/ w R ok IV. /Lipiec 1929 r._______________ K r . ^ /
M I E S I Ę C Z N I K
D i e c e z j a l n y Ł u c k i
Rękopisów , p rz e s ta n y c h do d ru k u , R e d a k c j a nie zw raca.
" 1 ; *— —?—•—
R e d a k t o r i w ydawca: Ks. J a n S z y c h , K an clerz Kurji Biskupiej.
A dres Redakcji: Ł u ck , K urja B isk u p ia .
T R E Ś Ć Z E S Z Y T U Nr. 7 D Z I A Ł U R Z Ę D O W Y
R o z p o r z ą d z e n ia S t o l ic y A p o s t o ls k ie j .
Św. P e n i t e n c j a r j a A p o s to l s k a . Wątpliwość, d o t y c z ą c a przywi
leju, u d z i e l a n e g o w k o n sty tu c ji a p o sto lsk ie j: „ A u s p ic a n t ib u s N o b is “ — str. 261. K o m is ja P a p ie F k a do a u t e n t y c z n e g o tł u m a c z e n i a K o d e k s u . O d p o w ie d z i na wątp liwości — str. 262.
N u n c ja tu r a A p o s t o l s k a w P o l s c e — A spir anci do S e m i n a r j u m R ussicum S a n c t a e T h e r e s i a e a J e s u Infante — str. 263.
R o z p o r z ą d z e n ia W ła d z D u c h o w n y c h m i e j s c o w y c h .
S u s p e n s a ks. T y m c z y sz y n a o b rz. w sch . — s t r . 264. O b o w i ą z u ją c a liczba g o d z in nauki religji w p o s z c z e g ó l n y c h s z k o ł a c h — str. 265. R e j e s t r a c j e Kó! T-wa D o b r o c z y n n o ś c i — str. 267.
R e k o le k c j e dla k a p ła n ó w — s tr. 268.
R o z p o r z ą d z e n ia p r a w n o - p a ń s t w o w e .
Ubezpieczenie piacowników umysłowych — str. 271. O opi e
k unac h społ ecznych i o komisjach opieki społecznej — str. 273.
D Z I A Ł N 1 E U R Z Ę D O W Y
K o n k o r d a t m iędzy Sto lic ą Ś w ię tą i Italją — s t r . 275. P o m o c m i s j o m — str. 292. R a d jo w P o l s c e na u słu g a c h misyj k a t o lickich — s tr. 297.
O p is W iz y ta c ji P a s t e r s k ie j w r. 1 9 2 8 —str. 298.
K r o n ik a — str. 300.
W ia d o m o ś c i z R z y m u —s t r . 304.
W ia d o m o ś c i z P o ls k i—str. 305.
Z e ś w ia t a — str. 306.
B ib ljo g r a fja — s tr. 307.
R o k IV. Czerw iec—L ipiec 1929 r. Nr. 6—7
M I E S I Ę C Z N I K
Diecezjalny Łucki
R ękopisów , p r z e s ła n y c h do d ru k u , R e d a k c j a nie z w ra c a . R e d a k t o r i w ydaw ca: K s. J a n S z y c h , K ancle rz Kurii Biskupiej,
fi d re s Redakcji: Ł u c k , K u r j a B i s k u p i a .
DZIAŁ URZĘDOWY
Rozporządzenia Stolicy A postolskiej
Su). Peniłencjarja Apostolska
W ątpliw ość, d o ty c z ą c a przyw ileju, u d z ie lo n e g o w k o n s ty tu c ji a p o s to l s k i e j: „R u s p ic a n tib u s Fiobis“
(A c ta A post. Sedis 1929 r., sir. 168).
Św. P e n ite n e ja r ji A p o stolsk iej n a d e s ła n o do r o z w iąza n ia n a s tę p u ją c ą wątpliwość:
Czy
przyw ilej osobisty,w tym r o k u ju b ileu szo w ym w k o n s ty tu c ji apostolskiej: „A u s p ic a n tib u s N o b is “ k a p ła n o m u d zielo n y, jest zw ykłym przy w ile jem o łtarza, n a m ocy k tó r e g o k ap łan i, o d p ra w ia ją c y za z m a rłą osobę, m ogą zyskiw ać i ofiaro w y w ać o d p u s t z u p e łn y za tę duszę, za k tó r ą Mszę św. o d p raw iają; czy też ra c z e j te n przyw ilej ju b ileu szo w y w inien b y ć r o z u m ia n y w ten sposób, że k a p ła n i N ajśw iętszą O fiarę sp ra w u ją c y , p r z y o d p r a w ia n iu każd ej Mszy św. z y s k i
w ać m ogą i ofiarow y w ać o d p u s t z u p e łn y za je d n ą duszę w czy ścu po zo stającą, a p rzez nich dow olnie w y b ra n ą , n iezależn ie od a p lik o w a n ia Mszy św .“.
Św. P e n ite n c ja r ja A posto lska, rzecz d o b rze r o z
w ażywszy, u z n a ła za stosow ne odpow iedzieć:
262 M iesię cz nik D ie cezjaln y Łucki Ni. 7
„Przecząco
w pierw szej części,
twierdzącow drugiej.
P o złożeniu zaś o p o w yższem p rz e z R e g e n s a te g o św.
T r y b u n a ł u s p r a w o z d a n ia J e g o Świątobliwości, Ojciec św., P iu s XI n a audjencji d n ia 1 m a ja 1929 r o k u o d pow iedź sw. P e n ite n c ja r ji ła sk aw ie zatw ierdził i p o le
cił ogłosić.
D an o w Rzymie, w siedzibie ś\y. P e n ite n c ja r ji A p o stolskiej, d n ia 8 m a rc a 1929 ro k u .
(— ) Luzio, R e g en s (— ) A . Anelli
S u b s ty tu t.
Komisja Papieska do autentycznego tłum aczenia Kodeksu
O d p o w ie d z i na w ątp liw ości
(A c ta A post. S cd is 1929 r., str. .770)
K sięża K a rd y n a ło w ie , w chodzący w s k ła d K om i
sji P a p ie sk ie j do a u te n ty c z n e g o tłu m a c z e n ia k an o n ó w k o d ek su , n a p r z e d ło ż o n e n a p le n a r n e m p o s ied ze n iu poniższe wątpliwości odpow iedzieć polecili, ja k n a s tę p u j e .
I. O p o ś w i ę c e n i a c h .
P. Czy słowa
ritibus ab Ecclesia praescriptis,o k tó ry c h m ow a w k a n o n ie 349 § 1. n. 1 w in n y być ro zu m ian e w te n sposób, że b is k u p i nie m o g ą pośw ięcać ty lk o sa m y m z n ak iem krzy ża, naw,et wtedy, g d y nie jest p r z e p i s a n a w k s ię g a c h litu rg ic z n y c h sp e c ja ln a f o r m uła.
O. Przecząco.
II. O p r z e s z k o d z i e p r z y z w o i t o ś c i p u b l i c z n e j .
P. Ozy n a m ocy k an . 1078 p o w sta je p r z e s z k o d a p rz y zw o ito śc i pu b liczn ej p o m ię d ź y osobam i, o k tó r y c h mówi k an . 1099 § 1, z sam eg o ś lu b u t. zw. c y w ilnego, n ie zależnie od w zajem n eg o współżycia.
O. Przecząco.
Nr. 7 Mie sięcznik D ieeczjalny Łucki 263
I I I . O d y s p e n s i e o d w s t r z e m i ę ź l w o ś c i i p o s t u.
P. Czy
wielki napływ ludzi,o k tó r y c h m ow a w k a n . 1245 § 2 m a m iejsce ta k ż e wtedy, g d y jest n a d z w y c z a jn y n a p ły w [w iernych ty lk o jednej p a r a f ji z racji ś w ę ta w kościele o b ch o d zo n eg o .
O. Twierdząco.
IV. O a r t y k u ł a c h d o w o d ó w .
P. Czy w m yśl k a n . 1761 § 1 może b y ć u tr z y m a n a p r a k t y k a , w ed łu g k tó re j sędzia zw y k ł k o m u n ik o w a ć s tr o n ie p rzec iw n ej pozycje, czyli a r ty k u ł y dowodów, o k tó r e m ają b y ć p y t a n i świadkow ie, a to w ty m celu, b y s tr o n a p rz e c iw n a sp o rz ą d z iła i p r z e d ło ż y ła sęd zie
m u p y ta n ia .
O.
Twierdząco,u s u n ą ć je d n a k n a leży n ie b e z p ie c z e ń stw o fałszy w eg o n astaw ie n ia.
V. O p r a w i e z a s k a r ż a n i a m a ł ż e ń s t w a . P. Czy w y rażenie:
„impedimentiuw k an . 1971 § 1 m a b y ć ro z u m ia n e ty lk o w sensie p rz e s z k ó d ściśle w ziętych (kan. 1067 — 1080), czy też od no si się ono ta k ż e do p r z e s z k ó d m a łż e ń sk ic h u n ie w a ż n ia ją c y c h w n ieścisłem zn a c z e n iu (kan. 1081—1103).
O. P rzecząco W pierwszej części, twierdząco W drugiej.
D a n o w Rzymie, d n ia 12 m a r c a 1929 r.
( —) P. Card. Gasparri P r e z e s
(— ) J ó ze f Bruno S e k r e ta rz
Nuncjatura A postolska w Polsce.
Aspiranci do Sem inarjum Russicum S a n cta e T heresiae a J esu Infante.
O k ó l n i k .
W celu p r z y g o to w a n i a i w y k sz ta łc e n ia m ło d y ch
ludzi, p r a g n ą c y c h pośw ięcić się k a p ła ń s tw u i p r a c y
ap o sto lsk iej w Rosji, O jciec św., k tó r y ta k serd eczn ie
264 M iesię cz nik D iecezjalny Łucki Nr. 7
tro s z c z y się o p rz y szło ść tego k ra ju , założył, ja k w ia
domo, p r z y W sch o d n im I n s ty tu c ie P a p ie sk im w R zy
mie s e m in a rju m p od nazwą: „R ussicum S a n c ta e The- r e s ia e a J e s u In fa n te " .
