Powiatowy zespół zarządzania kryzysowego – tworzony jest na takich sa-

sa-mych zasadach i procedurach, co gminy zespół zarządzania kryzysowego. Wg po-stanowień art. 17.1. ustawy organem właściwym w sprawach zarządzania kryzy-sowego na obszarze powiatu jest starosta jako przewodniczący zarządu powiatu.

Do zadań starosty w sprawach zarządzania kryzysowego należy:

• kierowanie działaniami związanymi z monitorowaniem, planowaniem, reago-waniem i usureago-waniem skutków zagrożeń na terenie powiatu,

• realizacja zadań z zakresu planowania cywilnego, w tym:

– opracowywanie i przedkładanie wojewodzie do zatwierdzenia powiato-wego planu reagowania kryzysopowiato-wego,

– realizacja zaleceń do powiatowych planów reagowania kryzysowego, – wydawanie organom gminy zaleceń do gminnego planu reagowania

kry-zysowego,

– zatwierdzanie gminnego planu reagowania kryzysowego,

• zarządzanie, organizowanie i prowadzenie szkoleń, ćwiczeń i treningów z za-kresu reagowania na potencjalne zagrożenia na obszarze powiatu i powiatów ościennych,

• wykonywanie przedsięwzięć wynikających z planu operacyjnego funkcjono-wania powiatów i miast na prawach powiatu,

• przeciwdziałanie skutkom zdarzeń o charakterze terrorystycznym, • realizacja zadań z zakresu ochrony infrastruktury krytycznej.

Zadania, o których powyżej mowa starosta wykonuje przy pomocy komórki organizacyjnej starostwa powiatowego właściwej w sprawach zarządzania kry-zysowego, czyli przy pomocy „powiatowego zespołu zarządzania kryzysowego” (PZZK) powołanego przez starostę zarządzeniem wewnętrznym, które szczegó-łowo określa jego skład, organizację, siedzibę oraz tryb pracy. Zespół powiatowy wykonuje na obszarze powiatu zadania przewidziane dla zespołu wojewódzkie-go. Organizacja zespołu jest następująca:

1. Szef Zespołu, 2. Zastępca,

7. Struktura systemu zarządzania kryzysowego w Polsce 133

3. Grupy o charakterze stałym: − grupa planowania cywilnego,

− grupa monitorowania, prognoz i analiz. 4. Grupy o charakterze czasowym:

− grupa operacji i organizacji działań, − grupa zabezpieczenia logistycznego,

− grupa opieki zdrowotnej i pomocy socjalno-bytowej.

W skład zespołu powiatowego, którego pracami kieruje starosta, wchodzą osoby powołane spośród: osób zatrudnionych w starostwie powiatowym, powia-towych jednostkach organizacyjnych lub jednostkach organizacyjnych stanowią-cych aparat pomocniczy kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży powia-towych, przedstawicieli społecznych organizacji ratowniczych. W skład zespołu powiatowego mogą wchodzić inne osoby zaproszone przez starostę.

Dla zabezpieczenia pracy zespołu i sprawnego zwalczania sytuacji zagrożeń kryzysowych organizuje się podobnie jak w gminie „powiatowe centrum zarzą-dzania kryzysowego” (PCZK), którego obsługę logistyczną zapewniają komórki organizacyjne ze składu struktur administracyjnych zarządu powiatu.

Powiatowe centra zarządzania kryzysowego wykonują zadania dowiązane do obszaru powiatu, o których mowa w art. 16 ust. 2. ustawy, tj.:

• pełnienie całodobowego dyżuru w celu zapewnienia przepływu informacji na potrzeby zarządzania kryzysowego,

• współdziałanie z centrami zarządzania kryzysowego sąsiednich powiatów i szczebla nadrzędnego jakim jest województwo oraz administracji państwo-wej (agendy ministerstw),

• nadzór nad funkcjonowaniem systemu wykrywania i alarmowania oraz syste-mu wczesnego ostrzegania ludności na terenie powiatu,

• współpraca z innymi podmiotami realizującymi monitoring środowiska, • organizowanie współdziałania z podmiotami organizacyjnymi powołanymi do

prowadzenia akcji ratowniczych, poszukiwawczych i humanitarnych,

• dokumentowanie działań podejmowanych przez centrum,

• realizacja zadań stałego dyżuru na potrzeby podwyższania gotowości obron-nej państwa,

• pełnienie całodobowego dyżuru lekarza powiatowego – koordynatora ratow-nictwa medycznego, o którym mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 i art. 29 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. Nr 191, poz. 1410).

Podobnie jak na poziomie gminy problemem organizacyjnym, jaki musi być rozwiązany na poziomie powiatu jest stworzenie struktur generowania informacji oraz reagowania kryzysowego. Dla lepszego zobrazowania powyższej problema-tyki poniżej zamieszczono dwa schematy: Schemat systemu generowania informa-cji o zagrożeniach na poziomie powiatu (rys. nr 30), Schemat systemu reagowania kryzysowego na poziomie powiatu (rys. 31).

