Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ
Gimnazjum im. J. Słowackiego Stary Sącz
Kuratorium Oświaty w Krakowie
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa.
Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa:
1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów.
2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.
3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.
4. Uczniowie są aktywni.
5. Respektowane są normy społeczne.
6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji.
7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych.
8. Promowana jest wartość edukacji.
9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki.
10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju.
11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych.
12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi.
Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach:
● Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
● Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
● Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
● Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
● Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
Opis metodologii
Badanie zostało zrealizowane w dniach 16-06-2014 - 26-06-2014 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Józef Wojas, Kazimierz Gargula.
Badaniem objęto 99 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 114 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 37 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy).
Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem szkoły, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje następujące wymagania:
1. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.
2. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.
3. Respektowane są normy społeczne.
Gimnazjum w Starym Sączu istnieje od 1 września 1999 r., a od 11 czerwca 2002 r. nosi imię Juliusza Słowackiego. Tradycje oświatowe szkoły sięgają jednak znacznie odleglejszych czasów – w budynku obecnego gimnazjum mieściła się wcześniej Szkoła Podstawowa nr 2 w Starym Sączu. W szkole działa grupa Liderów Promocji Zdrowia i Klub Wolontariatu. Gimnazjum należy do Małopolskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie.
Ponadto posiada certyfikat "Szkoły Promującej Bezpieczeństwo" uzyskany w ramach Projektu Zintegrowanej Polityki Bezpieczeństwa.
Procesy edukacyjne w szkole są zorganizowane w sposób adekwatny do potrzeb większości uczniów. Większość jest też świadoma, że ich wyniki w nauce najbardziej zależą od ich zaangażowania. Mimo, iż jak deklarują nauczyciele, prowadzą działania umożliwiające uczniom wpływanie na organizację lekcji, przebieg uczenia się i możliwość uczenia się od siebie nawzajem, to wyniki prowadzonych badań nie wskazują na powszechność i skuteczność tych działań. Poza tym większość badań potwierdza powszechność podejmowanych różnych działań dotyczących procesów edukacyjnych, jednak uzyskane wyniki wskazują na istotną, niekorzystną dla szkoły różnicę - na tle jednostek uwzględnionych w badaniu.
Organizacja procesów edukacyjnych jest spójna z zalecanymi warunkami i sposobami realizacji podstawy programowej. Nauczyciele powszechnie monitorują nabywanie wiedzy i umiejętności przez uczniów najczęściej poprzez pytania, ocenianie bieżące i podsumowujące oraz udzielanie informacji zwrotnej. Wnioski z analizy osiągnięć uczniów wykorzystywane są m.in. do modyfikowania stosowanych metod i form pracy. Ponadto wdrażane są działania wynikające z wniosków z monitorowania osiągnięć uczniów. Jednak wyniki uzyskiwane przez uczniów w egzaminie zewnętrznym oraz wskaźniki EWD wskazują, że podejmowane działania nie skutkują wzrostem efektem kształcenia.
Uczniowie mają w szkole zapewnione bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne, ale wyniki badań wskazują na występowanie niewłaściwych zachowań. Samorząd uczniowski we współpracy z nauczycielami i dyrekcją organizuje lub włącza się w różnorodne działania, np. projekt "Franciszek Znamirowski: Starosądeczan, żołnierz, więzień, malarz", działania wolontaryjne czy akcje charytatywne. Nie bez znaczenia jest fakt, iż jedna czwarta badanych uczniów deklaruje, iż nie uczestniczy w działaniach organizowanych przez samorząd uczniowski.
Wśród większości rodziców powszechne jest przekonanie, że mają wpływ na zasady obowiązujące w szkole i klasie. Relacje pomiędzy członkami społeczności szkolnej oparte są na wzajemnym szacunku, zaufaniu i tolerancji. Nauczyciele poprzez osobisty przykład kształtują pożądane postawy, dbają o przestrzeganie przez uczniów norm przyjętych w klasie. W gimnazjum prowadzona jest analiza podejmowanych działań wychowawczych głównie poprzez diagnozowanie środowiska wychowawczego w klasach pierwszych - ankieta adaptacyjna "na wstępie", rozmowy i analizy np. zapisów w zeszytach uwag. Dyrekcja szkoły oraz nauczyciele dostrzegają pomysły i inicjatywy zgłaszane przez uczniów rodziców, np. zniesienie obowiązku noszenia jednolitych strojów uczniowskich.
Informacja o placówce
Nazwa placówki Gimnazjum im. J. Słowackiego
Patron Juliusz Słowacki
Typ placówki Gimnazjum
Miejscowość Stary Sącz
Ulica Daszyńskiego
Numer 23
Kod pocztowy 33-340
Urząd pocztowy Stary Sącz
Telefon 184460481
Fax 184460481
Www www.gimnazjum.stary.sacz.pl
Regon 49197842600000
Publiczność publiczna
Kategoria uczniów Dzieci lub młodzież
Charakter brak specyfiki
Uczniowie, wychow., słuchacze 333
Oddziały 14
Nauczyciele pełnozatrudnieni 27.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 4.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 2.05 Średnia liczba uczących się w oddziale 23.79 Liczba uczniów przypadających na jednego
pełnozatrudnionego nauczyciela 12.33
Województwo MAŁOPOLSKIE
Powiat nowosądecki
Gmina Stary Sącz
Typ gminy gmina miejsko-wiejska
Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się C Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału (D)
Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się (D)
Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się (D)
Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania (D) Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach (D) Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój (D)
Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej (B)
Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój (B)
Uczniowie uczą się od siebie nawzajem (B)
W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów (B)
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej C W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z
poprzedniego etapu edukacyjnego (D)
Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D)
W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D)
Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B)
Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B)
Respektowane są normy społeczne B
Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne (D) Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego (D)
Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu (D)
W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb (B) W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice (B)
Wnioski
1. Przez co najmniej połowę nauczycieli procesy edukacyjne organizowane są z uwzględnieniem potrzeb rozwojowych większości uczniów, jednak uczniowie mają niewielkie możliwości wpływania na organizację lekcji, przebieg uczenia się i możliwość uczenia się od siebie nawzajem.
2. Nauczyciele wdrażają działania wynikające m.in. z wniosków z monitorowania osiągnięć uczniów, jednak wyniki egzaminu zewnętrznego oraz wskaźniki EWD wskazują, że nie skutkują one wzrostem efektem kształcenia.
