*ł> W arszawie, dnia' § Grudnia 183ó«!
P T ' !)•
P A T R Y O T A. '
D y k ta to r w y d a ł d. 6 G r u d n ia n a s tę p u ją c ą o d e i w e : R O D A C Y !
N a d z w y c z a j n e w y p a d k i w s to lic y K r ó l e s t w a ś w i e ż o w y d a r z o n e , n a d z w y c z a j n y c h w y m a g a ł y ś r o d k ó w . N a g l ą c y m k r a j u p o t r z e b o m , m e m o g ła R a d a A d m i n i s t r a c i j u a ., p oni i m u p r z y b r a n i a n o w y c h czlonk.ów , z a r a d z ić . N ie z d o ł a ł k o n i e c z n o ś c i ą s p r o w a d z o n y m o c z e k i w a n i o m N a r o d u o d p o w i e d zieć, a n i ul m o r z o n y p ó ź n i e j ^ W y d z ia i W y k o n a w c z y w R a d z ie , a n i n a g r u z a c h j e g o p o w s t a ł y R z ą d T y Iń c z a s o w y . B ra k o w a ło j e d n o ś c i i z g o d y ; n i e b y ł o n ik o g o , tfoby W o d z e p a ń s t w a w s i l n e j t r z y m a j ą c d ł o n i , n a d a l ż y c i c i r u c h d o g o r y w a j ą c e m u j u ż R z ą d o w i ; n i k o g o , , od k i ó r e g o b y , j a k o p i e r wszego p o c z ą t k u , w y p ł y w a ć m o g ł y w s z > s t k i e , ■ t y l e r a n z a g o i ć , t y l u n i e s z c z ę ś c io m z a p o b i e d z , i ty l u d o b r a p o w s z e ę lf n e g o w y m a g a n i o m , g o d n ie o d p o w i e d z i e ć po. w i n n e p o s t a n o w i e n i a .
C i ą g ł e p r a c e i całe o b y w a te ls tw o ' c z ł o n k ó w R z ą d u p b e z s i l n e m s i ę ( 1 1 s t a w a ł o , t a k d z i e l q e m i b y ł y p r z e s z k o d y z r o z s p r z ę ż e n i a w ł a d z i z n ie d o s t a t k u je d n e g o p u n k t u z j e d n o c z e n i a , w s z y s t k i c h p o m y s łó w , w y n i k a j ą c e .
D o t y c h n i e d o g o d n o ś c i , p r z y ł ą c z y ł y s i ę je s z c z e w e w n ę t r z n e n i e s n a ski; u t w a r z a n o lii u by ; k a ż d y n o w e p r z e d s t a w i a j , n ie j u ż p r o ź b y , ale r o z kazy.; a. w ty m o d m ę c i e r ó ż n e m i n a m i ę t n o ś c i a m i p o w o d o w a n y c h .u s iło w a li , o w s z y s t k i e m m y ś la n o , w y j ą w s z y o p o ł o ż e n i u k r e s u /.leniu ,. co k r a j o w i u p a d k i e m g r o z iło ..
T a k i s t a n r z e c z } ', s ł u s z n ą t r w o g ą w s z y s t k i c h p r a w y c h O b y w a t e l i p r z e j m o w a ł ; n i e u s t r a s z o n e p r z e d n i e p r z y j a c i e l e m , w o j o w n i k ó w nąszy’ch s z e r e g i , l ę k a ł y s ię o p ł a k a n y c h s k u t k ó w b e z r z ą d u .
R o d a c y ! Ód n a j p i e r w s z e j m ło d o ś c i m o je j w y e b o w a n y . w o b o z a c h , i po*
w o ł a n y w r a z » ty lo m a i n n y m i a b y się: w o b c y c h k r a j a c h , k r w i ą w ł a s n ą w o l n o ś c i O jc z y z n y d o k u p y w a ć , b y ł e m ś w i a d k i e m w i e l u r e w o l u c y i ; p o z n a łe m , ż e W n a g lący ch o k o lic z n o ś c ia c h , t a k i c h , w j a k i c h s i ę m y t e r a z znaj'- d u j e m y , w s ile ty lk o , z g o t o w e m n a w s z y s t k o z a m i ł o w a n i e m d o b r a ogól
n e g o z ł ą c z o n e j , o s t a t n i a n a ro d ó w n a d z ie ja . P o z n a łe m , że nie m a sil}7, k i e d y ż y w i o ł y j ą s k ł a d a j ą c e , s ą r o z d z ie lo n e . N a w y k ł y s ł u c h a ć r o z k a z ó w , n a u c z y ł e m s i ę j a k w p o tr z e b ie r o z k a z y w a ć n a le ż y .
