Ceno numeru 10 gro»ły Opłacono golówkq i 5óry
PISMO SPOŁECZNE, GOSPODARCZE, OŚWIATOWE I POLITYCZNE DLA WSZYSTKICH STANÓW
O'Q/lf YXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBAso b o ta d n ia 22 sty czn ia 1938 Rok 20
Ogniem opisane cyfry
Trudności nowego rzi
PA R Y Ż . R ząd prem iera C hautem ps nistyczna „H um anite ośw iadcza, że ko- w łaściw ie poza naw iasem w iększości par- został przyjęty w kołach politycznych m uniści dążyć będą do przyw rócenia rzą lam entarnej.
i w' prasie ze sprzecznym i na ogół uczu
ciam i- P o pięciu dniach ciągłych zm ian sytuacji utw orzony został rząd, który zna w cy stosunków w ew nętrzne - politycz
nych w e F rancji od początku uw ażali za jedyną m ożliw ą kom binację w obecnej sytuacji t. zn. praw ie jednolity gabinet radykałów - z poparciem socjalistów , lecz bez ich udziału w rządzie.
N ajbardziej nieprzychylnie now y ga
binet został przyjęty przez kom unistów 75 lat upływ a od chw ili w ybuchu po
w stania styczniow ego. T ylko jeszcze 53 przeszło dziew iędziesięcioletnich starców uczestników pow stania, chadza po ziem i polskiej, sym bolizując ten najpiękniej
szy, najidealniejszy poryw ku N iepodle
głości, jaki znają dzieje naszej niew oli.
P rzez 55 lat, do przełom ow ego roku 1918, św itu W olności, uprzytam niali przedw ojennem u pokoleniu polskiem u praw dę, że tylko w łasna siła rozkruszy kajdany, w latach ostatnich stanow ią ży
w y sym bol, uzm ysław iający ideę N ie
podległości, czczeni są jako ojcow ie du chow ni tego pokolenia, które Józef P ił
sudski poprow adził w bój zw ycięski I Józef P iłsudski też najgłębiej ujął znaczenie i rolę pow stanią styczniow ego.
„R ok 1936 pow iedział w sw ych histo
rycznych już dw u odczytach o pow staniu w roku 1924 — stoi na przełom ie na
szych dziejów : stara P olska um iera, no
w a się rodzi. N a przełom ie dziejów sta
je epokow e zdarzenie: pow stanie naszegc narodu, w alka orężna, długo trw ająca krw ią i pożogą naszej ziem i..-.. W yrastr m ur olbrzym i, dzieląc pokolenia od poko leń, czyniąc now e życie, zam ykając sta ry m ur, na którym try sk ają ogniem pisa
ne cyfry 1.8, 6, 3, P łonęły te cyfry św ia
dom ie dla m yślących, bezw iednie dlr w szystkich, tw orząc i kształtując duszę now ego, pow staniow ego P olaka: now e zjaw iają się załom y duszy, inne nerw y całkiem odm ienny sposób odczuw ania i reagow ania. P od w pływ em w ypadków roku 1863 rodzi się inna P olska z innem ujęciem życia i jego zadań. S kutki sięga
ją tak dalece, że śm iało rzec m ożna,, że dziś jeszcze, gdy dziecko na św iat przy
chodzi. jest obciążone rokiem 1863".
Inna P olska zrodziła się z roku 1863!b P olska, której pow stanie dało — jak po-B w iedział P iłsudski — „w ielkość niezna-1 ną" dotychczas: „w ielkość cudu pracy,B ogrom u siły zbiorow ej, siły zbiorow ej w y-®
siłku w oli, siły m oralnej".
T ej w ielkości nie objaw iły poprzed-g nie w ysiłki do skruszenia kajdan. Po n ajg szczytniejszych, z najszlachetniejszych®
m otyw ów w yw odzących się poryw ach®
załam ania, przejaw y niew iary w zw y-S cięstw o... M im o, że w szystkie ruchy in-g surekcyjne przed r. 1863 rozporządzałyfe o w iele potężniejszym i, lepiej zorgani-g zorganizow anym i siłam i, niż garstka g entuzjastów z roku 1863. im prow izująca?^
nagle form acje w ojskow e, pozbaw ionej broni i ekw ipunku, poryw ająca się d o f boju z fuzjam i m yśliw skim i, kosam i nagj
sztorc ustaw ionym i... S
Z kart, zaw ierających dzieje tegoM przeszło półtora roku trw ającego pow -g stania 1863 roku, bije duch naj szczyt-1|
niejsizego „m orale", prom ieniuje hart , duchow y, nie uginający się przed prze-1
olbrzym ioną przew agą w roga, przeja- m oże w naszych dziejach rządzie, który, padow ym - było niepodtrzym yw anie po- cza, C zachow skiego i T raugutta, w nio- w iający się w gotow ości do ofiary m ienia nieznany z im ienia, był tak szanow any w agi i siły każdego z pow oływ anych sła w now ą P olskę", popow stańczą P ol- i życia. T a szubienica na stokach w ar- i tak słuchany, że zazdrość w zbudzać w ów czas rządów narodow ych ba w ręcz ske i czym jeszcze dziecko, gdy na szaw skiej C ytadeli, na której zaw isł m oże w e w szystkich krajach i u w szy- osłabienie ich, niezrozum ienie potrzeby św iat przychodzi jest obciążone": w iel- W ódz pow stania - to w łaśnie sym bol stkich narodów .1
nie tylko m artyrologii, ale rów nież! . , . . . . „ i ofiarności, gotow ości do najw yższych ; słucha i który się szanuje, w nosi w resz-1
pośw ięceń w im ię praw dy, że W olność’cie rok 1863 w nasze dzieje. Jakąż to sudski - istniał-sym bol, który silnie, ba jest faktem , że kom uniści niezależnie od tego, czy głosow ać będą w Izbie za rzą- i G eneralną K onfederację P racy. K om u- dem . czy przeciw rządow i, znaleźli się
^ ó T n T e n e rfw rK o S a c ji P ra-!. W kolach politycznych skład osobisty cy „P euple" w yraża niepokój z pow odu 1 charakter now ego ga ine u om aw iane przesunięcia rządu na praw o. K ryzys m i dosc żyw o. Jako cechy naczelne, pod- nistęrialny został rozw iązany w Izbie, je kreslane są trzy fa y, ze po i yi<a za^ra dnak w ielki kryzys polityczny, który zo- niczna rządu, atakow ana od szeregu wy
stał otw arty w całym kraju trw a nadal, j^ m ostro przez kom unistów , a repre- S tcsunkow o przychylne ustosunko- zentow ana przez m inistra D elbosa, pozo
w anie się kół um iarkow anych w yw ołane stanie bez zm iany.
s’
I
P ropagandow a ilustracja w ydana w języku francuskim ze scenam i P ow stania.
D rugim w ażnym m om entem , w ynika
jącym z obecnej zm iany gabinetu jest re
organizacja adm inistracji obrony narodo w ej. D otychczas arm ia, m arynarka i lot
nictw o posiadały m inistrów sam odziel
nych, z tym , że m inister obrony narodo w ej m iał do pew nego stopnia przew odni-
! czyć kom itetow i tych trzech m inistrów . O becnie m inister obrony narodov/ej D a- lladier. który objął jednocześnie stano
w isko w iceprem iera, m a przeprow adzić ściślejsze zespolenie w szystkich trzech działów i uspraw nienie ich w spółdziała
ła m iędzy sobą.