3. Uczniowie znają obowiązujące w szkole normy społeczne i prezentują postawy zgodne z wymaganiami oraz czują się bezpiecznie, niemniej jednak uczniowie sygnalizują występowanie niewłaściwych zachowań.
Wymaganie:
Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się
Stan oczekiwany:
Nauczanie w efektywnych szkołach jest celowe, ma jasno określone zadania, jest dobrze zorganizowane, przygotowane i odbywa się w odpowiednim tempie. Ilość czasu spędzanego na uczeniu się jest zaplanowana i kontrolowana, a stawiane pytania angażują uczniów. Środowisko uczenia się powinno być atrakcyjne, metody pracy nauczycieli oparte na najnowszej wiedzy pedagogicznej. Ważne jest, by zachęcać uczniów do samooceny i brania odpowiedzialności za proces uczenia się. Duży wpływ na ten proces ma informowanie uczniów o postępie, jaki się dokonuje w ich rozwoju intelektualnym, społecznym i osobistym.
Poziom spełnienia wymagania: C
Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania:
Procesy edukacyjne w szkole są adekwatne do oczekiwań uczniów, którzy uważają, że sposób, w jaki prowadzi lekcje co najmniej połowa nauczycieli powoduje, że chce im się uczyć. W ich ocenie co najmniej połowa nauczycieli potrafi zainteresować ich tematem lekcji, zrozumiale tłumaczy zagadnienia, stwarza na lekcjach sytuacje, w których mogą podejmować decyzje, wymieniać poglądy, a także uczyć się na błędach. W efekcie tak zdaniem uczniów, jak i nauczycieli, uczniowie szkoły potrafią się uczyć. Większość uczniów zna stawiane przed nimi cele i formułowane wobec nich oczekiwania. Co najmniej połowa nauczycieli motywuje uczniów do uczenia się m.in. poprzez udzielanie im wsparcia w trudnych sytuacjach, informacji zwrotnej o efektach, częstsze chwalenie niż krytykowanie.
Uczniowie są świadomi, że ich wyniki w nauce najbardziej zależą od ich zaangażowania się i czasu, jaki poświęcają na naukę. Jest też liczna grupa, która uważa, że zależą one od czynników zewnętrznych, od nich niezależnych, np. szczęścia, korepetycji czy opinii nauczycieli. Mimo, iż jak deklarują nauczyciele, prowadzą działania umożliwiające uczniom wpływanie na organizację lekcji, przebieg uczenia się i możliwość uczenia się od siebie nawzajem, to wyniki prowadzonych badań nie wskazują na ich powszechność i skuteczność. Poza tym większość badań potwierdza powszechność podejmowanych różnych działań, jednak uzyskane wyniki wskazują na istotną, niekorzystną dla szkoły różnicę - na tle jednostek uwzględnionych w badaniu.
Obszar badania: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału
Stosowane przez nauczycieli różne metody nauczania mają najczęściej na celu: zainteresowanie uczniów tematem, aktywizację wszystkich uczniów oraz rozwijanie poszczególnych umiejętności. Na dobór metod ma wpływ rodzaj zajęć oraz możliwości zespołu klasowego. Dzięki temu uczniowie są zmotywowani do zdobywania nowych wiadomości i umiejętności. O powszechności i skuteczności większości działań świadczą wypowiedzi ankietowanych uczniów, którzy uważają, iż nauczyciele potrafią zainteresować ich tematem lekcji (wykres 1j) i uczą ich tak, że chcą się uczyć (wykres 2j). W opinii tylko kilkunastu uczniów wszyscy nauczyciele zrozumiale tłumaczą zagadnienia (wykres 3j), jednakże w tym przypadku występuje niekorzystna dla gimnazjum istotna statystycznie różnica między jej wynikiem, a jednostkami uwzględnionymi w porównaniu. Z badania wynika, że dla około 20% - 25% uczniów planowanie procesów edukacyjnych nie zawsze służy ich rozwojowi, a stosowane metody nie są dostosowane do ich potrzeb.
W dniu badania uczniowie mogli ze sobą współpracować na większości zajęć (wykres 4j) oraz byli zaangażowani (wykres 5j). W opinii nauczycieli i uczniów wszystkie obserwowane zajęcia nie różniły się od innych. Uczniom podobał się sposób prowadzenia lekcji (atmosfera), korzystanie z pomocy dydaktycznych (w tym tablicy interaktywnej), wykonywanie doświadczeń oraz wskazywanie przykładów i ciekawostek. Ułożenie zajęć obowiązkowych w planie dnia sprzyja uczeniu się, mniej korzystny wpływ mogą mieć krótkie przerwy i łączenie pojedynczych zajęć w jednostki dwugodzinne (język polski, wychowanie fizyczne).
Wykres 5j
Obszar badania: Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się
W szkole uczniowie potrafią uczyć się samodzielnie - taki wniosek wynika z badania ankietowego uczniów (wykres 1j) oraz nauczycieli (wykres 2j). W ocenie tylko co trzeciego ucznia wszyscy lub większość nauczycieli wyjaśnia im jak się uczyć (wykres 3j). W dniu badania (niespełna dwa tygodnie przed przerwą wakacyjną) zdaniem ponad połowy uczniów na mniej niż połowie lub żadnych zajęciach mieli możliwość zastanowić się, czego się nauczyli (wykres 4j). W obu ostatnich przypadkach występuje niekorzystna dla gimnazjum istotna statystycznie różnica między jej wynikami, a jednostkami uwzględnionymi w porównaniu. Na wszystkich obserwowanych zajęciach uczniowie z różną częstotliwością (na czterech często, na dwóch sporadycznie) mogli wyrażać swoje opinie. Z tej możliwości na dwóch zajęciach skorzystała mała grupa uczniów, a na czterech większość. Nauczyciele stwarzali uczniom sytuacje, w których mogli podejmować indywidualne decyzje dotyczące ich uczenia się. Kształtowali umiejętność uczenia się głównie poprzez stosowanie pracy indywidualnej, uważne słuchanie się nawzajem, korygowanie błędów, odwoływanie się do przykładów z życia codziennego, korzystanie z nabytej już wiedzy oraz pomocy dydaktycznych czy wykonywanie doświadczeń. Na pięciu z sześciu obserwowanych zajęć uczniowie mieli możliwość dokonania podsumowania lekcji.
