• Nie Znaleziono Wyników

RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ"

Copied!
61
0
0

Pełen tekst

(1)

Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty

RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Szkoła Podstawowa nr 3 Tarnów

Kuratorium Oświaty w Krakowie

(2)

Wstęp

Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa.

Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa:

1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów.

2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.

3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.

4. Uczniowie są aktywni.

5. Respektowane są normy społeczne.

6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji.

7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych.

8. Promowana jest wartość edukacji.

9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki.

10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju.

11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych.

12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi.

Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach:

Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę.

Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę.

Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę.

Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę.

Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę.

(3)

Opis metodologii

Badanie zostało zrealizowane w dniach 02-02-2015 - 13-02-2015 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Stanisław Srebro, Jacek Partyński. Badaniem objęto 105 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 56 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 47 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy).

Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, indywidualny z przedstawicielem samorządu lokalnego, grupowy z przedstawicielami partnerów szkoły, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, placówki i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły lub placówki.

Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi:

OS - Arkusz obserwacji szkoły OZ - Arkusz obserwacji zajęć

AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli

AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców

AMD - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Mój dzień"

AMS - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Moja szkoła"

APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych"

WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami WU - Scenariusz wywiadu grupowego z uczniami

WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji WP - Scenariusz wywiadu z partnerami

WPN - Scenariusz wywiadu z pracownikami niepedagogicznymi

WPOP - Scenariusz wywiadu z przedstawicielem organu prowadzącego WUI-III - Scenariusz wywiadu z uczniami klas I-III (szkoła podstawowa) WUPO - Scenariusz wywiadu z uczniami po obserwacji

WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale

(4)

Obraz szkoły

Szkoła Podstawowa Nr 3 im. Marii Konopnickiej w Tarnowie jest sześcioklasową szkołą z oddziałami integracyjnymi mieszczącą się w dużym dwupiętrowym budynku. W bieżącym roku szkolnym w 16 oddziałach klasowych uczy się 341 uczniów. Początki istnienia szkoły sięgają XIX wieku, szkoła rozpoczęła działalność w roku szkolnym 1879/1880. Szkoła zapewnia dzieciom bezpieczeństwo, teren jest ogrodzony i monitorowany.

Szkoła posiada 2 boiska szkolne (do siatkówki, piłki nożnej i ręcznej), 2 sale gimnastyczne, salę rehabilitacyjną oraz plac zabaw. Oferta edukacyjna szkoły wzbogacona o zajęcia dodatkowe i nowatorskie rozwiązania pedagogiczne sprawia, że uczniowie mogą rozwijać swoje zainteresowania oraz wyrównywać szanse edukacyjne. Podejmowane w szkole działania dają uczniom możliwość prezentowania swoich umiejętności nie tylko na terenie szkoły, ale także w szerszym środowisku. Szkoła koncentruje się na wszechstronnym rozwoju ucznia, ale szczególny nacisk kładzie na promocję zdrowia i kształtowanie postaw prozdrowotnych i proekologicznych. Dzieci klas I –III uczestniczą w zajęciach tanecznych i na basenie. Corocznie, uczniowie z problemami układu oddechowego wyjeżdżają do sanatorium Kubalonka w Istebnej. Ponadto realizuje się inne projekty i programy związane z promocją zdrowia i postaw proekologicznych. Priorytetem w szkole jest także nauka języka angielskiego. W szkole realizowano innowację programową "Język to więcej niż słowa" polegającą na nauczaniu języka angielskiego w oparciu o bajki, historyjki, książeczki dla dzieci w języku angielskim, włączaniu zagadnień kulturowych: zwyczaje, święta, tradycje krajów anglosaskich. W ramach programu

"Mistrzowie kodowania" nauczyciele wdrażają programowanie w oparciu o program Scratch w klasach I i III.

Szkoła osiąga wyniki ze sprawdzianu w klasie VI na średnim poziomie. Zarządzanie szkołą sprzyja pozyskiwaniu zewnętrznego wsparcia w różnych obszarach pracy szkoły.

(5)

Informacja o placówce

Nazwa placówki Szkoła Podstawowa nr 3

Patron Maria Konopnicka

Typ placówki Szkoła podstawowa

Miejscowość Tarnów

Ulica Kopernika

Numer 10

Kod pocztowy 33-100

Urząd pocztowy Tarnów

Telefon 0146888658

Fax 0146888658

Www www.sp3.edunet.tarnow.pl

Regon 00120209400000

Publiczność publiczna

Kategoria uczniów Dzieci lub młodzież

Charakter brak specyfiki

Uczniowie, wychow., słuchacze 341

Oddziały 16

Nauczyciele pełnozatrudnieni 37.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 1.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0.79 Średnia liczba uczących się w oddziale 21.31 Liczba uczniów przypadających na jednego

pełnozatrudnionego nauczyciela 9.22

Województwo MAŁOPOLSKIE

Powiat Tarnów

Gmina Tarnów

Typ gminy gmina miejska

(6)

Poziom spełniania wymagań państwa

Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się C Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału (D)

Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się (D)

Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się (D)

Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania (D) Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach (D) Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój (D)

Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej (B)

Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój (B)

Uczniowie uczą się od siebie nawzajem (B)

W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów (B)

Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej B W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z

poprzedniego etapu edukacyjnego (D)

Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D)

W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D)

Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B)

Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B)

Uczniowie są aktywni B

Uczniowie są zaangażowani w zajęcia prowadzone w szkole lub placówce i chętnie w nich uczestniczą (D)

Nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają każdego ucznia do podejmowania różnorodnych aktywności (D)

Uczniowie inicjują i realizują różnorodne działania na rzecz własnego rozwoju, rozwoju szkoły lub placówki oraz angażują w nie inne osoby (B)

Uczniowie realizują różnorodne działania na rzecz rozwoju społeczności lokalnej oraz angażują w nie inne osoby (B)

Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi B

Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków (D)

(7)

Zarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów (B)

Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki (B)

Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb (B)

(8)

Wnioski

1. Nauczyciele powszechnie kształtują u uczniów umiejętność uczenia się na różne sposoby, a uczniowie deklarują, że wiedzą jak się uczyć.

2. W opinii znaczącej części rodziców tylko niektórzy nauczyciele traktują wszystkich uczniów równie dobrze.

3. Nauczyciele umożliwiają uczniom wpływanie na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się, tworzą sytuacje, w których uczniowie uczą się od siebie nawzajem, jednak działania te nie są powszechne.

4. Nauczyciele podejmują działania podnoszące kompetencje uczniów opisane w podstawie programowej z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobu jej realizacji, a wdrożone działania przyczyniają się do wzrostu niektórych umiejętności uczniów ze sprawdzianów zewnętrznych.