Gen. Franco nie przestaje
atakować.
PA R Y Ż . H avas donosi z M adrytu:
O koło północy ciężka artyleria pow stań
cza rozpoczęła ostrzeliw anie M adrytu N a froncie G uadalaria w ojska rządow e trzykrotnie odparły uderzenia w ojsk ge
nerała F ranco ogniem karabinów m aszy
now ych.
NALOT POWSTAŃCZY NA BARCELONĘ
B A R C EL O N A . O koło północy 6 sa-
! m olctów pow stańczych dokonało nalotu na B arcelonę od strony m orza, zrzucając w iele bom b.
, OBRĘCZ DOOKOŁA TERUELV ZACIEŚNIA SIĘ-
PA R Y Ż . H avas donosi z S aragossy na froncie pod T eruelem artyleria zc
pow stańcza przez cały dzień ostrzeliw a
ła stanow iska rządow e. S am oloty pow - i staricze bom bardow ały stanow iska arty
lerii przeciw nika. P ow stańcy z każdym : dniem zacieśniają obręcz dokoła T erue- , lu, gdzie broni się jeszcze kapitan i 109 i żołnierzy pow stańczych.
podporządkow ania się w im ię racji stanu kość cudu pracy, ogrom siły zbiorow ej"
T o pojęcie rządu, rządu, którego się i dobra ogólnego... ;i „sym bol siły“, jakim jest „pieczątka i ■ ---- --- _ ---■ --- । J dopiero w r. 1863 - stw ierdza P ił- R ządu N arodow ego".
W ięc też dziś gdy złączym y się w szy- m oźe być zdobyta tylko siłą. klęskow ą w przedrozbiorow ych w iekach nieraz w szechw ładnie panow ał nad łudź- scy w P olsce w jednej w yśli uczczenia
W ielkość roku 1863 odsłonił nam historii P olski było rzeczą, że rząd sta- m i. B yła nim pieczęć R ządu N arodow e-; w ielkości roku 1863, pam iętać będziem y Józef P iłsudski nie tylko w „ogrom ie siły w ał się igraszką w ręku w ielm oży, stale go";
zbiorow ej, siły m oralnej". !podcinających jego autorytet i stale
„G dy raz jeszcze - pisze - rzucam przeciw niem u konspirujących się! I ja- pytanie: w ielkości, gdzie tw oje im ię?—
znajduję odpow iedź: i______ __ . „ . . ,
narodu w w ielkiej epoce 1863 roku Insurekcji K ościuszkow skiej i podczas kość r. 1863. przenika nas co epoka któ- w tedy m ogiły zaw ołają głosem straszli- istniała, a polegała ona na jedynym epopei napoleońskiej i w pow staniu listo- ra w ydała M ierosław skiego i L angiew i- W ym : Idź i czyń!"
o w skazaniu, które nam pozostaw ił T w ór ca N iepodległości, gdy nam pow iedział:
— „W iedźcie z m ogił z grobów kąż przeszkodą w e w szystkich poczy- ło przed ojcam i duchow nym i idei N ie-, 1863 roku żyw y cień pow staje, cień w iel- w ielkość naszego naniach niepodległościow ych - i w erze podle głosić, uśw iadam iam y sobie w iel-, kości epoki, cień R ządu N arodow ego i epoce
I to był ,.sym bol siły“.
D ziś po 75 latach, chyląc kornie czo
s
GŁOS POMORZA"
Atak samolotów na Barcelonę W oczekiwaniu miliona
ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBAB A R C E L O N A . K o m u n ik a t m in is te r - c ję . Z r z u c o n e b o m b y s p o w o d o w a ły z n a - : J u ż ty lk o n ie w ie le d n i d z ie li n a s o d k la s y 4 1 L o te r ii, w k tó r e j, d z ię k i p o d z ia - s tw a o b r o n y n a r o d o w e j d o n o s i: D z iś, j c z n e s z k o d y m a te ria ln e , lic z b a n a to m ia s t n a jb a r d z ie j e m o c jo n u ją c e j d la k a ż d e g o ło w i lo s ó w n a p ię ć c z ę ś c i i z r e d u k o w a - w k r ó tc e p o p o łu d n iu 6 n ie p r z y ja c ie ls k ic h r a n n y c h i z a b ity c h je s t n ie z n a c z n a ,
s a m o lo tó w p o c h o d z ą c y c h z P a lm y n a M a jo r c e z r z u c iło n a c e n tr u m B a r c e lo n y z n a c z n ą ilo ś ć c ię ż k ic h b o m b . D o k ła d n a lic z b a z a b ity c h je s t d o ty c h c z a s n ie z n a n a , w y n o s i o n a je d n a k p r z e s z ło 1 0 0 o s ó b , p r ó c z te g o w y r z ą d z iły b o m b y z n a c z n e s tr a ty m a te r ia ln e . C h o c ia ż b a te r ie p r z e c iw lo tn ic z e o s tr z e liw a ły b e z p r z e r w y n a to m ia s t r z ą d o w e e s k a d r y m y ś liw s k ie w s z c z ę ły n a ty c h m ia s t p o ś c ig , lo tn ik o m n ie p rz y ja c ie ls k im u d a ło s ię je d n a k w y c o f a ć s ię b e z p o n ie s ie n ia s tr a t.
g r a c z a lo te r y jn e g o c h w ili, g d y r o z s lr z y -
I g a ć s ię b ę d ą lo s y g łó w n e j w y g r a n e j s z a n s e w y g r a n ia s ą
Incydent japońsko-angielski
S Z A N G H A J . W c z o r a j w T ie n ts in ie m ia ł m ie js c e in c y d e n t p o m ię d z y w o js k o w y m i w ła d z a m i ja p o ń s k m i a w ła d z a m i k o n c e s ji b r y ty js k ie j.
J a p o ń c z y c y d o m a g a li s ię w y d a n ia C h iń c z y k ó w , o s k a r ż o n y c h o d z ia ła ln o ś ć a n ty ja p o ń s k ą , a z a m ie s z k u ją c y c h n a te r e n ie k o n c e s ji, p r z y c z y m , w e d le d o n ie s ie ń R e u te r a , u s iło w a li w ta r g n ą ć n a te - M n ie jw ię c e j w ty m s a m y m c z a s ie o r a z r y to r iu m k o n c e s ji, le c z w o b e c e n e r g ic z - o g o d z in ie 5 ,0 0 p o
lo tn ic y p o w s ta ń c z y
p o łu d n iu d o k o n a li n e j p o d s ta w y g a r n iz o n u b r y ty js k ie g o , — n a lo tó w n a W a le ń - u z n a li c a łą s p r a w ę z a n ie p o r o z u m ie n ie -
L U D Z I E C Z Y B E S T I E
n iu ic h lic z b y z e 1 9 5 n a 1 6 0 ty s ię c y , . _ t je s z c z e z n a c z n ie [ c z w a rte j k la s y m ilio n a z ło ty c h . w ię k s z e , n iż d o ty c h c z a s .
T y m c z a s e m z a ś k a ż d y d z ie ń p r z y n o s i ।
n a m w ia d o m o ś c i o w y jś c iu z k o ła w ię k - 1 ... ... ...
s z y c h lu b ś r e d n ic h w y g r a n y c h , k tó re p o - t x q Aq o
w a ż n ie z a s ila ją p r z e d s ta w ic ie li n a jr o z - 1 L r O I o m a its z y c h s f e r s p o łe c z e ń s tw a w lic z n y c h ■
m ie js c o w o ś c ia c h k r a ju .