Wykres 1j Wykres 2j
Obszar badania: Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się
W ocenie nauczycieli, większości uczniów oraz rodziców w szkole tworzy się atmosferę sprzyjającą uczeniu się, chociaż z badania wynika, że część działań, od których ona zależy, jest niesatysfakcjonująca (w ocenie około 20% – 30% uczniów i rodziców).
Większość ankietowanych rodziców opisując, jak nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się, wskazuje, że co najmniej połowa nauczycieli szanuje ich dziecko (wykres 1j), dba o dobre relacje między ich dziećmi, a innymi uczniami (wykres 2j.) a ponad połowa uważa, że traktuje wszystkich uczniów równie dobrze (wykres 3j). Wszystkie w/w wyniki wskazują na istotną niekorzystną dla szkoły różnicę na tle jednostek uwzględnionych w badaniu. Mimo tych wskazań większość rodziców uważa, że ich dzieci chętnie chodzą do szkoły (wykres 4j).
Z kolei uczniowie jako uczestnicy procesu uczenia się informują, że nauczyciele upewniają się, czy właściwie zrozumieli to, o czym mówili na lekcji (wykres 5j). Na większości lub wszystkich zajęciach uczniowie odnoszą się do siebie przyjaźnie (wykres 6j), pomagają sobie w nauce (wykres 7j), ale też w ocenie ponad połowy niektórzy uczniowie w szkole są lekceważeni przez innych (wykres 8j). W dniu badania, o czym informują najstarsi uczniowie, nauczyciele wysłuchali ich, gdy mieli taką potrzebę - choć blisko 40% wskazało, że takiej potrzeby nie miało (wykres 9j). Poza tym istotna, niekorzystna dla szkoły różnica na tle jednostek uwzględnionych w badaniu wystąpiła w zakresie: wykorzystania większości czasu na lekcji na uczenie się (wykres 10), sprawiedliwego odnoszeniu się nauczycieli do wszystkich uczniów (wykres 11). Ponadto, o czym informuje większość uczniów, w dniu badania nie otrzymała wskazówki, która pomogłaby im się uczyć (wykres 12). Podczas obserwowanych zajęć (frekwencja około 50%) panowała przyjazna atmosfera, sprzyjająca uczeniu się, uczniowie przestrzegali obowiązujących zasad, pracowali w ciszy i skupieniu, byli aktywni, słuchali wypowiedzi innych uczniów. Nauczyciele przyjmowali opinie i inicjatywy uczniów wyrażając akceptację, a na
niektórych zajęciach wykorzystali je do pracy. Uczniowie mieli też możliwość wykorzystania popełnionych błędów do uczenia się.
W ocenie pracowników niepedagogicznych atmosfera panująca w szkole jest miła i motywująca do pracy. Są dobre relacje z przełożonymi, jak również pomiędzy pracownikami. Pracownicy w miarę swoich możliwości wykonują powierzone im zadania. Starają się być uprzejmi w stosunku współpracowników, z szacunkiem odnoszą się do uczniów. W szkole mają miejsce przypadki, że uczniowie, nauczyciele lub rodzice na pierwszym etapie zgłaszania pojawiających się problemów działają pod wpływem emocji. Stąd duża rola pracownika sekretariatu polegająca na wyciszeniu, aby w rzeczowy sposób można było rozwiązać problem.
Wykres 1j Wykres 2j
Wykres 5j Wykres 6j
Wykres 7j Wykres 8j
Wykres 9j Wykres 10j
Obszar badania: Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania
Większość uczniów informuje, że na co najmniej połowie zajęć nauczyciele wyjaśniają im, jakich działań od nich oczekują (wykres 1j) i wiedzą, dlaczego czegoś się uczą na danej lekcji (wykres 2j). Ale też w obu tych przypadkach występuje niekorzystna istotna statystycznie różnica pomiędzy wynikami w badanym gimnazjum, a jednostkami uwzględnionymi w porównaniu. W dniu badania najstarsi uczniowie wskazali, że wiedzą, co było celem lekcji (wykres 3j). Podobnie na obserwowanych lekcjach, wszyscy nauczyciele w różny sposób przekazywali uczniom cele zajęć, najczęściej poprzez nawiązanie do wcześniejszych lekcji i sygnalizowanie, na co powinni zwrócić szczególną uwagę.
Wykres 1j Wykres 2j
Wykres 3j
trudnych sytuacjach
Z deklaracji wszystkich nauczycieli wynika, że przekazywana informacja zwrotna, jaką otrzymują uczniowie, większość z nich motywuje do pracy (wykres 1j). Większości rodziców uważa, że co najmniej połowa nauczycieli częściej chwali ich dziecko niż krytykuje (wykres 2j) i wierzy w ich możliwości (wykres 3j), ale też od 20%-25%
uważa, że tak nie jest. To sprawia, że różnica pomiędzy wynikami w analizowanym gimnazjum, a jednostkami uwzględnionymi w porównaniu jest istotna statystycznie.Większość uczniów deklaruje, że co najmniej połowa nauczycieli pomaga im, jeśli potrzebują wsparcia (wykres 4j) i lubi uczyć się na co najmniej połowie lekcji (wykres 5j). Na obserwowanych zajęciach uczniom pomogły w nauce m.in. użyte pomoce dydaktyczne, odpowiednia atmosfera, wskazywanie przykładów z życia oraz sporządzona notatka z lekcji.
Wykres 1j Wykres 2j
Wykres 3j Wykres 4j
Wykres 5j
uczyć się i planować ich indywidualny rozwój
W ocenie większości uczniów, co najmniej połowa nauczycieli lub na co najmniej połowie zajęć są podejmowane działania związane z informowaniem i ocenianiem ich o postępach, które pomagają im się uczyć i planować indywidualny rozwój. Średnio około 30% badanych jest przeciwnego zdania. W dniu badania, o czym informują uczniowie, nauczyciele przestrzegali ustalonych zasad oceniania (wykres 1j). Co trzeci uczeń, kiedy jest oceniany, to zazwyczaj jest zadowolony lub postanawia, że się poprawi; kilkunastu wie, co ma poprawić, a pojedynczy mają ochotę się uczyć. Na podobną liczbę uczniów tj. co trzeciego ucznia, ocenianie wpływa negatywnie (jest to obojętne), a pojedynczy czują się zniechęceni; nie wiedzą, co dalej robić, nie chce im się uczyć. (wykres 1w). W ocenie większości uczniów co najmniej połowa nauczycieli informuje ich o tym, co będą brać pod uwagę przy ocenianiu wykonywanych zadań (wykres 2j). Poza tym większość twierdzi, iż są na co najmniej połowie zajęć oceniani według ustalonych i jasnych zasad (wykres 3j). Zdaniem ponad połowy nauczyciele rozmawiają z nimi o postępach w nauce (wykres 4j), o tym, jak mają przezwyciężać trudności w nauce (wykres 5j) i dostrzegają to, co robią dobrze (wykres 6j). Dodają ponadto, iż nauczyciele pomagają im osiągnąć sukces w nauce (wykres 7), a pomoc świadczona przez nauczycieli jest ich zdaniem wystarczająca (wykres 8j).