5. Uczniowie angażują się w zajęcia lekcyjne prowadzone w szkole, jednak poziom ich aktywności, mimo starań nauczycieli, jest w tym zakresie bardzo zróżnicowany.

6. Zarządzanie szkołą sprzyja podejmowaniu skutecznych działań w organizowaniu zespołowej pracy nauczycieli, tworzeniu właściwych relacji między nauczycielami i pozyskiwaniu zewnętrznego wsparcia w różnych obszarach pracy szkoły.

(9)

Wyniki ewaluacji

Wymaganie:

Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się

Stan oczekiwany:

Nauczanie w efektywnych szkołach jest celowe, ma jasno określone zadania, jest dobrze zorganizowane, przygotowane i odbywa się w odpowiednim tempie. Ilość czasu spędzanego na uczeniu się jest zaplanowana i kontrolowana, a stawiane pytania angażują uczniów. Środowisko uczenia się powinno być atrakcyjne, metody pracy nauczycieli oparte na najnowszej wiedzy pedagogicznej. Ważne jest, by zachęcać uczniów do samooceny i brania odpowiedzialności za proces uczenia się. Duży wpływ na ten proces ma informowanie uczniów o postępie, jaki się dokonuje w ich rozwoju intelektualnym, społecznym i osobistym.

Poziom spełnienia wymagania: C

Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania:

Procesy edukacyjne prowadzone w szkole są adekwatne do potrzeb uczniów. Nauczyciele powszechnie kształtują u uczniów umiejętność uczenia się, a uczniowie deklarują, że wiedzą jak się uczyć. Zdecydowana większość nauczycieli w czasie zajęć tworzy atmosferę sprzyjającą uczeniu się, chociaż w opinii znaczącej części rodziców tylko niektórzy nauczyciele traktują wszystkich uczniów równie dobrze. Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia i wspierają ich udzielając im informacji zwrotnych i pomagając w sytuacjach trudnych. Uczniowie mają na lekcjach możliwość powiązania różnych dziedzin wiedzy i nauczanych przedmiotów. Działania nauczycieli w tym zakresie są powszechne. Nauczyciele umożliwiają uczniom wpływanie na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się, tworzą sytuacje, w których uczniowie uczą się od siebie nawzajem, jednak działania te nie są powszechne. Szkoła podejmuje działania nowatorskie odpowiadające na rozpoznane potrzeby rozwojowe uczniów.

(10)

Obszar badania: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału

Procesy edukacyjne prowadzone w szkole są adekwatne do potrzeb uczniów, a podejmowane działania nauczycieli w celu zainteresowania ucznia tematem, tłumaczenia w zrozumiały sposób oraz zachęcania do uczenia się są powszechne. 24 z 38 uczniów twierdzi, że wszyscy lub większość nauczycieli potrafi zainteresować ich tematem lekcji (Wykres 1j), a 34 uczniów z 38, że zrozumiale tłumaczy zagadnienia (Wykres 2j). Nie zachęca to jednak części uczniów do uczenia się (13 z 38, Wykres 3j ), a współpracę z innymi uczniami na wszystkich lub na większości zajęć zadeklarowało 14 z 35 uczniów (Wykres 4j). Na wszystkich obserwowanych lekcjach nauczyciele inicjowali współpracę w grupach, dając uczniom możliwość uczenia się od siebie nawzajem. Ponadto z wypowiedzi uczniów wynika, że obserwowane lekcje im się podobały, w szczególności zastosowane przez nauczyciela metody i wykorzystane środki dydaktyczne. Na 3 z 10 obserwowanych lekcji uczniom nie podobało się zachowanie niektórych kolegów, którzy byli zbyt głośni, jednak należy stwierdzić, że stworzona na wszystkich lekcjach atmosfera sprzyjała uczeniu się. Według nauczycieli, stosowane podczas obserwowanych zajęć metody pracy służyły realizacji celów lekcji, zaangażowaniu wszystkich uczniów i indywidualizacji pracy, a w opinii połowy z nich lekcje nie różniły się od innych zajęć przez nich prowadzonych, co potwierdzili także uczniowie. Zdaniem uczniów edukacji wczesnoszkolnej, szkoła umożliwia im rozwijanie ich różnorodnych zainteresowań, chociaż wskazali również, że chcieliby więcej zajęć pozalekcyjnych rozwijających ich zainteresowania z matematyki i języka polskiego.

(11)

Wykres 3j Wykres 4j

Obszar badania: Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się

Nauczyciele powszechnie kształtują u uczniów umiejętność uczenia się na różne sposoby, a uczniowie deklarują, że wiedzą jak się uczyć. Na większości obserwowanych lekcji (8 z 10) nauczyciele stwarzali wszystkim uczniom sytuacje, w których mogli podejmować indywidualne decyzje dotyczące uczenia się, na wszystkich mogli wyrażać swoje opinie, a na 8 z 10 obserwowanych zajęć wszyscy lub większość uczniów z tej możliwości skorzystało. Na 9 z 10 obserwowanych lekcji nauczyciele tworzyli sytuacje sprzyjające poszukiwaniu przez uczniów różnych rozwiązań, a na 7 z 10 lekcji uczniowie mieli możliwość jej podsumowania. Na lekcjach nauczyciele najczęściej zadawali pytania, prosili uczniów o wyszukiwanie informacji z różnych źródeł, stosowali metody aktywizujące, w tym pracę w parach i grupach, różnicowali zadania, udzielali wskazówek i dawali możliwość poprawienia błędów. W opinii nieco ponad połowy ankietowanych uczniów na wszystkich lub większości lekcji zastanawiają się czego się nauczyli (Wykres 1j), natomiast uczniowie klas I-III stwierdzili, że wszyscy nauczyciele rozmawiają z nimi o tym, czego się nauczyli na lekcjach w szkole. Zdaniem uczniów, nauczyciele mówią im najczęściej jak powtórzyć ważne treści z lekcji i jak zapamiętać nowe informacje (Wykres 1w). Wszyscy uczniowie zadeklarowali, że potrafią się uczyć (Wykres 2j), zaś nauczyciele mają na ten temat nieco inne zdanie (Wykres 3j).

