BUDYNKI ODDANE W UŻYTKOWANIE,

LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH W SEKCJI H PKD, RUCH TURYSTYCZNY

Dane na temat budynków oddanych w użytkowanie, zaprezentowane ze względu na ich indykatywność, dotyczącą aktywności gospodarczej mieszkań-ców oraz podmiotów zewnętrznych. Budynki mieszkalne policzono wspólnie z użytkowymi, a informacje z poszczególnych lat dodano do siebie (skumulo-wano) w celu stwierdzenia rzeczywistego przyrostu liczby obiektów w czasie.

Jak zaprezentowano na rysunku 7, wśród analizowanych gmin największą liczbę budynków oddano do użytku w gminie Rewal (w latach 1998–2009 łącznie oddano 762 obiektów). Na drugim miejscu znalazła się gmina Karnice (47 obiek-tów), natomiast w gminach porównawczych liczba oddanych budynków była niemal dwukrotnie niższa niż w gminie Karnice.

148 Jacek Rudewicz

Sekcja H w PKD 2004 (I PKD 2007) obejmuje podmioty świadczące usługi związane z zakwaterowaniem² i gastronomią. Wysoka liczba podmiotów tej sek-cji w danej jednostce terytorialnej może świadczyć o pełnionych przez nią funk-cjach turystycznych. Z tego powodu zdecydowano się uwzględnić te dane przy wyznaczaniu wpływu gminy nadmorskiej Rewal na gminę Karnice. Z danych przedstawionych na rysunku 8 wynika, że to w gminie Rewal zlokalizowa-nych było najwięcej podmiotów gospodarczych w całym analizowanym okre-sie 1997–2009; choć liczba ta była zmienna, na koniec 2009 roku odnotowano 842 podmioty. Drugie miejsce zajęła gmina Karnice, na terenie której funkcjo-nuje 50 podmiotów gospodarczych, tj. zdecydowanie więcej niż gminach porów-nawczych Grzmiąca i Ostrowice.

Rys. 7. Budynki oddane do użytku w gminach wiejskich Rewal, Karnice oraz gminach porównawczych Ostrowice i Grzmiąca w latach 1998–2009 ogółem. Skala logarytmiczna

Źródło: opracowanie własne na podstawie BDR GUS.

Podstawą zaprezentowanych analiz jest zjawisko ruchu turystycznego, które – według założeń poczynionych na początku artykułu – świadczy o sukcesie gmin nadmorskich. Zaprezentowane w tabeli 2 dane dotyczące liczby obiektów i liczby korzystających z obiektów zakwaterowania zbiorowego ogółem w latach 2003 –2009 nie są w pełni reprezentatywne. Wynika to z niedopełniania obowiązku wypełniania formularzy sprawozdawczych KT1 GUS. Przyczyny tego zjawiska są powszechnie znane. Ze względu na informacje udzielone w wywiadzie przez osobę z Urzędu Gminy Karnice mają one znaczenie, które będzie wyjaśnione w dalszej treści opracowania.

2 Sekcja H PKD 2004 Hotele i restauracje – nie zawiera wielu podmiotów gosp. związanych z turystyką.

149 Wpływ rozwoju i sukcesu gmin nadmorskich...

Rys. 8. Podmioty gospodarki narodowej z sekcji H PKD 2004. Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi w latach 1995–2009. Skala logarytmiczna

Źródło: opracowanie własne na podstawie BDR GUS.

Tabela 2 Liczba obiektów zbiorowego zakwaterowania ogółem oraz korzystających z nich

w latach 2003–2009 dla badanych gmin Rewal, Karnice, Ostrowice i Grzmiąca

Porównywane gminy wiejskie

Llata

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

obiekty ogółem VII

Rewal 148 111 81 108 106 112 109

Karnice 1 1 1 1 0 0 0

Ostrowice 1 1 1 1 1 1 1

Porównywane

gminy wiejskie korzystający z noclegów ogółem I–XII

Karnice 817 812 656 373 347 0 0

Rewal 96 212 85 259 82 659 106 224 117 720 126 540 142 465

Ostrowice 843 58 97 72 73 91 103

Źródło: opracowanie własne na podstawie BDR GUS.