Z obserwacji zajęć wynika, że nauczyciele w każdej sytuacji zwracają uwagę na te elementy odpowiedzi lub działania, które były prawidłowe lub nie, a uczniowie otrzymują informację zwrotną dotyczącą efektów ich pracy. Przekazywana informacja zwrotna przez nauczycieli wpływa na uczenie się uczniów, np. ukierunkowuje tok myślenia lub działania, zwiększa aktywność uczniów, którzy stają się bardziej pewni siebie, są bardziej zmotywowani do rozwiązywania kolejnych, coraz trudniejszych zadań.
Większość rodziców jest zdania, że nauczyciele oceniając ich dzieci, zachęcają je do ucznia się (wykres 9j).
Wykres 1j Wykres 2j
Wykres 3j Wykres 4j
Wykres 5j Wykres 6j
Wykres 9j
Wykres 1w
Obszar badania: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej
Z badań wynika, iż ponad połowa uczniów ma możliwość na co najmniej połowie zajęć korzystania z tego, czego nauczyli się na innych zajęciach lub poza szkołą (wykres 1j). Z kolei to, czego się uczą w szkole, przydaje się im w codziennym życiu (wykres 2j). Dodają, iż nauczyciele poruszają na co najmniej połowie lekcji zagadnienia z innych przedmiotów (wykres 3j). Nauczyciele uczący w klasie pierwszej wskazali przykłady pokazywania uczniom związków pomiędzy tym, co dzieje się na lekcji, a wydarzeniami w najbliższej okolicy, Polsce lub na świecie, np.:
- odwoływanie się do obchodów świąt państwowych i rocznic (angażują się do zorganizowania uroczystości m.in. z okazji 3 Maja),
- uczestniczą w akcjach charytatywnych np. „I Ty możesz zostać św. Mikołajem” – pomoc rzeczowa uczniom z rodzin ubogich,
Wykres 1j Wykres 2j
Wykres 3j
Obszar badania: Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój
Nauczyciele w niezbyt skuteczny sposób umożliwiają uczniom wpływanie na sposób organizowania lekcji i przebieg uczenia się, choć jak sami informują, uczniowie najczęściej mają wpływ na metody pracy na lekcji (wykres 1j), terminy testów i sprawdzianów (wykres 2j), sposób oceniania (wykres 3j), tematykę lekcji (wykres 4j) oraz organizację zajęć pozalekcyjnych (wykres 5j). Na pięciu z sześciu obserwowanych zajęć nauczyciele przekazali uczniom informację, jaki będzie przebieg lekcji. Jednakże uczniowie nie mieli wpływu na sposób organizowania i przebieg obserwowanych zajęć, które zostały przeprowadzone zgodnie z zamierzeniami nauczycieli. Z kolei ankietowani uczniowie podają, iż największy wpływ w dniu badania mieli na atmosferę w klasie (wykres 1w). Dodają jednocześnie, że co najmniej połowa nauczycieli zachęca ich do wymyślania i realizowania własnych pomysłów (wykres 6j). Większość jest też świadoma, że ich wyniki w nauce najbardziej zależą od ich zaangażowania się i czasu, jaki poświęcają na naukę (wykres 2w), ale jest też liczna grupa, która uzależnia to od czynników zewnętrznych, od nich niezależnych, np. pomocy rodziców, rówieśników, szczęścia, pracy nauczyciela, jego opinii na temat ucznia oraz korepetycji.
Wykres 1j Wykres 2j
Wykres 5j Wykres 6j
Wykres 1w
Obszar badania: Uczniowie uczą się od siebie nawzajem
W ocenie wszystkich nauczycieli do wzajemnego uczenia się uczniów stosują: pracę w grupach, parach, prezentacje uczniowskie, wyrażanie opinii przez uczniów i dyskusje na forum (wykres 1w). Na powszechność tych działań nie wskazuje informacja przekazana przez uczniów. W ocenie większości uczniów na mniej niż połowie zajęć pracują w grupach lub w parach (wykresy 1j i 2j), rzadko wykonują zadania wymyślone przez siebie lub innych uczniów (wykres 3j). Na części obserwowanych zajęć uczniowie uczyli się od siebie najczęściej słuchając wypowiedzi innych uczniów, wymieniając doświadczenia i poglądy, prowadząc dyskusje, a rzadziej pracując w grupach. Uczniowie pracowali na materiałach przygotowanych przez nauczycieli, korzystali z podręczników, a istotne informacje zapisywali do zeszytu. Na pojedynczych zajęciach uczniowie proponowali swoje sposoby rozwiązania zadania, były tworzone sytuacje, w których uczniowie mogli uczyć się od sobie nawzajem.
Wykres 1j Wykres 2j
Wykres 3j
Obszar badania: W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów
W szkole stosowane są różnorodne działania nowatorskie, w które - w zgodnej ocenie dyrektora i nauczycieli - angażuje się zdecydowana większość. Zdaniem dyrektora stosowane w szkole rozwiązania nowatorskie:
- sprzyjają rozwojowi zainteresowań - realizacja projektu Polskiego Związku Piłki Siatkowej w ramach programu Szkolnych Ośrodków Sportowych – 2 klasy sportowe dziewcząt (piłka siatkowa),
- integrują i angażują zespoły klasowe podczas realizacji projektów - podjęcie współpracy, jako szkoła partnerska, z gimnazjum w Levoczy na Słowacji; realizowanie w roli beneficjenta projektu „Promowanie różnorodności kulturowej i artystycznej w ramach europejskiego dziedzictwa kulturowego” – cykl warsztatów Peacepaintig w Polsce i Norwegii – projekt realizowany w latach 2014-2016 przy współpracy z Powiatową i Miejsko-Gminną Biblioteką Publiczną w Starym Sączu,
- poszerzają wiedzę i doskonalą umiejętności (np. realizacja Międzynarodowego Projektu „Franciszek Znamirowski – Starosądeczanin, żołnierz, więzień, malarz” przy współpracy Universität Regensburg – zakończona publikacją i wystawą w starosądeckiej galerii, udział w ramach programu CKiS w Starym Sączu
„Nowe horyzonty filmowe”, nauka języka angielskiego na platformach e-lerningowych),
- uwrażliwiają na potrzeby innych (działalność młodzieżowych Liderów Promocji Zdrowia oraz wolontariatu).
