Powody satysfakcji z życia

informacji o motywach zadowolenia z życia dostarczają odpowiedzi na pytanie o najważniejsze warunki udanego życia. w swoich opiniach gdynianie nie różnili się od pozostałych mieszkańców województwa pomorskiego oraz Polski. to samo pytanie zadane zostało również w Diagnozie społecznej, co umożliwia porównanie.

Za zdecydowanie najważniejszy warunek udanego, szczęśliwego życia uznali oni zdrowie. ważne było również udane małżeństwo, pieniądze i dzieci, a w dalszej kolejności praca. Pozostałe warunki odgrywały mniejsze znaczenie (ryc. 6.2).

ryc. 6.2. które z wymienionych warunków są Pana(i) zdaniem najważniejsze dla udanego, szczęśliwego życia? (maksymalnie 3 z listy) Odpowiedzi mieszkańców Gdyni w 2013 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie materiałów instytutu Badań nad Gospodarką rynkową.

Zadowolenie z warunków życia jest kategorią bliską ocenie dobrobytu mate-rialnego, która w przypadku Gdyni była wysoka. Zadowolenie z warunków życia występuje powszechnie, co pokazują wyniki analiz instytut Badań nad Gospodarką

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

Wolność, swoboda Silny charakter Przyjaciele Wykształcenie Bóg, opatrzność Życzliwość i szacunek otoczenia Pogoda ducha, optymizm Uczciwość Praca Dzieci Pieniądze Udane małżeństwo Zdrowie

102

rynkową. Pozytywne opinie na ten temat wyraziło 76% respondentów, w tym 33%

było jednoznacznie zadowolonych. Zróżnicowanie tych ocen było zauważalne jedynie w dwóch przekrojach demograficzno-społecznych. większy odsetek nie-zadowolonych ze swoich warunków życia odnotowano w przypadku respondentów żyjących w gospodarstwach domowych, w których przeciętny miesięczny dochód na osobę nie przekraczał 700 zł. również respondenci mający na utrzymaniu więcej niż dwoje dzieci, częściej deklarowali niezadowolenie z warunków życia, co wiąże się z niższym dochodem na osobę.

Obok zdrowia, mieszkańcy Gdyni podkreślali rolę małżeństwa i dzieci jako warunków szczęśliwego życia. są to wartości rodzinne. Gdynianie wysoko ocenili satysfakcję z życia rodzinnego. aż 80% respondentów sformułowało w tej kwestii opinie pozytywne, w tym aż 45% jednoznacznie pozytywne (ryc. 6.3).

ryc. 6.3. Czy jest Pan(i) usatysfakcjonowany(a) z życia rodzinnego? Odpowiedzi mieszkańców Gdyni w 2013 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie materiałów instytutu Badań nad Gospodarką rynkową.

Zadowolenie z życia rodzinnego wiązało się z ocenami satysfakcji z życia. aż 71% wszystkich respondentów było jednocześnie raczej zadowolonych i zadowo-lonych ze swojego życia oraz z życia rodzinnego. Grupą szczególnie zadowolo-nych byli wskazujący na udane małżeństwo jako jeden z trzech najważniejszych warunków udanego życia (ryc. 6.4).

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

Nie Raczej nie Trudno powiedzieć Raczej tak Tak

103

6. Jakość życia

ryc. 6.4. Oceny zadowolenia z życia rodzinnego w zależności od rangi udanego małżeństwa jako warunku szczęśliwego życia. Odpowiedzi mieszkańców Gdyni w 2013 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie materiałów instytutu Badań nad Gospodarką rynkową.

dla kształtowania jakości życia istotne znaczenie ma również przekonanie o tym, że warto ufać innym ludziom. w 2013 r. podzielało je 69% ankietowanych gdynian. w porównaniu do innych powiatów województwa pomorskiego był to wynik przeciętny. niższy poziom zaufania odnotowano w grupie respondentów o mniejszych dochodach, co może być związane z ich trudniejszą pozycją na rynku pracy i większym narażeniem na nieuczciwe zachowania pracodawców. dla oce-ny roli zaufania w kształtowaniu jakości życia ważna jest również analiza, kogo tym zaufaniem się obdarza. Mieszkańcy Gdyni, podobnie jak województwa po-morskiego, największym zaufaniem darzyli członków własnej rodziny. tak zade-klarowało 83% pytanych gdynian. Poziom zaufania do różnych instytucji i grup omówiony został szerzej w rozdziale 3.2.

