Cena pojedyńczego egzemplarza 15 groszy Dzisiejszy numer zawiera 4 strony CBA
• k a * « d . m ie t ł e e z n ia I .5 C ■» ' «
KJIHGFEDCBA
mU■•■wyeh 4c»Carci<>ń c*k«ty, lob rwrota «eny abon*-
k s ię ż y c a Ś ro d a P ro ta i J a c k a m m .
C z w a r te k G w id o n a P ią te k E u g e n ji p .
D z iś w s c h ó d s ło ń c a o g o d z . 5 0 2 z a c h . 6 1 5
J u tro „ „ „ 5 0 3 . 6 1 3
D z iś „ k s ię ż y c a „ 8 4 1 „ 1 9 4 1
Wąbrzeźno, czwartek 12 września 1929 r.
O g ł o s z e n i a
■tr. 54*m. w wiodotnoicioeh pctocxsycb 30 gr na pierw- nai »tr. W rt. Rabatu udtiala ale prxy caratom ogła axaniu. .Gioi Wąbrzeski** wychodzi trzy razy tygoaix i te w pan ladziałek, irodg i piętek. Skrzynka poczt*
wa 23. Redakcja i adminiłtracja ul. Mickiewicza 11 Telefon 80. Konte czekowe P. K. O. Poznań 204.252.
Nr. 108 Rok IX
Zmartwychwstała Polska
wobec odrodzonej Turcji.
W p ią t ą r o c z n ic ę W y s t a w y P o ls k ie j w K o n s t a n t y n o p o lu .
T u r c ja , ja k w ia d o m o p o w s z e c h n ie je s t je d y - n e m p a ń s tw e m w E u ro p ie , k tó r e n ie u z n a ło g w a ł
tu , p o p e łn io n e g o n a d n a r o d e m p o ls k im , a n ie u - z n a ło z p o b u d e k s z la c h e tn y c h , r y c e r s k ic h , n ie z a - p r a w io n y c h ż a d n y m e g o iz m e m .
A n ie u z n a ją c r o z b io r u P o ls k i, T u r c ja z a w s z e n a jg o ś c in n ie js z e g o u d z ie la ła s c h r o n ie n ia u c z e s tn i
k o m w a lk p o w s ta ń c z y c h i ja k n a jle p s z ą o p ie k ą o - ta c z a ła p a trjo tó w p o ls k ic h , A k ie d y w y s iłk i ty c h b o jo w n ik ó w o w o ln o ś ć P o ls k i d o b ie g ły k r e s u lu r - c ja z p ie ty z m e m p o g r z e b a ła ic h n a s w e j z ie m i p a m ię ć o n ic h ż y je d o tą d w ś r ó d n a r o d u tu r e c k ie g o . D o ś ć w y m ie n ić g ró b d y k ta to r a iM a rja n a L a n g ie w ic z a , w H a id a r P a s z a i g r o b y p o w s ta ń c ó w n a s z y c h z 1 8 3 1 i 1 8 4 2 r., ja k i le g jo n is tó w z 1 8 6 3 w A d a m p o lu , c ic h e j w io s c e w A z ji M n ie js z e j.
N ie tr z e b a c h y b a w s p o m in a ć ju ż o te j w z ru s z a ją c e j tr a d y c ji w c ią g u 1 5 0 la t n a s z e j n ie w o li, k ie d y tu s u łta n r o k r o c z n ie w ś w ię to B a jr a m u z a p y ty w a ł s ię o p o ls k ie g o p o s ła . C z y m o g ło b y ć le p s z e u s ta w ic z n e p r z y p o m in a n ie ś w ia tu o te j k r z y w d z ie d z ie jo w e j, ja k a s p o tk a ła P o ls k ę
P r z y p o m n ie n ie ty c h p ię k n y c h tr a d y c y j p r z y ja ź n i p o ls k o - tu r e c k ie j, w o k r e s ie w z n o w io n y c h w y
s iłk ó w n a s z y c h o o p a n o w a n ie g o s p o d a r c z e B li
s k ie g o W s c h o d u , s ta ło s ię z n o w u a k tu a ln e . D n ia 1 2 w r z e ś n ia b . r. u p ły w a w ła ś n ie p ię ć la t o d c h w i
li, k ie d y n a z ie m i tu r e c k ie j w K o n s ta n ty n o p o lu o d b y ło s ię u r o c z y s te o tw a r c ie W y s ta w y P o ls k ie j w o b e c n o ś c i w ie lu d y g n ita r z y tu r e c k ic h i p o ls k ic h o r a z ty s ią c z n e j n ie m a l r z e s z y P o la k ó w , k tó r z y p o r a z p ie r w s z y m o ż e w ta k w ie lk ie j lic z b ie p r z y b y li d o s ta r e g o g r o d u K o n s ta n ty n a W ie lk ie g o ,
W o w e j c h w ili p r z e d p ię c iu la ty — k tó r e j o - s o b iś c ie b y łe m ś w ia d k ie m — ju ż n ie ty lk o tr a d y c y j
n y w T u r c ji p o s e ł p o ls k i, a le c a ła ta ty s ię c z n a g r o m a d a r o d a k ó w n a s z y c h p r z y p o m n ia ła o d r o d z o n e j T u rc ji, ż e ju ż p o w s ta liś m y z n ie w o li, ż e ż y je m y w o ln e m i n ie p o d le g łe m ż y c ie m p a ń s tw o w e m , ż e w m y ś l s ta r y c h tr a d y c y j z a c z ę liś m y z n ó w d z ia ła ć d la c h w a ły w ła s n e j i d o b r a k u ltu r y p o w s z e c h n e j .