• x Przew ażne te w idoki, i one jedynie nakazały mi użyć na ocalenie Ojczyzny, władzy, którą rai Rząd, jako Naczelnemu Dowódcy wojsjs po-
9
r u c z y ł ; fi g ło s s u m ie n ia , k l ó r y w e w s z y s t k i c h ż y c ia m ojeg o k o le ja c h , wy- ł ą c z n a b y t p o s t ę p o w a n i a m ego p r z e w o d n i ą , w s k a z y w a ł mi t y m c z a s o w e p o to c z e n ie w m o je j usobie, w ł a d z y n a j w y ż s z e j , z a j e d y n y do o c a l e n i a te go ś ro d e k .
O g ło siłem s ię a ż d o d a lsz e j u c h w a ły z w o ł a n e g o j u ż s e j m u D y k t a t o r e m . P r z y r z e k ł e m w ł a d z y te j, na d o b r o t y l k o N a ro d u u ż y w a ć ; s t a r y zoł- n i e r z u m ie m VIotrzymać’ p r z y r z e c z e ń , i p r z y s i ę g a m , źe p o m y ś ln o ś ć O j c z y z n y jak d o t ą d , j e d y n y m b y ła m y ś li m oteli i d z i a ł a ń p r z e d m i o t e m , tak i t e r a z , n ie p r z e s t a u i e b y d ź c e l e m , do k tó re g o w s z e l k i e u s i ł o w a n i a moie z m i e r z a ć b ędą.
Z a p a l, z ja k im w o jsk o i S to lic a /"k ro k fen m ó j p r z y j ę t a , k a z e m i się s p o d z i e w a ć , ze i kraj cały, c z y sto śc i z a m i a r ó w m o ic h o d d a s p r a w i e d l i w o ś ć . S e jm , w k tó re g o r ę c e , w ł a d z ę m o ję z to ż ę , p ra c e m o je o c e n i ; ■ jeśli m n ie n a d z i e j e n a g o rliw o ś c i i cn o tach o s ó b , ta k do R zed li n a le ż ą c y c h , j a k o i p r y w a t n y c h o p a r te , n ie z w o d z ą ; b«:dę m ó g ł z z a r z ą d u m o je g o z d a ją c s p r a
w ę , o k a z a ć S e j m o w i i k r a j o w i , że k r ó t k i e w ł a d z y m o je j c liw ile , d l a d o b r a p o w s z e c h n e g o s tr a c o n e m i n i e ~ z o s ta ły v
R odacy w sze lk ie g o w i e k u i p o w o ła n ia ! N a w s p ó ł d z i a ł a n i u W a s z e m , ń a o d z i e d z i c z o n e j p<> n a d d z ia d a ch * g o t o w e j do w s z y s t k i e g o , m iło ś c i O j
c z y z n y , p r z y s z ł y b y t n a s z polega! G o d z i mi s ię p r z e to być p e w n y m , źe b y t te n z a c h o w a ć p o tra fim y . D a le c y od n a r u s z a n i a s p o k ó j n o ś c i m o c a r s t w o ś c ie n n y c h , p r a g n i e m y t y l k o , a b y i w z g l ę d e m n a s z b a w i e n n a n ie m i e s z a n i a się je d n e g o p a ń s t w a do s p r a w d r u g ie g o z a s a d a , z a c h o w a n a b y ł a . K ie
d y n a j p o t ę ż n i e j s z e w E u r o p i e n a r o d y , F r a n c y T • Belgii z o s t a w i ł y t e r a z u r z ą d z e n i e w e w n ę t r z n e g o ich is tn ie n ia ; m y P o la c y , m y c o ś m y w o b u ś w i a t a c h z i s p r a w ę w olności z ta k ą Z aciętością w a l c z y l i ; iny k tó r y c h n i e s z c z ę ś c ia i m ę z t w o , s a m y c h n a w e t n i e p r z y j a c i ó ł n a s z y c h z d u m i e w a ł y ; m o ż e - m y ż s ię ' o b a w i a ć , a b y n a m z a z b r o d n i e p o c z y t a n o , ż e się o z a c h o w a n i e n a j u r o c z y ś c i e j W o b lic z u ca łe g o ś w ia ta z a r ę c z o n y c h s w o b ó d n a s z y c h d o p o m i n a m y ^ a b y n a k a r b n ie w ie r n o ś c i, o t r z ą ś n i e l i i e s ię z ż e l a z n e g o j a r z m a , s z p i e g o s t w a i p r z e ś l a d o w a ń k ł a d z i o n o 1} P o l a k , u m ie b y d ź w i e r n y m !
K i e d y cą ła E u r o p a , o p u s z c z a ł a tego, p r z e d k tó re g o z w y c i ę z k i e m i O r
ł a m i k o r z y ły się d a w n i e j ^N aro d y ; w i e r n e i w n i e s z c z ę ś c i a , P o l s k ic h w o j o w n i k ó w R oty, o t a c z a ły do k o ń c a , s tr ą c o n e g o w ładcę.