W chwili ob ecn e j p r o w a d z o n e są p r a c e nad b u dow ą w ielkiego p a ła c u dla „R ussicum "; b u d o w a—n a u k o ń c z e n iu p ra w ie — p o s u n ę ła się już ta k daleko, że in a u g u r a c ja I n s t y t u t u i o tw arcie szkół sp o d ziew an e są n a p a ź d z ie r n ik bieżąceg o ro k u . Z p o le c e n ia J e g o Świątobliw ości „Russicum " p o s ia d a ć będzie w y łącznie k u r s y filozof]i i teologji, w obec czego nie b ę d z ie m o - g ło p rzy jm o w ać stu d en tó w in n y c h k u rs ó w niższych.
Czcigodni Księża B iskupi zechcą p o b u d z a ć i w spie
r a ć p o w o łan ia k a p ła ń s k ie d la a p o s to la tu w Rosji i p r o p o n o w a ć n a s tę p n ie w y sy ła n ie do R zy m u m ło d y ch lu dzi, b ąd ź to o b r z ą d k u w schodniego, b ąd ź łaciń sk ieg o , co do k tó r y c h m o ż n a mieć u z a s a d n io n ą nadzieję, że w zu p ełn ości od p o w ied zą g o d n ie tem u ta k wielkiemu i w ażnem u zadaniu.
U p r a s z a się ta k że C zcig o d n y ch Księży Biskupów , aby, p r o p o n u ją c k a n d y d a tó w , zechcieli ko m u n ik o w a ć we w łaściw ym czasie D y rek cji „ R u ssicu m “ (P iazza S a n ta M aria M agiore JS
P27; Roma) ich imiona, n azw i
ska, imię ojca, m iejsce u ro d zen ia, o d b y te stu d ja, k w a lifikacje, uw ag i o p ro w a d z e n iu się i t. d.
R ozporządzenie Władz Duchow nych M iejscowych.
S u s p e n s a ks . T y m c z y s z y n a o b r z . w s c b .
K U R JA B IS K U P IA
ŁUCKA
S ek c ja A d m in is tra c y jn a d n ia 6.Y I 1929 r.
K u r ja B is k u p ia Ł u c k a niniejszem p ow iadam ia, że
ks. L eon Tym czyszym , m ieszk ają cy w p a ra fji Cehów,
Nr. 7 M iesię cz nik D ie c e z ja ln y Łucki 265
łu c k ie j diecezji, wsch. obrz, został bezterm in o w o su- sp e n d o w a n y a divinis.
(— ) Prał. M uraszko za sz efa se k cji
( —) Ks. Jan Szych K an c lerz
O bow iązująca liczba godzin nauki religji w p o sz c z e góln ych szk ołach .
K U R JA B IS K U P IA ŁUCKA S ek cja S z k o ln a
dn. 20.V I 1929 r. Do
O g ółu P rz e w ie le b n e g o D u ch o w ień stw a Diecezji Ł u ckieckiej.
W zw iązku z w y k o n a n ie m u ch w ał Komisji P r a w nej E p i s k o p a tu z d n ia 19.X 1928 r. K u r ja B is k u p ia nin iejszem o g ła sza o b o w iązu jącą liczbę g o d zin n a u k i relig ji w p o szcze g ó ln y ch ro d z a ja c h szkół.
I. S zk oły p o w szechne.
P r z y d o s ta te c z n e j ilości dzieci k a to lic k ic h po 2 g o d z in y ty g o d n io w o w k ażd y m oddziale.
l i . S em in arja N auczycielskie:
a) K u rs I — 3 g o d z in y tygodniow o, b) „ I I —V - 2 „
Uwaga: T rz e c ia g o d z in a zo stała p r z y d a n a r o z p o r z ą d z e n ie m M in iste rstw a W. R. i O. P. z d n ia 30.V 1926 (Dz. U rzęd o w y M. W. R. i O. P. z r o k u 1926 Nr. 10 poz. 116).
S zk o ły ś r e d n ie ogó ln o k s z ta łc ą c e — 2 godz. ty g o d niow o w każdej klasie.
IV. Szk oły Zawodowe:
1. s zko ły a g r o te c h n ic z n e (rolnicze, leśne, o g ro dnicze).
K u r s y I —I I I po 2 g o d z in y tygodniow o.
266 M iesię cz nik D ie cezjaln y Łucki Nr. 7
2. Szkoły H a n d lo w e (d w u letn ie i trzy letn ie).
W k la sa c h I —I I I p o 2 g o d z in y tygodniow o.
3. L icea h an d lo w e.
K u r s y I —I I p o 1 g o d zin ie tygodniow o.
4. S zk o ły zaw odow e żeńskie.
a) w szk o łac h niższych.
I k u r s — 2 g o d z in y tygodniow o, I I —I I I k u r s y — „
b) w s z k o łac h p rz e m y sło w y c h żeńskich:
I k u r s — 2 g o d z in y ty g od n io w o , I I —I I I k u r s y — „
Uwaga: N iek tó re s zk o ły zaw odow e ż eń sk ie m a ją k u r s w stę p n y z o b o w iązu jącą liczb ą 2 g o d z in t y g o dniow o n a u k i religji.
c) S e m in a rja n a u c z y c ie le k rzemiosł:
K u r s y I —I I — 1 g o d z in a ty g o dn io w o ,
K u r s I I I — tech n iczno -zaw o d o w y n a u k i relig ji n ie ma.
d) S e m in a rja g o s p o d a rc z e :
K u r s y I —I I po 1 g o d zin ie tygodniow o,
K u rs I I I tech n icz n o -z aw o d o w y n a u k i relig ji nie ma.
e) S em in arja d la in s tr u k to r e k :
K u r s y I —I I —1 g o d z in a ty g od n io w o ,
K u rs I I I tech n icz n o -z aw o d o w y n a u k i relig ji nie ma.
5. Szk o ły te c h n ic z n o -p rz e m y s ło w e męskie:
a) S zk o ły te c h n ic z n e śred n ie.
K u rsy I —I I I — 1 g o d z in a relig ji ty g o d n io w o , K u r s IV tech n icz n o -z aw o d o w y relig ji nie ma.
b) S zko ły rzem ieśln iczo -przem y sło w e:
K la s y I —I I — 1 g o d z in a ty g o d n io w o ,
K lasa I I I —te ch n icz n o -z aw o d o w a relig ji nie ma.
c) Szk o ły d o k s z ta łc a ją c e (dla term in ato ró w ), dla ch ło p có w p o l 1/, godz. ty go d . z r o z k ła d e m n a 3 lata, dla dziew cząt po 2 godz. tyg o d . z r o z
k ła d em n a 3 lata.
D onosząc o pow yższem , K u rja zaznacza, iż w ra-
Nr. 7 Mie sięcznik D ie c e z j a ln y Łucki 267
zie zm n iejszan ia g o d z in n a u k i religji p rzez cz y n n ik i s z k o ln e , należy p o w iad am iać o tern K urję.
(— ) Ks. K an. A ■ P ierzchała S zef Sekoji
■ (— ) K s. Jan S zyc h K a n c le rz K u rji B isk u p iej
R ejestracje Kół T-wa D obroczynności.
K U R JA B IS K U P IA
ŁUCKA. ^
Do
Sekcja Administnacyjna.
W ie le b n y c h K sięży P ro b o sz czó w
Dn. 18 k w ie tn ia 1929 r.
Diecezji Łuckiej.
N r. 1926.
K u rja B isk u p ia w yjaśnia, że w sk a z a n e w piśm ie z d n ia 10.111. b. r. Nr. 1311 „ z a rejestro w an ie" w S ta
ro stw ie K o ła S to w a rz y s z e n ia D o b ro czy n n o ści nie m a c h a r a k t e r u „rejestracji", w ym ag an ej p rzez Ustaw y, lecz o zn ac za ty lk o p ow iad o m ien ie S ta ro s tw a o u tw o r z e n iu d a n e g o K oła o czem oczyw iście św iad czy p r o to k ó ł ze b ra n ia . L e g a ln e zaś z a re je s tro w a n ie d o k o n a n e zostało przez U rząd W o jew ó dzk i i to w y s ta r c z a dla całej diecezji.
(— ) K s. K an. A . Pierzchała.
Szef Sekcji
(— ) K s. Jan Szych .K a n c le rz ____
R ek olek cje dla k ap łan ów .
K URJA B IS K U P IA
Ł u ck , dn. 8 lip c a 1929 r .ŁUCKA.
S E K C J A Do
W ia ry i M o raln o ści
D u ch o w ień stw a Diecezji
N^ 4- ' Łuckiej.
J. E. B is k u p O r d y n a r ju s z , p olecił wezwać W ie
le b n y c h Księży do Ł u c k a (S em in arju m ) w celu o d
268 M ie sięcznik D ie c e z j a ln y Łucki Nr. 7
p r a w ie n ia p rzez Nioh d o r o c z n y c h rek o lek cji, k tó r e o d b ę d ą się w dw óch te rm in a c h w ed łu g niżej p o d a n e j listy, s p o rząd zo n ejj w te n sposób, b y część D u c h o w ień stw a w d e k a n a ta c h p o z o staw ała dla n ie sien ia p o m o cy w iern y m w n a g ły c h ' w y p ad k ach .
P r z e d w yjazdem na, re k o le k c je n a le ż y p o in fo rm o wać p a r a f j a n d o k ą d wiAii się zw racać w koniecznej p o trzeb ie.
N ależy z a o p a trz y ć się n a czas p o b y t u w Semina- rju m . w p o d u szk ę, koc, p rześcierad ło , r ę c z n ik i mydło.
