ń -
tCMrtł 1 ZC.
NIEŁALEŹHS DEMOkRATycznE
^ — mi 1 im
Lublin, p o n ied ziałek 1 p aźd ziern ik a 1945 r. N r 220
In d ie
*, • LONDYN, 30.IX. (P olpress). Były p rze Żwodniczący h in d u sk ie g o k o n g re su n a r o
dow ego i czło n ek k o m ite tu rob o tn iczeg o lego k o n g re s u ,. P a n d it J a u c h a la N eh ru o św iadczył n a k o n fe re n c ji p ra so w e j, że ..W ielka B ry ta n ia p o w in n a u z n a ć n ie p o
dległość In d ii i w ycofać swe w ojska.
Z g ro m a d z e n i k o n sty tu c y jn e za d ec y d u je o u s tr o ją In d ii i o sto s u n k u do W .-B ry tan ii. N iep o ro z u m ien ia m iędzy p a rtia m i h in d u sk im i i p o m ięd zy poszczególnym i k ra ja m i In d ii p o w in n y .b y ć ro z strz y g n ię te przez T ry b u n a ł M iędzynarodow y, np.
p rzez .T ry b u n ał H aski. N eh ru w ypow ie
d ział się zn n a c jo n a liz a c ją h in d u sk ieg o --- ooo
d o m agają §ię niepodleflłości
ciężkiego p rze m y słu , kolei, k o p a lń i p rze m ysłii w łókienniczego. W ielk ie włe.raości ziem skie p o w in n y być u p ań stw o w io n e i o d d an e do u p ra w y sp ó łdzielniom ro ln i
czym . Na za k o ń czen ie N eh ru do d ał, źc ooo
p ro p o z y c je b ry ty js k ie .w sp ra w ie zm iany u s tro ju In d ii o d p o w ia d a ją n a ro d o w i h in d u sk ie m u ty lk o o tyle, że p rz e w id u ją w y bory. P o p rz e p ro w a d z e n iu w y b o ró w n a ró d sam z a d ec y d u je o sw ym losie.
Labour Party rozważa sprawę Palestyny
LONDYN, 30.IX. (P olpress). A gencja R e u te ra donosi, że K om itet W ykonaw czy B ry ty js k ie j P a rtii P ra cy w ierzy w m oż
liw ość u rze czy w istn ie n ia rozw ażanego przez rzą d p la n u ro zw ią zan ia kw estii P alesty n y . K om itet W ykonaw czy P a rtii
General Eisenhower o sytu acji w N iem czech
LONDYN, 30.IX. (BBC), (.en. Kiscnhn ]’&u z o św iadczeniem ge P a lto n a n a kon w cr o m a w iają c sy tu a c ję żyw nościow ą w fe rc n c ji p raso w ej, że nie w idzi on po- N iem ezcch ośw iadczył, że zapasy żyw- irzeh y u su w a n ia hitlero w có w nie ty lk o z nnżcl "są p o n iż ej poziom u w ym aganego a d m in istra c ji, ale i ze w szy stk ich slano- d la w y d an ia n iezb ę d n y ch r a c ji żyw ności i w isk p rze m y słu i h a n d lu . Z achow anie się (Ha m ieszkańców .
W a m e ry k a ń sk ie j stre fie o k u p a c y jn e j zostało are sz to w a n y c h 80.000 N iem ców , 70.000 zostało zw olnionych z u rzęd ó w za sw oją d ziała ln o ść p o lity czn ą.
LO N D Y N , 30.IX. (BBC). Gen. E ise n h o w er stw ierd ził, że z te re n ó w o k u p o w a nych w N ienfcżech re p a trio w a n o 4 m i
liony cudzoziem ców . W k ró tc e p o w k ro czeniu w ojsk a lia n c k ic h n a te re n a c h m o
n ie c k ic h z n a jd o w ało się około 6,5 m ilio na cudzoziem ców .
LONDYN, 30.IX. A gencja R e u te ra do nosi z F r a n k f u r tu n. M enem , że gen. E i
s e n h o w e r ośw iad czy ł prze d staw ic ie lo m
»sy. że gen. P a tto n z o stał w ezw any do k w ate ry głów nej, gdzie będzie m u siał zło j y ć sp raw o zd a n ie ze sw o jej działalności w B aw arii. W e zw a n ie to zo staje w związ-
P a lto n a w yw ołało w ielkie w zb u rzen ie w p ra sie a m e ry k a ń sk ie j. Gen. E ise n h o w e r będzie w ym aga! ścisłego w y k o n a n ia sw oich ro zk azó w i n ie będzie to le ro w a ł p o lity k i P a lto n a w B aw arii.
P ra c y p rz y jm ie deleg ację eg zek u ty w y sy jo n isty c z n e j i p r z e d y s k u tu je sp ra w ę P a le sty n y p rze d o tw arc iem sesji p a rla m e n tu, k tó r a n a s tą p i 9 p a ź d z ie rn ik a . M in ister sp raw z a g ran ic zn y c h W . B ry ta n ii Bcvłn odbędzie w p rzyszłym ty g o d n iu rozm ow ę z p rze w o d n iczą cy m egzekutyw y sy jo n i
stycznej. B ędzie to p ierw szy o fic ja ln y k o n ta k t p rz e d sta w ic ie la o rg a n iz a c ji sy jo n isty cz n ej z an g ielsk im m in istre m spraw' za g ran iczn y ch .
Marszałek Aleksamtor o powrocie żołnierzy II ktirpuso
de ojczyzny
RZYM, (P olpress). O rg an A rm ii B ry ty j
sk ie j w e W łoszech „U nion J a c k “ zan ie- ścśł w yw iad z m arsz. A lex an d rein , k i,‘ry w sp ra w ie Ii-g o K o rp u su P o ls k ie g » o- św iadczył: 14.000 żo łn ierzy k o rp u su , k tó rz y cz ek a ją n a chw ilę p o w ro tu do sw ych dom ów — o d p ły n ą , gdy ty lk o !>(*- dą -wolne tra n s p o rty . J a o cz ek u ję — d o d a ł m a rsz a łe k , że i in n i P olacy zgłoszą chęć p o w ro tu do ojczyzny.
---ooo---
Uroczysta akademia spółdzielcza
W ARSZAW A, 30.IX. W zw ią zk u z<
św iętem spółdzielczości o d b y ła się w sa li k in a R om a u ro c z y sta a k a d e m ia , mm k tó r e j b y t ró w n ież obecn y Prezyde.-*
KRN ob. B ieru t.
-o o o -
Rokowania gospodarcze brytyjsko-amerykańskio
LONDYN, (P olpress). J a k donosi ag e n c ja R euter, w śród d eleg a cji a m e r y k a ń skiej i an g ielsk iej do ro k o w a ń h a n d lo w ych p rze w a ża pogląd, że p o w ró t se k re ta rz a sta n u B y rn e s a d o W a sz y n g to n u przyspieszy rozm ow y anglo - a m e ry k a ń skie w sp raw ac h h an d lo w y c h I fin a n so
w ych. W kolnęli a m e ry k a ń s k ie h i'--.%
p u szcza się, że d y m is ja k ie ro w n ik a go sp o d a rk i za g ra n ic z n e j St. Z jednoczony ch G ro n ley a p rzy czy n i się do tego, że w n ie d ługim c z a sie A m ery k an ie w y stą p ią » k o n k re tn y m i p ro p o z y c ja m i g o sp o d a rc z y m i w obec W . B ry tan ii.
