Rok 1 Poniedziałek, dnia 27 kwietnia 1925 Nr. 84 Cena 10 gr.
CODZIENNY
EXPRESS POMORSKI
Wychodzi 7 razy tygodniowo o godzinie 10-ej rano — z tygodniowym dodatkiem ilustrowanym i powieściowymRQPONMLKJIHGFEDCBA
P R E N U M E R A T A :
W e k s p e d y c ji m ie s ię c z n ie 2 ,5 0 z ł, z o d n o s z e n ie m lu b p o z a m ie j- s c o w e 2 ,7 5 z ł, z a g r a n ic ą 4 ,— z ł . --- R e d a k c ja , a d m in is tr a c ja i e k s p e d y c ja z n a jd u ją s ię w T o r u n ia p r z y P ie k a ra c h n r . 1 4 . — T e le f o n n r . 6 4 7 . — R e d a k to r p r z y jm u je o d g o d z . 3 d o 5 w ie c z . A d m in is tr a c ja c z y n n a o d g o d z in y 8 30 r a n o d o g o d z in y 6 w ie c z .
O G Ł O S Z E N I A :
C e n a z a w ie r s z m ilim e tro w y n a s tro n ie 7 - ła m o w e j 1 5 g r . N a s tr . 4 - ła m . 4 0 g r . n a I s tr . 7 0 g r . Z a o g ło s z e n ia s k o m p lik . i z z a s tr z e ż e n ie m m ie js c a 2 5 o /o n a d w y ż k i. O g ło s z e n ia d r o b n e : w ie rs z n a p is o w y 2 0 g r k a ż d e n a s tę p n e s ło w o 1 0 g r . R u c h w to w a rz y s tw a c h 2 0 g r . w ie rs z O g ł. z a g r . lO O o /o n a d w y ż k i. - K o n to c z e k o w e : P .K .O . P o z n a ń 2 0 1 0 6 0 .
Muig Am
Wyniki wczorajszych wyborów w Niemczech.
B e r l i n , 2 7 . 4 . G o d z . 2 w n o c y (R a d jo ).
D o ty c h c z a s o w e w y n ik i d z is ie js z y c h w y b o r ó w p re z y d e n ta R z e sz y p rz e d sta w ia ją się, ja k n a stę p u ję :
H in d e n b u rg — k a n d y d a t m o n a rc h i-
sty c z n e g o b lo k u R z e sz y — g ło só w . . 1 4 6 3 9 9 2 8 M a rk s — k a n d y d a t b lo k u re p u b li
k a ń sk ie g o — g ło s ó w ... 13 740 489
T h a e lm a n — k a n d y d a t k o m u n istó w
— g ło s ó w ....1787 420
N o w y m in iste r re fo rm ro ln y c h
Senat gdański trwoni pieniądze
Należy roztoczyć kontrolę finansową
O n e g d s j p o p o s ie d z e n iu R a d y M in istró w p re m je r G ra b s k i u d a ł s ię d o B e lw e d e ru , g d z ie p rz e d s ta w ił p . P re z y d e n to w i R z e c z y p o s p o lite j d o z a tw ie rd z e n ia d y m is ję m in . re fo rm ro ln y c h , p . K o p c z y ń s k ie g o o ra z n o m in a c ję p . J ó z e fa R a d w a n a , z a s tę p c y p re z e s a g łó w n e j k o m is ji z ie m s k ie j n a k ie - k ie ro w n ik a m in is te rju m re fo rjn ro ln y c h .
N o w o m ia n o w a n y k ie ro w n ik m in is te r
ju m re fo rm ro ln y c h , p . J ó z e f R a d w an , u ro d z ił s ię w r. 1 8 8 7 w e w si M a c b o ry z ie m i R a d o m s k iej. D o s z k o ły ś re d n ie j u c z ę s zc z ał w R a d o m iu z k tó re j z o s ta ł w y d a lo n y w 1 0 0 5 r. z a u d z ia ł w s tra jk u sz k o ln y m . M a tu rę o trzy m a ł w g im n a z ju m w S a m a rz e . W y ż s z e s tu d ja o d
D a lsz e o b ra d y n a d b u d ż e te m . Sobotnie posiedzenie Sejmu. '
W A R S Z A W A , 2 5 . 4 . (P A T ). P o z a - ła tw ie n iu w p ie rw s z e m c z y ta n iu s z e re g u u s ta w p rz y s tą p io n o d o d a lsz e j ro z p ra w y b u d ż e to w ej. Z k o le i p rz e m a w ia ł p o se ł W a s y ń c z u k (K I. U k r.). M ó w ca te n o s tro a ta k o w a ł p o lity k ę o b e cn e g o rz ą d u w s to s u n k u d o m n ie jsz o śc i u k ra iń s k ie j i o św ia d c zy ł, ż e o in n y c h d z ie d z in a c h m ó w ić b ę d z ie p rz y o d p o w ie d n ic h re so r
ta c h . Z p o w o d ó w z a sa d n ic z y c h i z e w z g lęd u n a c a ło ś ć p o lity k i rz ą d u b ę d z ie g ło so w a ł p rz e c iw k o b u d ż e to w i.
