Nauka w szkole powszechnej - Tomasz Blatt - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

TOMASZ BLATT

ur. 1927; Izbica

Miejsce i czas wydarzeń Izbica, dwudziestolecie międzywojenne

Słowa kluczowe Izbica, dwudziestolecie międzywojenne, relacje polsko- żydowskie, szkoła, nauka, koledzy

Nauka w szkole powszechnej

[W szkole uczyli się] Żydzi i chrześcijanie. Czasami były wypadki, że jakiś chłopak zawołał: „Gonimy Żydów!”, no to gonili nas, a jak złapali, to szturchnęli raz, dwa, a takich więcej drastycznych [sytuacji] nie było. Pamiętam raz mnie gonił chłopak, który dopiero zaczął się uczyć w naszej szkole, złapał mnie i szturchnął w bok: „Ty Żydzie, parchu, i tak dalej...”, ale przyleciał taki drugi chłopak, Janek Gut i mówi: „Tego nie rusz – jego ojciec był legionistą i jego nie wolno ruszać.”. Wielu [ze szkolnych] niby kolegów goniło nas na ulicach, potem, jak Niemcy przyszli. Nauczycielka języka hebrajskiego, religii – to była Żydówka. W szkole siedzieliśmy bez czapek. Pamiętam tylko, że lekcje zaczynało się modlitwą, [wtedy] żydowscy chłopcy siedzieli. Pierwszy raz [jak byłem] w szkole i jak wszyscy wstali, to i ja wstałem, potem kolega mi mówi:

„Czemuś ty wstał? To nie była nasza modlitwa.”.

Data i miejsce nagrania 2004-11-09, Lublin

Rozmawiał/a Emil Majuk

Transkrypcja Marta Kubiszyn

Redakcja Weronika Prokopczuk