P o je d y n c z y e g z e m p la rz 1 5 g ro s z y . D z isie jsz y n u m e r z a w ie ra 4 s tro n y .
BEZPARTYJNE POLSKO-KATOLICKIE PiSMO LUDOWE.
Pn^arlnłoła > w e k s p e d . m ie s ię c z n ie 1 ,2 0 z ł z o d n o s z e - rrZCUpidlCli n ie m p r z e z p o c z tę 2 0 g r. w ię c e j. W w y p a d k a c h n ie p rz e w id z ia n y c h , p r z y w s trz y m a n iu p r z e d s ię b io r s tw a , z ło ż e n ia p r a c y , p r z e r w a n ia k o m u n ik a c ji, a b o n e n t n ie m a p r a w a ż ą d a ć p o z a te rm in o w y c h d o s ta r c z e ń g a z e ty , lu b z w r o tu c e n y a b o n a m e n tu . Z a d z ia ł o g ło s z e n io w y r e d a k c ja n ie o d p o w ia d a . R e d a k c ja i a d m in is tra c ja : u l, M ic k ie w ic z a 1 . T e le fo n 8 0 . K o n to c z e k o w e P . K . 0 . P o z n a ń 2 0 4 ,2 5 2 . — R e d a k to r p rz y jm u je o d 1 0 — 1 2 .
Sumiennem wykonywaniem obowiązków, budujemy silną Ojczyznę!
L — — — . Z a o g ło s z . p o b ie r a s ię o d w ie rs z a m m . (7 U y 1 U O / . C 1 1 1 m . ła m .) 1 0 g r, z a r e k la m y n a s tr. 4 -ła m . w w ia d o m o ś c ia c h p o to c z n y c h 3 0 g r n a p ie rw s z e j s tr . 5 0 g r . R a b a tu u d z ie la s ię p r z y c z ę s te m o g ła s z a n iu . „ G ło s W ą b rz e s k i” w y c h o d z i tr z y r a z y ty g o d n . i to : w p o n ie d z ia łe k , ś r o d ę i p ią te k . P rz y s ą d o - w e m ś c ią g a n iu n a le ż n o ś c i r a b a t u p a d a . D la w s z e lk ic h s p r a w s p o r
n y c h w ła ś c iw y je s t S ą d w W ą b r z e ź n ie . Z a te rm in o w y d ru k , p rz e p i
s a n e m ie js c e o g ło s z e n ia a d m in is tr a c ja n ie o d p o w ia d a .
Nr. 67 Wąbrzeźno, Kowalewo, Golub, wtorek 9 czerwca 1931 roku. Rok XI.
Lekcja poglądowa.
J e ś li w n o s ić m o ż n a z g ło s ó w p r a s y fra n c u s k ie j, — m a n ife s ta c je S ta h lh e l- m o w c ó w w e W ro c ła w iu b ę d ą m ia ły n ie ja k i s k u te k p o ż ą d a n y . M ia n o w ic ie o tw o r z ą o n e o s ta te c z n ie o c z y o p in ji f r a n c u s k ie j n a is to tę d ą ż e ń n ie m ie c k ic h . W o - c e n ie ty c h m a n ife s ta c y j p r a s a f r a n c u s k a w y k a z u je d a w n o n ie s p o ty k a n ą je d n o li
to ś ć s ta n o w is k a . N a w e t r e d a k to r „ L ‘O - e u v r e“ G . H e rv e , k tó r y p o d c z a s w o jn y b y ł fa n a ty c z n y m g ło s ic ie le m h a s ła w o j
n y a ż d o z w y c ię s tw a * * , a n a s tę p n ie s ta ł s ię n ie m n ie j n a m ię tn y m z w o le n n ik ie m p o ro z u m ie n ia F ra n c ji z N ie m c a m i, n a w e t te n p u b lic y s ta s k ra jn y i n e rw o w y o b e c n ie o c h ło n ą ł i o trz e ź w ia ł. Z ro z u m ia ł o n , ż e je ś li „ ro z b ro jo n e 1* N ie m c y , z d o ła ją z m o b iliz o w a ć s tu p ię ć d z ie s ię c z - n o - ty s ię c z n ą a rm ję d la c e ló w w ro g ie j m a n ife s ta c ji, w y m ie rz o n e j p rz e c iw k o s p rz y m ie rz o n e j z F r a n c ją P o ls c e , — to ° is to tn e m p o k o jo w e m p o ro z u m ie n iu N ie m ie c z F r a n c ją n ie m o ż e b y ć m o w y .
N a w e t fra n c u s k ie d z ie n n ik i s o c ja li
s ty c z n e , n a jm o c n ie j d o tk n ię te z a r a z ą g e rm a n o fils tw a , p o d w ra ż e n ie m m a n ife s ta c y j w ro c ła w s k ic h p o w z ię ły p o w a ż n e w ą tp liw o ś c i c o d o „ p o k o jo w y c h * * n a s tr o jó w n ie m ie c k ic h . In n e p is m a fra n c u s k ie p ió re m s w y c h n a jw y b itn ie jsz y c h p u b li
c y s tó w w y ra ż a ją k o m p le tn e ro z c z a ro w a n ie c o d o „ p o k o jo w o ś c i* * N ie m ie c .
Z n a n y p u b lic y s ta D e G iv e t p is z e w
„ „ L * O rd re“, ż e „ d o b ry c h N ie m ie c n ig d z ie n ie w id a ć . A g d y b y n a w e t z n a le z io n o o w y c h 1 5 -tu p o c z c iw y c h , p ra w d z iw ie p o k o jo w o u s p o s o b io n y c h N ie m c ó w , le p ie j b y ło b y d la n ic h , b y s ię n ie z b ie ra li ra z e m , b o m ó g łb y ic h s p o tk a ć p rz y k ry lo s “ .
G e o rg e B ie n a im e w s k a z u je n a „ p rz y - s ię g ę“, k tó r ą z ło ż y li S ta h lh e lm o w c y w e W ro c ła w iu , ż e p r z y w r ó c ą N ie m c o m w s z y s tk ie z ie m ie , ja k ie n a le ż a ły d o n ie j p r z e d w o jn ą . P u b lic y s ta f r a n c u s k i s łu s z n ie z w r a c a u w a g ę , ż e z ie m ie , d o k tó r y c h o b e c n ie z g ła s z a ją p r e te n s ję N ie m c y , s ą to z ie m ie c z y s to p o ls k ie , k tó r y m n a w e t e k s te r m in a c y jn y s y s te m g e rm a n iz a to rs k i c h a r a k te r u te g o o d e b ra ć n ie z d o ła ł.
