Uczestnicy programu w ramach stawianych im zadañ zak³adaj¹ albumy w celu gromadzenia i dokumentowania w³asnych materia³ów (zbiorów), zgodnie z przejawianymi przez nich zainteresowaniami (np. zak³adaj¹ album poœwiêcony malarstwu, rzeŸbie, fotografice, modzie, kuchniom œwiata, zwierzêtom, motory-zacji, aktorstwu i aktorom, sportowcom itp.). Kolekcjonowanie zbiorów jest fascy-nuj¹cym zajêciem dla wielu z nich. Znajduj¹ w nim satysfakcjê, zadowolenie, przyjemnoœæ i spe³nienie. Z ochot¹ poszukuj¹ i gromadz¹ rozmaite okazy, segre-guj¹ je, opracowuj¹ tematycznie, wymieniaj¹ siê wzajem swoimi zbiorami, a tak¿e w³asnymi spostrze¿eniami i uwagami. Dokonuj¹c wymiany myœli, ukazuj¹ swój punkt widzenia na to, co dla nich wa¿ne, bliskie lub odleg³e, ³atwe lub trudne, nie-zrozumia³e, przydatne lub zbêdne, a nawet bezcelowe. Ka¿dy uczestnik progra-mu nie tylko wykazuje siê sw¹ wiedz¹ i doœwiadczeniami, ale i chêtnie siê nimi dzieli. Przyk³ad jednych realizatorów wspomnianego programu, jest Ÿród³em in-spiracji twórczych i zachêt¹ dla innych, i o to w³aœnie chodzi.
Uczestnicy programu „The Gateway Award Polska” na ogó³ pracuj¹ indy-widualnie, chocia¿ znakomicie uk³ada siê im wspó³praca w grupach. Ta ostatnia forma pracy uspo³ecznia m³odzie¿, uczy j¹ wspó³pracy i rozlicznych sposobów nawi¹zywania kontaktów z innymi ludŸmi oraz stwarza liczne okazje do skutecz-nego porozumiewania siê miêdzy sob¹. Zajêcia praktyczne w wielu przypadkach
wywieraj¹ wp³yw na poprawê jakoœci funkcji manualnych uczestników (np. pod-niesienie poziomu sprawnoœci w zakresie wycinania, klejenia, przeplatania, wy-szywania, haftowania, rzeŸbienia w drzewie lub gipsie itp.). Bardziej sprawni spiesz¹ z pomoc¹ mniej sprawnym kole¿ankom czy kolegom.
Twórczoœæ plastyczna jest jedn¹ z najbardziej efektywnych i lubianych form ekspresji, zw³aszcza przez osoby z zespo³em Downa. Komunikacja za pomoc¹ twórczoœci plastycznej najpe³niej ukazuje tkwi¹ce w nich prze¿ycia i towa-rzysz¹ce im emocje. Dla wielu z nich prostsze jest uzewnêtrznianie siebie i swoich potrzeb poprzez rysunek lub inn¹ formê plastyczn¹ i kolorystykê dzie³a, ni¿ za pomoc¹ s³owa mówionego. Dobrze zaplanowane i prawid³owo przeprowadzone zajêcia pozwalaj¹ na odkrywanie tkwi¹cych w nich talentów, zasobów energii (potencja³y rozwoju), odkrywanie ich pasji ¿yciowych (np. zbieracza, kolekcjone-ra czy „muzealnika-artysty”). Wykonane przez m³odzie¿ pkolekcjone-race bêd¹ce efektem realizowanych zadañ programowych, ju¿ wielekroæ prezentowane by³y na licz-nych wystawach plastyczlicz-nych i licz¹cych siê wernisa¿ach oraz konkursach ogól-nopolskich, a tak¿e zagranicznych. Wykonane i zaprezentowane prace konkurso-we przysporzy³y Uczestnikom Programu wiele presti¿owych, zarówno indywidualnych, jak te¿ zespo³owych nagród.