N a stę p n ie p rz e m a w ia ł p o s e ł C h ą - I d z y ń s k i A d a m (N P R .), d o w o d z ą c , ż e c e n tra ln e m z a g a d n ie n ie m , o d k tó re g o z a le ż y w y k o n a n ie b u d ż e tu je s t s p ra w a k re d y tu g o s p o d a rc ze g o , k tó re g o rz ą d d o tą d n ie d o c e n ił. O ro z m ia ra c h te g o k ry z y su ś w iad c z y w z m a g a ją c y s ię im p o rt i b e z ro b o c ie . U z y s k a n ie p o ż y c z k i a m e ry k a ń s k ie j je s t s u k c e s e m rz ą d u p . G ra b sk ie g o , je d n a k p o ż y c z k a ta je s t z b y t sz c zu p łą d la n a s z y c h p o trz e b i m o że się p rz y c z y n ić je d y m e d o z ła g o d z e n ia k ry z y su . N a si a g ra rju s z e w y ś ru b o w a li c e n ę z b o ża p o n a d p o z io m ś w ia to w y i je szc z e o trz y m u ją p ro lo n g a tę p o d a tk ó w . W id z i się d a le j b a rd z o n ik łe p o z y c je d la z a ła g o d z e n ia s k u tk ó w b e z ro b o c ia. P rz y
b y w a ł n a u n iw e rs y te c ie w D o rp ac ie , g d z ie w r. 1 9 1 2 u k o ń c z y ł w y d z iał p ra w n y , p o c z em p ra c o w a ł w c h a ra k te rz e k a n d y d a ta d o p o s a d s ą d o w y ch w w a r
s z a w s k im s ą d z ie o k rę g o w y m d o m a rca 1 9 1 4 r. W ro k u 1 9 1 7 o b ją ł s ta n o w is k o p ro k u ra to ra w o je n n e g o 1 4 k o rp u su a rm ji ro sy js k ie j. D n ia 3 1 . 3 . 1 9 1 9 r. ja k o b . o fic era p o w o ła n o p . J ó z efa R a d w a n a p ism em m in iste rju m s p ra w w o jsk o w y c h d o w o js k a w c h a ra k te rz e p o d p ro k u ra to ra s ą d u o k rę g o w e g o w o jsk o w eg o w W a r
sz aw ie . R e k la m o w a n y p rz ez m in is te r- ju m ro ln ic tw a i D . P . z w o ln io n y z o s ta ł z w ó js k a p o k ilk u ty g o d n ia c h s łu ż b y i w ró c ił n a z a jm o w a n y u p rz e d n io u rz ą d c z ło n k a s ta łe g o w k o m isji z ie m sk ie j o k rę g o w e j w L u b lin ie .
P o s ta n o w ie n ie m p . P re zy d e n ta R z e c z y p o s p o litej z d n . 2 8 . 2 . 1 9 2 4 r. m ia n o w a n y z o s ta ł w ic e p re z e s e m g łó w n ej k o m isji z ie m s k ie j w 4 s t. sł., n a k tó re m to s ta n o w isk u p o z o s ta w a ł d o ty c h c z a s .
d y s k u s ji n a d b u d ź . m in . p ra c y b ę d z ie m y s ię d o m a g a li p o d n ies ie n ia ic h w z n a cz n e j m ie rz e . P o ru s z y w s z y je s z c z e w d a ls z y m c ią g u sw e g o p rz e m ó w ie n ia n ie k tó re k w e - s tje z d z ie d z in y p o lity k i w e w n ę trz n e j, p o s.
C h ą d z y ń sk i o ś w ia d c z y ł, ż e s tro n n ic tw o je g o w m b e c b u d ż e tu n ie z a jm ie s ta n o w is k a n e g a ty w n e g o i d o m a g a ć s ię b ę d z ie n ie k tó ry c h z m ia n . N a sze s ta n o w isk o w z g lę d e m b u d ż e tu i k o n ie c z n o ś c i p a ń s tw o w y c h n ie p rz e s ą d z a z re s z tą n a sz e g o s ta n o w is k a d o rz ą d u . T u ta j z a s trz e g a m s o b ie w o ln ą rę k ę .
P o s. B r y l (P ia s t) tw ie rd z i, ż e s ta n n a s z e g o b ila n s u h a n d lo w e g o d o w o d z i d o s ta te c z n ie , ż e p rz e m y s ł ta k w y d atn ie p o p ie ra n y p rz e z rz ą d n ie d o ró s ł d o sw o je g o z a d a n ia .
P o s. K w i a t k o w s k i (C h . D .) p rz y łą c z a s ię d o w y ra z ó w u z n a n ia d la m in . s k a rb u z a p rz e d ło ż en ie z ró w n o w a ż o n e g o b u d ż e tu ż a łu je je d n a k ż e rz ą d z b y t p ó ź n o z a ją ł s ię s a n a c ją ż y c ia g o s p o d a rc z e g o , w s k u te k c z e g o b u d ż e t c h o ć z ró w n o w a ż o n y , n ie o d p o w ia d a w s z y s t
k im w y m a g a n io m . Z d a n iem m ó w c y , z b y t m a ło u w a g i p o ś w ię c a re o rg a n iza c ji i re d u k c ji n a s z e j a d m in istra c ji.