A le ki:'d y w s z e l k ą , ' z a w i s t n e w r o g i , m i a r ę p r z e b r a ł y ; k i e d y n ie m o ż n a b y ło d o k a z a ć , a b y s ię p ra w d a d o n a c z e l n i k ó w , ' f a l s z y w e m i w i e ś c i a m i u- w o d z o n e g o il/.ądu, p r z e d a r l i.— K ied y z a m i a s t w o ln o ś c i, c o ra z n o w e , c h c i w i n a g ró d za p o ł w a r z e s z a f o w a n y c h , p o c h le b c y , n a r z u c a l i n a m k a j d a n y ; p o w s t a n i e n a s z e , a ż n a d to je s t n s p r a w i e d i i w i o n e m . N i e m a ż e tego i sc r-
«e K ró la n i e u z n a ć , g ly s ię on d o w i e , j a k go z w o d z o n o .
D o n a s t e r a z n a l e ż y , w s z y s t k o p o ś w ię c a ją c dla. p o s t a w i e n i a s ię w m o ż n o ś r i u ż y w a n i a s w o b ó d I i o n s t y t u c j i n y c h , p o k a z a ć że g o d n i i cli j e s t e ś m y . N ie c h ż y j e O jc z y z n a ! w W a r s z a w i e d n i a 6 G r u d n i a 1830 r o k u D y k t a t o r ( p o d p i s a n o ) C h ło p ic k i. Z g o d n o z o r y g in a łe m S e k r e t a r z J e a ć r u l n y D y k t a t o r a A. K r y s i ń s k i .
R a d c a S ta n u , P r e z e s fk o m m żssy i I f o i e w ó d i t w a M a zo w ie c k ie g o , w y d a l do O b y w a te li i M ie s z k a ń c ó w 1Vo i e w a d z t w a M a z o w ie c k ie g o , n a s tę
p u ją c ą o d e z w ę :
N a d z w y c z a j n e o k o lic z n o ś c i w j a k i c h d r o g a P o la k o m O jc z y z n a znajduje?
s i ę , w y m a g a j;} i p o tr^ e b u jj w z b u d z e n i a w s z y s tk ic h u c z u ć p o c z c i w y c h i s z l a c h e t n y c h , a ż e b y m o ż n a jjrz y p o m o c y B o sk ió j o s i ą g n ą ć n a k o n ie c g ł ó w n y cel ż y c z e ń ' n a r o d o w y c h , is t n i e n i a p r a w d z i w e j 'P o ls k i! Pod tein g o d łe m o- d z y w a i n s ię d o O b y w ą t e l i i m i e s z k a ń c ó w W o j e w ó d z t w a M a z o w i e c k i e g o od l a t c z t e r n a s t u A d m i n i s t r a c y i m e j p o w i e r z o n e g o , a j ą k o w o l n y od w s z e l k ie j s k a z y U i y .ę d n i k , który od lat d w u d z i e s t u trz e c h u s ł u d z e k r a ju bez ż a d n e g o w i d o k u o s o b is te g o p o ś w i ę c i ł e m się, p o c h le b ia m s o b ie , że W .chw ili o b e c n ć y { p o s łu c h a n y m będę. W ie c ie O b y w a t e l e , że n a j l e p s z e u s i ł o w a n i a b e z p o r z ą d k u j z g o d y z a m i e r z o n e g o nie m o g ą o s ią g n ą ć s k u t k u , wiecie: że ch c ą c o s i ą g n ą ć g r u n t o w n e i s t n i e n i e P a ń s t w a i p o lity c z n e g o by tu , p o t r z e b a s i ł y z b r o j n e j i g o to w e g o f u n d u s z u do o p ę d z e n i a n i e z b ę d n y c h p o t r z e b . W y s z ł y j u ż r o z k a z y H ząd u i w y c h o d z i ć z kolei b ę d ą d o o r g a n i z o w a n i a i p o w i ę k s z e n i a s iły z b r o j n e j n a r o d o w e j . Co do f u n d u s z ó w S k a r b u m o / e s i ę o b e j d z i e b e z n o w y c h o f i a r , b y le b y n a l e ż n o ś c i s k a r b o w e j a k i e g o b ą d ź r o d z a j u , p o ś p i e s z n i e i r e g u l a r n i e do k a s s w ł a ś c i w y c h w p ł y w a ł y . N ie j e s t czas w y s t r a s z a n i a t e j n a le ż n o śc i u ż y w a n i e m e x e k u c y i j n y c h ś r o d k ó w ; z a m i ł o w a n i e l u b e j O j c z y z n y d o s t a t e c z n y m b y d ź p o w i n n o b o d c e m , d o od