P o p rzy je źd zie do Sem inarjum , w szyscy u c z e stn icy r e k o le k c ji
bezwarunkowozapiszą się n a liście r e k o le k ta n tó w o raz uiszczą n ależność za u tr z y m a n ie i g ło szone nau k i.
Lista K s i ę ż y wezwanych na rekolekcje:
I. S ER JA . II. SER JA .
od 19 go sierpnia wieczór do 2 3 go rano'
od 26-go sierpnia wieczór do 3 0 -go rano'.
I. D e k a n a t Ł u c k i :
1. X. A. Sienicki Dziekan.
2. X. P ra ł. F. Czyżewski 3- X. Kan. G. Jełow icki 4. X. Szamb. J. Zw oliński 5. X. T. B ączkow ski
1. X. Inf. J. Z ag ó rsk i 2. X. Kan. A. P ie r z c h a ła 3. X. Kan. A. Jarosiew rcz 4. X. Kan. P. T u s z y ń s k i 5. X. J. M ark u l
6. X. S. Gałecki
7. X. Z. G rzeg o rzew sk i 8. X. K. Tesarew icz 9. X. K. G alęzowski 10. X. Kan. S. Cichocki 11. X. Szamb. W. B ara- 6. X. J. K arczew ski
7. X. E. Zajączk o w sk i 8. X. Kan. M. P rażn .o w sk i 9. X. W. Sielaw a
now ski
12. X. M. K a r p iń s k i
13. X. B. Szawłowski
Nr. 7 M iesięcz nik D iecezjaln y Łucki 269
D e k a n a t D u b i e ń s k i:
1. X. S. W oronow icz D ziekan
2. X. Kan. W. O raczew ski 3. X. P r a ł S. K u źm iń sk i 4. X. B. L eszczyń sk i 5. X. S. J a n a s z e k 6. X. K an. L. S zum an
D e k a n a t H 1. X. A. S tan iszew sk i
D ziekan 2. X. J. N ow ak 3. X. B. P e jk e r t 4. X. K. B a ra n 5. X. F. Zielski
D e k a n a t K r 1. X. P. O r y n t D z iek a n 2. X. W. M ajewski 3. X. O. L och
4. X. K an. W. N ejm ak 5. X. M. R ossow ski 6. X. T. P e r e h u d a 7. X. S. J a n o w sk i
D e k a n a t 1. X. F. Sobolew ski
D z iek a n
2. X. G. R u d n ic k i 3. X. J. P a ją k 4. X. I. P o żerski
D e k a n a t K 1. X. P. K aczorow ski,
D ziekan
2. X. T. A dam kiew icz 3. X. Al. C zab a n 4. X. L. W a rp e c h o w s k i
1. X. W. H ipsz 2. X. A. K o b ierzk i 3. X. L. Czołowski 4. X. S. Z ię ta r a
5. X. Mikołaj B ro d eck i 6. X. K. Sokołow ski
g r o c h o w s k i :
1. X. A. K u k u r u z iń s k i 2. X. A. P u zy rew iez 3. X. B. B u rzm iń sk i 4. X. B. Staniew icz 5. X. A. B u rzy ń sk i.
z e m i e n i e c k i :
1. X. D. W y rz y k o w s k i 2. X. K an. M. Morawiec 3. X. R. G o d ziń sk i 4. X. F. S łu cz an o w sk i 5. X. E. Studziilski.
K o r e c k i :
1. X. B. F e d o ro w ic z 2. X. L. S am o sen k o 3. X. J. A lek sand ro w icz.
s t o p o l s k i . 1. X. M. Zym
2. X. L. O staszew ski
3. X. S. Iw a n ic k i (senjor)
4. X .P r a ła t P. M ilanowski
270 M iesięcz nik D iecezjalny Łuck Nr. 7
D e k a n a t K o w e l s k i . 1. X .F .C z e c h m e strz y ń s k i
2. X. St. D ąb ro w sk i 3. X. I n f u ła t F. S zn arb a-
chow ski
4. X. I. R om anow ski 5. X. M. P a s ła w s k i 6. X. M. U ro d a
1. X. M. G iżyński 2. X. W. Święcicki 3. X. M. W o jciecho w sk i 4. X. B. J a s tr z ę b s k i 5. X. J. D zik ow sk i 6. X. W. K ow alski
D e k a n a t L u b o m e l s k i , 1. X. S. J a s tr z ę b s k i
D ziek a n
2. X. P. Ł ow ejk o 3. X. K. M oszkowski
1. X. K. W o lb o rsk i 2. X. F, Milewski 3. X. S. B rajczew sk i
D e k a n a t
1. X. Kan. J. P ta s z y ń s k i,
D z iek a n
2. X. L. K rajew sk i 3. X. J. R u tk o w sk i 4. X. A. K am iń sk i
D e k a n a t 1. X.L. S y rew icz,D ziek an 2. X. W. B ielecki
3. X. S. A dam ow icz 4. X. B. T e rleck i 5. X. S. J a d c z y k 6. X. D. K u źm iń sk i 7. X. szamb. A. Wojnił-
łowicz
s t r o g s k i .
1. X. S. W iśniew ski 2. X. A. S k rz y p k o w sk i 3. X. W. P rz y g o d z iń s k i 4. X. T. A d am cz y k 5. X. J, D ra b ik 6. X. W. J a c h
7.X. W. B ato w sk i
ó w i e ń s k i.
1. X. P. M assalski
2. X. W. Ginoff
3. X. J. K otw icki
4. X. M. L eszc zy ń sk i
5. X. K an. S. D iettrich
6. X. J. C zajkow ski
7.X. S. G ulbinow icz
8. X. K: F o lt
Nr. 7 M ie sięcznik D iecezjalny Łucki 271
D e k a n a t S a r n e ń s k i . 1. X. D. W aw rzynow icz,
D z ie k a n \ 2. X. S. F jałk o w sk i 3. X. J. Żm ijewski 4. X. O. Spisacki 5. X. Z. G rab o w sk i
D e k a n a t W ł 1. X. F. B ujalski,
D z iek a n
2. X. F. J a w o r s k i 3. X. W. K u ro w sk i 4. X. K an . B. Galicki 5. X. S. Iw an ick i (junjor) 6. X. M. Tarczew sk i
K a n c le rz
K s. J. Szych1. X. F. T opolnlcki 2. X. W. M ańk ę 3. X. J. Śliwa
4. X. J. Kozakiewicz
d z i m i e r s k i . 1. X. J. H o łu b eck i 2. X. B. Ż elichow ski 3. X. J. B aran o w ic z 4. X .K a n .W .S z p a c z y ń s k i 5. X. I n f u ła t K. Nosalew-
ski
Szef Sekcji
K s. Stanisław Żukow skiZmiany słu żb ow e.
Nowow yświęceni k a p ła n i ks. K azim ierz S z y n d le r — m ia n o w a n y w ik a ry m p r z y K a te d rz e Ł uckiej, a ks. D o
m inik Milewski — w ik ary m w K lew aniu.
Rozporządzenia prawno-państwowe
U b ezp ieczen ie p ra co w n ik ó w u m ysłow ych.
R o z p o r z ą d z e n ia p. P r e z y d e n t a R zec zy p o sp o litej
P o lsk iej z d n ia 24 lis to p a d a 1927 r o k u o u b e z p ie c z e
n iu p ań stw o w em p r a c o w n ik ó w u m ysłow ych, o g ło szo n e
zo stało w D z ie n n ik u U staw R zeczy p o sp o litej P o lsk iej
272 M iesię cznik D iecezjaln y Łucki Nr. 7
w d n iu 2 g r u d n i a 1927 r. za Nr. 911. R o z p o rzą d zen ie to n o rm u je u b ezp iecze n ie p raco w n ik ó w um ysłow ych:
1) na w y p a d e k b r a k u p ra c y , 2) n a w y p a d e k n ie zd o l
ności do w y k o n y w a n ia zawodu, 3) n a sta ro ś ć i 4) n a w y p a d e k śmierci.
P o d le g a ją o b o w iązk o w em u u b e z p ie c z e n iu p r a c o w n ic y um ysłow i bez ró żn ic y płci, z a tr u d n ie n i u osób fiz y c zn y ch lu b osób p ra w n y c h , k tó r z y u k o ń czy li 16 la t i nie p rz e k ro c z y li 60 la t życia.
Z a p ra c o w n ik ó w u m y sło w y ch w m yśl teg o r o z u mieć należy:
1) s p e łn ia ją c y c h czyn n o ści a d m in is tr a c y jn e lub n a d zo rc ze,
2) u p r a w ia ją c y c h sztu k i w yzw olone (malarze, rzeź b iarze, śpiewacy, m u z y c y i t. p.).
3) p e r s o n e l a r ty s t y c z n y teatrów , o rk ie s tr, stacyj n ad aw c z y c h ra d jo w y c h i t. p.
4) d z ie n n ik a rz y , 5) p e rs o n e l le k a rs k i,
6) p e r s o n e l b iu ro w y i k an celai'y jn y , 7) telefonistów i teleg rafistó w ,
8) farm a ceu tó w , drogistów , k asjeró w d y s p o n e n tów, s p rzed aw có w p o d ró ż u ją c y c h , ak w izyto ró w ,
9) sp rzed aw có w i e k s p e d je n tó w s k lep o w y ch i k s ię g a rs k ic h , k tó r z y u k o ń c z y li sześć k la s szkoły i odbyli p r a k ty k ę ,
10) n au czy cieli i wychowawców,
11) k a p ita n ó w i oficerów statk ó w m o rsk ic h lu b rzeczn y ch ^
O so b y n ie k tó r e z p o ś ró d um ysłow o p r a c u ją c y c h są zw olnione od o b o w iązk o w eg o u b e z p ie c z e n ia , m ię
d zy niemi są d u cho w n i i z a k o n n ic e o raz o so b y n a le żące do z g ro m a d z e ń i s to w a rz y s z e ń r e lig ijn y c h wszel
kich w y z n a ń lu b s to w arzy szeń d o b ro c z y n n y c h , o ile
z p o b u d e k r e lig ijn y c h lu b h u m a n ita r n y c h zajm ują
się n au cz an iem , p ie lęg n o w an ie m ch o ry c h lub innemi
c z y n n o ściam i u ży teczn o ści sp ołecznej, n ie p o b ie ra ją c
za to in n e g o w y n a g r o d z e n ia p ró cz u trz y m a n ia .
