• Nie Znaleziono Wyników

Rozróżnienie jako droga do zdefiniowania terroryzmu morskiego

2. Cieśnina Malakka

Kolejnym miejscem w Azji Południowo – Wschodniej borykającym się z problemem piractwa jest Indonezja. Wyspiarksie państwo złożone z 17,500 wysp i posiadające linię brzegową liczącą 34,000 mile (54,718 km) stanowi idealny obszar dla rozwoju piractwa. Indonezja to kraj nieustannie zmagający się z biedą, bezrobociem i korupcją. Okoliczności te w połączeniu z aktywnością w tym regionie ruchów separatystyczno - terrorystycznych sprzyjają rozwojowi piractwa

Wyjątkowo niebezpiecznym miejscem są wody wokół archipelagu indonezyjskich wysp Riau, które leżą u wejścia do Cieśniny Malakka, w miejscu gdzie zatoka osiaga swój najwęższy punkt i liczy niespełna 2,5 km. Z uwagi na plagę piractwa, która nawiedziła te wody rejon ten przyjęło się określać rajem dla piratów. Wyspa Batam, będąca największą wyspą archipelagu Riau jest znaną enklawą piractwa w regionie.214

Obszar ten to również początek jednego z najważniejszych na świecie szlaków transportowych – Cieśniny Malakka.

Cieśnina Malakka, łączy Ocean Indyjski z Pacyfikiem, oddzielając Sumatrę od Półwyspu Malajskiego. Jest to obok Cieśniny Gibraltarskiej i Cieśniny Ormuz jedna z trzech

213 Ibidem, s. 46 – 47.

214

J. A. Wombell, The Long War against Piracy: Historical Trends, Occasional Paper 32, Combat Studies Institute Press, U. S. Army Combined Arms Center, Kansas 2010, s. 134.

78

najważniejszych tras morskich na świecie. Cieśnina ta liczy 520 mile morskie (ok. 900 km), wchodzące w skład wód terytorialnych Indonezji, Singapuru i Malezji. Każdego roku przepływa tą drogą ok. 30 % światowego handlu, czyli prawie trzykrotnie więcej niż przez Kanał Panamski i dwa razy więcej niż przez Kanał Sueski.215

W każdym roku blisko 70 tys. jednostek przepływa tą drogą. Co więcej szacuje się iż w kolejnej dekadzie liczba statków korzystających z tej trasy zwiększy się do ok. 114 tys. Z uwagi na liczne wysepki i mielizny jednostki przepływające tą drogą muszą redukować prędkość, tym samym wystawiając się na ryzyko ataku ze strony piratów. 216

Wybrzeże cieśniny porośnięte jest lasem, a liczne małe wysepki zapewniają znakomite schronienie dla przestępców. Jednym z najbardziej niebezpiecznych miejsc, które muszą pokonać jednostki płynące tą drogą jest znajdujący się w obrębie wód singapurskich Kanał Filipa. Na tym wyjątkowo wąskim odcinku statki muszą nie tylko zwolnić, lecz również kilkakrotnie zmieniać kurs, co jest niezbędne by móc przepłynąć ten fragment cieśniny. Wszystko to w połączeniu z często występującymi na tych wodach mgłami stwarza idealne warunki do ataku piratów.217

Również w przypadku Indonezji zauważalne są powiązania działalności terrorystycznej z piactwem. Na lata 1976 – 2005 datuje się działalność Ruchu Wolnego Acehu (Gerakan Aceh Merdeka – GAM), walczącego o odłączenie od Indoznezji i niepodległość prowincji Aceh położonej na północnym krańcu wyspy Sumatra. Podczas trwającej blisko 30 lat wojny domowej między rządem w Dżakarcie i GAM piractwo – w tym przede wszystkim porwania dla okupu - stało się jedną z głównych form finansowania działalności rebeliantów.

Według danych Międzynarodowego Biura Morskiego pierwsze porwanie dla okupu u wybrzeży Acehu miało miejsce 25 czerwca 2001 r. Wtedy to z pokładu zakotwiczonej u zachodnich wybrzeży jednostki MT Tirta Niaga IV grupa piratów, po obrabowaniu załogi, uprowadziła kapitana oraz drugiego oficera. Po kilku dniach porywacze w wyniku negocjacji zwolnili drugiego oficera. Kapitan znajdował sie w niewoli przeszło sześć miesięcy i zwolniony został dopiero po uiszczeniu 30 tys. dolarów okupu.