W z r u s z a ją c y to b y ł n a p r a w d ę m o m e n t, k ie d y p o p r z e m ó w ie n ia c h o r k ie s tr a p o ls k a z W a r s z a w y z a g r a ła , b o d a j c z y n ie p o r a z p ie r w s z y w d z ie ja c h n a z ie m i tu r e c k ie j, — „ J e s z c z e P o ls k a n ie z g in ę ła " , a g o rą c y , p o łu d n io w y w ia tr p o w ia ł u r o c z y ś c ie c h o r ą g w ia m i p o ls k ie m i n a s z c z y ta c h b u d y n k ó w w y s ta w o w y c h .
J a k i e ś d z iw n e , s e r d e c z n e w z r u s z e n ie o g a r n ę ło ń a s w s z y s tk ic h , k ie d y p o d g o r ą c e m n ie b e m W s c h o d u n a d la z u r o w y m B o s f o r e m , z n a n y m d o tą d je d y n ie z c z a r o w n y c h b a je k w s c h o d n ic h , — u s ły s z e liś m y d ź w ię k i d r o g ie g o n a m h y m n u n a r o d o w e g o , k ie d y u jr z e liś m y p o w ie w a ją c e d u m n ie c h o r ą g w ie p o ls k ie i k ie d y u p r z y to m n iliś m y s o b ie d o n io s łe ź n a c z e n ie te j s e r d e c z n e j m a n if e s ta c ji „ w ie c z n e j p r z y ja ź n i ” o b u r y c e r s k ic h n a r o d ó w .
Z n ie m n ie js z e m w z r u s z e n ie m p a tr z y łe m p ó ź n ie j, ja k ty m s tr u d z o n y m b o h a te r o m p o ls k im , s p o c z y w a ją c y m n a z ie m i tu r e c k ie j, p r z y s z ła p o k ło n ić s ię z m a r tw y c h w s ta ła O jc z y z n a . N ie w u p o k o r z e -
|n iu , n ie w n ę d z y , a le w p e łn e m b la s k u s w e j ja ś - I n ie ją c e j p o tę g i. U r o c z y c m e n ta r z n a a z ja ty c k im S jr z e g u K o n s ta n ty n o p o la p o r a z p ie r w s z y o d n ie
p a m ię tn y c h c z a s ó w s t a ł s ię c e le m p ie lg r z y m k i ty - s f ią c a p r z e s z ło P o la k ó w , p r z y b y ły c h n a d Z ło ty R ó g J - g e n e r a ln y m p o k a z e m n a s z e g o d o r o b k u g o s p o - c f e a r c z e g o k ilk u p ie r w s z y c h la t is tn ie n ia o d r o d z o - tŁ e j p a ń s tw o w o ś c i.
Katastrofa lotnicza.
P o d c z a s ć w ic z e ń lo tn ic z y c h w A n g lji, je d e n z s a m o lo tó w w p a d ł d o m o r z a . O b r a z e k p r z e d s ta w ia w ła ś n ie a k c ję r a tu n k o w ą : O c a lo n y p ilo t z n a jd o
w a ł s ię n a s k r z y d le .
Ponowny wybór Polski do Ligi Narodów
P o d c z a s w y b o r ó w d o R a d y L ig i N a r o d ó w P o l
s k a u z y s k a ła 5 0 g ło s ó w n a 5 3 , c o o z n a c z a w y b ó r n ie o m a l p r z e z a k la m a c j ę .
W z e s ta w ie n iu z g ło s a m i n a M a c D o n a ld a , k t ó r y w u b . t y g o d n iu p r z y w y b o r a c h w ic e - p r e z e s ó w z g r o m a d z e n ia o t r z y m a ł 3 8 g ło s ó w w y k a z u j e n a j le p ie j w b r e w w s z e lk im k ła m liw y m p o g ło s k o m s z e
Znowu atak na Polskę
— B e r l i n 1 0 , 9 . W P o c z d a m ie o d b y ła s ię u r o c z y s t o ś ć j u b ile u s z o w a 1 0 0 0 - le c ia „ w c ie le n ia d o n ie m ie c k c ś c i p r o g e r m a ń s k ie g o w s c h o d u . ' B . k a n c le r z d r . L u t h e r w y g ło s ił p r z e m ó w ie n ie , w k t ó - r e m o ś w ia d c z y ł, ż e lo s t e r e n ó w w s c h o d n ic h z łą c z o n y j e s t z lo s e m c a ły c h N ie m ie c . F a k t , ż e p r z e z 1 0 0 0 la t k o lo n iz a c j a w s c h o d u w y p e łn ia ła k a r t ę h i- s t o r j i n a r o d u n ie m ie c k ie g o j e s t w d a ls z y m c ią g u ż y w o t n y m . P a ń s t w o p r u s k ie , j a k o j e d y n e n ie m ie c -
1 2 5 o f ia r k a t a s t r o f y .