Częścią satysfakcji z życia jest zadowolenie z różnych warunków kształtują-cych okolicę zamieszkania. w tab. 6.2 zestawiono ich 10 wraz z ocenami wagi dla gdynian i mieszkańców województwa pomorskiego. dla mieszkańców Gdyni mają większy wpływ na kształtowanie okolicy niż dla pozostałych mieszkańców regionu zarówno kwestie związane z transportem miejskim i komunikacją oraz natężeniem ruchu ulicznego, siecią placów handlowych, czystości powietrza, infrastruktury technicznej, jak i z przestępczością. Jedynie dostępność usług edukacyjnych (o 5%) oraz dostęp do usług/obiektów kulturalnych i rekreacyjnych (o 1%) ma mniejsze

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Nie Raczej nie Trudno powiedzieć Raczej tak Tak

Czy jest Pan(i) usatysfakcjonowany(a) z życia rodzinnego?

Udane małżeństwo nie wskazane jako warunek szczęśliwego życia

Udane małżeństwo wskazane jako warunek szczęśliwego życia

104

znaczenie dla mieszkańców miasta (o 5%) niż w przypadku mieszkańców regionu pomorskiego, co prawdopodobnie związane jest z większym dostępem tych usług w ośrodku miejskim w porównaniu do średniej dla Pomorza.

tab. 6.2. waga czynników kształtujących otoczenie w opinii mieszkańców Gdyni i wo-jewództwa pomorskiego

Pytania / region Ważny czynnik (w %)

Dostęp do usług / obiektów kulturalnych i rekreacyjnych

Pomorskie 78 18 4

Gdynia 77 18 5

Dogodny transport publiczny

Pomorskie 74 19 7

Gdynia 81 14 5

Dogodne warunki dla ruchu samochodowego

Pomorskie 78 16 6

Źródło: opracowanie własne na podstawie materiałów instytutu Badań nad Gospodarką rynkową.

105

6. Jakość życia

Mieszkańcy Gdyni lepiej oceniają swoje otoczenie w porównaniu do śred-nich ocen mieszkańców województwa pomorskiego (tab. 6.3). Częściej niż po-zostali mieszkańcy regionu dostęp do usług zdrowotnych (o 3%), edukacyjnych (o 1%) i jakość infrastruktury technicznej Gdyni (o 1%) ocenili jako bardzo dobry i dobry, podobnie jak transport publiczny (o 6%) i dostęp do usług kulturalnych oraz rekreacyjnych (o 2%). Zdecydowanie wyżej ocenili dostępność sieci placó-wek handlowych; w przypadku województwa jako dobry i bardzo dobry dostęp do tej sieci wskazało 65% respondentów, a wśród mieszkańców Gdyni było ich aż 82%. niższe oceny od średniej dla województwa otrzymały w tej kategorii je-dynie warunki dla ruchu samochodowego (o 4%) oraz czystość powietrza (o 2%).

tab. 6.3. Ocena dostępu do wybranych dóbr przez mieszkańców Gdyni i województwa pomorskiego

Pytania / region „Bardzo dobry”

i „Dobry” (w %)

Dostęp do usług / obiektów kulturalnych i rekreacyjnych

Pomorskie 61 22 17

Gdynia 63 21 16

Dogodny transport publiczny

Pomorskie 71 20 9

Gdynia 77 16 7

Dogodne warunki dla ruchu samochodowego

Pomorskie 75 14 11

Gdynia 71 15 14

Źródło: opracowanie własne na podstawie materiałów instytutu Badań nad Gospodarką rynkową.

106

wśród pytań dotyczących jakości życia, a związanych z mieszkalnictwem, po-jawiła się kwestia zadowolenia z okolicy zamieszkania. respondenci proszeni byli o wskazanie, czy są z niej zadowoleni poprzez udzielenie odpowiedzi: „nie”, „ra-czej nie”, „trudno powiedzieć”, „ra„ra-czej tak” lub „tak”. większość (70%) ankieto-wanych mieszkańców województwa pomorskiego wyraziła aprobatę dla okolicy miejsca swojego zamieszkania (odpowiedzi „tak” i „raczej tak”). w podobny spo-sób wypowiedziało się prawie 75% gdynian, 72% gdańszczan i aż 84% sopocian.

najbardziej zadowolonymi mieszkańcami byli jednak gdynianie, spośród których co trzeci wyraził zdecydowanie pozytywną opinię (odpowiedzi „tak”) na ten temat (w Gdańsku i sopocie co czwarty). Z kolei w pytaniu o poziom satysfakcji z położe-nia budynku, w którym zamieszkują respondenci, w województwie tylko 67% oce-niło go pozytywnie, a w trójmieście zadowolonych było ponad 75% mieszkańców.

