Wyżywienie w Policji reguluje rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Admini-stracji z dnia 12 września 2002 r. w sprawie przypadków otrzymywania przez policjanta wyży-wienia oraz norm tego wyżywyży-wienia. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
• dominująca norma wyżywienia – normę wyżywienia, według której jest przygotowywana większość posiłków wydawanych w danej jednostce organizacyjnej Policji;
• zasadnicza norma wyżywienia – ilość środków spożywczych przysługujących policjan-towi w ciągu doby;
• dodatkowa norma wyżywienia – ilość środków spożywczych przysługujących policjan-towi w ciągu doby jako uzupełnienie do zasadniczej normy wyżywienia lub jako norma samoistna w formie odrębnego posiłku lub napoju.
Ilość środków spożywczych przysługujących policjantowi w ciągu doby ilustruje tabela 4. Rozporządzenie ustala rodzaje norm wyżywienia, które przysługują policjantowi w czasie wykonywania obowiązków służbowych:
• zasadnicze: – szkolna „ SZ”, – lotnicza „LOT”;
• dodatkowe:
– uzupełniająca „DU”, – napojów.
Wyżywienie według normy szkolnej „SZ” przysługuje bezpłatnie w naturze, tj. w postaci posiłków, policjantowi:
11) w dniach skoszarowania oraz w dniach składania egzaminów do szkół poza miejscem zamieszkania;
12) w służbie kandydackiej;
13) będącemu słuchaczem szkoły lub uczestnikiem kursu w jednostce w czasie pobytu
w szkole, jednostce organizującej kurs oraz na praktykach, poza miejscem stałego za-mieszkania, a w miejscu zamieszkania wtedy, gdy na czas szkolenia i praktyk jest skosza-rowany;
14) biorącemu udział w akcjach granicznych organizowanych przez Straż Graniczną, w czasie pobytu w miejscu akcji trwającego ponad 8 godzin;
15) biorącemu udział w szkoleniach lub ćwiczeniach w systemie obronnym kraju;
16) uczestniczącemu w całodniowych szkoleniach i naradach organizowanych przez mini-stra właściwego do spraw wewnętrznych lub organy i jednostki organizacyjne jemu pod-ległe lub przez niego nadzorowane;
17) biorącemu udział w akcjach ochrony porządku publicznego poza miejscem stałego peł-nienia służby trwających ponad 8 godzin;
18) biorącemu udział w akcjach zapobiegania klęskom żywiołowym lub usuwania ich ków oraz w działaniach porządkowych podczas akcji ratowniczych przy likwidacji skut-ków klęsk żywiołowych i katastrof trwających ponad 8 godzin;
19) skierowanemu do służby na jednostkach pływających Straży Granicznej;
10) pododdziałów antyterrorystycznych − w czasie przebywania na obozach kondycyjnych i zgrupowaniach szkoleniowych, jeśli zajęcia trwają w sposób ciągły powyżej 8 godzin; 11) uczestniczącemu w fi nałach ogólnopolskich konkursów, biorącemu udział w zawodach
sportowych, spartakiadach oraz przebywającemu na obozach kondycyjnych i zgrupowa-niach szkoleniowych przed tymi zawodami;
12) skierowanemu do wykonywania czynności służbowych poza miejscem stałego pełnienia służby (w warunkach uzasadniających wypłatę diet), za zgodą policjanta.
Wyżywienie według normy szkolnej „SZ” w formie uroczystego posiłku przysługuje poli-cjantowi, który ukończył szkołę lub kurs trwający co najmniej 4 miesiące, oraz zaproszonym na te uroczystości przedstawicielom szkoły i policjantom − organizatorom kursu. Policjant ko-rzystający z tej normy wyżywienia nie traci uprawnień do norm wyżywienia przysługujących mu z innego tytułu.
Wyżywienie według normy lotniczej LOT przysługuje bezpłatnie w naturze policjantowi: • zaliczonemu do personelu latającego, zajmującemu etatowe stanowisko przewidziane
• etatowo wykonującemu czynności instruktora spadochronowego zgodnie z programem szkolenia;
• pełniącemu funkcję operatora systemu obserwacji dzienno-nocnej i wykonującemu loty, zaliczanemu do nieetatowego personelu latającego na podstawie decyzji komendanta głównego Policji.
Norma lotnicza LOT nie przysługuje policjantowi w przypadku zawieszenia w lotach lub pełnienia funkcji instruktorskich. Policjant zawieszony w lotach z przyczyn zdrowotnych tra-ci uprawnienia do normy wyżywienia lotniczej LOT (za dni służby) po 6 miesiącach od dnia wydania przez komisję lekarską, podległą ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych i administracji, decyzji o zawieszeniu w lotach. Komendant główny Policji, na wniosek komisji lekarskiej, może przedłużyć policjantowi uprawnienia do normy LOT na czas nie dłuższy niż 6 miesięcy.