d a n i a s k r u p u l a t n i e t e g o , co j e j się p r a w n i e n a le ż y . P o ś p ie s z a jc ie O b y w a t e l e i M ie s z k ć jń r y W d z t w a M a z o w ie c k ie c k ie g o d o s k ł a d a n i a w k a s s a c h p u b l i c z n y c h w s z e l a k i e j s k t r b o w e j n a l e ż n o ś c i , i u f a j c i e : £o f u n d u s z z te
go u z b i e r a n y i p o w i e r z o n y w ł a d z o m u r z ę d o w y m r o d a c k i m , u ż y t y m b ę d z i e na w a ż n e p o t r z e b y O j c z y z n y : W ta śo ie le d ó b r ich lu b R e p r e z e n tu jący, n i e c h a i s ię s t a r a j ą b y d ź p o m o c n e m i w ł o ś c i a n o m w u i s z c z a n i u p o d a t k ó w i o p ł a t Stałych. K o n t r y h u e n c i z a ś d o c h o d ó w , n i e s t a ł y c h , n i e c h a j je u i s z c z a j ą ss w zorow ą r z e t e l n o ś c i ą , a d z i e r ż a w c y ty c h ż e n ie c h a j p om n ą ; źę w s z e l k a z s t r o n y ich n i e r z e t e l n o ś ć w o b e c n e j c h w i l i , u w a ż a n ą bydź m u s i z a w yk ro
c z e n i e , i ś c i ą g n i e n i e z a w o d n ą i s u r o w ą odpow iedzialność.
• Urzędnicy Administracyjni, odbierają polecenie do pomagania im vv ściągani^ każ
dej prawnej tego rodzaju należności ; ale biada temu, bądź Dzierżawcy dbchbdów, nie
stałych, bądź Urzędnikowi któryby dopuścił szykany,'prześladowania, lub • chęci pobra
nia "cokolwiek więcej nad prawo. Dzierżawcy dóbr Narodowych pospieszajcie z opła
caniem rat dzierżawnych w zupełności, pomniąc: ze krąj' najpierwsze ma prawp , aKząd sprzed innemi ma powinność ściągać dochody z własności Narodowej, Położenie Oj
czyzny nie dozwala żadnej odwłoki w zbieraniu należności Skarbowych, rozumiem prze
to : że nikt z Obywatelów nie poważy się zasłaniać jakieraikolwiek bądź w tej mierze kwestyami ; lecz takowe odłoży do spokojniejszej i swobodniejszej chwili; Obywatele!
niechaj Wam oszczędność i Spartańska wstrzemięźliwość przewodniczy w wydatkach do*
roowyeh i ośbbikych: ażebyście o tyle mocniejszemj stali się w spieraniu potrzeb Ojczyr- zny. W yrzekłszy się wszelkich niesnasek i sporów, wszelkich Osobistych względów lub w i d o k ó w; wszelkiej nieprzyzwoitej emulaeyi lub podejrzenia , podawajcie sobie nawza
jem przyjazne braterskie dłonie, zachęcajcie się do dobrego i pomagajcie wszyscy, wszy-, stkich usiłowaniom !. Pomnijcie na tę odwieczną u cywilizowanych narodow znaną pra*
•wełę „Concordia res parvae crescunt." Kuropa ma na nas zwrócone o c z y. Od czasu Konstytucyjnego sejmu pracowaliśmy ciągle, nad odzyskaniem bytu, sławy i honoru na
rodowego. Chciał Bóg. ażebyśmy po wielokrotnych klęskach , upokorzeniach i łzach, po nieszCzędzeniu wszelkich ofiar i krwi naszej, może już raz ostatni ponowili takowe ii siłowania i dali światu, nowy przykład wytrwałości \ v dobrej sprawie. Do tylu pobu- dfek ważnych nie mam nic już więcej do dodania. Rozumiem, żebym uchybiał godno
ści Obywatelów Województwa Mazowieckiego, gdybym miał przewidywać potrzebę o- nych powtarzania; przeto przyjąłem za zasadę odwoływania się tylko do tych pobu
dek , gdy -Wam ogłaszać, będę rozporządzenia Rządu i g d y ‘Was będę _ wzywał do ich skrupulatnego .wykonania. Wszystkim Wójtom Gmin wiejskich, Prezydentom i Burmi
strzom Miast polecam: ażeby niniejszą odezwy do zupełnej każdego wiadomości w Gmi»
nach swych podali i ażeliy nadto dopilnowali z urzędu, ażeby taż odezwa po Kościo
łach i domach modlitwy wszelkiego wyznania, w każdą Niedzielę i W każdę święto pu- l/licinie ogłaszaną b y ła .‘ W Warszawie'dnia 4 Grudnia i83o roku, K. Rcmbiełinski
- 'tóetarz Jeneralny, Filipeęki,
