Kontynuacja działalności determinantą wyceny bilansowej

Zasada kontynuacji działalności jest jednym z fundamentalnych założeń wszystkich standardów rachunkowości niezależnie od części świata, w której powstały te standardy.175

W każdym z analizowanych aktów prawnych zasada ta umiejscowiona jest w katalogu podstawowych założeń lub pojęć. Podkreśla to jej znaczenie we współczesnej sprawozdawczości finansowej. Zasada kontynuacji działalności dzięki temu, iż sięga w przyszłość umożliwia sformułowanie dwóch podstawowych dla systemu rachunkowości pojęć: aktywów i zobowiązań. Pierwsze z nich to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe, które w przyszłości przyniosą jednostce korzyści ekonomiczne, zaś zobowiązania spowodują w przyszłości wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki.176

173

Pierwszy kompletny wykład reguł i logiki podwójnego zapisu na kontach księgowych zawiera opracowanie Luca Pacioli „Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et Proportionalita”. Szerzej na temat tego dzieła w: E. Pogodzińska-Mizdrak, „Summa de Arithmetica Luca Pacioli i jej walory”, Rachunkowość nr 1, Warszawa 2005, s. 12-15.

174 S. Hońko, „Podstawowe założenia i aktualne znaczenie wybranych teorii bilansowych”, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, nr 38 (94), Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa 2007, s. 79.

175 A. Hołda, B. Micherda, „Kontynuacja działalności jednostki i modele ostrzegające przed upadłością”, Krajowa Izba Biegłych Rewidentów, Warszawa 2007, s. 40-41.

176 Por.: J. Gierusz, „Koszty i przychody w świetle nadrzędnych zasad rachunkowości”, ODDK, Gdańsk 2005, s. 26.

Międzynarodowe Standardy Rachunkowości, dzięki nowelizacji ustawy o rachunkowości dokonanej 9 listopada 2000 roku odgrywają znaczącą rolę w polskiej rachunkowości. Zgodnie, bowiem z art. 10 ust. 3 znowelizowanej ustawy o rachunkowości w sprawach nieuregulowanych krajowymi przepisami jednostki gospodarcze mogą stosować Międzynarodowe Standardy Rachunkowości. Bezpośrednie wskazanie zasady kontynuacji działalności (going concern principle) w MSR następuje w określeniu fundamentalnych pojęć rachunkowości. W myśl tej zasady kierownictwo jednostki gospodarczej przygotowuje sprawozdanie finansowe nie zamierzając, ani nie będąc zmuszonym do likwidacji lub istotnego zmniejszenia skali działalności. Zgodnie z MSR nr 1 sporządzając sprawozdanie finansowe kierownictwo jednostki powinno dokonać oceny zdolności jednostki do kontynuowania działalności. Sprawozdanie to powinno być sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności z wyjątkiem sytuacji, gdy kierownictwo zamierza zlikwidować jednostkę, zaniechać prowadzenia działalności gospodarczej, albo oprócz tego kierownictwo nie ma żadnej realistycznej alternatywy. Jeżeli dokonując tej oceny kierownictwo jednostki posiada wiedzę o zdarzeniach lub okolicznościach, które mogą powodować niezgodność z tą zasadą, to powinno ono ujawnić fakt istnienia tej niepewności w informacji dodatkowej, a w przypadku spółek kapitałowych i spółdzielni także w sprawozdaniu z działalności.

Dokonując oceny zasadności założenia kontynuacji działalności kierownictwo jednostki powinno sformułować osąd o przyszłych zdarzeniach lub uwarunkowaniach, co łączy się z nieuniknioną niepewnością. W tym kontekście szczególne znaczenie mają następujące czynniki:177

 stopień niepewności, który wynika ze skutków zdarzeń lub uwarunkowań: jest tym większy, im bardziej oddalone w czasie są skutki przyszłych zdarzeń lub uwarunkowań o których formułowany jest osąd; w związku z tym większość założeń koncepcyjnych sprawozdawczości finansowej precyzuje minimalny okres, za jaki kierownictwo jednostki gospodarczej powinno uwzględnić wszystkie dostępne informacje; z reguły jest to 12 miesięcy po dniu bilansowym,

 na osąd dotyczący skutków zdarzeń lub uwarunkowań wpływają: wielkość i stopień złożoności jednostki, rodzaj i warunki prowadzonej przez nią działalności oraz stopień, w jakim podlega ona zewnętrznym wpływom,

177

 wszystkie osądy dotyczące przyszłości oparte są na informacjach dostępnych w czasie ich formułowania; zaś późniejsze zdarzenia mogą podważyć osąd, który był zasadny w momencie jego formułowania.