Nr. 7 Miesięcznik Diecezjaln y Łucki 273
N a w łasne ż ą d a n ia b ę d ą zw olnieni od o b o w iązk u u b e z p ie c z e n ia m iędzy innem i i d u ch o w n i u z n a n y c h w p ań stw ie wyznań.
P rz e w id z ia n e są n a s tę p u ją c e św iad czen ia ubezp ecze- niowe:
1) ś w iad cze n ia n a w y p a d e k b r a k u p ra c y , 2) i św iadczenia em ery taln e.
P ro w a d z e n ie s p ra w u b e z p iecze n io w y ch o b o w iąz
k o w y ch p o w ierza się w ładzom, v,wybranym p rzez u cze
stn ik ów in s tu tu c ji u b ezp ieczenio w ej, k tó r e stan o w ią rad ę, zarząd, k om isję re w iz y jn ą i k om isję re n to w ą .
F u n d u s z u b e z p ie c z e n io w y tw o rzy się ze s k ła d e k p r a c o w n ik ó w i p raco d a w có w , p rz y c z e m p r a c o d a w c a o d p o w ied zialn y je st za uiszczan ie ty c h sk ład ek . Na fu n d u sz b r a k u p r a c y p rz e z n a c z a się 2% p ła c y p o d stawowej, na fu n d u s z zaś e m e r y ta l n y 8%. P o d z ia ł o p ła t m iędzy p r a c o d a w c ą a p r a c o w n ik ie m n a rzecz u b ezp iecze n ia dzieli się tak: g d y p r a c o w n ik o trzy m u je w y n a g r o d z e n ie od 60 zł. do 400 zł. m iesięcznie, p r a cod aw ca płaci tr z y piąte, a p r a c o w n ik dwie p ią te . G dy p r a c o w n ik o trz y m u je w y n a g r o d z e n ie p o n a d 400 zł. do 800 zł. miesięcznie, w te n c z a s obie s tr o n y p ła c ą p o połowie. G d y p r a c o w n ik d o s ta je w y n a g r o dzen ie p o n a d 800 zł., to p ra c o d a w c a p łaci dwie p iąte, a p r a c o w n ik tr z y piąte.
W m yśl p o w y ższeg o r o z p o r z ą d z e n ia p r z y m u s o w em u u b e z p ie c z e n iu p o d le g a ją ta k ż e o rg an iści. F u n d u sze n a te n cel w in n y b yć d o s ta r c z o n e z ty c h sa
m ych źródeł, z k tó r y c h o rg a n iś c i c z e rp ią na swoje u trz y m a n ie . O d p o w ied zia ln y m zaś za uiszczen ie s k ła d e k u b ezp iecze n io w y ch jest pro bo szcz.
U staw a o u b e z p ie c z e n iu o bow iązuje od dn. 1-go sty c z n ia 1928 r.
O op iek u n ach sp o łeczn y ch i o k om isjach o p iek i sp o łeczn ej.
N a p o d staw ie p ełn o m o cn ic tw z d n ia 2 s ie r p n ia
1926 r., P. P r e z y d e n t w y d a ł ro z p o rz ą d z e n ie o o p ie k u
n a c h i k o m isjach op ie k i społecznej. Celem za p e w n ie
274 Miesięcz nik D ie cezjaln y Łucki Nr. 7
n ia n a leży te g o w y k o n y w a n ia op iek i społecznej, m ają b y ć tw o rz o n e sp e c ja ln e k o m u n a ln e o r g a n a opieki społecznej, a mianowicie-, o p ie k u n o w ie sp o łeczn i o raz * k om isje o pieki społecznej, W k ażdej g m in ie p o w in ien b y ć u s ta n o w io n y co n ajm n iej jeden o p ie k u n sp o łecz
ny, w y b ie r a n y n a o k r e s trzy letn i p rzez r a d ę g m in n ą z p o ś ró d osób m a ją c y c h p r a w o w y b ie ra ln o śc i do r a d y g m in n ej i od r o k u stale z a m ieszk ały ch w gm inie. Od o b jęcia tego o b o w iązk u m oże się ty lk o zwolnić, kto u k o ń c z y ł 60 la t wieku, alb o jest u ło m n y i nie może te g o o b o w iązk u p ełn ić lu b m a zdrow ie n ad w ątlo n e, k to już r a z p rzez tr z y la ta b y ł o p ie k u n e m , k to p ia stuje u r z ą d p u b lic z n y lu b k o g o dla p e w n y c h pow odów s łu s z n y c h r a d a g m in n a zwolni. Od tej d ecyzji r a d y służy w c ią g u d n i 14 p ra w o apelacji do w ład zy n a d zorczej, co nie w strz y m u je w y k o n a n ia uchw ały.
O bow iązkiem o p ie k u n a sp o łecz n eg o jest:
1) I n ic j a ty w a i w sp ó łd ziałan ie z o r g a n a m i gmin- nem i w z a k re sie w y k o n y w a n ia opieki społecznej, 2) czuw anie, a b y osobom , o p ie k i sp o łeczn ej p o tr z e b u jącym , b y ła o p ie k a u d z ie lo n a w g r a n ic a c h u s ta w o w ych, b a d a n ie z w łasnej in ic ja ty w y łu b n a żąd a n ie g m in y s ta n u m a ją tk o w e g o i p o tr z e b y osób u b ie g a ją cy c h się o o p ie k ę p u b lic z n ą , 3) ud zielan ie w w y p a d k a c h n a g ł y c h p o m o c y ze ś ro d k ó w g m in n y c h i t. p.
S tan o w isk o o p ie k u n a sp ołecz n eg o je st honorow e, daje ty lk o p raw o do n o s z e n ia specja ln ej oznaki. O pie
k u n o w ie pub liczn i o tr z y m u ją ty lk o od g m in y zw rot w y d a tk ó w p o c z y n io n y c h im ieniem g m in y .
O prócz o p ie k u n ó w s p o łe c z n y c h w każdej g m in ie m a b y ć sp e c ja ln a k o m isja o pie k i sp ołecznej, w sk ład k tó r e j wchodzi p r z e w o d n ic z ą c y z a r z ą d u gm iny, w y
b r a n i do kom isji człon k o w ie r a d y g m in n ej i o p ie k u
now ie społeczni. Z a d a n ie m komisji je st w yd aw an ie
o pinji i in ic ja ty w a w z a k re sie o rg a n iz a c ji o p ie k i s p o
łecznej w gm inie, k o o r d y n a c j a opiek i, u s ta le n ie p r e
lim in a r z a w y d atk ó w g m in y i k o n tro la n a d w y k o n y
w an iem c z y n n o ści p rz e z o p ie k u n ó w sp o łeczn ych .
Nr. 7 Mie sięcznik D iecezjaln y Łucki 275
N a d t o b ę d ą i s t n i a ł y p o w i a t o w e k o m i s j e o p i e k i s p o ł e c z n e j i w o j e w ó d z k i e k o m i s j e o p i e k i s p o ł e c z n e j . T a k o g ó l n i e p r z e d s t a w i a s ię p o w y ż s z e r o z p o r z ą d z e n i e .
( D z i e n n i k u s t a w JNs 29 z d n i a 14 m a r c a 1928 r.
p o z . 267 s t r . 544).
DZIAŁ NIEURZĘDOWY
Konkordat między Stolicą Świętą i Italją.
(La Vie C a th o l iq u e , 23.111.1929 Nr. 234 p. 6).
W IMIĘ TRÓCY P R ZEN RJŚW 1ĘTR ZEJ.
Z w a ż y w s z y :
Z e od chwili ro z po c z ę ci a per tr akt acj i mi ędzy Stolicą Ś w i ę t ą i Italją w p rz ed mi o c i e rozwi ązani a „Kwestji R zy m
skiej" Stolica Świ ęt a s a m a z a p r o p o n o w a ł a zawarci e k o n k or d a t u , kt ór yby s ta n o wi ł k o n i e c z n e uzup e łn i e n i e t rakt at u w powyższej s p r a wi e, a mi ał na celu u r e g u l o w a n i e s t o s u n k ó w religijnych i k oś ci el ny ch w italji;
Ze w dni u dzisiejszym został za wart y i p o d p i s a n y T r a k t a t o załatwieniu Kwestji Rzymskiej;
J . Św. Najwyższy Papież, Pius XI i J. M. Wi kt or E m a nuel 111, król Italji, postanowili przystąpić do uł ożeni a K o n ko rd a tu ; w t y m prz et o celu z a mi anowal i tych s a m y c h p e ł n o mo c n i k ó w , którzy byli d e l e go wa ni do pertrakt acj i t r a k t a t o wych, mi anowi ci e, ze s t r ony J e g o Świąt obl iwości J. Em.
N a j d o s t o j n i e j s z e g o k ar dy na ł a, Piotra G a s p a r r i ’ego, S w e g o S e k r e t a r z a S t a n u, a ze s t r o ny J e g o Maj es t at u, J . Eksc.
