1
Wprowadzenie
Piecza zastępcza jest sprawowana w razie niemożliwości wykonywania opie-ki przez rodziców dziecka. Wówczas obowiązek i prawo wykonywania bieżą-cej pieczy nad dzieckiem umieszczonym w pieczy zastępczej, jego wychowania i reprezentowania, w szczególności w dochodzeniu świadczeń przeznaczonych na zaspokojenie jego potrzeb, składają się na rodzinną i instytucjonalną pie-czę zastępczą1. dziecko umieszcza się w pieczy zastępczej do czasu zaistnienia warunków umożliwiających jego powrót do rodziny albo umieszczenia go w rodzinie przysposabiającej2. do rodzinnych form pieczy zastępczej zalicza się rodzinę zastępczą oraz rodzinne domy dziecka. natomiast interwencyjny ośro-dek preadopcyjny, zaliczany jest do instytucjonalnych form pieczy zastępczej obok placówki opiekuńczo-wychowawczej oraz regionalnej placówki opiekuń-czo-terapeutycznej3. jeżeli zachodzi potrzeba objęcia dziecka pieczą zastępczą, to sąd w pierwszej kolejności bierze pod uwagę jej rodzinną formę, dopiero w przypadku braku takiej możliwości lub innych ważnych powodów, sąd umiesz-cza dziecko w instytucjonalnej pieczy zastępczej, w miarę możliwości na terenie powiatu miejsca zamieszkania dziecka4.
1M. Andrzejewski: Prawo rodzinne i opiekuńcze. Warszawa 2014, s. 161.
2j. strzebinczyk: Prawo rodzinne. Warszawa 2013, s. 290.
3s. łakoma: Wspieranie rodziny i system pieczy zastępczej. W: Prawo administracyjne mate-rialne. red. Z. duniewska, B. jaworska-dębska, M. stahl. Warszawa 2013, s. 245.
4Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. — Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn. dz.U. z 2012 r., poz. 788 ze zm.), dalej zwana: k.r.o.
2
Ujęcie praw dziecka w ustawie zasadniczej
standardy pieczy zastępczej są określane przez prawa człowieka, ujęte w Kon-stytucji rP i w międzynarodowych dokumentach poświęconych ochronie praw człowieka. szczególną rolą funkcjonowania pieczy zastępczej jest ochrona praw dziecka — prawa do życia w rodzinie, do poszanowania godności, ochrony przed przemocą, pieczy zastępczej, kontaktów z bliskimi5. Ponadto rodzicom przysługuje prawo prymatu w wychowaniu dzieci. W świetle tych praw instytucje publiczne nie powinny ingerować w życie rodziny, o ile nie zachodzi uzasadniona potrzeba.
Zgodnie z art. 48 Konstytucji rP rodzice mają prawo wychowywania dzieci zgod-nie z własnymi przekonaniami, a ograniczezgod-nie lub pozbawiezgod-nie praw rodzicielskich może nastąpić tylko w przypadkach określonych w ustawie i na podstawie prawo-mocnego orzeczenia sądu6. Ponadto ustawa zasadnicza zapewnia każdemu prawo do ochrony prawnej życia prywatnego i rodzinnego. ingerencja organu władzy publicznej powinna rozpoczynać się od próby pomocy rodzinie, a celem pieczy zastępczej powinna być reintegracja rodziny. europejski trybunał sprawiedliwo-ści także podkreśla w swoich orzeczeniach, że rozdzielenie rodziny jest poważną ingerencją w prawo do poszanowania życia rodzinnego, a przejęcie opieki nad dzieckiem powinno być postrzegane jako tymczasowe7. Podstawowym celem prze-jęcia opieki powinno być połączenie dziecka z rodziną8. Prawo dziecka do pieczy zastępczej ma charakter subsydiarny w stosunku do prawa do życia w rodzinie9.
3
Podstawa prawna, opis działalności
i założenia interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych
status prawny interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego reguluje k.r.o., usta-wa o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej10 oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki społecznej w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej11. W interwen-cyjnym ośrodku preadopW interwen-cyjnym (dalej również: ioP) umieszcza się dzieci, które
5M. Andrzejewski: Ewolucja pieczy zastępczej przez pryzmat nowych regulacji prawnych.
