Sposoby realizowania powołania do kapłaństwa i różnych form życia

Po w o łan ie do kapłaństw a i różnych form życia konsekrowanego je st nieodłączną częścią b ib lijn ej koncepcji po w ołan ia zawartej na kartach Starego i N ow eg o Testamentu.

Test kom petencyjny przeprow adzony w śród uczniów klas m aturalnych liceó w ogólnokształcących D iecez ji Sosnow ieckiej obejm ow ał rów nież pytania, których celem

12 J. Szpet, Treść i źr ó d ła k a te c h e z y , dz. cyt., s. 106-108; A. DŁUGOSZ, J a k d ziś g ło s ić J e z u sa C h rystu sa ? ,

„K atecheta” 9/2002, s. 61; J. KOCHEL, P ry m a t S ło w a B o żeg o w k a te c h e zie , „K atecheta” 12/2009, s. 7-8;

M. CZAJKOWSKI, P is m o Sw. w k a tech ezie, [w:] T eoretyczne za ło ż e n ia k a te c h e z y m ło d zie żo w e j, red. R. MURAWSKI, W arszawa 1989, s. 292.

13 St. Ha r ę z g a, B ib lia w K o śc ie le , Kraków 1998, s. 34-37; J. KOCHEL, Z a sa d y w y c h o w a n ia b ib lijn eg o ,

„K atecheta” 7-8/2011, s. 6-7, J. RYDZEWSKI, P o d sta w y k o m u n ik a ty w n o śc i ję z y k a p rz e p o w ia d a n ia c h r ze śc ija ń sk ie g o w n a u c za n iu re lig ii i w k a te c h e zie p o za szk o ln e j. Z b a d a ń n a d ję z y k ie m re lig ijn y m , Białystok 2008, s. 119-125.

14 KO 10.

15 KKK 113.

16 KO 23.

było zbadanie poziom u w iadom ości na temat biblijnego po w ołan ia do kapłaństw a i życia

Rozdział IV - Znajomość biblijnej koncepcji powołania

Dzięki działalności których zakonów w Polsce w wieku XVII-XVIII został znakomicie rozwinięty system szkolnictwa?

51 32,3 20 35,7 32 33,3 9 28,1

Do zakonów szczególnie zasłużonych dla kultury należą:

69 43,7 20 35,7 33 34,4 12 37,5

Źródło: badania własne

Znajom ość b ib lijn ej koncepcji pow ołania w iąże się z w ied zą dotyczącą sakram entologii. D latego w teście kom petencyjnym p o ja w iły się pytania służące zdiagnozow aniu w ied zy respondentów na tem at sakram entu kapłaństw a. W pierw szym z nich respondenci zostali poproszeni o odpowiedź na pytanie dotyczące szafarza sakram entu kapłaństw a. W y n ik i badań prezentuje w ykres 24.

W ykres 24. P r a w id ło w e o d p o w ie d z i m a tu r z y s tó w na p y ta n ie : „ K to s p r a w u je s a k r a m e n t k a p ł a ń s t w a ? " ______________________________ _____________________________________

Źródło: badania własne

P ra w ie po łow a respondentów u d zieliła poprawnej odpow iedzi, zaznaczając p raw id ło w ą odpow iedź: „B is k u p ” . N ajlep iej z tym pytaniem po radziły sobie dziew częta m ieszkające w m ieście - 4 8 ,1 % (76 osób) i chłopcy m ieszkający na w si - 4 6 ,9 % (15 osób).

Zestaw iając procentow e w yn ik i p raw id ło w ych odpow iedzi udzielonych przez licealistk i i licealistów , można zauw ażyć, że to uczniow ie klas m aturalnych w yk az a li w yższy poziom w iedzy w tym zakresie. W yd aje się, że tem atyka sakram entu kapłaństw a jest bliższa tej grupie respondentów.

D alsze diagnozow anie poziom u w ied zy na tem at sakram entu kapłaństw a przeprowadzono, pytając w teście kom petencyjnym o służebny charakter tego sakram entu.