Na podstawie danych zaprezentowanych w tabeli 2 widoczna jest domina-cja gminy Rewal zarówno jeśli chodzi o liczbę obiektów, jak i liczbę osób z nich korzystających; pozostałe gminy uzyskują niższe wartości. Zastanawiający jest

150 Jacek Rudewicz

fakt wygasania ruchu turystycznego w gminie Karnice. Gmina Grzmiąca nie znalazła się w zestawieniu z powodu niewystępowania zjawiska, zaś w przy-padku drugiej gminy porównawczej (Ostrowiec) odnotowano spadek liczby osób korzystających z noclegów w obiektach zbiorowego zakwaterowania i tylko jeden obiekt zakwaterowania zbiorowego w statystykach.

Podsumowanie

Kompetentna osoba z Urzędu Gminy Karnice, udzielając wywiadu w dniu 22 września 2010 roku, przyznała, że sąsiedztwo z zamożną gminą Rewal przy-nosi gminie Karnice korzyści. W sytuacji wzmożonego ruchu turystycznego wiele osób, które nie mogą znaleźć zakwaterowania we wsiach gminy Rewal, poszukuje noclegów w miejscowościach należących do gminy Karnice. Ponadto z uwagi na to, że w gminie Rewal brakuje terenów pod budowę, liczne pensjonaty powstają w gminie Karnice. Taka sytuacja trwa od 5 lat. Do gminy Karnice zgłaszają się osoby z całego kraju, które chcą zainwestować w tutejsze nieruchomości.

Miejscowi rolnicy nie sprzedają wyprodukowanej żywności w gminie Rewal; jedynie dwa duże gospodarstwa dostarczają warzywa i owoce do ośrod-ków wczasowych. Większość zaopatrzenia pochodzi z hurtowni rolno-spożyw-czych w Szczecinie.

W gminie Karnice występuje wzmożony ruch samochodowym z powodu inwestycji drogowych, np. remontu drogi wojewódzkiej 110. Zdaniem rozmówcy jest to zasługą ruchu turystycznego w gminie Rewal.

Wsie: Lędzin, Konarzewo, Skalno i część wsi Pogorzelica (w większości gmina Rewal) to miejsca, w których wyraźnie zaznacza się wpływ gminy poło-żonej na północy. Działające gospodarstwa agroturystyczne w wielu przypad-kach nie świadczą usług dla turystów, tylko są sposobem na uniknięcie wyższego opodatkowania. Ta opinia – być może subiektywna – nie znajduje wyraźnego potwierdzenia w zaprezentowanych wyżej statystykach. Może to świadczyć o dużym marginesie szarej strefy lub o wpływie gminy Rewal, który jest na tyle subtelny, że nie znajduje większego odzwierciedleniach w statystykach dochodu gminy Karnice.

Odpowiadając na pierwsze pytanie postawione we wprowadzeniu, należy stwierdzić, że wzrost dochodów własnych gminy Rewal nie przekłada się na wzrost dochodów gminy „zaplecza”. Gminy te „nie zbliżają” się do gminy Rewal,

151 Wpływ rozwoju i sukcesu gmin nadmorskich...

raczej obserwować można współliniowość i utrzymywanie niezmienionej relacji.

Poziom dochodów własnych jest bardzo podobny do poziomu charakteryzują-cego gminy porównawcze.

Odpowiadając na kolejne pytanie, można stwierdzić, że zauważalne jest sezonowe zmniejszanie się liczby bezrobotnych w gminie zaplecza, ale podobne zjawisko występuje także w gminach porównawczych. Również analiza dojaz-dów do pracy świadczyć może o chłonności rynku pracy w gminie nadmorskiej, jednak statystyki nie pokazują kierunków tych czasowych migracji.

Dwa kolejne pytania znajdują swoją odpowiedź w statystykach, według których gmina Karnice osiąga nieco lepsze wyniki na tle gmin porównawczych – zarówno jeśli chodzi o liczbę budynków oddanych do użytkowania oraz liczbę podmiotów gospodarczych w sekcji H PKD 2004.

Problem przedstawiony w niniejszym opracowaniu przekracza jego ramy objętościowe, stąd w przyszłości planowane jest kolejne, zawierające dane o cha-rakterze badań terenowych.

THE IMPACT OF ECONOMIC DEVELOPMENT AND SUCCESS