Porwanie to można byłoby zaliczyć na konto licznie działających na tych wodach grup przestępczych nie mających nic wspólnego z walką o niezależność prowincji Aceh, gdyby nie przeprowadzony dwa miesiące później atak na znajdujący się w północnej części Cieśniny

215 B. R. Lewis, Kodeks piratów, Od szlachetnych złodziei po współczesnych przestępców, Bremen 2009, s. 175.

216 S. W. Simon, Safety and Security in the Malacca Straits: The Limits of Collaboration, [w:] Maritime security in southeast Asia U.S., Japanese, Regional and Industry Strategies, NBR Special Report #24, XI 2010, s. 3.

79

Malakka statek MV Ocean Silver. Uzbrojona grupa piratów porwała z tej jednostki sześciu członków załogi, w tym kapitana. Po kilku dniach porywacze zażądali 34 tys. dolarów “ finansowego wsparcia” na rzecz walki o wolny Aceh.218

Choć GAM nigdy nie przyznało się oficjalnie do tego typu praktyk to w ciagu kilku następnych lat w północnej części Cieśniny Malakka u wybrzeży prowincji Aceh wielokrotnie jeszcze powtarzały się tego typu incydenty. Porwania miały miejsce także dalej na południe u wybrzeży sąsaiadującej z Acehem prowincji Sumatra Północna.219

Oprócz porwań dla okupu znane są przypadki rządania zapłaty przez armatorów haraczy dzięki którym statki należące do danego armatora unikałyby napaści. Rząd indonezyjski wiele tego typu incydentów przypisywał Ruchowi Wolny Aceh. Należałoby jednak podchodzić ostrożnie do tego typu zarzutów zważywszy na ogólna tendencję władz w Dżakarcie do dezawuowania niepodległościowych aspiracji GAM i przedstawiania ruchu jako organizacji stricte kryminalistycznej. Bez wątpienia jednak piractwo, porwania dla okupu oraz handel narkotykami stanowiły główne źródla finansowania działalności tej organizacji. 220

W 2002 r. indonezyjski rząd zawarł porozumienie pokojowe z Ruchem Wolnego Acehu (GAM), kończące wieloletnią wojnę domową na Sumatrze. Nie zmienia to jednak faktu, iż niebezpieczeństwo związane z terroryzmem morskim pozostaje wciąż jednym z głównych zagrożeń dla bezpieczeństwa w regionie. Nigdy nie wiadomo kiedy w prowincji Aceh odżyją tendencje separatystyczne. Gdyby jednak taki scenariusz nie miałby już mieć miejsca, aktywne w Indonezji są również inne organizacje terrorystyczne gotowe sięgnąć po metody piractwa politycznego i terroryzmu morskiego.

Organizacją terrorystyczną stwarzającą realne zagrożenie także w Indonezji jest powstała w 1960 r. Dżimah Islamija (Jemaah Islamiyah -JI), która za cel stawia sobie stworzenie supermocarstwa islamskiego obejmującego swoim zasięgiem Indonezję, Malezję, Singapur, Brunei, Filipiny oraz południe Tajlandii. O organizacji Dżimah Islamija świat usłyszał po raz pierwszy w 2001 r., kiedy to singapurskie służby zdemaskowały plany zaatakowania kilku zachodnich celów. Jednak na prawdę głośno zrobiło się wokół JI dopiero w wyniku zamachu bombowego na Bali w 2002 r. Na kolejne cele ataków Dżimah Islamija obrała m. in. hotel Marriot w Dżakarcie w 2003 r., ambasadę Australii w Dżakarcie w 2004 r. oraz po raz drugi wyspę Bali w 2005 r. Także ta organizacja terrorystyczna zainteresowana jest atakami na cele morskie. Świadczą o tym chociażby plany zamachów zdemaskowane w

218 S. E. Amirell, Political Piracy and Maritime Terrorism…op. cit., s. 54.

219

Ibidem, s. 55.