T a k w ię c n a p r z y k ła d w ś r ó d w ła ś c i-]
c ie li n r - u 1 4 5 9 1 2 , n a k tó r y p a d ła je d n a ' z w y g r a n y c h 7 5 .0 0 0 z ło ty c h z n a jd u je m y , o b o k d u c h o w n e g o i te c h n ik a , p . M a r ię
P o s p ie s z n ą , p r a c o w n ic ę d o m o w ą z W a r - - - . s z a w y i p . A n to n ie g o R ę k a w k a , m a ło r o i- n i> . ^ r z e z u p o d R h o s d ly w p o lu d n io - n e g o z p o d G a r w o lin a . Ł a tw o s ię d o m y - w e l W a lu c ia ła tr z e c h c z ło n k ó w z a ło g i ś le ć ja k ie m o ż liw o ś c i d a je p . R ę k a w k o - 1 7-t u - P ° f a ‘Y ™ P ° ‘ w i w y p ła c o n a m u s u m a 1 5 ,0 0 0 z ło ty c h , .w ie r d z a s ię w ia d o m o ś ć o k a ta s tr e m s ta i- b ę d z ie m ó g ł n ie ty lk o w p r o w a d z ić u le p - i b u s z k o c k ie g o „ L o c h s h ir a , n a k to re ^ o s z e n ia d o ju ż p o s ia d a n e g o g o s p o d a r s tw a , p o k ła d z ie z n a jd o w a ło s ię 5 - c iu lu d z i
parowca
L O N D Y N . J a k o b e c n ie s tw ie r d z o n o , p a r o w ie c ,.G la n r h y c “ u le g ł k a ta s tr o f ie w c z a s ie b u r z y , ja k a s z a la ła w n o c y z s o b o ty n a n ie d z ie lę . D o ty c h c z a s z n a le z io n o
A g e n c ja K e y s tc n a u z y s k a ła c h a r a k te r y s ty c z n e z d ję c ia z n a le z io n e u w z ię te g o p r z e z w o js k a n a r o d o w e d o n ie w o li c z e r w o n e g o m ilic ja n ta h is z p a ń s k ie g o . P r z e s ta w ia o n o c z e r w o n y c h m ilic ja n tó w z g ło w a m i z m a s a k r o w a n y c h ż o łn ie r z y g e n . F r a n
c o w p a d ły c h w r ę c e c z e r w o n y c h .
a le i p o w ię k s z y ć je z n a c z n ie .
D u ż ą p o m o c o tr z y m a li c z te r e j lo tn i
c y w o js k o w i z p . p lu to n o w y m A W a łą - s e w ic z e m n a c z e le , g d y ż n a p o s ia d a n y p r z e z n ic h n u m e r 1 3 6 5 1 8 p a d ła w y g r a n a 5 0 .0 0 0 z ło ty c h . I n n e ć w ia r tk i te g o lo -1 s u z r e a liz o w a li p p . J . S te lm a c h z O ż a r o - i w a , M . G m a c h z W o łk o w y s k a i C . W a j- i e m a n z P ilic y ,
C ie k a w e , a z a r a z e m b a r d z o p r z y je m - i n e z d a r z e n ie s p o tk a ło p . M ik o ła ja S z u t- k o . z a m ie s z k a łe g o w W a r s z a w ie , p r z y u lic y L ite w s k ie j n r 1 1 . O to o tr z y m a ł o n o d s w e g o p r z y ja c ie la p . L e n c z e w s k ie g o , s tu d e n ta , u p o m in e k g w ia z d k o w y w p o s ta c i c a łe g o lo s u n r 2 8 4 0 , I o to w b ie ż ą c y m c ią g n ie n iu c z w a rte j k la s y n u m e r te n w y g r a ł 3 0 .0 0 0 z ło ty c h , w a r to ś ć w ię c u - p o m in k u , o tr z y m a n e g o p r z e z p . S z u tk o . w y n io s ła 2 4 -0 0 0 z ło ty c h .
M o ż n a p o z a z d r o ś c ić !
A le z a m ia s t z a z d r o ś c ić , s k u te c z n ie j b ę d z ie z a o p a tr z y ć s ię w lo s d o p ie r w s z e j
O g ó łe m w k a ta s tr o f a c h , ja k ie s p o w o d o w a ła o s ta tn ia b u r z a z g in ę ło 3 0 o s ó b .
POKOJE
tanie, czyste, ciche i ciepłe z wodą bież, blisko Dworca Gł.
w Warszawie poleca
ROYAL
Chmielna 31 K 8 w i a r n i a Bezpłatny garaż.—
MARJAN BRONISŁAWSKI
52 %
W Powieki sensacyjna na t!e stosunków amerykańskich g
---—-- --- --- ---—
■. ■■
S z e ro k o o tw a r te m i o c z y m a p r z e b ie g ła k ilk a k r o tn ie ty tu ło w e w ie r s z e s tr a s z n e j w ia d o m o ś c i. W g łó w n e p o m ie ś c ić s ię je j n ie c h c ia ło , ż e b y to b y ło p r a w d ą , b y W in te r s , te n W in te r s , k tó ry z n a ł je j o jc a , k tó r y o d n ie g o d o n ie j p r z y s z e d ł, k tó r y m ia ł ją z a b r a ć o d H ia r d e n ó w i u m ie ś c ić w N e w Y o r k u — ż e b y te n je j p r z y ja c ie l, d o k tó r e g o o d n o s iła s ię z c a le m z a u f a n ie m , m ia ł ju ż n ie ż y ć .
N a g le w z r o k je j p a d ł n a p o d o b iz n ę m ło d e g o c z ło w ie k a , p o d k tó r ą w id n ia ł n a p is „ S te f a n L u b ic z , a r e s z to w a n y n a m ie js c u z b r o d n i" . Z z a p a r ty m o d d e c h e m s ta r a ła s ię c z y ta ć d a le j, a le n ic m o g ła . Z a łz a w io n e m i o c z y m a w p a tr y w a ła s ię w c z a r n e g ło s k i p is m a i u siłiO "
w a ła z e b ra ć m y ś li!, k tó r e z c h a o ty c z n ą s z y b k o ś c ią p r z e z g ło w ę je j p r z e la ty w a ły .
N ie z m ie r n y m w y s iłk ie m w o li w s tr z y m a ła o g a r n ia ją c ą ją r o z p a c z i n ie z w a ż a ją c n a g ę s ty , z im n y d e s z c z , p o d e s z ła p o d s a m ą la ta rn ię , b y p r z y je j ś w ie tle p r z e c z y ta ć c a ły o p is m o r d e r s tw a . P r z y ć m io n e łz a m i o c z y z tr u d n o ś c ią r o z p o z n a w a ły g ło s k i i s k ła d a ły je w w y r a z y , k tó r e b o le ś n ie z a d a w a ły je j n ie w y p o w ie d z ia n e m ę k i.
P r z e c z y ta w s z y d o k o ń c a , w y p u ś c iła z r ą k z m o k n ię tą g a z e tę i p r z y m k n ę ła o c z y , z m ę c z o n e c z y ta n ie m p r z y n ie d o - s ta te c z n c m ś w ie tlic . R ę k a m i p r z y c is n ę ła s k r o n ie i -s ta ła n ie r u c h o m a , b e z r a d n a , m ilc z ą c a .