Przesłanki do stosowania działań nowatorskich wynikają z analizy potrzeb uczniów, możliwości szkoły, oferty instytucji związanych z edukacją, inicjatywy nauczycieli, uczniów oraz propozycji i oczekiwań rodziców.
Działania nowatorskie, o czym informują wszyscy nauczyciele, w ostatnim roku dotyczyły głównie wykorzystania środków dydaktycznych i komunikacji z uczniami (wykres 1w) i były odpowiedzią na rozwój takich umiejętności jak: kreatywne myślenie, współpraca w grupie czy korzystanie z nowoczesnych technologii.
Partnerzy dostrzegają działania nowatorskie szkoły i jako przykłady takich działań wskazują funkcjonujące Siatkarskie Ośrodki Szkolne – we współpracy z Ministerstwem Sportu i Polskim Związkiem Piłki Siatkowej, realizację projektów: „Integracyjny Teatr Muzyczny” – zdrowa młodzież gra w teatrze z niepełnosprawnymi
(Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych ze Starego Sącza), „Malowanie dla pokoju” (projekt polsko-norweski), „Kraina Wschodzących Talentów” (projekt we współpracy z biblioteką), wymiana młodzieży z Węgrami (gimnazjaliści gościli i odwiedzali swoich rówieśników), realizacja programu "Zintegrowana Polityka Bezpieczeństwa", organizacja Mistrzostw Polski w Piłce Plażowej Dziewcząt.
Wykres 1w
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej
Stan oczekiwany:
Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego.
Poziom spełnienia wymagania: C
Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania:
W szkole diagnozuje się osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego m.in w formie tzw. analizy
"danych przyjętych", tj. wyników klasyfikacji końcowej w szkole podstawowej oraz wyników sprawdzianu.
Ponadto prowadzone są z poszczególnych zajęć diagnozy na wejściu oraz diagnoza wychowawcza z zastosowaniem "ankiety adaptacyjnej". Wszystkie te działania wykorzystywane są m.in. do planowania pracy. Organizacja procesów edukacyjnych charakteryzuje się spójnością z zalecanymi warunkami i sposobami realizacji podstawy programowej. Na obserwowanych zajęciach nauczyciele umożliwiali uczniom kształcenie kompetencji kluczowych. Nauczyciele powszechnie monitorują nabywanie wiedzy i umiejętności przez uczniów, najczęściej poprzez pytania, ocenianie bieżące i podsumowujące oraz informację zwrotną. Z kolei wnioski z analizy osiągnięć uczniów wykorzystują m.in. do modyfikowania stosowanych metod i form pracy. W szkole wdrażane są działania wynikające z wniosków z monitorowania osiągnięć uczniów, jednak wyniki uzyskiwane przez uczniów w egzaminie zewnętrznym oraz wskaźniki EWD wskazują, że podejmowane działania nie skutkują wzrostem efektem kształcenia. W szkole organizuje się działania adekwatne wobec przygotowania uczniów do kolejnego etapu kształcenia, a w przyszłości do funkcjonowania na rynku pracy. Szczególny nacisk jest kładziony, np. na kształcenie umiejętności dokonywania prawidłowych wyborów czy budowanie poczucia własnej wartości i wiary we własne możliwości.
Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego
Jak wynika z analizy danych zastanych oraz informacji przedstawionych przez dyrektora, w szkole dokonywana jest analiza tzw. „danych przyjętych” – czyli ocen ze świadectwa ukończenia szkoły podstawowej oraz odniesienie się do wyników sprawdzianu OKE. Ponadto prowadzone są diagnozy na wejściu z: języka polskiego, matematyki, historii, języka angielskiego, fizyki i geografii. Poza tym prowadzona jest diagnoza wychowawcza polegająca na rozeznaniu przez wychowawcę każdej klasy pierwszej sytuacji wychowawczej i rodzinnej ucznia przy użyciu tzw. „ankiety adaptacyjnej”. Pozyskuje się w ten sposób informacje na temat sukcesów i zainteresowań uczniów oraz ewentualnych kłopotów zdrowotnych i edukacyjnych na wcześniejszym etapie edukacyjnym. Zebrane dane pomagają określić wstępne kierunki pracy z każdym nowo przyjętym uczniem w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Natomiast nauczyciele przedmiotów diagnozują poziom wiedzy i umiejętności nabytych podczas nauki w szkole podstawowej. Na podstawie diagnoz, uzyskują wiedzę na temat potencjału edukacyjnego uczniów, formułują wnioski i rekomendacje do dalszej pracy w celu niwelowania zaległości oraz rozwoju młodzieży utalentowanej. Informacje uzyskane w wyniku diagnozy przedstawiane są wszystkim nauczycielom w ramach zespołu uczącego w danym oddziale. Na podstawie diagnozy m.in. formowane są grupy językowe, budowana jest oferta zajęć pozalekcyjnych wspomagających i rozwijających zainteresowania.
Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji
Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji.
Ankietowani nauczyciele podają, iż w ramach realizowania podstawy programowej dają uczniom możliwość kształtowania następujących umiejętności:
- czytanie (wykres 1j),
- myślenie naukowe (wykres 2j), - myślenie matematyczne (wykres 3j), - umiejętność pracy zespołowej (wykres 4j),
- umiejętność odkrywania swoich zainteresowań (wykres 5j), - umiejętność uczenia się (wykres 6j),
- umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (wykres 7j), - umiejętność komunikowania się w języku ojczystym (wykres 8j).
Większość nauczycieli w ankiecie wymieniła zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej charakterystyczne dla zajęć edukacyjnych, które realizują. Na obserwowanych zajęciach kształtowane były najczęściej następujące najważniejsze umiejętności, opisane w podstawie programowej dla danego etapu kształcenia: czytanie (4 z 6), umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w języku obcym, zarówno w mowie, jak i piśmie (4 z 6), a także umiejętność uczenia się (3 z 6).
