N~ 57.
MONITOR WARSZAWSKI.
W W A H S 7 . A W I E DNI A 11 MAI A 1826 R O K U , W E C Z W A R T E K .
D o s t r z e ż e n i a m e t e o r o l o g i c z n e w W a r s z a w i e .
Dnia 8 Mai a
Z rana . . Po p oł udni u , Wieczor om .
Ctr/>ti>wierz li. | Biitoineir. / / ’ 1 11 t r. \inn ni «ha.
S t o p n i ciepła , + y (-»li »7 li niy 8,5
S t o p n i ciepła ■ +«4 j „ ~
St o p n i ciepła . - f 8 , , — g.a
P o ł u d n i o w o - ws c h o d n i P o ł u d n i o w o - w s c h o d n i Ws c h o d n i
C h m u r n o . N i epewno.
G w i a i d y .
9
Z rana . “ . . Po p oł udni u . Wi e c / o r e m .
S t o p n i ciepła . -j- 7 Gali 27 liniy y ,/, S t o p n i ciepła + 1 6 | ,, — St opni eiepta + 9 ' , , —~ 9>&
Ws c h o d n i
Pó ł n o c n o .wsi l i odni P ó ł n o c n o ws c h o d n i
S lotice bl ade.
Słońce pobi ega.
Gwi azdy.
1 IO
Z rana . . . P o p o ł u d n i u . Wi e c z o r e m .
St o p n i ciepła . 4- 7 S t o p n i ciepła . 4 1 8 St opni ciepł a . - f i o
Gali »7 liniy y,7
— 9. ° .. — 9’*
W schodni Ws c h o d n i Ws c h o d n i
Sł ońce.
Sł ońce.
G wi a z d y .
R O Z K A Z D Z I E N N Y
D o W o v s K ł P o l s k i e g o . w Kwat er ze G ł ó wn e y Dni a ( i8)3o Kwi etni a
w War s zawi e. i 8 a 6 r oku.
ZA N A Y W Y Ż S Z Y M R O Z K A Z E M . P o s t ę p u j ą na wyższe stopnie,
w S zta b ie g ło w n y m .
Wczęści J e n e r a ł a d y ż u r n e g o : a p u ł k u 3 st r zel ców k o n n y c h , P o d p o r u c z n i k Ad a m M ille r , na P o r u c z n i k a .
w G w a rd yi.
W p u ł k u g r e n a d i e r ó w : P o d p o r u c z n i k Hi pol i t S to k o w s k i, na P o r u c z n i k a ,
w Piechocie.
A d j u t a n t p o ł o w y pr zy J e n e r a l e b r y g a d y Ż ó łto w sk im , z p u ł k u 7 l i n i o w e g o , P o d p o r u c z nik J ó z e f S u liko w ski, na P o r u c z n i k a , i Gewal - t y g i e r dywi z yi 2 ey p i e c h o t y , z pul ku 4go st r z e l ców p i e s z y c h , P o r u c z n i k S e w e r y n PągOWski , na K ap i t a n a . — W p u ł k u p i e ch o t y l in i o we y Jego Cesarzowic/.ow skie'y M o ści Wi el k i e g o Xi ę c i a Mi c h a ł a n r o 1, P o r u czni k J an Z a le w s k i, na K a p i t a n a , z. zost a
wi eni em go p r z y o bo wi ą z k a c h k a s s y e r s ; P o d p o r u c z n i c y : T o m a s z S k r o d z k i i J ó z e f C h rza n o w ski , na P o r u c z n i k ó w , z p r z e z n a c z e ni e m : pi er ws z y do p u ł k u s t rzel ców p i e szych J eg o C e s a r s k o - K r ó l e wski ey Mości n r o 1, dr ug i do p u ł k u 5gn l i niowego. — W p u ł k u 2 g i m l i n i o wy m , P o r u c z n i c y : Ale- x a n d e r K e m p s k i i lgn.icy W'~yganowshi , na Kapi t anów, dr ugi z p r ze z n a cz e n i em do p u ł ku 2 go s t r z e l c ó w pieszych ; P o d po r u c zn i - c y : Mateusz S u lk o w s k i, W i l h e l m I i r a s - syn i B e n e d y k t B o g u cki, na P o r u c z n i k ó w , ost at ni z z o s tawi eni em p r z y o bo wi ą z k a c h kassyer a. — ; W p u ł k u 6 t y m liniowym , P o r u c zn i k S e w e r y n G r a b iń s k i, na K a pi t a na , z p r z ez n a cz e n i e m do p u ł k u 7go l i n i o we g o ; P o d p o r u c z n i c y : M i c h a ł P oleski i J ó z e f I V ie- w io ro w sk i, n;> P o r u c z n i k ó w , ostatni z p r z e znaczeni em do p u ł k u 5go l i n i o w e g o . — W p u ł k u 3cim slr/.elcó w p i e s z y c h : P o d p o r uc zn i k H i e r o n i m Z e lw ie r t, na P o r u c z n i ka, — W pul’Uu 3cim l i ni owy m , P o r u cznik K o r o l T h iem e , na K a p i t a n a ; P o d po r uc z n i k Antoni K r a s u s k i, na P o r u c zn i k a , z p r z e z na cz en i e m do p u ł k u 2 go strzelców pieszych. — W p u ł k u 7 m y m l i n i o w y m : P o d p o r u c z n i k Jerzy S p a r r n a n , na Poi' li
czni ka. — W p u ł k u 2gim strzelców pi e
szych : K a p i t a n S t a n i s ł a w M ia c z y ń s k i , na M a i o r a , z p r z ez n a cz e n i e m do p u ł k u 5go l i n i o we g o . — W p u ł k u ł t y m st rzelców pie
szych : K a p i t a n K a r o l Ż y w u lt, na Mai or a, z p r z ez na cz en ie m do p u ł k u 2 go liniowego;
P o r u c z n i c y ; Jan S w ed erski i W i n c e n t y W ie r z h ię ta , na K a p i t a n ó w , p i er ws z y -z z o
st a wi e n i em go p r z y o bowi ą z ka c h k w a t e r
mi s t r z a ; P o d p o r u c z n i c y : J ó z e f T w a ro w sk i i J a n P ia s k o w s k i, na P o r u c z n i k ó w , drugi z p rz ez na cz en i e m do p u ł k u st rzelców pie - szveh Jego C e s a r sk o - K r ó l e w s k i e y Mości n r o 1 .
w JeŁdzie.