— „ T o , c o n a le ż y d z iś d o P o ls k i — p is z e s łu s z n ie G e o rg e B ie n a im e , — je s t o d w ie k ó w p o ls k ie i z o s ta ło P o ls c e n a j- s p r a w ie d li w ie j p rz y z n a n e . N ie m c y n ie c h c ą d o tą d p rz y z n a ć s łu s z n o ś c i p o d z ia łu ty c h z ie m i z w ś c ie k ło ś c ią p o w s ta ją p r z e c iw k o n ie m u . R o d z i s ię p y ta n ie , ja k ie m p ra w e m to c z y n ią ? C h y b a „ p r a - w e m“ p rz e m o c y , a to je s t, s p rz e c z n e z ic h o ś w ia d c z e n ia m i o z a m ia ra c h p o k o jo - w y c h “.
S ło w e m , — m a n ife s ta c je w ro c ła w s k ie o d e g ra ły d la E u ro p y ro lę le k c ji p o g lą d o w e j, w y k a z u ją c e j is to tę d ą ż e ń n ie m ie c k ic h ,
P o ls k a n ig d y n ie m ia ła z łu d z e ń , c o d o „ p o k o jo w o ś c i* * N ie m ie c , A le b y liśm y w te j tru d n e j s y tu a c ji, ż e p r z e s tr o g i n a s z e w ty m w z g lę d z ie n ie z n a jd o w a ły p o s łu c h u n ie k ie d y n a w e t w s p rz y m ie rz o n e j F ra n c ji. L u d z ie b o w ie m c h ę tn ie w ie rz ą w to , w c o w ie rz y ć p ra g n ą , c o o d p o w ia d a ic h c h ę c io m i d ą ż e n io m . F r a n c ja n ie w ą tp liw ie p ra g n ie p o k o ju , — O p in ja
K U C Z C I B O H A T E R Ó W W IE D N IA .
W W ie d n iu o d b y ła s ię u ro c z y s to ś ć p o ś w ię c e n ia k a p lic y S o b ie s k ie g o n a K a lle n b e rg u . N a u r o c z y s to ś ć p rz y b y li! p r e z y d e n t r e p u b lik i a u s tria c k ie j M ik la s , w ic e k a n c le rz S c h o b e r, b y ły k a n c le rz S e ip e l, n u n c ju s z a p o s to ls k i S ib illa . Im ie n ie m p o to m k ó w ry c e rz y , k tó r z y w z ię li u d z ia ł w w y p ra w ie w ie d e ń s k ie j i k tó ry c h h e rb y u m ie s z c z o n o n a ś c ia n a c h k a p lic y , p rz y b y li r y c e rz e m a l
ta ń s c y : B . h r. H u tte n - C z a p s k i, S t, T o m a s z e w s k i, h r. L a n c k o ro ń s k i i s e k r e ta rz le g a c y jn y K o r
s a k . P o ś w ię c e n ia k a p lic y d o k o n a ł n u n c ju s z a p o s to ls k i S ib illa , k tó r e g o w id z im y n a ilu s tr a c ji p o d c z a s ro z m o w y z p r e z y d e n te m r e p u b lik i a u s trja c k ie j M ik la s e m ,
R E S T A U R A C J A M O N A R C H J I
przybiera w Niemczech konkretne formy
W IL U Ś W R Ó C I N A T R O N ? O p in ja p u b lic z n a f r a n c u s k a z a c z y n a
s ię lic z y ć c o ra z w ię c e j z e w e n tu a ln o ś c ią p o w r o tu n a tr o n n ie m ie c k i H o h e n z o lle r
n ó w .
T y g o d n ik „ G in g o ire“ z a z n a c z a , ż e c h o c ia ż s k o m p ro m ito w a n i p rz e z s w e tc h ó r z o s tw o w c z a sie w o jn y i h a n ie b n ą u -
ie c z k ę K a iz e ra , k tó r e g o ta k s łu s z n ie n a -
p ię tn o w a ł B u e h lo w , H o h e n z o lle rn o w ie s ą o b e c n ie n a d ro d z e o d z y s k a n ia s w e g o p re s tiż u .
R e s ta u r a c ja m o n a rc h ji, k tó r a n ie d a w n o je s z c z e w y d a w a ła s ię n ie m o ż liw o ś c ią , z a c z y n a d z iś p r z y b ie r a ć k o n k r e t
n e fo rm y .
fra n c u s k a c h ę tn ie w te d y d a w a ła p o s łu c h | R O Z S T R Z E L A N IE O F IC E R Ó W , z a p e w n ie n io m n ie m ie c k im o ic h in te n - c z 'v z _ l ! ’* -j j-
c ja c h „ p o k o jo w y c h * * . D o s z ło d o te g o , ż e z n a le ź ć p rz y c h y ln e d la s ie b ie a u d y to r
iu m w P a ry ż u ła tw ie j b y ło n a c jo n a liś c ie n ie m ie c k ie m u , a n iż e li p rz e d s ta w ic ie lo w i P o ls k i, P r o p a g a n d a n ie m ie c k a u m ia ła w ła ś n ie P o ls k ę p r z e d s ta w ia ć ja k o r z e k o m ą „ m ą c ic ie lk ę n a s tro jó w p o k o jo w y c h * * , ja k o rz e k o m ą , je d y n ą b o d a j w E u ro p ie „ z a w a d ę * * w u s ta b iliz o w a n iu s ię s to s u n k ó w p o k o jo w y c h . W ie le g o rz k ic h c h w il m u s ie liś m y p rz e ż y ć je s z c z e p rz e d p a r u la ty , g d y o p in ja fra n c u s k a d a w a ła c h ę tn ie u c h a s y re n im g ło s o m n a d c h o d z ą c y m z n a d S p re w y ,
N ie m c y , — m im o w o li p ra c o w a li je d n a k s a m i u s iln ie n a to , b y F ra n c ję w y le c z y ć z e z łu d z e ń .