.G D A Ń S K , 2 5 . 4 . — W ty c h d n ia c h z p o le c e n ia s e n a tu g d a ń s k ie g o u d a ło się d w ó c h u rz ę d n ik ó w g d a ń s k ic h d o N o w eg o J o rk u c e le m p rz e stu d io w a n ia p o d m ie jsk ie g o ru c h u k o le jo w e g o . J e s t to b a rd z o d z iw n a s p ra w a , b o w ie m s e n a t g d a ń sk i n ie m a n ic w sp ó ln e g o z p o d m ie js k im ru c h e m g d a ń s k im n a te re n ie W o ln e g o M ia sta . R u c h te n a d m in is tro w a n y p rz e z w ła d z e p o ls k ie fu n k c jo n u je
C a illa u x c h c ia ł z a m o rd o w ać B ria n d a ?
Sensacyjny figiel polityczny
P A R Y Ż 2 5 . 4 — S e n sa c ję w y w o ła ła tu ta j w ia d o m o ść , p o d a n a p rz e z p o lu ją c y n a g ru b ą s e n s a cję , p lo tk a rsk i p ra w ic o w y ty g o d n ik „ A u x E c o u te s " , k tó ra , z a w ie ra rz e k o m e o ś w ia d cz e n ie B ria n d a z p rz e d 3 m ie się c y B ria n d w o b e c n o ś c i d e p u to w a n e g o , G e ra rd a i in n y c h o s o b is to śc i p o lity cz n y ch m ia ł ja k o b y o ś w ią d c zy ć , ż e C a ille a u x trz y k ro tn ie u s iło w a ł z o rg a n iz o w a ć n a n ie g o z a m a c h . P ie rw s z y m ra z e m C a ille a u x u s iło w a ł ja k o b y p rz e k u p ić k ilk u p o d rzę d n y c h u rz ęd n ik ó w p o lic ji, a b y z a m o r
d o w a li B ria n d a n a u lic a c h P a ry ż a . D ru g i p la n m ia ł p rz e w id y w a ć z a m o rd o
P rz e d się b io rstw a p ry w a tn e w so w ie c k ie j R o sji.
Nowy projekt.
M O S K W A . 2 5 , 4 — D o te j p o ry o tw ie ra n ie p ry w a tn y c h fa b ry k d o z w o lo n e b y ło w w y ją tk o w y c h ra z a ch z o g ra n ic z o n ą ilo śc ią ro b o t
n ik ó w . O b e c n ie w ła d z e so w ie c k ie , p ra g n ą c w c ią g n ą ć p ry w a tn y k a p ita ł, o p ra c o w u ją p ro je k t, w e d łu g k tó re g o o so b y p ry w a tn e m o g ą o tw ie ra ć
T ro c k i p o w ra c a .
M O S K W A , 2 5 . 4 — P o w ró t T ro c - k ie p o d o M o sk w y n u n a s tą p ić w p o c z ą tk u m e ju .
Mil) Httit pilili wkimi Mild.
N o ta A n g lji, F ra n c ji d o N ie m ie c
P A R Y Ż , 2 5 . 4 . — „ M a tin " d o n o si, ż e n a d o k u p o w a n e m p rz e z w o jsk a fra n c u s k ie te re n e m u k a z a ł s ię a e ro p la n n ie m ie ck i. M ię d z y s o ju s z n ic z a k o m is ja k o n tro ln a w y s ła ła n a ty c h m ia s t n o tę d o B e r
lin a w te j s p ra w ie i p rz y p o m n ia ła , ż e
b a rd z o s p ra w n ie . P u b licz n o ść je s t z a d o w o lo n a z p o ls k ic h w ła d z k o le jo w y c h . W y s ła n ie z a tem u rz ę d n ik ó w s e n a tu d o A m e ry k i je s t p o p ro s tu trw o n ie n ie m fu n d u s z ó w , k tó re s e n a t g d a ń sk i z d o b y w a d ro g ą p o ż y c z e k a k c e p to w a n y c h p rz e z P o ls k ę . N a d g o s p o d a rk ą s e n a tu g d a ń sk ie g o trz e b a ro z to c zy ć k o n tro lę fin a n so w ą .
w a n ie B ria n d a , w c h w ili, g d y je c h a ł s a m o ch o d e m . T rz ec im ra z e m C a illea u x w y n a la z ł s o b ie ja k o b y m o rd e rc ę , k tó ry rz e k o m o p rz e z n ie o s tro ż n o ś ć m ia ł z a s trz e lić B ria n d a . Z a k a ż d y m ra z e m B ria n d m iał b y ć u p rz e d z o n y d o ść w c z e
ś n ie i z d o ła ł u n ik n ą ć ś m ierc i. O s k a r
ż e n ia „ A u x E c o u te s " s ą w o b e c n e j c h w ili s e n sa c ją b u lw a ró w p a ry s k ic h . P o w s ze c h n ie o c z e k u ją z a p rz e c z e n ia B ria n d a w te j s p ra w ie . W k o ła ch le w ic o w y c h s e n sa c ja ta u w a ż an a je s t z a je d n ą p ró b ę w ię c e j p ra w ic y ro z b ic ia o b e cn e g o rz ą d u .
z a k ład y p rz em y sło w e z lic z b ą ro b o tn ik ó w n ie w y ż e j 2 0 . O tw ie ra n ie p rz e z p ry w a tn e o so b y fa b ry k d o 2 0 0 ro b o tn ik ó w w y m a g a p o z w o le n ie w ła d z g u b e rn ia ln y c h . D la je sz c z e w ię k sz y c h p rz e d s ię b io rstw p o trz e b n e je s t o trz y m a n ie s p e c ja l
n y c h k o n c e sji.