Anglicy okupują czasowo Indie holenderskie
LONDYN, '10.1 X. (BBC). W o jsk a b ry ty js k ie I- in d y jsk ie lą d u ją w d alszy m c ią gu w R ataw ii n a Ja w ie. D ow ódcą w ojsk b ry ty jsk ic h w k o lo n ia ch h o le n d e rsk ic h m ia n o w an y zosiat C h ristia n sn n . K om isarz
h o le n d e rsk i d la sp ra w I n d ii h o le n d e r- I n a jp ie rw w ylądow ało 2.000 p iech o ty m o r skich Van d e r P la ss d o m a g a się od sw e- sk le j i 250 m a ry n a rz y C h ry slia n so n u . J e go rz ą d u ogłoszenia w y ty cz n y ch polity - I d n o cz cśn ie w y ląd o w ał m ały oddziale V kl w In d o eh ln a ch .
LONDYN, 30.IX (BBC). W B ataw ll
Uchwały europejskiego komitetu U MIRA '
LONDYN (P olpress). K om itet E u ro p e j
sk i UNRRA ogłosił p o sta n o w ien ia o w y
słaniu w p a ź d z ie rn ik u do E u ro p y to w a
rów n a sum ę 33 m ilionów ffm tów szter- łingów. U stalono rów nież to n aż su.nocho- dów ciężarow ych, k tó re będą w ystane do E u ro p y w ciągu b r. Do Polski b ęd ą w y
sia n e sam ochody ciężarow e o ogólnej no-
■śności 33.500 S p ecjaln a ek sp ed y cja Grecji** ^ Z ,TU’Ulr" ! zo stan ie w ysłana do
--- ooo---
jteleąacja Radzieckich Związków Zawndnwych na Węgrznch
MOSKWA, 30.IX. (Tars)'. D elegacja Ra dzieckich Zw. Zawodowych', k tó r a baw i Obecnie n a W ęgrzech, zw iedziła szereg ośrodków p rzem ysłow ych W ęgier. W wy cieczce lej to w arzy szy li je j p rz e d sta w i
ciele p rasy i rz ą d u o ra z w ęgierskich Zw Zawodowych'.
W w ielu o śro d k a c h o d były się z tej o- kazji m ityngi, n a k tó ry c h p a n o w a ł duch p rz y ja ź n i i p ełnego w zajem nego z ro zum ienia. Z eb ran i żą d ali n a n i z a n i a w ięk sze j łączności i wsjnV)praCi^_z . ZSRR i d ziękow ali za pom oc o trz y m y w a n ą od
Wielkiego są sia d a ,
W EZ W A N IE
d ° wyjścia z konspiracji członków
b. Batalionów Chłopskich
m en d y B. Ch. i je d e n p rz e d sta w ic ie l s R uchu L udow ego „Ilo c h T z czasu k o n sp irac ji.
P rz ew o d n ic ząc y P o w ia to w e j K om isji L ik w id a c y jn e j zgłosi sk ła d K o m isji w W oj. K om it. L ikw . B. Ch. (L ublin, ul.
P ierac k ieg o N r 7 „W ici").
T e rm in i m iejsce r e je s tr a c ji Pow . Kom.
L ik w id . u zg o d n ią z R. K. U. i p o d a d z ą d o w iadom ości b. c z ło n k o n t B. Ch.
O sta tec zn y te rm in r e je s tr a c ji m ija r.
d n ie m 15 p a ź d z ie rn ik a 1945 ro k u . L u b lin , 29. IX 1945 r.
Ja w o r-P a sla k J a n
płk. B. Ch., b. Kom. O kr. IV B. Ch.
• * •
W zw iązk u z lik w id o w a n iem sp raw ż o łn ie rz y B a ta lio n ó w C h ło p sk ich z a rz ą dzeniem N aczelnego D ow ódcy W o js k a Polskiego, zostały p o w o ła n e p rz y o d n o śn y ch D. O. W . tzw . K o m isje R e je s tra cy jn e złożone * p rz e d sta w ic ie li w o lsk a, p rz e d sta w ic ie la B. Ch. i o b se rw a to ra B ezpieczeństw a.
Z ra m ie n ia B. Ch. dti K om isji R eje
stra c y jn e j p rz y D’. O. W . L u b lin , d e le g u je m y n in ie jsz y m b. k o m e n d a n ta ta m
tejszego O k rę g u IV-go B. CH. ob'. p łk . J a w o ra -P a s ia k a .
■ .^ F ra n c is z e k K a m lń sk i-T ra w iu sk l Do żołnierzy, pod o ficeró w i oficerów
b. B atalio n ó w C hłopskich.
P o w o łu ją c się n a d e k re t o am n estii z d n ia 2 sie rp n ia 1945 r., n a w p ro w a d zo n y do tego d e k re tu przepis, k tó ry p o d aje:
„Że ci w szyscy, k tó rz y do 15 p a ź d z ie r
n ik a u ja w n ią się, zdad zą b ro ń i zerw ą w szelk ą k o n sp ira c ję , p o d le g ają p ełn ej am n estii", o raz n a ośw iad czen ie b. K o
m e n d y G łów nej B a ta lio n ó w C hłopskich z d n ia 19 w rz e śn ia 1945 ro k u , w zyw am : 1) W szy stk ich oficeró w B. Ch., k tó rzy się d o ty c h cz as nie u ja w n ili, do z a re je s tro w a n ia się w K om isji R e je stra c y jn e j p rz y D.. O. W . L u b lin (ul. O gro d o w a 4 w godz. o d 9-ej do 15-ej), zaś szerego w ych i p o d o fice ró w do zg łasz an ia się w o d n o śn y c h K om isjach p rzy R. K. U.
- 2) Do złożenia p o sia d a n e j b ro n i w n a j bliższych U rz ęd a ch B e zpieczeństw a P u b licznego za pok w ito w an iem .
3) O ficerów po z a re je stro w a n iu , się w K om isjach R e je stra c y jn y c h do zgłoszenia sfę do K om isji W e ry fik a c y jn e j D e p a rta m en tu P e rso n a ln e g o W o jsk a P olsk ieg o , w ro b ' u re g u lo w a n ia swego sto su n k u do
służbv w ojskow e}. ' ■
W szy stk ie bvłe K om endy B. Ch’. w OH- w odacb w yznacza P ow iatow e Komwjo I. 1 kwid&cyjr.e I3. Ch.. w sk ład zie trz e c h o- ’ s<)b. D w óch p rzed staw icieli te
w ojsk h o le n d e rsk ic h .
Gen. M o n n tb a tle n ośw iadczył, że An
glicy będ ą pńly /(k u p o w a li I m * w celu u trz y m a n ia tam p o rz ą d k u , ri-tpń k l n ie p rzy b ę d zie p raw o w ity z a rz ą d wy-
■py-
N a S u m a trę p rzy b y ły w iększe od d zia ły k ró le w sk ic h w ojsk W . B ry ta n ii.
LONDYN, 30.IX. (BBC). W ed lu - donic sień z In d o c h in , zam ieszki w S ajgonie w zn aczn y m sto p n iu zostały u śm ie rz o ne. R ozpoczęły się je d n a k rożruVhv w pó łn o cn y ch In d o eh ln a ch .