80

Singapurze w 2001 r. Jeden z nich zakładał atak na amerykański okręt wojenny. Miała to być misja samobójcza polegająca na użyciu łodzi obciążonej improwizowanymi ładunkami wybuchowymi przeciwko amerykańskiemu okrętowi manewrującemu w Cieśninie Malakka.221

Atakami na cele znajdujące się w Cieśninie Malakka zainteresowane są nie tylko rodzime grupy terrorystyczne, ale także organizacje spoza regionu. W 2002 r. władze w Singapurze zarzuciły Hezbollahowi spisek mający na celu atak na przebywający w porcie w Singapurze albo płynący Cieśniną Malakka amerykański lub izraelski statek. Plany morskiego ataku, zarówno Hezbollahu jak i Dżimah Islamija, przypominają atak przeprowadzony przez Al Qaede na amerykański okręt USS Cole. Jest to jeden z wielu dowodów na zawiązaną współpracę między organizacjami terrorystycznymi. 222

W latach 2000 – 2006 jedna czwarta z globalnej liczby incydentów pirackich miała miejsce na wodach archipelagu indonezyjskiego. W 2004 r. w Azji Południowo – Wschodniej zanotowano największą liczbę aktów piractwa na całym świecie w tym dwie trzecie z tych incydentów miało miejsce na wodach archipelago indonezyjskiego. Indonezja przytłoczona koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa na wodach całego archipelagu oraz w obliczu redukcji wydatków na morskie siły zbrojne wymuszonej kryzysem, który nawiedził kraje Azji Południowo – Wschodniej w latach 1997 -1998 nie mogła skupić wystarczającej uwagi na zapewnieniu bezpieczeństwa w obrębie cieśniny Malakka. W obliczu gwałtownie narastającego problemu piractwa w lipcu 2005 r. Joint War Committee, działający w ramach stowarzyszenia ubezpieczeń żeglugowych Lloyd's Market Association, zaliczył Cieśninę Malakka do stref działań wojennych (war risk zone). Efekt był natychmiastowy. Ubezpieczyciele niebotycznie podnieśli stawki za polisy dla okrętów płynących tym szlakiem. Indonezja Malezja oraz Singapur, kraje których gospodarki uzależnione są w dużej mierze od eksportu, zmuszone zostały do podjęcia działań wymierzonych przeciwko pladze piractwa w Cieśninie Malakka.

W 2004 r. Dowództwo Pacyfiku Stanów Zjednoczonych (United States Pacific Command , USPACOM) w ramach globalnej walki z terroryzmem wystąpiło z propozycją programu partnerskiego Regional Maritime Security Initiative (RMSI) dotyczącego współpracy w zapewnieniu bezpieczeństwa morskich szlaków komunikacyjnych w Cieśninie Malakka głównie poprzez wspólne patrolowanie tych wód. Propozycja ta spotkała się z dezapobratą Indonezji i Malezji, które odmówiły siłom USA zgody na patrolowanie Cieśniny

221

M. N. Murphy, Piracy and Maritime Terrorism in the Modern World, London 2010, s. 286.

81

Malakka w obawie przed zagrożeniem ich suwerrennosci. Rząd Malezji stanowczo odmówił udziału w programie RMSI, argumentujac że nie widzi potrzeby obecności obcych sił na swoich wodach terytorialnych. Jednocześnie Malezja przystąpiła do organizowania paramilitarnej formacji na wzór amerykańskiej Straży Wybrzeża. Z podobnych względów odmówił akcesu do RMSI również rząd Indonezji. Władze indonezyjskie przystąpiły do konstruowania specjalnej formacji morksiej, mającej na celu ochronę szlaków transportowych przez Cieśninę Malakka. Rząd w Dżakarcie jednocześnie oświadzył, iż zamiast obecności sił USA na indonezysjkich wodach milej widziana byłaby współpraca wywiadowcza, pomoc w wyposażeniu oraz wspólne ćwiczenia sił morskich. Spośród państw leżących nad Cieśniną Malakka jedynie Singapur zdecydował się na przyłaczenie do RMSI ( w Azji Płd. – Wsch. członkiem RMSI jest także Australia).223

Problem zagrożenia Cieśniny Malakka aktami piractwa i terroryzmu morskiego znalazł się także w polu zainteresowania państw współpracujących w ramach Układu Obronnego Pięciu Sił (Five Power Defence Arrangement - FPDA), do którego oprócz państw nadbrzeżnych Singapuru i Malezji należą także Australia, Nowa Zelandia i Wielka Brytania. Podczas piątego spotkania ministrów obrony FPDA w Penang w czerwcu 2003 r. ustalono m.in., że dalsza współpraca w ramach FPDA powinna być ukierunkowana nie tylko na zwalczanie tradycyjnych zagrożeń dla bezpieczeństwa w obszarze Azji Płd. – Wsch., ale także na eliminowanie asymetrycznych zagrożeń w postaci piractwa, terroryzmu jak i przemytu narkotyków.224