S z l a c h e t n i e u r o d z o n e g o Beni to Mus s ol ini ego, P r em i er a Mi ni st rów i Szefa Rządu, którzy po wz aj em n e j wy mi an i e d o k u m e n t ó w uwi er zyt el ni aj ących i po uzna ni u ich l egal ności, ułożyli w s p ó l n i e n a s t ę p u j ą c e artykuły:,
N i e z a l e ż n o ś ć K o ś c i o ł a :
Artykuł pierwszy. Italja w gra nic ach artykuł u pi erws ze
g o Tr a kt a tu z a p e w n i a Kościołowi Ka tol i cki emu wo l n e wy
276 M iesię cznik D ie cezjalny Łucki Nr. 7
k o n y w a n i e władzy d uc h o wn ej , s w o b o d n e i publiczne s p e ł ni ani e Czci Bożej, p o d o b n i e j ak swej juryzdykcji w s p r a wa ch kościelnych, z g o dn i e z z a s a d a m i n i ni ej szego Ko n
k o r da t u; udziela o na , gdzie t e g o o k a ż e się p o t rz e b a o s o b o m d u c h o w n y m , w peł ni eni u akt ów ich ur z ędu d u c h o w nego, o br ony przez o r g a n y swej władzy.
Zwa żaj ąc na c h a ra k t e r Święty Miasta Wi ec znego, S t o licy Bi skupi ej Na j wyższego P api eża , c e nt r u Świata k a tolickiego i celu piel grzymek, rząd italski cz uwać będzie n a d n i e d o p u s z c z e n i e m w Rzymi e t e g o wszystkiego, coby m o g ł o st ać w spr z ecz nośc i z p o wy ż sz y m c h a r a k t e r e m .
Art. 2. Stolica Święta p o r o z u m i e w a się i k o r e s p o n duj e s w o b o d n i e z B i s k u p a mi , z k l e r e m - i z ca ł ym ś w i a t e m kat ol i cki m bez żadnej i ngerencj i ze s t r o ny Rządu italskiego.
P o d o b n ie ż w rzeczach, dot yczących urzędu p a s t e r s k i e go, Biskupi s w o b o d n i e p o ro z u m i e w a j ą się i k o r e s p o n d u j ą z d u c h o w i e ń s t w e m s wo j em i ze wszystkimi wiernywi.
Z a r ó w n o Stolica Ś wi ęt a j ak Bi skupi m o g ą s w o b o d n i e pu bl i ko wa ć i o g ł as za ć za p o m o c ą afiszów, wy wi esz any ch we wnąt rz i na drzwiach ze wn ęt rz ny ch b ud y n k ó w , p r z ez n a c z on y ch do Czci Bożej lub też d o s pe ł ni an ia o b owi ąz kó w s w e g o ur z ędu p as t er s ki eg o , — instrukcji, r oz por z ą dz e ń, li
s tó w pa s te r sk ic h, bi ul etynów di ecezj al nych i i nnych a k t ó w , kt ó r e d o t y c z ą za rządu d u c h o w n e g o wiernych, gdy u zn a j ą za p o t r z e b n e czynić te publikacje w za kr esi e swej k o m petencji. Publi kacj e te i wys t awi ani e af i s zów— jak w o g ó l e wszystkie akty i d o k u m e n t y , o d n o s z ą c e się do za rządu d u c h o w n e g o wiernych, nie p o d l e g a j ą o b c i ą ż e n i o m fi skal nym.
W s p o m n i a n e wyżej publikacje, gdy idzie o Stolicę Świętą, m o g ą być czyni one w k a ż d y m języku, a jeżeli idzie o p ubl i kacj e bi skupi e, m a j ą być d o k o n y w a n e w języ
k u italskim lub ł acińskim; j e d n a k o b o k t e k s t u i t alskiego władze ko śc i el ne m o g ą u m i e s z c z a ć t ł o m a c z e n i e w i nnym języku.
Wł adz e kości el ne, ni ezal eżni e o d j aki ej kol wi ek, i ng e- racji władz cywilnych, m o g ą zbi er ać składki we wnąt rz i przy wejściu d o kości oł ów, p o d ob n i e , j ak w gmachach, , kt óre s t an o wi ą w ł a s n o ś ć kości el ną.
Nr. 7 M iesię cz nik D ie c e z ja ln y Łucki 277
Z w o l n i e n i a o d o b o w i ą z k ó w p u b l i c z n y c h . Art. 3. S t u d e nc i teoiogji oraz ci, którzy pozos taj ą na d w ó c h k u r s a c h w s t ęp n yc h d o teoiogji, a p rz yg ot ow u j ą się do k a p ł a ń s t w a , p o d o b n i e ż nowi cj usze z g r o m a d z e ń z a k o n nych, m o g ą o t r z y m y wa ć na wł as ną pr oś bę , z roku na rok o d r o c z e n i e s peł ni eni a o b o wi ą z k u s ł u ż b y w o j s k o w e j , aż do 26 roku życia.
Klerycy, p o s i a d a j ą c y wyższe świ ęc eni a, oraz z a k o n n i cy, kt órzy złożyli śluby, s ą wolni od służby woj sk owej , z wy j ąt k i e m mobilizacji ogól nej . W t y m w y p a d k u kapł ani zaliczani s ą d o armji c z ynne j P ań s t w a , przyczem z a c h o w u j ą strój k apł ańs ki i wy pe ł ni aj ą obowi ązki d u s z p a s t e r s k i e w z g lę d e m woj ska, p od juryzdykcj ą k oś ci el ną b i s kupa po-
l owe g o z g o dn i e z art. 14. *
Inni d uchowni i za ko nn ic y m a j ą p r z eważ ni e peł ni ć obowi ązki sani t arj uszów.
J e d n a k ż e , n a w e t w w y p a d k u mobilizacji ogólnej, wolni s ą od s t awi eni a się do służby woj sk owe j kapł ani , pełniący obowi ąz ki d us zp a st er sk i e . J a k o t acy uwa żani są: o r d yn a - rjusze, proboszczowi e, z a s t ę p c y p r o bos zczów al bo k oa dj u - torzy, wi karjusze i stali rektorzy kościołów, sł użących do użytku publicznego.
Art. 4. O s o b y d u c h o w n e i z a konni c y wolni s ą o d p e ł ni eni a obo wi ąz ku s ędziów przysięgłych.
Art. 5. Ż a d e n d u c h o w n y nie m o ż e być n o m i n o w a n y , ani nie m o ż e z a j m o w a ć urz ędu, lub s t a n o wi s k a p a ń s t w o w e g o italskiego, lub pełnić funkcji w admi ni stracj i , zależ
nej od P a ń st wa , bez w y r a ź n e g o u p ow a ż ni e n i a ordynarj u- sza di ecezj al nego. Odwo ł a ni e t e g o p oz w o le ni a p oz b a w i a o s o b ę d u c h o w n ą zdol ności do peł ni eni a przyjętych przez n i eg o urzędów. W k a ż d y m razie kapł ani a p os tac i , lub o b ł o żeni ce nz u rą nie m o g ą być p o w o ł y wa n i i u t rz y mywa ni na s t a n o w i s k a c h i ur z ęda c h, na kt órych po z o st aw a l ib y w be z p o ś r e d n i m k o n t ak c i e z publ i cznością.
Art. 6. Dot ac j e i i nne d o c h o d y , o t r z y m y w a n e przez o s o b y d u c h o w n e z t y t u ł u i c h u r z ę d u , w o l n e s ą o d o b c i ą
278 M iesięcz nik D ie c e z ja ln y Łucki Nr. 7
ż e ń p o d a t k o w y c h w tej s a m e j mierze, w jakiej wol ne są dot ac j e i d o c h o d y urz ęd ni k ó w p ańs t wo wy c h.
Art. 7. D u ch own i nie m o g ą być p oc i ąga ni przez u r z ę
dy p a ń s t w o w e iub i nne wł adze do s kł adan i a ze znań o o s o b a c h i rzeczach, co do których p o s i a d a n e przez nich wia
d o m o ś c i doszły do nich ws ku t ek peł ni eni a ur z ędu d u c h o w n e g o .
Art. 8. W razie o s k a r ż e n i a o s o b y d u c h o w n e j przed w ł adz ami k a r n e m i o j ak i eś p r z e s t ę p s t w o , p r o k u r a t o r k r ó lewski wi ni en p o w i a d o m i ć o t e m b e z p o ś r e d n i o ordyna rj u- sza tej diecezji, w k t ó r e j s p r a w u j e urząd, p o d o b n i e ż m a j akna j śp i es zn i e j p r zes łać t e m u ż or dyna rj us zowi decyzję 0 rozpoczęci u ś l edzt wa, a t akże wyrok o s t at e c z n y s ądowy, jeżeliby był wydany, t a k pierwszej instancji, j a k o t e ż s ą d u a p e l a c y j n eg o .
W razie ar es zt u d u c h o w n e g o iub z a konn i ka , m a j ą być z a c h o w a n e wszyst ki e względy, na l e ż ne t e m u st anowi 1 s t op n i o wi h i er a r ch i c z ne m u .
W razie s k az an i a d u c h o w n e g o lub z a k o n n i k a , o d b y wa ni e przez nich kary, o ile mo ż n oś ci , wi nno mi eć mi ej sce w l okal ac h o d dzi el onyc h od tych, kt óre są pr z ez n ac z o n e dla świeckich, c h y b a b y ordyna r j usz właściwy d e g r a d o w a ł s k a z a ń c a d o s t a n u ś wi eckiego.
Art. 9. G m a c h y , p r z e z n a c z o n e do publicznej czci Bożej, s ą z z a s a d y wol ne od rekwizycji i okupac j i .