K a ta s tr o f a p a r o w c a f iń s k ie g o „ K u r u ” k tó r y z g in ą ł p o d c z a s b u r z y w p o b liż u T a m m m e r f o r s p o - c ią g n ę ła z a s o b ą 1 2 6 o f ia r p r z e w a ż n ie m ło d z ie ż y
N ie le ż y w z a k r e s ie te g o a r ty k u łu r o z p a tr y w a ć d o ty c h c z a s o w e i s p o d z ie w a n e w y n ik i te j W y s ta w y P o ls k ie j n a d B o s f o r e m . J a k k o lw ie k b y w y p a d ła o c e n a o w e j im p r e z y , f a k te m p o z o s ta n ie , ż e s ta ła s ię o n a z n a k o m ity m te r e n e m w z a je m n e g o s ię z a p o z n a n ia i o s o b is te g o z e tk n ię c ia s ię s f e r g o s p o d a r c z y c h o b u k r a jó w . W y c ie c z k i r e p r e z e n ta c y jn e d o K o n s ta n ty n o p o la p o ls k ic h k u p c ó w , p r z e m y s łó w c ó w , d z ie n n ik a r z y , s p o r to w c ó w i t. d „ z a c ie ś n iły s iln ie j n iż w s z e lk ie u k ła d y p o lity c z n e s to s u n k i p r z y ja z n e P o ls k i z T u r c ją , ta k s a m o ja k d z iś w y c ie c z k i z a g r a n ic z n e n a P o w s z e c h n ą W y s ta w ę K r a jo w ą d o P o z n a n ia s ta ją s ię n a jle p s z y m łą c z n ik ie m m ię d z y P o ls k ą a in n y m i n a r o d a m i ś w ia ta .
Z o k a z ji ó w c z e s n e j W y s ta w y P o ls k ie j w K o n s ta n ty n o p o lu P o la c y z a p o z n a li s ię z ż y c ie m i o b y c z a ja m i tu r e c k ie m i, z a o b s e r w o w a li w ie le z p s y
r z o n y m o r z e k o m y m u p a d k u a u t o r y t e t u P o ls k i n a t e r e n ie L ig i N a r o d ó w i n a t e r e n ie m ię d z y n a r o d o w y m , j a k s iln ą j e s t p o z y c ja P o ls k i w ś r ó d t y c h s f e r p o lit y c z n y c h , d e c y d u ją c y m o b e c n ie i j a k p o z y c j a t a w z m o c n iła s ię p o t r z e c h la t a c h k a d e n c j i d o R a d y L ig i N a r o d ó w .
— x —
। -
k ie w ie lk ie m o c a r s t w o z n a la z ło s w ó j p o c z ą t e k n a w s c h o d z ie .
W d a ls z y m c ią g u d r . L u t h e r o ś w ia d c z y ł, ż e t o c o u c z y n io n o n a w s c h o d z ie E u r o p y , a m ia n o w ic ie u t w o r z e n ie „ n ie m o ż liw e g o k o r y t a r z a ” n ie m ó ż ó z n a le ź ć ż a d n e g o u z a s a d n ie n ia a n i h is t o r y c z n e g o a n i lo g ic z n e g o , a n i t e ż s p r a w ie d liw o ś c i. W k o ń c u m ó w c a n a w o ły w a ł d o p o p r a w ie n ia s y t u a c j i n a w s c h o d z ie E u r o p y .
s z k o ln e j, k t ó r a o d b y w a ła n a p a r o w c u w y c ie c z k ę m o r s k ą . T y lk o 2 6 o s ó b , w te j lic z b ie 4 m a r y n a r z y z a ło g i i k a p ita n a s ta tk u z d o ła n o u r a to w a ć .
c h o lo g ii n a r o d u tu r e c k ie g o , z d ą ż y li o c e n ić s z c z e r ą n a tu r ę T u r k ó w , ic h r z a d k ie i u jm u ją c e z a le ty , c c n ie p o z o s ta n ie b e z s k u tk u w d a ls z y m j e s z c z e r o z w o ju p r z y ja ź n i p o ls k o - tu r e c k ie j, o p a r te j p r ó c z s e n ty m e n tu i n a w z a je m n y c h k o r z y ś c ia c h .
N a w ia s e m je s z c z e d o d a ć tr z e b a , ź e to o s o b i
s te z a p o z n a n ie s ię T u r c ja u ła tw iła n a m w ó w c z a s w s e r d e c z n y s p o s ó b , k tó r y d o d z iś d n ia je s z c z e ż y je w p a m ię c i w ś r ó d u c z e s tn ik ó w te j W y s ta w y .