M a n ife s ta c je w ro c ła w s k ie w ty m w z g lę d z ie ro lę .
B y ć m o ż e , ż e z b liż ą o n e c h w ilę , k ie d y n ie ty lk o F ra n c ja , a le i E u ro p a c a ła z ro z u m ie , iż je d y n y m ś ro d k ie m z a c h o w a n ia p o k o ju je s t w y tw o rz e n ie ta k ie j a tm o s fe ry p o lity c z n e j, w k tó r e j N ie m c y o d c z u ły b y ja s n o , ż e w s z e lk ie ic h p o ry w y re w iz jo n is ty c z n e s p ro w a d z ić n a n ic h m o g ą je d y n ie — n o w ą k a ta s tr o f ę .
D z e ta .
R y g a , 5 . 6 . W p o ło w ie m a ja o d d z ia ły G P U r o z s tr z e la ły n a te r e n ie P e te r s b u r
g a o k o ło 7 0 o s ó b , W te j lic z b ie r o z s tr z e la n o 4 0 o fic e ró w b y łe j a rm ji c a rs k ie j. P o z o s ta ły c h z a ś 3 0 s ą to in ż y n ie ro w ie , le - ’ k a r z e i d u c h o w n i p ra w o s ła w n i. Z a z n a c z y ć n a le ż y , iż ro z s trz e la n i o fic e ro w ie n a le ż e li d o ty c h p u łk ó w g w a rd ji, k tó re b r a ły u d z ia ł w s tłu m ie n iu ro z ru c h ó w ro b o tn ic z y c h w fa b ry c e O b u c h o w s k ie j w 1 9 0 1 r, W m a ja r, b , p r z y p a d a ła 3 0 -ta ro c z n ic a ty c h ro z ru c h ó w i d la u p a m ię t
n ie n ia te g o w y p a d k u w ła d z e s o w ie c k ie p o s ta n o w iły d o k o n a ć k rw a w e j e g z e k u c ji n a d o fic e ra m i g w a rd ji. M ię d z y in n e m i ro z s trz e la n y z o s ta ł ró w n ie ż d r, S c h ie le , N ie m ie c , a r e s z to w a n y n a je s ie n i r, u b . w P e te r s b u r g u p o d z a rz u te m u p ra w ia n ia a n ty s o w ie c k ie j d z ia ła ln o ś c i n a te r y to r - . ju m g m in y s o w ie c k ie j.
O T R Z Y G Ę S I...
K ra k ó w , 7 . 6 . W e w s i K o p a lin y g m . P r z e r ą b z a b ity z o s ta ł w c z a s ie s p rz e c z k i o 3 g ę s i ta m te js z y s o łty s F e lik s J a r e c k i o ra z c ię ż k o ra n io n y je g o z ię ć R o m a n G o - rz ę d o w s k i. — S p ra w c a m o rd e rstw a J a n J a n B ła s z c z y k z b ie g ł. R o z e s ła n o z a n im lis ty g o ń c z e :
Obrona przeciwgazowa kraju.
R o z w ó j te c h n ik i lo tn ic z e j p o w o jn ie ś w ia to w e j u s u n ą ł w s z e lk ie p rz e s z k o d y , w s z e lk ie g ra n ic e d la n ie p rz y ja c ie ls k ic h s a m o lo tó w . G d y d a w n ie j lin ja fro n tu s ta n o w iła z a p o rę d la w ro g ic h z a m ia ró w n ie p rz y ja c ie la , d z iś z n a le z ie n ie s ię n ie p rz y ja c ie ls k ie g o lo tn ic tw a n a g łę b o k ic h ty ła c h je s t k w e s tją g o d z in . T o te ż z a g a d n ie n ie o b ro n y o ś ro d k ó w , p o ło ż o n y c h w g łę b i k ra ju s ta ją s ię s k o m p lik o w a n e i tr u d n e — w y m a g a d u ż e j u m ie ję tn o ś c i i d o b re j o rg a n iz a c ji.
r
R o z w a ż a ją c is to tę a ta k u n ie p rz y ja c ie l
s k ie g o , d o jd z ie m y d o p rz e k o n a n ia , ż e c e le m je g o b ę d z ie z n isz c z e n ie lu b u n ie s z k o d liw ie n ie z n a c z n e , b o d a j n a p e w ie n c z a s , w a ż n y c h o ś ro d k ó w , z a ró w n o w o j
s k o w y c h , ja k o te ż i p rz e m y s ło w y c h , g o s p o d a rc z y c h , lu b w a ż n y c h w ę z łó w k o m u n ik a c y jn y c h , a p rz e d e w s z y s tk ie m fa b ry k , k o s z a r, m a g a z y n ó w , m o s tó w , s ta - c y j i t. p .
J e d n a k n ie ty lk o z n isz c z e n ie p e w n y c h o b je k tó w b ę d z ie m ia ł n a c e lu a ta k lo t
n ic z y ; z a d a n ie m je g o b ę d z ie ró w n ie ż p ro w a d z e n ie r o b o ty d e s tru k c y jn e j p r z e z w p ro w a d z e n ie z a m ę tu w ż y c ie a d m in i
s tr a c y jn e i g o s p o d a rc z e , s tw o rz e n ie u c z u c ia n ie p e w n o ś c i u s z e ro k ic h w a r s tw s p o łe c z e ń s tw a , c o z o s ta n ie o s ią g n ię te p rz e z n is z c z e n ie o b je k tó w u ż y te c z n o ś c i p u b lic z n e j, a n a w e t d o m ó w m ie s z k a l
n y c h .