„teologia i moralność” 2012, t. 11, s. 108—110.
6Konstytucja rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483 ze zm.).
7s. łakoma: Wspieranie rodziny i system pieczy zastępczej…, s. 247.
8M. Andrzejewski: Prawo…, s. 161.
9j. strzebinczyk: Prawo…, s. 291.
10Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tekst jedn. dz.U. z 2015 r., poz. 332), dalej zwana: u.w.r.p.z.
11rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie in-stytucjonalnej pieczy zastępczej (dz.U. z 2011 r., nr 292, poz. 1720), dalej zwane: „rozporządzenie”.
wymagają specjalistycznej opieki i w okresie oczekiwania na przysposobienie nie mogą zostać umieszczone w rodzinnej pieczy zastępczej (art. 111 ust. 1 u.w.r.p.z.).
Ustawodawca nie reguluje bezpośrednio kwestii interwencyjnych ośrodków pre-adopcyjnych. do tego typu podmiotów w zdecydowanej większości stosuje się przepisy dotyczące placówek opiekuńczo-wychowawczych. do scharakteryzo-wania omawianej formy instytucjonalnej pieczy zastępczej niezbędne jest zatem odwołanie do art. 113 Ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej. Zgodnie z treścią omawianego przepisu, unormowania w nim zawarte stosuje się odpo-wiednio do interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych. Powyższe normy należy jednak dostosować do ich specyfi ki i uwzględnić ich szczególny charakter. W in-terwencyjnym ośrodku preadopcyjnym, w tym samym czasie, można umieścić nie więcej niż 20 dzieci (art. 111 ust. 2 u.w.r.p.z.). jest to szczególna forma insty-tucjonalnej pieczy zastępczej — pobyt dziecka w interwencyjnym ośrodku pre-adopcyjnym nie może trwać dłużej niż do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, kierowane więc są tam tylko noworodki i niemowlęta (art. 111 ust. 3 u.w.r.p.z.). dziecko do interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego jest kierowane przez samorząd województwa na wniosek powiatu właściwego do ponoszenia wydatków na opiekę i wychowanie dziecka. W przypadku dzieci cudzoziemców mających miejsce zamieszkania na terytorium rzeczypospolitej Polskiej na pod-stawie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii europejskiej lub uzyskania w rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniają-cej, dziecko kierowane jest do ośrodka na wniosek powiatu właściwego ze względu na miejsce pobytu dziecka. Procedura umieszczenia dziecka w interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym przedstawia się następująco. jeżeli rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka nie wypełnia swoich funkcji lub wypełnia je niewłaściwe, starosta zawiadamia o tym sąd. Wraz z zawiadomieniem, powiatowe centrum pomocy rodzinie informuje sąd o rodzinach zastępczych i rodzinnych domach dziecka, w których można umieścić dziecko, o osobach spełniających wa-runki do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, oraz o placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placów-kach opiekuńczo-terapeutycznych lub interwencyjnych ośrodplaców-kach preadopcyj-nych odpowiednich dla dziecka. dziecko kieruje się do ośrodka po zasięgnięciu opinii dyrektora tego ośrodka. do ośrodka przyjmowane są także dzieci w tzw.
trybie interwencyjnym — przywożone przez policję, kuratorów sądowych, rodzi-nę12. dzieci są przyjmowane bez skierowania i dokumentów (art. 103 u.w.r.p.z.).
dyrektor ośrodka ma obowiązek w ciągu 24 godzin zawiadomić sąd rejonowy.
interwencyjny ośrodek preadopcyjny zapewnia specjalistyczną opiekę medycz-ną i rehabilitację dzieciom umieszczonym w tym ośrodku13. W ramach działalno-ści ośrodka zapewnione jest wychowanie oraz zaspokojenie niezbędnych potrzeb dziecka, w szczególności emocjonalnych, rozwojowych, zdrowotnych, bytowych,
12j. strzebinczyk: Prawo…, s. 305.