J eż e l i b y dla ważnej publicznej koni eczności t rzeba było zająć g m a c h , prz e z n a cz o ny dla publicznej czci Bożej, władza, kt ó r a m a d o k o n a ć t e g o zajęcia, wi nn a uprz edni o p o r o z u m i e ć się co d o t e g o z o r d y n a r j u s ze m , ch yba by st ał y t e m u na p rz es zko dz i e racje, w y m a g a j ą c e a b s o l u t n e g o p o ś p i e c h u . W tych ok ol ic z noś ci a ch władze, kt óre wydały o d p o w i e d n i e zarządzeni e, winny p o i n f o r m o w a ć o t e m or- d y n a r j u s z a . Z wy j ąt ki em w y p a d k ó w nagłej konieczności , siła zbrojna nie m o ż e wk r a cza ć dl a s p e ł n i e n i a swych f unkc ji *do b u dy nk ów, p rz ezna czonyc h d o czci Bożej p u blicznej bez up r z ed ze ni a o tern władzy k ości el nej.
Nr. 7 M iesięcz nik D ie c e z ja ln y Łucki 279
Art. 10. Budynki kości el ne, p r z e zn a cz on e do czci Bożej publicznej, nie m o g ą być pod ż a d n y m p o z o r e m r o z b i e r a n e bez u p r z ed n i e g o uz ys ka ni a zgo dy o d p o w i e d niej władzy kościelnej.
Ś w i ę t a o b o w i ą z u j ą c e .
Art. I I. P a ńs t wo uznaje dni ś wiąteczne, u s t an o wi o ne przez Kościół, do kt órych nal eżą: wszyst ki e niedziele, pierwszy dzień roku, Trzech Króli (6 stycznia), dzień św.
J ó z e f a (19 marc a), dzi eń , Wni ebows t ąp i eni a P ań s k i eg o , Boże Ciało, dzień świ ęt ych Piotra i Pawła (29 czerwca), W n i e b o wzięcia Przenaj świ ęt szej Marji P a n n y (15 sierpnia), dzień Wsz ys t ki ch Świ ęt ych (1 l i stopada), N i e p o k a l a n e g o P o częcia (8 grudnia), dzień B o ż e g o N a r o d z e n i a (25 grudni a).
Art. 12. W d ni niedzielne i ś wi ąt eczne obowi ązkowe, w kości oł ach, w kt órych kapi t uł a s peł ni a s we funkcje, k a pł an ce l e br uj ąc y Mszę św. ko n we nt ua ln ą , odpra wi ć winien, we dł ug z a s ad liturgicznych, m o dł y za p o m y ś l n o ś ć Króla Italji i P a ń st wa italskiego.
K a p e l a n j e w o j s k o w e .
Art. 13. Rząd italski przedst awi Stolicy Świętej r e g u l a mi n o r ga ni c zny p e r s o n e l u d u ch o w n y c h os ób, p r z e z n a cz on yc h do peł ni eni a funkcji k a p e l a n ó w w armji P a ń s t w o wej, z chwilą gdy będzie on u s t a l o n y i a p r o b o w a n y w d r o dze prawnej .
De zygn ac j a o s ó b d u c h o w n y c h , k ró r ym p o w i e r z o n e j es t naj wyższe ki erownict wo funkcji k a p e l a n ó w (Biskup poł owy, Wi kar j usz i Ins pekt or ), d o k o n y w a n a j es t pou f ni e przez Stolicę A p o s t o l s k ą Rządowi i tal skiemu. J eż el i Rząd Italski mi ał by p o w o d y do opozycji p rzeci wko d e z y g n o w a - n y m o s o b o m , u w i a d o m i o t e m St o l icę Świ ęt ą, kt óra w s k a ż e i n n e osoby.
Bi skup poł owy p o s i a d a ć b ędz i e g o d n o ś ć ar cybi skupi ą . K o m p e t e n t n e wł adze italskie n o m i n u j ą k a p e l a n ó w wo js ko wych na m o c y dez yg n ac j i Ar c y b i s k u pa pol oweyo.
280 M iesięcz nik D iecezjaln y Łuck Nr. 7
Art. 14. Wo j sk a italskie powietrzne, l ądowe i m o r s k i e kor z ys ta ją p o d wz gl ę de m o bowi ąz ków religijnych z przywilejów i egzempcj i, prz yznanyc h przez p r a wo k a n oni cz ne .
Ka p el ani woj skowi p o s i a d a j ą w s t o s u n k u do w s p o m n i a n y c h wyżej woj sk k o m p e t e n c j e probos z czów. Swoj ą wł adzę d u c h o w n ą s pr a wu j ą oni p o d juryzdykcj ą Arcybis
k u p a p o l o we go , m a j ą c e g o s woj ą Kurję.
Do Arc yb i s ku p a p o l o w e g o równi eż należy juryzdykcją na d za k o nn ik a mi i z a k o nn ic am i , o b s ł u g u j ą c e mi szpi t al e woj skowe.
Art. 15. Arc y bi skup ordyna rj us z poł owy stoi na czel e kapituły, P a n t e o n u w Rzymi e i wraz z nią s t anowi k o m plet d u c h o wi e ń s tw a , które s pr a wu j e funkc j e k oś ci el ne tej Bazyliki.
Du c h o wi e ń s t w o to odprawi a^wszystki e n a b o ż e ń s t w a , — n a w e t p oza R z y m e m , — w y m a g a n e przez P a ń s t w o lub przez D o m Królewski, zgodn i e z z a s a d a m i k a non i cz ne mi .
Stolica Święta godzi się udzielić wszyst ki m k a n o n i k o m , s t a n o w i ą c y m kap i tu ł ę P an t e o n u , g o d n o ś ć p r o t o n o t a - rj uszów ad instar, duranłe munere. No mi nacj i k a ż d eg o z nich d o k o n y w a Ka rdynał Wi karj usz Rzymu, na pr z ed s t a wi en i e J e g o Maj es t at u Króla Italji, po upr z edni ej po u fn e j dezy- gnacji k an d y d a ta .
Stolica Świ ęt a za s t r zega S ob i e p rz en i e s i e n i e diakonji d o i n n e g o kościoła.
D i e c e z j e i p a r a f j e .
Art. 16. Wy s ok i e Strony, zawierające k o n k o r d a t zaj- mi ą się wspól ni e, przez n a z n a c z o n e do t e g o k omi sj e m i e s za ne , z r e w i d o wa n i e m roz grani cz eni a diecezji, aby je d o s t o s o w a ć , o ile m o ż n a , d o podzi ał u P a ń s t w a na prowi ncje.
Z g o d z o n o się, że Stolica Świ ęt a e r yguj e diecezję Zara; że ż a d n a cz ęś ć t e r yt or j um, p o d d a n e g o S u w e r e n n e j władzy Króla Italji, nie będzie zależała od bi skupa, który p o s i ad a s wą re zydenc j ę na t er y t or j um, p o d d a n e m s u w e r e n nej władzy i n n e g o P a ń st wa , i że ż a d n a diecezja królew-
Nr. 7 Miesięcznik D iecezjalny Łucki 281
s t wa ni e będzie o b e j m o w a ł a stref t eryt orj ów, n al eżących do i n ne go P a ń s t w a .
Taż s a m a z a s a d a s t o s u j e się do parafji, i st niejących, l ub m o g ą c y c h p o w s t a ć na t e r yt or j um, s ą s i a d u j ą c e m z g r a ni cami P a ńs twa .
Zm i an y , kt óre p o w s k a z a n e j wyżej reorganizacji, mi ał yby w przyszłości n a s t ą p i ć w r ozgrani czeni u diecezji, b ę d ą d o k o n y w a n e przez Stolicę Ś wi ęt ą p o u p r z e d n i e m p o r o z u m i e n i u się z R z ą d e m i tal skim i zgo dn ie z p o d a n e - mi wyżej z a s a d a m i , z wyj ąt ki em d ro b n y c h s p r o s t o w a ń teryt orj alnych, koni ecz nych dla d o b r a dusz.
Art. 17. Redukcj a diecezji, kt óra m o ż e wy ni kn ąć z z a s t o s o w a n i a artykuł u p o p r z e d n i e g o , będz i e w p r o w a d z a na w w y k on a n i e w m i a rę z a w a k o w a n i a diecezji.
Ust al ono, że ta redukcj a nie o b e j m u j e suppr e sj i s a m y c h tyt ułów diecezji ani też kapituł, kt ó r e b ę d ą z a c h o w a n e przy z g r u p owa n i u j e d n a k diecezji w t e n s p o s ó b , że ich g ł ó wn e stolice o d p o w i a d a ć b ę d ą st ol ic om prowincji.
R ed ukcj a powyższa nie nar uszy z a s o b ó w m at er ja l nyc h i stniejących o b e c n i e diecezji, oraz ich instytucji ko ś ci el n y ch a t ak ż e tych s um , kt óre im są a k t ual ni e w y p ł a c a n e prz ez P a ń s t wo italskie.
Art. 18. J e ż el e z a r z ą d z e n i e m władz kości el nyh b ę d ą z e s p a l a n e ni ekt óre parafj e na st ał e lub c z as owo, w t e n s p o s ó b , że ich zarząd będzie p o w i e r z a n y j e d n e m u p r o b o s z czowi, p o s i a d a j ą c e m u j e d n e g o lub kilku vi ce-proboszczów, al bo też d r o g ą sku pi eni a przy j e d n y m kości el e wielu k a pł anów, P ań s t wo pozos t awi ni et k n i ę t ą d ot ac j ę, n a l e ż n ą t y m pa r a f j o m .
N o m i n a c j a B i s k u p ó w i p r o b o s z c z ó w . Art. 19. Wy b ór Arcyb is ku pó w i Bi skupów nal eży do Stolicy Świętej.
Przed p r z y s tą p ie n i e m do n o mi nacj i fl rc yp i sk u pa i Bi
s k u p a d i e c e zj al nego al bo też k o a d j u t o r a z p r a w e m n a s t ę p stwa, Stolica Święta p o d a i mię o s o b y wybranej do wia
d o m o ś c i Rządu italskiego, aby u p e w n i ć się, że Rząd ni e
282 M iesię cz nik D ie c e z ja ln y Łucki Nr. 7
m a d o p od ni es i e n a przeciw tej nomi nacj i wz gl ę dów n a t u ry politycznej.