Pi sa r z s z ta bu i a z d y J an B ettko , na P o d po r uc zn i k a a d j u t a nt * sztabu g ł ó w n e g o , z n a z n a cz en i e m mu st arszeńst wa w p u ł k u ł t ym u ł a n ó w . — W p u ł k u s t rzel ców k o n n y c h J e go Cesarzowi c/ . owski dy Mości W i e l k i e g o X i ę ci a A l k x a n d a n a s t ę p c y t r o n u , n r o 1, P o
r u c z n i k A l e x a n d e r Ł o ie w s k i, na K a pi t a na , z p r ze zn a cz en i e m do p u ł k u 4go strzelców k o n n y c h . — W p ó ł kii 3cim s t r z e l c ów k o n n y ch : P o r u c z n i k J ó z e f W ó y n a r o w i h i , na k a p i t a n a , z zost awi eni em go przy o b o w i ą z kach k a s s ye ra . — W p u ł k u 2gi m s t rzel ców k o n n y c h : P o r u c z n i k J ó z e f O w s ia n y , na K a p i t a n a , z z o s t a w i e n i e m go p r z y o b o wi ązkach k w a t e r m i s t r z a ; P o d p o r u c z n i k J o achi m B u łh a r y n , na P o r u c z n i k a , z p r z e z n a c z en i e m do p u ł k u st rzelców k o n n y c h J e go C e s a r /. owi c z o ws ki jy Mości W i e l k i e go Xi ęc ia A l e x a n d r a następcy t r o n u , tiro 1.
Pr ze n i es i e n i zostaią.
w Piecho".i e.
Z p u ł k u 2 g o l i n i o w e g o , Ka p i t a n J a n F a l
k o w s k i, do p u ł k u p i e c h o t y l i ni owey J e g o Ce s a r zo wi cz o ws k i ey Mości W i e l ki e go Xi ę - cia Mi c h a ł a n r o 1. — Z p u ł k u 2go st rzel - ców pieszych , P o r u c z n i k K a r o l <JJiedzicki i 7. p u ł k u 4go strzelców pieszych , P o r u cznik X a w e r y S tę p k o w s k i, oba do p u ł k u 4go l i n i o we g o .
N a c z e l n y W ó d /.
^ P o d p i s a n o ^ K O N S T A N 1 \ y y . x . n . Z g o d n o z o r y g i n a ł e m :
p. t. ob. Podszef.i S z t a b u G ł ó w n e g o , 1 1 n łk o w1 n i U Siem iątkow ski.
K o n tm issy a R zą d o w a W y z n a ń U elięlynych i Oświecenia P ublicznego,
Ch c ą c do opisaniu o b c ho du ż a ł o b n e g o po w i e ko p o mn t ' y pami ęci Na y i a ś n i e y sz ym Ce s a r z u A L E X A M > l » Z E I , K r ó l u pol ski m o d b y t e g o uroczyści e w Wa r sz a wi e w dniu 7 Kwi et n i a b. r., uz ys ka ć iak nayTepsze r y sunki , k l ó r e h y , iako p o m n i k sztuki kra- iowey, p r z y p o m i n a ł y iey zakwi t ui eui e pod p a no w a ni e m ni^odz-iłow anego Monarchy.- K o m j n i s s y a r z ąd ow a wy z na ń i oświecenia p u bl i c zn e go , podai e a r t y s t o m w k r ó l e stwie pol ski em z am i e s z k a ł ym , nustępuiące p r z e d m i o t y do s p ó ł u b i e ga ui o się i n ag r o- dy:1. W i d o k w e wn ę t r z n y kości oł a k a t e d r a l
nego od wi e l ki c h drzwi , w chwili m o d l i t wy 7a duszę JNayiaśnieyszego A L E X A N D R A w dni u 7 Kwi et n i a r. 1826.— R y s u ne k ¡ I l u m i n o w a ny , wielkości cali pol ski ch 1 0 na 1 1
2. W i d o k w e w n ę t r z n y t eg oż k o ś c i o ł a od wi el ki ego o ł t a r z a w chwili s k ł a d a n i a na nim i ns y g ni ó w . — R y s u ne k] i l l u m i n o w a n y ( wielkości cali polskich 10 na 14.
3. W i d o k w e w n ę t r z n y k o ś c i o ł a e wa ngi *- li cki ego w czasie o b r z ę d u ż a ł o b n e g o w d n i u 23 K w i e tn i a . — R y s u n e k ¡ I l u mi n o w a ny wielkości cali 10 n a 14.
4. W i d o k o b r z ę d u ż a ł o b n e g o u sta roza- k o n n y c h w d n i u 17 K w i e t n i a . — R y s u n e k i l l u m i n o w a n y , wielkości cali 9 na 12.
5. W i d o k K r a k o w s k i e g o P r ze dmi e śc i n z p r z e d k o l u m n y Z y g m u n t a w chwili gdy or s z a k ż a ł o b n y wy rusza z z amk u . — R y s u n e k ¡ I l u m i n o w a n y , wielkości cali 9 na 12.
6 . W i d o k saskiego p l a c u , w chwili gdy m a r y k r ól es k i e z n a j d o w a ł y się na ś r od k u t e g o ż pl acu. — R y s u n e k ¡ I l u mi n o wa ny wi e l kości cali 9 na 11.
S t a n o w i s k o do zdjęcia w i d o k u , niemnie' y użyci e w z d ł u ż lub wszerz p r zes t r zeni nu r y s u n e k wskazane'y, zostaie do w y b o r u ar- t yst y.
R y s u n e k p o wi n i en mieć o b r y s y pewne i czysto, aby m ó g ł s ł u ż y ć do r y t o w a n i a na miedzi l ub k a mi e n i u .