13ibidem.
społecznych i religijnych14. ośrodek umożliwia dziecku kontakt z rodzicami i inny-mi osobai inny-mi bliskii inny-mi, chyba że sąd postanowi inaczej15. ośrodek podejmuje także działania w celu powrotu dziecka do rodziny16. dziecko ma zapewniony dostęp do kształcenia dostosowanego do jego wieku i możliwości rozwojowych, w tym działań terapeutycznych oraz do przysługujących mu świadczeń zdrowotnych17.
ośrodek, w celu wykonywania swoich funkcji w sposób jak najbardziej efek-tywny, współpracuje z sądem, powiatowym centrum pomocy rodzinie, rodziną, asystentem rodziny, organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej oraz z innymi osobami i instytucjami (art. 96 u.w.r.p.z.). instytucje te bowiem podejmują się wspierania działań wychowawczych interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, w szczególności w zakresie przygotowania dziecka do samodzielnego życia, jeżeli podmioty te uzyskają akceptację dyrektora ośrodka oraz pozytywną opinię organi-zatora rodzinnej pieczy zastępczej (art. 96 u.w.r.p.z.). Praca z dzieckiem w ośrodku jest prowadzona przez wychowawcę zgodnie z planem pomocy, sporządzonym i realizowanym przez wychowawcę we współpracy z asystentem rodziny (art. 96 u.w.r.p.z.). liczba dzieci pozostających pod opieką jednej osoby pracującej z dzieć-mi w ośrodku odpowiada potrzebom dzieci oraz rodzajowi prowadzonych zajęć, nie może ona wynosić więcej niż troje dzieci. W czasie zajęć prowadzonych przez pedagoga, psychologa albo osobę prowadzącą terapię, pod ich opieką nie może przebywać więcej niż jedno dziecko (§ 10 ust. 5 rozporządzenia). Plan pomocy dziecku jest zmieniany lub modyfi kowany nie rzadziej niż co 3 miesiące (§ 15 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia). Ponadto dla każdego dziecka prowadzona jest karta pobytu dziecka, która zawiera informacje o stanie zdrowia dziecka, arkusze badań i obserwacji psychologicznych, informacje o rodzicach dziecka, o postępowaniu sądowym toczącym się w sprawie tego dziecka oraz znaczących dla dziecka wy-darzeniach. Kartę pobytu dziecka uzupełnia się nie rzadziej niż co 2 tygodnie w przypadku dziecka umieszczonego w interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.
dziecku umieszczonemu w interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym zapew-nia się: wyżywienie dostosowane do jego potrzeb rozwojowych, kulturowych, religijnych oraz stanu zdrowia; dostęp do opieki zdrowotnej, zaopatrzenie w pro-dukty lecznicze, w środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne wraz z pokryciem udziału środków własnych dziecka; do-stęp do zajęć wychowawczych, kompensacyjnych, a także terapeutycznych i re-walidacyjnych, o ile takie są wskazane dla dziecka. dzieci wyposaża się również w odzież, obuwie, bieliznę i inne przedmioty osobistego użytku, stosownie do wieku i indywidualnych potrzeb, zabawki odpowiednie do wieku rozwojowego, środki higieny osobistej oraz dostęp przez całą dobę do podstawowych produk-tów żywnościowych oraz napojów.
14M. Andrzejewski: Prawo…, s 169.
15ibidem, s. 300.
16M. Andrzejewski: Prawo…, s. 169.
17ibidem.
4
Cele interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych
interwencyjne ośrodki preadopcyjne w prowadzonej przez siebie działalności stawiają sobie następujące cele: sprawowanie wszechstronnej całodobowej opieki nad dziećmi; tworzenie im optymalnych warunków rozwoju przy zapewnieniu całodobowej opieki; właściwe warunki socjalne i opiekuńcze (w tym eliminowa-nie objawów choroby sierocej)18. co więcej, umożliwiają dzieciom kontakty z ro-dzicami w celu utrzymania więzi z rodziną, a także wspierają rodziny zastępcze oraz rodziców adopcyjnych19. rodzice biologiczni, adopcyjni lub zastępczy mogą przebywać przy dziecku w ciągu dnia. Korzystają z „pokoju spotkań”, którego wystrój stwarza domową atmosferę. Poznają się wzajemnie ze swoimi dziećmi, opiekują się nimi, chodzą na wspólne spacery i czekają na ten radosny moment, gdy wreszcie będą mogli pojechać razem do domu. Współpraca z ośrodkami adopcyjno-opiekuńczymi polega na wspólnym działaniu, mającym na celu po-moc rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji oraz powrót dziecka do rodzi-ny biologicznej20. W przypadku braku możliwości umieszczenia dziecka w śro-dowisku biologicznym, współpraca z ośrodkami ma na celu zminimalizowanie skutków pobytu w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Głównym i podstawo-wym celem wynikającym ze specyfi ki działania ośrodka jest umieszczenie dziecka w rodzinie, najczęściej przez jak najszybsze znalezienie rodziny adopcyjnej. jest to najbardziej fundamentalny cel, poza zapewnieniem dzieciom bieżącej opieki i pomocy medycznej21. do ośrodka trafi ają najmniejsze dzieci — niemowlęta i noworodki, stąd wynika konieczność szczególnej opieki. należy podkreślić, że zgodnie ze statystykami Ministerstwa Pracy i Polityki społecznej, największe szanse na przysposobienie mają dzieci do ukończenia 1. roku życia — w 2013 roku spośród 3486 dzieci, które zostały przysposobione, 837 nie przekroczyło 1. roku życia22.