LONDYN, 30,IX. (P olpress). J a k donost agen cja R e u te ra , podczas ro z ru c h ó w w B om baju zostało za b ity c h 25 osób ra n io n y c h 112. W o k o licach o b ję ty ch ro z ru c h a m i w p ro w a d zo n o godziny p o lic y j
ne i w zm ocniono p o sle ru n ló wojskowi*
--- oo o — - w
Zniesim?'!! ctHlzmry
jtijiin sEup’ nafł
NOW Y JO RK , 29.IX. (P olpress). Cen.
Muc A rth u r w y d al ro zk az, n a m oev k tó rego z a b ra n ia rządow i ja p o ń sk ie m u o n r u ro w a n ia p ra sy ja p o ń sk ie j. R oz..a/, u-u p o z o sta je w zw iązku z z a rząd z en iem w ładz ja p o ń sk ic h , k tó re za b ro n iły ro z
p o w sze c h n ia n ia trze ch d z ie n n ik ó w jn- p o ń sk ic h ze sp raw o zd a n ie m ze sp a li ani.-t g e n e ra ła Mac A rth u ra z c e sa rz em II im- hitu.
Król belgijski
p rzy b y ł do Szwajcarip
LONDYN, 30.IX . (BBC). Do Sz vujo.rU p re y b y ł k ró l B elgii L eo p o ld , H •»-,-».■ it.
ty e h e z a s p rze b y w a ! w o k o lic ac h W ia ln ia , B ył « n la m Jrsyiijniiv w c h a r a k te rz e j(^V
\
S tr. 2 G A Z E T A t ; TT R E L S l t K N r 220
Kraj czeka
„.(-S praw a p o w ro tu n aszy c h ro d a k ó w , r a s (ulanych po ró ż n y c h o b o za ch w Nlem rz ę c h i p ęd z ąc y ch w dalszym ciągu żyw ot tu ła cz y — n ic p rz e sta n ie być p iln a . K raj;
i czeku n a ic h p o w ró t, ro d z in y n ie p o k o ją się, a tym c za sem k w e stia ta nie zn alazła doty ch czas n ależ y teg o ro zw ią zan ia.
W szy stk ie in n e n a ro d o w o ści sk o n e m tro w a n e n a te re n ie N iem iec m a ją uiatw io u y p o w ró t d o sw ych k ra jó w . S zeroka fa la p o w ro tn a o b ję ła liczne rzesze, ty lko P o lae y z n a le źli się p o za tą falą.
J a k d o n io sły o sta tn io d z ie n n ik i, w li
sto p a d zie zo stan ie p rze w iezio n y eh do k r a ju 7— 8 tys. P o lak ó w . Jest^ to liczba tp d k o m a , n ie p ro p o rc jo n a ln ie m a ła d o te j Irysokiej cy fry n aszy c h ro d ak ó w , k tó rzy
• d n ia n a dzień w y cz ek u ją chw ili pow ro- )*, k tó ry m obca, zn ien a w id zo n a ziem ie
^Iw iecznego w ro g a I . p rze ślad o w c y pall
Pow odu* p rz e sz k o d ą n a d ro d z e d o zo r .'U lito w a n ia p o w ro tu P o lak ó w z N iew iee są k w e s tie zw ią za n e z l r n a i p * l t n . W so w ieck iej stre fie o k n p a c y jn e j szezeyól- uie u c ie rp ia ły n a s k u te k d z ia ła ń w o jen n ych lin ie kolejow e. D o ły eh esas jeszcze n a całych o d c in k a c h , licząeych n ie ra z p ' k ilk a d z ie sią t k ilo m etró w , to ry są zerw a ne. U tru d n ia to, a n aw e t w ręcz u n ie m o ż liw ia ja k iek o lw iek w iększe tr a n s p o r ty .
O becnie jest w to k ń o p ra c o w a n ia p ro je k t łran so o r* « w n n H etn<»»*'"'łAw pi****
S aezerin. Je że li p ro je k t te n d o cz ek a się rea liza cji, — to jeszcze p rze d zim a u jrz y m y w k r a ju ty c h , k tó ry c h od ta k d a \ ne w y czekujem y, w śród k tó ry eh. są nasi n a j
bliżsi, n ie w id zia n i od szergu lat.
D ość ju ż tu ła c z k i i p o n ie w ie rk i, dość niepew ności i b ezn ad ziejn o ści d ługich la ' niew oli, dość w ysłu g iw an ia się ohe> nt i m a rn o w a n ia sw ych sil żyw otnych w w y
czekiw aniu lepszego ju tr a . To ju tr o n a deszło już w ca łe j sw ej okazało ści z ?bwł la p o w sta n iu w olnej, niep o d leg łej, wici- I *"'! P o lsk i. To ju łr o sia ło się dn iem d z i
siejszym — dn iem rad o ści i triu m fu nad p o k o n a n y m w rogiem , d n ie m w ytężonej pracy n a d o d b u d o w ą zniszczeń woje li
ty c h .
O sobną zu p e łn ie sp ra w ę Sianow i p o wrót do O jczyzny naszego w o jsk a , kłó- f r obecnie stuło się na e m ig ra c ji pr-.od m iotem w ro g iej n am hftitacji ze stro n y n iepoczytalnych elem entów , rep rez en tu -
•■*11 in te re sy w łasn ej kliki.
p olski, u tru d z o n y w eiężUief w atkach na ob cej zrrm i, tę sk n i za dom em i H i tego d o m u p ra g n ie pow rócić. Dalsze p rze trz y m y w an ie tego ż o łn ierza z d a la od k r a ju je st p o stępow uniem n ie lu d zk im jest z b ro d n ic zy m n ad u ż y ciem w ładzy
iw ie rz rb n ik a w zględem p o dw ładnego.
D ziś pow.rńt do k r a ju w szy stk ich P o laków s ta je się n ieodzow nym w a ru n k ie ir (•statecznej n o rm a liz a c ji naszego po w o jennego życia, sta je słę k o n ie cz n ą i n a j p iln iejszą p o trz e b ą chw ili o b ec n ej.
LONDYN (P olpress). J a k donosi a 0en- c ja U n ite d P re ss, w A tenach m ia ła m ie j
sce d e m o n stra c ja , w k tó r e j w zięto u d ział około 100.000 osób. P odęzas d e m o n s tra cji w y stą p ił z p rze m ó w ien ie m p rzy w ó d ca k o m u n isty c z n e j p a r tii w G recji Z aeha- riades. Z ac h aria d es w y su n ą ł żąd an ie d y m isji re g e n ta i rzą d u g reckiego i utw n- iz e n la rz ą d u d e m o k ra ty cz n eg o . T e r r o r faszystow ski w G recji m usi być u su n ię ty p rz e d w y b o ram i. Je śli w a ru n e k ten nie zo stan ie w y p ełn io n y , EAM nie weźniip u-
Olbrzymie demonstracje w Atenaeli
Naród grecki domaga się rządów demokratycznych
d ziału w w yb o rach . K o m en tu jąc pr-wyż szą w iad o m o ść k o re sp o n d e n t „ U n ‘te d P re ss" stw ie rd z a, że za słu g u je o n a <ia sp e c ja ln ą uw agę, p o n ie w a ż, rz ą d greck i nosi się z z a m ia re m ro z p isa n ia w y borów w g ru d n iu , a reg e n t ośw iadczył, p rze d - k ilk o m a d n ia m i, że n ie n ależy oczekiw ać zm ian w sk ład zie obecnego rzą d u .