J e ż e li z w a ż y m y , ż e a ta k u ją c y p o s w o je j s tr o n ie b a rd z o w a ż n y c z y n n ik , ja k m o m e n t z a s k o c z e n ia , o ra z , ż e o d n ie g o z a le ż y w y b ó r c z a s u , p o ry , c e lu i tr a s y — d o jd z ie m y d o p rz e k o n a n ia , ż e b ę d z ie o n u w z g lę d n ia ł w w y b o rz e ta k ie d a n e , k tó r e d a d z ą m u m a k sy m u m k o rz y ś c i a m in im u m r y z y k a d la o s ią g n ię c ia z a m ie rz o n e g o c e lu . T o te ż o b ro n a p r z e c iw lo tn ic z a m u s i b y ć z o rg a n iz o w a n a je s z c z e w c z a s ie p o k o ju . O b ro n a p rz e c iw lo tn i
c z a d z ie li s ię n a c z y n n ą i b ie rn ą . D o o - b ro n y c z y n n e j n a le ż y s p o w o d o w a ć u n ie p rz y ja c ie ls k ie g o lo tn ic tw a d o tk liw e s tra - ty a lb o w o g ó le n a w e t u n ie m o ż liw ić je g o a ta k i. Z a d a n ie to b ę d z ie n a le ż a ło d o w ła s n e g o lo tn ic tw a . J e d n a k w c z a s ie w o jn y z n a c z n a c z ę ś ć lo tn ic tw a z a a b s o r
b u je fro n t, w ię c n ie d u ż a ilo ś ć je g o z o s ta n ie w k ra ju , d la te g o te ż b r a k i je g o u z u p e łn i d ru g i e le m e n t o b ro n y c z y n n e j, ja k a r ty le r ja p rz e c iw lo tn ic z a , c ię ż k ie k a ra b in y m a s z y n o w e , k tó ry m d o p o m o ż e s łu ż b a p o m o c n ic z a w p o s ta c i r e f le k to ró w i a p a ra tó w p o d s łu c h o w y c h . R ó w n ie ż d u ż ą ro lę o d e g ra ją b a lo n y z a p o ro w e o z m n ie js z o n e j p o je m n o śc i, k tó r e w z n o s z ą c s ię d o w y s o k o śc i 3 0 0 0 — 4 0 0 0 m tr., b ę d ą m ia ły u m o c o w a n e lin k i s ta lo w e , R o z s ta w io n y o k ilk u n a s to k r o tn ą ro z p ię to ś ć p ła to w c a s p ra w ia , ż e n ie p rz y ja c ie l^ a lb o z re z y g n u je z a ta k u w p o rz e n o c n e j, (k tó ra s ta n o w i z w y k łą p o rę a ta k ó w lo tn ic z y c h ^ , a lb o w z n ie s ie s ię p o n a d lin ię b a lo n ó w z a p o ro w y c h , 5 0 0 0 m tr,, c o u n ie m o ż liw i c e ln o ś ć tr a f ie n ia b o m b . — T y le u w a g c o d o o b ro n y c z y n n e j.
—■——— Str. 2 ... 1--- --- ■ „GŁOS WĄBRZESKI” Nr. 67--- ---
. Pan Prezydent wziął udział w uroczystościachaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA w Jastkowie, gdzie został odsłonięty pomnik ku
czci legionistów poległych w bitwie z moskala
mi w 1915 roku,
Z B R O D N I A W K L A S Z T O R Z E ? ^ Z a u d e r z e n ie w t w a r z — z a m o r d o w a ł! . . .
W e d l e w i a d o m o ś c i z K r u s z e w a c u , w d n i u 3 c z e r w c a b . r . w i e c z o r e m d o s z ł o , - d o w s t r z ą s a j ą c e g o z a j ś c i a w k l a s z t o r z e ś w . P i o t r a , p o ł o ż o n y m w p o b l i ż u t e g o m i a s t a . P o s p r z e c z c e j e d e n z m n i c h ó w , n i e j a k i S y l w e s t e r S p a s i e , z a m o r d o w a ł 5 - c i u s t r z a ł a m i r e w o l w e r o w e m i p r z e o r a , M o j ż e s z a F r a n k o w i c a .
W s p o m n i a n y k l a s z t o r z n a n y j e s t z e s w e j s z c z e g ó l n ie s u r o w e j r e g u ł y , a z a j ś c i e w y n i k ł o n a t e m t l e , ż e w s p o m n i a n y m n i c h S p a s ie n a r u s z y ł z a s a d y z a k o n u , ś c i ą g a j ą c n a s i e b i e p r z e w i d z i a n ą k a r ę , w y m i e r z o n ą m u p r z e z p r z e o r a .
S p r a w c a s t a w i ł s i ę d o r o z p o r z ą d z e n i a w ł a d z p o l i c y j n y c h , p o d a j ą c , ż e z a m o r d o w a ł p r z e o r a , k t ó r y g o u d e r z y ł w t w a r z . P r z y S p a s i c u z n a l e z i o n o j e s z c z e d r u g i r e w o l w e r , n a b i t y o s t r e m i n a b o j a m i .
Ś . P . J A N D Ą M B S K I .
W a r s z a w a , W p i ą t e k n a d r a n e m z m a r ł w s z p i t a l u D z i e c i ą t k a J e z u s w i c e m a r -
Po wielkiej wojnie narody znowu wystąpią przeciw sobie.
C I E K A W E P R O R O C T W A S . N A T I V I T A S . P o n i ż e j p o d a j e m y p r o r o c t w o S i o s t r y
N a t i v i t a s , F r a n c i s z k a n k i z B u g e r e s w B r e t a n j i :
S i o s t r a N a t i v i t a s , k t ó r a z m a r ł a w r , 1 7 9 8 , p i s z e w k s i ą ż c e „ B u c h d e r W a h r - u . W e i s s a g u n g e n “ z r o k u 1 8 8 4 :
. . . „ P e w n e g o d n i a z n a l a z ł a m s i ę s a m n a s a m z B o g i e m w d a l e k i e j k r a i n i e . W t e n u k a z a ł m i s i ę P . J e z u s . — S t a ł n a s z c z y c i e p a g ó r k a , a w s k a z u j ą c z e s m u t
k i e m s ł o ń c e ś l i c z n i e j a ś n i e j ą c e , r z e k ł :
— P a t r z ! Ś w i a t m a s i ę k u s c h y ł k o w i . O t o z b l i ż a s i ę c h w i l a m e g o o s t a t e c z n e g o p r z y j ś c i a . G d y s ł o ń c e z a j d z i e , m ó w i ą , ż e d z i e ń m i n ą ł , a n a d c h o d z i n o c . W s z y s t k i e w i e k i p r z e d e m n ą s ą j a k o j e d e n d z i e ń . Z w r ó ć w i ę c u w a g ę n a d r o g ę , j a k a p o z o s t a j e s ł o ń c u d o z a c h o d u i o s ą d ź , j a k d ł u g o j e s z c z e ś w i a t b ę d z i e i s t n i a ł .