7. Struktura systemu zarządzania kryzysowego w Polsce

134

Rys. 30. Źródła generowania informacji o zagrożeniach na terenie powiatu

Inne Starosta / prezydent miasta PCZK / Grupa Monitorowania, Prognoz i Analiz Wojewoda Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego Sąsiednie powiaty (PCZK) Media komunikacji spoáecznej JW. KP PSP / OSP Komenda PP Szpital / OĞr. Zdr. PI.nspekt.

Weter. ^Laboratoria SáuĪby

Komunalne

PSS-E

Monitoring firm ochrony /

dyspozytorzy zakáadów pracy _{Osoby fizyczne}

GCZK (z gmin powiatu)

Źródło: opracowanie własne.

Poszczególne struktury generują i przekazują następujące rodzaje informacji do PCZK:

• informacje o zagrożeniach obejmujących swoim zasięgiem obszar ponad

po-wiat – wojewoda, WCZK, media komunikacji społecznej, sąsiednie popo-wiaty,

• informacje o zagrożeniach środowiskowych – WCZK, PSP, media komunikacji publicznej, służby komunalne powiatu/gmin, monitoring fi rm ochrony/dys-pozytorzy zakładów pracy, osoby fi zyczne,

• informacje o zagrożeniach medycznych – WCZK, szpitale/ZOZ, Lecznice Wete-rynaryjne, PSS-E, laboratoria, osoby fi zyczne,

• informacje o zagrożeniach technicznych – WCZK, służby komunalne, monito-ring fi rm ochrony/dyspozytorzy zakładów pracy, osoby fi zyczne,

• informacje o zagrożeniach społecznych – WCZK, Policja Państwowa, media komunikacji społecznej, inne (np. Ośrodki Pomocy Społecznej).

Powiat w swojej bezpośredniej dyspozycji lub poprzez nawiązanie współpracy z podmiotami administracyjnymi i gospodarczymi działającymi na terenie powia-tu ma szerokie możliwości stworzenia systemu reagowania kryzysowego na zaist-niałe zagrożenia na swoim obszarze. Poglądowy wykaz tych możliwości zawiera rysunek 31, na którym zobrazowano możliwe do wykorzystania siły i środki będą-ce w dyspozycji władz gminy.

Poszczególne struktury mogą wykonywać następujące zadania w zakresie re-agowania kryzysowego w obszarze odpowiedzialności powiatu:

• ostrzeganie i alarmowanie – PCZK (we współpracy z WCZK), PSP/OSP/Zakła-dowymi SP, Policja, media komunikacji publicznej,

• reagowanie kryzysowe (prowadzenie działań ratowniczych) – PSP/OSP/ Zakładowe SP, służby komunalne powiatu i gmin, terenowe formacje OC,

7. Struktura systemu zarządzania kryzysowego w Polsce 135

zakłady pracy, woluntariusze, (wojewódzkie siły ratownicze – w sytuacji po-trzeby wsparcia, siły MON z dyspozycji wojewody),

• pomoc poszkodowanym – ZOZ, OPSpoł., organizacje społeczne – PCK, PKPS,

itp., Lecznice Weterynaryjne, pracownicy UP,

• utrzymanie porządku i ochrony mienia – Policja Państwowa, Straż Gminna,

formacje OC, organizacje społeczne, np. ZHP.

Rys. 31. Schemat reagowania kryzysowego na poziomie powiatu

Siáy i Ğrodki Siáy wsparcia bezpoĞredniego wykorzystania Woluntariusze Wojewoda WCZK Szef zespoáu Wojewódzki Zespóá Zarządzania Kryzys. Wojewódzkie siáy ratownicze Organizacje Spoáeczne, PCK, PKPS, itp. Media komunikacji

spoáecznej ^{Starosta / prezydent} miasta

Struktury administracyjne

1. PCZK

2. Prac. Zarządu Powiatu 3. POPSpoá.

Struktury porządkowe / ratownicze

1. Struktury Policja PaĔstw. 2. StraĪe Gminne 3. PSP /OSP / Zakáadowe SP 4. Terenowe Oddziaáy OC 5. SáuĪby komunalne powiatu

/ gmin Struktury medyczno-sanitarne 1. Szpital powiatowy 2. ZOZ / przychodnie 3. PPS-E 4. Lecznice Weterynaryjne Zakáady pracy – w ramach ĞwiadczeĔ i zadaĔ obronnych Specjalistyczne siáy ratownicze MON / na wniosek wojewody

/w rejon syt. kryzysowej/

Grupy rozminowania Grupy naziemnego poszukiwania BOT OAS

Rejon sytuacji / zdarzenia kryzysowego

Źródło: opracowanie własne.