łu w ie js k ie g o , kon ie czneg o ja k o zaplecze m iast. W d o tychcza
sow ej a k c ji osied leń czej k u p ie c tw a s p o ty k a m y się z n ie ra c jo n a ln ą s tru k tu rą handlow ą. M a ło h a n d lu h u rto w e go, a w h a n d lu d e ta lic z n y m duże p rz e ro s ty branżow e (restauracje, s k le p y spożywcze).
T ru d n o ści i ham ulce w a k c ji osiedleńczej m ożna po-
¡™ e lić na dwa. ro d z a je : a) n a tu ry p s y c h o lo g ic z n e j (obecność N .em ców , spe k u la n t-s z a b ro w n ik , ośw iadczenia ró ż n y c h m ę
żów stanu, w ie lo to ro w o ś ć w ła d z a d m in is tra c y jn y c h ), b) na
tu r y fiz y c z n e j (k w e s tia bezpieczeństw a, nie d o sta te czn y stan
w y ż y w ie n ia ). Do ob ow iązkó w , ja k ie ciążą na k u p ie c tw ie na Z ie m ia ch O dzyska nych, należą: ob ow iąze k w y trw a n ia na teren ie , u trz y m a n ie po ziom u k u ltu r y m a te ria ln e j, ochrona m a ją tk u narodow ego, u d z ia ł i w s p ó łp ra c a z w ładza m i, k o la b o ra c ja z samorządem gospodarczym , o b o w ią z e k zrzesze- ' n ia się, o rg a n iz o w a n ie sam opom ocy, kszta łce n ie kup ca w za
w odzie, p r a k ty k i w a k a c y jn e dla u c z n ió w ja k o n a ry b k u dla Ziem O dzyskanych.
W re fe ra c ie n a c z e ln ik a W y d z . H a n d lu M in is te rs tw a Z iem O dzyska nych, p. O ba leń skieg o o m ó w io n e zo s ta ły k w e s tie u lg w p o d a tku o b ro to w y m i 'd o ch o d o w ym za ro k 1945 i 1946, o p rzyzn a n ie k tó ry c h M in is te rs tw o Ziem O dzys
k a n y c h .w y s tą p iło do M in is te rs tw a Skarbu. D a le j spraw a u re g u lo w a n ia czynszów w g. m no żnika 4— 6 p o d s ta w y z ro k u 1939. D o tych czaso w y m a ły k o n ta k t Zrzeszeń K u p ie c k ic h z M in is te rs tw e m Z iem O d zyska n ych m usi b yć poszerzony i sta ły . Zasady pra w o rzą dn ości muszą b y ć bezw zględnie stosowane na Z ie m ia ch O dzyska nych.
R eferat o s ta tn i w y g ło s z o n y przez d y re k to ra E kspozy
tu r y Iz b y P rz e m y s ło w o -H a n d lo w e j w G d y n i — w Szczecinie, p. Z dan ow icza n a ś w ie tlił stan fa k ty c z n y do tychczasow ej
„ r o b o ty " na Z ie m ia ch O dzyska nych. N aczelną i p o dsta
w o w ą zasadą na Z ie m ia c h O d zyska n ych stać się m u s i za
sada praw orządności. O stosow anie te j zasady m y ju ż nie p ro s im y , lecz a la rm u je m y . M a m y trz y m a ć STRAŻ N A D O DRĄ. Czego je d n a k m a m y się trzym ać, g d y n ie ru c h o m ości są — państw o w e, m eble — państw ow e, w a rs z ta ty — państw ow e, a w a liz k i nasze są za słabe, ab y nas utrzym ać.