W ramach omawianego programu powsta³ nawet zespó³ muzyczny, wzoro-wany na grupie „Ich Troje”, który próbuje swoich si³ na niwie aktywnoœci wokal-nej, a tak¿e instrumentalnej.
W ramach zadañ wi¹¿¹cych siê z „rozrywk¹” uczestnicy programu chêtnie wybieraj¹ aktywnoœci zwi¹zane ze sztuk¹ uk³adania bukietów oraz studiowa-niem historii zdobnictwa ludowego i artystycznego. Dla potrzeb realizacji tych za-dañ osobom zainteresowanym przydzielono teren z przeznaczeniem na dzia³kê i szklarniê, by same mog³y hodowaæ niezbêdne gatunki roœlin ozdobnych, a przy okazji poznawaæ je. Zajêcia z zakresu ogrodnictwa, podobnie jak z plastyki i mu-zyki, równie¿ wzbudzaj¹ zainteresowanie wielu uczestników omawianego pro-gramu.
Jednym z istotnych zadañ programu zwi¹zanych z rozrywk¹ (i nie tylko) jest zapoznawanie uczestników z zasadami bezpieczeñstwa podczas wykonywania ró¿nego rodzaju prac ogrodniczych oraz poznanie zasady dzia³ania niektórych urz¹dzeñ i konserwacji narzêdzi. Praca na dzia³ce – jak wynika to z uzyskanych rezultatów badañ – znacznie poszerzy³a zakres wiadomoœci przyrodniczych uczestników programu, a ich spêdzanie czasu na wolnym powietrzu ma niebaga-telny wp³yw na samopoczucie i ich zdrowie (zarówno somatyczne, fizyczne, jak i psychiczne). Wymiernym efektem zainteresowañ ogrodniczo-szkó³karskich by-waj¹ zebrane plony, które pozwalaj¹ uczestnikom innej sekcji na przygotowanie posi³ków, a tak¿e przetworów na zimê.
Element zwi¹zany ze studiowaniem lokalnej historii jest integralnie zwi¹zany z poznawaniem dziedzictwa kulturowego czy to samego Krakowa czy te¿ innych, równie piêknych miast i urokliwych zak¹tków Polski. W zwi¹zku z takimi zain-teresowaniami uczestników bywaj¹ organizowane wycieczki po Krakowie po-zwalaj¹ce na poznawanie zabytków miasta, muzeów sztuki (np. muzeum szopek krakowskich, rêkodzie³a artystycznego, muzeum zabaw i zabawek, muzeum ma-larstwa i rzeŸby), wa¿nych miejsc pamiêci zwi¹zanych z histori¹ Polski (np. komnaty królewskie i inne zabytki Wawelu, Rynek G³ówny z zabytkowymi Sukiennicami, Plac Matejki z monumentalnym pomnikiem W³adys³awa Jagie³³y, Barbakan, Kopiec Koœciuszki) [Berny 2005, s. 3; Na³êcz-K³os 2002, s. 34].