B y ć m o ż e , ż e s to s u n k i g o s p o d a r c z e z T u r c ją
n ie r o z w ija ły s ię d o tą d ja k n a le ż y . A le n ic m a n ic
s tr a c o n e g o . O d n a s z e j p r a c y i w y tr w a ło ś c i ty lk o
z a le ż y , a b y to z a p o c z ą tk o w a n e p r z e d p ię c iu la ty
z b liż e n ie g o s p o d a r c z e o b u n a r o d ó w , o tw o r z y ło n a m
s z e r o k ie h o r y z o n ty z p o n ę tn ą p e r s p e k ty w ą z a
c z e r p n ię c ia p e łn ą d ło n ią z n ie z m ie r z o n n y c h b o
g a c tw te j k r a in y w s c h o d z ą c e g o s ło ń c a .
W r z e n ie n a g r a n ic y c h i ń s k o - s o w ie c k ie j
A j e n c ja R e u t e r a d o n o s i z M u k d e n u , z e ź r ó d e ł u r z ę d o w y c h c h i ń s k i c h , ż e w o j s k a s o w i e c k i e z a a t a k o w a ł y w p i ą t e k u b i e g ł y c h i ń s k ą lin ję o b r o n n a w M a n d ż u r j i .
A t a k s p o t k a ł s i ę z s i l n e m o p o r e m . W a lk a t r w a ła c a ły d z i e ń . W k o ń c u w a l k i c h i ń c z y c y p r z e s z l i d o k o n t r a t a k u i o d p a r l i o d d z i a ł y s o w i e c k i e . P o o b u s t r o n a c h j e s t w i e l u z a b i ty c h i r a n n y c h . Z p o ł u d n i o w e g o f r o n t u s o w i e c k o - c h i ń s k ie g o w M a n d ż u r j i r ó w n i e ż d o n o s z ą o o s t r y c h w a l k a c h .
S a m o lo t y s o w i e c k i e r z u c i ł y k i l k a b o m b n a p o c i ą g , p r z e j e ż d ż a ją c y w p o b l i ż u s t a c j i P o g r a n i c z - n a j a . J e d e n c h i ń c z y k z o b s ł u g i p o c i ą g u j e s t z a b i t y .
CO SŁYCHAĆ W POWIECIE?
Bestialski napad na bezbronną dziewczynę
Z CBA
D ę b o w e j ł ą k id o n o s z ą :
C a ł a o k o l i c a p o r u s z o n a j e s t w y p a d k i e m , j a k i w y d a r z y ł s ię w n a s z e j o k o l i c y w t y c h d n i a c h .
N a d r o d z e p o m i ę d z y J a w o r z e m a D ę b o w ą ł ą - k ą , w l e s i e , n a p a d n i ę t ą z o s t a ł a p e w n a d z i e w c z y n a z J a w o r z a , p r z e z t r z e c h n i e z n a n y c h
s o b n i k ó w i p r z e z n i c h z g w a ł c o n a .
K o r e s p o n d e n t n a s z * ' d o w i e d z i a ł s ię s z c z e g ó ł ó w n a p a d u :
D r o g ą z l e t n ia H u l d a
d o t ą d o -
b l i ż s z y c h
s z ł a 2 4 - J a w o r z a d o D ę b o w e jł ą k i
K r a f t z J a w o r z a . W p e w n e j c h w ili,
g d y z n a j d o w a ł a s ię w l e s i e , z p r z e c i w n e j s t r o n y n a d e s z ło d w ó c h n i e z n a j o m y c h m ę ż c z y z n , k t ó r z y j ą z a g a d n ę l i, c z y n i e m a p i e n i ę d z y p r z y s o b i e . K i e d y d z i e w c z y n a c h c i a ł a o d p o w ie d z i e ć , n i e z n a j o m i p o c h w y c i w s z y ją z a r ę c e w c i ą g n ę l i d o s a m o c h o d u n a d j e ż d ż a j ą c e g o w s z y b k i e m t e m p i e . W s a m o c h o d z i e o h y d n i b a n d y c i d z i e w c z y n ę z g w a ł c il i , p o - c z e m z o s ta w i w s z y s w ą o f i a r ę w l e s i e , s a m i o d j e c h a l i w s t r o n ę D ę b o w e j ł ą k i .
Z a s p r a w c a m i p o c z y n i o n o d o c h o d z e n i e .
KA
1 2 1 >
PR
Z ła
PA
D o i
W y j a z d y z ’ G e n e w y .
— G e n e w a 1 0 . 9 . W
d n i u d z i s ie j s z y m o p u ś c i ł G e n e w ę f r a n c u s k i p r e m je r B r i a n d , u d a j ą c s ię n a k o n f e r e n c j ę g a b in e t u w P a r y ż u . N i e m i e c k i m i n i
s t e r s p r a w z a g r a n i c z n y c h S t r e s e m a n n w y j e ż d ż a z G e n e w y w d n i u j u t r z e j s z y m , u d a j ą c s i ę n a 2 — 3 t y g o d n i o w e w y w c z a s y .