G E N E W A 2 5 . 4 — W e d łu g „ T rib u n e d e G e n e v e " z a k u p io n o w S t R e m o d la T ro c k ieg o p a ła c z a 2 m iljo n y liró w .
lo t a e ro p la n ó w n ie m ie c k ic h n a d w y m ie - n io n e m i te ry to ria m i s p rz e c iw ia s ię tra k ta to w i w e rs a ls k ie m u , o ra z z a żą d a ła , a b y rz ą d p rz e p ro w a d z ił ś le d z tw o w te j s p ra w ie .
S tr. 2QPONMLKJIHGFEDCBA „C O DZ IEN NY E X PR E SS PO M O RSK I”. N r. 8 4
S ejm zajm ie się
W niosek posłów z N .P . R.
P o sło w ie H erz, F a u sty n iak , R ed er i k o l. z k lu b u N P R . zg ło sili n a stę p u ją c y w n io sek :
U sta w a o p a ń stw o w e j słu żb ie c y w il
n ej z d n ia 17. lu teg o 1922 r. (D z. U st. n r 21, p o z. 164) w a rt. 118 w y łą c z a p ew n e g ru p y fu n k c jo n a rju sz ó w p a ń stw o w y c h z p o d m o cy o b o w iązu jącej tej u staw y , a m ięd zy in n e m i p ra c o w n ik ó w p o czt, te le g ra fó w i telefo n. R ó w n o cześnie u c h w alił S ejm U staw o d aw czy rezo lu cję w z y w ają
c ą R ząd d o w n ie sie n ia w n a jk ró tsz y m czasie o b ecn eg o p ro je k tu u sta w y o słu ż
b ie cy w iln ej, d la p o w y żej w sp o m n ia n y ch p ra c o w n ik ó w p a ń stw o w y c h . O d teg o c z a su m in ę ło o b ecn ie p rzeszło 3 la ta , a ż a d en R ząd d o ty chczas n ie zrealizo w ał o w ej u c h w a ły S e jm u U staw o d aw czeg o .
T y m czasem d o ty ch czaso w y b ra k jed n o lite j u sta w y o słu żb ie cy w iln ej d la p o w y ższy ch p raco w n ik ó w 7 p a ń stw o w y c h , p o w o d u je n ie u sta n n y fe rm e n t w ich C ze re g a c h , co w rp ły w a u je m n ie n a n o rm a ln y try b ro zw o ju ta k w ’azn ej g ałęzi g o sp o dar
stw a k rajo w eg o , k tó rą sta n o w ią p o czty , te le g ra fy i telefo n y.
Z e w zg lęd u , iż R ząd n ie zd ecy d o w ał się d o tą d n a w n iesien ie o so b n eg o p ro je k tu u sta w y , p o m im o liczn y ch zabieg ów in tere sow a n y ch czy n n ik ó w , n iżej p o d p i
sa n i, b io rąc za p o d sta w ę o d ręb n o ść cało k sz ta łtu sto su n k . p ra c y i ży cia fu n k cjo - n a rju sz ó w p o c z e to w o ltele g ra fic z n y c h o- ra z p o sta n o w ie n ia o g ó ln ej u staw y o p a ń stw o w ej słu żb ie cy w iln ej z d n ia 17.
2 22 r., w n o szą: W y so k i S ejm u c h w a lić ra c z y :
z a łą cz o n ą u sta w ę .
W A R S Z A W A , 26. 4.
W n io sk o d aw cy . . (W y ja śn iam y , że p ro je k t u sta w y , w n ie sio n y p rzez p o słó w z N P R ., je st zgo d n y z p ro je k te m Z w iz ą k u P raco w n ik ó w 7 P . T . i T .).
Miasta pilihiMowie
W ywiad u dr J. Zaw adzkiego, prezesa Zw iązku M iast.
R o zp o czy n ający w d n iu d zisiejszy m o b ra d y 8 -m y o g ó ln y zjazd Z w ią z k u m ia st p o lsk ic h p o sia d a w 7 ro k u b ieżący m szczeg ó ln e zn aczen ie. N a p o rz ąd k u d zień n y m z ja z d u z n a jd u je się m .in . u sta w a o ro zb u d o w ie m iast. T en fa k t n a d a je z ja
zd o w i d z isie jsz e m u szczeg ó ln e p ię tn o a- k tu a ln o śc i.