Opiekun programu „The Gateway Award”, a zarazem organizator i koordy-nator, pe³ni jednoczeœnie nie tylko funkcjê instruktora i przewodnika, staraj¹cego siê sprostaæ zadaniom, ale te¿ uczestniczy w miarê mo¿liwoœci w zadaniach po-szczególnych grup specjalizacyjnych (np. w opracowaniu przewodników, pla-nów wybranych tras turystycznych). Uzupe³nieniem, a tym samym dodatkow¹ form¹ realizacji tematu, jest indywidualne gromadzenie przez uczestników ró¿-norodnych materia³ów i pami¹tek (np. ilustracje, pocztówki, fotografie rodzinne itp.), sporz¹dzanie albumów, prowadzenie rozmów na tematy zwi¹zane z Krako-wem oraz wykonywanie zdjêæ (przy okazji obs³uga cyfrowego aparatu fotogra-ficznego i kamery) oraz sporz¹dzanie ró¿nego rodzaju szkiców. Dodatkowo do zadañ sekcji wprowadzono cykl zajêæ i wycieczek dotycz¹cy tematu wiod¹cego „Wspó³istnienie ró¿nych kultur i religii œwiata” [por. Na³êcz-K³os 2002, s. 34]. Trze-ba nadmieniæ, i¿ ka¿dy plan i cel zajêæ uwzglêdnia indywidualne mo¿liwoœci i po-trzeby uczestników. Wspomniany zakres tematyczny pozwala bior¹cym udzia³ w programie, na lepsze poznanie historii Polski, ró¿nych kultur i cywilizacji. W toku realizacji programu opiekunowie i instruktorzy zwracaj¹ uwagê na zachowanie siê uczestników w miejscach publicznych oraz ich szacunek wobec zmar³ych przedstawicieli znakomitych rodów i mecenasów kultury i sztuki. Odwiedzaj¹c miejsca pamiêci, przy okazji zapoznaj¹ siê z planem miasta, ucz¹c siê jednoczeœ-nie orientacji w terejednoczeœ-nie i umiejêtnoœci bezpiecznego poruszania siê w nim.
Zadania sekcji „us³ugi” realizowane s¹ poprzez wykonanie prac na rzecz lokal-nej spo³ecznoœci miasta (np. realizacja zadañ: „Miasto przyjazne ludziom starym”, „Czyste miasto”, „Pomoc potrzebuj¹cemu b¹dŸ s³abszemu”). Oferuj¹c praktyczne us³ugi, ka¿dy uczestnik wnosi swój wk³ad w ¿ycie spo³eczne. Do prac wykona-nych przez uczestników Programu „The Gateway Award Polska” mo¿na zaliczyæ: dba³oœæ o swoje miasto i jego mieszkañców (np. systematyczne kontrole i sprz¹ta-nie okolic zakola Wis³y u stóp Wawelu, placu zabaw dla dzieci w dzielnicy „Kazi-mierz”, dzia³ania w ramach akcji ekologicznych, prace u¿ytkowe prowadzone na terenie Ogrodu Botanicznego, podejmowane prace porz¹dkowe wokó³ Domu Pomocy Spo³ecznej przy ulicy Praskiej, Podgórskiej Biblioteki Publicznej oraz
Ogrodu Zoologicznego). Uczestnicy programu zobowi¹zani s¹ tak¿e do wykony-wania prac na rzecz najbli¿szych cz³onków rodziny (np. rodziców, dziadków b¹dŸ m³odszego rodzeñstwa).
Uczestnicy programu, poznaj¹c zakres i rodzaj zajêæ, chêtnie anga¿uj¹ siê w jego realizacjê. Bardziej interesuj¹ siê tym co ich otacza. Wychodz¹ z w³asnymi inicjatywami (np. chêtnie podejmuj¹ siê opieki nad osobami w podesz³ym wieku – pensjonariuszami Domu Pomocy Spo³ecznej podczas ich spaceru po parku lub ogrodzie, chêtnie zajmuj¹ siê dokarmianiem ptaków lub zwierz¹t pozbawionych opieki).