(12)

Wykres 1j Wykres 2j

Wykres 3j

(13)

Wykres 1w

Obszar badania: Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się

Zdecydowana większość nauczycieli w czasie zajęć tworzy atmosferę sprzyjającą uczeniu się. Rodzice w większości nie mają zastrzeżeń do atmosfery panującej w szkole, zaś zdania uczniów na ten temat są podzielone. W opinii większości uczniów (28 z 38) nauczyciele sprawiedliwie odnoszą się do wszystkich uczniów (Wykres 1j), chociaż 6 z 38 uczniów stwierdziło, że niektórzy z nich są wyśmiewani przez nauczycieli (Wykres 2j). Większość (30 z 38) uczniów uważa, że nauczyciele na wszystkich lub większości lekcji upewniają się, czy zrozumieli to, czego się uczyli na lekcji (Wykres 3j), dają wskazówki, które pomagają im się uczyć (Wykres 4j) i wysłuchują, gdy uczniowie mają potrzebę porozmawiania z nimi (Wykres 5j). Większość ankietowanych rodziców (38 z 49) dostrzega dobre relacje panujące między nauczycielami i uczniami (Wykresy 6j i 7j), chociaż znacząca ich część (13 z 49) uważa, że tylko niektórzy nauczyciele traktują wszystkich uczniów równie dobrze (Wykres 8j). Uczniowie odnoszą się do siebie nawzajem na ogół przyjaźnie, choć w opinii 13 z 38 ankietowanych uczniów, odnosi się to do nie więcej niż połowy zajęć (Wykres 9j), większość uczniów (27 z 38) wskazało, że niektórzy uczniowie są wyśmiewani przez kolegów (Wykres 10j), a 18 z 38, że uczniowie pomagają sobie w nauce co najwyżej na połowie zajęć (Wykres 11j). Obserwacje lekcji wskazały, że zarówno nauczyciele, jak i uczniowie powszechnie dbają o atmosferę panującą w szkole. Na wszystkich obserwowanych lekcjach nauczyciele odnosili się do uczniów z życzliwością, na większości akceptowali i wykorzystywali opinie i inicjatywy uczniów do pracy na lekcji, zaś uczniowie mieli możliwość wykorzystania popełnionych błędów do uczenia się. Dobrą atmosferę w szkole potwierdzają także uczniowie klas I-III oraz pracownicy niepedagogiczni. Działania prowadzone przez nauczycieli i uczniów w celu tworzenia atmosfery sprzyjającej uczeniu się są powszechne.

(14)

Wykres 1j Wykres 2j

Wykres 3j Wykres 4j

(15)

Wykres 5j Wykres 6j

Wykres 7j Wykres 8j

(16)

Wykres 9j Wykres 10j

Wykres 11j

(17)

Obszar badania: Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania

Przedstawianie celów lekcji oraz formułowanie wobec uczniów oczekiwań jest powszechne wśród nauczycieli, większość uczniów zna cele i oczekiwania stawiane im na lekcjach. Większość uczniów uważa, że wie czego mają się uczyć na lekcjach, a nauczyciele wyjaśniają im jakich działań oczekują od nich na lekcji (Wykresy 1j - 2j), chociaż 7 z 38 uczniów stwierdziło, że nie wie w jakim celu ma się uczyć jakiegoś tematu na połowie lub mniej niż połowie zajęć (Wykres 3j). Na wszystkich obserwowanych lekcjach uczniowie poznali cele i wymagania lekcji, a na większości z nich (9 z 10) nauczyciel upewnił się, czy uczniowie zrozumieli sformułowane oczekiwania wobec nich.

Wykres 1j Wykres 2j

(18)

Wykres 3j

Obszar badania: Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach

Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia i wspierają ich udzielając im informacji zwrotnych i pomagając w sytuacjach trudnych. W rezultacie tych działań większość uczniów jest zmotywowanych do aktywnego uczenia się, choć nie wszyscy lubią się uczyć. 17 z 38 uczniów wskazało, że nie więcej niż połowa uczących ich nauczycieli rozmawia z nimi o postępach w nauce (Wykres 1j), a 16 z 38, że lubi się uczyć co najwyżej na połowie prowadzonych w szkole zajęć (Wykres 2j). Uczniowie wskazali również, że większość nauczycieli wspiera ich w sytuacjach dla nich trudnych (28 z 38, Wykres 3j). 30 z 32 nauczycieli jest zdania, że przekazując uczniom informację zwrotną, motywują większość z nich do pracy (Wykres 4j). Obserwacje wszystkich 10 lekcji, a także wypowiedzi uczniów po obserwacjach wykazały, że nauczyciele motywują wszystkich uczniów do angażowania się w proces uczenia się. Jest to zbieżne z opinią większości rodziców, którzy uważają, że nauczyciele chwalą ich dzieci częściej niż krytykują (Wykres 5j) i wierzą w ich możliwości (Wykres 6j). Wypowiedzi respondentów i obserwacje lekcji wskazują na powszechność motywujących i wspierających działań nauczycieli.

(19)

Wykres 1j Wykres 2j

Wykres 3j Wykres 4j

(20)

Wykres 5j Wykres 6j

Obszar badania: Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój

Nauczyciele powszechnie udzielają uczniom informacji zwrotnej, która pomaga im się uczyć, przestrzegają ustalonych zasad oceniania, uzasadniają wystawione oceny i prowadzą rozmowy z uczniami na temat ich sukcesów lub trudności w nauce. Na wszystkich obserwowanych lekcjach uczniowie otrzymywali od nauczyciela informację zwrotną dotyczącą efektów ich pracy, zwracali uwagę zarówno na elementy odpowiedzi lub działania ucznia, które były prawidłowe, jak i nieprawidłowe. Większość uczniów (31 z 38) uważa, że są oceniani według jasnych zasad (Wykres 1j), a nauczyciele przestrzegają ustalonych zasad oceniania (26 z 35, Wykres 2j), informują uczniów, co będą brać pod uwagę oceniając wykonywane przez nich zadanie (29 z 38, Wykres 3j) i dostrzegają to co uczniowie robią dobrze (32 z 38, Wykres 4j). Jednak 16 z 38 uczniów stwierdziło, że co najwyżej połowa nauczycieli ich uczących rozmawia z nimi, jak mają radzić sobie z trudnościami w nauce (Wykres 5j), a nieco ponad połowa uczniów jest zadowolona, gdy jest oceniana przez nauczycieli (Wykres 1w).

Większość rodziców (45 z 49) uważa, że sposób oceniania dzieci przez nauczycieli zachęca je do uczenia się (Wykres 6j).

(21)

Wykres 1j Wykres 2j

Wykres 3j Wykres 4j

(22)

Wykres 5j Wykres 6j

(23)

Obszar badania: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej

Uczniowie mają na lekcjach możliwość powiązania różnych dziedzin wiedzy i nauczanych przedmiotów. Działania nauczycieli w tym zakresie są powszechne. W opinii większości uczniów (29 z 38) nauczyciele nawiązują na lekcjach do wiedzy z innych przedmiotów (Wykres 1j), a wszyscy stwierdzili, że wiadomości i umiejętności zdobyte w szkole przydają się im w życiu (Wykres 2j). Opinię uczniów potwierdzają obserwacje lekcji. Na większości z nich (9 z 10) uczniowie mieli możliwość odwołania się do doświadczeń pozaszkolnych, najczęściej domowych, związanych z prowadzeniem zdrowego trybu życia i zdrowym odżywianiem się. Jako przykłady zrealizowanych działań międzyprzedmiotowych nauczyciele wskazali "Festiwal zdrowia", Dzień Ziemi", Dzień sportu", "Dzień papieski", "Liczby rzymskie w naszej okolicy", "Noc matematyków", czy "Układanie jadłospisu".