Prze c i ę c i e i p l a u t a k o ś ci o ł a k a t e d r a l n e g o ’ ok a za ne będą a r t y s t o m , na ich żądani e i do ich u ż y t k u , w k a n c e l a r y i i e n e r al ne g o I n t e n d e n t a biubiwli k o r o n n y c h
R y s u n k i w i nn y b y d ź z ło ż o n e w m a l a r ni k r ó l e w s k i e g o war s zaws ki ego u n i w e r s y t e t u , u proiessora B ro d o w sk ie g o , v naydale' y do dnia 7 Li p c a b. r. g d y ż dni a 8go Lipon, w y z na c z y ć się m a i ą c a v de put a c yn , p r z y stąpi do p r z y s ą d z e n i ' sześciu n a g r ó d n a s t ępuj ących :
\) . Za n a y l e p s z y r y s u n e k , v,łolyc!i p o l skich dziewięćset.
2). Za n a y l e p s z y r ys u n e k k aż d e g o » p i ę ciu reszty w i d o k ó w , w mi.trę d o s k o n a ł o ści uzi ; aney pr zez D e p u t a e y ą , n a g r o d y od z ł o t y c h polskich czlerecliset do siedmiuset.
W W ar s za wi e d. 10 Maia 1826 r.
M i n 1st er P r e z y d u i ąc y:
^ P o d p i s a no ) S t an i s ła w G rabow ski.
Z a s t ę p c a Sekr : J lne go, R e f e r e n d a r z S t a nu uad/.w y czay ny: <S. D tszert-
i\\ \ K S Z A \V. '
__ j ) 26 z. m. ś. iiy J W • A n ie la z Ł o s- kich I l i a : iu a s n o w s k a S ta ro śc in a S o ch : c no tl i we z a k o ń c z y ł a ż y c i e , w p o d e s z ł y m
— 258 —
wi e ku l at 83. T r o s k l i w a m a t k a , c z u ł a ¿ona, d o b r a p r z y i a c i o ł k n , p r z y b ł o g o s ł a w i e ń s t w i e boskie'm d o c z e k a ł a w n u k ó w i p r a w n u k ó w . M n ós t w o l u d u o b e c ne go nu pog r ze b i e, ii ¡i y - istotnie'y d o w i o d ł o , ile byl'a w i e l b i o n ą . — W D rze w ic y d. 6 Ma i a 1826 r. J. M .
— W c z o r a y w sali k o n s e r w a t o r i u m m u z y c z n e g o , r o z p o c z ę ł a się l i c y t a c j a p i ę k n y cb obr azów i innycli p r z e d m i o t ó w , b ę d ą cy c h -własnością W. B o g u tla w sk ie go b.
D y r e k t o r a teat ru.
— D n i a 8 b. ni. na c m ę t a r z u p o wą z k o w s k i m p o c h o wa n o z w ł o k i ś. p. VVJX. Ł a szczew -
»kiego , Kus t os z a m e t r o p o l i t a l n e g o , k t ó r y u k o ń c z y w s z y l at 59 b o g o b o y n e g o i p r z y k ł a d n e g o życia, d. fi I>. m. t en ś w i a t o p u ścił. P o c h o w a n i u z w ł o k t o wa r zy s z y l i P r a ł a c i i Ka n o n i c y w a r s z a w . , a e x p o r t o w a l P r a ł a t S c h o l a s t y k m e t r o p o l i t a l n y X . S z a n iaw ski.
— O d e b r a l i ś m y wi a do m o ś ć z listów i d z i e n n i k ó w p a r y z k i c h iż nasza t a n c e r k a J P a n n a A n t o n i n a P alczew ska , od 8 mi esi ę
cy d o s k o n a l ą c a się w P a r y ż u , w ys t ą pi ł a d. 19 z. m. n.-i p i er ws z ey sceni e p a ry z k i e y , to iest na t e a t r z e a k a d e m i i muz yc z ne ' ) . T a ń c z y ł a w bal eci e D a n so m a n ia u l u b i o n e go w W a r s z a w i e ni i zu r k a , i rzęsistemi o- k r y t ą zos t ał a o k l a s k a mi . N a z a i u t r z p r a wie ws z ys t ki e dzi enni ki p a r y z k i e d o n i o s ł y o te'y nowości , zgadzai ąc się p ows z e c hni e iż p o l s k ą t a n c e r k ę z n a m i o n u i ą p i ę kn y u k ł a d , m o c i g i ęt k o ś ć (grace., souplesse et fo r c e ) . Ok l a s ki ¡akiemi z a sz cz yc o n ą z o s t a ł a , t em b a r d z i e y są dla n i e y c h l u b n e m i , że w y s t ą p i ł a z ar a z po3 nay pi e r ws z y c h t a n c e r k a c h f r a n c u z k i ch . N i e k t ó r z y z k r y t y k ó w ż a ł u - ią , &a t en o b c y t a n i e c b y ł k r ó t k i , a i nni zos t awi aj ą d a ls zy sąd o ie'y t a l e n c i e , do p o w t ó r n e g o u k a za ni a się w t a ń c u serio.
D o n o s z ą o r a z że p r z y i e m n a m u z y k a t eg o m a z u r k a ( na s z e go P. Józefa D a m s e g o ) n i e d o k ł a d n i e b y ł a w y k o n a n ą pr ze z o r k i e strę , co p r / y p i s a ć n a l e ż y ci ekawości a r tyst ów , p a t r z ą c y ch z w i ę k s zą u w a g ą na t a ń c zą cą P o l k ę niż na n u t y . P. C o u- lon n a u c z y c i e l p a n n y A n t o n i n y , iest n i e z mi e r n i e z a d o w o l n i o n y z swe'y u c z e n n i c y , i p o c zy t u i e ie'y s ł a w ę za s wó y t r i umf. (K u rie r.)
— Z B i a ł y .— W d. 2-1 Kwi et : r. b. o d b y ł się w te'in mieście s ey mi k szl achecki pt u b ia lsk ie g o , na k t ó r y m o b r a n i zostali R a d c ami woiew: W W. J a k ó b P o p ła w s k i d zi e dzic d ó b r G r a b a n o w o , i F r a n c i s z e k L u b i c z Z a le sk i, dziedzic F a ł a t y c z Ł ą c k ic h . —
— Z P u łtu s k a . — D. 1 b. m. p o d laską J W . X . T o m a s z a Chm ielewskiego P r ob os z c za kate- d r y p ł o c k i e y , Sędzi ego p ok oi u obwo: pul t : o b r a n y z o s t a ł P o s ł e m J W . P a w e ł G rąbcze- w s k i , Sę dz i a p o k o i u obwo: p ł o c k i e g o , k a w a l e r o r d e r u ś S t a n i s ł a w a , wi ększości ą kr esek 172; R a d c a m i zaś woiew: W. W o y - ciucli C hoborzew ski, i W. Aloizy lio zło w sk i.