Celem sekcji „rekreacja ruchowa” jest kontynuacja form aktywnoœci rucho-wej, pozwalaj¹ca na poprawê i utrzymanie zadowalaj¹cego stanu zdrowia i kon-dycji fizycznej uczestników programu. Uczestnicy sami wybieraj¹ interesuj¹c¹ formê zajêæ. Realizacja potrzeby ruchu jest podstaw¹ aktywnoœci w ramach oma-wianej sekcji (np. wycieczki rowerowe, æwiczenia z prób¹ wykorzystania sprzêtu rehabilitacyjnego, taniec towarzyski, sporty grupowe oraz æwiczenia na œcianie wspinaczkowej). Ka¿da forma ruchu wpisuje siê w promocjê zdrowego stylu ¿ycia. Prezentuj¹c ów Program „The Gateway Award Polska” nie sposób pomin¹æ w nim zagadnieñ zwi¹zanych z tzw. „czasem wolnym”. Czas wolny – jak siê okazu-je bywa niekiedy trudnym problemem, zw³aszcza w przypadku osób z niepe³no-sprawnoœci¹ sprzê¿on¹, które samodzielnie nie potrafi¹ go zaplanowaæ ani racjo-nalnie zagospodarowaæ bez pomocy osób trzecich. W Programie „The Gateway Award Poska” jest wiêc miejsce na udzia³ osób zainteresowanych w atrakcyjnych zajêciach sportowych (np. hipoterapia, pi³ka rêczna, kolarstwo, saneczkarstwo). Uczestnictwo w zawodach sportowych bywa nierzadko honorowane indywidu-alnymi b¹dŸ zespo³owymi nagrodami, licznymi dyplomami uczestnictwa w wy-branych konkurencjach sportowych b¹dŸ innymi formami wyró¿niania.
„Przygoda i wyzwanie” to sekcja, której jednym z zadañ jest przygotowanie wyprawy lub wycieczki. W realizacji zadañ tej sekcji k³adzie siê nacisk zarówno na umiejêtnoœæ wspó³pracy w grupie jak i samodzielnoœæ jednostki. Uczestnicy wspólnie opracowuj¹ plany wyjazdów lub pieszych wêdrówek, ustalaj¹ terminy i miejsca zaplanowanych imprez. Przygotowuj¹ listy uczestników wycieczek oraz spisy rzeczy potrzebnych do zabrania z sob¹. Pod czujnym okiem opiekunów i in-struktorów sami pakuj¹ plecaki wed³ug wczeœniej przygotowanego spisu. Chc¹c zaliczyæ zadania tej sekcji uczestnicy mog¹ podejmowaæ siê pomocy w organizacji „zielonej szko³y” lub turnusów rehabilitacyjnych. Warunkiem uczestnictwa w wycieczce, wêdrówce lub wyprawie jest osi¹ganie dobrych wyników w zakre-sie samodzielnoœci, samoobs³ugi, bezpieczeñstwa i odpowiedniego zachowanie siê podczas zajêæ w terenie. W okresie przygotowawczym do ka¿dej wycieczki lub wêdrówki uczestnicy odbywaj¹ cykl szkoleñ z zakresu udzielania pierwszej po-mocy, spotykaj¹ siê z pielêgniark¹ lub lekarzem oraz uczestnicz¹ w æwiczeniach
praktycznych (np. wsiadanie i wysiadanie z tramwaju lub autobusu b¹dŸ innych œrodków komunikacji miejskiej). Takie lub podobne przygotowanie jest niezbêd-ne w ka¿dej z pozosta³ych sekcji programu „The Gateway Award Polska”, co wy-daje siê byæ w pe³ni zrozumia³e i uzasadnione.
Idealnym uzupe³nieniem treœci realizowanych w ramach rozwijania aktyw-noœci twórczych jest aktywnoœæ podejmowana w ramach sekcji „zdrowy styl ¿y-cia”. Wœród zadañ znacz¹ce miejsce zajmuj¹ tu takie, jak: sztuka kulinarna, bez-pieczeñstwo w domu i na ulicy, bezbez-pieczeñstwo w pracowni artystycznej (np. w pracowni rzeŸby, drewna lub metalu), a tak¿e pierwsza pomoc, zdrowie i dba³oœæ o higienê osobist¹, zdrowa ¿ywnoœæ, œrodowisko, samodzielnoœæ w ¿y-ciu, gustowne urz¹dzenie sobie pokoju lub sypialni, umiejêtnoœæ zadbania o wy-strój wnêtrza pracowni itp.