Wyżywienie według normy dodatkowej DU w wymiarze 125% przysługuje bezpłatnie w naturze:
• policjantowi pododdziału antyterrorystycznego w dniach służby, z wyjątkiem okresów, kie-dy jest żywiony według normy szkolnej „SZ” powiększonej o 70% normy dodatkowej „DU”; • jako uzupełnienie do normy szkolnej „SZ” dla policjanta, o którym mowa w pkt 1, w dniach
wykonywania specjalistycznych zadań szkoleniowych lub bojowych w akwenach morskich. Norma dodatkowa „DU” w wymiarze 125% nie przysługuje policjantowi zajmującemu w pododdziałach antyterrorystycznych stanowisko administracyjno-biurowe.
Wyżywienie według normy dodatkowej „DU” w wymiarze 100% przysługuje bezpłatnie w naturze:
• policjantowi personelu technicznego zatrudnionemu przy bezpośredniej obsłudze sa-molotów i pracy przy sprzęcie lotniczym oraz wyznaczonemu do bezpośredniej obsługi lotów i pełnienia dyżurów na lotnisku;
• jako uzupełnienie normy szkolnej „SZ” − policjantowi uczestniczącemu w fi nałach ogól-nopolskich konkursów, w zawodach sportowych i spartakiadach o mistrzostwo urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw wewnętrznych i administracji lub orga-nów i jednostek organizacyjnych jemu podległych lub przez niego nadzorowanych oraz przebywającemu na obozach kondycyjnych i zgrupowaniach szkoleniowych przed tymi zawodami.
Wyżywienie według normy dodatkowej „DU” w wymiarze 70% przysługuje bezpłatnie w naturze jako uzupełnienie do normy szkolnej „SZ” policjantowi:
• biorącemu bezpośredni udział w działaniach porządkowych lub wchodzącemu w skład sił wyznaczonych do tych działań i przebywającemu na terenie objętym tymi działaniami w okresie poważnego zagrożenia porządku publicznego;
• pododdziału antyterrorystycznego w czasie skoszarowania, przebywania na obozie kondycyjnym i zgrupowaniu szkoleniowym;
• biorącemu udział w zgrupowaniu szkoleniowym i obozie kondycyjnym opartym na programie szkolenia o charakterze antyterrorystycznym;
• w dniach wykonywania specjalistycznych zadań szkoleniowych na akwenach morskich i śródlądowych.
Wyżywienie według normy dodatkowej „DU” w wymiarze 50% przysługuje bezpłatnie w naturze jako uzupełnienie do normy szkolnej „SZ” policjantowi:
• słuchaczowi ośrodka tresury psów służbowych Policji w dniach zajęć terenowych wyma-gających zwiększonego wysiłku fi zycznego związanego ze szkoleniem psów;
• policjantowi uczestniczącemu w całodniowych szkoleniach i naradach organizowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub organy i jednostki organizacyj-ne jemu podległe lub przez niego nadzorowaorganizacyj-ne, biorącemu udział w akcjach ochro-ny porządku publicznego poza miejscem stałego pełnienia służby, trwających ponad 8 godzin i biorącemu udział w akcjach zapobiegania klęskom żywiołowym lub usuwania ich skutków oraz w działaniach porządkowych podczas akcji ratowniczych przy likwidacji skutków klęsk żywiołowych i katastrof trwających ponad 8 godzin;
• w służbie kandydackiej, biorącemu udział w akcjach zapobiegania klęskom żywiołowym lub usuwania ich skutków oraz w działaniach porządkowych podczas akcji ratowniczych przy likwidacji skutków klęsk żywiołowych i katastrof trwających ponad 8 godzin;
• uczestniczącemu w zawodach sportowych i spartakiadach o mistrzostwo komend
wo-jewódzkich Policji, oddziałów Straży Granicznej oraz przebywającemu na obozie kon-dycyjnym i zgrupowaniu szkoleniowym − przed tymi zawodami.
Norma dodatkowa „DU” w wymiarze 45% jako posiłek profi laktyczny przysługuje bezpłat-nie w naturze, tj. w postaci posiłków, policjantowi pełniącemu w okresie zimowym służbę na wolnym powietrzu co najmniej przez 4 godziny dziennie, niekorzystającemu w tym samym czasie z bezpłatnego wyżywienia w naturze lub normy dodatkowej „DU” w wyższym wymia-rze fi nansowym.
Wyżywienie według normy dodatkowej „DU” w wymiarze 35% przysługuje bezpłatnie w naturze niezależnie od uprawnień do tej normy lub jej części z innego tytułu policjantowi w służbie kandydackiej w dniach świąt narodowych, państwowych i kościelnych ustawowo wolnych od pracy, uroczystego ślubowania, wręczania sztandaru, nadania imienia jednostce organizacyjnej Policji, ofi cjalnego rozwiązania tej jednostki, w dniach 24 i 31 grudnia, w dniu śniadania wielkanocnego, w dniach dorocznych świąt jednostek Policji oraz w przypadku odejścia do rezerwy policjanta w służbie kandydackiej w dniach pożegnania z jednostką.