Wykres 1j Wykres 2j

(24)

Obszar badania: Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój

Nauczyciele umożliwiają uczniom wpływanie na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się.

Z wypowiedzi nauczycieli wynika, że większość z nich raz lub kilka razy w półroczu daje uczniom możliwość wyboru tematyki lekcji, metod pracy i zajęć pozalekcyjnych, a połowa - możliwość wyboru terminów sprawdzianów (Wykresy 1j-4j). Wybór dotyczący sposobu oceniania większość nauczycieli daje uczniom raz lub kilka razy w roku (Wykres 5j). Na wszystkich obserwowanych lekcjach nauczyciele rozmawiali z uczniami w jaki sposób będzie przebiegać lekcja, a na 8 z 10 umożliwiali wpływanie uczniom na przebieg procesu uczenia się. Uczniowie wśród sytuacji, na które mieli wpływ podczas lekcji wskazali atmosferę w klasie (24 z 35), to, czego się uczyli (19 z 35) i sposób, w jaki pracowali na lekcji (16 z 34, Wykres 1w). Z wypowiedzi uczniów wynika, że większość z nich czuje się odpowiedzialnych za własny rozwój. Zdaniem uczniów, ich osiągnięcia w szkole najbardziej zależą od ich zaangażowania, następnie od czasu, jaki poświęcają na naukę oraz obecności na lekcjach, w mniejszym zaś stopniu od pomocy rodziców, atmosfery w klasie, szczęścia, pracy nauczycieli i opinii nauczycieli na ich temat, czy od korepetycji (Wykres 2w). W opinii 17 z 38 ankietowanych uczniów co najwyżej połowa nauczycieli zachęca ich do realizowania własnych pomysłów (Wykres 6j), co świadczy o braku powszechności i skuteczności działań nauczycieli w kształtowaniu odpowiedzialności uczniów.

Wykres 1j Wykres 2j

(25)

Wykres 3j Wykres 4j

Wykres 5j Wykres 6j

(26)

Wykres 1w

(27)

Wykres 2w

(28)

Obszar badania: Uczniowie uczą się od siebie nawzajem

Nauczyciele tworzą sytuacje, w których uczniowie uczą się od siebie nawzajem, jednak działania te nie są powszechne. Nauczyciele deklarują, że podczas lekcji stosują różnorodne metody umożliwiające uczniom uczenie się od siebie nawzajem. Najczęściej stosują pracę w grupach i pomoc koleżeńską (Wykres 1o). Na wszystkich obserwowanych zajęciach nauczyciele stwarzali możliwość uczenia się uczniów od siebie nawzajem poprzez pracę w grupach lub parach, wzajemne sprawdzanie i ocenianie zadań, wypowiadanie się na forum klasy, słuchanie wypowiedzi kolegów i pomaganie sobie w wykonywaniu ćwiczeń. Jednak większość uczniów potwierdziła pracę w grupach lub parach na co najwyżej połowie zajęć (Wykresy 1j i 2j), a wykonywanie zadań wymyślonych przez siebie na co najwyżej połowie zajęć wskazało 27 z 38 uczniów (Wykres 3j), co stanowi istotną różnicę statystyczną na niekorzyść szkoły w porównaniu z innymi badanymi placówkami tego typu.

Wykres 1j Wykres 2j

(29)

Wykres 3j

(30)

Obszar badania: W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów

Szkoła podejmuje działania nowatorskie odpowiadające na rozpoznane potrzeby rozwojowe uczniów.

Zdecydowana większość nauczycieli (31 z 32) zadeklarowało, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy wprowadziło nowatorskie rozwiązania w swojej pracy, dyrektor stwierdził, że co najwyżej połowa z nich. Świadczy to o nieincydentalności tych działań. Działania nowatorskie najczęściej dotyczyły metod pracy, wykorzystania środków dydaktycznych i treści (Wykres 1w). Wśród tych działań respondenci (dyrektor, nauczyciele i partnerzy) wymienili realizację projektów: "Mistrzowie kodowania" - podstawy programowania, projekt edukacyjny "Zdrowe jedzenie w szkole i na moim stole" - audyt żywieniowy, "Indywidualizacja procesu nauczania" - dla uczniów klas I-III, projekt "Multisport" dla uczniów klas IV - VI, innowacja programowa z języka angielskiego - "Język to więcej niż słowa", a także organizacja wyjazdów na turnusy diagnostyczno-terapeutyczne do Wojewódzkiego Centrum Pediatrii „Kubalonka” w Istebnej. Zdaniem nauczycieli wymienione działania odpowiadają głównie na potrzeby uczniów takie, jak: potrzeba dbania o własne zdrowie, rozwoju fizycznego i psychicznego, rozwijania talentów i zainteresowań (Wykres 1o). Wszyscy nauczyciele stwierdzili, że podjęte przez nich działania nowatorskie wpłynęły na osiągnięcie założonych celów. W opinii dyrektora przedstawione działania nowatorskie wpłynęły na większą samodzielność i odpowiedzialność uczniów za swoje zdrowie, podniesienie samooceny, na osiągnięcie sukcesu, możliwość alternatywnego spędzenia wolnego czasu poprzez ruch, hartowanie organizmu, efektywną naukę języka informatycznego i języka angielskiego, a także rozbudzenie zainteresowania kodowaniem, co świadczy o adekwatności podjętych działań.

(31)

Wykres 1o

(32)

Wykres 1w

(33)

Wymaganie:

Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej

Stan oczekiwany:

Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego.

Poziom spełnienia wymagania: B

Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania:

W szkole prowadzona jest diagnoza osiągnięć uczniów klas pierwszych i czwartych, która następnie wykorzystywana jest w procesie dydaktycznym. Monitoruje się i analizuje osiągnięcia uczniów, a wnioski z tych analiz nauczyciele wykorzystują w pracy dydaktyczno-wychowawczej. Szkoła wyciąga wnioski z prowadzonej diagnozy osiągnięć uczniów, w wyniku których podejmuje skuteczne działania podnoszące kompetencje uczniów opisane w podstawie programowej.

Nauczyciele na zajęciach wykorzystują zalecane warunki i sposób realizacji podstawy programowej.