Wykres 3j Wykres 4j
Wykres 5j Wykres 6j
Wykres 7j Wykres 8j
ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz
Wszyscy ankietowani nauczyciele powszechnie stosują różnorodne sposoby monitorowania osiągnięć uczniów, najczęściej poprzez zadawanie pytań, ocenianie bieżące i podsumowujące, a także pozyskiwanie informacji zwrotnej (wykres 1w). Wnioski z tego monitorowania wykorzystują w codziennej praktyce pedagogicznej głównie do modyfikowania dotychczasowo stosowanych metod i firm pracy (wykres 1o). Na wszystkich obserwowanych zajęciach można było zauważyć, iż nauczyciele monitorują nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia przede wszystkim poprzez:
- sprawdzanie, czy uczniowie właściwie zrozumieli omawianą problematykę, - zadawanie pytań,
- sprawdzanie, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania.
Wykres 1o
Wykres 1w
przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych
W szkole systematycznie dokonywana jest bieżąca analiza osiągnięć uczniów. Dyrektor w wywiadzie podaje, iż o skuteczności podejmowanych działań dydaktycznych lub wychowawczych wynikających z bieżących analiz osiągnięć uczniów decyduje zintegrowane działania dyrektora, nauczycieli, rodziców i uczniów. Nakierowane są na doskonalenie efektów procesu dydaktycznego w zakresie kształcenia i doskonalenia umiejętności kluczowych oraz zachowania i uwzględnia m.in.:
- kontrolę i analizę dokumentów, - kontrolę uwag za zachowanie,
- liczne rozmowy z rodzicami, uczniami i instytucjami partnerskimi, - analizę wyników badań ankietowych na temat bezpieczeństwa,
- współtworzenie z rodzicami programu profilaktycznego i wychowawczego oraz ich ewaluacja, - analizę wyników egzaminów zewnętrznych,
- prowadzenie egzaminów próbnych,
- organizowanie licznych zajęć przygotowujących do egzaminu gimnazjalnego, - pracę z uczniem zdolnym (konkursy przedmiotowe),
- pedagogizację rodziców.
Zdaniem dyrektora, wdrożone działania wpłynęły na efekty uczenia się, gdyż m.in.:
- młodzież jest bardzo aktywna i chętna do podejmowania wielu działań i inicjatyw nie tylko na terenie szkoły ale również środowiska,
- uczniowie odnoszą sukcesy - również w skali ogólnopolskiej (sport, plastyka, teatr),
- następuje przełamanie barier przed publicznymi występami - uczniowie stają się bardziej otwarci, odważni w wyrażaniu swoich opinii,
- gimnazjaliści mają możliwość uczenia się w coraz lepiej wyposażonych salach - w ostatnich 2 latach szkoła zakupiła 5 tablic interaktywnych, a prawie wszystkie klasopracownie są wyposażone w projektory multimedialne,
- uczniowie szkoły byli beneficjentami projektu unijnego „Festiwal zawodów w Małopolsce”, dzięki czemu mogli sprawdzić swoje predyspozycje do wykonywania konkretnych zawodów.
Jako swoje osiągnięcia w szkole, z których są szczególnie zadowoleni, ankietowani uczniowi najczęściej wskazywali osiągnięcia w zawodach sportowych (wykres 1o).
Nauczyciele uczący w klasie pierwszej z sukcesów uczniów wymienili przykładowo skuteczne zmotywowanie uczniów do podniesienia średniej z ocen (co pozwala na spełnienie warunku decydującego o przyznaniu stypendium – z 5 uczniów z wymaganą średnią na koniec I półrocza do 11 uczniów na koniec roku szkolnego), udział w konkursach językowych, zawodach sportowych np. Bieg Niepodległości, Olimpiada Młodych Lachów.
Z analizy danych zastanych wynika, że w ostatnich trzech latach wyniki szkoły z egzaminu są następujące:
2011
- część humanistyczna – 6 stanin (wyżej średni), - część matematyczno-przyrodnicza – 5 stanin (średni), 2012
- historia i wos – 6 stanin (wyżej średni), - matematyka – 4 stanin (niżej średni),
- przedmioty przyrodnicze- 4 stanin (niżej średni),
- język angielski p. podstawowy – stanin 4 (niżej średni), p. rozszerzony - 31%, - język niemiecki p.podstawowy – 5 stanin (średni)).
2013
- język polski – 3 stanin (niski), - historia i wos – 5 stanin (średni), - matematyka – 4 stanin (niżej średni),
- przedmioty przyrodnicze - 4 stanin (niżej średni),
- język angielski p. podstawowy - 3 stanin (niski), p. rozszerzony – 26%.
Analizując wyniki egzamin na przełomie 3 lat można stwierdzić, że wyniki szkoły oscylują w przedziale od wyżej średnich (stanin 6) – część humanistyczna w 2011r, historia i wos 2012r. do wyników niskich (stanin 3) – język polski i język angielski poziom podstawowy w 2013r. Głębsza analiza (ostatnie dwa lata) wskazuje na spadek wyników z języka polskiego, historii i wos oraz języka angielskiego. Na stałym poziomie utrzymują się wyniki z matematyki oraz przedmiotów przyrodniczych (stanin 4 wynik niżej średni) Analizując przyrost wiedzy uczniów, jako drugi wskaźnik opisujący pracę gimnazjum (EWD) z części humanistycznej szkoła jest w grupie szkół wspierających rozwój ucznia (widoczny jest niewielki przyrost wiedzy), natomiast w przypadku części matematyczno-przyrodniczej średnie wyniki uczniów utrzymują się (wskaźnik EWD bliski zeru – szkoła jest w grupie szkół neutralnych).
Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy
W szkole organizuje się działania adekwatne wobec przygotowania uczniów do kolejnego etapu kształcenia, a w przyszłości do funkcjonowania na rynku pracy. Dyrektor oraz nauczyciele w wywiadzie wymieniają przykładowe umiejętności i kompetencje:
- wzmacnianie poczucia własnej wartości i wiary we własne możliwości,
- poznawanie i rozwój swoich zainteresowań, pasji, umiejętności i predyspozycji, - umiejętność współpracy w zespole,
- nauka systematyczności i konsekwencji w działaniu, - nauka logicznego myślenia,
- umiejętność poprawnego komunikowania się w języku ojczystym i obcym, - umiejętność wyszukiwania i selekcji informacji.