P ra g n ąc p o in fo rm o w ać się o sta n o
w isk u , ja k ie w o b ec n o w ej u staw y o ro z
b u d o w ie m ia st -zajm u je Z w iązek m ia st p o lsk ich , zw ró cił się p rz ed staw ic iel „K u r je ra P o lsk ie g o ” d o p re z e sa Z w ią z k u m ia st d r. J. Z aw ad zk ieg o z p ro śb ą o w y ja śn ie n ia .
W ro zm o w ie d r. Z aw a d zk i w n a stę p u ją c y sp o só b sp recy zo w ał sw o je z a p a
try w an ia :
— - N a jw yż szy czas — ro zpo czął p.
p rezes — zacząć co ś p o w ażn ie ro b ić w- c e lu o ż y w ien ia ro zb u d o w y m ia st. D o ty c h c za s z p rzy czy n w sz y stk im w ia d o
m y ch , n ie b y ło m o żn o ści p o m y ślen ia o ja k ie jś p la n o w ej a k c ji w ty m k ie ru n k u . O b ecn ie je d n a k sy tu a c ja się z m ie n iła i n a le ży p rz ejść ze św ia ta m a rz eń d o czy
n ów .
O d n o w ej u staw y o czek uje się pew 7- n e j p o p raw y , m u szę je d n a k zastrzed z, że ro zm ia ry jej b ę d ą sk ro m n e : za 100 m il
io n ó w zł., p rz e w id zia n y c h n a cele ro z
b ud ow y , n ie d a się zro b ić w iele. W a r
sz a w a d o sta n ie o k o ło 25— 30 m iljo n ó w n a sw o je p o trzeb y , a je śli się w 7eżm ie p o d u w ag ę, że b u d o w a p rzciętn eg o d o m u k o sz tu je o k o ło 700 ty s. zł. to zro zu
m ie p a n ja k ich z m ia n m o ż n a się sp o - d ziw ać n a n a jb liż szą p rzy szło ść...
— A le in ic ja ty w a...*— w trąc a m y .
— T o w ła śn ie je st n a jw a ż n iejsz e w d a n y m w y p a d k u . G d y się ra z ro zp o cz- n ie ru c h b u d o w lan y n a w ię k sz ą sk alę, b ędjzie się p o su w a ł w d alszy m c ią g u siłą ro z p ę d u ; p ry w a tn e je d n o stk i zach ęco n e o ta c za ją cy m ich p rz y k ła d em p o d e jm o w ać b ę d ą p ra ce b u d o w lan e...
P o ży czk i n a b u d o w ę d o m ó w u d z ie la n e b ę d ą d o w y so k o ści 80 p ro c, k o sztó w ,
p rz y te m p la ce p o d b u d o w zę m u szą p rz e d się b io rc y m ieć — rzecz p ro sta — w ła s
n e. O p ro cen to w an ie w y n ie sie n ajw y żej 6 d o 7 ro czn ie. U tw orzo n y d ro g ą p o b ie
ra n ia 6 p ro c, p o d a tk u o d k o m o rn eg o w w y so k o ści p rz e d w o je n n e j fu n d u sz ro zb u d o w y z o stan ie p o p ierw sze n a p o k ry cie ró ż n ic y m ięd zy k u rse m listó w (o b lig a- cy j b u d o w lan y ch ) a c e n ą p a ry te to w ą li
stu , a n a stę p n ie n a p o k ry cie ró żn icy o- p ro ce n to w a n ia.
— W ja k i sp o só b d o k o n an y z o sta n ie p o d z iał fu n d u sz ó w n a ro zb ud o w ę p o m ię d z? m ia sta ? — z a p y tu jem y .* t
— ZW ty m sa m y m sto su n k u , w ja k im o sią g n ię ty b ęd zie p rzez m ia sta d o ch ó d n a fu n d u sz ro zb u d o w y .
A n i rz ąd , a n i g m in y — ciąg n ie d a
ZMnia komunistyczna to Paryżu
R ad a m in istró w o p raco w u je śro d k i P o n o w n e strzały
W ieści z G rudziądza.
lej p . d r. Z a w ad z k i — n ie sp e łn ia ją sw o ic h z a d ań b u d o w la n y c h . N ie ż ą d a m y o d n ic h żeb y b u d o w ały d o m y p ry w a tn e , teg o n ie m a z resz tą n ig d zie n a zach o d zie, m a m y je d n a k g łęb o k ie p rześw iad czen ie że in sty tu c je rząd o w e i g m in n e w in n y b u d o w ać d la sw y ch celó w o d p o w ied n ie lo k ale, zaró w n o b iu ro w e itp . ja k n a m ie
sz k an ia d la sw y ch p raco w n ik ó w , z w a l
n ia ją c jed n ocześn ie zajm o w an e g m ach y p ry w a tn e . T y le co d o z a d a ń czy n n ik ó w rząd o w y ch — re sztę zo staw ić n a le ż y in icja ty w ie p ry w a tn e j. W ierzy m y , że w ta k ic h w a ru n k ac h , szczeg ó ln ie g d y o b n iżo n e z o stan ą ta ry fy p izew o zo w e n a in a te rja ły b u d o w lan e, p o d a tk i itp ., in i
c jaty w a p ry w a tn a sp e łn i ró w n ież sw o je z a d a n ie — k o ń czy ł n a sz ro zm ó w ca.