Także znacznie bardziej szczegółowe niż MSR przepisy US GAAP sytuują zasadę kontynuacji działalności w katalogu podstawowych pojęć rachunkowości i sprawozdawczości finansowej. Jest ona zatem podstawą pomiaru wszystkich zdarzeń gospodarczych i musi być każdorazowo ujawniana w sporządzanym sprawozdaniu finansowym. Zagadnienia te sprecyzowano w „Deklaracjach w sprawie pojęć rachunkowości finansowej” (Statement of Financial Accounting Concepts – SFAC).

Równie mocno kwestia kontynuacji działalności uregulowana jest w przepisach Unii Europejskiej. Zgodnie, bowiem z rozdziałem 7, IV Dyrektywy Unii Europejskiej¹⁷⁸ z dnia 25 lipca 1978 roku w sprawie rocznych sprawozdań finansowych niektórych spółek, mówiącym o zasadach wyceny obowiązujących państwa członkowskie, pierwszą z zasad jest właśnie zasada kontynuacji działalności.

Polska ustawa o rachunkowości także w swoich założeniach podkreśla znaczenie zasady kontynuacji działalności. Zasadę tę określono w art. 5 ust. 2 ustawy o rachunkowości.¹⁷⁹ Pierwszej oceny spełnienia tej zasady dokonuje zawsze kierownik jednostki. Przez kierownika jednostki rozumie się osobę lub organ jedno- lub wieloosobowy, który zgodnie z przepisami prawa obowiązującymi jednostkę gospodarczą, statutem, umową lub na podstawie prawa własności jest uprawniony do zarządzania jednostką. Za niedopełnienie przez kierownika jednostki obowiązków określonych w ustawie o rachunkowości przewidziana jest odpowiedzialność karna.¹⁸⁰

W jednostkach które podlegają obowiązkowi badania założenie to jest następnie weryfikowane przez niezależnego biegłego rewidenta, a jednostki które nie mają takiego obowiązku mogą to zrobić dobrowolnie. Każdy biegły rewident przystępując do badania sprawozdania finansowego musi odpowiedzieć na pytanie: „Czy jednostka gospodarcza w dającej się przewidzieć przyszłości będzie kontynuowała działalność w nie zmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości?”. Ważne jest, aby biegły rewident już w momencie sporządzania planu badania oraz oceny

178 IV dyrektywa Rady z dnia 25 lipca 1978 w sprawie rocznych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek, Rachunkowość 1998, nr 6.

179 Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, op. cit.

180 J. Pfaff, „Odpowiedzialność zarządu spółki kapitałowej za wykonanie obowiązków w zakresie rachunkowości”, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Katowicach nr 33, Katowice 2005, s. 227-236.

ryzyka, dzięki wstępnej analizie finansowej oraz rozmowie z kierownictwem jednostki, sprawdził czy nie ma zagrożenia kontynuacji działalności.

W polskich realiach gospodarczych, aż do końca 2001 roku kierownik jednostki nie miał formalnego obowiązku deklarowania w sprawozdaniu finansowym spełnienia zasady kontynuacji działalności. Istniało domniemanie, iż sporządzając sprawozdanie finansowe dokonano oceny możliwości kontynuacji działalności, zaś wyniki tej oceny uwzględniono w wycenie aktywów i pasywów. Rozwiązanie to było wielokrotnie krytykowane przez specjalistów rachunkowości w Polsce.181

Badania ankietowe przeprowadzone przez T. Cebrowską¹⁸² wykazały słabą znajomość analizowanej zasady oraz uznawanie jej za spełnioną „z góry”, bez weryfikacji stanu realnego.

W obecnie obowiązującym stanie prawnym informacja, czy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez jednostkę gospodarczą w dającej się przewidzieć przyszłości, zawarta jest we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego. Zamieszczenie tej informacji w dokumencie wprowadzającym do sprawozdania finansowego podkreśla wagę tej informacji. W przypadku występowania niepewności co do możliwości kontynuacji działalności, w dodatkowych informacjach i objaśnieniach do sprawozdania finansowego należy podać opis tych niepewności, wskazać, że taka niepewność występuje oraz zamieścić informację czy sprawozdanie finansowe zawiera korekty z tym związane. Ponadto podać należy opis podejmowanych bądź planowanych przez jednostkę działań mających na celu wyeliminowanie tej niepewności.