Biorąc pod uwagę wszystkie wybrane czynniki wpływające na poziom satysfakcji płynącej z miejsca zamieszkania, można stwierdzić, iż mieszkańcy Gdyni wykazu-ją jej wyższy poziom w porównaniu do średniej oceny satysfakcji z miejsca swoje-go zamieszkania pozostałych mieszkańców województwa pomorskieswoje-go. Potwierdza to Diagnoza społeczna z 2015 r. (J. Czapiński, t. Panek, red., 2015, s. 191), w któ-rej Gdynię cechuje najwyższy w kraju udział mieszkańców zadowolonych ze swo-jego miejsca zamieszkania, wynoszący odpowiednio 83,4% (2011), 85% (2013) i 87,2% (2015). warty podkreślenia jest nie tylko fakt wysokiego udziału zadowo-lonych mieszkańców, ale utrzymywanie się tendencji wzrostu ich liczby od 2011 r.

6.3. Podsumowanie

Jakość życia, uwzględniająca kwestię zadowolenia ze swoich warunków życia, zadowolenia ze swojego życia, satysfakcji z życia rodzinnego i zaufania do innych ludzi, została oceniona przez gdynian pozytywnie. w grupie 20 powiatów wojewódz-twa pomorskiego Gdynia zajęła pod tym względem 11. miejsce. wyniki Diagnozy społecznej z 2015 r. uplasowały Gdynię na 10. pozycji, wśród 28 największych miast Polski. Pod uwagę wzięto kapitał społeczny, dobrostan psychiczny, dobrostan fizyczny, dobrostan społeczny, poziom cywilizacyjny, dobrobyt materialny, stres życiowy i patologie. atutem okazał się przede wszystkim dobrobyt materialny.

słabą stroną był dobrostan fizyczny i wysokie natężenie patologii. w 2011 r. Gdynia zajmowała szóstą pozycję – do 2015 r. utraciła przewagę względem części miast.

Gdynię cechuje najwyższy w kraju (i rosnący od kilku lat) udział mieszkańców zadowolonych ze swojego miejsca zamieszkania, wynoszący 83,4% (2011), 85%

(2013) i 87,2% (2015).

Zdecydowana większość gdynian wydaje się być zadowolona ze swojego ży-cia. według badań instytutu Badań nad Gospodarką rynkową z 2013 r., pozytyw-nie na ten temat wypowiedziało się 85% respondentów. Za najważpozytyw-niejszy waru-nek udanego, szczęśliwego życia uznali oni zdrowie. ważne było również udane

107

6. Jakość życia

małżeństwo, pieniądze i dzieci, a w dalszej kolejności praca. Pozostałe warunki odgrywały mniejsze znaczenie. Zadowolenie z warunków życia również jest po-wszechne. Pozytywne opinie na ten temat wyraziło 76% respondentów. Zróżni-cowanie tych ocen było zauważalne jedynie w dwóch przekrojach demograficz-no-społecznych. większy odsetek niezadowolonych ze swoich warunków życia odnotowano w przypadku respondentów o niskich dochodach oraz mających na utrzymaniu więcej niż dwójkę dzieci. w badaniach na temat „zadowolenia z okolicy zamieszkania” najbardziej zadowolonymi mieszkańcami województwa pomorskiego byli gdynianie, spośród których co trzeci wyraził zdecydowanie po-zytywną opinię (odpowiedzi „tak”).

Gdynianie dość powszechnie darzyli innych ludzi zaufaniem. Przekonanie to podzielało 69% ankietowanych. do osób, którym się ufa najczęściej zaliczano członków rodziny. Z jednej strony to naturalne, choć niższy poziom zaufania do innych ludzi i instytucji ogranicza jego rolę w budowaniu pozytywnego kapitału społecznego, sprzyjającemu rozwojowi lokalnemu.

108