ATENY,- 30.IX . (Tass). W A tenach o d były się uro czy sto ści 4-tej rocznicy roz poczęcia w alk i F ro n tu N aro d o w o -W .z w o leńczego EAM. N a długo p rze d rozpoczę- -o o o -
Pożegnalna wizyta techników radzieckich u Prezydenta Bieruta
WARSZAWA, 30.IX. (P olpress), W tym
"orinin n r rv b * ła do B elw ederu n a po-
‘('Cnałns au diem -ie sn e ^ istn a g ru p a tech*
(iczna rad zieck ich ’ p rac o w n ik ó w i»m o- 'h o d o w v c h n a czole z p łV. T’'--»:*sze- '•tm , r»V. 7 nłotoV *m ora* Tonem ! ofice- am i. delegowan»*rd n ro śb ę Rządni n is k ie g o p rzez R ząd 7SRR dln pom ocy:
* zonzanizowanłn nąirił»'-,v cti
■-'••ndóik p r*em vsłn au tom obilow ego P rz ed w v i« rd em d o po w y p e ł-’
-oii. sw ych zad ań m d * le c k a c ru n a o ra
•'T*ników «am «cboflow vch złożyła P re z e n t o w i rri>M ob. B o le 'ł iwową *ł!tr u -
"wi snrn w o zd o n ie z do ty eb cza-o w ej ...» t Hii«łt,l|iOŚcł.
O hi-watel P re z y d e n t w (iK w m old m ir.
v Trosn. n rz fd sta w ic ie la P aństw ow ego U-
•'"idu S am ochodow ego, podzi"1" ' —i ł ser-
'ceznie, po w y słu c h an iu sp raw o zd a n ia , ra d z ie c k ie j g ru p ie p ra c o w n ik ó w z a ]*j w y d ajn e i n ie zw y k le o fia rn e w y siłk i W k ie ru n k u d o oom ożeitia w o d b u d o w ie p o l
skiego rio-hu sam ochodow ego. ^ ♦
ciem się m itin g u o d św ię tn ie u b ra n y 'u d za p ełn ił n ie ty lk o tr y b u n y sta d io n u , m ie szczącego o k o ło 70.000 osób, ale cale pele sta d io n u i p rz y le g a ją c e place. Z eb ran i gorąco p rz y w ita li u k a ż a n ie się witera nów w o jn y , członków narodowego c po
ru, le ad e ró w p a r tii EAM oraz dowódcę p a r tii k o m u n isty c z n e j Z acharidesa, p ierw szy ra z p o 9 la ta c h przep ęd zo n y ch w obozach g rec k ich i w N iem czech u k a zującego się n a w idow ni. B iskup Kozo ni Jo a k im , k tó re m u re g e n t z a b ro n ił o d p ra w ia n ia n ab o ż eń stw za poległych p a tfio tów , zw rócił się do zeb ran y ch z w ezw ą niem p ro w a d z e n ia w alk i aż do p e in e g t zw ycięstw a n a ro d o w e j d em o k ra cji. Po n im p rze m aw ia li p rze d staw ic ie le w szyst
k ic h p a r tii w chodzących do k o a P rjl EAM. Z eb ran i o w acy jn ie przyjęli ż ą d an ie m ów ców o w p ro w a d ze n iu a m n estii d la członków EAM. Miting zak o ń czy ł się m i
n u tą m ilcz en ia za poległych członków EAM.
Protesty przeciwko wyrokowi
w Paderborn
LONDYN. 30.IX. (P olpress). S ekcja k o b ie t p rz y Z je d n o cze n iu P o lsk im w l o n - d y n le w y słała do m a rsz a łk a M ontgom e
ry -n astę p u ją cą depeszę:'
„M y k o b ie ty -P o lk i, p rz e b y w a ją c e w W ielk iej B ry ta n ii, w strzą śn ię te w y ro k iem sąd u w o jen n eg o w P a d e rb o rn , sk a z u jącego n a śm ierć 4 m łodych P olaków , p ro sim y P a n a M arszałk a o sk o rz y sta n ie z
p ra w a łask i, k tó re Mu p rzy słu g u j* t r a n o rew iz ję w y ro k u . M łodzi chłopcy, k tó ry ch szkołą i dom em ro d zin n y m b y ł obóz k o n c e n tra c y jn y , b ru ta ln ie p o n ie w ieran i 1 m a ltreto w a n i, rośli prze® długie la ta w n ienaw iści do sw ych opraw ców . My, żo
ny, m a tk i i siostry, k tó re p oniosły n a j
w iększe s tra ty w te j w ojnie, p ro d 'A y o ' pom oc i spraw iedliw ość"..
lapończycy inspiratorami zamieszek w lndocłiinach
LONDYN, 30.1X. .(P olpress) O m a w ia jąc w rz en ia no D alekim W schodzie, p ra Jsa b ry ty js k a donosi, iż nie ulega w ą tp li
wości, żc a sp ira c je w olnościow e M alajczy ków i n a ro d ó w In d ii W sch o d n ich zo sta
ły w yw ołane przez p ro j ugaudę japońską.
C hodzi tu zre sztą nie ty le o n ie p o d le głość, ile o w y elim in o w an ie b iały ch z A-
w o jsk a sojusznicze p rz y b y ły z pew nym I ro p ejsk iem u , ale rów n ież sp ra w y we*
opóźnieniem . D zienniki p o d k re śla ją, ż e ' w n ętrz n e az ja ty ck ie, ja k p rzeciw ieństw o sk u tk i zam ieszek m ogą być pow ażne. Po
w staje p y ta n ie , czy p o w ró t w ojsk so ju sz
niczych będzie u w a ż a n y przez ludność m iejscow ą za w yzw olenie, czy też za na
stą p ie n ie je d n e j o k u p a c ji p rzez d ru g ą.
Je d n a k pow odem zajść nie b y ła je d y n ie zji. Rozruchy wybuchły dzięki temu, że opozycja przeciwko imperializmowi eu-
-o o o -
Z Kongresu Związków Zawodowych
PARYŻ, 3 0 .IX. (P olpress). S e k re ta rz ge
n e ra ln y fra n c u sk ic h zw iązków zawc do-
o b rad K ongresu zw rócił się z apelem do
Prem. Mackenzie King
a prez. T rum ana
LONDYN, 30.IX. (BBC). W c z o ra j p rz y był do W a sz y n g to n u p re m ie r K anady M ackenzie K ing, k tó ry odbędzie rozm o-' wy z prez. T rn m n n e m . N astęp n ie p re m ie r M ackenzie K ing u d a się do W . B ry ta n ii.
Należności za dostarczone świadczenia rzeczowe będą natychmiast uregulowane
W A R S Z .u d l; 30.TN. (P olpress). W U biegłym ro k u g o spodarczym słu szn e u-
‘y skiw anin w śró d ro ln ik ó w w yw ołał fakt, te n r —ini / o r p r 7 c y ' r o ’’,łą<i r a ją c e skup p ro d id t 'w r- >i" h. d o sta rc z a n y c h z ty
tułu o b o w iązk o w y ch d o sta w , z b r a tn i od- p o w led n ich k red y tó w , często zaleg ały z ta p la ł a nalcH iośei. O becnie sy tu a c ja jest;
n n a . I n s tr u k c ją m in istra ap ro w iz a c ji i h a n d lu p rz e w id u je urucliom ieinie k re d y tów w B a n ' u Ne rodow ym n a cele sk u p u obłOwlągkowYch dostaw w ro k u g o sp o d a r
czym < '' < n : zaliczkow ego 'W w y to k o łc i 20 m ilion <v zł i obrotow ego vr w ysoko
ś c i 300 m ilionów złotych. N aró d o w y B ank P o lsk i o tw ie ra te k ro ’dyty ,vVf C e n tra ln e j K asie S półek R olM czytK , a t a z k o le i u !