Przygotowanie sprawozdania finansowego w oparciu o podstawowe zasady rachunkowości wymaga wprowadzenia określonych kategorii wyceny. Podstawowe kategorie wyceny stosowane przez polską ustawę o rachunkowości to:

 cena nabycia, czyli cena zakupu składnika aktywów, która obejmuje kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też

181

Por.: T. Cebrowska, „Odzwierciedlenie zasady kontynuacji działalności w bilansie”, Rachunkowość nr 1, Warszawa 1997, A. Hołda, „Weryfikacja zasady kontynuacji działania w warunkach polskiej gospodarki”, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości nr 4(60), Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa 2001.

182 T. Cebrowska, „Badanie zasadności przyjęcia założenia kontynuacji działania przez audytora”, Materiały konferencyjne na Ogólnopolski Zjazd Katedr Rachunkowości, T. 1, Katowice 1997.

załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny nabycia składnika aktywów, a w szczególności przyjętego nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny - jego wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży takiego samego lub podobnego przedmiotu,

 koszt wytworzenia produktu obejmuje koszty, które pozostają w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu; koszty bezpośrednie obejmują wartość zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produktu do postaci i miejsca, w jakich się znajduje się on w dniu wyceny; do uzasadnionej, odpowiedniej do okresu wytwarzania produktu, części kosztów pośrednich zalicza się zmienne pośrednie koszty produkcji oraz tę część stałych, pośrednich kosztów produkcji, które odpowiadają poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych; normalny poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych to przeciętna, zgodna z oczekiwaniami w typowych warunkach, wielkość produkcji za daną liczbę okresów lub sezonów, przy uwzględnieniu planowych remontów; jeżeli nie jest możliwe ustalenie kosztu wytworzenia produktu, jego wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży netto takiego samego lub podobnego produktu, pomniejszonej o przeciętnie osiągany przy sprzedaży produktów zysk brutto ze sprzedaży, a w przypadku produktu w toku - także z uwzględnieniem stopnia jego przetworzenia; do kosztów wytworzenia produktu nie zalicza się kosztów: będących konsekwencją niewykorzystanych zdolności produkcyjnych i strat produkcyjnych, ogólnego zarządu, które nie są związane z doprowadzaniem produktu do postaci i miejsca, w jakich znajduje się na dzień wyceny, magazynowania wyrobów gotowych i półproduktów, chyba że poniesienie tych kosztów jest niezbędne w procesie produkcji oraz kosztów sprzedaży produktów; koszty te wpływają na wynik finansowy okresu sprawozdawczego, w którym zostały poniesione, w przypadku gdy roczne sprawozdanie finansowe jednostki gospodarczej nie podlega obowiązkowi badania przez biegłego rewidenta i ogłaszania to obliczając koszt wytworzenia produktu, jednostka gospodarcza może do kosztów bezpośrednich doliczyć koszty pośrednie związane z wytworzeniem tego produktu, niezależnie od

poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych; ustalony w ten sposób koszt wytworzenia nie może być jednak wyższy od ceny sprzedaży netto,

 cena (wartość) sprzedaży netto składnika aktywów to możliwa do uzyskania na dzień bilansowy cena jego sprzedaży, bez podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego, pomniejszona o rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia oraz koszty związane z przystosowaniem składnika aktywów do sprzedaży i dokonaniem tej sprzedaży, a powiększona o należną dotację przedmiotową; jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny sprzedaży netto danego składnika aktywów, należy w inny sposób określić jego wartość godziwą na dzień bilansowy,

 wartość godziwa oznacza kwotę, za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, niepowiązanymi ze sobą stronami; wartość godziwą instrumentów finansowych znajdujących się w obrocie na aktywnym rynku stanowi cena rynkowa pomniejszona o koszty związane z przeprowadzeniem transakcji, gdyby ich wysokość była znacząca; cena rynkowa aktywów finansowych posiadanych przez jednostkę oraz zobowiązań finansowych, które jednostka zamierza zaciągnąć, to zgłoszona na rynku bieżąca oferta kupna, natomiast cena rynkowa aktywów finansowych, które jednostka zamierza nabyć, oraz zaciągniętych zobowiązań finansowych to zgłoszona na rynek bieżąca oferta sprzedaży,

 skorygowana cena nabycia aktywów finansowych i zobowiązań finansowych to cena nabycia, w jakiej dany składnik aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych został po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych, pomniejszona o spłaty wartości nominalnej, odpowiednio skorygowana o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy między wartością początkową składnika i jego wartością w terminie wymagalności, wyliczoną za pomocą efektywnej stopy procentowej, a także pomniejszona o odpisy aktualizujące wartość.