Je d e n ciężk o ra n n y z m arł w czo raj. P o’ g rzeb o fiar ro zru ch ó w k o m u n isty czn y ch o d b ęd zie się b ard zo u ro czy ście.
P A R Y Ż , 2 5 . 4. — A g itacja p rz e d w y
b o rcza d o w y b o ro w k o m u n a ln y ch , k tó re się m ają o d b y ć w d n iu 3 m aja, p rzy b ie ra co raz o strze jszą p o stać. Z p o w o d u o sta tatn ic h zajść p o licja u częszcza n a p o lity czn e z e b ra n ia i w iece i re w i
d u je p u b liczn o ść, czy n ie n o si b ro n ’.
W czo raj u o p o łu d n iu zaszed ł n o w y w y p ad ek . K o m u n iści strze la li n a w iecu z w o łan y m p rzez T a ittin g e ra . P o licja d o k o n a ła rew izji w p o szczeg ó ln y ch d o m ach i u k o m u n istk i G irau d , k tó ra n ie d a w n o p rz y b y ła ze S zw ajcarji, zn alazła b ard zo o b c ią ża ją cy m a terja ł.
2. P o m szy św . p o ch ó d i d e fila d a p rzy u l. L ip o w ej, p o d efilad zie k a ż d a o rg a n i
z a cja w ra c a d o s v ej sied zib y . K o lejn o ść o rg a n iz a c ji w p o cłio :zie: S zk o ły śred n ie, T o w . M o d z. K atl., H arcerze, S o k ó ł, P o w sta ń c y i W o jacy , O ficero w ie i P o d o fice
ro w ie rezerw y , O łim p ja, S trzelcy S tra ż O g n iow a.
3. O g o d z. 15?j p o k azy g im n a sty c z n e o ra z zaw o d y sp o r: >w e n a p la cu n a d W i słą, p o p rzed zan e p o p isa m i ch ó ro w em i T o w . L u tn ia i M o n iu szk o a) Ć w iczen ia w o ln e S o k o łó w . Ip B ieg 60 m . d la p ań . c) B ieg 00 m . d la p an ó w , d ) B ieg ro z sta w n y 6 X 6 0 m . (szta fe ta p o w ro tn a) d la p a n ó w . e) R zu t o szczep em , e) R zu t d y sk iem . g ) G ra p o k azo jv a w p iłk ę k o szy
k o w ą (S o k ó ł), h ) B ie g o k rężn y o k . 3000 m tr. (S tart i m e ta n a p la c u ig rzy sk ), ii B o k s, k ) W y ścig i k o la rsk ie (S ta rt n a p la c u ig rzysk ). 1) G ra p o k azow a w p iłk ę"
n o żn ą, m ) P o p isy k a w a lery jsk ie ,
4. P o ig rz y sk a c h w y d a n ie n a g ró d zw y cięzco m .
D o zaw o d ó w sp o rto w y ch zg ło sić się m o g ą w szy scy z o rg a n iz o w a n i sp o rto w cy i m o d zież szk ó ł śred n ic h za p o śred n ic tw e m sw eg o o d d ziału . D o b ieg u ro z sta w n eg o zg ło sić n a leż y im ie n n ie d lru ży n y p o 6 o só b i n ajw y żej 2 zastęp có w n a k a ż
d ą d ru ży n ę. W p iso w e 1 zło ty o d o so by , z k tó reg o z w ra ca się p o ło w ę p o w zięciu u d z ia łu w zaw o d ach . T e rm in zg ło szeń u p ły w a d n ia 30. k w ietn ia b r. o g o d z.
18-ej. Z g ło szenie w in n o n a stą p ić p iś
m ie n n ie z d o łączen iem w p iso w eg o n a ręce p . P io tra D o statn ieg o w G ru d z ią
d zu , u l. T ry n k o w a n r. 17-18 III p tr.
K om isja Sportow a K om itetu O bchodów .
ILUM INACJA K ARTK O W A BU D Y N
K Ó W RZĄDO W YCH I SAM O RZĄDÓW . W ro k u zeszły m n ie k tó re b u d y n k i rząd o w e n ie b y ły ilu m in o w a n e k a rtk a
m i w d n iu 3. m a ja , co m ia ło sw ą p rzy czy nę w tern , że n a k ła d w y d ru k o w a n y n a lep e k b y ł ju ż ro z esłan y g d y n ie k tó re u rz ęd y n a d e sały zam ó w ien ia, k tó ry c h n ie m o ż n a b y ło sk u teczn ie.
C h cąc w ro k u b ieżący m teg o u n ik n ąć, p o stara liśm y się o zw ięk szo n y n a k ła d n a le p e k ilu m in a c y jn y c h i z are ze r
w o w a liśm y sto so w n ie d o w ielk o ści b u d y n k ó w p ań stw o w y ch , sam o rząd o w y ch p e w n ą ilo ść n alep ek .
W d n ia c h o d 1 m a ja w re ra k g o rącz k o w a p ra c a w T . C . L ., że w sk azan em b y b y ło , ab y w ięk sze z a m ó w ie n ia n a le
p ek n a d zień 3 M aja u sk u te c z n ia ć zaraz.