Wdrożone działania przyczyniają się do wzrostu niektórych umiejętności uczniów ze sprawdzianów zewnętrznych, lepszych wyników w nauce, a także osiągnięć w konkursach i zawodach sportowych.

Szkoła podejmuje adekwatne działania przygotowujące uczniów do podjęcia kształcenia na dalszych etapach i funkcjonowania w zmieniających się warunkach na rynku pracy.

Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego

W szkole diagnozuje się osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego. Nauczyciele klas pierwszych prowadzą diagnozę wstępną na podstawie opracowanych indywidualnych narzędzi diagnostycznych, obserwacji, wywiadu z rodzicami, analizy pracy i wytworów. Następnie określa się poziom wiedzy i umiejętności ucznia oraz wyciąga wnioski do pracy. Wstępna diagnoza uczniów klas czwartych jest dokonywana w oparciu o analizę Ogólnopolskiego Badania Umiejętności Trzecioklasistów, analizę sprawdzianów diagnozujących z matematyki, języka polskiego, przyrody i wychowania fizycznego, sprawdzianów i rozmów z rodzicami uczniów, a także rozmowę z wychowawcą - nauczycielem I etapu kształcenia. Uzyskaną w ten sposób wiedzę na temat potencjału edukacyjnego uczniów, nauczyciele wykorzystują do organizacji zajęć rozwijających zainteresowania

(34)

Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji

Nauczyciele umożliwiają uczniom kształtowanie kluczowych kompetencji, ustalonych dla poszczególnych przedmiotów nauczania, na co wskazują sami nauczyciele oraz obserwowane lekcje (Tab. 1). Większość nauczycieli stwierdziła, że na wszystkich lub większości zajęć kształtuje u uczniów umiejętności: rozumienia, wykorzystania i przetwarzania tekstów, pracy zespołowej, odkrywania zainteresowań i przygotowania do dalszej edukacji, uczenia się i komunikowania w języku ojczystym (Wykresy 1j - 5j). Natomiast na połowie i mniej niż połowie zajęć większość nauczycieli kształtuje: myślenie naukowe, myślenie matematyczne oraz umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi (Wykresy 6j - 8j). Nauczyciele uwzględniają zalecane warunki i sposób realizacji podstawy programowej, zwracając szczególną uwagę na zapewnienie odpowiednich warunków do realizacji procesu nauczania, zapewnienie uczniom bezpieczeństwa oraz indywidualizację pracy z uczniem (Wykres 1o). Obserwacje zajęć wskazują, że realizacja procesów edukacyjnych jest spójna z zalecanymi warunkami i sposobem realizacji podstawy programowej.

Wykres 1j Wykres 2j

(35)

Wykres 3j Wykres 4j

Wykres 5j Wykres 6j

(36)

Wykres 7j Wykres 8j

(37)

Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru

Treść pytania: Które z najważniejszych umiejętności, opisanych w podstawie programowej dla danego etapu kształcenia były kształtowane u uczniów podczas lekcji? [OZ] (9788)

Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 10 Tab.1

Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent

1 czytanie 7 / 3 70 / 30

2 myślenie matematyczne 6 / 4 60 / 40

3 myślenie naukowe 2 / 8 20 / 80

4 umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w języku obcym, zarówno w mowie, jak i piśmie

4 / 6 40 / 60

5 umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, w tym także dla wyszukiwania i korzystania z informacji

4 / 6 40 / 60

6 umiejętność uczenia się 10 / 0 100 / 0

7 umiejętność pracy zespołowej 8 / 2 80 / 20

8 inne, jakie? 0 / 10 0 / 100

Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz

Nauczyciele monitorują osiągnięcia uczniów najczęściej zadając im pytania i stwarzając im możliwość zadawania pytań, zbierając od nich informacje zwrotne, prosząc o podsumowanie ćwiczenia, a także poprzez stosowanie oceniania kształtującego (Wykres 1w). Ponadto analizują wyniki sprawdzianów, kartkówek, analizują zeszyty i wypowiedzi uczniów. Dokonują również śródrocznej i końcoworocznej analizy ilościowej i jakościowej postępów oraz wkładu pracy uczniów. Działania nauczycieli w zakresie monitorowania osiągnięć uczniów są powszechne, co potwierdzają również obserwacje lekcji (Tab. 1). Zdobyte informacje w toku diagnozy osiągnięć uczniów nauczyciele wykorzystują przede wszystkim do modyfikacji metod nauczania i własnego warsztatu pracy (Wykres 1o). Nauczyciele uczący w jednym oddziale wskazali także wykorzystanie wniosków z analizy osiągnięć uczniów do zachęcania uczniów do udziału w konkursach i przedstawieniach, utrwalania wiadomości i pracy nad umiejętnościami słabiej opanowanymi, a także do modyfikacji planów wynikowych, co świadczy o adekwatności wdrażania tych wniosków.

(38)

Wykres 1o

(39)

Wykres 1w

(40)

Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru

Treść pytania: W jaki sposób nauczyciel monitoruje nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia podczas lekcji? Proszę zaznaczyć wszystkie zachowania nauczyciela, które wystąpiły na tej lekcji. [OZ] (6884)

Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 10 Tab.1

Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent

1 sprawdza, czy uczniowie właściwie zrozumieli 10 / 0 100 / 0

2 sprawdza, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania 10 / 0 100 / 0

3 zadaje pytania 9 / 1 90 / 10

4 prosi uczniów o podsumowanie 5 / 5 50 / 50

5 wykorzystuje techniki badawcze 1 / 9 10 / 90

6 pyta uczniów, co sądzą o jego sposobie przekazywania wiedzy 3 / 7 30 / 70

7 stwarza uczniom możliwość zadania pytania 5 / 5 50 / 50

8 inne, jakie? 0 / 10 0 / 100

Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych

Szkoła podejmuje działania wynikające z wniosków z monitorowania osiągnięć uczniów. Opracowano i wdrożono plan poprawy jakości kształcenia, organizowane są różnorodne formy zajęć pozalekcyjnych, nauczyciele indywidualizują proces nauczania, modyfikują plany wynikowe z poszczególnych przedmiotów, pomagają uczniom w pokonywaniu trudności w nauce, motywują ich do pracy, zachęcają do udziału w konkursach przedmiotowych i sportowych, kierują uczniów do poradni specjalistycznych, realizują projekty prozdrowotne, ekologiczne i profilaktyczne. Podejmowane działania są skuteczne, na co wskazują sami uczniowie (Wykres 1o), a także ich osiągnięcia w konkursach, nastąpiła również poprawa bezpieczeństwa w szkole i odpowiedzialności uczniów za swoje zdrowie, a wdrożenie planu poprawy jakości kształcenia wpłynęło na poprawę wyniku staninowego ze sprawdzianu w szóstej klasie w ostatnim roku szkolnym w porównaniu z rokiem poprzednim.