S p o j r z a ł a m n a n i e b o z w i e l k ą u w a g ą i o s ą d z i ł a m , ż e z a c h ó d n a s t ą p i n a j p ó ź n i e j z a d w i e g o d z i n y . N a b r a w s z y o d w a g i , z a p y t a ł a m P a n a , < ja k n a l e ż y r o z u m i e ć d z i e ń : j a k o d o b ę , c z y t e ż o d w s c h o d u d o z a c h o d u s ł o ń c a .
— M o j e d z i e c i ę — o d p o w i e d z i a ł m i C h r y s t u s — r o b o t n i k p r a c u j e , d o p ó k i
A w i ę c d ł u g o ś ć d n i a l i c z y s i ę t y l k o o d w s c h o d u d o z a c h o d u s ł o ń c a . N i e z a p o m i n a j , m o j a c ó r k o , ż e o i l e c h o d z i o t o , j a k d ł u g o ś w i a t j e s z c z e b ę d z i e i s t n i a ł , t o n i e m o ż e b y ć m o w y o t y s i ą c u l a t : p o z o s t a j e z a l e d w i e k i l k a w i e k ó w , p a r ę t y l k o i t o n i e w i e l e . . . S ą d j u ż s i ę z b l i ż a ! B i a d a ! b i a d a ś w i a t u ! J a k i e ż p l a g i p r z e d m e m p r z y j ś c i e m ! B i a d a o s t a tn i e m u w i e k o w i ! ...
P o n i e w a ż P a n d a ł m i d o z r o z u m i e n i a , ż e ż a d e n c z ł o w i e k n i e m o ż e p o z n a ć d n i a a n i r o k u p r z y j ś c i a S y n a C z ł o w i e c z e g o n a s ą d , n i e p y t a ł a m w i ę c e j . A l e k i e d y m w B o g u l i c z y ł a m y ś l ą w i e k i , p o z n a ł a m , ż e t e n , k t ó r y s i ę r o z p o c z y n a o d r o k u 1 8 0 0 , n i e b ę d z i e j e s z c z e o s t a t n i m 1 1 .
N a i n n e m m i e j s c u t e j k s i ą ż k i c z y t a m y p r o r o c t w a o d n o s z ą c e s i ę c z a s ó w o b e c n y c h , o t o c o p i s z e :
. „ „ W i d z ę w B o g u , ż e d o ś ć d ł u g o p r z e d p r z y j ś c i e m a n t y c h r y s t a ś w i a t n a w i e d z i w ie l k a w o j n a . N a r ó d p o w s t a n i e p r z e c i w n a r o d o w i , p a ń s t w o p r z e c i w p a ń s t w u . — P o j e d n a j ą s ię , a p o t e m z n o w u r o z p o c z n ą w a l k ę . T w o r z y ć b ę d ą p r z y m ie r z a i s o - 1
s z a l e k S e j m u i b y ł y p r e z e s S t r o n n i c t w a C h ł o p s k i e g o b y ł y d e l e g a t d o r o k o w a ń p o k o j o w y c h w R y d z e w r o k u 1 9 2 1 J a n D ą m b s k i .
z CAŁEJ POLSKI.
— G r u d z i ą d z . ( S e k c i a r z e s i ę k ł ó c ą ) . W t y c h d n i a c h d o s z ł o p o „ n a b o ż e ń s t w i e 11
„ h a j d u k ó w 11 w k a p l i c z c e s e k c i a r z y w G r u d z i ą d z u d o n i e p o r o z u m i e n i a . G r u
d z i ą d z k a s e k t a h o d u r o w c ó w r o z p a d ł a s i ę n a d w i e s e k t y , k t ó r e , j a k t o z a w s z e b y w a , „ p r a c ę 11 s w ą r o z p o c z y n a j ą o d s p r z e c z e k . N i e d z i e l n e n i e p o r o z u m i e n i e b y ł o b y d o p r o w a d z i ł o d o b ó j k i w „ k o ś c i e l e1 1, c z e m u j e d n a k ż e p o l i c j a p r z e s z k o d z i ł a .
— G r o d n o , ( S k a z a n i e z a s z p i e g o s t w o ) . Z a p a d ł t u w y r o k w p r o c e s i e w s z p i e g o s t w o n a r z e c z L i t w y , t o c z ą c y s i ę o d k i l k u d n i .
C z t e r e j o s k a r ż e n i z o s t a l i s k a z a n i n a 6 l a t , - n i ę c i u p o 5 l a t , j e d e n n a 2 l a t a , a t r z e c h u n i e w i n n i o n o .
— Ł ó d ź . ( J a k g r a b a r z c h c i a ł e k s m i t o w a ć n i e b o s z c z y k a z g r o b u ) . N a c m e n t a r z u p a r a f j a l n y m R u d a , m i e j s c o w y g r a
b a r z A n t o n i P ł ó c i e n n i k w p a d ł n a o r y g i n a l n y p o m y s ł e k s m i t o w a n i a n i e b o s z c z y k a z g r o b u . — M i a n o w i c i e r o d z i n a z m a r ł e g o n i e j a k i e g o F r a n c i s z k a P y t l a k a , n i e d o p ł a c i ł a g r a b a r z o w i 4 z ł . z a w y k o p a n i e d o ł u . P ł ó c i e n n i k r o z k o p a ł g r ó b i e k s m i s j a n i e b o s z c z y k a z g r o b u n a s t ą p i ł a b y n i e w ą t p l i w i e , g d y b y n i e i n t e r w e n c j a p o l ic j i, k t ó r a t e m u p r z e s z k o d z i ł a w s a m ą p o r ę .
P ł ó c i e n n i k z o s t a n i e p o c i ą g n i ę t y d o o d p o w i e d z i a l n o ś c i .
Kąeik radjowy.
WTOREK, DNIA 9. VI. 1931 R.