P rz y z a m aw ian iu n a le ż y p o d ać ilo ść
| n a lep e k a T . C . L . z a ra z je w y śle za zaft-
* czen iem p o czto w em .
T o ru ń , p o n ie d z ia łe k 2 7 k w ie tn ia
C o n iesie d zień ?
TEATR M IEJSK I
d ziś o sta tn i ra z po cenach do połow y zni żonych efek to w n a, p ełn a scen w zru sza
ją c y c h „A gentka bolszew icka” d r. M ale- szew sk ieg o z św ietn ą o d tw ó rczy n ią ty t.
ro li, p . H C ieszk o w sk ą.
Ju tro o sta tn ie p rz e d sta w ien ie (35 pr.
zniżki) śliczn ej o p eretk i K alm an a „M a
newry jesienne”.
O d b y w ają się p e łn e p ró by z o p ery k o
•lic z n e j O ffen b ach a „Piękna H elena”
(p rem je ra w c z w a rte k ) i z d ra m a tu M o r stin a „Szlakiem legjonów ” (3. m aja).
W SPR A W IE K IELICH A ZNALEZIO NE GO W PO BLIŻU RADJOSTACJI TO
R U Ń SK IEJ.
W n ied zielę 21 k w ietn ia , zn alezion o p o m ięd zy c e g łam i w p o b liżu ra Jjo stac ji k ie lic h k o ścieln y , k tó ry p raw d o p o d o b n ie p rzez zło czy ń có w z o sta ł ta m p o d rzu co n y . O p is k ie lic h a: 30 cm . w y so k i, sre
b rn y , lek k o p o złacan y , zło żo n y z trzech części zap o m o cą g w in tu i śru b o raz p o k ry w y n a k tó re j p raw d o p o d o b n ie z n aj
d o w ał się k rzy ż w zg lędn ie in n a fig u rk a n a co w sk az u je i ta m z n a jd u ją c y się g w in t. N a c a ły m k ie lic h u liczn e ry su n k i i o rn a m en ta cje . P o n a d to z n a jd u je się n a d o ln ej częci (n ó żce) k ie lic h a g ra w ju - ra w ro d z a ju h e rb u , o b o k k tó reg o lite
ry H . R . E . W et P ., zaś n a b rzeg u tejże części n a p is: „ H ie ro n im u s C o m es a R o z- rezo w ep u s w la tisła w ien et P o m e ra ’.
E w e n tu a ln e w iad o m o ści, k tó re m o g ły b y słu żyć d o w y p o śro d k o w a n ia sk ą d d a n y k ie lich p o ch od ź iw zg l. zo stał sk ra d zio ny , u p ra sza się sk ie ro w a ć d o E k sp o z y tu ry u rz ę d u śled czeg o w T o ru n iu .
W sz y stk ie g a z e ty u p ra sza się o p rz e
d ru k n in iejszeg o .
U N IW ER SY TET LUDOW Y W DAL- K ACH .
K u rs d la m ło d zieży żeń sk iej ro zp o czy n a się d n ia 4 m a ja o tw a rc ie m w ieczo re m o g o d z. 7. S łu c h a c z k i p rz y ję te w in n e sta w ić się teg o d n ia w U n iw ersy tecie.
(S tac ja G n iezn o ). Z g ło szen ia n a k ilk a m ie jsc w o ln y ch p rz y jm u je jeszcze B iu ro C e n tra ln e T o w a rzy stw a C zy teln i L u d ó w , w P o z n a n iu , p i. W o ln o ści 18 lu b U n iw e r
sy tet L u d o w y w D atk ach . D y rek cja BRO SZURKI O BO LESŁA W IE CH RO
BRYM ,
k s. L u d w ic z ak a w d z iew ię ćsetn ą ro c z n i
cę d o n a b y c ia w S e k re ta rjac ie Z . C . L . G ru d ziąd z, L ip o w a 28 w cen ie 15 g r. z p rz esła n ie m 20 g r.
Tow . C zytelni Ludow ych na Pom orze.
Co srała io Teatrze?
D ziś
„A gentka bolszew icka”.
Ju tro
„M anew ry jesienne”.
^"^r-^-^rrim rurrn rrnnriii M iii i m i i i m ii ■h m m m i m u—
i CR1STAL
D ziś
KoSIrtn no rozdrożu
w 10 ak tach .
I N ajp ięk niejsze arty stk i P ary ża.
N ajro zk o szn iejsza tan -.erk a.
P o czątek o g. 5, 7, i 9, w n ied zielę O 3.
PALACE
D ziś
W schodni salonow o - sensacyjny w dram at 8-m iu aktach p. t.
K lejn o t M ah arad ży
w roli głów nej CARLO ALDINI U w ag a: P o czątek sean sów w letn im sezo n ie o g. 6, l* * * * * * * * * j. * l/2 i 9; w n ied ziele i św ięta o g. B ’/z P A R Y Ż , 2 5 . 4. - C ała p ra sa fran
cu sk a zajm u je się o sta tn im i k rw aw y m : zam ach am i k o m u n isty c z n y m i i d o m ag a ń ę p d rz ą d u ja k n a jo strze jsz y c h śro d k ó w p rzeciw k o k o m u n isto m . D ziś p rzed p o łu d n iem o d b y ło się p o sied zen ie ra d y p o św ięcan e sp ra w ie k rw aw y ch w y p ad k ó w . N a stęp n ie o d b y ła się k o n fere n cja w y ższy ch u rz ę d n ik ó w p o licji p a ry sk ie j z p rem je rem , n a k tó rej o m aw ian o e n e r
g iczn e śro d k i, ja k ie n a le ży p rz ep ro w a
d zić, a b y u n iem o żliw ić p o w tó rz e n ie się p o d o b n y ch zajść.