5
Usługi medyczne świadczone interwencyjnym ośrodkom preadopcyjnym
dzięki usługom medycznym w ramach działalności oddziału opieki długo-terminowej dla dzieci ioP może osiągać m.in. takie cele jak: transport dzieci,
18K. Gromek: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Warszawa 2013, s. 608 i nast.
19ibidem, s. 608.
20j. strzebinczyk: Prawo…, s. 304.
21M. Andrzejewski: Prawo…, s. 169.
22 http://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/adopcja/informacje/informacje-statystyczne/ [data dostępu: 31 stycznia 2015 r.].
pełna diagnostyka ich stanu zdrowia w specjalistycznych ośrodkach służby zdro-wia dziecka, w tym konsultacje laryngologiczne, neurologiczne, kardiologiczne, okulistyczne, chirurgiczne23. W ośrodku zapewnia się dzieciom całodobową opie-kę pielęgniarsko-lekarską, która obejmuje pielęgnację noworodka, zabiegi higie-niczne oraz pierwszą specjalistyczną pomoc w sytuacjach nagłego zagrożenia zdrowia lub życia dziecka.
6
Prowadzenie i organizacja interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych — wymogi formalne
Prowadzenie i organizowanie interwencyjnych ośrodków preadpocyjnych należy do zadań własnych samorządu województwa24. ośrodek powstaje z dniem uzyskania zezwolenia wojewody właściwego ze względu na miejsce prowadze-nia placówki (art. 106 ust. 1 u.w.r.p.z.). Zezwolenie jest wydawane na czas nie-określony w formie decyzji administracyjnej po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego25. Wojewoda wydaje zezwolenie, jeżeli podmiot występujący z wnioskiem spełnia warunki określone w ustawie o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej oraz w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki społecznej w spra-wie instytucjonalnej pieczy zastępczej, a także do wniosku dołączy wszystkie niezbędne dokumenty:
1)dokumenty potwierdzające tytuł prawny do nieruchomości, na terenie której placówka opiekuńczo-wychowawcza ma prowadzić działalność;
2)odpis z właściwego rejestru;
3)oświadczenie o numerze identyfi kacyjnym reGon oraz numerze identyfi ka-cji podatkowej niP;
4)wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku ich braku, zaświadczenie właściwego organu gminy o zgod-ności lokalizacji obiektu, w którym będzie prowadzona placówka opiekuńczo--wychowawcza, z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;
5)pozytywną opinię starosty powiatu, na terenie którego będzie prowadzona placówka opiekuńczo-wychowawcza, w przypadku placówki opiekuńczo-wy-chowawczej organizowanej przez podmiot, któremu powiat zlecił realizację tego zadania;
6)pozytywne opinie właściwego miejscowo komendanta powiatowego lub miej-skiego Państwowej straży Pożarnej i właściwego państwowego inspektora sani-tarnego o warunkach bezpieczeństwa i higieny w budynku, w którym będzie
23M. Andrzejewski: Piecza zastępcza. W: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. red. H. dolecki, t. sokołowski. Warszawa 2013, s. 790.
24j. strzebinczyk: Prawo…, s. 304.