1 2 ,1 0 : M u z y k a z p ł y t g r a m o f o n o w y c h . 1 5 ,2 5 :
„ N o w y t o m p i s m P i ł s u d s k i e g o ’' — w y g ł o s i p o r , W ł . M a li n o w s k i . 1 5 ,4 5 : „ C h w i lk a l o t n ic z a " . 1 6 ,0 0 : M u z y k a z p ł y t g r a m o f o n o w y c h . 1 6 ,4 7 : K o m u n i k a t C e n tr . B iu r a H y d r o g r a f ic z n e g o d l a ż e g lu g i i r y b a k ó w . 1 6 ,5 0 : „ I d ź c ie d o s z k ó ł z a w o d o w y c h " — w y g ł o s i p . J a n i n a K ą c z k o w s k a . 1 7 ,1 5 : M u z y k a z p ł y t g r a m o f o n o w y c h . 1 7 ,3 5 :
„ G r z y b y o w a d o b ó j c z e " — w y g ł . p r o f . K . R o u p - p e r t ( tr a n s m i s j a z K r a k o w a ) . 1 8 ,0 0 : P o p u l a r n y k o n c e r t s y m f o n i c z n y — w y k o n a w c y : O r k i e s tr a F i lh a r m o n j i W a r s z a w s k ie j , J ó z e f O z i m iń s k i ( d y r .) i M a r y l a J o n a s ó w n a ( f o r te p . ) . 2 0 ,1 5 : K o n
s ł o ń c e ś w i e c i ; n o c k ł a d z i e k r e s j e g o t r u d o m .
j u s z e z a i p r z e c i w s o b ie . W o j s k a b ę d ą g w a ł to w n i e n a s i e b ie n a c i e r a ł y ; n a z ie m i z a p a n u j e r z e ź i m o r d .
S t r a s z n e ś w i ę t o k r a d z t w a , k r a d z i e ż e , o k r u c i e ń s t w a i n i e m i e r n e c i e r p i e n i a b ę d ą n a s t ę p s t w e m w o j e n w e w n ę t r z n y c h i z e w n ę t r z n y c h 1 1 .
W o d n i e s i e n i u d o c z a s ó w o b e c n y c h , z n a j d u j e m y w „ S y b i l i 11 n a k ł a d e m F i a ł k a w C h e ł m n i e , b a r d z o c i e k a w e s z c z e g ó ł y w i e l e b n e g o s ł u g i B o ż e g o B a r t ło m i e ja H o l z h a u s e r a , p r o b , w B i n g e n n a d R e n e m z m a r ł e g o w r . 1 6 5 8 , k t ó r y p i s z e :
„ Ś w i a t n a w i e d z i w i e l k a w o j n a , k t ó r a w s z y s t k o s p u s t o s z y i s p o w o d u j e o g ó l n ą n ę d z ę . P a n u j ą c y c h w y p ę d z ą l u b z a m o r d u j ą , m o n a r c h j e u p a d n ą , n a i c h m i e j s c e z a p r o w a d z ą r e p u b l i k i . N a s t ą p i ą p o w s z e c h n e z a b u r z e n i a , r o z l e g ł e m a j ą t k i u l e g n ą k o n f i s k a c i e , r o z p ę t a s i ę w i e l k i e p r z e ś l a d o w a n i e K o ś c i o ł a i d u c h o w i e ń s t w a . N a ś w i e c i e z a p a n u j e o s t a t e c z n y z a m ę t i p r z e w r ó t . W c h w i l i n a j w i ę k s z e j r o z p a c z y w s z e c h m o c n a p r a w i c a B o g a p r z y j d z i e z p o m o c ą s p o s o b e m n i e p o j ę t y m d l a r o z u m u l u d z k i e g o1 1.
( C i ą g d a l s z y n a s t ą p i ) .
c e r t w ie c z o r n y . 2 2 ,0 0 : F e lj e t o n „ U r o c z e m ia s to S e w i l l a " — w y g ł o s i p . T a d e u s z S t r z e t e l s k i . 2 2 ,3 0 : M u z y k a l e k k a i t a n e c z n a .
ŚRODA, DNIA 10. VI. 1931 R.
1 2 ,1 0 : M u z y k a z p ł y t g r a m o f o n o w y c h . 1 5 ,2 5 :
„ W ś r ó d k s i ą ż e k " — w y g ł o s i p r o f , H e n r y k M o ś c ic k i. 1 5 ,4 5 : K o m u n i k a t h a r c e r s k i . 1 6 .0 0 : P r o g r a m d l a d z ie c i: a ) k w a d r a n s d l a n a j m ło d s z y c h : 1 ) O p o w i a d a n ie p . S e r a f i n o w e j p . t . „ S ie r o t a , 2 ) D ja l o g p i ó r a K . M a k u s z y ń s k ie g o p . t . „ R o z m o w a w r ó b l i " ; b ) P r o g r a m d l a m ł o d z i e ż y — f e l
j e to n p r o f . L e o n a R y g ie r a p . t . : „ S e r c e C h i ń c z y k a " , 1 6 ,4 7 : K o m u n i k a t C e n tr . B i u r a H y d r o g r a f i c z n e g o d l a ż e g lu g i i r y b a k ó w . 1 6 ,5 0 ; „ L a s , j a k o ź r ó d ł o p i ę k n a " — w y g ł o s i p r o f . S o k o ł o w s k i ( tr a n s m is j a z e L w o w a ) . 1 7 .1 5 : M u z y k a z p ł y t g r a m o f o n o w y c h . 1 7 ,3 5 : „ K le c h d y d a w n e j R u s i
— w y g ł. p . T a d e u s z Ł o p a le w s k i ( t r a m , z W i ln a ) . 1 8 ,0 0 : K o n c e r t r e p r e z e n t a c y j n y P o l , P a ń s t w , p o d d y r . A l . S i e l s k ie g o . 1 9 ,0 0 : R o z m a it o ś c i . 1 9 ,2 0 : M u z y k a z p ł y t g r a m o f o n o w y c h . 1 9 ,4 0 : S k r z y n k a p o c z t o w a r o l n i c z a — k o r e s p . b i e ż , o m ó w i i n ż , W . T a r k o w s k i . 2 0 ,0 0 : P r a s o w y d z i e n n i k r a d jo - w y . 2 0 ,1 5 : O d c z y t m u z y c z n y p . t : „ C h o p in n a M a j o r c e " — w y g ł. d y r . H u le w ic z ( tr a n s m , z W il n a ) . 2 0 ,3 0 : K o n c e r t z K r a k o w a . 2 2 ,0 0 : „ A u t o r R o b i n s o n a " — w y g ł . p . J a n P o r a n d o w s k i.