Assessorami byl i W. J a n Z bierzchow ski i W.
Al oi zy K o zło w sk i, — S e k r e t a r z e m W. H i e r o n i m B la n ek.
— z H aclzynia.— N a d. 20 K w i e t 1826 r. od- b y ł s ię w t e m mieście se y mi k p o wi at u r a d zy ń- ski egu, pod laską J W . A n t o n i e go Z im n o c h , dziedzica Cliui leiuwo, M a r s z a ł k a s e y m i k u , k t ó r y z a w e z w a ł J\V\ V. Augus t a S te ttn e r i Jó/.«-l’a R a d o tn y tk ie g o , R a d c ó w woi ewódz- k . o h , >1« A s s e s s o i ' o w , a W. A d a m . i G u m owskiego, Uziudzica Pr ze to c z na , na S e k r e t a r z a . — Wi ęks zoś ci ą g ł o s ó w o b r an i z o s t al i : J W . Józef l l r M ń a M a ła c h o w sk i nu P o s ł a , a J W W . F e r d y n a n d C zerski Sędzia p okoi u, i Józef R a d o m s k i b. Radca w o i«-
w ó d z k i , na c z ł o n k ó w R a d y woi e wódz t wa p odl as ki ego.
P R /.Y IE C H A L l Q dnia 8, y i i o Maia.) Mał achowski Kazi mi erz b. J e n e r a ł z Wi er zbi cy — J a b ł o n o ws k i Franci szek Hr a b i a ze S w i n i a r — J agt ni n Ronifacy Pu ł k o wn i k z Maćków — Butl er Ant oni Hr abi n z A r t y p ó r — Or s et t i Władysł aw o b y . z Modl i na — Szembek J ózef Hr a bi a z K r a kowa — Brzost owski Adam , Br zost ows ki Xa- wer y H r a b i o wi e z Rossyi — Kr ól i ki ewi cz Adam Kan o n i k z S z y ma n o wa — Surl ioi zew»ki Ta d e usz J e n e r a ł z Poz na ni a .
f f Y J E C H A L I (dnia 8, 9 i 10 Maia. ) Jaszewski J ó z e f Kapi t an do Wa r k i — M i k o r - ski J a n H r a b i a d o S ł u b i c — Zawar zyński J w a n Fel t j egi er do Pe t e r s b u r g a — Pot ka ńs ki Jacek Hr a b i a do Blizina — Siatki b. Pul ko wni k do Sieci echowa — K a m e r k i Ne pomuc e n S e k r e t a r z T r y b u n a ł u na W o ł y ń — T o k a r s k i A n d r z ć y do Siedlec — T ę g o b o r s k i l udwi k Re
f e r e nda r z St a nu d o Wi e dni a — Gr a b o ws k i ob y . do Koni na.
X 1‘r l m b u r g a 10 ( 2 2 ) K w ietn ia.
— Na y i a ś n i e y s z y Cesar z i Ce s a r zo wa A L E - X A N D R A p o w r ó ci w s z y dni a 10 K wi e t n i a z C arskiego S i o ł a , z n a j d o w a l i się w wie
c z ó r w wilią K w i e t n e y Ni edzieli na n a b o żeńst wi e w k a p l i c y z im o w e g o p a ł a c u , w
które'y z e b r a ł y się dwói* i i n n e z n a k o m i te os oby.
— J. O. M. W i e l k a X i ę ż n a H E L E N A p r z y b y ł a do M o s k w y w p o ż ą d a n y m stanie z d r o wia.
— U k a z e m w y d a n y m dnia 28 Ma r c a b. r.
N a y i a ś n i e y s z y P A N p o s t a n o w i ł , a b y 25cio letni czas s ł u ż b y , p o u p ł y n i e n i u k t ó r e g o m o ż na o t r z y m a ć w o y s k o w y o r d e r ś. J e r z e g o , b y ł z a m i e n i o n y na czas 24r o letni dla J e n e r a ł ó w i o f f i cer ów k o r p u s u gwa r - d y i , k t ó r y m J. C. Mość r a c z y ł o ś wi a d
c zyć r o z k a z e m d z i e n n y m z dni 15 i 25 G r u d n i a i z dnia 1 S t y c z n i a r. b. swoię wdzi ęczność i n a yw yż s z e swoie zadowol - ni e ni e za o k a za ną d o k ł a d n o ś ć i g o rl i wo ś ć w d o p e ł n i e n i u swoi ch o b o w i ą z k ó w w z da r z e n i a c h dni a 14 G r u d n i a .
— U k az em w y d a n y m dnia 23 Ma rc a b. r.
S e n a t r z ą d z ą cy o g ł o s i ł p o s t a no wi e n i e k o m i t e t u M i n i s t r ó w , w y d a n e na p r z e d s t a w i e nie Mi ni s t ra s k a r b u i p o t w i e r d z o n e przez N a y i a ś ni ey s z e g o Cesar za Jmci , w moc k t ó r e g o r o s s y y s c y k u p c y wsz ys t ki c h g i e ł d b ę d ą mo g l i w y p r o w a d z a ć wszystkie ros- s yys ki e t o w a r y i p ł o d y do Resarabii przez k o m o r y i r o g a t k i nad D n i e s t r e m , i nawza- iem w p r o w a d z a ć do l l o s s y i t o w a r y i p ł o dy Res ar abi i , w yi ą w s zy wina i wódki . Co do p r z e w o z u z a gr a ni c zn y c h t o w a r ó w z Res a r a bi i do R o s s y i , l ub z R b s s y i do Be- sarabii za c h o wa n e b y d ź ma i ą islnące d o tąd r oz p o r z ąd z e ni a .