Wymaganie:
Respektowane są normy społeczne
Stan oczekiwany:
Szkoły powinny kształtować postawy zgodne z wartościami i normami społeczeństwa demokratycznego.
Poznawanie zasad i rozumienie ich znaczenia dla funkcjonowania społeczności szkolnej i społeczeństwa stanowi element rozwoju. Świadomość tego, jak ważne jest przestrzeganie wspólnie ustalonych reguł, decyduje o sukcesie grup. Ważnym zadaniem szkoły jest tworzenie poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, a także klimatu sprzyjającego uczeniu się.
Poziom spełnienia wymagania: B
Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania:
Wśród uczniów powszechna jest opinia na temat poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego w szkole, niemniej jednak uczniowie wyraźnie sygnalizują występowanie niewłaściwych zachowań. Samorząd uczniowski we współpracy z nauczycielami i dyrekcją organizuje lub włącza się w różnorodne działania, np. projekt
„Franciszek Znamirowski: Starosądeczan, żołnierz, więzień, malarz”, przy czym jedna czwarta badanych uczniów deklaruje, iż nie uczestniczy w działaniach organizowanych przez samorząd uczniowski. Wśród większości rodziców powszechne jest przekonanie, że mają wpływ na zasady obowiązujące w szkole, natomiast znacznie mniejsza grupa rodziców deklaruje, iż ma wpływ na zasady obowiązujące w klasie. Relacje pomiędzy członkami społeczności szkolnej oparte są na wzajemnym szacunku, zaufaniu i tolerancji. Nauczyciele poprzez osobisty przykład kształtują pożądane postawy, dbają o przestrzeganie przez uczniów norm przyjętych w klasie. W szkole prowadzi się analizę podejmowanych działań wychowawczych głównie poprzez diagnozowanie środowiska wychowawczego w klasach pierwszych - ankieta adaptacyjna "na wstępie", rozmowy i analizy np. zapisów w zeszytach uwag. Wynikiem tego są wprowadzane modyfikacje np. w zasadach oceniania zachowania - dodatkowe punkty za frekwencję i ujemne za spóźnianie. Dyrekcja szkoły oraz nauczyciele dostrzegają pomysły i inicjatywy zgłaszane przez uczniów i rodziców, co stanowi podstawę do modyfikacji działań wychowawczych bądź wdrażania nowych, np. zniesienie obowiązku noszenia jednolitych strojów uczniowskich. Rodzice nie widzą potrzeby zgłaszania propozycji innych zmian, ponieważ zasady obowiązujące w szkole są przez nich w pełni akceptowane.
psychiczne
Zdecydowana większość uczniów w ankiecie "Moja szkoła" informuje, że na lekcjach, na przerwach, a także po zajęciach lekcyjnych czują się bezpiecznie (wykresy 1j - 3j). Te same badania wykazują, iż zdarzają się przypadki niewłaściwych zachowań, które niżej zostały wymienione w kolejności od najrzadziej wymienianych do najczęściej występujących:
- wymuszenia (wykres 4j),
- obrażania za pomocą internetu lub telefonów komórkowych (wykres 5j), - kradzieże (wykres 6j),
- celowe wykluczanie z grupy (wykres 7j),
- umyślne zniszczenie rzeczy należącej do ucznia (wykres 8j), - nieprzyjemne przezwiska (wykres (9j),
- traktowanie kolegów odbierane jako nieprzyjemne (wykres 10j).
Nie są to również zjawiska rzadkie: ostatnie dwa z wymienionych wyżej niewłaściwych zachowań sygnalizuje prawie połowa i ponad połowa badanych uczniów. Wyniki badan wskazują ponadto na przypadki umyślnego uderzenia ucznia (wykres 11j) oraz pobicia (wykres 12j).
Partnerzy oraz pracownicy niepedagogiczni informują, że uczniowie czują się w szkole bezpiecznie. Mają wiedzę, iż prowadzone były badania nt. zagrożenia narkomanią prowadzone przez gminną komisję rozwiązywania problemów alkoholowych. W ostatnich 2 latach policja nie prowadziła żadnych postępowań dotyczących uczniów gimnazjum. Po raz kolejny realizowany jest np. Program Zintegrowanej Polityki Bezpieczeństwa. Partnerzy dodali, iż szkoła jest otwarta na współpracę z różnymi instytucjami. Inne znane partnerom oraz pracownikom niepedagogicznym przejawy dbałości o bezpieczeństwo to m.in.
- ogrodzenie budynku, - monitoring wizyjny, - dyżury nauczycielskie,
- bardzo szybkie reagowanie na przejawy demoralizacji czy agresji – jeżeli zdarzają się kłopoty z uczniem – szkoła nawiązuje współpracę z kuratorami sądowymi, np. z tytułu opiekuństwa, zapewnienia opieki w czasie pozalekcyjnym.
Wykres 1j Wykres 2j
Wykres 3j Wykres 4j
Wykres 7j Wykres 8j
Wykres 9j Wykres 10j
Wykres 11j Wykres 12j
wynikiem działań samorządu uczniowskiego
Ankietowani uczniowie informują, że brali udział w różnych działaniach organizowanych przez samorząd uczniowski (wykres 1w), przy czym ponad jedna czwarta ankietowanych uczniów podaje, iż nie brała udziału w żadnych tego typu działaniach. Nauczyciele w wywiadzie podają, iż uczniowie z wielkim zaangażowaniem przeprowadzają kampanię wyborczą do struktur samorządu uczniowskiego. Ponadto organizowali m.in.:
- akcje charytatywne na terenie szkoły i terenie miasta – koncerty „Daj serce innym” (pomoc dla uczennicy), dyskoteki charytatywne, wigilie z podopiecznymi z Fundacji na Rzecz Osób Niepełnosprawnych GNIAZDO, paczki charytatywne dla potrzebujących,
- dyskoteki, zabawy okolicznościowe (mikołajki, andrzejki, „pożegnajmy się” – z klasami trzecimi), - uroczystości patriotyczne - szkolne i lokalne,
- opiekę nad pomnikiem „Golgota Wschodu” (był też realizowany projekt na ten temat),
- działania w ramach międzynarodowego projektu „Franciszek Znamirowski: Starosądeczan, żołnierz, więzień, malarz”,
- przygotowanie do udziału w „Debacie Młodych”,
- zawody sportowe, np. z okazji walentynek – uczniowie sami proponują rodzaje rozgrywek, sami je organizują i przeprowadzają.