2 2 ,3 0 : M u z y k a l e k k a i t a n e c z n a .
F A D A M K R E C H O W I E C K I.
SZARY WILK
4 6 Y ( C i ą g d a l s z y ) .
S t r z y m a ł s i ę k r ó l i s p o j r z a ł p o s ę p n i e p r z e d s i e b ie .
W m y ś l i j e g o z a r y s o w a ł a s i ę p o s t a ć k a p ł a n a , w y s o k a , : p o k ó j . P o w y j ś c i u F r e d r y , d ł u g o j e s z c z e c h o d z i ł p o p o s t a c i , k t ó r ą n i e d a w n o p o r a z p i e r w s z y w i d z ia ł i o c h u d a , z o b l i c z e m w y g ł o d z o n e m , m i z e r n e m , z o c z y m a ■ k o m n a c i e , c i s n ą c w d ł o n i a c h r o z p a lo n e c z o ł o . N i e b y ł o i c o rTa* c 5 ^ e j ’ ° m a ł ż o n c e s w e j , w g ł ą b z a p a d ł e m i, k t ó r e s i ę o g n i e m z a p a ł u ś w i e c i ł y , g d y : ś w i a d k ó w , w t e j s a m o tn o ś c i m ó g ł d a ć f o l g ę w z b u r z o - ’ m y , ’ . G ł o g o w s k a p o j a w i ła s i ę w m y ś l i, t a k ś m i a ł o , z u c h w a l e r z u c a ł k r ó l o w i k l ą t w ę z a r o z p u s tn y j n e m u s e r c u . N u ż y ł a g o t a w a l k a , j a k ą p r o w a d z i ł , p r a - i w > 'r a 2 m e 1’ l a k n a ! a w ‘? : W y S ° k a ’ b , a l a ’ P ° Y ,l e w -
ż y w o t . . . g n ą ł j e j k r e s p o ł o ż y ć , a l e n a d a r e m n i e s z u k a ł s p o s o b u . In a ; z e z l o t ’ z w y r a z e m z a m y ś l e n ia
W z d r y g a ł s i ę K a ź m i r z i r ę k o m a r z u c i ł , j a k b y t o - P o g o d z i ć s i ę z A d e l a j d ą - m y ś l a ł . - W y r z e c ! ™m y n a . o b V c z u : P i? Ł n a > j a k b ó s t w o , w s p a n i a ł a j a k w s p o m n i e n i e o d e g n a ć c h c i a ł . .. s i ę w s z e l k i c h u c z u ć s e r c a , p r z e m ó c w s t r ę t. . . N i e p o - i ™ ? " a , n i e u c h w y t n a , w i o t k a , j a k m a r z e m e . O t a c z a ł a
— N i e j a m w i n i e n . . . — s z e p n ą ł p ó ł g ł o s e m . — K a z a ł e m g o w y g n a ć . . . R z e k ł e m K o c h a n o w i : c z y ń z n i m , c o c h c e s z , b y ł e m g o w i ę c e j n i e w i d z i a ł , a o n t o t a k z r o z u m i a ł , i ż g o n a z a j u t r z w W i ś l e u t o p i o n o . . . N i e j a m t e m u w i n ie n ! — d o d a ł g ł o ś n i e j , — a l e g o t o w y m p r o s i ć o p r z e b a c z e n i e p a p i e ż a , b o m i p a m i ę ć t e g o k s i ę d z a n a d u s z y l e ż y k a m i e n i e m . . . P r o s ić b ę d ę . . . u p o k o r z ę s i ę p r z e d B o g i e m i n a s t ę p c ą j e g o , a l e n i e c h m i t e n B o d z a n t a r o z k a z ó w n i e d a j e ! N i e c h m i r ę c e u w o l n i z t y c h w i ę z ó w , k t ó r e m n i e k r ę p u ją . . . N i e d l a m n i e n i e c h t o u c z y n i , a l e d l a p a ń s t w a , k t ó r e n i e m a p r a w e g o d z i e d z i c a .. . N i e c h m i n i e n a s y ł a s ł u ż a l c ó w s w o i c h z r o z k a z a m i i k l ą tw a m i! P r z y j d z i e j u t r o t e n A l b r y k , a z a c z n i e m ó w i ć c o , t o m u m i l c z e ć k a ż ę i w y g n a m ! . . .
D o b i e s ł a w p r z y s t ą p i ł b l i ż e j.
— M i ł o ś c i w y p a n i e , — r z e k i ł a g o d n i e . — R a c z w y s ł u c h a ć s ł ó w J a ś k a z M e l s z t y n a . . . g n i e w u m i a r k u j , a n i e w y z y w a j z a w i ś c i s r o g i c h . . . J a m t w ó j s ł u g a w i e r n y i p r a g n ę , b y c i ę , k r ó l u , m i ł o w a l i w s z y s c y ! . . .
T o m ó w i ą c , p o c h y l a ł s i ę d o r ę k i k r ó l e w s k i e j . S ł o w a j e g o , w p r o s t z s e r c a p ł y n ą c e , p o r u s z y ł y k r ó l a . P o p a t r z y ł n a F r e d r ę , a g n i e w n y w y r a z z n i k a ł z j e g o o b l i c z a .
— B o ń c z o t y m ó j ! — r z e k ł p o c h w i l i ł a g o d n i e , — ! k n ą . . . Z g o r s z e n i e u s t a n i e . . . m i ł o ś n i c e o d d a l ę , n a s ł u ż b ę d o b r y ś j e s t i w i e r n y , w i e m o t e m . A l e ć d z i ś z t y m A l - ■ B o g u i k r a j o w i o d d a m s i ę c a ł y . .. a l e n i e n a w i s t n e w i ę z y b r y k i e m m ó w i ć n i e m o g ę ... N i e c h j u t r o p r z y j d z i e ; t e r a z
w z b u r z o n y j e s t e m i s i e b i e n i e p e w n y . . . u s p o k o i ć m i s ię t r z e b a , u ś m ie r z y ć . . .
W y c i ą g n ą ł d o B o ń c z y d ł o ń i j u ż g o p o ż e g n a ł . C h c i a ł p o z o s t a ć s a m , z m y ś l a m i s w e m i . N a w a ł e m n a p ł y w a ł y o n e d o g ł o w y i s e r c a , b u d z ą c g w a ł t o w n y n i e -
d o b n a ! ’ ‘ ’ * i j ą j a k b y m g ł a b i a ł a , p r z e jr z y s t a , i d ź w i ę k i l u t n i , n a k t ó -
’ T . . . , i i i j r e j z c i c h a , z o d d a l i p r z y g r y w a ł U l r i c u s c i t h a r i s t a . . . K a ź - N i g d y , n i g d y . s z e p t a ł y b l a d e u s t a . i m i r z p o c z u ł d r e s z c z r o z k o s z n y , p r z e c h o d z ą c y g o o d I s t a w a ł m u w p a m i ę c i l o s p a ń s t w a , z a g r o ż o n y1 $ t ó p d o g ł o w y .
w s k u t e k b r a k u p o t o m k a . L o i s s e r c e m b ę d z i e n a W ę - 1 — G d y b y t o o n a ! — w e s t c h n ą ł . — N i e o d w r ó c i ł- g r z e c h , m y ś l i K a ź m i e r z a n i e o d z i e d z i c z y , c a łą b u d o w ę , | b y m s i ę o d n i e j , j a k o d t a m t e j . . . m i ł o w a ł b y m w i e r n i e , t a k m o z o ln i e w z n o s z o n ą , p o w s tr z y m a , , j e ś l i n i e o b a l i . . . a s y n j e j b y ł b y d z i e d z i c e m t e g o t r o n u i s p a d k o b ie r c ą A , g d y b y s i ę z t y c h w i ę z ó w w y z w o l ić ! . . . : m y c h m y ś l i. . .
I z n o w u , j a k p r z e d t e m , w y s o k a , c h u d a , p o w a ż n a , i I z n o w u g n i e w p r z e c i w n i e u b ł a g a n e m u B o d z a n c i e ' 1 ’ J " ’ ■ 1 ’ ’ O c z y m a ' p r z e n i k n ą ł g o n a w s k r o ś .
— N i e o c n o t ę i m i d z i e ! — s z e p n ą ł — n i e o t o , i ż b y z g o r s z e n i u p o ł o ż y ć k r e s , a l e o p a n o w a n i e n a d e m n ą , o z g n ę b i e n i e m n i e , o w ł a d z ę ! . . .
W t y m m o m e n c i e s z e l e s t j a k iś d a ł s ię s ł y s z e ć u w e j ś c i a . P o d n i o s ł a s ię c i ę ż k a z a s ł o n a i u k a z a ł a s i ę w e d r z w i a c h , m a ł a , n i e p o z o r n a p o s t a ć . C z ł e k ó w m i a ł w s z a k ż e n a s o b i e s t r ó j o z d o b n y , j e d w a b n y , o b c e g o k r o j u , s n a d ź z a n d e g a w e ń s k i e g o n a ś l a d o w a n y d w o r u . S t r ó j t e n b y ł b a n y y c z a r n e j i k u s y ; s p o d n i e s z e r o k i e , u k o l a n s p i ę t e i w ą s k i m ś c iś n ię t e p a s e m u b i o d e r ; k a f t a n k r ó t k i , f a ł d o w a n y n a p i e r s i a c h , z r ę k a w a m i s z e r o k i e m i o d r a m i o n d o ł o k c i a a o b c i s ł e m i p o n i ż e j . N a p l e c a c h z a r z u c o n y p ł a s z c z y k , f a ł d o w a n y b y ł i l e d w ie s i ę g a ł d o b i o d e r .
( C i ą g d a l s z y n a s t ą p i ) . •
p o s t a ć k s i ę d z a B a r y c z k i s t a n ę ła p r z e d n i m . . . b e z b l a s k u , w z r o k i e m t r u p a s p o j r z a ł a n a n i e g o .
— Z a m o r d o w a ł e ś g o , r o z p u s t n i k u ! — s z e p t a ł n i e u b ł a g a n y g ł o s s u m i e n i a . — S t a łe ś s i ę g o r s z y m , n i ż B o l e s ł a w Ś m i a ły , b o n i e w u n i e s i e n i u , a l e z r o z m y s ł e m s p e ł n i ł e ś z b r o d n i ę . . . Ś c i ą g n ą ł e ś r ę k ę n a s ł u g ę o ł t a r z a , i c h c e s z t e r a z m i e ć m y ś l s p o k o j n ą i p r z y s z ł o ś ć s z c z ę ś l i w ą ! . . . K l ą t w a n a t o b i e c i ą ż y , d u m n y k r ó l u . . . k l ą t w a ! . . .
— N i e . . . n i e ! — p o w t a r z a ł , b r o n i ą c s i ę K a ź m ie r z .
— S ł u g a n i k c z e m n y s p e ł n i ł z b r o d n i ę , n i e j a ! N i e c h c i a - ł e m t w e j ś m i e r c i , k s i ę ż e ! n i e c h c ia ł e m . . . S ł u g ę , k t ó r y m i w i e r n ie o d l a t d z i e c i ę c y c h s ł u ż y ł , o d d a l i ł e m z a t o z p r z e d m o j e g o o b l i c z a . . . T ę s k n o m i z a K o c h a n e m , b o w i e r n y b y ł ; a l e m g o o d e p c h n ą ł . D o A w i n i o n u p o s z l ę , o p r z e b a c z e n i e p r o s i ć b ę d ę ... a l e n i e c h t e w i ę z y s t r a s z l i w e p ę -
n i e c h p ę k n ą ! . . .
P o c h y l i ł g ł o w ę n a p i e r s i , r ę c e j a k d o m o d l i t w y z ł o ż y ł i s t a ł t a k c h w i l ę n i e r u c h o m o , p r z e d w i e l k im z ł o t y m k r z y ż e m , w i s z ą c y m n a d ł o ż e m .
— C h r y s t e ! - . — s z e p n ą ł — n i e k a r z . . . u l i t u j s i ę ! ...
M y ś l n i e p o h a m o w a n a z n ó w b i e g ł a i z a t r z y m a ł a s i ę n a p o s t a c i , k t ó r ą n i e d a w n o p o r a z p i e r w s z y w i d z i a ł i o