P o c z u ła s ię n a g le s a m ą , o p u s z c z o n ą p r z e z ś w ia t i lu d z i, r z u c o n ą n a p a s tw ę o k r w tn O o> lo s u . Z r o z u m ia ła , d la c z e g o W in te r s i S te f a n n ie c z e k a li n a n ią w u m ó w io n e m
r o b i, " " e sz ła s ia d ła d o z im . । n e m i łz a m i.
— C o r o b ić ... c o r o b ić ? — p lą ta ło s ię je j p o g łó w c e p y ta n ie .
D o d o m u I L a M .n a p o d ż a d n y m w a m ie js c u . N ie m y ś lą c c o s ip a w r c te m d o p o c z e k a ln i, w e c z c e i p r z y tu liw s z y s ię m y , z a c z ę ła p ła k a ć r z e w -
r u n k ie m n ic b y ła b y w r ó c iła , s z c z e g ó l
n ie te r a z , p o r a n n e m z a jś c iu z 'o p ie k u n e m . Z n a jo m y c h n ie m ia ła , p r ó c z S te f a n a i W in tc r s a , i o to W in te r s z o s ta ł z a m o r d o w a n y , a S te fa n , je j S te f e k , o
k tó r y m z a w s z e m y ś la ła , z n a jd u je s ię w
w ię z ie n iu p o d s tr a s z n c m o s k a r ż e n ie m . 1 p r z y s z ło je j n a m y ś l, ż e o n a s a m a je s t p o ś r e d n ią p r z y c z y n ą ś m ie r c i W in - te r s a i a r e s z to w a n ia S te f a n a , g d y ż o d r a z ił d o m y ś liła s ię , ż e ty m , k tó r z y z a m o r d o w a li W in te r s a , c h o d z iło tylko o
te d r o g ie k a m ie n ie , ja k ie p r z y w ió z ł d la n ie j. W w in ę S te fa n a n ie w ie r z y ła , z b y t d o b r z e b o w ie m z n a ła p o c z c iw y i s z la c h e tn y c h a r a k te r te g o p r z y ja c ie la je j d z ie c in n y c h la t, b y c h o ć n a c h w ilę p r z y p u s z c z a ć , ż e b y łb y z d o ln y d o z a b ic ia c z ło w ie k a . R o z p a c z ją o g a r n ia ła ń a m y ś l, ż e te n S te f e k , k tó r e g o k o c h a ła c a łą m o c ą s w e g o n ie w in n e g o s e r c a , m u s i te r a z c ie r p ie ć w w ię z ie n n e j c e li, te r a z w ła ś n ie , k ie d y p o w ie lu m ie s ią c a c h n ie w id z e n ia s ię m ia ła g o z o b a c z y ć , p o r o z m a w ia ć z n im ja k d a w n ie j, je s z c z e w n e w jo r s k ie j s ie d z ib ie H a r d e - n ó w .
I n s ty n k te m w ie d z io n a p r z e c z u w a ła , ż e s p r ę ż y n ą , k tó r a s p o w o d o w a ła n a p a d n a W in te r s a , b y ł H a r d e n i n a m y ś l o ty m c z ło w ie k u p r z e jm o w a ł ją s tr a c h ś m ie r te ln y i g r o z a .
Z n u ż o n a i z z ię b n ię ta , w y c z e r p a n a p ła c z e m , s k ło n iła z m ę c z o n ą g ło w ę i z a s n ę ła w te j p u s te j i z im n e j p o c z e k a ln i tr a m w a jo w e j s n e m z m o r d o w a n e g o , o - p u s z c z o n e g o d z ie c ię c ia .
W id n o ju ż b y ło n a d w o r z e , g d y z b u d z iła s ię , s k o s tn ia ła i n a w s k n o ś p r z e - z ię b n ię ta . D e s z c z p r z e s ta ł p a d a ć i z ło te p r o m ie n ie s ło ń c a o b le w a ły c a łą o k o lic ę , w y w o łu ją c z m o k r y c h p ó l tu m a n y m g ły , k tó r a u n o s iła s ię n a d z ie m ią ja k p r z e jr z y s ta
r z e d n ie ją c a w s ło n e c z n y m b la s k u . H a n e c z k a w y s z ła p r z e d p o c z e k a iln ię i r o z e jr z a ła s ię d o k o ła . Zbyt rano jesz
z a s ło n a , z k a iż d ą c h iw u d ą
c z e b y ło n a ja k ik o ilw ie k r u c h n a d r o g a c h . Z d a li d o b ie g a ł ją o d g ło s z b liż a ją c e g o s ię tr a m w a ju m ię d z y m ia s to w e g o . S z y b k o o d e s z ła o d p r z y s ta n k u i s ia d ł
s z y n a p ie ń k u ś c ię te g o d r z e w a w p o b lis k ic h z a r o ś la c h , p o g r ą ż y ła s ię w r o z m y ś la n iu . g r z e ją c s ię w ła g o d n e m c ie p le s ło n e c z n y c h p r o m ie n i. U p r z y to m - n d 'w is'z y s o b ie f a ta ln e p o ło ż e n ie , w ja k ie m s ię z n a la z ła , p o s tia n o w ila d o s ta ć s d ę d o N e w Y o r k u i o d s z u k a ć m a tk ę S te fa n a , o k tó r e j w ic d z ia ła , ż e m ie s z k a g d z ie ś w B r o o k ly n ie . Z e z n a le z io n e j w n o c y g a z e ty d o w ie d z ia ła s ię , ż e S te f a n b y ł r e p o r te re m w je d n y m z w ię k s z y c h d z iie n n iik ó w N e w Y o r k u , i u m y ś liła iś ć d o b iu r a te g O ' p is m a i d o w ie d z ie ć siię o je g o , a d r e s .
N ie m a ją c p r z y s o b ie a n i c e n ta , n ie m o g ła m y ś le ć o je ź d z ih e d o m ia s ta tr a m w a je m , w ię c p o s z ła d o n a jb liż s z e j d r o g i i k ie ru ją c s ię n a p is a m i n a p r z y d r o ż n y c h ta b lic a c h , p u ś c iła s ię p ie s z o w k ie r u n k u N e w Y o r k u .
N a d r o d z e r o z p o c z y n a ł s ię z w y k ły r u c h s a m o c h o d o w y . P r z e je ż d ż a ły d u ż e c ię ż a r o w e m a s z y n y n a ła d o w a n e b a ń k a m i z m le k ie m , p o d m ie js c y o g r o d n ic y w ie ź li d o m ia s ta ja rz y n y i w a r z y w a , a u to b u s y w iio z ły g r o m a d y r o b o tn ik ó w d o p o d m ie js k ic h f a b r y k .