Policjant, który pełni służbę w oddziałach i pododdziałach prewencji w charakterze do-wódcy warty i jego pomocnika, otrzymuje bezpłatne wyżywienie w naturze według norm przysługujących policjantowi wchodzącemu w skład warty.
Policjant pełniący inne służby całodobowe z wyjątkiem dyżurnego etatowego otrzymuje bezpłatne wyżywienie w naturze według dominującej normy wyżywienia.
Policjantowi zajmującemu etatowe stanowisko szefa kompanii lub pełniącemu jego obo-wiązki, który w ramach obowiązków służbowych kontroluje zachowanie podwładnych w cza-sie posiłków, przysługuje bezpłatny obiad według normy, jaka przysługuje tym podwładnym. Napoje, w niezbędnej ilości, przysługują policjantowi wykonującemu czynności służbowe:
• w pomieszczeniach zamkniętych, w których temperatura spowodowana warunkami
atmosferycznymi przekracza 28°C;
• na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia powyżej 25°C lub poniżej 10°C; • związane z dużym wysiłkiem fi zycznym.
Tabela 4. Ilość produktów żywnościowych (w podstawowych grupach tych produktów) dla norm wyżywienia SZ, LOT i DU
Lp. Nazwa grupy produktów żywnościowych
Dzienne normy wyżywienia w gramach na osobę
SZ LOT DU
1. Strączkowe 27 28 –
2. Zbożowe 73 62 –
3. Pieczywo 670 600 100
4. Mięso i przetwory przeliczone na mięso 292 400 85
5. Tłuszcze zwierzęce w przeliczeniu na smalec 19 19 –
6. Tłuszcze roślinne w przeliczeniu na olej 10 10 –
7. Mleko i przetwory przeliczone na mleko 790 975 400
8. Masło i śmietana, przeliczone na masło 46 64 20
9. Jaja (g/szt.) 25/0,5 50/1 25/0,5
10. Ryby i przetwory w przeliczeniu na tusze ryb morskich 58 90 –
11. Ziemniaki 700 600 –
12. Warzywa i owoce bogate w witaminę C 132 160 100
13. Warzywa i owoce bogate w karoten 160 160 100
14. Inne warzywa i owoce 365 560 400
15. Cukry i słodycze przeliczone na cukier 73 84
Napoje wydaje się wyłącznie w naturze i tylko w dniach wykonywania czynności służ-bowych. W przypadku, gdy różnym grupom policjantów przysługują odmienne normy wyżywienia, a warunki techniczno-organizacyjne nie pozwalają na przyrządzanie posiłków według kilku norm oddzielnie, żywienie prowadzi się według jednej, dominującej normy wyżywienia. W jednostkach organizacyjnych Policji prowadzących żywienie we własnym zakresie policjantowi nadzorującemu gospodarkę żywnościową przysługują bezpłatne
po-siłki wydawane w godzinach jego pracy w danej jednostce Policji według dominującej nor-my wyżywienia. Policjantowi, który jest lekarzem pełniącym służbę w jednostce prowadzą-cej żywienie we własnym zakresie, gdzie nie wyznacza się dobowych dyżurów lekarskich, przysługuje wyżywienie w postaci jednego bezpłatnego posiłku dziennie w dniach wyko-nywania regulaminowego obowiązku kontroli jakości posiłków. Policjant, który pełni służbę w oddziałach i pododdziałach prewencji w charakterze dowódcy warty i jego pomocnika, otrzymuje bezpłatne wyżywienie w naturze według norm przysługujących policjanto-wi wchodzącemu w skład warty. Policjant pełniący inne służby całodobowe, z wyjątkiem dyżurnego etatowego, otrzymuje bezpłatne wyżywienie w naturze według dominującej normy wyżywienia. Policjantowi zajmującemu etatowe stanowisko szefa kompanii lub peł-niącemu jego obowiązki, który w ramach obowiązków służbowych kontroluje zachowanie podwładnych w czasie posiłków, przysługuje bezpłatny obiad według normy, jaka przysłu-guje tym podwładnym. Policjant, któremu przysłuprzysłu-guje bezpłatne wyżywienie jednocześnie z kilku różnych tytułów, otrzymuje wyżywienie tylko z jednego tytułu według jednej, naj-korzystniejszej dla siebie zasadniczej normy wyżywienia wraz z normami dodatkowy-mi przysługującydodatkowy-mi do tej normy zasadniczej. Policjantowi pobierającemu dietę z tytułu podróży służbowej bezpłatne wyżywienie nie przysługuje.