Jednak na przestrzeni ostatnich trzech lat, mimo wzrostu efektów kształcenia w obszarach: czytanie, rozumienie i wykorzystanie wiedzy w praktyce, nastąpił nieznaczny regres z wyżej średniego do średniego staninu, a średnie wyniki szkoły znajdują się poniżej średniej szkół w gminie i województwie, w przeciwieństwie do wyników uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, które są dużo wyższe niż w szkołach w gminie i województwie.

(41)

Wykres 1o

Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy

Szkoła podejmuje działania, aby przygotować uczniów do kolejnych etapów kształcenia i funkcjonowania na rynku pracy poprzez kształtowanie na lekcjach umiejętności kluczowych, umiejętności sprawnego komunikowania się w języku polskim i angielskim, uczenia się przez całe życie, rozwijania talentów, samodzielnego myślenia, stawiania sobie celów w życiu i ich realizacji, posługiwania się najnowszymi technikami informacyjno-komunikacyjnymi, radzenia sobie ze stresem i zmianami, wyciągania wniosków, pracy zespołowej, kształtowania współodpowiedzialności za efekty pracy w grupie, samodzielnego rozwiązywania problemów, świadomego i odpowiedzialnego uczestniczenia w życiu środowiska lokalnego, rozwijania postaw proekologicznych i prozdrowotnych. W opinii nauczycieli, działania przez nich podejmowane, w szczególności

(42)

Wymaganie:

Uczniowie są aktywni

Stan oczekiwany:

Aktywność uczniów i uczennic powinna się wiązać z różnorodnymi działaniami, szczególnie z procesem ich uczenia się. Ważnym elementem pracy szkoły jest wspieranie uczących się w podejmowanych przez nich samodzielnych inicjatywach wpływających na ich rozwój oraz rozwój środowiska. Proces uczenia się jest efektywny wtedy, gdy uczniowie biorą za niego odpowiedzialność. Rezultatem pracy nauczycieli są postawy uczących się wobec procesu uczenia się.

Poziom spełnienia wymagania: B

Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania:

Uczniowie angażują się w zajęcia lekcyjne prowadzone w szkole, chociaż poziom ich aktywności, mimo starań nauczycieli, jest w tym zakresie bardzo zróżnicowany. Chętnie uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych, których część powstała z ich inicjatywy np. koło szachowe i sportowe. Aktywność uczniów jest widoczna nie tylko w podejmowaniu szeregu działań na rzecz własnego rozwoju i rozwoju szkoły, ale również w inicjatywach służących rozwojowi społeczności lokalnej, w realizację których angażują różne osoby i instytucje.

Obszar badania: Uczniowie są zaangażowani w zajęcia prowadzone w szkole lub placówce i chętnie w nich uczestniczą

Przeprowadzone w szkole obserwacje lekcji wskazują, że nauczyciele angażują na wszystkich zajęciach większość uczniów lub całą klasę. Uczniowie wiedzą, czego mają się nauczyć (Wykres 1j) i są zainteresowani przebiegiem zajęć, ale większość z nich w różnym stopniu się w nie angażuje. Spośród uczniów klasy szóstej tylko co drugi twierdzi, że był zaangażowany podczas zajęć w dniu przeprowadzania ankiety (Wykres 2j), co istotnie różni szkołę od porównywalnych placówek. Dominującym rodzajem aktywności uczniów na lekcjach jest słuchanie, notowanie oraz praca samodzielna (Wykresy 3j - 5j). Mniej niż połowa uczniów bierze udział w dyskusji i korzysta z możliwości zadawania pytań (Wykresy 6j - 7j), a najmniejsza grupa pomaga innym uczyć się (Wykres 8j).

(43)

Wykres 1j Wykres 2j

Wykres 3j Wykres 4j

(44)

Wykres 5j Wykres 6j

Wykres 7j Wykres 8j

(45)

Obszar badania: Nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają każdego ucznia do podejmowania różnorodnych aktywności

Nauczyciele aktywizują uczniów na lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych. Stosowane przez nich w czasie lekcji metody pracy zakładają realizację celów lekcji, utrwalenie materiału, dostosowanie do możliwości uczniów i zachęcenie ich do aktywności oraz uatrakcyjnienie zajęć. Na wszystkich obserwowanych zajęciach nauczyciele skutecznie motywowali uczniów do uczenia się, a najbardziej aktywnych nagradzali pochwałami słownymi i ocenami wpisywanymi do dziennika. Zdecydowana większość uczniów potwierdza, że nauczyciele zrozumiale tłumaczą omawiane w czasie lekcji zagadnienia (Wykres 1j). Aktywność uczniów na zajęciach nie przekłada się jednak na ilość ich pomysłów odnośnie tego, co chcą robić na lekcji. Tylko co trzeci ankietowany uczeń zdeklarował, że takie pomysły zgłasza (Wykres 2j). Zdaniem dyrektora w szkole organizuje się szereg zajęć pozalekcyjnych o charakterze wyrównawczym, rozwijającym i specjalistycznym. W szkole prowadzone są między innymi: warsztaty teatralne, istnieje Klub Młodego Czytelnika, funkcjonuje grupa teatralna ,,Chochliki", chór, Szkolne Koło Caritas, Koło modelarsko-plastyczne, organizowane są wyjazdy na basen oraz zajęcia przygotowujące do konkursów oraz do sprawdzianu w klasie szóstej według nowej formuły. W obecnym roku szkolnym z tych zajęć korzysta 321 uczniów, co stanowi 94% ogółu uczących się. W ocenie uczniów te zajęcia są ciekawe, a udział w nich pomaga np. przygotować się do konkursu. Każdy może wybierać zajęcia zgodne ze swoimi zainteresowaniami, a nauczyciele zachęcają ich do uczestniczenia w nich.