H ą n c c z k a s z ła w o ln y m k r o k ie m , s ta r a n n ie w y m ija ją c k a łu ż e , p o z o s ta łe p o n o c n y m d e s z c z u n a b o k a c h d r o g i. N ie p r z y z w y c z a jo n a d o d łu g ic h s p a c e ró w , r y c h ło s ię z m ę c z y ła i c o k ilk a n a ś c ie m i
n u t m u s ia ła o d p o c z y w a ć n a p r z y d r o ż n y c h k a m ie n ia c h . P o d c z a s je d n e g o , z ta k ic h p r z y s ta n k ó w u s ły s z a ła n a g le g ło s p r z e je ż d ż a ją c e g o k ie r o w c y w ie lk ie g o c ię ż a r o w e g o s a m o c h o d u :
— H a llo ! C z y m o ż e d o m ia s ta ? W te j c h w iilli z a tr z y m a ł s ię tu ż p r z e d n ią s a m o c h ó d . P o d n ió s łs z y o c z y , u jr z a ła s y m p a ty c z n ą tw a r z s ta re g o s iw e g o c z ło w ie k a , k tó r e g o g ło s p r z e d c h w ilą s ły s z a ła .
— J e ż e li p a n i id z ie d o N e w Y o r k u , m o g ę p o d w ó ź ć — r z e k i ła g o d n y m g ło s e m . — W id z ę , ż e je s te ś z m ę c z o n ą , m o je d z ie c k o — d o d a ł u ś m ie c h a ją c s ię
— a z a w s z e le p ó e j je s t n a jg o r z e j je c h a ć , n iiż n a jle p ie j iś ć . P r a w d a ? J e s t m ie js c e o b o k m n ie , a c h o ć s ie d z e n ie tw a r d e ^ w k a ż d y m r a z ie w y g o d n ie js z e n iż te n k a m ie ń , n a k tó r y m s ie d z is z ...
U ś m ie c h n ę ła s ię s m u tn o i w s ta ła .
o d p a r l — P r o s z ę b ę d z ie m y w g r a -
— D o m ia s ta id ę — r z e k ła — i je ż e li p a n ła s k a w , c h ę tn ie s k o r z y s ta m z p a ń s k ie g o z a p r o s z e n ia .
— D o s k o n a lić —■ s ia d a ć . Z a g o d z in ę m ic a c h m ia s ta .
B e z w a h a n ia u s ia d ła o b o k k ie r o w c y . S a m o c h ó d r u s z y ł.
— D la c z e g o bo- id z ie s z n a p ie c h o tę ta k d a le k o , m o je d z ie c k o ? — z a c z ą ł u p r z e jm y m le c z a r z - — I to je s z c z e ta k w c z e ś n ie ?
C h c ia ła c o ś to d p o w ie d z ie ć , a le łz y z a k r ę c iły s ię je j w o c z a c h i m ilc z a ła .
M le c z a r z s p o s tr z e g ł, ż e w p r o w a d z ił ją w z a k ło p o ta n ie s w e m p y ta n ie m , i c h c ą c n a p r a w ić b łą d , r z e k i:
— ■ N o , n o ... N ic c h c ę w ie d z ie ć c o c ię s p o w o d o w a ło d o ta k ie j r a n n e j w y c ie c z k i. W k a ż d y m r a z ie c ie s z ę s ię , ż e m o g ę c i c h o ć ty m s p o s o b e m p o m ó c . W y g lą d a s z , m o je d z ie c k o , n a d o b r ą d z ie w c z y n ę , a d la c z e g o id z ie s z p ie c h o tą , to ju ż tw a r z e c z .
— D z ię k u ję p a n u — o d p o w ie d z ia ła p r z e z Iz y . — N ie c h m i p a n w ie rz y , ż e n ie je s te m z ła ... P o w ie d z ia ła b y m p a n u , d la c z e g o z n a la z ła m s ię n a te j d r o d z e , a le to s m u tn a i d łu g a h is to r jia ... G d y b y m m ia ła p ie n ią d z e — je c h a ła b y m tr a m w a je m , a le n ie m a ją c g r o s z a p r z y d u s z y , m u s ia ła m p u ś c ić s ię p ie c h o tą i, g d y b y n ic p a ń s k a u p r z e jm o ś ć , to - s z ła b y m p e w n o d o s a m e g o w ie c z o r a .
— S z k o d a b y b y ło - ta k ic h d e lik a t
n y c h n ó ż e k — o d p o w ie d z ia ł m le c z a r z i z w r ó c ił r o z m o w ę n a in n y te m a t.
P o g o d z in ie ja z d y z n a le ź li s ię w m ie ś c ie . M le c z a r z p r z y s ta n ą ł p r z e d je d n y m z e s k le p ó w , d o k tó r y c h d o s ta r c z a ł m le k o , i r z e k ł d o H a n e c z k i:
— J e s te ś m y n a m ie js c u . S tą d tr a m w a je m m o ż n a z a je c h a ć d o ś r ó d m ie ś c ia z a p ię ć c e n tó w . W ie m , m o je d z ie c k o , ż e n ie m a is z a n i g r o s z a , w ię c p r o s z ę c ię . p r z y jm ij o d e m n ie s ta re g o - c h o ć p ó l d o la r a . O d d a s z m i, ja k s ię k ie d y s p o t
k a m y ...
— N ie , n ie ... d z ię k u ję p a n u — o d p a r ła z a r u m ie n io n a p o s a m e u s z y — n ie w e z m ję . C ó ż b y p a n . s o b ie o m n ie p o m y ś la ł? ... S tą d ła tw ie j m i b ę d z ie p ie c h o tą , n iż z ta k d a le k a .
M le c z a r z w c is n ą ł je j g w a łte m p ó łd o la - r ó w k ę i p o d a ł je j r ę k ę n a p o ż e g n a n ie .
(C ią g d a ls z y w n a isit. n u m e r z e )
N r 9 „GŁOS POMORZA- S»r 3
I Wiadomości ciekawe z bliska i daleka J
Tajemnicza afera w Warszawie
Materiały wybuchowe:
w mieszkaniu uczennic
Katastrofa
C H O R Z Ó W . W Z w iązk u z k atastro fą, jak a w y d arzy ła się w czo raj w k o p aln i
„P o lsk a" w ' Ś w ięto ch ło w icach , w w y n ik u w szczętej n aty ch m iast ak cji ratu n k o w ej
W końcu ubiegłego oraz w bieżącym tygodniu policja przeprowadziła szereg 1
rewizji w mieszkaniach uczennic kilku warszawskich szkól średnich i skonfisko
wała większą ilość różnych materiałów i
wybuchowych-
Jed n o cześn ie areszto w an o w W arsza w ie p o d zarzu tem g ro m ad zen ia m ateria- j łó w w y b u ch o w y ch stu d en tk ę jed n ej z w y ższy ch u czeln i sto łeczn y ch .
S k o n fisk o w an o w ięk szą ilo ść sp ło n ek i ch em ik alii o raz św iec d y m n y ch k tó re stu d en tk a o d d ała n a p rzech o w an ie k il
k u u czen n ico m g im n azjaln y m , p o ch o d zą
cy m z zam o żn iejszy ch sfer.
N ie ch cąc p rzech o w y w ać m ateriałów w y b u ch o w y ch w sw y m m ieszk an iu , stu d e n tk a p o stan o w iła sk o rzy stać z n aiw n o ści m ło d y ch d ziew cząt, k tó re zn ajd o w ały b y się p o za k ręg iem w szelk ich p o d ejrzeń .
Z ap ak o w ała p ap iery staran n ie w k il
k a p aczek i w ręczyła d ziew częto m , k tó ry m u d zielała lek cy j. K ażd a z u czen n ic m u siała d ać u ro czy ste sło w o h o n o ru , iź p aczk i n ie ro zp ak u je i u k ry je w b ezp ie czn y m m iejscu , n ie m ó w iąc n ic d o m o w n i kom .