Dzięki wyżej wymienionym, a także jeszcze innym działaniom, kształtowana jest u uczniów wrażliwość na potrzeby innych i empatia. Uczą się samorządności oraz poznają zasady demokracji. Kształtowane są postawy patriotyczne i umiejętność pracy zespołowej. Nabywają umiejętności organizacyjnych oraz rywalizacji zgodnie z ideą fair play.
Wykres 1w
Obszar badania: Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu
Większość ankietowanych rodziców wyraża opinię, że ma wpływ na to, jakich zachowań oczekuje się w szkole od ich dziecka (wykres 1j). Znacznie mniej badanych rodziców wyraża stanowisko, iż ma także wpływ na zasady obowiązujące w klasie, do której uczęszcza ich dziecko (wykres 2j). Należy podkreślić, iż w innych badanych gimnazjach współczynnik udziału rodziców w kształtowaniu zasad obowiązujących w klasie i szkole jest wyższy.
Rodzice w wywiadzie podają, iż mają możliwość przedstawiania własnych propozycji. Większość rodziców dostrzega działania wychowawcze szkoły i ma bardzo dobry kontakt z wychowawcą. Ważne są dla nich dni otwarte w szkole, a także dyżury nauczycielskie kiedy mają możliwość porozmawiania o problemach z wszystkimi nauczycielami. Jako przykład wpływu na zasady obowiązujące w szkole wymienili m.in. zniesienie obowiązku noszenia jednolitych strojów uczniowskich, wzmocnienie dyżurów nauczycielskich, a także wprowadzenie nauczycieli „dziennikowych”. Dodali, iż na pierwszym zebraniu rodzice są informowani o programie wychowawczym i wówczas mają możliwość zgłaszania uwag.
Nieco ponad połowa ankietowanych uczniów deklaruje, iż ma wpływ na to, jakie zasady zachowania obowiązują w szkole (wykres 3j). W wywiadzie podają, iż rozmawiają z nauczycielami na temat zachowania w szkole.
Podobnie jak rodzice informowali o tym, iż wcześniej w szkole obowiązywały jednolite stroje uczniowskie, a teraz zostały wprowadzone identyfikatory. Wiedzą, iż w szkole obowiązuje m.in.:
- zmiana obuwia, - zakaz wulgaryzmów,
- zakaz używanie telefonów komórkowych, - właściwe ubranie (wygląd zewnętrzny)
- zakaz opuszczania terenu szkoły podczas przerw i zajęć.
Mówili również o tym, iż w szkole kształtowane są postawy patriotyczne, ważny jest szacunek dla uczniów, nauczycieli i personelu. Nie mniej istotna ich zdaniem w szkole jest tolerancja i szacunek dla tradycji. Uczniowie wiedzą, że mają głos w sprawach szkoły.
Powszechnie znane są przez rodziców i nauczycieli wartości uznawane za ważne w szkole. W wywiadach wymieniali m.in.:
- kształtowanie wartości moralnych, - dbałość o bezpieczeństwo,
- profilaktykę zagrożeń,
- otwartość na drugiego człowieka, - dyscyplinę,
- wartości chrześcijańskie z uwzględnieniem tolerancji religijnej, - szacunek dla praw człowieka,
- umiejętność współpracy w grupie.
Obserwacja zajęć wskazuje, że nauczyciele dbają o przestrzeganie przez uczniów norm przyjętych w klasie.
Dbali również o to, aby uczniowie uważali na zajęciach, zajmowali się aktualnie realizowanymi zadaniami,
Wykres 3j
Obszar badania: W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb
Dyrektor oraz nauczyciele w wywiadzie podali, iż w szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze poprzez m.in.:
- ankietowanie uczniów klas pierwszych – ankieta adaptacyjna „na wstępie”,
- rozmowy pedagoga z pedagogami szkół, z których pochodzą uczniowie do gimnazjum (zainteresowania, uzdolnienia, profilaktyka),
- analizowanie zapisów w zeszytach uwag,
- analizy prowadzone przez zespoły wychowawcze (3 razy w roku), - ankietowanie dotyczące bezpieczeństwa,
- wywiady z rodzicami i kuratorami sądowymi,
- wymiana informacji pomiędzy nauczycielami uczącymi w oddziale i wychowawcą.
Prowadzone analizy przyczyniają się do wprowadzania modyfikacji, z których najważniejsze zdaniem nauczycieli i dyrektora to m.in.:
- wprowadzenie dodatkowych punktów za miesięczną 100% frekwencję i ujemnych punktów za spóźnienie na lekcję (która jest sygnalizowana tzw. przeddzwonkiem,
- wzbogacenie działań profilaktycznych o dodatkowe spotkania z pracownikami poradni psychologiczno-pedagogicznych, policji, Monaru, izby wytrzeźwień,
- wnikliwe rozpoznawanie środowiska rodzinnego i objęcie potrzebujących uczniów pomocą, - wzmożenie dyżurów (sklepik, jadalnia),
- wprowadzenie tzw. nauczyciela "dziennikowego" (nauczyciel powołany do roznoszenia dzienników), - zwrócenie szczególnej uwagi na frekwencję uczniów w szkole,
- położenie nacisku na jednolitość i konsekwencję w prowadzeniu działań wychowawczych.
Obszar badania: W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice
Dyrektor w ankiecie, nauczyciele oraz uczniowie i rodzice w wywiadzie podali propozycje zgłoszone przez uczniów, a dotyczące zmian w działaniach wychowawczych, które zostały uwzględnione, np:
- dzień bez pytania tzw. szczęśliwy numerek (od tego roku szkolnego), - wzmocnienie dyżurów w „newralgicznych miejscach” (świetlica, szatnia), - zamontowanie większej liczby kamer,
- organizowanie spotkań z przedstawicielami różnych instytucji wspomagających rozwój ucznia w wieku dorastania,
- zniesienie obowiązku noszenia jednolitych strojów uczniowskich,
- wprowadzenie dodatkowych punktów za frekwencję i brak spóźnień (co miesiąc),
- muzyka w czasie przerw międzylekcyjnych (ze względu na protesty sąsiadów szkoły zaprzestano puszczania muzyki na placu rekreacyjnym szkoły w czasie przerw).
Rodzice w wywiadzie podają, iż mają możliwość przedstawiania własnych propozycji. Nie zgłaszali wniosków
● Józef Wojas
● Kazimierz Gargula
Kurator Oświaty:
...
