Główne inwestycje w sieć drogową

sieć drogowa Gdyni ukształtowała się w okresie powstawania miasta. w na-stępnych dekadach rozbudowywano ulice w związku ze wzrostem natężenia ruchu (al. Zwycięstwa, ul. Śląska, ul. Morska), konieczności obsługi portu (es-takada kwiatkowskiego) czy budowy nowych osiedli mieszkaniowych. Zasadni-cza część dróg w obrębie granic administracyjnych Gdyni znajduje się w gestii samorządu gminnego. Zaledwie ok. 2% długości sieci drogowej to trasy krajowe

109

7. Mobilność i transport miejski

(tab. 7.1). w ostatnich latach gdyński samorząd regularnie zabiegał, aby do sie-ci dróg krajowych włączona została trasa kwiatkowskiego, która odgrywa klu-czową rolę w obsłudze portu morskiego. w latach 2004-2014 łączna długość dróg w granicach Gdyni wzrosła z 385,8 km do 399,8 km. wpływ na wzrost sumarycz-nej długości sieci drogowej miały inwestycje wykonane przez gminę.

tab. 7.1. drogi publiczne w Gdyni w latach 2004-2014 (w km)

Lata Ogółem

Ogółem na 100 km² pow.

miasta

Krajowe Wojewódzkie Powiatowe Gminne

2004 385,80 284,70 5,80 17,80 109,60 252,60

2006 387,81 267,05 5,79 17,83 109,90 254,29

2008 391,10 289,49 5,79 17,83 112,44 255,04

2010 393,18 291,03 5,79 17,83 112,44 257,12

2012 396,40 293,30 5,80 17,90 112,50 260,30

2014 399,80 295,81 5,80 17,90 112,40 263,80

Źródło: opracowanie własne na podstawie: rocznik statystyczny Gdyni 2006, 2007; rocznik statystyczny Gdyni 2011, 2012; www.stat.gov.pl; www.gdynia.pl.

0 100 200 300 400 500 600

2004 2006 2008 2010 2012 2014

ryc. 7.1. Liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców w Gdyni w latach 2004-2014 Źródło: opracowanie własne na podstawie: rocznik statystyczny Gdyni 2006, 2007; rocznik statystyczny Gdyni 2011, 2012; www.gdynia.pl.

110

w latach 2004-2015 w Gdyni wykonano kilka istotnych inwestycji w zakresie infrastruktury drogowej. do najważniejszych zaliczyć można przebudowy dróg związanych z obsługą portu morskiego, w szczególności modernizacja ulic Jan-ka wiśniewskiego i Polskiej wyprowadzających ciężki ruch towarowy z centrum miasta. Uzupełnieniem tych dwóch inwestycji było dokończenie trasy kwiat-kowskiego na odcinku od ul. Morskiej do Obwodnicy trójmiasta, którą budowa-no z przerwami od 1974 r. Ukończenie tych trzech inwestycji drogowych umożli-wiło znaczne ograniczenie ruchu samochodów ciężarowych w śródmieściu Gdyni.

Jedną z najważniejszych inwestycji drogowych było dokończenie budowy trasy kwiatkowskiego. Projektowana jako trasa o przyspieszonym ruchu łączyć miała północne dzielnice Gdyni, port (terminal promowy i terminal kontenerowy) z Obwodnicą trójmiasta (ryc. 7.1). Budowana była z przerwami od 30 sierpnia 1974 r. do 12 czerwca 2008 r. wśród mieszkańców Gdyni często nazywana es-takadą kwiatkowskiego, co wiązało się z faktem, że przez wiele lat istniały frag-menty tej trasy zbudowane w formie niedokończonej estakady. Przed okresem ak-cesji Polski do Unii europejskiej istniał niespełna 2,5-kilometrowy fragment trasy łączący ul. Morską z ul. płk. s. dąbka. Możliwość wykorzystania funduszy struk-turalnych pozwoliło dokończyć trasę w docelowym przebiegu. w 2005 r. gdyński samorząd otrzymał wsparcie unijne na wykonanie iii etapu trasy kwiatkowskie-go, polegającego na połączeniu istniejącej części z Obwodnicą trójmiasta. Pra-ce budowlane na odcinku o długości ponad 2,7 km trwały od sierpnia 2006 r. do marca 2008 r. Oficjalne zakończenie budowy i otwarcie trasy nastąpiło 12 czerw-ca 2008 r. (Otwarcie Trasy…).

wśród pozostałych inwestycji drogowych istotnych dla funkcjonowania portu w Gdyni znajdowały się przebudowa ulic Janka wiśniewskiego i Polskiej (ryc. 7.2).