25ibidem.
mieścić się placówka opiekuńczo-wychowawcza, oraz najbliższego jej otocze-nia, mając na uwadze specyfi kę placówki;
7)statut placówki opiekuńczo-wychowawczej lub jego projekt;
8)regulamin organizacyjny placówki opiekuńczo-wychowawczej lub jego projekt;
9)informację o sposobie fi nansowania placówki opiekuńczo-wychowawczej oraz o uregulowaniu zobowiązań podatkowych i składek na ubezpieczenia spo-łeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (art. 106 ust. 4 u.w.r.p.z.).
Zezwolenie wydaje się po przeprowadzeniu oględzin obiektu, w którym ma być prowadzona działalność (art. 106 ust. 6 u.w.r.p.z.). decyzja jest wydawana nie później niż w ciągu miesiąca od złożenia wniosku, a w przypadku spra-wy szczególnie skomplikowanej w ciągu dwóch miesięcy od złożenia wniosku.
W budynku może się mieścić tylko jeden ośrodek (art. 106 ust. 2 u.w.r.p.z.). Po uzyskaniu zezwolenia ośrodek podlega wpisowi do rejestru placówek opiekuń-czo-wychowawczych, regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych i in-terwencyjnych ośrodków preadopcyjnych, którego prowadzenie należy do zadań wojewody. jeżeli podmiot przestaje spełniać warunki lub przestaje odpowiadać standardom, wojewoda wyznacza dodatkowy termin na ich spełnienie, a w razie bezskutecznego upływu terminu cofnie zezwolenie (art. 106 ust. 9—11 u.w.r.p.z.).
cofnięcie zezwolenia oznacza także wykreślenie z rejestru placówek opiekuń-czo-wychowawczych, regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych i in-terwencyjnych ośrodków preadopcyjnych. od decyzji wojewody przysługuje odwołanie do Ministra Pracy i Polityki społecznej. Podmiot, który prowadzi ośrodek nie może go zlikwidować bez zgody wojewody (art. 107 ust. 1 u.w.r.p.z.).
Zgoda jest wydawana, jeżeli odpowiedni marszałek województwa zapewni dzie-ciom właściwą pieczę zastępczą (art. 107 ust. 2 u.w.r.p.z.). istnieje możliwość przeniesienia dziecka z ośrodka na wniosek dyrektora ośrodka lub wychowawcy za zgodą dyrektora ośrodka oraz powiatowego centrum pomocy rodzinie wła-ściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka (art. 108 ust. 1 u.w.r.p.z.).
odpowiedni marszałek województwa przenosi dziecko do innej placówki tego samego typu. jeżeli przenoszone dziecko trafi ło do ośrodka na podstawie orze-czenia sądu, marszałek informuje sąd. Właściwy marszałek województwa może przyjąć dziecko z powiatu, który leży na terenie innego województwa, jeśli dys-ponuje wolnym miejscem (art. 110 u.w.r.p.z.). nadzór i kontrolę nad interwen-cyjnym ośrodkiem preadopinterwen-cyjnym sprawuje wojewoda26. Kontrola ta obejmuje w szczególności przestrzeganie standardów opieki i wychowania, działania pla-cówki na rzecz utrzymywania kontaktów z rodziną, zaspokojenie potrzeb dziecka i respektowanie jego praw, a także przestrzeganie przepisów regulujących dzia-łanie interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego27.
26j. strzebinczyk: Prawo…, s. 305.
27M. Andrzejewski: Prawo…, s. 169.
7
Interwencyjne ośrodki preadopcyjne w praktyce
W praktyce, do ioP przyjmuje się noworodki i niemowlęta od urodzenia do ukończenia pierwszego roku życia. są to dzieci niechciane, pozostawiane po urodzeniu w szpitalu, w oknach życia, odebrane rodzicom po interwencji sądu lub policji, przyniesione dobrowolnie przez rodziców. stan przyjmowanych dzieci bywa różny. Większość z nich ma problemy zdrowotne i rozwojowe. około 30%
dzieci wymaga intensywnej opieki medycznej, leczenia specjalistycznego lub re-habilitacji; 97% dzieci przyjmuje preparaty krwiotwórcze. Matki (aż 98% z nich) nie miały opieki lekarskiej podczas ciąży28. jak już zostało wspomniane, stan zdrowia dzieci jest niejednokrotnie bardzo zły. tylko 40% dzieci przyjmowanych do ioP to dzieci zdrowe. 15% stanowią dzieci z wadami rozwojowymi (serca, układu słuchowego, niedowidzenie) oraz wcześniaki. około 3% stanowią dzieci z wadami genetycznymi, chorobami grupy torcH29 oraz chorobami zakaźnymi (HiV, HcV, HBs, kiła), a pozostałe 17% cierpi na inne choroby.