Jesteśm y ty lk o no m in a ła m i. R e w izja n o m in a c ji je s t k w e stią palącą. Jesteśm y w Szczecinie, m ie ście p o rto w y m nad B a łty k ie m . M a m y opanow ać m orze. T w ie rdzę, że handel w ró żn ych form ach o p an uje t y lk o plaże, m orze zaś o p a n u je t y lk o ha nd el w o ln y . J e ś li dziś o b s e rw u je m y pew ne r u m ieńce na Z ie m ia ch O dzyska nych, to zn ó w tw ie rdzę , że są one w y n ik ie m d z ia ła ln o ś c i ku p có w , tego elem entu, k tó r y n ie szczędzi tru d ó w i w y s iik ó w , a b y te ziem ie zagospoda
row ać. Ż y c ie m gospodarczym rządzą tw a rd e i stałe p ra w a ekonom iczne — p ra w o p o d a ż y i p o p y tu . D o p ó k i one nie zostaną zrów now ażone, w s z e lk ie og ran iczen ia i zaka zy nie od niosą skutku . W p o c z y n ia n ia o h w ie c naszych nad zago
spodarow aniem i u trz y m a n ie m Z iem O d zyska n ych baczm y, b y nie p rz e k lin a ły nas p o k o le n ia przyszłe, k tó re n ie w y k o rz y s ta n ie naszej szansy d z ie jo w e j sądzić b y m u s ia ły .
W d y s k u s ji nad re fe ra ta m i z a b ie ra li głos p rz e d s ta w i
c ie le M in is te rs tw a Ziem O dzyska nych, R ady N a cze ln e j, Z w ią z k ó w W o je w ó d z k ic h i .Z iem i L u b u s k ie i. W ostatecz
n y m w y n ik u k o n fe re n c ji poszczególne zagadnienia dot. k u p ie c tw a zrzeszonego Z iem O d zyska n ych u ję te z o s ta ły we w n io s k i — w y ty c z n e , złożone do P rezydium , k tó re za po
ś red nictw em N a c z e ln e j R ady i p rz y je j w s p ó łp ra c y re a li
zow ać będzie M in is te rs tw o Z iem O dzyskanych.
W S n f f m m n ś i r S ¿tuse* 8
g O D P O W IE D Z I R E D A K C JI.Z aga dn ien ie po da tko w e .
Z a p y ta n ie : F irm a dostarcza P ań stw ow ym Z akła de m H >
d o w li N a s io n nasiona b u ra k ó w c u k ro w y c h po cenie w łasne i
«ez d o lic z a n ia ja k ie g o k o lw ie k zysku, a na w e t k o s z tó w w ła snych, z w ią z a n y c h z zakupem . Za te nasiona firm a o trz y m u je k w it y na c u k ie r, za k tó r y p ła c i po z ł 15,— za k g Plus op ako w an ie . C u k ie r ten firm a może sprzedać po cenie ry n k o w e j (165,— z ł za kg). C zy firm a ob ow iązana je s t p ła cić p o d a te k o b ro to w y — ty lk o od sprzedanego cukru , czy tez ró w n ie ż od- n a sio n b u ra k ó w , w ty m d ru g im w y p a d k u
ja k ą cenę ic h sprzedaży p rz y ją ć n a le ż y do o b lic z e n ia o b lo tu . Dalsze zagadnienie: Jak n a le ż y u s ta lić w yso kość zysku?
O dp ow iedź: N a s a m p rz ó d -n a le ż y o d ró żn ić dw a p o ję c ia w stępne: p rz e d m io t o p o d a tk o w a n ia oraz podstaw ę o p od at
k o w a n ia . Je że li chodzi o p o ję c ie pierw sze, to w m y ś l art.
1 d e k re tu z dnia 21 g ru d n ia 1945 r. o p o d a tk u o b ro to w y m , p o d a tk o w i p o d le g a ją „p ry w a tn o -p ra w n e , zaw odow e i od
p ła tn e św iadcze nia rzeczy lu b usług, w y k o n y w a n e na ob
szarze R z e c z y p o s p o lite j".
P ry w a tn o -p ra w n y m o d p ła tn y m św iadczeniem rzeczy je s t w szczególności sprzedaż za g o tó w k ę , na k re d y t lu b zbvg|e dro gą z a m ia n y w s z e lk ie g o ro d z a ju to w a ró w (suro w ców