Walka z aktami morskiego terroryzmu i piractwa stała sie również przedmiotem przeprowadzanych wspólnie manewrów. W 2004 r. pprzepropwadzono na ten przykład wspólne ćwiczenia sił powietrznych i morskich państw FPDA o kryptonimie EX BERSAMA LIMA 04, mające na celu przećwiczenie odpowiedzi na atak piratów oraz atak terrorystyczny w obrębie Cieśnienie Malakka.225

W 2005 r. prezydent Indonezji Susilo Bambang Yudhoyono, by poprawić wizerunek kraju, zarządził wzmorzone patrole w indonezysjkiej części cieśniny Malakka. W tym samym roku ponad 20 jednostek indonezysyjskiej marynarki zaangażowanych było w akcję antypiracką w Cieśninie Malakka co poskutkowało liczny mi aresztowaniami i rozbiciem wielu pirackich gangów.

223

C.S.Kuppuswamy, Straits of Malacca : Security Implications [w:] South East Asia Analysis Group, paper no. 1033, 18 czerwiec 2004 r., artykuł dostępny na stronie:

http://www.southasiaanalysis.org/%5Cpapers11%5Cpaper1033.html.

224 The Five Power Defence Arrangements Exercises and TheirContribution to Regional Security, 2004-2010, s. 4. [w:]Paper for Conference on the Five Power Arrangements at Forty, co-sponsored by the Institute of

Southeast Asian Studies and the S. Rajaratnam School of International Studies, Singapore, March 2, 2011

82

W latach 2004 – 2007 Indonezja, Malezja, Singapur oraz liczne grono państw regularnie korzystających z Cieśniny Malakka odbyło szereg spotkań pod auspicjami IMO pod tytułem "Protection of Vital Shipping Lane Initiative”.226

Celem pierwszego ze spotkań,

które miało miejsce w Jakarcie w dniach 7 – 8 września 2005 r., było wypracowanie ram dla współpracy między państwami przybrzeżnymi i korzystającymi z Cieśniny Malakka. Jak ustalono współpraca ta - Cooperative Mechanism227

- ma realizować się w oparciu o art. 43 Konwencji Narodów Zjednoczonych o Prawie Morza z 1982 r. (United Nations Convention on the Law of the Sea, UNCLOS).228

Spotkanie w Jakarcie zakończyło sie przyjęciem Batamskiego Wspólnego Oświadczenia ( dokument wypracowany podczas Batamskiego Spotkania Ministrów państw nadbrzeżnych, które miało miejsce w dniach 1 -2 września 2005 r. ), w którym wyrażono wolę zaproszenia do współpracy państw, których wody terytorialne otaczają zachodnie wejście do cieśniny, a zwłaszcza Tajlandii i Indii. Państwa położone nad cieśniną Malakka zobowiazały się ponadto do poprawy stanu bezpieczeństwa w cieśninie oraz zorganizowania w tym celu wspólnych patroli. Indonezja, Malezja oraz Singapur wyraziły wolę implementacji jednego z programów środowiskowych IMO - Marine Electronic Highway (MEH).229

Podczas drugiego spotkania, które miało miejsce w dniach 18 – 20 września 2006 r. w Kuala Lumpur kontynuowano dyskusję na temat bezpieczeństwa w cieśninie oraz opracowano plan dalszej współpracy w tej kwestii pomiędzy państwami nadbrzeżnymi oraz państwami korzystającymi z cieśniny ( Cooperative Mechanism). W międzyczasie Indonezja, Malezja i Singapur zacieśniały współpracę uzupełniając patrole morskie programem powietrznego nadzoru - Eye in the Skye (EiS). W kwietniu 2006 r. patrole morskie oraz EiS zostały wyposażone we wspólną bazę informacyjną, która umożliwiła nadzór cieśniny w czasie rzeczywistym i natychmiastową reakcję na każdy zgłoszony piracki atak. W marcu 2006 r. marynarka indonezyjska przeprowadziła na wodach Cieśniny Malakka ćwiczenia symulujące odbijanie z rąk terrorystów promu. W tym samym czasie prowadzono intensywne działania wymierzone w pirackie gangi, zakończone rozbiciem wielu z nich.