dzięki danym udostępnionym przez interwencyjny ośrodek preadopcyjny w otwocku, można wskazać jak kształtują się losy dzieci po opuszczeniu takich ośrodków. Aż 82% dzieci trafi a do rodzin zastępczych, ale tylko 9% wraca do swoich biologicznych rodzin, natomiast 4% trafi a do domu dziecka30. Średni czas pobytu dziecka w takim ośrodku to 4 miesiące.
8 Wnioski końcowe
interwencyjny ośrodek preadopcyjny to szczególna forma instytucjonalnej pieczy zastępczej. do tych placówek trafi ają wyłącznie najmłodsze dzieci — no-worodki i niemowlęta, stąd charakter ośrodków jest wyjątkowy. W odróżnieniu od pozostałych form instytucjonalnej pieczy zastępczej, te placówki mają wy-znaczone dwa najważniejsze cele — zapewnić bieżącą opiekę, w tym medyczną, najmłodszym oraz umożliwić dzieciom jak najszybsze przysposobienie. ten cel ośrodki realizują znacznie lepiej od pozostałych instytucji. jest to najlepsza for-ma instytucjonalnej pieczy zastępczej dla noworodków i niemowląt. W związku
28http://www.adopcja.org.pl/nasze_programy.php [data dostępu: 31 stycznia 2015 r.].
29torcH jest to akronim grupy chorób infekcyjnych u kobiet w ciąży i mogących spowodo-wać wady wrodzone u ich dzieci. Akronim ten pochodzi od angielskich nazw czynników zakaź-nych, które wywołują powstanie tego zespołu. są to: różyczka, wirus cytomegalii, toksoplazmoza, wirus opryszczki, a także inne zakażenia, takie jak kiła, zapalenie wątroby typu B, zakażenia wirusem epsteina-Barr, HiV, Varicella-zoster, enterowirusami i ludzkimi parwowirusami; szerzej zob. Z. dziubek: Choroby zakaźnie i pasożytnicze. Warszawa, 2012.
30http://www.adopcja.org.pl/nasze_programy.php [data dostępu: 31 stycznia 2015 r.].
z tym zapotrzebowanie na interwencyjne ośrodki preadopcyjne jest ogromne, a należy zauważyć, że w chwili obecnej nawet na terenie każdego wojewódz-twa nie istnieje jeden. Przy fakcie, że w ośrodku jednocześnie może przebywać maksymalnie dwadzieścia dzieci, skala, w której ośrodki udzielają pomocy nie jest proporcjonalna do potrzeb. ośrodków jest zdecydowanie za mało, a przez to zdecydowanie za mało dzieci ma szansę na tę wyjątkową formę pomocy.
Katarzyna osiak, Anna szwed
Pre-adoptive intervention centre as a special form of institutional alternative care
s u m m a r y
in the light of the Family support and Foster care system Act of june 9, 2011, foster care may be held in the form of care and educational centres, regional care and therapeutic centres and pre-adoptive intervention centres, that have a special and unique form. children in need of a specialized care and those that, while waiting for adoption, cannot be placed in a foster family, are placed there. Moreover, the exceptional character of this institution is also a result of the age of children accommodated — the newborns and infants in their fi rst year of life. Pre-adoptive intervention centres’ aim is to enable children an immediate return to their biological parents or adoptive or foster family entrustment, as well as to provide specialist medical care and rehabili-tation. due to the specifi c nature of the centers the number of children accommodated shall not exceed 20 at any given time. in addition, special arrangements for the functioning of the institution are obligatory. in Poland, the local government is responsible for conducting such centres, however, not in every voivodship this duty is fulfi lled. Th e demand for this type of facility is immense, as the centers provide specialized care suited for the needs of newborns and infants, and increase their chance of adoption — about 88% of the children fi nd adoptive families. specifi c nature of the institution requires a vast support, and the fate of the youngest members of our society should not remain unimportant to us.