P o w iato w e S p ółdzielnie R olniczo-H andlo
we obow iązan e są, z ch w ilą -d o k o n an ia dosjaw , n a ty c h m ia st regulow ać za nie n a lcżność. W sp o m n ia n e k re d y ty w żadnym w y p a d k u n ie m ogą b y ć u ż y te p a in n e cele.
- --- ooo
zgrom udz.onych, ab y głów ną siedzibą n o w ej Ś w iatow ej F e d e ra c ji Zw iązków Za- w ych L eon JhubnuT po d czas sobotnich w odow ych p o zo stał P arv ż. O d p o w iad a
ją c n a k ry ty k ę W a lte ra C itrin e‘a, że zbytBI w ysokie koszty u trz y m a n ia u n ie m o żli
w iają p o zo staw ien ie siedziby F e d e ra c ji w P a ry ż u , Jo u h a u Z ośw iadczył, że slo li-a F ra n c ji u d z ie la ła zaw sze se rd e cz n ej fo- ścinności d aw n e j F e d e ra c ji Z w iązków Za w odow ych. W obec tego p ro si o p r z e s ta w ienie siedziby n ow ej F e d e ra c ji w P a ryżu. D elegat zw iązków zaw odow ych A- m e ry k i Ł ac iń sk ie j L o m b a rd o T o led an o zw rócił się do K ongresu z w nio sk iem o
„zb io ro w ą ak c ję p ro le ta ria tu m ię d z y n a rodow ego" celem z a p ew n ie n ia po w ro tu u s tro ju d em o k ra ty cz n eg o w H iszpanii.
R ezolucja p ro p o n u je aby K ongres pow.-ią’
decyzję zm u szen ia rządów ty c h państy.
k tó ry c h deleg acje b io rą u d z ia ł w o ’ r.r d a c h do z e rw a n ia sto su n k ó w z H 'szpa- n lą g e n e ra ła F ra n c o o ra z do u z n a n ia re p u b lik ań sk ie g o rz ą d u h iszpańskiego n a
em ig racji. ■ ■
ras, obyczajów i religii. D ow odem tego są w alk i, k tó re w y b u ch ły w S yjam ie i n a M alajach pom iędzy M alajczykam i a ChiA czykam i. Ryły dow ódca w ojsk ja p o ń sk ic h w Azji p o łu d n io w e j gen. T e ra u c z i zo stał are szto w a n y przez w ładze b ry ty js k ie w S ajgonie. Istn ie je p o d ejrz en ie , że k ie ro w ał on p o ta je m n ie p o w sta n iem Annami*
tów przeciw k o w ładzom fra n c u sk im i w oj skom sp rzym ierzonym . W p e w n y m dom u w S ajgonie w y k ry to ta jn ą ra d io stac ję, obsłu g iw an ą przez Jap o ń czy k ó w , k tó r a n a d a w a ła szy fro w an e depesze o ddziałom v an n am iek im .
Zakończenie obrad
ministrów spraw zagranicznych
LONDYN, ,1( U L (BBC). W d n iu drf- filejszym , tj. 30.IX, o d b ęd z ie słę w go
d zin a c h n o n o liid n io w y ch po sied zen ie B a d y M inistrów , b ęd z ie to p raw d o p o d o b n ie o sta tn ie posiedzenie. N a w ezo rajsey eh ze
b ra n ia c h o d cz y ty w an o p o ro to k ó łu o b ra d . i»f»in!(Ałv tc n ie b ę d ą p o d a n e d o w lado- dzieli ich Z w iązkow i G o s p o d a r z e m ,, Spól ' p u b lic zn e j. Z W asz y n g to n u dono- d zielni R. P . „S połem - - p e r a n ^ w n - j f ^ k ^ a r z sta n u B y r n e , o d a nie
d r a ak c jo ttkapn iw la d r a r a r L z o w y c h . i ^
LONDYN, 3«.IX. (BBC). W ło sk i m in i
s te r s p ra w zagranicznych' Alcłde dc Ga- s p a il złożył ośw iadczenie o p rz.'h lc « „ rozm ów w L o n d y n ie. M in ister de Gaspa-.
rl w y su n ął n a o b ra d a c h d w a zasadnicze p o stu la ty ; p ie rw sz y to n aw ią za n ie p iz y - ja zn y c h sto su n k ó w z, Ju g o sław ią, d.-tigi to życzenie, ab y R ad a m in istró w nic p o d y k to w ała W io ch o m ta k ic h w aru n k ó w , k tó r y rh ża d en rzą d d em o k ra ty c z n y nic b y łb y w ałunie p r z y ją ł.
Co piszą inni
N a te m a t działalności nowopowstałego Polskiego S tronnictw a Ludowego, któzhg*
zwolennicy w ystępowali przeciwko akcji świadczeń rzeczow ych. n a zebraniu chłop
skim w Lesznie (W ielkop.), o czym donosił tygodnik „P olska Ludow a" «— obecnie ta k pisze „Głos Ludu":
Spratoa jasna I niewątpliwa. Sprawa niestety nie odosobniona. Nadchodzą z róż
nych miejscowości informacje o podej
mowanych przez członków czy sympa
tyków PSL podobnych uchwałach, zmie
rzających do pogłębienia trudności go
spodarczych kraju, do soygłodzenia lud
ności miast, do wygłodzenia żołnierzy Wojaka Polskiego. Rzekorpi przedstawi
ciele interesów chłopskich, zgrupowani w PSL, pmdej&iują uchwały, których nić powstydziłaby się wroga na?> *owi pol
skiemu reakcja, uchwały będące w ł a zem interesów bynajmniej nie chłop
stwa, a jedynie zbankrutowanej b. obszarników. Społeczeństwo polipie, które początkowo z niedowierzaniem przytfęło wiadomość o podejmowanych uchwałach tego typu, sądząc, że idzie Au o przykre jakieś nieporozumienie, dziś wobec braku zdementowania c.zy odw»
łania tych uchwał, odpowiednio oceniśr tę szkodliwą działalność.
Świadczenia rzeczowe stanow ią podstaw ą bytu Świata pracy. Bez akcji Świadczeń rzeczowych trudno Jest sobie wyobraafló aprow izację m iast.
Rów nież tru d n o sobie wyobrazić, aby ktoś poważnie myślący życzył sobie wy
głodzenia m iast,,, chyba że ten k to ś dzlaMT tm yśliue n* szkodę społeczeństw*-
1
F I b b e l s k aZaopatrzenie w węgiel Lubelszczyzny i m. Lublina
XXT w ~---- _____1__ _______
S tr. 3
IW zw iąaka z zagadnieni am zaopa- feizemła przem ysłu lubelskiego oraz m as p rac u jąc y ch L ublina w węgiel, zwróci
liśm y adę <3® dyrelctora Oddziału Lubel- Bkiogo C entrali Zbytu P roduktów P rz e
m ysłu W ęglowego oto. P ieczyra ka z pro śb ą o ośw ietlenie te j spraw y. Ob.