M a c . D o n a l d j e d z i e d o A m e r y k i .
— L o n d y n
1 0 . 9 . P r e m j e r r z ą d u a n g i e l s k i e g o M a c D o n a ld z d e c y d o w a ł s i ę w y j e c h a ć w r a z z c ó r k ą w d n i u 2 8 b m d o A m e r y k i .
S t r a s z n e n i e s z c z ę ś c i e a u t o b u s o w e .
— M a d r y t .
1 0 .
9 . Wo k o l i c y A l c o le a w p r o w i n c ji C o r d o b a w y d a r z y ł a s i ę s t r a s z n a k a t a s t r o f a a u t o b u s u . P o s p a d z i s t e j d r o d z e z d ą ż a ł a u t o b u s k t ó r y z n i e w y j a ś n i o n y c h d o t y c h c z a s p o w o d ó w , u - d e r z y ł w p r z y d r o ż n y k a m i e ń . W s k u t e k z d e r z e n i a e k s p l o d o w a ł z b i o r n i k b e n z y n y , a c a ły s a m o c h ó d s t a n ą ł w p ł o m i e n ia c h . P a s a ż e r o w i e z o s ta l i z a k r y
c i z d r u z g o t a n e m i s z c z ą t k a m i w o z u . T r z y n a ś c i e o r ó b z m a r ł o w s k u t e k o d n i e s i o n y c h r a n , w i ę k s z a i l o ś ć o s ó b w a l c z y z e ś m i e r c ią .
O k r a d ł s ę d z i e g o .
N i e w y k r y t y n a r a z i e z ł o d z i e j p r z e d o s t a ł s ię d o m i e s z k a n i a p o d p r o k u r a t o r a S ą d u O k r ę g o w e g o w B i a ł y m s t o k u H e n r y k a K o w n a c k i e g o i s k r a d ł d w a g a r n i t u r y , k a p e l u s z o r a z p o r t f e l z l e g i t y m a c ją s ł u ż b o w ą , n a t o m i a s t n i e t k n ą ł g o t ó w k i , z n a j d u j ą c e j s ię n a b i u r k u . D o c h o d z e n i e w t o k u
N a d u ż y c i a w G d y n i .
Z r a m i e n i a u r z ę d u w o j e w ó d z k i e g o w T o r u n i u b a w i o b e c n i e w G d y n i k o m i s j a r e w iz y j n a , k t ó r a p i z e p r o w a d z i ł a r e w i z je k s i ą g m a g i s t r a c k i c h , s i ę g a j ą c y c h c z a s ó w a d m i n i s tr a c j i b u r m i s t r z a K r a u - s e g o z a w i e s z o n e g o , j a k w i a d o m o w c z y n n o ś c ia c h p o d z a r z u t e m n a d u ż y ć s ł u ż b o w y c h , Z z e b r a n e g o d o t ą d m a t e r j a łu d o w o d o w e g o w y n i k a , ź e n a d u ż y ć p r z y w y k o n a n i u r o b ó t i n ż y n i e r y j n y c h w G d y n i d o p u ś c i ć s i ę m i a ła z n a n a f i r m a p o z n a ń s k a , n a d t o p r z y d o s t a w a c h z n a n a f i r m a w a r s z a w s k a . W z w i ą z k u z w y n i k i e m r e w i z j i , p r z e w id z i a n e s ą s e n s a c y j n e a r e s z to w a n i a .
W Czaplach spłonął dom robotniczy.
C z a p l e , 1 0 . 9 . 2 9 r .
k t ó r e s ą b e z d a c h u n a d g ł o w ą , a l b o w i e m p o ż a r , b u r z a w y r z ą d z i ł a w n a s z e j o k o l i c y p o w s t a ł y o d p i o r u n a z n i s z c z y ł im c a ły d o b y t e k , b a r d z o d u ż o s z k ó d . N a j w i ę c e j c h y b a b u r z a w y r z ą - F ’ . ’ ' ' .
O s t a t n i a
D o m e k , w k t ó r y m z a m ie s z k i w a ł y n i e s z c z ę ś li w e r o d z i ł a s z k o d y d w o m b i e d n y m r o d z i n o m r o b o t n ic z y m d ż i n y s p ł o n ą ł d o s z c z ę tn i e .
P o d c z a s o s t a t n i e j b u r z y , p i o r u n u d e r z y ł w z a b u d o w a n i e r o l n i k a p . F r a n c is z k a F i r u s ia w K s i ą ż k a c h .
P a s t w ą p ł o m i e n i p a d ły :
s t o d o ł a i c h l e w o r a z ż y w e g o i n w e n t a r z a k o ń , k r o w a i j a ł o w i c a . zF E R E N C Z H E R C Z E G j .
A W A N T U R N I K
P O W I E Ś Ć 1
Z w ę g i e r s k i e g o p r z e ł o ż y ł C z e s ł a w Ł u k a s z k ie w ic z . (Ciąg dalszy).
b y ł r z e c z y w i- z a r a z n a o d - N a s z y jn ik , u ło ż o n y z d u ż y c h ’ p e r e ł,
ś c ie p r z e p i ę k n y . Z e ż e p r z y m i e r z y ł a g o
k r y t ą
s z y j ę .