P r oce du r a ta będzie w y k o n yw a n a z naj wi ęk sz ą s t a r a n ności ą i z k o m p l e t n ą rezerwą, t a k dalece, aby s ek r e t co d o o s o b y wybranej był u t r z y ma n y dot ąd, dopóki nie n a stąpi n o mi nacj a.
Art. 20. Biskupi przed obj ęci em w p os i ad a n i e d i e c e zji s kł ad a j ą w rę ce Szefa P a ń st wa przysięgę wi erności we dł ug na s tę p uj ąc e j formuły:
„Przed B o g i em i na Świ ęt e Ewangel j e p r z ys ię ga m i obiecuję, jak przystoi Bi skupowi, wi er noś ć P ań s t wu ital
s k i em u . P r z y s i ę g a m i obiecuję, iż s z a n o w a ć b ę d ę i s p r a wię, aby m o j e d u ch o wi e ń s tw o s z a n o w a ł o Króla i Rząd, u s t an o w i on y zgodni e z u s t a w ą k o ns t yt u c y j n ą Pańs t wa.
Pr zys i ęga m i obi ecuj ę p o z a t e m , że nie b ę d ę uczestniczył w ż a d n e m p o r o z u m i e n i u ani nie b ę d ę o b e c n y przy ż a d nych n a r a d a c h , kt ór eb y m o gł y przynieść s zk o d ę P ańs t wu i t al ski e mu lub por z ąd ko wi publ iczne mu; ni epozwol ę też m e m u d u c h o w ie ń s t w u uczest ni czyć w t aki ch p o c z y n a n i a c h . Dba ją c o d o br o i i nt eres P a ń s t w a italskiego, b ę d ę się s t arał o uchyl eni e wszelkich ni eb ez pi ec z eń s t w, któreby m o gły m u zagrażać".
Art. 21. Prawo k on fe r owa ni a beneficjów kościelnych nal eży do władzy kościelnej.
N o m i n ac j e k a p ł a n ó w na beneficja p r ob o s z cz o w s ki e s ą pou f ni e p o d a w a n e przez wł adzę koś ci el ną k o m p e t ę t n ą do wi ad o m o ś c i Rządu italskiego i nie m o g ą być w p r o w a d z a n e w życie przed u p ł y w e m trzydziestu dni od chwili t e g o p o w i a d o m i e n i a .
W t y m przeci ągu c z as u Rząd italski, w razie p o s i a d a nia p o w a ż n y c h zarzut ów przeci wko tej nomi nacj i , p o d a j e t a k o w e d o poufnej w i a d o m o ś c i władzy kościelnej, kt óra rzecz przedst awi Stolicy Świętej,— o ile t rudnoś ci nie dał o s i ę u s u n ą ć .
Gdyby pows t ał y p o w a ż n e powody, dla kt órych p o z o s t awi en i e d u c h o w n e g o na urzędzie pro b os zc z o ws ki m był o
by szkodl iwem, Rząd italski p o d a te p o w o d y do w i a d o m o ś ci Or dyna rj us za , t e n zaś w p o ro z u m i e n i u z r z ą d e m
Nr. 7 Miesięcznik D ie cezjaln y .Łucki 283
p o d e j m i e w przeci ągu trzech mi esi ęcy o d po wi e d n i e kroki.
W razie różnicy zdań mi ędzy O r d y n a r j u s z e m i Rz ą d e m, Stolica Święta poruczy rozwi ązanie s pr a wy d w ó m d u c h o w nym, przez się w yb ra n y m , kt órzy z g o d n i e z d w o m a d e l e g a t a m i Rządu italskiego p o w e z m ą p o s t a n o w i e n i e o s t a t eczne.
Art. 22. Duchowni , którzy nie są oby wa te la mi ital
ski e m i, nie m o g ą o t r z y m a ć beneficjów w Italji. P o n a d t o p os i ad a c z e diecezji i parafji winni znać język italski. W r a zie koni ecz no ści winni być m i a n o w a n i koad j ut or z y , którzy przócz języka i talskiego, p oj mowa l iby i władali j ęz y ki e m m i ej sc owy m, aby z a p e w n i ć pi eczę dus z w języku, u ży w a nym przez wi ernych, z g o d n i e z z a s a d a m i Kościoła.
Art. 23. Dys pozyc je artykułów: 1 6 , 1 7 , 1 9 , 2 0 , 2 1 i 22 nie dot yczą m i a s t a Rzymu i diecezji p o d t e m m i a s t e m poł ożonych.
Z n i e s i e n i e „ e x e q n a t u r " i „ p l a c e t u " .
Art. 24. Znosi się „ , e x e q u a t u r “, „ pl ac et " i wszelkie n o m i n a c j e c e sa r s ki e lub kr ól ews ki e w za k r es i e k o n f e r o wania b e n ef i cj ów i u r z ęd ó w koś ci el nyc h, z wyj ąt kami , kt óre us t al a art. 29 lit. g.
Art. 25. P ań s tw o italskie zrzeka się pr e ro ga ty wy s u w e r e n n e j p a t r o n a t u k r ó l e w s ki eg o co d o bene f i cj ów wi ększych i mni ej szych.
Znosi się regal j a co do benefi cj ów wi ęks z ych i m n i e j szych. Zno si się r ówni eż s t r ą c a n i e „trzeciej części na f u n dusz e m e r y t al n y " w p r owi nc j a ch Król estwa O b o j g a Sycylji, W y n i k a j ą c e s t ą d obowi ązki pr z es ta j ą obc i ąż ać P a ń st wo i z a le żne o d e ń o r g a n y a dm i ni st r ac yj ne .
Art. 26. N o m i n ac j e na s t a no wi s k a benefi cj arj uszów w bene fi cj ac h wi ększ ych i mni ej szych , p o d o b n i e ż c z a s o wych r e p r e z e n t a n t ó w wa kuj ą cy ch stolic w c h o d z ą w życie od dat y d e k r et u władzy koś ci el ne j , k t óry m a być urzę- down i e p o d a n y d o wi ad o mo ś ci Rządu. Ad mi ni st r acj a i użycie d o c h o d ó w wa ku j ą cych b e n e f i c j ó w n o r m o w a n e s ą z a s a d a mi pra wa k an o n i cz n e g o .
284 M iesięcz nik D iecezjalny Łucki Nr. 7 j
W razie wadliwości tej admi ni str acj i P ań s t wo italskie, p o p o ro z u m i e n i u się z wł adzą kości el ną, m o ż e przystąpić d o z a o p i e k o w a n i a się d o b r a m i m a t e r ja l n e m i bene f i cj um, przezna cza j ą c o s i ą g a n e s t ą d czyste d o ch o d y na rzecz be- neficjarjusza.
O d d a n i e S t o l i c y Ś w i ę t e j B a z y l i k w L o r e t t o , w f l s s y ż u i w P a d w i e .
Art. 27. Bazyliki D o m k u Ś wi ęt ego w Loretto, Świ ę
t e g o F r an c i s zka w As s yżu i Św. A n t o n i e g o w P ad wi e b ę d ą o d d a n e Stolicy Świętej, wraz z b u d y n k a m i i za kł a
dami , kt óre do nich nal eżą, z wyjątkiem tych zakładów, kt óre p o s i a d a j ą ściśle świecki cha rakt er ; do Stolicy Ś wi ę
tej n al e ż e ć będzie s w o b o d n a a d mi ni st r acj a tych rzeczy.
Wo l n e równi eż b ęd ą o d wszelkiej ingerencji P ań s twa i od wszelkiej konwersj i p r o w a d z o n e przez Stolicę Świ ęt ą w Italji j a k i e g o ko l w i e k c h a r a k t e r u zakłady, a w tej liczbie Insty
tuty Misyjne. W k a ż d y m j e d n a k razie m a j ą z a s t o s o w a n i e us t aw y italskie, d o t y c z ą c e praw nabywczych o s ó b moral - n o - p r a w n y c h .
O d n o ś n i e do m a j ąt k ó w, n al eżących o b e c n i e do w s p o m ni anych wyżej mi ej sc Świętych, m a być d o k o n a n y ich podział, co usku t ecz ni m i a n o w a n a w t y m celu k omi sj a m i e s z a n a , która wi nna zważyć pr a wa o s ó b trzecich oraz k o n i e c z n ą dot acj ę dla o m ó w i o n y c h wyżej zakładów, m a j ącyc h c h a r a k t e r z u p e ł n i e świecki.
Co do i nnych świątyń, zależnych od admi ni st r acj i cywilnej, p r z ywr óc onym z o s ta ni e zarząd kości el ny n i ez a leżny, z wyj ąt ki em tych okol i czności, w których t r ze ba będz i e prz epr o wa dzi ć repart ycj ę m a j ą t k ó w s p o s o b e m , w s k a z a n y m w p ar agra fi e p o pr z e d n i m .
Art. 28. Dis u s p o k o j e n i a s u m i e ń Stolica Święta udzieli peł nej k on d o n a c j i t y m wszyst ki m, którzy w wyniku us t aw italskich, zno sz ący c h p a t r i m o n j u m koś ci el ne , znaleźli się w p o s i a d a n i u d ó b r kości el nych.
W t y m celu Stolica Święta wyda O r d y n a r j u s zo m o d powi ed ni e instrukcje.
Nr. 7 M iesię cznik D ie c e z j a ln y Łucki 235
R e w i z j a u s t a w ś w i e c k i c h k o ś c i e l n y c h . Art. 29. P a ń st wo italskie p o d d a rewizji swoje p r a wo da ws t w o w za kres i e k oś ci el nym c e l e m pr z e p r ow a d z e n i a z m i a n i uzupełni eń, kon i e c z ny c h dla u z godni eni a z prze- w o d n i em i m yś la mi Traktat u, z a w a r t e g o ze Stolicą Świętą i z ni ni ej szym K on ko rd a t e m .