P ieczy rak nadesłał nam w te j spraw ie d o stęp u jący a rty k u ł:
N a czym p o le g ają tru d n o śc i do staw y wę g ta do L u b lin a i do L ubelszczyzny, k tó
r a n a ró w n i z in n y m i w ojew ództw am i, o d d a lo n a od zagłębi w ęglow ych, n ie je st z a o p a try w a n a w węgiel w edług n a jk o nieczn iejszy ch p o trz e b ?
C e n tra la W ęglow a w K atow icach i jej O d d zia ł w L u b lin ie s p rz e d a ją w ę g itl i ko k s loco k o p a ln ia tym p rzed sięb io rstw o m p ry w atn y m i in sty tu c jo m pęąw a publiczne- k tó re o trz y m u ją zezw ofenia n a p r a wo k u p n a od U rzędu W o jew ó d zk ieg o w L u b lin ie i o d sta ro stó w w pow iatach .
W ęgla i k o k su w k o p a ln ia c h i k o kso
w niach je s t d u to i m ożem y p o k ry ć za
p o trz e b o w a n ie k ra jo w e , o ra z część sp rz e d a ć za g ran icę. J e d n a k ż e za o p a trz e n ie k r a jn w w ęgiel i k o k s ro z b ija sie o b r a k p aro w o zó w I w ag o n ó w , k tó ry m i P K P nie ro z p o rz ą d z a w d o sta te c z n e j ilości. P K P p o trz e b u je k ilk a n a ś c ie tysięcy p aro w o zów f p a rę se t tysięcy w agonów , ażeby m o g ła sp ro sta ć sw ojem u za d a n iu , n ie ty l
ko w p rze w o ż en iu w ęgla i k o k su , ale i in n y c h ła d u n k ó w kolejow ych. Jeżeli do tego się d o d a p rzew ożenie zdem obilizo
w anych’ żołnierzy, jeńców i ro b o tn ik ó w , w yw iezionych z P o lsk i o ra z z in n y c h k r a bów, k tó rz y p rz e p ły w a ją p rze z Polskę, naprą a k c ję p rze sied leń c zą n a zachód, tr a n s p o r t w ęgla za g ra n ic ę — to z a d a
n iu k o le jn ic tw a polsk ieg o są b a rd z o d u że, k tó ry m i b r a k a ta b o ru n ie m oże ( o d n łn ć .,
W o b ec B raku d o sta te czn y c h .środków tr a n s p o rto w y c h , m u siały n a s tą p ić o g r a n i
czenia w d o sta w ie w ęgla. P ierw szeń stw o w d o sta w ie w ęgla i k o k su m a ją P K P, k o leje w ąsk o to ro w e, żegluga r z e c z n a ,, m o rsk a, in n e p rz e d się b io rstw a k o m u n ik a
cyjne, W o jsk o P olskie, C zerw ona A rm ia w Polsce, p rze m y sł h u tn ic zy żelazny, in n y ch m etali, k o ksow nie, p ra ż a ln ie , bry- kieto w n ie, p rz m y sł górniczy, n afto w y , sol n y , fa b ry k i sody, cem en tu , ceram ik i, d rze w n y , ch em iczny, sk ó rn iczy , cegiel- n ia n y , w ap ie n n y , cu k ro w n ic zy , g o rz e ln ia ny, b ro w a rn ic z y , ty to n io w y , spożywczy, w łókienniczy, p a p iern icz y , elek tro w n ie, gazow nia, w o dociągi I k an a liz a c je , rzeź
n ie i in n e in sty tu c je uży teczn o ści p u b li
cznej, a d o p ie ro po u w zg lę d n ie n iu tych w szy stk ich p o trzeb , dostaw y w ęgla m ogą hyc u sta lo n e n a cele opałow e dom ow e.
T ak np. w m iesiącu w rześn iu b r. P K P p la n o w a ły , że b ę d ą m ogły w yw ieźć z k o p a lń d zien n ie 55.000 to n w ęgla i k o k su , w p a ź d z ie rn ik u — 05.000 to n , w listo
p ad z ie — 100.000 to n , w g ru d n iu — 105.000 ton. W m iesiącu w rześniu P K P w yw iozły od 24 d o 32 tys. ton dziennic.
S p o rząd zo n y p la n zaw iódł i setk i tysięcy to n w ęgla i koksu pozostały n a sk ład ach w k o p aln iac h i kokso w n iach , k tó re tak b ard z o p o trz e b n e są dla życia g o sp o d a r
czego k ra ju .
J a k w id ać z pow yższego całe za g ad n ie n ie z a o p a try w a n ia k rn jn w w ęgiel i k o k s je sf u z a le żn ia n e o d tr a n s p o r tu k o lejow ego, k tó ry n ie je s t w y sta rc za jąc y d la obsługi p o trz e b k r a ju .
L ub elszczy zn a je s t o d d a lo n a do 580 knt o d zagłębi w ęglow ych. T ra n s p o r ty w ę
gla, k tó re szły In b id ą d o n as, z b ra k u w ęgla n a sk ła d ac h P K P . są częściow o z a b ie ra n e p rz e z k olej. W o sta tn ic h 3-ch m iesiącach było za b ra n y c h o koło 300 w agonów w ęgla. Jeżeli się do tego doda, że n a w ęgiel p rzez całą d rogę c z y h a z ło dziej, to u b y te k w ęgla n a w ag o n ach , klc- re doszły do nas, w ynosi o d 10 do 90 p ro c ., tak , że w n ie k tó ry c h w agonach z n a jd u je się tro c h ę m ia łu w ęglow ego lub p ia sk u , za k tó r y trz e b a płacić.
W ęgiel n a w olnym ry n k u m oże p o ch o dzić z trz e c h źródeł.
1) W ęgiel p o ce n ac h k o m e rc y jn y c h s p rz e d a ją k u p c y w ęglow i, za reje stro w a n i k tó rzy to w ęgiel z a k u p u ją u n a s i m ogą go sp rze d aw ać po ce n ach o d 1.400 zł do 1.800 zł za to n ę loco skład. W ysokość ceny je st zależn a od u b y tk u w ęgla n a w a gonie p r z y tra n sp o rc ie . W ęgiel k o m e rc y j
ny przydzielany jest kupcom węglo
wym do rozsprzedaźy na wolnym rynku na mocy uchwały Rady Ministrów z dn.
11 kwietnia br., a to w celu poprawy stanu finasowego kopalń.
2) Z k rad z ież y . W ag o n y z w ęglem są o b ra b o w y w a n e i złodzieje s p rz e d a ją w ę
giel po k ilk a n a śc ie lu b k ilk a se t k ilo g ra m ów w zależności od p aseró w , k tó rzy w d ro b n y c h ilościach węgiel od nich od k u p u ją , a n a stę p n ie d o sta rc z a ją o d b io r
com.
31 O d fu rm a n ó w , k tó rz y są opłacan i w ęglem za przew ó z tego w ęgla ze sineji to w aro w ej n a skład y . Z d a rz a ją sic w y
padki. że p rze m y sł wcy, k tó rzy ofrzym u- ią p rz y d z ia ł w ęgla do p ro d u k c ji, s p rz e d a ją go po cenach p a sk a rsk ic h . Może r ó w nież być węgiel d e p u tato w y , k tó ry o- trz y m u ją p rac o w n icy ja k o część swego w y n ag ro d ze n ia i sp rz e d a ją go.