226

H. Djalal, The Development of Cooperation on the Straits of Malacca and Singapore, artykuł dostępny na stronie: www.nippon-foundation.or.jp/eng/current/malacca_sympo/6.doc

227 Zob. oficjalna strona internetowa programu Cooperative Mechanism: www.cooperativemechanism.org.my

228

Art. 43: “Państwa korzystające z cieśniny i państwa położone nad cieśniną powinny, na podstawie umowy, współpracować w sprawach: (a) budowy i utrzymywania w cieśninie w należytym stanie urządzeń

nawigacyjnych i służących bezpieczeństwu, a także innego sprzętu pomocniczego ułatwiającego żeglugę międzynarodową; oraz (b) zapobiegania, zmniejszania i kontroli zanieczyszczenia przez statki.”

83

Podczas trzeciego z serii spotkań, które miało miejsce w dniach 4 – 6 września 2007 r. w Singapurze opracowano ostateczne ramy współpracy Cooperative Mechanism, na które złożyły się trzy elementy: Cooperation Forum (CF), Project Coordination Committee (PCC),

Aids to Navigation Fund (ANF), mające umożliwić dialog, wymianę informacji oraz

współpracę miedzy państwami leżącymi u wybrzeży cieśniny i korzystającymi z niej, a także przedsiębiorstwami żeglugowymi oraz wszystkimi innymi podmiotami zainteresowanymi w utrzymaniu bezpieczeństwa w tym rejonie. Państwa korzystające z cieśniny zobowiązały się czynnie wspierać podejmowane przedsięwzięcia. Stany Zjednoczone przykładowo dostarczyły dziesięć radarów, które rozlokowano na całej długosci wschodniego wybrzeża Sumatry.230

W 2008 r. do współpracy między Indonezją, Malezją i Singapurem przystąpiła Tajlandia, czwarte z państw leżących nad Cieśniną Malakka. Tym samym wspólne patrole morskie, mające na celu zwalczanie piractwa i terroryzmu przemianowano na Malacca Straits

Patrols (MSP). Zintensyfikowane działania państw położonych nad cieśniną przy wsparciu

kilkunastu państw z niej korzystających przyniosły w latach 2003 - 2011 wymierne efekty w postaci spadku rocznej liczby zanotowanych aktów piractwa i rozbójnictwa morskiego z 187 do 1 zgłoszonego incydentu w roku ubiegłym.231

3. Somalia

Efektywna współpraca międzynarodowa i ewidentny sukces w walce z piractwem w Cieśninie Malakka stoi w konfrotacji z wciąż nie przynoszącymi efektów działaniami we wchodniej Afryce. Walka z plagą piractwa i niebezpieczeństwem terroryzmu w Cieśninie Malakka przynosi bogate doświadczenia. Nie da się jednak przenieść ich tak po prostu na wody okalające róg Afryki. Obszar ten stanowi zupełnie inny teatr działań, wymagający swoistych, odmiennych rozwiązań w walce z obecnym tam piractwem.

Od stycznia 2011 r. do grudnia 2011 r. Międzynarodowe Biuro Morskie zanotowało 237 incydenty z udziałem piratów somalijskich. Obszar ich działalności obejmuje coraz większe terytorium, rozciągające się od południowej cześci Morza Czerwonego na zachodzie,

230 IMO Doc. SGP 1/4, Signapore Statement on enhancement of safety, security and environmental protection in the Straits of Malacca and Singapore, 6 września 2007 r.

231

Jak trafnie zauważył australisjki minister obrony Stephen Smith: “We know that piracy can be prevented. I

note the success of our neighbours Indonesia, Malaysia, Singapore and Thailand in combating piracy in the Malacca Strait.” [w:] Paper presented by Minister for Defence Stephen Smith to the ADMM-Plus Maritime

Security Experts’ Working Group Inaugural Meeting, dokument dostępny na stronie: http://www.minister.defence.gov.au

84

poprzez wody Zatoki Adeńskiej, wybrzeża Jemenu i Omanu na północy, obejmując szerokie połaci Oceanu Indyjskiego aż do zachodniego wybrzeża Indii oraz Malediwów, a także wybrzeży Seszeli, a nawet Madagaskaru na południu. W roku ubiegłym na całym tym obszarze 470 marynarzy zostało wziętych za zakładników, 10 porwano, trzech zostało ciężko rannych, a ośmiu straciło życie. W analizowanym okresie porwano w sumie 28 jednostek. Na wodach okalających wschodnie i południowe wybrzeże półwyspu somalijskiego w tym także na Morzu Arabskim zanotowano 160 incydenty, 37 ataki odnotowano na wodach Zatoki Adeńskiej, 39 w południowej części Morza Czerwonego.232

Jakkolwiek w wyniku intensywnych działań zainteresowanych państw przybrzeżnych oraz współpracy międzynarodowej problem piractwa uległ ograniczeniu w wielu miejscach na świecie, Somalia stanowi dziś epicentrum światowego piractwa. Składają się na to szereg przesłanek natury polityczno - prawnej, ekonomicznej oraz geograficznej.