Wykres 1j Wykres 2j

(46)

Obszar badania: Uczniowie inicjują i realizują różnorodne działania na rzecz własnego rozwoju, rozwoju szkoły lub placówki oraz angażują w nie inne osoby

Uczniowie inicjują i realizują różnorodne działania na rzecz własnego rozwoju i rozwoju szkoły. Zdaniem nauczycieli uczniowie zgłaszają pomysły dotyczące tego, co chcieliby robić w szkole. Przykładem zrealizowanych inicjatyw uczniowskich mogą być studyjne wyjazdy do Krakowa dotyczące zdrowego odżywiania się i powstanie w szkole grupy ,,Smakosze jedzenia", akcje Samorządu Uczniowskiego dotyczące zdrowego żywienia, organizacja zajęć pozalekcyjnych, powstanie koła szachowego i sportowego, przygotowania do egzaminu z predyspozycji językowych do jednego z tarnowskich gimnazjów, obchody świąt i imprez klasowych, poczta walentynkowa, podchody matematyczne, akcja ,,wędrowna maskotka" realizowana w klasie drugiej na języku angielskim. Na korytarzach szkolnych i w salach lekcyjnych jest uwidoczniona na gazetkach ściennych część tych przedsięwzięć, w postaci prac uczniowskich. Zdaniem uczniów prawie wszystkie ich pomysły są realizowane. Inicjatywą uczniów, której nie udało się zrealizować z powodów finansowych był zakup wody w butelkach dla uczniów. Nauczyciele wspólnie z dyrektorem wspierają propozycje uczniów i starają się im w miarę możliwości pomóc. Do współpracy włączają się również pracownicy obsługi szkoły, a także opiekunowie organizacji szkolnych, rodzice oraz nauczyciele z innych szkół.

Obszar badania: Uczniowie realizują różnorodne działania na rzecz rozwoju społeczności lokalnej oraz angażują w nie inne osoby

Zdaniem partnerów, dyrektora i nauczycieli, uczniowie realizują działania na rzecz środowiska lokalnego, w które angażują inne osoby i instytucje. Respondenci wskazali następujące skutecznie zakończone inicjatywy uczniowskie w tym zakresie: organizowanie przedstawień w formie teatrzyków dla dzieci z Przedszkola nr 3 oraz pensjonariuszy Domu Samopomocy w Tarnowie, zorganizowanie zbiórki na rzecz chorej koleżanki, zbieranie karmy dla zwierząt przebywających w tarnowskim Azylu, wykonanie kartek świątecznych dla miejscowego Caritasu. Uczniowie zgłaszają w szkole chęć uczestnictwa wraz z nauczycielami w wyjazdowych formach na zawody lekkoatletyczne i zajęcia profilaktyczne. Dzięki podejmowanym działaniom uczniowie rozwijają swoją osobowość, empatię, wrażliwość na potrzebujących pomocy, zainteresowania, a także poszerzają swoje zdolności organizatorskie.

(47)

Wymaganie:

Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi

Stan oczekiwany:

Kluczowym elementem decydującym o jakości każdej organizacji jest zarządzanie, które służy jej rozwojowi. Skuteczne zarządzanie szkołą powinno koncentrować się na stworzeniu optymalnych warunków do nauczania i uczenia się uczniów, do indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli, ich doskonalenia zawodowego. Wnioski z prowadzonej zespołowo ewaluacji wewnętrznej i nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora powinny umożliwiać podejmowanie decyzji służących rozwojowi szkoły.

Poziom spełnienia wymagania: B

Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania:

Zarządzanie szkołą zapewnia odpowiednie warunki do realizacji zadań wychowawczych i dydaktycznych. Sprzyja to indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu. Nauczyciele powszechnie angażują się w działania z zakresu ewaluacji wewnętrznej, a wdrażanie wniosków z nadzoru pedagogicznego służą rozwojowi szkoły. Zarządzanie szkołą umożliwia podejmowanie nowatorskich działań edukacyjnych i innowacji programowych, a także sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły, a także uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły i uczniów. Dyrektor podejmuje efektywne działania w pozyskiwaniu zewnętrznego wsparcia dla szkoły i rozwoju uczniów.

Obszar badania: Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków

Zarządzanie szkołą koncentruje się na tworzeniu warunków do realizacji zadań związanych z wychowaniem, nauczaniem i uczeniem się, a podejmowane działania są adekwatne do potrzeb szkoły. W szkole, według ankietowanych nauczycieli, najczęściej organizowane są działania i dyskusje dotyczące rozwiązywania problemów wychowawczych, współpracy między nauczycielami i relacji z uczniami (Wykres 1j – 7j). Wszyscy nauczyciele uważają, że szkoła zapewnia im możliwość korzystania z pomocy dydaktycznych potrzebnych podczas zajęć (Wykres 8j) oraz niemal wszystkim stwarza warunki do pracy własnej (Wykres 9j). Warunki lokalowe, baza i wyposażenie są adekwatne do potrzeb procesu dydaktycznego. Z obserwacji zajęć wynika, że przestrzeń w klasach jest zorganizowana odpowiednio do sposobu prowadzenia zajęć oraz stosowanych metod. Sale są dostosowane do realizacji podstawy programowej oraz do liczby uczniów i wyposażone

(48)

Wykres 1j Wykres 2j

Wykres 3j Wykres 4j

(49)

Wykres 5j Wykres 6j

Wykres 7j Wykres 8j

(50)

Wykres 9j

Obszar badania: Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu

Dyrektor podejmuje skuteczne działania służące organizacji indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli. Mają oni zapewniony dostęp do odpowiednich zasobów, przydatnych dla rozwoju zawodowego (Wykres 1j), biorą udział w różnych formach doskonalenia zawodowego (Wykres 1w) i dzielą się z innymi swoją wiedzą ze szkoleń (Wykres 2j). Zdaniem wszystkich nauczycieli, dyrektor inspiruje ich do efektywnej pracy zespołowej, troszczy się o profesjonalną komunikację, przypomina o założeniach koncepcji, upowszechnia wiedzę na temat najnowszych praktyk i teorii przydatnych w pracy nauczyciela, a także zauważa ich sukcesy (Wykres 3j – 7j).

Stosuje pochwały, nagrody, wyróżnienia na forum uczniów, rodziców i środowiska, dofinansowuje doskonalenie zawodowe w postaci różnego rodzaju konferencji i warsztatów, a także wnioskuje o nagrody, np. Prezydenta Miasta Tarnowa. Motywuje pracowników poprzez: docenianie wykonywanej pracy, zrozumienie dla problemów, możliwość awansu i rozwoju, dobre warunki pracy.

(51)

Wykres 1j Wykres 2j

Wykres 3j Wykres 4j

(52)

Wykres 5j Wykres 6j

Wykres 7j

(53)

Wykres 1w

Obszar badania: Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami

Niemal wszyscy nauczyciele deklarują systematyczny udział w działaniach z zakresu ewaluacji wewnętrznej (Wykres 1j), wskazując najczęściej na realizację zadań związanych z udziałem w badaniach ankietowych i analizą wyników sprawdzianu w klasie szóstej i sprawdzianów próbnych (Wykres 1o). W ramach przydziału zadań dodatkowych, dyrektor powołuje zespół nauczycieli ds. ewaluacji wewnętrznej. W bieżącym roku szkolnym z uwagi na szeroki zakres ewaluacji powołano 2 zespoły. Opracowuje on harmonogram i narzędzia, przeprowadza badania, analizuje wyniki i przedstawia w formie raportu dwa razy do roku na Radzie Pedagogicznej. Dyrektor uważa, że zespół nauczycieli powołany do ewaluacji sprawdza się już od kilku lat i nie

(54)

Wykres 1j

(55)

Obszar badania: W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi szkoły lub placówki

Działania wdrażające wnioski z nadzoru pedagogicznego są użyteczne dla szkoły i służą jej rozwojowi.