Pierwsza z wymienionych arterii ma także kluczowe znaczenie dla mieszkańców północnych dzielnic Gdyni w dojazdach do centrum miasta. Gmina Gdynia uzy-skała dofinansowanie na rozbudowę tej ulicy w ramach europejskiego Funduszu rozwoju regionalnego – sektorowego Programu Operacyjnego transport. Pro-jekt modernizacji objął etap od węzła Ofiar Grudnia 70 do węzła z trasą kwiat-kowskiego o długości 2 km. Całkowity koszt inwestycji wyniósł ponad 50 mln zł.

inwestycję wykonano w latach 2005-2006 (Rozbudowa…). w wyniku realizacji projektu układ drogi rozbudowano do dwóch pasów jezdni o wysokiej klasie na-wierzchni. Poprawa przepustowości ulicy znacząco wpłynęła na możliwości roz-wojowe portu i terenów przemysłowych, a także na lepsze powiązanie dzielnic mieszkaniowych (Obłuża, Pogórza, Oksywia) z centrum Gdyni.

drugą z okołoportowych dróg, która została przebudowana dzięki wsparciu środków unijnych, była ul. Polska, zlokalizowana wzdłuż iV Basenu Portowego.

w wyniku inwestycji uzyskano znaczącą poprawę obsługi Portu wschodniego i połączenie z siecią dróg o znaczeniu krajowym i międzynarodowym. etap prac związany z przebudową ul. Polskiej zakończył się 29 grudnia 2009 r.

111

7. Mobilność i transport miejski

ryc. 7.2. Główne inwestycje w zakresie infrastruktury transportowej w Gdyni w latach 2004-2015 (stan na 31.12.2004-2015)

Źródło: opracowanie własne na postawie materiałów rozproszonych.

Gdynia jest jednym z beneficjentów projektu tristar, zintegrowanego systemu inteligentnego sterowania ruchem drogowym w trójmieście, który miał za zadanie ułatwić przejazd i skrócić czas przejazdu w aglomeracji. Prace nad uruchomieniem systemu trwały od 2006 r. w pierwszym etapie tristar wdrożony został na głów-nej trasie i najważniejszych skrzyżowaniach, od południa Gdańska, przez sopot, do północy Gdyni – gdzie obejmuje al. Zwycięstwa, ul. władysława iV, ul. Śląską,

112

ul. Gdyńską (tzw. droga różowa), ul. Morską, ul. wielkopolską i ul. Chwaszczyń-ską. w Gdyni umieszczono także Centrum Zarządzania ruchem, którego siedzi-bę zlokalizowano w gmachu „Bis” Urzędu Miasta i Zarządu dróg i Zieleni przy ul. 10 Lutego. system tristar uruchomiono w 2015 r., a całkowita jego wartość wyniosła niespełna 200 mln zł. w ramach projektu zbudowano system zarządza-nia ruchem, system zarządzazarządza-nia ruchem pojazdów transportu zbiorowego, kon-troli natężenia ruchu, informacji dla kierowców, informacji wizyjnej dla pasaże-rów transportu miejskiego na wybranych przystankach komunikacyjnych. Jest to pierwszy w skali kraju, o tak znaczącym zakresie przestrzennym projekt uspraw-nienia ruchu przez inteligentne sterowanie.

Od stycznia 2015 r. funkcjonuje w Gdyni pierwszy buspas wydzielony na dłu-gości 1300 m ul. kieleckiej. w ramach projektu CiVitas dyn@MO Politech-nika Gdańska analizowała możliwości wprowadzenia buspasów w kolejnych lo-kalizacjach, a docelowo również objęcie ich kontrolą wizyjną w ramach systemu tristar. kolejnym fragmentem drogi, na którym nadano priorytet transporto-wi zbiorowemu jest ponad 300-metrowy odcinek ul. Morskiej przy skrzyżowaniu z estakadą kwiatkowskiego. dobre doświadczenia z pierwszymi w Gdyni wydzie-lonymi pasami ruchu pozwoliły na dalsze rozwijanie tej koncepcji. 5 października 2015 r. uruchomiono buspas w ul. władysława iV, w kierunku Orłowa. w listo-padzie 2015 r. na estakadzie kwiatkowskiego, na odcinku od ul. Janka wiśniew-skiego do ul. adm. J. Unruga (w kierunku Obłuża), wydzielony został kolejny pas ruchu dla autobusów o długości ok. 650 m. Buspas wytyczony został na odcin-ku jezdni wcześniej wyłączonym z ruchu oraz na pasie włączenia się do ruchu na estakadzie – z łącznicy wjazdowej od ul. Janka wiśniewskiego i zjazdowej na ul. kontenerową. kierowcom samochodów osobowych nie został zabrany ża-den pas ruchu. Jest to tym bardziej cenna inicjatywa, gdyż przemodelowanie ist-niejącej infrastruktury pozwoliło uzyskać wymierne korzyści dla pasażerów ko-munikacji miejskiej bez negatywnego oddziaływania na transport indywidualny.

władze samorządowe Gdyni deklarują dalsze inwestycje w zakresie nadania prio-rytetu transportowi miejskiemu, m.in. przez wydzielenie kolejnych pasów ruchu.