P rzy p adk o w o m atk a jed n ej z u czen n ic zn alazła w szafie m ięd zy b ielizn ą p a
czk ę. zw iązan ą szn u rk iem i zalak o w a n ą.
Z d ziw io n a p o stan o w iła p rzek on ać się j co p aczk a zaw iera. Z n alazła sp ło n k i i św iece d y m n e.
P rzerażo n a n ie w iedząc n aw et do cze
go te tajem n icze p rzy rząd y słu żą, o d n io
sła czem p ręd zej p aczk ę do k o m isariatu . P o licja p o lity czn a tra fiła szy b k o do stu d en tk i, k tó ra o d d ała p aczk ę n a p rze
ch o w an ie. W k ró tce zn alezio n o ró w n ież m ateriały w y b u ch o w e u in n y ch u czen n ic zn ajo m y ch stu d en tk i.
D o ch o d zen ie u jaw n iło n azw isk o stu d en tk i. k tó rą areszto w an o . Z atrzy m an o p o za ty m szereg osób.
o d k o p an o w g o d zin ach w ieczo rn y ch zw ło - • n iczy ch . ki jed n eg o z zasy p any ch g ó rn ik ó w K a- !
w alczy k a. D ziś n ad ran em w y d o b y to zw ło ,
w kopalni
w ać m o żn a, że śm ierć o b u n ieszczęśli
w y ch g ó rn ik ó w n astąp iła w ch w ili p rz y sy p an ia ich zw ałam i w ęg la. W y p ad ek jest p rzed m io tem d o ch o d zeń w ład z g ó r- R ew elacy jn e szczeg ó ły n iezw y k łej a-
fery i n azw isk o areszto w an ej stu d en tk i
trzy m an e n arazie są w tajem n icy ze .
w zg lęd u n a d o b ro p ro w adzo n ego w d al- ki d ru g ieg o zasy p an ego g ó rn ik a K u ras ki. | szy m ciąg u d o ch o d zen ia. N a p o d staw ie o g lędzin zw ło k w n io sk o -
Krwawy mord w śródmieściu
Inowrocławia
U P O L O W A N IE R Z A D K IE G O O K A Z U N IE D Ź W IE D Z IA
B A R A N O W IC Z E . Z K rzy w o szy n a, pow . b aran ow ickieg o , d o n o szą, iż p o d czas p o low ania w lasach n ad leśn ictw a R zep ich o w sk ieg o n a d zik i zo stał zab ity n ied źw ied ź b ru n atn y . N ad m ien ić n ależy nż n ied źw ied ź ten n ależał d o rzad k ich o k azó w , g d y ż b y ł d łu go ści d o 2 m tr.
P o n iew aż n iedźw ied zie, zg o d n ie z o d n o śn ym i p rzep isam i, są p o d o ch ro n ą, w ład ze w szczęły p rzeciw k o m y śliw em u
tej sp raw ie d o ch o d zen ie-
N A U C Z Y C IE L Z Ż O N A Z G IN Ą Ł W P O D P A L O N Y M P R Z E Z S IE B IE
D O M U
K IE L C E . O n eg d aj w n o cy w e w si p o licja ; K azim ieró w ce. w p o b liżu S o lca - Z d ro ju M ro żąca k rew w ży łach scen a ro ze- p rzew iezio n o w stan ie ciężk im d o szp i- w
g rała się w o statn ią n ied zielę o k o ło tala. g d zie lek arze stw ierd zili b ard zo ! g cd z. 20 n a u licy P ad erew sk ieg o w cen - g łęb o k ą ranę i n aru szen ie w ątro b y . M i- ' tru m m iasta In o w ro cław ia. — D o id ące- m o n aty ch m iasto w ej p o m o cy i u siln y ch g o u licą 1 7 -letn ieg o F lo rian a S ło m iri- zab ieg ó w lek arsk ich , S ło m iń ski zm arł sk ieg o (ul. K asztelań sk a 38) d o p ad ł k ró tk o p o p ó łn ocy . I
n iesp o d ziew an ie 1 5 -letn i Z b y szk o R o li- M ło d o cian eg o zb ro d n iarza j--- j -
ra d (ul. P ad erew sk ieg o 6) i p ch n ął go ‘ areszto w ała. S p raw ą zajął się sęd zia | w y b u ch ł w d o m u b ęd ący m w łasn o ścią n a- b ły sk aw iczn y m ru ch em jak im ś o stry m, śled czy - K rw aw y o p ry szek p o p ełn ił sw ó j u czy ciela P io tra C ich o ck ieg o 8ro zi’y P °- n arzed ziem w b rzu ch . N ieszczęśliw eg o zb ro d n iczy czy n z zem sty . żar, k tó ry zn iszczy ł cały b u d y n ek . W p ło -
m iem ach p o n ieśli śm ierć C ich o ck i o raz ---OHnRHfli--- jeg o żo n a Jó zefa. P o żar w y w o łał p raw -
• d o p o do b n ie sam C ich o ck i cierp iący na ' ro ztró j n erw ow y .
JTe świata
Straszliwy bilans nocnego pożaru
M O N T R E A L . C ała K an ad a p o ru c z o -' p rzy to m n y ch ze strach u ch ło p có w p rzez n a jest d o g łęb i trag ed ią, jak a ro zeg rała j o k n o n a linach .
się o n eg d ajszej n o cy w szk o le d la ch ło p -1 B ilan s p o żaru jest trag iczn y . 43 ch ło p có w p ro w ad zo n ej p rzez zak o n S acre
C o eu r, w m iejsco w o ści S t. H y acin th e w p o b liżu M o n trealu . W sk u tek k a ta stro fa l
n eg o p o żaru straciło ży cie 45 ch ło p có w . O g ień z n ieu stalo n ej p rzy czy n y w y b u ch ł n ad ran em i ro zszerzał się z tak b ły sk aw iczn ą szy b k o ścią, że g d y p ro w a- I d zący szk o łę k sięża i u czn io w ie zb u d zili się, d ro g a u cieczk i z n iek tó ry ch sal b y ła ju ż o d cięta p rzez p ło m ien ie.
W sy p ialn iach w sp ó ln y ch , w k tó ry ch
B . G E N . R O S Y JS K I Z M A R Ł JA K O P A S T E R Z G Ę S I.
W p o w iecie w o łk o w y sk im n a L itw ie zm arł p asterz gęsi u jed n eg o z ro ln ik ó w n iejak i F ilip F ran icz w w iek u 82 lat. O có w zg in ęło w p ło m ien iach , części n ie p rzeszło ści jeg o n ik t n ie w ied ział p o za zd o łan o jeszcze o d n aleźć w zg liszczach , fak tem , że p rzy w ęd ro w ał o n n a L itw ę z P o n ad to sp alił się ży w cem d u ch o w n y . R o sji. D o p iero po śm ierci zd o łan o stw ier- k tó ry u siło w ał rato w ać ch ło p có w , 25 d zić n a p o d staw ie p ap ieró w , że zm arły ch ło p có w z p o łam an y m i ręk am i i n o g a- b y ł g en erałem b- arm ii carsk iej.
m i o d w iezio n o d o szp itala. W śró d rzeczy zm arłeg o zn alezio n o W ch w ili p o żaru w szk o le zn ajd o w a- sztan d ar jed n eg o z p u łk ó w d aw n ej arm ii ło się o k o ło 160 u czn ió w o raz 20 d u ch o - ro sy jsk iej. C iek aw ym jest, że zm arły n i- w n y ch i n au czy cieli. j gdy n ie zd rad ził sw eg o p o ch o d zen ia.