— R a c h u n k i s k a r b o w e nasze w całe'y ob- s zerności p r z e ł o ż o n e z o s t a n ą Ra dz i e P a ń s twa. Ni e będzi e r zeczą z b y t e c z n ą u d z i e lić r y s o g ó l n y oszczędności od r. 1822 u- c zyni onych. R u d ż e t z r o k u rubli 1823 przeciw 1822 z m n i e j s z o n y o 8,700,000
1824 — — — 32, 800,000
1825 — — _ 59, 300,000
1826 — — _ 67,500,000
W ogól e w 4 latach 168,300,000 T a k wielkie oszczędzenia dowodzą, z ia- k ą t r os kl i woś ci ą i u n a s , r ó w n i e iak w i n n y c h krai ach , s t a r a n o się o zmni eysze- nie wyd a t k ó w , — iestto zaś w n a t u r z e r z e c z y , że za z m n i ey s z en i e m się w y d a t k ó w , z m n i e j s z a ć się mu s z ą i ci ę ż a r y publ i czne.
W t y m pr zedzi al e c z a s u , żadne'y nowe'y nie zaci ągni ęt o pożyczki .
— R z e c z y w i s t y R a d z c a S t a n u B a łu ch ia n - sk i m i a n o w a n y . z o s t a ł k a w a l e r e m wiel
kiego k . z y ż a o r d e r u Ś. W ł o d z i m i e r z a d r u - gi ey klassy.
— Kol egi al ni R a d c y X i ą ż e S z y t i n s k i - S zic h m a to w , d j r e k t o r k a n c e l l a r y i mi n i s te r stwa oświ eceni a p u b l i c zn e go i obcy« h wy- znań r e l i g i j n y c h , i P. I io z e llo , b ę dą c y w bi ur ze S e n a t u , wyni e s i e ni zostali na g o d ność R a d c ó w St a n u .
— P. ita k e r m i a n o w a n y z o s t a ł rossyy- skim K o n s u l e m w S a n t o s , w p r o w i n c j i Si. P a u l w Brazylii.
— P- D e g u ro w , R e k t o r i p r of es s o r c es ni - ski ego p e t e r s b u r s k i e g o u n i w e r s y t e t u , o- t r z y m a ł b r y l a n t o w e o z do b y o r d er u ś. A n n y drugie'y klassy.
— P. W a s ile w ic z , z czwarte' y k l a s s y , n a c z e l n i k se k c y i w d e p a r t a m e n c i e i n s p e k c j i g ł ó w n e g o szt abu J. C. M o ś c i , ot r zy - m a ł na p o d a n ą pr ośbę u wo l n i e n i e od p e ł nienia s wych o b o w i ą z k ó w , a P . Z u b a to w , z ós me'y k l a s s y , m i a n o w a n y z o s t a ł n a cz el n i k i e m czwarte'y sekcyi w t y m ż e d e p a r t amenci e.
— U r zę dn i c y p o n i ż e y w y m i e n i a n i , k t ó r zy w swoicli st opni a c h zostawali w s ł u żbie pr zez liczbę lat p r a w e m o z n a c z o n ą , o t r z ym a l i wyższe s t o p n i e , i a k o t o : K o l e gi alni R u d e j - C h a n e n k o , dawnie' y Ma r s z a , ł e k s zl ac h t y w powiecie s u r a ż s k i m , w w i e lk o r zą d z twi e cz e r ni e ch o wskie’m ; — ' A s - s ie r , zo«taiący w mi ni st er st wi e s k a r b u , — S a m a r s k i Bychowiec, D y r e k t o r s z k ó ł w czer- niechowskie' y g u b e r n i i , — M a lin o w s k i, D y r e k t o r b e r d y c z o w s k i e y k o m o r y c e ł , — V\ru~
p e n ik o w , a d j u n k t D y r e k t o r a poczt w Mn.
łe'y R o s s y i , — S k u r id y n , s p r a wu i ą c y i nt é
ressa K o m m i s s y i c e ł i h a n d l u , i P a n G ry - bow ski z s z ó s t s y k l a s s y , b y ł y W i c e g u b e r . n a t o r S y m b i r s k a , m i a n o w a n i zostali R a d cami S t a n u ; R a d c y zaś k o l e g i a l n i : Z im - m e r m a n , k a s s y e r z g r o m a d z e n i a s z l a c h e t n y c h p a n i e n , — K e ip e n g , nac z e l ni k bi ura r a c h u n k o w o ś c i k o mi t e tu ż y w n o ś c i , — £ a - m a n s k i, dr ugi D y r e k t o r drugie'y sekcyi as- s y g n a c y y n e g o b a n k u , — D r u iy n in , e k o n o m i k a s s y er d e p a r t a m e n t u poczt, — K a n ie w sk i, n a cz e ln i k bi u r a d e p a r t a m e n t u a r t yl l e r y i , i !*• O ł o n k i n , z szóste‘y k l a s s y , c zł o n e k K o mm i s s y i żywności w wielkie'm xięstwie l i n l a n d z k i e m , wyni e s i e ni zostali do piątey klassy.
— H r a b i a W 'o ro n c o w , J e n e r a ł G u b e r n a t o r p r o w i n c y y N o w e y Rossyi' i Resarabii p r z y b y ł do tey sto licy. ( D z . P d .)
f. l i t r U nu 3
— W n o c y z 29 n a 30 Kwi e t n i a u m a r ł t u na s uc hot y cesar sko - r os s yys ki P u ł k o wni k i A d j u t a n t s k r z y d ł o w y A l e x a n d e r F i l ipowicz E ssen. Dziś r a n o o godzi ni e 7 p o g r z e b a n y z o s t a ł z h o n o r a m i woy- s kowe mi . — P a r a d ę p o g r z e b o w ą t w o r z y ł s z w a d r o n p u ł k u k i r y s s y e r ó w gwa r - dyi. W o r sz a k u ż a ł o b n y m postępow a ł ce- s ar sko - r os s yys ki n a d z w y c z a y n y P o s e ł i p e ł n o m o c n y Mi n i s te r H r . s ś lo p e u s , w t o
w ar zy s twi e J e n e r a ł a F e l d m a r s z a ł k a I i r . G neisénau i J e n e r a ł a - P o r u c z n i k a R a u ch . P r ó c z t ego obecni byli J e n e r a ł o w i e i of- ficerowie tuteysze'yi o s a d y , tudzi eż powóz J. K. M . , ki lk u z X i ą ż ą t r o d z i n y kr ó l e - sk i e y i wiele osób z n a ko mi ts z y c h.