Ob y dw i e Wy s o k i e Strony, za wi erające k o nk o rd a t, z g o dziły się na n a s t ę p u j ą c e punkty:
a) Nie u j m u j ą c z na cz e ni a p r a w n e g o o s ó b kości el nych, u z n a w a n y c h d o t ąd przez ust awy italskie (Stolica Święta, diecezje, kapituły, s em i n a r j a , parafje i t. d.), o s o b o w o ś ć p r a w n a będzie p r zyzn ana t ak że k oś ci oł om, sł użąc ym d o czci Bożej publicznej, o ile tej o s o b o w o ś c i j eszcze nie p os i a d aj ą , włączając w to kościoły, n a l e ż ą ce n i eg d yś do s u p r y m o w a n y c h organizacji kości el nych, z z a ch o wa ni em, co d o tych os t a t n i ch , dotacji, j a k ą b ud ż e t kultu pr z ez na cz a o b e c n i e na t e cele.
b) O s o b o w o ś ć p r a w n a p r z y z n a n a b ęd z i e s t owa r zy s ze n i o m z a k o n n y m , ze ś l u b a m i lub bez nich, o ile s ą a p r o b o w a n e przez Stolicę Świętą, m a j ą g ł ó w n ą s woj ą siedzibę w król est wi e i r e p r e z a n t o w a n e są w t y m król es t wi e p r a w nie i faktycznie przez o s o b y p o c h o d z e n i a i talskiego, oraz m i es z k a j ą c e w Italji. P o z a t e m o s o b o w o ś ć p r a w n a p r z y z n a na b ęd z i e p r o wi n c j o m z a k o n n y m i talskim, w gra ni c ach P ańs twa i j e g o kolonij, tych z g r o m a d z e ń , kt ó r e m a j ą swą s iedzi bę g ł ó w n ą z a gr ani cą , przy z a c h o wa n iu w y m i e n i o n yc h wyżej wa r u n kó w. Będzi e t ak ż e u z n a n a o s o b o w o ś ć p ra wn a t y c h d o m ó w , kt ó r ym na p o d s t aw i e s p ec j a l n y c h reguł d a n e g o z a k o n u prz ysł uguj e p r a w o k u p n a i p r a w n e g o dzia
łania. Będzi e r ówni eż p r z y z n a n a o s o b o w o ś ć p r a wn a d o m ó w g e n e r a l n y ch i p r o k u r a t o r s k i e j z g r o m a d z e ń z a k o n n y c h n a w e t z a gr a ni cz nyc h.
Z g r o m a d z e n i a al bo d o m y z a k o n n e , kt ó r e p o s i a d a j ą o s o b o w o ś ć pra wną, z a ch o w u j ą ją nad al .
flkty, d o t y c z ą c e p rz eni es ien i a tytułu wł a s no ś c i z o s ó b , kt ó r e figurują akt u a l n i e j a k o właściciele d an y c h n i e r u c h o
286 Miesięcz nik Diecezjainy Łucki
moś ci , na z g r o m a d z e n i a , b ę d ą c e w ich p o s i ad an i u , wol ne s ą od wszelkich opłat;
c) Bractwa, m a j ą c e n a celu wyłącznie lub prz eważ ni e cześć Bożą, nie b ę d ą ul egał y co do s wych za da ń d a l s z y m t r a n s f o r m a c j o m i b ę d ą za l e żne od władzy kości el nej w s p r a w a c h swej działalności i administracji;
d) D o p u s z c z o n e s ą f u n d a c j e p o b o ż n e w s ze lki e go ro dzaju, byl eby o d p o wi a d a ły o n e p o t r z e b o m religijnym lud
ności i nie płynęły zt ąd dla Pańs t wa ż a d n e ciężary pi e
ni ężne . Dyspozycj a ta dotyczy równi eż fundacji, już i stnie
jących.
e) Dla administracji cywilnej d ó b r p o d u c h o w n y c h , z a b r a ny ch na m oc y u st aw s ek ul ar yzac y j nyc h, u t w o r z o n e b ę d ą rady admi ni str acyj ne, kt órych c z ł onkowi e b ę d ą w p o łowie m i a n o w a n i przez wł ad z ę kości el ną. Z a s a d a ta za
s t o s o w a n ą będz i e równi eż d o f u ndus zu religijnego w n o wych prowincjach.
f) flkty, d o k o n a n e dot ychczas przez o s o b y p r a w n e ko śc i el ne z p o m i n i ę c i e m u s t a w cywilnych, m o g ą być u z n a n e i u p r a w n i o n e przez Pa ń st wo italskie na p o d s t a w i e prz eds t awi eni a Or d yn ar j u s za , kt óre t o pr z ed s t a wi en i e wi nno być zł ożone w ciągu t rzech lat od wejścia w życie niniej
s ze g o Konkor d a t u.
g) P a ń s t w o italskie zr zeka się przywileju e g z e mp c j i d u c h o w i e ń s tw a d w o r s k i e g o w całej Italji (z wyj ąt ki em kl e
ru, n a l e ż ąc e g o do Kościołów: Świętej Chus ty w Turynie, koś ci oł a S u p e r g a , Świętej C hus ty w Rzymie, do kaplic p a łacowych, tezydencj i P a n u j ą c e g o i Książąt Królewskich), wszyst ki e n o m i n a c j e i k o n f e r ow a n i e beneficjów ora z urzę
dó w t e g o rodzaj u p o d l e g a j ą p r a wi d ł om artykuł ów p o p r z e d nich; k o m i s ja s pe c ja l n a zaj mi e się o z n a c z e n i e m dla k a ż dej bazyliki i kości oł a d w o r s k i e g o o d po wi e d n i e j dotacji, we dł ug n o r m , ws ka z an y ch w ar tykul e 27 dla d ó b r mi ej sc świętych;
h) Bez uszc zer b ku dla ulg f i s kal nych, p r z yz n an yc h już o s o b o m k o ś c i e l n y m p r a w n y m na m o c y pra w italskich, b ę d ą c y c h dot yc h cz as w m oc y, cele kultu B o że g o i religij
Nr. 7 Mie sięcznik D iecezjaln y Łucki 287
ne co do s k ut k ó w fiskalnych b ę d ą z r ó w n a n e z ce la mi d o b r o c z y n n e m i i oś wi at o we mi .
Znos i się t a k s ę na dz wyc z aj ną 3 0e/ 0. w p r o w a d z o n ą m o c ą art. 18 Us tawy z dn. 15 s i e r p ni a 1867 r., N» 3848;
t a k s ę k o n k u r s o w ą , o której m o w a w art. 31 u st awy z dn.
7 lipca 1866 r., N° 3036 i 20 u s t aw y z dn. 13 s i erpni a 1867 r., N° 3848, p o d o b n i e ż t a k s ę z p o w o d u przejęcia używal ności d ó b r benefi cj al nych, ora z n a l e ż ąc y c h d o o s ó b pr a wny c h k oś ci el n y ch , wy m i e n i o n y ch w art. 1 De kr et u Król ewski ego z 30 gr udni a 1923 r., N° 3270, przyczem wyklucza się na przyszłość u s t a n a w i a n i e jaki chk ol wi ek p o dat ków, sp ec j a l ni e m a j ą c y c h o b c i ą ż ać d o b r a kości el ne.
Nie b ę d ą s t o s o w a n e d o sług Bożych z p o w o d u peł ni eni a ur z ędu p r o b o s z c z o w s k i eg o p o d a t e k z a w o d o w y i t a k s a za p a t e n t , w p r o w a d z o n e D e k r e t e m Król ewski m z 18 l i s to pa da 1923 r., N° 2538, na mi ej s c e zniesionej t a k s y służbowej oraz i nne j aki eko l wi ek t e g o rodzaj u opłaty.
i) Używanie s u k n i d u c h o w n e j lub z a ko n ne j przez świeckich oraz przez o s o b y s t a nu d u c h o w n e g o lub z a k o n nego, p o z b a w i o n e pr a wa n o s z e n i a tej sukni na m oc y d e fi ni t ywnego r o z por z ą dz e ni a władzy kości el nej, p o d a n e g o w t ym celu oficjalnie do wi ad o m o ś c i Rządu italskiego, j es t z a k a z a n e i k a r a n e s an kc j a m i , kt ór e są s t o s o w a n e wzglę
d e m os ób, n i e p r a wn i e używaj ących stroju w o j s k o we g o . Art. 30. Admi ni str acj a zwyczajna i nadzwyczaj na dóbr, nal eż ącyc h d o j aki chkol wi ek i ns t yt ut ów kości el nych i z gr o
m a d z e ń z a k o n ny c h , s p r a w o w a n ą j es t p o d n a d z o r e m i k o n t rol ą k o m p e t e n t n y c h władz kości el nych, z wykl ucz eni em j aki ej kol wi ek i nterwencji ze s t r ony P a ń st wa italski j g o i bez p o d d a w a n i a k onwe rs ac j i d ó b r n i e r u c h o m y c h .
P ań s t wo italskie u zn a je pra wo i ns t ytut ów kości el nych i z g r o m a d z e ń z a k o n n y c h n a b y w a n i a dóbr, z za st r ze ż eni em s t o s o w a n i a dyspozycji ust aw cywilnych w zakres i e n a b y w a n ia d ó b r przez o s o b y m o r a l n e pra wne.
P a ń s t w o italskie wyp ł a c ać będzie nada l u z u pe łn i e n i a d o c h o d ó w benefi cj al nych, w wy s okoś ci n i emni ej szej od tych surn, kt ó r e s ą o k r e ś l o n e przez us t awy obowi ąz uj ą ce, d o pó k i rzecz t a nie będzie u r e g u l o w a n a w d rodze o d r ę b