W Ł A M A N IE D O S K Ł A D U W Ś R Ó D M IE Ś C IU W G R U D Z IĄ D Z U
G R U D Z IĄ D Z . D o sk ład u k o n fek cy j
n eg o M ieczy sław a K irsztajn a w G ru d zią d zu n iezn an i sp raw cy d o k o n ali w łam an ia sk ąd sk rad li w ięk szą ilo ść m ateriałów b ław atn y ch o g ó lnej w arto ści 2 1 3 6 zł.
Panika 300 osób
zn ajd o w ało się p o k ilk u d ziesięciu ch ło p có w w y b u ch ła straszn a p an ika, k tó rej n a u czy cieli n ie b y li w stan ie o p an o w ać. W o b łęd n y m strach u ch łop cy rzu cali się z p ierw szeg o p iętra n a p o d w ó rze, łam iąc ręce i n o g i n a zm arzn iętej ziem i. In n i w i
d ząc los k o leg ó w , p ró b o w ali p rzeb ić się p rzez ścian ę o g n ia i rzu cali się w p ło m ie n ie g in ąc straszliw ą śm iercią- N iem n iej jed n ak n iek tó rych m im o o d n iesien ia p o w ażn y ch p o p arzeń u d ało się w y d o stać n a zew n ątrz.
G D Y N IA . O n eg d aj w y b u chł tu g ro ź -1 n y p o żar w p ięciop iętrow ej k am ien icy p .1 S k w iera p rzy u licy 10 L u tego . W d o m u k tó ry zam ieszk u je ok. 300 o só b , p o w stała straszliw a p an ika. M ieszk ań cy rzu cili się d o u cieczk i.
15 o só b o d niosło cięższe i lżejsze ra ny, a k ilka k o b iet p o p ad ło w ciężk ie o m d len ie.
P o g o d zin ie zd o łan o p o żar u g asić.
S p ło n ął całk o w icie d ach k am ien icy i zn iszczo n e są m ieszk an ia n a 5 -ty m p ię
trze.
W ięk szo ść u czn ió w , p o zo stała w g m a
ch u . o czek u jąc n a ratu n ek . K ilk u d ziesię
ciu u czn ió w , k tó rzy sp ali w n iezag ro żo
n y ch p rzez o g ień salach , w b ieliźn ie n a trzask ający m m ro zie p atrzy ło n a ro zp a czliw ą w alk ę k o leg ó w o ży cie.
P rzy b y ła straż o g n io w a n ie m o g ła d o ść sk u teczn ie w alczy ć z szalejący m ży w io łem , g d y ż w sk u tek n isk iej te m p e ra tu ry h y d ran ty zam arzały . S trażacy z n a ra
żen iem ży cia p rzeb ijali się w m ask ach ga zo w y ch i azb esto w y ch u b ran iach p rzez p ło m ien ie d o w n ętrza, sp u szczając n ie-
Rozbijanie lodu
na Wiśle Ładny Jasnowidz
W e w to rek p o p o łu d n iu zaw inęła do T czew a flo ty la lo d o łam aczy R ad y P o rtu w G d ań sk u „D rew en z 1*, „B u g“ i ,.B rah e“
i statek w ęg lo w y „W elle".
F lo ty la ta zarzuciła k o tw icę w p o b li
żu p o rtu zim o w eg o . L o d o łam acze c?y n -1 n e b y ły p rzez cały w to rek n a W iśle o d | g ran icy p o lsk o - g d ań sk iej aż d o m o stu k o lejo w eg o w T czew ie, łam iąc ló d 20 cm g ru b o ści.
W śro d ę ran o ro zp o częły lo d o łam acze p race w g ó rze W isły . P o n iew aż ló d jest n iezb y t g ru b y , p o w łok a lo d o w a, sięg ają
ca aż d o Ś w iecia, b ęd zie p raw d o po d o b n ie w k ró tce ro zb ita.
L W Ó W . W ład ze p o licy jn e areszto w a ły p rzy b y łeg o o statn io d o L w o w a jasn o w id za, p o d ająceg o się za au ten ty czn eg o fak ira n azw isk iem H ara - A b i. Ja k się o- k azało H ara - A b i n azy w a się w łaściw ie W ład y sław M ich alu k , liczący la t 23 i p o ch o d zi z G ro d n a.
P o n iew aż M ich alu k u p raw iał sw ój p ro ced er jasn o w id za b ez zezw o len ia w ład z, a n ad to , p o n iew aż o k azało się, że b y ł on 9 ra z y k a ra n y za k rad zież i o szu
stw a, o statn io zaś jest p o szu k iw an y d la o d b y cia o statn iej k ary , w ład ze p o licy jn e areszto w ały go i p rześlą d o sąd u w B ia
ły m sto k u , g d zie m a o d b y ć k arę.
W izeru k i w y b itn iejszych w o d zów P o w stan ia z 1863 ro k u , z S ierak o w sk im . C h m ie
liń sk im i T rau g u ttem czło n k am i R ząd u N aro d o w eg o n a czele.
Rok 20 Wąbrzeźno, niedziela dnia 23 stycznia 1938 r. Nr. 4
Trzecia niedziela po Trzech Królach
LEKCJA
i listu św. Pawła do Rzymian rozdz. 12, wiersz 16 — 21.
Bracia! Nie bądźcie mądrymi sami u siebie, żadnemu złem za złe nie oddawając, przemyśliwając, coby było do
brego nietylko przed Bogiem, ale też i przed wszystkiemi ludźmi. Jeśli można rzec, ile z was jest ze wszystkimi ludźmi pokój mający, nie mszcząc się sami, najmilejsi, ale dajcie miejsce gniewowi (Boga), Albowiem napisano jest' mnie pomstę; ja oddam, mówi Pan. Ale jeśli łaknie nie
przyjaciel twój,- nakarmij go; jeśli pragnie, napój go. Bo to czyniąc, węgle ogniste zgromadzisz na głowę jego Nie daj się zwyciężyć złemu, ale zwyciężaj złe w dobrem,
EWANGELJA
św. Mateusza rozdz. 5, wiersz 1 — 13.
Gdy zstąpił z góry, szły za Nim wielkie rzesze. A oto trędowaty przyszedłszy, pokłonił się Mu, mówiąc: Panie, jeśli chcesz, możesz mnie oczyścić. I ściągnąwszy Jezus rękę, do
tknął się go, mówiąc: Ćhcę, bądź oczyszczon.