— K r ó l e s k o - f r a n c u z k i M a r s z a ł e k i n a d z w y c z a y n y P o s e ł p r zy d w o r z e cesarsko- r o s s y y s k i m , Xiijze R a g u z y , i t o w a rz ys z ąc y m u J e n e r a ł - M a j o r , Wi c eh r ab i a T a lo n , 11-
dali się do P e t e r s b u r g a , a c e s a r sk o - ros- syyski K o n s u l i e n e r a l n y w G e n u i , Radca S t a n u H e id tc k e n , (lo D r ez n a .
— X i ą ł e A n d r z e y C a lic )n I , kr ól esko- lliszpans ki M i n i s l t r S t a n u i nad/. v\ y c z a y . nv P o s e ł p r z y dw o r ze r o s s y y s k i m Xi ą z « S a n C arlos , udali s i ę ' do P e t e r s b u r g a .
— W S z c z e c i n i e , W r o c ł a w i u , E r l u r c i e i E l h er f el d z i e , na w z ó r o t w a r t e y t u sub- s k r y p c y i dla b i e d n y c h G r e k ó w , p o d o b n i e ż s n b s k r y p c y a o t w a r t ą -/.ostała.
2 h'funlrj'urlM 1 Maili.
— Jak s ł y c h a ć , Cesar/. J m ć a us tr ya ck i za r a d ą l e k a r z y , u ży wa ć będzie t ego lata wód n a d r e ń s k i c h , i iuż ku k ońc owi Mai a z n a y d o w a ć się ma w Bi beri ch. W p o d r ó ży odwi edzi na k i l k a dni T e g e r n s e e i Mu*
n i c h , z ką d C e s a r z o wa J m ć p o źn i e y n i e co uda się do Wi e sb a de n.
— Z G e n e w y d o n o s z ą , że ¡Momiery7.no- wu p op eł n i l i m o r d e r s t w o , i że j e d e n z j p o ś r ó d iiicli 23 l a t mai ący , d o b r o w o l n i e się u k r z y ż o w a ć kazał .
S y n d a w n e go K r ó l a szwedzki ego, X i ą ż e Gus t aw, w t o w a rz ys t wi e P P ortier, p r z y b y ł dni a 16 K w i e t n i a do L a u z a n n y poy^r.icaiąc
•i Medy o l a n n ; — 17 o d j e c h a ł do K . r l s r u h e .
r /.«Mi/yr/N 2K k w ie t n i) 1,
— Dl a Xi ę ci a D evonshire r o b i ą serwis s r e b r n y 15,000 f. st. koszt uj ący. — O k r ę t w o i e n ny G l o c es t e r o 74 dzi a ł a c h, zamiast f re ga ty B l o n d e , stoi t e r a z w p o g o t o w i u do p r ze wi ezi eni a Xi ęc ia i iego o r s z ak u z 50 osób z ł o ż o n e g o , tia morze B a ł t y c k i e , i m ó g ł b y iuż za 8 dni z P o r t s m o u t h w y p ł y n ąć .
— W liście 7. M e h i k u pod d ni e m 1 L u tego u m i e s z c z o n o : P r z e d ł o ż o n y k o n g r e s o wi s ta n naszego s k a r b u pr zez Mi ni s t ra s k a r b u , w y s t a wu i ą cy b a r d z o iasno wszystkie s z cz eg ół y do c h o d ó w i w y d a t k ó w rzeczy- p os pol i t e' y, p o ws z e c h n i e iest c h w a l o n y , i n a y p o my ś l n i e ys z y w p ł y w wywi e r a na o- piriią publ i c z ną . Rz ec zy w i s t e d ochody ze
szł ego r o k u p rz e wy ż s zaj ą s u m m ę e t a te m o z na cz on ą o 1 mil i on dol ar ów. D o c ho dy r o k u bieżącego oznaczone są na 17,658,912 d o l a r ów , a w y d a t ki 16,666,-163 d ol a r ów , w k t ó r e y t o s u mm i e obj ęt a są t a k i e pro- cent a o<1 s u m m z a g r a n i c ą p<>życzouych.
— N a y n o w s z e raport,a ¡akie G u b e r n a t o r J e n e r a l n y Be nga l u z ł o ż y ł kompa ni i wscho- dni o-i ndy yskiey, mai ą , »awierać p r ó c z p o t wi er dzeni a d a w n i e j s z y c h doni esi eń o k l ę sce armii btrmańskit?y w G r u d n i u , no wą t a k że wi adomość o z d o b y c i u w a l n e g o m i a sta i t wi e r dz y 13 hurl pore w p ó ł n o c n o - z a chodniej- st r o n i e Indyi.
— P o s ł o w i e austrync'<i i f r i n e n z k i m a ią co d z i en n e p r a wi e n a r a d y z P. C a n n i n g ; często t a k ż e Mi n i s t r owi e gabi ne t owi zgro- madz a i ą się m ko» f e r e n c y e.
*— C i e k a w y r a p o r t z b o ż ow y P. J acob w y s z e d ł z d r u k u koszt em J zhy N i ż s z e j --
, —- S u n ogł as z a iż o d e b r a n e listy z L i z b o n y , donoszą, że P. S tu a r t o cz e k i wa n y iest w niey codzi enni e z Brazylii.