W przypadkach uzasadnionych niezbędnym, długotrwałym przygotowaniem towaru lub produktu do sprzedaży bądź długim okresem wytwarzania produktu, cenę nabycia lub koszt wytworzenia można zwiększyć na podstawie decyzji kierownika jednostki o koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu finansowania zapasu towarów lub produktów w okresie ich przygotowania do sprzedaży bądź wytworzenia i związane z nimi różnice kursowe, pomniejszone o przychody z tego tytułu.

O zjawisku trwałej utraty wartości należy mówić, kiedy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych. Stanowi to uzasadnienie do dokonanie odpisu aktualizującego doprowadzającego wartość składnika aktywów wynikającą z ksiąg rachunkowych do cen sprzedaży netto, a w przypadku jej braku - do ustalonej w inny sposób wartości godziwej.

Zasady dotyczące wyceny aktywów i pasywów na dzień bilansowy przy założeniu kontynuowania działalności przez jednostkę gospodarczą określa rozdział 4 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z nim wycena:¹⁸³

 środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych następuje po cenach nabycia lub kosztach wytworzenia, lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny środków trwałych), pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości,

 nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczanych do inwestycji dokonywana jest według zasad, stosowanych do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, określonych powyżej lub według ceny rynkowej bądź inaczej określonej wartości godziwej,

 środków trwałych w budowie następuje w wysokości ogółu kosztów pozostających w bezpośrednim związku z ich nabyciem lub wytworzeniem, pomniejszonych o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości,

 udziałów w innych jednostkach oraz innych niż wymienione powyżej inwestycji zaliczonych do aktywów trwałych następuje według ceny nabycia, pomniejszonej o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości lub według wartości godziwej; wartość w cenie nabycia można przeszacować do wartości w cenie rynkowej, a różnicę z przeszacowania rozliczyć z kapitałem z aktualizacji wyceny,

 udziałów w jednostkach podporządkowanych dokonywana jest według zasad określonych powyżej dla udziałów z tym, że udziały zaliczane do aktywów trwałych mogą być wycenione metodą praw własności, z uwzględnieniem zasad wyceny określonych w art. 63 Ustawy o rachunkowości,

 inwestycji krótkoterminowych następuje według ceny (wartości) rynkowej albo według ceny nabycia lub ceny (wartości) rynkowej, zależnie od tego, która z nich

183

jest niższa, a krótkoterminowe inwestycje, dla których nie istnieje aktywny rynek w inny sposób określonej wartości godziwej,

 dla rzeczowych składników aktywów obrotowych dokonywana jest według cen nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy,

 należności i udzielonych pożyczek następuje w kwocie wymaganej zapłaty, z zachowaniem ostrożności,

 zobowiązań dokonywana jest w kwocie wymagającej zapłaty, przy czym zobowiązania finansowe, których uregulowanie zgodnie z umową następuje drogą wydania aktywów finansowych innych niż środki pieniężne lub wymiany na instrumenty finansowe - według wartości godziwej,

 rezerw następuje w uzasadnionej, wiarygodnie oszacowanej wartości,

 udziałów (akcji) własnych dokonywana jest według cen nabycia,

 kapitałów (funduszy) własnych, z wyjątkiem udziałów (akcji) własnych, oraz pozostałych aktywów i pasywów następuje w wartości nominalnej.

Wyłącznie twierdząca odpowiedź na pytanie o możliwość kontynuacji działalności przez jednostkę gospodarczą uzasadnia wycenę aktywów i pasywów na dzień bilansowy zgodną z art. 28 ustawy o rachunkowości. Zasada ta obowiązuje dla dającej się przewidzieć przyszłości obejmującej okres nie krótszy niż jeden rok od dnia bilansowego. Należy także zauważyć, iż wszczęcie postępowania naprawczego lub zmiana formy prawnej nie musi oznaczać konieczności rezygnacji z wyceny przy założeniu kontynuacji działalności chyba, że stosowna umowa przewiduje obniżenie wartości aktywów i pasywów.