K upcy w ęglow i, k tó rz y są u n a s za re
je s tr o w a n ia k tó rzy m a ją n a sk ła d a c h w<
gicl i koks. d o sta rc z o ń j, p rzez n as po ce
n ac h u rzędow ych, s p rz e d a ją go n a nasze
„zlecenia sp rze d aż y ". Z lecenia sp rzed aży w y d a je o d d z ia ł tym od b io rco m , k tó ry m U rząd W o jew ó d zk i lubelski lu b S taro stw a P o w iato w e p rz y z n a ją w ęgiel i k o k s d 'a celów p rzem ysłow ych lu b o pałow ych W ęgiel ten je st pod ścisłą k o n tro lą I w szyscy sk ła d n ic y m uszą z niego się w y
liczyć.
P ocząw szy od w rz eśn ia b r. P K P o d p o w ia d a ją za p rzew óz w ęgla z k o p alń do sta cji prze zn ac ze n ia, a przez to sam o w y
sy łan ie konw oi po węgiel do k o p alń jest zbędne. W ęgiel i k o k s w ysyłany jf.st z k o p alń i koksow ni w edług ro zd z ieln ik a jaki sp o rzą d zo n y je s t p rzez C e n tralę W ę
d o wą w K atow icach, w p o ro zu m ien iu i M inisterstw em K om u n ik acji, w u sta lo n e j kolejności w edług g ru p przem ysłow ych.
Wyrok śmierci w Sądzie Specjalnym
(Bc) W C hełm ie o d b y ła się se sja w y
ja z d o w a L ubelskiego S ądu S pecjalnego.
R o z p atrz o n o sp raw ę G rzegorza L itw ina, k tó r y p e w n e j nocy 1943 r. w m a ją tk u R erek, gm. Staw , p o w iat Cliełm , u d e rzy ł sie k ie rą w za m ia rz e zabicia Szolę M ajera i jego żonę i sądząc że nie żyją, z a b ra ł im g ard ero b ę.
G rzegorz L itw in b y ł członkiem SS. W te j fo rm a c ji b r a ł r C y id w p a c y fik a c ja c h ,
| Z B IG N IEW PO R ĘB SK I
Na jeziorze Sniardwy
Z A sfaltow ej g ła d k ie j szosy sam ochód 'n a s z s k rę c a w leśn ą, b o czn ą dróżkę. D łu t jszy cza* je d z ie m y lasem , m ija m y k ilk a t m a ły ch w iosek I n are sz c ie je ste śm y u
celu...
P a r ę d o m k ó w ry b a c k ic h o ta cz a duży p ię tro w y dom . D alej n a d cichą, p o ro śniętą sitow iem za to k ą , d re w n ia n e szo
py m agazynów i w ęd zarn i. W p o rcie k il
k a d u ży c h m o rsk ic h . k u tró w m o to ro wych i w iele ło d zi ry b ac k ich .
G łodowo. N a p o łu d n io w y m cyplu j ę z o r a S n ia rd w y w o k rę g u m a zu rsk im , pierw szy o śro d e k Społecznego P rz ed się
b io rstw a A prow izacji R y b n e j fSPARI.
M iejscow ość, p rze d k tó rą o tw ie ra się w sp a n ia ła .przyszłość.
Z agubiona w śró d olb rzy m ich lasów p u szczy Ja ó sb o rs k ie j, d alek o o d szosy 1 kolei, m a ła o sa d a ry b ac k a. A je d n a k ła t
wo z a o p a trz y ć m oże o n a W ry b y m ia sto ta k ie j a k W a rsza w a . G łodow o je s t cen taaln y n i o śro d k ie m ry b a c k im n a d S n iard - w am i — d ru g im , eo do w ielkości jezio
rem w E u ro p ie śro d k o w ej (przeszło 120 im kw.). Ju ż o b ec n ie G łodow o m a zdol
ność p ro d u k c y jn ą o koło 1.000 kg ry b y tygodniow o i p rz y u m ie ję tn e j ełcsnłóata- r ' i o r iz o d p o w ied n im sp rzęcie m ożliw o- Ici te b ęd ą w z ra s ta ć z k ażdym m ie sią cem. L ig a M orska, z in ic ja ty w y k tó re j jp o w sta ł ŚPAR, m ożliw ości te s ta ra się wy fk o rz y sta ć d o m a k sim u m ,w, ce lu rzu c ę- *
n ia n a ry n k i i d o sta rc ze n iu szero k im m a som p ra c u ją c e g o społeczeństw a ja k n a j
w iększej ilaści ta n ie j ryby. P ierw sze p r ó by w y k az ały zad o w ala ją ce w yniki.
P rz y b y li w ra z ze m n ą d w a j bflcero w io z L igi M orskiej z a sta n a w ia ją się w łaśnie n a d k o n ieczn o ścią o sad zen ia tu ta j w ięk
szej załogi i sz k o len ia je j w zaw odzie ry b ac k im . O glądam y w szystko dok ład n ie.
Do p ó źn e j nocy zw iedzam y o środek. K o r z y s ta ją c z gościnności k ie ro w n ik a inż.
M arcinkow skiego u d ajem y się w reszcie n a spoczynek. J u tr o bow iem sk o ro św it w ypływ am y k u trem n a połów .
S zary b rza sk ? ju ż n a s n a n o gach. P ogodny runek w strz ą sa chłodem . 7 a to k a je st g ła d k a ja k lu stro . P rz y sta ń ry b a c k a drzem ie jeszcze, p rz y k u c n ię ta w ciszy. N ad w odam i z w isają sine o p a ry, zlepione z szaro fioletow ym i p la m am i lasó w 1 zarośli. P o brzegach w sito w iu b u d zą się d zik ie kacyki. K u rk i w odne n a w o łu ją się h ałaśliw ie z dalek a. N ad w o
d am i n g a n ia ją się ju ż b ia łe ry h itw y ..- W sta ją c e sło ń ce zm ienia k o lo ry t św ia ta . Z atoka n a b ie ra b la sk ó w i ak w a re lo w y ch , ła g o d n y ch b arw ... Gdzieś z d ala, h e n . od lasu, p o p rze z rz e d n ie ją c e o p a ry leci sm ę
tn y żu ra w i k rzy k ... D łrg i przeciąg ły , d zi
ki ł m e la n c h o lijn y zarazem ...
W a rk o t m o to ru w p o rcie p rzy p o m in a o odjeździe. M otorów y uw ija się n a ku- trzft. Z trz c in i g sitow ia... ą o p aró w .
are szto w a n iac h , o b ła w a ch p rzeciw ko lu dności polskiej.
Został skazany na śmierć.
A lek san d ra M rozow ska, k tó ra w ydala w sp ó łp rac u jąc em u z N iem cam i sołtysow i ośm iu u k ry w a ją c y c h się obyw ateli n a ro dow oścl żydow skiej, została sk a za n a n a trz y la la w ięzienia.
,c'cbo ja' duchy w y p ływ ają n a sw ych ło dziach ryhncy. Je d en , d .u g i, trzeci...
W siadam y. K u te r n i ;za p om ału, h o lu ją c za sobą lodzie.