— P o r o z p r a w a c h p ow a ż n y c h , t yc z ą c ych się t er aź n i e y s zy c h i nt eressów , angielskie dzienniki, ogłas/.aią z powag#) ż<‘ mai ą n a dzielę iż An g i e l ki nosić b ę d ą t ego r.>ku m n i e j s z e kapel usze niżeli F r a u c u / , k i ; że P. I ia y n e p r z e c h a d z a ł się w l a z u r o wy m s u r d u c i e ; że w Ni ed z i e l ę z n a j d o w a ł o się wiele o s ó b W p a r k u , i że ich więcej- ie- szcze będzie w p r z y s z ł ą N i e d z i e l ę /
— Z r p / p r a w kt ó r e się w Izbie Niż«zev
dni a 18 K w i e tn ia we względzie p r a w z b o ż owy c h o d b y ł y , u m i e s z c za my ieszcze im- sl ępui ące n a yw a ż ui e ys z e s z c z e g ó ł y . P a n n h iu n o r t w d ł u g i e y mowi e w n o s i ł p r oi e k ł , a b y się Izba Za mi e n i ł a w t a y n y w y d z i a ł , w c e l u n a r a d z e n i a się nad i st uącemi pra.ua- mi zbożowenii. R z e k ł o n , że p r a g n i e u- su u ą ć p r a w a , kt ór e w p r o w a d z e n i u zboża z a g r a n i c z n e g o p r z e s z k o d z a i ą , lecz wie o t e m b a r d z o d o b r z e , że n i e d o g o d n o ś ć a n a wet n ie b e z p i e cz e ń s t wo dla k r a i u w y p ł y n ą ć może z wielkie'y z m i a n y p o l i t y k i w e w n ę t r z n e j k r a i u , i ak k ol wi e k ta z m i a n a k o r z y s t n ą z czasem b y d ź b y m o g ł a , i dla t e g o też z o ba w ą ni e i a k ą wsz c z yna m o w ę o t ym pr zedmi oci e. N a y p r z ó d chce m ó w i ć o w o l n y m h a n d l u , i z ap y t a ć się I z b y , i a k i m s p o s o b e m , ieżeli m ą d r z e i s p r awi e d l i wi e dzi a
ł a ć zechce, zasad wo l n e g o h a n d l u s a m e m u t y l k o z b o ż o w e m u h a n d l o w i o d m a w i a ć ze
c h c e ? — Z a b r o n i ich I z b a ? wt e dy stanie się p o ś mi ewi s k i e m c a ł ego ś w i a t a , i nie n a y - l e ps / y da p r z y k ł a d i n n y m n a r o d o m do n a ś l ad o wa n i a . (S łu c h a y c ie \) O g ł o s z o n e w 1815 r. p r aw a zbożowe, z gu b n i e y s z e się s t a ł y dla P o l s k i , N i e m i e c , F l a n d r y i i A m e r y k i , niż wszyst ki e sys t e ma t a pr zeci w ha n d l o wi przez B o n a p a r t e g o wp ro w a dz an e . R a p o r t P a n a Jacob kt ó r y w r o k u z e s z ł y m od r z ą d u na ląd s t a ł y w y s ł a n y z o s t a ł , u s pr aw i e d l i w i a iego t w i e r d z e n i e , że A n g l i a , k t ó r a udai e iakoby pr / . yi ęł a l i b e r a l n e z a sa dy h a n d l u , i w z y w a i nne n a r o d y do n a ś l a do wa ni a s wyc h zasad w o l n e g o h a n d l u , o g ł o s i ł a p r a w o , wi ększą k l ę s k ą t y c hż e n a r o d ó w bę dą ce , niż wsz ys t ki e p os t a n o wi en i a m e d y o l a ń i k i e . P a n Jacoh z wi e d z i ł G d a ń s k , W a r s z a w ę , K r a k ó w , A u s t r y ą , B a w a r y ą , i pr z e z P a r y ż w r ó c ił do Anglii. Wszędzi e z n a l a z ł nędzę mi ędz y wł a ś ci ci el ami g r un t ó w i h a n d l u j ą c y mi z b o i e m . W Pol s c e zaczęto z a n i e d b y w a ć u p r a w y pszeni cy, a zaięto się h o d o w a n i e m owie^. D o b r a k o r o n n e t a mt e ys z e, m a ł o n a d e r p od a t k u p ł a c ą c e , zna c z ni e s p a d ł y w eonie. B o ga t y szlachcic polski, d o tąd za 7,000 a kr ó w g r u n t u 850 f. st: (31,000 z lp. J d z ie rż awy b i o r ą cy , m u s i a ł ie t er az y.a 150 f. st. (zł. 6 000) zadzi er żawi ć. N a d t o zostawia to J z b i e do n a m y s ł u , że w i a t a c h 1804 i 1815 n i e z n a n y b y ł t e r a ź n i e j s z y s y stem r e s t r y k c y y n j ; p o r t y b y ł y dla zboża o t w a r t e , a k r a y pr zeci eż wt e d y k w i t n ą ł , i d o s ze d ł ’ z n a k o m i t e g o s t o p n i a p o m y ś l n o ści. Chce on p r z e po w i a d a ć , że s k o r o h j ni e r oz wa ż ni e u t r z y m a n o p r a wa z b o ż o w e , te ni e z a wo d n i e s m u t n y s k u t e k p r z y w i o dą dla kr ai u. D w a n a ś c i e miliomów kwa r - terÓw s p oż yw a i ą się w k r a i u , a ieden milion k w ar te r ów p o t r z e b n y iest na zasiew.
T a k więc k r a y w c a ł y m zapasie l edwi e 4 mi l i ony k w . u \ ma ią cy , a Żadnego han- dlu z ag r a n i c zn y m z b o ż e m , ł a t w o b a r d z o znal eźć się może w p r z y p a d k u spożycia t ych zapasów. G d y b y się z d a r z y ł y o k o liczności , którebyr w s t r z y m a ł y s p e k u l a n tów od h a n d l u , w t a k i m r a z i e ni ezawodni e nust ąpi ćby m u s i a ł o w y c z e r pa n i e zapasów.
T a k o w a okol i c z n o ś ć z d a r z y ł a się nawet.