Zupełnie inaczej wygląda wycena, jeżeli założenie kontynuacji działalności nie jest zasadne. W tym przypadku aktywa jednostki gospodarczej wycenia się w cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych jednak od cen nabycia lub kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. Jednostka gospodarcza musi także w takim przypadku utworzyć rezerwę na przewidywane dodatkowe koszty i straty związane z zaniechaniem lub utratą zdolności do kontynuacji całości lub części działalności. Różnice z takiej wyceny oraz utworzoną rezerwę należy odnieść na kapitał z aktualizacji wyceny. Ponadto składniki kapitału (funduszu) własnego jednostek gospodarczych, które zostały postawione w stan likwidacji lub upadłości należy, na dzień

rozpoczęcia likwidacji lub postępowania upadłościowego, połączyć w jeden kapitał (fundusz) podstawowy, zmniejszając go o udziały własne w spółkach z o.o., a w spółkach akcyjnych o należne wkłady na poczet kapitału, o ile nie wezwano zainteresowanych do ich wniesienia, oraz o akcje własne. Przepis ten może być odpowiednio stosowany przez jednostki gospodarcze objęte postępowaniem naprawczym lub układowym.¹⁸⁴

Postępowanie opisane powyżej powinno nastąpić w szczególności:

 w przeddzień postawienia jednostki gospodarczej w stan likwidacji (chyba, że jest ona spowodowana prywatyzacją przedsiębiorstwa państwowego), lub w stan upadłości,

 na koniec roku obrotowego, jeżeli na dzień zatwierdzenia sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy jednostka gospodarcza nie będzie kontynuowała działalności,

 na koniec roku obrotowego przypadającego na dzień w czasie trwania postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego,

 a także w przeddzień przekazania, podziału lub sprzedaży jednostki gospodarczej, jeżeli odpowiednia umowa nie przewiduje przyjęcia za podstawę rozliczeń wartości majątku ustalonej przy założeniu kontynuacji działalności przez tę jednostkę. Jak zatem jasno wykazano, ocena możliwości kontynuowania działalności jest niezmiernie istotna z punktu widzenia prawidłowości sporządzenia sprawozdania finansowego. Decyduje bowiem o stosowanych podstawowych kategoriach wyceny, dlatego też ocena ta musi być dokonana już na etapie przygotowań do sporządzenia sprawozdania finansowego przez kierownictwo jednostki gospodarczej, a nie po sporządzeniu sprawozdania lub co gorsza dopiero w trakcie badania przez biegłego rewidenta.

Szczególnie ciekawą modyfikacją sprawozdania finansowego wprowadzoną od 2002 roku jest nowe brzmienie art. 47 ust. 3. Zgodnie z nim, jeżeli jednostka przewiduje zaprzestanie określonego zakresu działalności mającego wpływ na przychody i koszty kolejnych okresów sprawozdawczych, przy zachowaniu zasady kontynuacji działalności – odpowiednie przychody i koszty z tym związane należy wykazać odrębnie od przychodów i kosztów działalności kontynuowanej. Wprowadzenie wyraźnego podziału przychodów

184 Szerzej na temat prawidłowej wyceny przychodów i kosztów w jednostce w stanie upadłości w: J. Czerny, „Wybrane aspekty dotyczące przychodów i kosztów w przedsiębiorstwie postawionym w stan upadłości likwidacyjnej”, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, tom 50 (106), Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa 2009, s. 25-36.

i kosztów działalności kontynuowanej i niekontynuowanej jest szczególnie wartościowe z punktu widzenia prospektywnych informacji finansowych.

Wartą zauważenia jest propozycja A. Hołdy185

modyfikacji poszczególnych elementów sprawozdania finansowego, która ma na celu odrębne prezentowanie informacji o działalności kontynuowanej i niekontynuowanej. W zakresie modyfikacji bilansu autor proponuje wyodrębnienie zarówno w aktywach trwałych jak i obrotowych, aktywów dotyczących działalności niekontynuowanej z podziałem na rzeczowe i pozostałe. W zakresie pasywów wydzielić należy: zysk (stratę) z działalności niekontynuowanej, rezerwy i zobowiązania dotyczące działalności niekontynuowanej. Propozycję skorygowanej struktury bilansu przedstawia tabela 2.3.

Tabela 2.3 Propozycja skorygowanej struktury bilansu

z wyodrębnioną działalnością niekontynuowaną

Aktywa Pasywa

A. Aktywa trwałe A. Kapitał (fundusz) własny

I. Wartości niematerialne i prawne I. Kapitał (fundusz) podstawowy

II. Rzeczowe aktywa trwałe II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna)

III. Należności długoterminowe III. Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna)