Stefan Sołtyszewski
"Nouvelle Revue Theologique", r.
1965 i 1966
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 10/3-4, 370-381
370
K S . S T E F A N S O Ł T Y S Z E W S K I[14]
paleochretiennes, to ty tu ł p ra c y C y r i l l e ’ a V o g e l , w której A u to r w ykazał
n a p odstaw ie napisów starochrześcijańskich iż m łodzi chrześcijanie po b ierali się przew ażnie pom iędzy 12 a 16 rokiem życia. Były to w ięc w zasadzie m a ł żeństw a dzieci (ss. 355— 366).
Ks. Stefan Sołtyszewski
N O U V ELL E R E V U E T H E O L O G IQ U E
M iesięcznik „N ouvelle rev u e th éo lo g iq u e“ w ychodzi p o d k ierunkiem p ro fesorów teologii K o leg iu m filozoficznego i teologicznego S. J . św. A lberta w L u v ain . N u m e r p o siad a w zasadzie 3 sektory, n a któ re sk ład ają się : A rtykuły teologiczne, A k ta Stolicy Apostolskiej (tekst i kom entarz) i B ibliografia (re cenzje i noty).
97 (1965) n r 1
D e j a i f v e G ., La „Magna Charta“ de Vatican I I (ss. 3— 22). A u to r n a j p ierw relacjo n u je ogólnie p rzeb ieg 3-ej sesji S o b o ru W arykańskiego I I , n a stę p nie przech o d zi do om ów ienia poszczególnych rozdziałów konstytucji soboro wej „ O K ościele“ , k tó rą słusznie n azy w a „Magna Charta“ V a tic a n u m I I .
T i h o n P., Le Congres Eucharistique de Bombay et le voyage du Pape (ss. 23— 28). W arty k u le A u to r pisze o K ongresie E uchary sty czn y m w B om naju i p o d róży P a p ie ż a P aw ła V I w ro zd ziałach : „statio orbis ; P apież m isjonarz ; p o d ziw ch rześcijan in a d la w alorów I n d ii; apel o pow szechne braterstw o. C h e n u M . — D ., Les signes des temps (ss. 29— 39). A u to r zajm u je się a n a liz ą socjologiczną i teologiczną w y rażen ia „signa tem p o ris“ , któ re zdecy d o w an ie weszło do języ k a teologii chrześcijańskiej.
N a ss. 40— 65 zam ieszczono tekst soborow ego d ek retu „O ek um enizm ie“ : n a stro n icac h parzystych tekst o ry g in aln y łaciński, a obok n a stro n a c h nie parzy sty ch tłu m aczen ie francuskie, d o k o n an e przez Sekretariat dla jedności
chrześcijan.
N a ss. 66— 79 zam ieszczono tekst soborow ego d e k re tu „O K ościołach W schod n ich K a to lick ich “ , ja k wyżej.
W dziale : Actes du Saint-Siège z n ajd u je się sp raw o zd an ie z przem ów ień i al- lokucji P aw ła V I p .t. : 1. K a n o n iz a c ja m ęczenników z U g a n d y ; 2. O ręd zie P a p ie ż a do K onferencji p anortodoksyjnej n a R o d o s; 3. K ościół b ied n y ch w św iecie b o g a ty m ; 4. C zy „m iłość“ opuściła te n św iat? 5. A pologia h ie ra rc h ii i p ry m a tu pap iesk ieg o ; 6. Z ycie m onastyczne naszych czasów ; 7. L itu rg ia:: „n o v a e t v e te ra “ , 8. M a ry ja i k a p ła n ; 9. A rchiw a K ościoła (ss. 80— 88).
W o statn im sektorze m iesięcznika zam ieszcza się bibliografię o b ejm u jącą recenzje i n o ty dotyczące pozycji z d ziedziny teologii, historii kościelnej i in n y c h , oraz w ykaz p ra c n ad esłan y ch do R ed ak cji (ss. 89— 112).
97 (1965) n r 2
D e j a i f v e G. La troisième Conference panorthodoxe de Rhodes (ss. 113— 131). W pow yższym arty k u le przedstaw iono przebieg K onferencji p a n o rto
-[15]
P R Z E G L Ą D C Z A S O P I S M371
doksyjnej n a R odos, odbytej w czasie od 1 do 15 listo p ad a 1964 r., w której w zięło u d z ia ł 14 oficjalnych delegatów K ościołów praw osław nych. A u to r w yszczególnia p o stan o w ien ia tej K onferencji, ocenia je i w y p ro w ad za wnioski.T ek st o ry g in aln y K o n sty tu cji dogm atycznej „ O K ościele“ (rozdz. I, I I i I I I ) w raz z n o tą w y jaśn iającą P aw ła V I, a obok n a stro n icac h niep arzy sty ch tłu m a czenie francuskie (ss. 132— 177).
R i d e a u E ., Itinéraire de la liberte (ss. 180— 198). A u to r pisze o p rz e b u d ze n iu się św iadom ości w olności, p rzed staw ia j ą w aspekcie technicznym , estetycznym , ety czn y m i przechodzi w k ońcu do zag a d n ie n ia w olności chrześ cijańskiej.
P .T . Le commentaire du Pape sur la 3-e session du Concile (ss. 199— 201). A u to r relacjo n u je przem ów ienie P aw ła V I n a zakończenie 3-ciej sesji soboru, k om en tu ją c e takie z ag ad n ien ia, ja k kolegium biskupie i p re ro g aty w y P ap ieża , now y styl w z a rz ą d z a n iu K ościołem , M a ry ja a K ościół, M a ry ja a chrześcijanie o d łą czeni.
P .T ., La solidarité humaine comme réalite et comme tâche (ss. 201— 203). A u to r relacjo n u je przem ów ienie w igilijne P aw ła V I z d n . 22. X I I . 1964, w któ ry m p ap ież m ów ił o p rzeszkodach w stosunkach lu d zk ich : nacjonalizm ie, rasizm ie m ilitary źm ie, opozycji klas...
D ział bibliografii zaw iera recenzje i n o ty bibliograficzne (ss. 202— 224).
97 (1965) n r 3
T h i 1 s G ., Le décret conciliaire sur Г oecuménisme (ss. 225— 244). J e s t to jeszcze je d e n k o m en tarz n a te m a t d ek retu o ekum enizm ie, w k tó ry m A u to r p o g łęb ia in te rp re ta c ję tak ich zag ad n ień , ja k : ekum enizm , n a tu r a ekum enizm u, dialog ekum eniczny, ekum enizm a aggiornamento, cel ek u m en izm u , fu n d a m e n ty dok try n a ln e oraz stosunek do K ościołów o ddzielonych od Stolicy A postolskiej. B i g o P ., Morale conjugale et vie chrétienne (ss. 245— 271). A u to r, w ychodząc z założenia, że w łonie K ościoła istnieje kryzys m oralności m ałżeńskiej, w części I a rty k u łu , k tó rą n azy w a „ p ro b le m a ty c z n ą “ , p rzed staw ia tru d n o ści, k tó re sprzeciw iają się d o k try n ie trad y cy jn ej, a w części I I , nazyw anej „teologiczną“ ,, u zasad n i d o k try n ę chrześcijańską, odnośnie m oralności m ałżeńskiej, w świetle teologii.
B i g o P ,,La richesse comme intendance dans l ’Evangile (ss. 267— 271). J e s t to egzegeza tekstu P ism a św. o p rzew ro tn y m w łodarzu.
Constitutio dogmatica de Ecclesia. J e s t to ciąg dalszy i dokończenie d ru k u tekstu
konstytucji w języ k u łacińskim i tłu m aczen iu francuskiego (ss. 272— 315). P .T ., A travers les discours de Paul VI. A u to r relacjo n u je okolicznościowe p rzem ów ienie papieskie o litu rg ii po S oborze W aty k ań sk im I I , jak o „now ej w iośnie d u ch o w ej“ , o misji T ry b u n a łu R zym skiego św. R oty, o w ielkiej s p ra w ie „ Jed n o ści“ i jej przeszkodach, o funkcji K olegium K a rd y n a łó w (ss. 316— ■ 318).
3 7 2 K S . S T E F A N S O Ł T Y S Z E W S K I [ 1 6 ]
97 (1965) n r 4
D u b a r 1 e D ., L ’avenir de la doctrine philosophique et theologique relative a la
paix internationale (ss. 338— 354). A u to r zajm u je się tzw . filozofią i teologią
w ojny i p okoju i sugeruje rew izję tez trad y cy jn y ch odnośnej doktryny. K n a u e r P ., L a determination du bien et du mal moral par la principe du double
■effet (ss. 356— 376).
T i l l a r d F ., L ’obéissance religieuse, mystère de communion (ss. 377— 394). W niniejszym stu d iu m A u to r tra k tu je o ślubie posłuszeństw a zakonnego, ob o w iązującego ta k p o dw ładnego ja k przełożonego, k tó re n azy w a „ta je m n ic ą w sp ó ln o ty “ .
P i n E ., Les instituts religieux apostoloques et le changement socio-culturel (ss. 393— 411). A rty k u ł zaw iera refleksje socjologiczne o in sty tu ta c h zak o n n y ch w zw iązku ze z m ia n a m i społeczn o -k u ltu raln y m i w świecie. A u to r u w aża, że ic h z a d a n ia n a b io r ą jeszcze większego zn aczen ia po S oborze i że e ra reg io n alizm u d la n ich m in ęła, a n ad eszła e ra p lan ó w św iatow ych.
W d z ie le : Actes du Saint-Siege zam ieszczono sp raw o zd an ie z a k tu aln y ch p rzem ó w ień P aw ła V I n a te m a t : dalsze zb liżen ia d o K ościoła p raw osław n e g o ; n o m in acje now ych k ard y n ałó w ; k a rd y n a la t ja k o w ładza, godność i o d p ow iedzialność; org an izacja J .O .C . i je j założyciela k a rd . C a rd ijn ; ra n g a
p a tria rc h ó w w schodnich (P .T .)
A u to r po d p isu jący się in icjałam i E.B. w dalszym ciągu relacjo n u je M .P . ■o m iejscu p a tria rc h ó w w K o leg iu m K ard y n alsk im i M .P . o w yborze d ziek a n a
i p o d d z ie k a n a kolegium kardynalskiego.
P .T . streszcza : przem ów ienie p a p ie ż a d o proboszczów i kaznodziejów w ielko p o stn y ch ; przem ów ienie n a au d ien c ji generalnej o K ościele, sakram encie C h ry stu sa ; hom ilię n a pierw szą niedzielę postu o w spólnocie eucharystycznej ja k o sa k ra m e n c ie ; list apostolski z racji 200-ej rocznicy św ięta S erca Jezusow ego.
Bibliografia (ss. 418— 438).
Notes bibliographiques (ss. 438— 446)
K siążk i n a d esłan e do R e d a k c ji (ss. 447— 448).
97 (1965) n r 5
D u m o n t C ., Pour m e conversion „anthropocentrique“ dans la formation des
clercs (ss. 449— 465). W e w stępie a u to r w yjaśnia p o zo rn ą sprzeczność w ty tu le
p racy . N astęp n ie w 2 ro zd ziałach z a ty tu ło w a n y c h : 1. an tro p o c e n try z m ja k o p o d sta w a now oczesna, o raz 2. an tro p o c e n try z m a m en taln o ść chrześcijańska, A u to r u z a sa d n ia tezę o n astaw ien iu a n tro p o cen try czn y m w form acji duchow ej kleru.
D e 1 o o z P ., Une nouvelle enquête sur la fo i des collégiens (ss. 466— 514). A u to r ro zp raco w u je an k ietę n a te m a t w iary m łodzieży szkół śred n ich w Belgii i ze sta w ia j ą z p o d o b n ą an k ietą, d o k o n a n ą w r. 1949. W d o d a tk u d o arty k u łu zam ieszczono bibliografię an k ie t dotyczących w iary m łodzieży, któ re się u k a z a ły po w ojnie.
[17]
P R Z E G L Ą D C Z A S O P I S M373
L a m a t c h e P., La guérison de la belle’mère de Pierre et le genre littéraire deévangiles (ss. 513— 526). A u to r p rz e p ro w ad za po ró w n aw czą egzegezę synop
tycznych tekstów b ib lijn y ch , zaw ierający ch relacje synoptycznych tekstów b ib lijn y ch , zaw ierający ch relację o u zd ro w ien iu św iekry św. P io tra , k o n k lu d u jąc u w ag am i n a te m a t ro d zaju literackiego ew angelii.
W sektorze : Actes du Saint- Siège, A u to r p o dpisujący się in icjałam i P .T . relacjo n u je przem ó w ien ia P aw ła V I n .t. : M a ry ja i Kościół, N iepokój p rzed refo rm ą ; ro b o tn icy chrześcijańscy a n ow a le k tu ra ; ryzyka dialo g u z ateistam i ; z a c h ę ta do jedności w K ościele; K ościół a R o ta ry C lu b (ss. 531— 536).
Bibliografia pozycji p o d h asłam i : eklezjologia, ekum enizm , teologia m o ra ln a ,
p ro b lem y m o raln e : noty bibliograficzne (ss. 537— 559).
97 (1965) n r 6
L y o n n e t S., Le nouveau Testament à la lumière de l ’Ancien (ss. 561—587). A rty k u ł profesora Papieskiego In s ty tu tu Biblijnego w R zym ie stw ierdza, iż N ow y T e sta m e n t je st naśw ietlony przez S tary T e sta m e n t. T ę p ra w d ę u z asad n ia A u to r n a p rzy k ład zie słów św. P aw ła o uspraw iedliw ieniu.
E p a g n e u l M ., Le diaconat, demain (ss. 588— 601). A u to r p rzy tacza n a w stępie tekst p ostanow ienia soboru W atykańskiego I I , zaw arteg o w k on stytucji dogm atycznej „d e Ecclesia“ , odnośnie d ia k o n a tu i ro z p ro w ad za jego m yśl o możliw ości u stan o w ien ia w przyszłości stałego d ia k o n a tu . A rty k u ł tra k tu je o z a d a n ia c h diakonów ju tr a , w a ru n k a c h życia, p rzy g o to w an iu do w ykony w a n ia po w o łan ia, p o stu lu jąc „resty tu cję“ d ia k o n a tu .
T i h o n P., Quelques etudes sur le diaconat (ss. 602— 605).
R e n d u C h., La regulation des naissances dans le cadre fa m ilia l et chrétien (ss. 604— 631). N iniejszy a rty k u ł je s t ek strak tem o d czy tu w ygłoszonego przez le k a rz a m edy cy n y n a I-y m K ongresie E u ro p ejsk im L ek arzy K a to lick ich n a M alcie w r. 1964. A u to r o m aw ia p ro b lem y , postaw ione przez regulację u ro d zin , ro lę le k a rz a katolickiego odnośnie tego z a g a d n ie n ia i zam ieszcza odpow iedzi n a p y ta n ia , k tó re d o ń n a p ły n ęły po referacie, w ygłoszonym n a K ongresie.
T i h o n P ., Le rite actuel de la messe (ss. 632— 640). J e s t to a rty k u ł n a te m a t zm ia n w p ro w ad zo n y ch do m szy św. po Soborze.
Actes du Saint-Siège: Streszczenie a k tu a ln y c h przem ó w ień papieskich n .t. :
Pokój św iata w n ieb ezp ieczeń stw ie; w ia ra w E u c h a ry stię ; cierpienie ludzkie a ta je m n ic a M ęki Pańskiej ; uroczystość Z m artw y c h w sta n ia a o p ty m izm c h rześcijań sk i; sp len d o r R z y m u , ch w ała C h ry stu sa i w yraz w iary.
B ib lio g ra fia p ra c z d ziedziny : teologia średniow ieczna ; w ydaw nictw a tekstów ;
m isjologia, socjologia re lig ijn a ; h isto ria K o śc io ła ; h isto ria (ss. 646— 669). P race przy słan e do R e d a k c ji w liczbie 93.
97 (1965) n r 7
F r a i g n e a u — J u l i e n В., Réflexion sur la signification religieuse du mystère de la Sainte Trinité (ss. 673—687). Rozważanie składa się z 2 części:
3 7 4 K S . S T E F A N S O Ł T Y S Z E W S K I
[18]
1. O b jaw ien ie T ró jcy św. i n a tu r a ln e p o zn an ie B o g a; 2. T ró jc a O sób boskich m o d elem społeczności ludzkiej.
V a n n e s t e A., Le Décret du Concile de Trente sur le péché originel (ss. 688— 726). J e s t to stu d iu m n a d d ek retem soboru trydenckiego o g rzech u pierw o ro d n y m . A u to r n ajp ierw d aje spojrzenie n a p ra c e przygotow aw cze, a b y n a stępnie przejść d o a n a liz y kan o n ó w D ek retu i w ykazać jeg o znaczenie i donios łość teologiczną.
С o s t e R ., La construction de la paix a l ’ere atomique (ss. 737— 743). A rty k u ł te n je s t tekstem nieco p rz ero b io n y m konferencji wygłoszonej n ied aw n o p rz e d tm przez a u to ra . A u to r p odkreśla pow agę p ro b le m u w ojny atom ow ej i postuluje u tw o rzen ie A rm ii pokoju, k tó ra w łaśnie ju ż istnieje w e w szystkich k ra ja c h św iata, lecz je s t jeszcze nieliczna.
Actes du Saint-Siège:
W ty m dziale z n a jd u ją się streszczenia przem ów ień P aw ła V I, w ygłoszonych w czasie au d ien c ji n. t. : z a d a n ia m isyjne w spółczesnego K ościoła ; czy d o k try n a społeczna K ościoła je st skuteczna ; p o tró jn e pow ołanie : człow ieka, chrześ c ija n in a , p ra c o w n ik a ; aggiornamento zakonników (ss. 744— 749).
Bibliografia pozycji z n astę p u ją c y c h d zied zin : biblistyka, p atry sty k a i śred n io
w iecze, w schodnie chrześcijaństw o i islam , in stru m e n ty p racy , ascetyka, m o n a- c h iz m i życie z a k o n n e ; noty bibliograficzne (ss. 750— 782).
K siążki n ad esłan e do R ed ak cji w ilości 58.
97 (1965) n r 8
Połow ę tego n u m e ru w y p ełn iają tłu m a c z e n ia n a francuski a rty k u łó w prof. T . O d e n ’a i G o d in ’a d ru k o w a n e w am ery k ań sk im czasopiśm ie „ C o n tin n u m “ w r. 1964. A rty k u ły te u z u p ełn io n e refleksją teologiczną A. C h a p e lle ’a stan o w ią sym posium n a te m a t: „ Experience .thérapeutique et Révélation,,.
O to ty tu ły p ra c sym posium :
O d e n T ., Révélation et psychothérapie (ss. 785— 8 1 0 );
G o d i n A ., L ' experience thérapeutique du transfert et T experience chrétienne
dans la f o i (ss. 810— 820).
O d e n T ., Silence thérapeutique et inexaucement (ss. 820— 826) G o d i n A ., Accueil thérapeutique et interprétation (ss. 826— 831). C h a p e l l e A ., En guise de méditation (ss. 831— 835).
C a f f a r e l H ., Note sur la régulation des naissances (ss. 836— 848). A rty k u ł z a w ie ra uw agi n a te m a t reg u lacji u ro d zin , u jęty w trz y ro zd ziały : I U staw ienie z a g a d n ie n ia ; I I . S tw ierdzenie n a now o z a s a d ; I I I . W a ru n k i skuteczności stw ierd zen ia n a now o zasad.
H o u t a r t F r., Le schema 13 sera-t-il plus qu'un texte? (ss. 849— 856). A u to r in teresu je się kw estią w jak iej m ierze te n sch em at, p o ru szając jednocześ nie asp ek t d o k try n a ln y i p ra k ty c z n e zag ad n ien ie tak ie ja k k u ltu ra , polityka, ro d z in a i m ałżeństw o, kw estie ekonom iczne i pokój, b ędzie m ia ł k o n k retn e konsekw encje.
[ 1 9 ] P R Z E G L Ą D C Z A S O P I S M 3 7 5
W sektorze : Actes du Saint-Siège zam ieszczono streszczenie hom ilii, w ygło szonej przez P aw ła V I n a K ongresie E uch ary sty czn y m w Pizie d n ia 10. V I. 1965 r. oraz p ełn y tekst enykliki „Mysterium jid e i“ z d n ia 3. IX . 1965 o kulcie N ajśw iętszego S a k ra m e n tu (tłu m aczen ie francuskie) (ss. 855— 872).
Bibliografia: R ecenzje i n o ty b ibliograficzne z z a k re s u : teologia fu n d a m e n
ta ln a , m ario lo g ia, ascetyka i życie zak o n n e, h isto ria (ss. 871— 893). K siążki posłane do R ed ak cji w ilości 127.
97 (1965) n r 9
L é o n - D u f o u r X ., La tempête apaisée (ss. 897— 922). T e n a rty k u ł re p ro d u k u je je d e n z dziew ięciu „E tu d es d ’E v an g ile“ p ra c y gdzie A u to r aplikuje zasad y m etodologiczne, naszkicow ane w książce : Les Evangiles et I ’Histoire de
Jesus, P aris 1963.
S c h o o y a n s M ., L ’aide extérieure en faveur des vocations sacerdotales au Breéil (ss. 923— 948). W obec b ra k u p o w o łań k ap łań sk ich w B razylii, A u to r u trz y m u je, że K ościół tam tejszy m usi liczyć n a pom oc z zew n ątrz. Pom oc ta w in n a p rzejaw iać się w e w sp ó łd ziałan iu b ezp o śred n im i p o śred n im k ap łan ó w i z ak o n n ic. N ieodzow ną je s t rów nież pom oc finansow a. A by ro zw iązać p ro b lem pow o ła ń bisk u p i brazylijscy i in n y ch krajów po w in n i skoordynow ać wysiłki i skon ce n tro w a ć swoje siły, b y zm obilizow ać i p rzygotow ać k ap łan ó w z a g ra n ic z n y c h do p ra c y n a niw ie Pańskiej w B razylii.
L e b e a u P ., Vers m e reflexion oecuménique sur le ministère (ss. 949— 960). A u to r snuje refleksję ek u m en iczn ą n a d k ap łań stw em ja k o służbą, w zw iązku z n ied aw n y m u k a z a n ie m się książki : G a n о с z y A ., Calvin, théologien de l ’Eglise
et du ministère, P aris 1964. Sektor I l - g i : Actes du Saint-Siège zaw iera streszczenia:
P rzem ów ienia P a w ła V I w O rg an izacji N aro d ó w Z jed n o czo n y ch ; allokucji n a rozpoczęcie 4-ej sesji S o b o ru ; przem ó w ień ak tu a ln y c h n a a u d ie n c ja c h g ene ra ln y c h o raz tekstu M .P . o Synodzie Biskupów z 15. IX . 1965 (ss. 964— 978).
Bibliografia z za k re su : in stru m e n ty p ra c y i w y d aw n ictw a, p atry sty k a,
litu rg ia , filozofia; noty bibliograficzne (ss. 979— 1005). P race n ad esłan e d o R e dakcji w ilości 96.
97 (1965) n r 10
F a u x J . , L ’experience de l ’acte de fo i (ss. 1009— 1022). J e s t to a rty k u ł n a p i sany „ n a m arginesie“ świeżo w ydanej księgi pam iątk o w ej, pośw ięconej w y b itn e m u teologow i P. Rousselot. A u to r relacjo n u je arty k u ły H o ls te in ’a, de B ro g lie ’a, O ssa, k tó re w chodzą do księgi p am iątkow ej, d o k tó ry ch n ależ ało b y dołączyć o statn ie stro n y a try k u łu L e B lond ’a o „Filozofii tomistycznej“.
R e n w a r t L. — F i s c h J ., La sainteté du peuple de Dieu (ss. 1021— 1046). W konstrukcji „Lumen gentium“ id e a lu d u Bożego zajm u je c e n tra ln e m iejsce. C ały lu d Boży Bóg pow ołał d o świętości. Św iętość za k ła d a się n a tym a p e lu , k onkretyzuje się w e chrzcie, a realizuje przez i d la K ościoła. A u tg o r rozw ija ten isto tn y te m a t i przechodzi d o za p re z e n to w a n ia kilku publikacji, św ieżo w y d an y ch o V a tic a n u m I I .
376
K S . S T E F A N S O Ł T Y S Z E W S K I[ 2 0 ]
T h i r y A ., Prolégomènes a un examen de la formation intellectuelle des clercs (ss. 1047— 1065). A rty k u ł dotyczy tylko form acji in telek tu aln ej duchow nych. A u to r dzieli go n a 2 części. W 1-ej części zap o zn aje nas z p rz e m ia n a m i środow iska ogólnego, w k tó ry m m a żyć k a p ła n współczesny. W 2-ej części zaty tu ło w an ej „N auczyciel i u czeń “ A u to r akcentuje zaszłe zm ian y w n a u c z a n iu , w p sy ch o logii m ło d y ch , "w m e to d ach pedagogicznych.
M a s s o n J ., La Declaration sur les religion non — chrétiennes (ss. 1066— 1083). J e s t to k o m en tarz do d ek laracji soborow ej o religiach niechrześcijańskich. Z aw iera on następ u jące m a tria ły : I. P rzygotow anie i geneza d o k u m e n tu ; I I . D u c h d e k la ra c ji; I I I , T ekst d ek laracji (in tro d u k cja ogólna, anim izm , h in d u izm , b u d d y zm , islam izm ) ; IV . K onkluzje. D z ia ł: Akta Stolicy Apostolskiej zaw iera streszczenie : hom ilii P aw ła V I, wygłoszonej w czasie uroczystej sesji soborow ej w d n iu 28. X . 1965 ; ekshortacji apostolskiej, w zyw ającej do tr id u u m m odlitw n a zakończenie S o b o ru ; tekst Deklaracji Soborowej o wychowaniu
chrześcijańskim (w tłu m aczen iu francuskim ) o raz tekst łaciński i francuski De klaracji o stosunkach Kościoła z religiami niechrześcijańskimi (ss. 1084— 1103).
Bibliografia z zakresu : teologia d o g m aty czn a i pozytyw na, teologia m o ra ln a
i p raw o kanoniczne (ss. 1104— 1117). P race n ad esłan e do R ed ak cji w ilości 92.
Spis treści całego ro czn ik a 1965 oraz indeks an ality czn y (ss. 1121— 1150).
98 (1196) n r 1
G r e l o t P., Exégèse, théologie et pastorale (ss. 3-13). A u to r porusza p ro b lem zw iązków pom iędzy egzegezą i teologią ; teologią a duszpasterstw em ; dusz pasterstw em i egzegezą.
R e n w a r t L. — F i s с h J . , La sainteté du peuple de Dieu (ss. 14— 40). J e s t to ciąg dalszy i dokończenie a rty k u łu zap oczątkow anego w p o p rzed n im
num erze.
M u r r a y J . , La Declaration sur la liberté religieuse (ss. 41— 6 7 )A rty k u ł w yjaśnia d o k try n ę soborow ej d ek laracji o w olności religijnej w zw iązku z trze m a p ro b le m a m i : p raw n y m , filozoficznym i praw no-społecznym . P ro b lem p ra w n y d otyczy pojęcia p ra w a ludzkiego pow szechnego do w olności w dziedzinie religijnej, ja k o fu n d am en cie i przedm iocie tego p raw a. P ro b lem d ru g i d o tyczy filozofii p ra w a publicznego. P ro b lem trzeci w iąże się z rozw ojem d o k try n y p ra w n o społecznej K ościoła.
Declaratio de liberatote religiosa — tekst ory g in aln y i obok tłu m aczen ie fra n
cuskie (ss. 66— 84).
Biblografia. R ecen zja pozycji o tem aty ce : h isto ria kościelna, socjologia re
ligijna, stu d ia społeczne, ekonom iczne i p ra w n e ; n o ty bibliograficzne p rac o tem aty ce : K ościół i Sobór, teologia.
K siążki n ad esłan e do R ed ak cji (ss. 85— 112).
98 (1996) n r 2
D e j a i f v e G ., Vatican I I a l ’heure de vendanges (ss. 113—-131). A utor c h a ra k te ry z u je p ra c e czw artej sesji soboru, n azy w ając j ą „godziną w in o b ra n ia “ .
[21] P R Z E G L Ą D C Z A S O P I S M
377
W I-szym rozdziale a rty k u łu jest m ow a o reform ie ró żn y ch „ordines“ , k tó re stanow ią w id zialn ą stru k tu rę K ościoła (biskupi, k ap łan i, laicy, zakonnicy), o m isjach i O b jaw ien iu . W I l- im rozdziale, zaty tu ło w an y m : K ościół i dialog A u to r o m aw ia d o k u m en ty soborow e, dotyczące tego zag ad n ien ia (D eklaracja o stosunku K ościoła do religii niechrześcijańskich ; D ek laracja o w olności re ligijnej ; D ek laracja o w ychow aniu chrześcijańskim ; K o n sty tu cja P asto raln a o K ościele w świecie w spółczesnym .G r e l o t P., Exégèse, théologie et pastorale (ss. 132— 148). A rty k u ł jest d alszy m ciągiem i dokończeniem p racy rozpoczętej w p o p rzed n im num erze.
P o 11 e r i e I., La vérité de la Sainte Ecriture et l'Histoire du salut d ’après la
Constitution dogmatique „Dei Verbum“ (ss. 149— 169). A rty k u ł sk ład a się z n a stę
p u jący c h ro zd ziałó w : I. P ro b lem bezbłędności Pism a św. p rzed soborem w a tykańskim I I ; I I . T ekst K onstytucji dogm atycznej „D ei V e rb u m “ ; I I I . D w ie koncepcje p ra w d y ; IV . K o n k re tn e aplikacje.
Constitutio dogmatica de Divina Revelatione — tekst łaciński i obok tłu m aczen ie
francuskie (ss. 170— 188).
Actes du Saint-Siège. T i h o η Ρ. relacjonuje przem ów ienie P aw ła V I n a
zakończenie S o b o ru oraz dotyczące okresu posoborow ego (ss. 189— 193).
Bibliografia. R ecenzje książek o tem aty ce : Pism o św., teologia fu n d a m e n ta ln a ,
teologia d o g m aty czn a i pozytyw na, m oralność m ałżeńska, h ag io g rafia i bio grafie, p u b lik acje N aro d ó w Z jednoczonych ; noty bibliograficzne p ra c o tem aty ce : teologia, filozofia, biografie, książki n ad esłan e do R ed ak cji (ss. 194— 224).
98 (1966) n r 3
Ł i c h t e n b e r g J . Contenu et portée de la Declaration conciliaire sur les J u ifs (ss. 225— 248). Po u w ag ach w stępnych A u to r przechodzi do ro zw ażań n a te m a ty p oruszone w d ek laracji soborow ej o Ż y d ach : 1. W ęzły, któ re łącz ą d u ch o w o K ościół z n a ro d e m żydow skim ; 2. D a ry udzielone przez Boga Iz ra e lo w i; 3. Z alecen ia pasterskie S oboru, k tó re w ypływ ają ze w spólnej spuścizny p om iędzy K ościołem a Iz ra e le m ; 4. O dpow iedzialność Ż ydów za ukrzyżow anie C hrys tusa.
M a s o n J . „Fonction missionaire de l ’Eglise“ (ss. 249— 272). J e s t to obszerny k o m en tarz do D ek retu soborow ego o m isjach, w k tó ry m A u to r snuje refleksje n a te m a ty : znaczenie i cel d o k u m e n tu ; jeg o s tru k tu r a ; w ielkie p ro b le m y ; m isyjna działalność k o n k re tn a i specyficzna; specjalni praco w n icy n a niw ie m isyjnej.
Décret sur l ’activité missionnaire de l ’E glise— tłu m aczen ie francuskie (ss. 273—
301).
Actes du Saint-Siège. A de B. relacjo n u je M o tu p ro p rio P aw ła V I o reform ie
św. O ficjum z 7. X I I . 1965 r. o raz K o n sty tu cję apostolską „Poenitemini“ o dys cyplinie po k u tn ej K ościoła z 17. I I . 1966 (ss. 302— 309).
Bibliografia: R ecen zje p ra c o te m a ty c e : ateizm i religie, w y d aw n ictw a teks
3 7 8 K S . S T E F A N S O Ł T Y S Z E W S K I
[22]
ficzne pozycji o tem aty ce : ro d z in a i m łodzież ; książki n ad esłan e do R edakcji (ss. 310— 336).
98 (1966) n r 4
C l é m e n c e J ., Actualité de l'Evangile pour l'Eglise de notre temps (ss. 337— 357). A u to r w ykazuje, iż dialog pom iędzy kościołem a św iatem w spółczesnym postuluje ew angeliczną w iarę, nadzieję i miłość.
M a s s o n J ., „Fonction missionaire de l ' Eglise“ (ss. 358— 375). A u to r k o n ty n u u je refleksje n a d soborow ym d ek retem o m isjach w ro zd ziałach : V I. C a ły K ościół pełni funkcję m isyjną ; V I I . O rg an izo w an ie w zrostu K ościoła ;
V I I I . T ra d y c ja czy now ość w działalności misyjnej K ościoła.
D e G a i f f i e r B., Miracles bibliques et vie des Saints (ss. 376— 385). A u to r czyni refleksje n a te m a t cudów , k tó ry ch p ro to ty p y z n a jd u ją się w Biblii.
D ecret „ O p ta ta m to tiu s“ sur la fo rm atio n sacerd o d ale — tłu m aczen ie fra n cuskie d e k re tu soborow ego o form acji kapłańskiej (ss. 386— 397).
Decret „Perfectae caritatis“ sur le renouveau et l'adaptation de la vie religieuse —
tłu m aczen ie francuskie d ek retu o odnow ie i przystosow aniu życia zakonnego (ss. 398— 406).
Actes du Saint-Siège. E .В. pisze o In stru k cji „ M a trim o n ii sa c ra m e n tu m “
z 18. I I I . 1966 o m ałżeń stw ach m ieszanych (ss. 407— 411). Bibliografia. R e cen zje p ra c o tem aty ce : h isto ria K ościoła, socjologia relig ijn a i duszpasterstw o, histo ria, n au k i społeczne i ekonom iczne, stu d ia o T e ilh a rd z ie de C h a rd in ; n o ty bibliograficzne pozycje z dzied zin y : teksty filozoficzne, h isto ria filozofii i psychologii, litu rg ia, h isto ria m isji, n a u k a i pobożność m a ry jn a , życie w ew nętrz n e , n a u k a religii a w y ch o w an ie; książki przysłane do R ed ak cji (ss. 412— 448).
98 (1966) n r 5
S c h ü l l e r В., Ей théologie morale peut-elle se passer du droit naturel? (ss. 449— 4 7 5 ). A u to r w arty k u le o stosunku teologii m o raln ej d o p ra w a n a tu ra ln e g o snuje ro zw ażan ia n a n astęp u jące te m a ty : Z n aczen ie p ra w a n a tu r y d la chrześ c ija n in a w św ietle N ow ego T e s ta m e n tu ; znaczenie p ra w a n a tu r y d la chrześ c ija n in a w świetle refleksji teologicznej i fu n d a m e n t p ra w a n a tu r y w bycie i p o z n a n iu ; p raw o n a tu r y a h isto ria ; specyfika i tru d n o ść a rg u m e n tu etycz nego ; m ag isteriu m kościelne a p raw o m oralne.
D e c l o u x S., L ’athéisme de M arx (ss. 476— 502).
P i n c k a e r s S., Une morale pour notre temps (ss. 503— 506). A rtykulik o m oralności d la n aszych czasów n ap isan y n a m arginesie świeżo w ydanej książki p o d ty m sam ym tytułem .
Decret „Presbyterorum ordinis“ sur le ministère et la vie des prêtres — tłum aczenie
fran cu sk ie tekstu d e k re tu soborow ego o służbie i życiu k ap łan ó w (ss. 507—■ 531).
Bibliografia. R ecenzje pozycji o tem aty ce : encyklopedie, w y d aw n ictw a
[23]
P R Z E G L Ą D C Z A S O P I S M379
n o ty bibliograficzne o p ra c a c h z zak re su : Pism o św ; książki n a d esłan e do R ed ak cji (ss. 532— 560).98 (1966) n r 6
V i l l a i n M . L ’oecumenisme a l ’aube d'une novelle période (ss. 561— 580). K a ż d y dziś p rzy zn aje celowość ek um enizm u, ja k im p roroczo n a tc h n ą ł Sobór J a n X X I I I . A u to r p ra g n ie odpow iedzieć n a p y tan ie d o k ą d zm ierza ekum enizm . W ty m celu n a jp ie rw an alizu je sytuację obecną, a n astęp n ie w świetle tej a n a lizy usiłuje przew idzieć ja k się ułoży sp raw a ek u m en izm u w najbliższej przy szłości.
V a n n e s t e A., Le Décret du Concile de Trente sur le péché originel (ss. 581 — 602). J e s t to k o n ty n u acja arty k u łu n a te m a t d ek retu soboru trydenckiego 0 g rzech u pierw o ro d n y m . W p o p rzed n im fragm encie A u to r an alizo w ał trzy pierw sze k a n o n y tego dek retu , a obecnie tra k tu je o czw artym kanonie.
Decret „Christus Dominus“ sur la charge pastorale des eveques dans l ’Eglise —
tłu m aczen ie francuskie tekstu d e k re tu o funkcji pasterskiej biskupów w K oś- ciel (ss. 603— 620).
Decret „Apostolicam actuositatem“ sur l'apostolat des laics — tłu m aczen ie fra n
cuskie d ek retu soborow ego o apostolacie św ieckich (ss. 621— 640).
Actes du Saint- Siège: R .C . relacjo n u je przem ów ienie papieskie do m ałżonków
1 ro d zin św iata, w ygłoszone n a kongresie „ C e n tre Ita lie n F é m in in w d n iu 12. I I . 1966 (ss. 641— 644). P. T i h o n k o m en tu je M o tu p ro p rio „Summi Dei
beneficio“ z 3. V . 1966 r. o p rzed łu żen iu ju b ileu szu posoborow ego (s. 644). Bibliografia. R ecenzje książek o tem aty ce : średniow iecze, p ro testan ty zm ,
pow ołanie i życie zakonne, życie w ew nętrzne, hagiografia, historia, kw estie n a u k o w e ; n o ty bibliograficzne pozycji z zak re su : Pism o św., teologia i dusz pasterstw o, m isjologia; książki p rzysłane d o R ed ak cji (ss. 645— 672).
98 (1966) n r 7
L e l o i r L ., Témoignage monastique et presence au monde (ss. 673— 692). Ż ycie m onastyczne a św iat są te m a te m niniejszego arty k u łu . Ż ycie ew angelicz n e, poszukiw anie Boga, cenobityzm , pow ściągliw ość, oto cechy m o n ach izm u szczegółow o om ów ione przez A u to ra.
T h i r y A ., Philosophie du fa i t chrétien A Propos d ’un lime recent (ss. 693— 697).
Constitution pastorale „Gaudium et Spes“ sur l ’Eglise dans le monde de ce temps — ·
tłu m a c z e n ie fran cu sk ie tekstu soborow ej konstytucji o K ościele w świecie w spół czesnym (ss. 698— 759).
Bibliografia. R ecenzje pozycji o tem aty ce : Pism o św., m ariologia, h isto ria
kościelna, k atec h eza i p ed ag o g ia ; n o ty bibliograficzne w ydaw nictw n a te m a t : P ism o św., m isjologia, k azan ie, b io g rafie ; p ra c e n a d esłan e do R ed ak cji (ss. 170— 7 84).
380
K S . S T E F A N S O Ł T Y S Z E W S K I[24]
98 (1966) n r 8
T i 11 a r d J . , Autorité et vie religieuse (ss. 786— 806). A u to r tra k tu je o form ie własnej i b a rd z o specyfiicznej w ładzy ew angelicznej w życiu zakonnym . T a w ła d z a w in n a być w ykonyw ana n a b azie dialo g u pom iędzy przełożonym a zgrom adzeniem , w in n a być słu żeb n a i w ychow aw cza. A u to r konkluduje, iż m ożliw e jest pogodzenie isto tn y ch elem entów posłuszeństw a zakonnego z w iększym respektow aniem w olności i inicjatyw y osoby.
S c h m i d t H ., Le renouveau liturgique (ss. 807— 829). A u to r snuje osobiste spostrzeżenia i perspektyw y, dotyczące odnow y liturgicznej. N agłów ki ro zd zia łów m o g ą nas zap o zn ać z całością, oto one : 1. A b so lu tn a konieczność k o n k ret nego eksperym entow ania d la sukcesu odnow y litu rg ic z n e j; 2. T łu m aczen ie li tu r g ii; 3. T ra d y c ja i tra d y c jo n a liz m ; 4. L itu rg ia a św iat w spółczesny; 5. J e d ność, jed n o lito ść i różnorodność form ; 6. K onkluzja.
M o r r e n L ., L a Constitution Pastorale „ L ’Eglise dans le Monde de ce temps“
et la Science (ss. 830— 847).
N a u k a zajm u je zn aczn e m iejsce w K o n sty tu cji o K ościele w świecie w spół czesnym . A rty k u ł zaw iera refleksje uczonego n a te m a ty : n a u k a a p ow ołanie ludzkie, postęp naukow y a życie K ościoła, pojm ow anie teologiczne w spółczesnej wizji kosm osu i inne.
B o t t e В., A propos de la confirmation (ss. 848— 852). A rty k u ł u z a sa d n ia tezę, iż n ie n ależ y o d k ład ać u d zielan ia sa k ra m e n tu b ierzm o w an ia d o siódm ego ro k u życia, ja k u trzy m u je K P K (kan. 788), gdyż i dzieci p o trz e b u ją łaski D u c h a św., k tó ra ich u z d a ln ia do przyjęcia E u ch ary stii. A u to r k o nkluduje : „D laczego dzisiaj n ie m iało b y się pow rócić d o n o rm aln eg o p o rz ą d k u : chrzest, b ierzm o w an ie, E u c h a ry stia ? “
Actes du Saint -Siege. W ty m sektorze zam ieszczono o p raco w an ie M o tu
p ro p rio „ Ecclesiae Sanctae“ z 6. V I I I . 1966, zaw ierające n o rm y w ykonaw cze d o czte rech dok u m en tó w soborow ych : D ekretów o pasterskiej funkcji bisku pów w K ościele, o funkcji i życiu k ap łan ó w , o odnow ie życia zakonnego, o d z ia łalności m isyjnej K ościoła (ss. 853— 875).
D ział bibliografii zaw iera recenzje pozycji z n astęp u jący ch dziedzin : teolo g ia fu n d a m e n ta ln a i ap ologetyczna, teologia b ib lijn a i d o g m aty czn a, grzech i p o k u ta o raz w ykaz p ra c n ad esłan y ch d o R ed ak cji (ss. 876— 896).
98 (1966) n r 9
W ro k u 1966 n u m e r 9 z a m iesiąc sierpień i w rzesień nie u k a z a ł się.
98 (1966) n r 10
M a l e v e z L ., Le Christ et la f o i (ss. 1009— 1043). Z ałożeniem niniejszej p ra c y je st p rzestudiow anie w św ietle P ism a św. i refleksji teologicznej w iary u J e z u s a p rz e d zm artw y ch w stan iem i u C hrystusa zm artw ychw stałego. A u to r u jm u je z ag ad n ien ie w d w u asp ek tach : Je z u s ja k o p o d m io t w iary, Je z u s ja k o p rz e d m io t w iary.
[ 2 5 ] P R Z E G L Ą D C Z A S O P I S M 3 8 1
G a l o t J . Le Sacerdoce dans la doctrine du Concile (ss. 1044— 1061). A u to r szkicuje n a jp ie rw w ogólności p ro b lem y dotyczące k ap łań stw a, poru szan e n a Soborze. N astęp n ie przech o d zi do szczegółowego om ów ienia, w św ietle d o k try n y soborow ej tak ich zag a d n ie ń : K a p ła ń stw o pow szechne w iernych a k apłaństw o urzęd o w e księży; episkopat i p re z b ite r a t; funkcje k ap łań sk ie; k onsekracja k ap łań sk a a zaan g ażo w an ie w świecie ; celib at kapłański.
R i d e a u E ., Та-t-il un monde profane? A u to r przeciw staw ia ' św iat świecki św iatow i n a d p rz y ro d z o n e m u . O d p o w ia d a ją c n a postaw ione w ty tu le a rty k u łu p y tan ie, stw ierdza iż d la p o g a n in a i ateisty istnieje tylko św iat świecki (le m o n d e p ro fan e). R ów nież d la grzesznika niew ierzącego lu b ch rześcijanina istnieje św iat św iecki,, św iat grzechu. Co d o ch rześcijan in a św iat świecki ist n ie je tylko ja k o ab strak cja w stosunku do św iata n a d p rzy ro d zo n eg o w iary.
T h i r y A ., Freud et I ’interpretation (ss. 1083— 1087). J e s t to k o m en tarz d o książki P. R ic o e u r ’a p .t. De l ’interpretation, Essai sur Freud, P aris 1965.
W d ziale z a ty tu ło w an y m : A travers les discours de Paul VI, P. T i h o n za m ieszcza sp raw o zd an ie z listu papieskiego i allokacji do teologów z ra c ji ich S ym posium i K o n g resu , w k tó ry ch P aw eł V I porusza zag ad n ien ie stosunku m ag isteriu m kościelnego do teologii (ss. 1088— 1093). T e n ż e relacjo n u je a k tu a ln e przem ów ienia papieskie, w ygłoszone n a a u d ie n c ja c h gen eraln y ch n a te- m a r K ościoła (ss. 1093— 1098).
Bibliografia. W dziale ty m zam ieszczono : recenzje dotyczące książek z n astę
p u jący c h d z ie d z in : Pism o św., sobór w at. I I , relig ie; n o ty bibliograficzne, d o ty czą ce pozycji o tem aty ce filozoficznej oraz w ykaz p ra c n ad esłan y ch do R ed ak cji (ss. 1099— 1120).