I był zarazem oczyszczon trąd jego. I rzekł mu Jezus: Patrz, abyś nikomu nie powiadał: ale idź ukaz się kapłanowi i ofiaruj dar, który przykazał Mojżesz na świadectwo im. A gdy wszedł do Kafarnaum, przystąpił do Niego set
nik, prosząc Go i mówiąc: Panie, sługa mój leży w domu powietrzem ruszony i ciężko tra
piony jest. I rzekł mu Jezus: Ja przyjdę i u- zdrowię go. I odpowiadając setnik, rzekł:
Panie, nie jestem godzien, abyś wszedł pod dach mój. ale tylko rzecz słowem, a będzie u- zdrowion sługa mój. Bo i ja jestem człowiek pod władzą postawiony, mający pod sobą żoł
nierze i mówię temu: idź! a idzie, a. drugiemu:
chodź! a przychodzi, a słudze mojemu: czyń to! a czyni. A usłyszawszy Jezus dziwował się
Zaprawdę nie znalazłem tak wielkiej wiary w Izraelu
i rzekł tym, którzy szli za Nim: Zaprawdę po
wiadam wam, nie znalazłem tak wielkiej wia
ry w Izraelu. A powiadam wam, iż.wiele ich ze wschodu słońca i z zachodu przyjdzie, i u- siędą z Abrahamem i Izaakiem i Jakóbem w Królestwie niebieskiem. A synowie królestwa będą wyrzuceni w ciemności zewnętrzne: fam będzie płacz i zgrzytanie zębów. I rzekł Jezus setnikowi: Idź a jakoś uwierzył, niech ci się stanie. I uzdrowiony jest sługa onej godziny.
NAUKA
Czemu Pan Jezus nakazał trędowatemu, aby nikomu o tern nie powiadał?
Aby nac nauczyć, że nie mamy otrębywać dobrych uczynków naszych dla próżnej chwały (Mat. 6, i), gdyż ta próżność pozbawiłaby nas nagrody niebieskiej.
Wielkopolska i Pomorze
tu powstaniu 1863 roku
Błędnym jest mniemanie, jakoby tyl
ko Kongresówka i Litwa porwały się do broni w pamiętnym powstaniu stycznio
wym. Faktem jest bowiem, że i społe
czeństwo wielkopolskie pośpieszyło z czynną pomocą naszym bohaterom pow
stańczym-
Już w roku 1859 przybył do Pozna
nia z ramienia ,,Kółka Polskiego w Pa
ryżu emisariusz Elżanowski. aby w spra
wie projektów powstania porozumieć się z B. Moraczewskim, Aleks- Guttrym, Ka
rolem Libeltem i kilku innymi działacza
mi.W krotce Julian Łukaszewski wraz z K. Libeltem (synem) i Wł. Śmiłkowskim organizuje młodzież szkolną i rzemieśl
niczą celem wywołania powstania. Zanim to powstanie faktycznie wybuchło, istniał już w Poznaniu pod prezesurą Łączkow
skiego „Centralny Komitet Narodowy na Wielkopolskę, jako organ takiej sa
mej organizacji w Warszawie.
Po wybuchu powstania następuje re
organizacja tego Komitetu Narodowego, powstają oddziały powiatowe i całe spo
łeczeństwo wielkopolskie współdziała w zbieraniu ofiar, organizowaniu oddziałów ochotniczych, dostarczaniu broni i w po
mocy dla uciekinierów i rannych.
Z Wielkopolski też pochodzą nie
którzy wodzowie powstania, jak Tacza
nowski, Callier, Mielecki i inni. Ani jed
nego wypadku zdrady ze strony chłopa wielkopolskiego nie zapisano na karcie historii tej dzielnicy. Przeciwnie nawet niektórym działaczom powstaniowym z Wielkopolski zarzucono zdradę stanu wobec państwa pruskiego i w rezultacie rozpoczęły się nowe procesy i prześla
dowania.
Jagniątko św. Agnieszki
Ciekawa uroczystość kościelna w Wiecznym Mieście
Co roku dnia 21 stycznia w uroczy
stość św. Agnieszki na szerokiej starymi willami patrycjuszów okolonej via No- mentana już poza murami Rzymu panu je ożywiony ruch, Liczne tłumy wiernych wszystkich ciągną do pięknej i starej ba
zyliki św. Agnieszki, położonej daleko poza bramą Portapia, aby uczestniczyć w dobroczynnej uroczystości.
W myśl starej tradycji dwa białe jag- niątka otrzymują w tym dniu błogosła
wieństwo kościelne. Ceremonię tę poprze
dza uroczysta msza św., po której ksiądz błogosławi owe jagniątka, przybrane kwiatami. Prowadzą je do ołtarza biało ubrane dziewice. Jagniątka kładą następ nie na ołtarz, gdzie w obecności mistrza ceremonii bazyliki na Lateranie, kapłan
je błogosławi.
Po nabożeństwie tłumy dzieci garną się do zwierzątek, aby pogłaskać ich mię- ką białą wełną. Następnie niosą owe białe jagniątka do Watykanu, gdzie jeszcze raz błogosławi je sam Ojciec św. Wresz
cie dostają się one do ogrodu zakonnic klasztoru św. Cecylii, gdzie chowają się aż do Wielkiej Nocy.
W czasie Wielkiego Tygodnia strzyże się te jagniątka. a wełna ich służy do wy
robu palljów, czyli paljuszy, które to czę
ści stroju poza papieżem noszą tylko pa
triarchowie, metropolici i kardynałowie.
W wigilię święta św. Piotra i Pawła po-
i NIEPRAWDZIWE WIADOMOŚCI I O FAŁSZYWYCH BANKNOTACH.
Wobec ukazania się w niektórych pi- mach informacyj o pojawieniu się w o- biegu rzekomo wielkiej ilości fałszywych banknotów 20-złotowych, Bank Polski komunikuje, że wiadomość ta jest niepra
wdziwa. W ostatnim czasie nietylko nie ujawniono nowego typu lub większej ilo
ści falsyfikatów, lecz przeciwnie wypad
ki stwierdzenia w obiegu fałszywych bi
letów bankowych uległy znacznemu zmniejszeniu.
—@—
święca te palia papież w Watykanie i rozdaje je nowowyświęconym dygnita
rzom kościelnym.
Św. Agnieszka córka patrycjuszów rzymskich, już w 13-tym roku życia zgi
nęła za wiarę Chrystusa. Było to za cza
sów Deciusza- Prefekt Rzymu, którego syna święta dziewica wzbraniała się po
ślubić, skazał ją na karę pręgierza, pod którym miała stać nago. Gdy się to sta
ło — jak głosi legenda włosy otoczyły ją całą jakby płaszczem i ukryły przed zwierzęcymi spojrzeniami motłochu.
Na płonącym zaś stosie płomienie po
chyliły się na boki, nie dotykając jej wcale. Kiedy wreszcie została ścięta, u- kazała się swym rodzicom we śnie w nad
ziemskiej glorii, krocząc wśród szeregu białych dziewic, z białym jagnięciem przy boku. Stąd też pochodzi wyżej opisany, piękny zwyczaj w Rzymie.
* * *
Jeśli dbasz o wojsko ZŁÓŻ DAR
na POLSKI BIAŁY KRZYŻ
Także i z Pomorza powstańcy po- jedyńczo i całymi oddz, przekradali się przez Drwęcę i lasy lidzbardzkie do Królestwa. Wielu z nich wyłapała żan
darmeria pruska i graniczna straż rosyj
ska. Jeszcze nawet w roku 1864 przybył z Pomorza wielki oddział powstańczy złożony z Kaszubów, a gdy im powiedzia no, że wszystko stracone, powlekli się do domu jak pisze ks. Mańkowski nie dora- chowawszy się wielu, którzy pozostali na polskiej ziemi.
Okazało się wtedy, jak kruche są kor
dony graniczne, kiedy w narodzie pol
skim obudziło się pragnienie wolności.
Jedna z mrożących w żyłach krew scen, które musiały wzburzyć społeczeństwo polskie: krwawa rzeź bezbronnej ludności Płocka w dniu 23 stycznia 1863 roku.