P A R Y Ż , 2 5 . 4 . — P a in le v e w czo raj zło ży ł w izy tę w sz n ita lu ra n n y m w cza
sie ro zru ch ó w k o m u n isty c zn y c h w P a- y żu , w cząsie k tó ry c h zab ito 4 o so b y .
O SK UTECZNĄ REK LAM Ą.
N ied aw n o p ism o n asze p isa ło o tra n s
p a re n c ie w y staw y p rz e m y sło w o -ro ln i
czej, ro zw ieszo n y m p rzy zb ieg u u licy D w o rco w ej i S trzeleck iej. Je śli w ra ca
m y zn ó w d o teg o te m a tu , to p ra g n rz u cić m y śl, czy b y n ie d ało się tra n sp a re n t te n u m ieścić n a p ero n ie w L ask ó w icach , zaś p rz ed d w o rcem n a sz y m w y b u do w ać n ieco m a sy w n ie jsz ą , n a p rz y k ła d z d rze
w a, re k la m ę w y staw o w ą, k tó ra rz u c ała
b y się w o czy k a ż d e m u p rz y jeż d ż ają ce
m u d o G ru d ziąd za
W IĘC EJ H IG JENY.
U w ag ę p o licji n a sz e j p ra g n ę lib y śm y zw ró cić’n a n ieh yg jen iczn e trz ep a n ie d y w an ó w , k o łd er, p o d u szek itp . ru p ie c i n a b a lk o n ac h i o k n ach , w y ch o d zący ch n a u licę. Z azw y czaj w m ia stac h p o lic ja u sta ła g o d zin ę, p o d czas k tó re j w o ln o trze p ać, ale w yłącznie w ew nątrz dom ów , t.
j. n a p o d w ó rzach , n a to m ia st w y rzu c a n ie k u rz u n a g ło w y p rzech o d n ió w n ig d zie n ie je st to lero w an e, p rzeciw n ie, b ard zo d o tk liw ie k a ra n e. T y lk o u n a s w id zi się n a k a ż d y m k ro k u , ja k z o k ien u licz
n y c h n a g ło w y p rzech o d n ió w p a d a tu m a n k u rz u i to często k ro ć p o d o k iem p o ste ru n k o w e g o , k tó ry p rz y g lą d a się tem u z u p e łn ie o b o jętn ie. W p o rze le tn ie j, g d y o k n a m ie szk a li są o tw a rte i k u rz, b ęd ący ro z sa d n ik ie m w szelk ich ch o ró b, w p a d a tu m a n a m i d o p o k o jó w , n a le ży b ezw zg lę
d n ie z a k az a ć tej czy n no ści, k tó ra a n i z h ig je n ą, a n i z u p ię k sze n iem m ia sta n ic n ie m a w spó lnego .
BRAK AUTO BUSÓ W .
D o p ó k i m ia sto n asze n ie zd o b ęd zie się n a d w a p rz y n a jm n ie j ;.eszcze a u to b u sy , w y w o żące n a sz y c h ż ą d n y c h św ieżeg o p o w ietrza w y cieczk o w iczó w d o R u d n ik a , n a leż a o b y ju ż zap ro w ad zić p ew ien la d i p o rz ą d ek p rzy z d o b y w a n iu m iejsc w a u to b u sie, g d y ż w a lk i, ja k ic h b y liśm y św ia d k a m i p o d czas św ią t, u je m n ie św ia d c z ą o o p iece, ja ie j m a ją p ra w o w y m a g a ć za sw o je p ie n ią d z e w y ciezck o w i- cze. M iejsca zd o b y w an o siłą i to u d a w a
ło się p rze w aż n ie m ężczy zn o m , n a to m ia st k o b iety i d zieci b y ły n a ra ż an e n a sp o re siń ce i razy . C zy żb y n ie m o żn a b y ło u sta w ić p rzy p rz y sta n k u sto lik a z b ile ta m i k o lejn y m i, b y p o siad a cz ta k ie
g o b ile tu czek ać m u siał sw ej k o lejk i, a n ie u c iek a się d o siły ? S p o só b p ro sty , a jed n ak ...
PRO G RAM U R ZĄ DZEŃ TO W ARZYSTW PRZY SPO SO BIEN IA W O JSK O W EG O W
D N IU 3. M aja 1925 r. w G rudziądzu.
1. O g o d z. 9 -ej m sza św . p o ło w a n a p la
cu w T a rp n ie ;
R edaktor naczelny: Jan Zagierski. N akładem 1 czcionkam i D rukarni R obotn. W . Paw lak i S-ka w Toruniu. R edaktor odpow iedz.: Franciszek K w iatkow ski.