— P e r ły z a c z y n a j ą z n o w u g a s n ą ć !
— P e r ły z a c z y n a j ą z n o w u g a s n ą ć ! — r z e k ła . — W ie s z , c o p e w ie n c z a s m u s z ę je a lb o ja , a lb o P a lm a n o s ić n a s z y i, a b y s ię t r o c h ę p o d k u r o w a ły . O ile m o ż n o ś c i w y m a w ia m s ię s ta le o d te j r o z k o s z y , b o p r z e z c a ł y c z a s k u r a c j i p e r e ł t r z e b a s p a ć w p o k o ju p a p y .
— C o m o ż e b y ć w a r ta t a k o l j a ? — z a p y t a ł A m e r y k a n in .
— N a jm n ie j 3 0 0 .0 0 0 ! — o d p o w ie d z ia ł s t a r y . — S z e lm o w s c y ju b ile r z y w W ie d n iu d a ją ty lk o d w ie ś c ie . .'G d y b y n ie to , s p r z e d a łb y m ju ż d a w n o to ś w ie c id e łk o , b o m i to p o ż e r a o lb r z y m ie p r o c e n ty .
— P a p a t a r g u j e s ię ju ż o d c z te r d z ie s tu l a t z w ie d e ń s k im i h a n d l a r z a m i! — ś m i a ł a s ię Z e ż e .
Z a m k n ię c ie te j s k r z y n i j e s t t a k p r y m ity w n e , ż e m ó g łb y m j ą o tw o r z y ć w p r z e c ią g u d z ie s ię c iu m in u t z a p o m o c ą k r z y w e g o g w o ź d z ia i b y le ja k ic h o b c ą ż e k ! . . .
— - p o m y ś la ł A m e r y k a n in , d o d a j ą c g ło ś n o :
— M a m s z p ilk ę z p e r łą , k t ó r a p r z e d s ta w ia d la m n ie s p e c ja ln ą w a r t o ś ć , w m o ic h b o w ie m o c z a c h w y d o b y ł ją r y b a k m a l a js k i z d n a m o r z a .
W p ó ł g o d z in y p ó ź n ie j s p o tk a ł s ię H u s z t z p a n ią G w id o n o w ą n a k o r y t a r z u .
— G w id o w y je c h a ł d o P e s z tu , a r e s z t a ś p i, ja k z w y k le p o p o łu d n iu ! — r z e k ł a z u ś m ie c h e m m ło d a
m ę ż a t k a . .. Ł . ..
— A d la c z e g ó ż ty n ie ś p is z ?
| — O b a w ia m s ię o ty ło ś c i! — o d p o w ie d z ia ła s z c z e r z e . Z u ś m ie c h e m p o p a t r z y ł a n a A m e r y k a n in a .
n e p r z
Pożar w Książkach.
S t r a t y w y n o s z ą 5 . 0 0 0 z ł o t y c h .
T e g o r o c z n y z b i ó r z b o ż a z o s t a ł n a s z c z ę ś c i e ju ż w y m ł ó c o n y , w p r z e c i w n y m b o w i e m r a z i e n i e s z c z ę ś l i w y r o l n i k p o z o s t a łb y f o r m a l n i e b e z c h l e b a .
Tragiczny wypadek pod Jarantowicami
W u b i e g ł y p o n i e d z i a ł e k , w g o d z i n a c h p o p o ł u d n i o w y c h w y d a r z y ł o s ię p o d J a r a n to w ic a m i n i e s z c z ę ś c i e . S a m o c h ó d o s o b o w y P M . 5 1 8 1 1 m a r k i F o r d , w ł a s n o ś c i p . W i n c e n t e g o D i z e n g i z Ł a s i n a , n a p o t k a ł n a s z o s i e b a w i ą c e s i ę d z i e c i . N a s y g n a ł s z o f e r a , j e d n o z d z i e c i, a m i a n o w i c i e m a ł a d z i e w
c z y n k a , n i e z w a ż a j ą c n a s z o s ę , w p a d ł a p o d s a m o c h ó d . W s k u te k u p a d k u p o d s a m o c h ó d , d z i e w c z y n k a o d n i o s ł a c i ę ż s z e o b r a ż e n i a . K r w ią b r o c z ą c ą d z i e w c z y n k ę , t e n s a m s a m o c h ó d o d w i ó z ł d o s z p i
t a l a w W ą b r z e ź n i e .
2 0 0 o s ó b z a b i t y c h p r z e z h u r a g a n .
O f i a r a m i c y k l o n u , k t ó r y s z a l a ł n a p o ł u d n i e o d L u c o n w M a n il l i p a d ł o 2 0 0 o s ó b z a b i t y c h p r z e z h u r a g a n . T y s i ą c e p o z o s t a ł y b e z p o ż y w ie n i a i b e z d a c h u n a d g ł o w ą .