Źródła współczesnego problemu piractwa u wybrzeży Somalii sięgają początku lat 90 – tych. W 1991 r. rządzący Somalią dyktator Siyad Barre został obalony przez Zjednoczony Kongres Somalijski. Konsekwencją przewrotu była chaotyczna wojna domowa między rywalizującymi o władzę klanami, rujnująca niemal doszczętnie całą strukturę państwa. W efekcie Somalia rozrywana frakcyjnymi walkami faktycznie rozpadła się na kilka państewek.233

Somalia pozbowiona rządu sprawującego efektywną kontrolę nad swoim terytorium, wojska i policji od ponad 20 lat pogrąża się w bezprawiu. Od kilku lat kraj ten jest liderem rankingu Failed States Index opracowywanego przez think tank Fund for Peace. Postępujacy stan bezprawia i anarchii wykorzystywany jest przez wielu do prowadzenia nielegalnej działalności, w tym m. in. piractwa.

Problemy polityczne w Somalii potęgują skutki katastrof naturalnych. Narodziny piractwa na wschodnim wybrzeżu Somalii wiążą się także z trzęsieniem ziemi na Oceanie Indyjskim z 2004 r. i wywołaną nim potężną falą tsunami, która spustoszyła wybrzeża Oceanu Indyjskiego. W Somalii zginęły wówczas setki osób, a tysiące utraciło swe domostwa. Całkowitemu zniszczeniu uległo wiele wiosek na wybrzeżu Somalii oraz tysiące łodzi rybackich, stanowiących jedyne źródło utrzymania dla kilkudziesięciu tysięcy osób. Jednocześnie na przybrzeżnych wodach Somalii pojawiły się liczne statki z pomocą

232

ICC –IMB Piracy and armed robbery against ships, Annual Report 2011, s. 20.

85

humanitarną, stanowiące pokusę dla szukających okazji do łatwego zarobku. Dla wielu Somalijczyków żyjących dotychczas z rybołóstwa piractwo stało sie jedyną alternatywą.234

Czynnikiem popychającym do piractwa Somalijczyków były również prowadzone na jej wodach nielegalne połowy przez tajwańskie, hiszpańskie i francuskie kutry. Brak rządu sprawującego efektywną kontrolę nad swoim terytorium równoznaczny jest z brakiem straży przybrzeżnej. Tym samym każdy może bezkarnie korzystać z zasobów naturalnych somalijskich wód. Według szacunków ONZ kłusownictwo kosztuje Somalię ok. 300 mln dolarów rocznie. Do tego dochodzi problem z pozbywaniem się na tych wodach przez obce jednostki nielegalnych odpadów. Brak ryb i zanieczyszczone morze były impulsem do działań przeciwko obcym statkom. Piraci nazywając się “Somali Marines”, “Ocean Salvation Corps” lub też “Defenders of Somali Territorial Waters” argumentowali, iż żądane przez nich kwoty okupu stanowią w istocie opłaty za eksploatację somalijskich łowisk.235

Trudną sytuację Somalijczyków pogarszają również powtarzające się okresy suszy i fale głodu. W 1992 r. w Somalii miała miejsce wyniszczająca susza, której efektem była klęska głodu, powodująca śmierć ponad 300 tys. ludzi. Problemy z opadami w tej części Afryki zdarzają się niestety coraz częściej. Katastrofalna susza nawiedziła Somalię ponownie w 2011 r. Liczba osób dotkniętych klęską przekracza obecnie 10 mln, a problemy z brakiem wody występuja na obszarze niemal całego kraju.236

Somalia posiada najdłuższą w Afryce, liczącą 3900 km linię brzegową. Kraj ten leży obok jednego z najbardziej ruchliwych morskich szlaków handlowych świata – Zatoki Adeńskiej. Zatoka ta znajduje się pomiedzy Jemenem, leżącym na południowym krańcu