Optym izm em napaw a fakt, że ponad 8 0 % dziew cząt m ieszkujących w m ieście i na w si, ja k rów nież licealistó w m ieszkających na w si popraw nie zaznaczyło odpowiedź: „K a p ła n pośw ięca sw ój czas i życie dla dobra w spólnoty K o ścieln ej” , „g ło si Sło w o Bo że i udziela sakram entów” , „słu ż y radą” . W ykres 25. prezentuje procentow y rozkład praw idło w ych odpowiedzi.

W ykres 25. P r a w id ło w e o d p o w ie d z i lic e a lis tó w n a p y ta n ie : „ N a cz y m p o le g a s łu ż e b n y c h a r a k te r s a k r a m e n tu k a p ła ń s tw a ? ”

Rozdział I V - Znajomość biblijnej koncepcji powołania

N a jw ię cej praw id ło w ych odpowiedzi na postaw ione pytanie udzieliło 47 m ieszkających na w si dziew cząt (8 3 ,9 % ). Po ró w n yw aln ie z p ra w id ło w ą odpow iedzią na to pytanie po radziły sobie licea listk i z m iasta - 8 1 ,0 % (128 osób). N ajm n iej procentowo p raw id ło w ych odpow iedzi u d z ie lili respondenci m ieszkający na w si 7 0 ,8 % (68 osób).

Z w raca uw agę bardzo w yso ki procent (8 1 ,3 % ) praw id ło w ych odpow iedzi zaznaczonych przez chłopców m ieszkających na w si (26 osób), co potw ierdza tezę o szczególnym zainteresow aniu tej grupy m aturzystów om aw ianą tem atyką.

D opełnieniem badań w ied zy grupy badawczej na tem at sakram entu kapłaństwa pozostaje analiza odpow iedzi na pytanie dotyczące skutków p rzyjęcia tego sakram entu w służbie kom unii. O braz odpow iedzi respondentów zaprezentowano na w ykresie 26.

W ykres 26. P r a w id ło w e o d p o w ie d z i u c z n ió w na p y ta n ie : ,, J a k ie s ą s k u tk i s a k ra m e n tu k a p ła ń s tw a ? ”

Źródło: badania własne

N ajgorzej z odpow iedzią na to pytanie po radzili sobie m ieszkańcy m iasta.

L ic e a lis tk i u d z ieliły 5 1 ,3 % p raw id ło w ych odpow iedzi (81 osób), a m aturzyści 5 3 ,1 % (51 osób). Procentow o najw ięcej praw idło w ych odpow iedzi na pytanie o skutki

sakramentu kapłaństwa udzielili ponownie chłopcy mieszkający na wsi (59,4%). 19 z nich odpowiedziało: „Upodobnienie do Chrystusa dzięki łasce Ducha Świętego”, „Uzdolnienie do działania jako przedstawiciel Chrystusa - Głowy Kościoła” oraz „Wyciska niezatarty charakter duchowy”. Szczegółowa analiza powyższych wykresów wskazuje na duże zainteresowanie wiadomościami związanymi z sakramentem kapłaństwa, które wykazali licealiści klas maturalnych Diecezji Sosnowieckiej. Można przypuszczać, że ta grupa respondentów, ze względu na miejsce zamieszkania, jest bardziej związana nie tylko z życiem parafialnym, ale również posługą duszpasterską miejscowych kapłanów, którzy mają na nią duży wpływ.

Podjęcie tematu biblijnej koncepcji powołania człowieka wiąże się z koniecznością poddania szczegółowej analizie wiadomości maturzystów klas licealnych na temat powołania do różnych form życia konsekrowanego. W związku z tym w teście kompetencyjnym ankietowani zostali poproszeni o wyjaśnienie samego słowa

„konsekracja”. Wyniki przeprowadzonego testu wskazują, że większość respondentów nie potrafi zdefiniować słowa „konsekracja”. Największą trudność z odpowiedzią na to pytanie miało 27 chłopców mieszkających na wsi (84,4%), 75 chłopców mieszkających w mieście (78,1%), 108 dziewcząt mieszkających w mieście (68,3%) i 38 dziewcząt mieszkających na wsi (67,9%). Procentowo najwięcej prawidłowych definicji podały respondentki mieszkające na wsi - 11 osób (19,6%), pisząc, że konsekracja to uroczysty akt, przez który człowieka lub rzecz w szczególny sposób przeznacza się dla Boga. Grupy badanych dziewcząt znają lepiej definicję słowa