W ą b r z e ź n a a ż 4 d n i. D z i ś n o t u j e d r u g i p o d o b n y w y p a d e k . L i s t w r z u c o n y w P o z n a n i u 6 b m , n a d s z e d ł d o W ą b r z e ź n a 9 b m . p o p o ł u d n i u , g d y t y m c z a s e m l i s t z W a r s z a w y s z e d ł n i e s p e ł n a 1 5 g o d z i n . J a k to p o g o d z i ć ? K i e d y t o z ł o b ę d z i e n a p r a w i o n e ? ( O r a n )
Z w ; te i P r O n r
( w i c :
d o s ti
n y c i< b e z v s i(
c z w : t v V 71
W Ś R Ó D N O W Y C H W Y D A W N I C T W
— W ś r ó d n o w y c h w y d a w n i c t w .
U k a z a ł s i ę z e s z y t c z w a r t y c z a s o p i s m a ,,Z i e m i a W s c h o d n i o - P r u - s k a “ , p o ś w i ę c o n e g o z a g a d n i e n i o m p o l i t y c z n o - g o - s p o d a r c z e m P r u s W s c h o d n i c h o r a z o b y c z a jo m i z w y c z a j o m W a r m j i i M a z u r . W y d a w n i c tw o j e s t je d y n e w s w o im r o d z a j u i z a s ł u g u j e n a j a k n a jw i ę k s z e p o p a r c i e , p r e n u m e r a t a m i e s ię c z n i k a w y n o s i p ó ł r o c z n i e 2 ,5 0 z ł.
A d r e s w y d a w n i c tw a : T o r u ń K o s z a r o w a 7 /9 ,
Prosu pamięlai
P R Z E Z S Z P A R Ę ,
J e s z c z e j e d n a „ s p r a w n o ś ć " p o c z t y .
P i s a ł e m n i e d a w n o o „ s p r a w n o ś c i " n a s z y c h p o c z t , ź e l i s t e k s p r e s s o w y z B y d g o s z c z y s z e d ł d o
— C h c ia la b y m w id z ie ć tę p e r łę , w y ło w io n ą z m o r z a w tw o ic h o c z a c h .
H u s z t o tw a r ł Ź e ż c d o ś r o d k a , t e r j ą i p o d a ł je j
— T o t a ! ( K u p ił j ą o d
— J e ż e li z c c h c e s z ty lk o p r z y j ą ć , m o g ę c i j ą d a r o w a ć !
D z ię k u ję ! s z la f r o c z k a .
A m e r y k a n in o b ją ł j ą s z y b k o i z a b ie r a ł s ię d o ło w a n ia , a le Z e ż e z a c z ę ł a s ię n ie s p o d z ie w a n ie b r o n ić . N a k o r y t a r z u i n a s c h o d a c h n ie b y ła n ig d y t a k a d z ik a , a l e d z iś z n a la z ła s ię p o r a z p ie r w s z y s a m n a s a m z i l u s z t e m w z a m k n ię ty m p o k o ju i c a ła je j o d w a g a z a
p o d z ia ła s ię g d z ie ś w je d n e j c h w ili.
— Z e ż e ! g d z ie je s te ś ? , — z a w o ła ł k to ś n a g le n a
k o r y t a r z u . - y '
B y ł to g ło s P a l m y . ■ - , ■ ■ '■ ' ’
— Z te g o m o ż e s ię je s z c z e w y w ią z a ć ł a d n a h i- s to r j a !
Z a p u k a n o d o d r z w i.
— J e s t e ś w d o m u Y a n k e e ?
— N a ty c h m ia s t! — o d p o w ie d z ia ł H u s z t. — P o z w ó l, n ie c h ty lk o w d z ie ję s u r d u t!
P o k ó j m ia ł t y l k o je d n e w y jś c ie , a o k n a b y ł y z a k r a t o w a n e . . .
P o d c z a s , g d y P a l m a s p a c e r o w a ła p o k u r y t a r z u , A m e r y k a n in s p o j r z a ł p y t a j ą c o n a p a n ią Z e ż e .
— C o t e r a z ?
— U k r y j m n ie g d z i e . . . — s z e p n ę ła .
J e d y n a k r y j ó w k a to łó ż k o A m e r y k a n in a , s to ją c e p o z a p a r a w a n e m , o b le p io n y m o b r a z k a m i, p r z e d s ta w i a j ą c y m i ja k ie ś d łu g o s z y jn e d a m y w k r y n o lin a c h . T a m t e ż w s u n ę ła s ię c ic h o p a n i G w id o n o w a . a H u s z t p o ś p i e s z y ł o tw o r z y ć d r z w i P a lm ie .