Ze zniżaiąi ye.li się cen od r. 1817 do 1822 iawnie się p o k a z u i e , że h a nd e l zbożow y r zeczywiście s t r a t o m u l e g a . I nn e n a ro d y e u r o p e j s k i e p o l i t y k ą n a s z ą , dla wł a s ne go u t r z y m a n i * się, z mu s zo n e zost ał y do p r z y jęcia p o d o b n y c h ! « z.isid , a Izba może by di?, p e w n ą , iż p r z y y d z i e czas w k t ó r y m b ę dzie z mu s z on ą ż a ł o wa ć ciosu k t ó r y h a n dlowi z ad a no pr ze z p r aw o z b o ż o we z l o k u 1 8 1 5 . — N a s t ę p n i e mówc a d o w i o d ł że w ciągu 20 lut od 1800 do 18 2 0 , w czasie
<rd\ śr e d n i e r e n y |')S/,eHit'V b y ł y 1 1 0 . 115,
1 0 3 , 94 i 83 szyi. za k w a t e r , g d y tak wysoki e c e n y pr awi e k a ż dy k r a y e u r o p e j ski z n a g l a ł y do w y s y ł a n i a pszenicy do Angl i i , przeci eż bi or ąc ś r e d n i ą liczbę nie wi ęc e y n a d 598,906 k w »t erów r o c z n i e do Angl i i w p r o w a d z a n o , a p rz et o m e ma ,żadne'y p r z y c z y n y ob a wi an i a s i ę , a by , za ot wa r ci e m p o r t ó w , A n g l i a r o*t a ł a o bc em z b o ż e m z a s y p a n ą , a te'm same'm a b y r o l n i c t wo angi el s ki e m i a ł o b y d ź z r uj ' - n o w a n e , tudzież a b y c u d z o z i e m c y p o t r a fili ciągle wy so k i e c e n y z b oż a u t r z y m a ć , p r z e z z d z i a ł a n y s zt uczni e b r a k zboża. T y l ko ubo g i e kr ai e w p r o w a d z a i ą z n a k o m i t ą ilość z b o ż a ; w y w ó z b o w i e m zb o ż a z b o g a tych k r a i ó w , iak np. ze st anów Z j e d n o c zo n y c h A m e r y k i , b a rd z o b y ł m a ł y i l e
d wi e n a w s p o mn i e n i e zBsłnguiąoy. R z u ć m y t y l k o o k i e m na n a s t ę pn y spis ilości w p r o w u d z o n e y ps z e ni cy ze wszyst ki ch k r a iów ś w i a t a , w p o m i e ni o n y c h 2 0 latach , w r ó ż n y c h ś r ed n i c h l i czbach u ł o ż o n y . — Z Rossy i 66,573 k w a rt e r ów , ze S z w e c j i 12,275 kw. z P r u s s i Po l s k i 204,667 kv..
z Ni e m i e c 87,092 kw., ze S t a n ów Z j e d n o c z o n y c h A m e r y k i p ó l n o c ne ”y 87,375, z K a n d y i 23,040 kw. , z H o l a u d y i 40,033 kw , z F l a n d r y i 29,530 kw. , z F r a n c y i 23,071 kw. , z Dani i i N o r we gi i 18,966 kw N i e waha się on b y n a y m n i e y pr zypuści ć, że s k o r o b y cena pszenicy w Anglii b y ł a 55 do 56 szyi. ni gdy by w ięce'y n a d 400,000 kw. nie w p r o w a d z o n o , a że r o c zn e spo- t r z e b o wa u i e do 15,000,000 kw. dochodzi w t a ki m więc r a t i e 400, 000 kw. ż ad n e y ob a wy bud z i ć nie p ow i n n y . Z p o d a ń P.
Jacoba w y k a z n i e s i ę , że. pszenica w p o d l e j s z y c h g a t u n k a c h , k t ó r ą t y l k o na p r z y p ad e k wi e l ki eg o n i e d o s t a t k u n a o k r ę t y ła- duią , z p or tó w m o r z a B a ł t y c k i e g o nie m o że b y d ź lanie'y nad 43 szyi. do Angl i i s pn - w a d z o n ą , a w l e ps z yc h g a t u n k a c h , iaką z w y k l e do A n g l i p o s y ł a i ą , pr zy w y l ą d o wa n i u zar az 48 szył. koszt ui e , i to przy- puściwszy , że zboże t o w cafe w o d ą m o r ską n i e us z ko d zo n e będzie ; czego się p r a
w i e ni gdy spodzi ewać nie można, g d y ż o- k r ęl y m o r z a B a ł t y c k i e g o do h a n d l u d r z e . wem b u d o w a n e , zaci ekai ą pr a wi e zawsze, a t e m s a me m psui ą zboże. W t y ch o b r a c h u n k a c h pr z yi ę t e są t y l k o z w y c z a j n e koszta j g d y b y iednak 6 dni l y l k o ciągle o z b o ż e d o p j t y w a n o się w t a m t y c h okoli- c a c ł i , w t e d y nie t y l k o koszta p r zewozu, ale n a w e t i c e n y zb o ż a p o d w y ż s z y ł y b y się o 40 od 100.
Z a k o ń c z y ł t e m , że d o p o k ą d w p a r ł a , menci e zasiadać b ę d z i e , n i g d y s t ar a ć się nie z a n i e d b a o r o z p o z n a n i e p r a w z b o ż o w y c h , póki r z ąd i n ne go s pos obu nie c h w y ci się.
Wn i os e k w s pa rł y z o s t a ł pr zez P .P h ilip s . kt ó r y s t a r a ł się d o w i e ś ć , iż t y l k o na mocy s y s t e m u p ro hi b i c y y n e g o , f a b r y k a n c i m >ie-
r y y b a w e ł n i a n y c h , rocznie 2,000,000 f st.
r o l n i k o w i o p ł a c a i ą ; że o b a wa ubi egani a się l ądu s t a ł e g o , s k o r o h y d o z wo l o ne z o st ał o w p r o w a d z e n i e z b o ż a , iest bez z a s a dną, gdyż w e d ł u g r a p o r t u P. Jacoh p ok a z u i e się w i d o c z n i e , że r o l n i c t w o a ng i e ls ki e o -10 pro. p r ze wy ż s z a r o l n i c t w o lądu s t a ł e g o , chociaż u nas p o ł o w a l y l k o l udnoś c i za
t r u d n i a się u p r a w ą g r u n t ó w , g d y t y m c z a s e m n a s t a ł y m lądzie 8 do 9 dzi esi ąt ych ■■■■ t rol n i k ó w. Be z z a s ndne m i e s t t a k / . e t w i e r d z e n i e m , i a k o b y t y l k o sa»** właściciele g r u n t ó w ponosi ć mieli podat ek na ubogich.
T e r a z w p r a w d z i e w o j s c y właści ci el e spr/.e- oiwiaią s*ę w o i n e mu w p r o w a d z e n i u zboża
| PC.? że o g r o m n a w i ę k s z o ś ć l u d n o ś c i ,