Wskazane przez dyrektora i nauczycieli wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego dotyczą m. in.:

opracowania i wdrożenia programu naprawczego w zakresie poprawy efektów nauczania, promowania zdrowego stylu życia, wzbogacenia oferty edukacyjnej, troski o poprawność językową i przestrzegania zasad ortografii.

W celu wdrożenia wniosków dokonano podczas realizacji programu naprawczego weryfikacji planów dydaktycznych, konsekwentnie przestrzegano zapisów w statucie szkoły dotyczących oceniania osiągnięć uczniów, dostosowano metody i formy pracy do potrzeb uczniów, zorganizowano dodatkowe zajęcia z języka polskiego i matematyki przygotowujące uczniów do sprawdzianu; kontynuowano w klasach VI przeprowadzanie comiesięcznych testów sprawdzających stopień opanowania poszczególnych umiejętności podstawy programowej, doskonalono umiejętności z którymi uczniowie mieli największe problemy na zajęciach dodatkowych jak również na zajęciach świetlicowych. Poza tym wymagano na każdym przedmiocie korygowania błędów ortograficznych, zorganizowano dodatkowe zajęcia ortograficzne dla uczniów klasy V z wykorzystaniem programu „Ortograffiti”, zorganizowano zajęcia dodatkowe wskazane przez uczniów, np.: kółko szachowe, modelarskie, zajęcia z koszykówki, warsztaty teatralne, zajęcia rozwijające z j. angielskiego. Ich wdrożenie, według nauczycieli, przełożyło się na wzrost efektów kształcenia, wzbogacenie oferty edukacyjnej i przyczyniło się do odnoszenia sukcesów uczniów w konkursach i zawodach sportowych.

Obszar badania: Zarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów

Dyrektor szkoły podaje przykłady nowatorskich działań podejmowanych w szkole, tj. realizacja projektów edukacyjnych: "Mistrzowie kodowania" - podstawy programowania, „Zdrowe jedzenie w szkole i na moim stole"

- audyt żywieniowy, "Indywidualizacja procesu nauczania" w klasach I-III, "Multisport" w klasach IV – VI oraz prowadzenie innowacji programowej z języka angielskiego "Język to więcej niż słowa". Dyrektor wspiera nauczycieli w realizacji nowatorskich rozwiązań, pokrywa koszty realizacji działania, zapewnia zaplecze dydaktyczne, przydziela dodatek motywacyjny, wnioskuje o nagrodę prezydenta i udziela pochwał na forum szkoły. Nauczyciele pozytywnie oceniają otrzymywane wsparcie (Wykres 1j).

(56)

Wykres 1j

Obszar badania: Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki

Zarządzanie szkołą sprzyja udziałowi nauczycieli (Wykres 1j), uczniów i rodziców (Wykres 2j) w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły. Udział nauczycieli w podejmowaniu decyzji charakteryzują Wykresy 1o i 2o. Zdaniem dyrektora, zbierano oczekiwania uczniów wobec szkoły podczas ewaluacji programu wychowawczego i profilaktyki oraz tworzenia oferty kół zainteresowań. Projekt „Zdrowe jedzenie w szkole i na moim stole” w całości opierał się na pomysłach uczniów. Uczniowie decydują o sposobach dekorowania klas i szkoły na różne okazje i uroczystości, proponują wycieczki, wyjście do kina, teatru i akcje charytatywne. Na wniosek rodziców zawierane się umowy dotyczące opieki stomatologicznej, wyboru firmy ubezpieczeniowej, wyboru firmy fotograficznej. Zostały uwzględnione wnioski rodziców o przydziale bądź zmianie nauczyciela danego przedmiotu. Uwzględniono prośbę o dodatkowy termin konsultacji oraz dzierżawę kserokopiarki do pokoju nauczycielskiego. Dyrektor zachęca rodziców, uczniów i nauczycieli do udziału w podejmowaniu decyzji poprzez rozmowy w różnych sytuacjach szkolnych.

(57)

Wykres 1j Wykres 2j

(58)

Wykres 1o

(59)

Wykres 2o

Obszar badania: Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb

Dyrektor, w opinii ankietowanych nauczycieli i rodziców, podejmuje skuteczne działania w pozyskiwaniu zewnętrznego wsparcia dla szkoły i rozwoju uczniów (Wykres 1j i 2j). Występuje z prośbą o wsparcie do różnych instytucji, kieruje podziękowania za wsparcie i okazjonalne życzenia, zawiera umowy współpracy (zakład karny, kluby sportowe). Działania podejmowane we współpracy, m. in. z organizacjami pozarządowymi, instytucjami samorządowymi, podmiotami gospodarczymi, jednostkami edukacyjnymi, szkołą wyższą, parafią i indywidualnymi osobami przynoszą efekty i są użyteczne dla szkoły. Dzięki podejmowanym działaniom uczniowie mają możliwość rozwijania zdolności, sprawności fizycznej i manualnej, lepszego funkcjonowania w nowoczesnym cyfrowym świecie, spędzania wolnego czasu w różnych formach, a także kształtują umiejętności pracy w zespole. W szkole nastąpiła poprawa infrastruktury, bezpieczeństwa, estetyki pomieszczeń i wzbogacono wyposażenie.

(60)

Wykres 1j Wykres 2j

(61)

Raport sporządzili

Stanisław Srebro

Jacek Partyński

Kurator Oświaty:

...

Cytaty

Powiązane dokumenty

Obszar badania: Przedszkole działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną własną koncepcją pracy, uwzględniającą potrzeby rozwojowe dzieci, specyfikę pracy przedszkola

Obszar badania: Zarządzanie przedszkolem sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników przedszkola oraz rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących

Z deklaracji nauczycieli wynika, że wykorzystują oni wyniki z rozpoznania potrzeb dzieci w bieżącej pracy poprzez: różnicowanie metod i form pracy, rodzaju zadań i stopnia

Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków

Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu

Obszar badania: Uczniowie inicjują i realizują różnorodne działania na rzecz własnego rozwoju, rozwoju szkoły lub placówki oraz angażują w nie inne osoby. Uczniowie występują

Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach, tworząc atmosferę sprzyjającą uczeniu się oraz kształtują u uczniów

W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B) Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z