„konsekracja” niż chłopcy, gdyż 23 licealistki mieszkające w mieście również napisały poprawną odpowiedź (14,6%). Natomiast tylko 3,1% chłopców mieszkających na wsi (1 osoba) i ten sam procent maturzystów zamieszkujących miasto (3 osoby) udzieliło prawidłowej i wyczerpującej odpowiedzi. Analiza badań po raz kolejny potwierdza większe trudności maturzystów w zapamiętywaniu definicji pojęć.

Badając poziom wiedzy respondentów na temat życia konsekrowanego, zapytano ich: „Jakie śluby składają osoby konsekrowane?”. Większość licealistów poradziła sobie z odpowiedzią na to pytanie. Szczegółowy obraz wiadomości na ten temat prezentuje wykres 27.

Rozdział IV - Znajomość biblijnej koncepcji powołania

W ykres 27. P r a w id ło w e o d p o w ie d z i m a tu r z y s tó w n a p y ta n ie : „ J a k ie ś lu b y s k ła d a ją o so b y k o n s e k ro w a n e ? ”

Źródło: badania własne

Po raz k o le jn y w om aw ianym zakresie w iadom ości n ajw iększą w ied zą w ykazali się m aturzyści zam ieszkujący środow iska w iejskie D iecezji So sn o w ieckiej. 24 spośród nich (7 5 ,0 % ) u d zieliło praw idłow ej odpow iedzi, w skazując na: czystość, ubóstwo i posłuszeństwo jak o śluby, które składają osoby konsekrow ane. W yso k i procent p raw id ło w ych odpow iedzi u d z ieliły dziew częta m ieszkające w m ieście - 6 5 ,8 % (104 osoby) i licea listk i m ieszkające na w si - 5 7 ,1 % (32 osoby). N ajm niejszym poziom em w iadom ości w yk az ali się chłopcy m ieszkający w m ieście - 51,0 % (49 osób). S ła b y poziom zainteresow ania w iadom ościam i zw iązanym i z życiem konsekrow anym ze strony licealistó w m ieszkających w m ieście może być spow odow any w iększym i m ożliw ościam i spędzania w olnego czasu w środow isku m iejskim , które oferuje teatr, kino, sieć hiperm arketów, klubów nocnych i dyskotek. N atom iast w środow isku w iejskim często ko śció ł stanow i centrum ż ycia kulturalnego, a skupiające m łodzież św ietlice parafialne są je d yn ą okazją do spotkań z przyjaciółm i. K o śció ł i św ietlica parafialna są m iejscam i,

gdzie m łodzież m ieszkająca na w si ma m ożliw ość częstszego spotykania kapłana i osoby konsekrowanej niż ich m iejscy rów ieśnicy.

Program nauczania re lig ii w klasach licealn ych zakłada rów nież zapoznanie uczniów z różnym i form am i życia zakonnego, które sw ojej in sp iracji szukają także w b ib lijn ej koncepcji pow ołania. W zw iązku z tym , analizując w iedzę respondentów na ten temat, zapytano ich o o jca ż ycia m niszego na Zachodzie, któ ry stanow i fundam ent kultury zakonnej Europy. Pozio m znajom ości postaci św. Ben edykta je st zadaw alający tylko w przypadku licealistek m ieszkających w m ieście. 83 spośród nich zaznaczyły p raw id ło w ą odpowiedź, w skazując na św. Benedykta (5 2 ,5 % ). Szczegółow y obraz p raw id ło w ych odpow iedzi prezentuje w ykres 28.

W ykres 28. P r a w id ło w e o d p o w ie d z i u c z n ió w k la s m a tu ra ln y c h n a p y ta n ie : „ J a k n a zy w a się o jc ie c ż y c ia m n is z e g o n a Z a c h o d z ie ? ”_________________________________________

Ź ró d ło : b a d an ia w łasn e