W e s z ł a P a lm a , b l a d a n ie c o i j a k b y z d e n e r w o w a n a . R o z e j r z a ł a s ię d o k o ła . N o z d r z a je j d r g a ły , j a k u d r a p ie ż n e g o z w ie r z a , w ie tr z ą c e g o z d o b y c z . B y ć m o ż e , ż e d r z w i s w e g o p o k o ju i w p u ś c ił p a n ią
W y d o b y ł z k u f r a s z k a tu łk ę z b iż u -
s z p ilk ę . ‘
ja k ie g o ś ż y d a w A n tw e r p ii) .
r z e k ł a d a m a i w p ię ła s z p ilk ę p o -
d o
c a -
o te m , ż e ju ż o d p o n ie d z ia łk u p r z y jm u ją lis to w i i u r z ę d y p o c z to w e p r z e d p ła tę n a „ G ło s W ą b r z e s k i* . W o b e c d o n io s ły c h w y d a r z e ń o c z e k iw a n y c h w ś w ię c ie p o lity c z n e m , p o w in ie n e ś b y ć p o in f o r m o w a n y m o te m — d la te g o z a -
p is z
J „ G ło s W ą b r z e s k i "
n a I V k w a r ta ł
p o c z u ły z n ie n a w id z o n y z a p a c h
a m p r y , u l a t a j ą c y z n e -g liż y k a p a n i Z e ż e .
r - r C h c ę p o m ó w ić z to b ą ! — z a c z ę ł a
p a n n a .‘— M o ż e p r z e jd z ie m y s ię
p o o g r o d z i e — z a p r o p o n o w a ł n a p a d n ię ty A m e r y k a n in . !
— N ie ! M o g lib y ś m y s p o tk a ć Ź e ż e , a j a
n i e c h c ca b y o n a w ie d z ia ła , o c z e m b ę d ę m ó w iła z to b ą .
— T o s ię d o b r z e w y b r a ł a ś ! — p o m y ś la ł H u s z t.
P a l m a p r z y b la d ła je s z c z e w ię c e j. S k ie ro w a ł®
w z r o k n a a lta n k ę , z ie le n ie ją c ą p o d z a k r a to w a n e m
o -k n e m i m ó w iła z r e z y g n a c j ą p r z e d ś m i e r t n ą :
N ie d a w n o , k ie d y r o z m a w ia liś m y o m a łż e ń s tw ie , p o w ie d z ia łe ś m i, ż e n ie r o z u m ie s z , d la c z e g o p r a w o in i
c j a t y w y m a n a le ż e ć w y łą c z n ie d o m ę ż c z y z n y ? . . . B y ć m o ż e , ż e to b ę d z ie g łu p io , a le w ta k im r a z ie m u s is z s a m s o b ie p r z y p i s a ć w i n ę . . . O d p a r u d n i m y ś lę w c I ą ź
je d n e m i te m s a m e m . . . 1
— A le ż p r o s z ę c ię P a l m a . . .
D z ie w c z y n a p r z e r w a ła m u p r a w ie
g n i e w W e— N ie m ó w n ic , d o p ó k i n ie w y s łu c h a s z w s z y s b k ^ g o * ! R o b ię w te j c h w ili c o ś ta k ie g o , c z e g o n ie u c z y n iła b y ż a d n a in n a p a n n a n a m o je m m ie js c u . W y z n a ję , ż e c ię k o c h a m i p r o s z ę .
J e ż e li te g o n ie u c z y n is z ,
je d n a k p r z y j m i e s z m o je o ś w ia d c z y n y , to b ę d ę w ie r n ą i d o b r ą a p r z e d e w s z y s tk ie m b a r d z o s z c z ę ś liw ą ż o n ą .
H u s z t p a t r z y ł n a P a lm ę z d u m io n e m i
o c z y m a ,a o n a m ó w iła d a le j:
B y ła b y m s ię m o ż e n ie
z d o b y ł am
t e a k r o k ' n i e z w y k ły , g d y b y n ie z a z d r o ś ć , j a k a n u r to w a ł a
w em m e z p o w o d u Ź e ż e . Z a z d r o ś ć ! m o ż e to n a w e t n ie je s t o d p o w ie d n ie o k r e ś l e n i e . . . P o w in n a b y m p o w ie d z ie ć : b o j a ż ń . . . O n a w ie o te m , ż e c ię k o c h a m i c h c e p r z y p o m o c y w s z e lk ic h m o ż liw y c h ś r o d k ó w o d s u n ą ć j o d e m n ie . J e ż e li in a c z e j s ię n ie d a , to b ę d z ie t w o '- * ’ — c h a n k ą p o to ty lk o , a b y n a s o d s ie b ie o d g r o d z ić , te m w s z y s tk ie m b y n a jm n ie j n ie j e s t w to b ie z a k <
b o n a p r a w d z iw ą m iło ś ć je j n ie s ta ć , s k ła d a s ię z p r ó ż n o ś c i.
B o Z e ż e j e s t b e s tja !
(Ci*r dadsjry taotołl
o
a b y ś m n ie p o ją ł z a ż o n ę , n ie u m r ę z e s m u tk u , je ż e li
l* k O ” j p r z y f c a n a * ! C a ła j e j t s t o ta i s a m o lu b s t w a i p o ż ą d l iw y o ś c i .
( n
z c s t M k i
n i k <
ś \
ty
ś \ s j lii
n
s c s ł
s l s ; c l m
ła c i b k
w t( n . s l iź s l
O n r<
ł(