O gorzałe, tę tn ią c e zdrow iem są tw a rze sta ry c h ry b a k ó w .« Im io n a m a ją n ie m ieckie, a n az w isk a polskie. G usta u S kubś —• n ap rz y k ła d . M ówią po p o lsk u z m a z u rs’-1 . Dziw ią m ie sz an in a s ta ra polskiego ję zy k a z n aleciało ściam i n ie m ieckich w yrazów .
Na dziobie k u tr a b iało-czerw ony p r o porzec. Na b ia ły c h cz ap k a ch oficerów orzełki. W łaśn ie tu ta j n a S n iard w ac h , do n ie d a w n a p ru sk im jeziorze. Z m ienne, lecz ja k ż e sp raw ie d liw e są w y ro k i h i storii.
W ychodzim y z zatoki n a p ełn e je zio ro. Z w iększona fa la kołysze k u trem . T u ta j d o p ie ro u w y d a tn ia się w całości w ie l
kość S n iard w . L asy n a przeciw ległych b rz e g a c h s n u ją się cie n iu tk im sinaw ym paskiem . M iejscam i rz e d n ą , ro z p ły w a ją się n a tle n ie b a, z dziw nym złudzeniem , ja k gdyby w isiały w p o w ietrz u . Gdzie n iegdzie nie w id ać nic. B rzegi giną n a horv zo n cie. N ieboskłon łączy się z w y
p u k łą m asą w ó d — ja k n a m orzu...
M ijam y w vspę p o ro śn ię tą w y s o k o p ie n -.
nym lasem . F a le p ia n ą o sia d a ją n a p ia sku w ybrzeża. G rom ady d zik ich kaczek zry w ają się co ch w ila z w ielkim szum em i b ieg n ą p o w odzie, z o staw ia jąc tysiące b an ie k n a je j p o w ierzchni...
P o dwóch' g odzinach k o ły sz ą c e j jazdy zbliżam y się do celn. P ły w a ją c e b o je o-
*ł r»ogają p rze d m ielizn a. L a w iru ją c w eho D im y w sp ó k o in ą , seled y n o w ą to ń p r z y brzeżn ej- zatoczki, p e łn e j w o d o ro stó w i ste rc zą cy c h tyczek* ^
Cudze chwalicie.,.
Gdyby te) energii użyć na uruchomienie gazowni, otrzymałoby się 15.000.000.000 (piętnaście miliardów.'/.') metrów sześcien
nych gazu.
Użyta zaś na cele■ elektryfikacji, da co najmniej 2 0.000.000.000 (dwadzieścia mi
liardów.'.'.'j" kilowatgodzin.
Długo by trzeba Uczyć, ażeby sobie ■ s ładne cyfry uprzytomnić.
Zastanawiam się. że zgodnie z prz-o- sa m i elektrowni - '- m 25 kilowa'jo- dżin miesięcznie. • LC~y S00 kwg rocz nie, 3000 przez 10 lat, przez 100 lat...
Nie — tę d y daleko nie zajdę.
Z gazem łatwiej, bo mi przyznano ry
czałt (za czasów, kiedy b ył gaz oczywi
ście) 150 m. sześć, miesięcznie. W iem przy najm niej, && » owego tajem niczego żród>a m iałbym kąpiel zapeumioną przez sto mi
lionów miesięcy...
Znowu nic z tego. Osiem ł pół miliona lat, to ju ż w ym ia ry astronom iczne. Pmb nie nie będę ż y ł ta k długo.
F a k t je st, że dosyć trudno sobie w yo
brazić ilości gazu c z y prądu, o których w spom ina p rzytoczony na p o czą tku ustęp M oże to są za te m ja kieś e y fr y fa n ta styczne, jAkicś obliczenia V cm e g o a a ketę ż y c u t
Nie. Z a ty m i w M u zeram i sta ją nazw i
sk a w yb itn ych polskich uczonych.- D ra Turczynow icza z S.G.G.W., praf. dra B acy 1 dr Zalew skiej z In s ty tu tu Doświadczal
nego w Puławach, k tó rzy na pewno nie fa n ta zju ją . P a trzą na rzeczy re a ln i., przez ’
„mędrca szkiełko i oko".
Te miliardoioe cyfry ustalono w sprawoz
daniu z w izji lokalnej błot „W izna" i M i chodów IW dorzeczu Nai-wi i Biebrzy. Tam na przestrzeni 11.000 ha ciągnie się pdkład torfu,k głęboki gdzieniegdzie do 6 m i obej
mujący, w edług ostrożnych oblicze*, 30 milionów ton suchego torfu.
Przy pełnej elektryfikacji okręgu biało
stockiego wystarczy energii ze źródła tor- . fowego na lat. czterdzieści.
Nie mamy w Polsce złota żółtego (pozo kieszeniami ioaluciarzy). Ale mamy złote czarne: śląski węgiel w pełnej produkcji Mamy złoto białe, perliste,1 spadające łc kaskadach z Karpat ■ silę wodną, częścio- uto tylko eksploatowaną.
I mamy wreszcie złoto brunatne, śpiące pod warstwą błota i czekające na tych, co je przebudzą.
OJ, bo bogata Jest nąsza Polska.
OMEGA..
I T u ta j są zasta w io n e żaki.
Od zakotw iczonego k u tr a o d p ły w ają ry b ac y n a sw ych łodziach.' P ru c a idzie żw aw o i sp raw n ie. Za w y ciąg n iętą ty c zk ą w yław ia się sieć. W żaku trzepoczą się ryby... P ięk n e , dhigie, tłu ste w ęgorze, *»1 b rzy m ie liny, szczupaki, k a ra sie , o k o nie.
Po k ilk u g o d z in n e j p ra c y ry b ac y w rą c a ją do k u tr a z ob fity m łupem .
W d ro d ze p o w ro tn e j fa la się zwięk*
sza. Z ła g o d n e j m o rk i p rze ch o d zi stop*
niow o w silną bryzę. W ia tr dm ie z p o d w ó jn ą siłą i za cin a deszczem ... N a g rzbif lach fal ro lu ją się potężne, siwe, pieni sto grzyw acze.
— To, „dziady"-... d ziad v lecą — m ó- wią o ficero w ie i w zrok im się śm ieje, ja k n a w idok sta ry c h , poczciw ych z n a
jom ych...
Słońce je st ju ż w ysoko, gdy dopływ a
m y do p rzy sła n i. P ołudnie...
m Dla p rze cię tn eg o „szczu ra lą d o w eg o '' p ó ł d n ia k o ły sa n ia n a w odzie jest p rz e życiem bąd ź co b ą d ź nieco d zien n y m . A' i żołądek d o p o m in a się g w ałtow nie o sw oje p raw a.
— Na o b ia d panow ie!
W ędzony w ęgorz sm a k u je n am n a d zw yczajnie. P o c h ła n ia m y o g ro m n e ilości te j sm acznej ryby. W oczach in s p e k to m i ry b a k a S kubsia m a lu je się p ew n a o b a
wa.
— Czy aby n am n ie zaszkodzi?...
N ie sądzę. R aczej u w ażam , że wyjflzW n a zdro w ie — tnk, ja k 1 tym w szystkim w ca łe j P olsce, k tó rz y doty ch czas s p r i - rmieni r -n ie i j d o b re j rvbv. b ęd ą j u t nie
d ługo m ieli je j p o d d o sta tk ie m .
